عضو کمیسیون انرژی در گفتوگو با «وطن امروز»: نمایندگان از پاسخهای زنگنه قانع نشدند و استیضاح به صحن علنی رفت
حمید کمار*: عصر دیروز و پس از برگزاری جلسه کمیسیون انرژی و بیژن زنگنه، استیضاح وزیر نفت به دلیل قانع نشدن استیضاحکنندگان به صحن علنی مجلس رفت. در همین راستا عضو هیأترئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به نتیجه برگزاری جلسه دیروز کمیسیون انرژی مجلس درباره استیضاح بیژن زنگنه گفت: نمایندگان درخواستکننده استیضاح از پاسخهای وزیر نفت قانع نشدند به همین دلیل طرح استیضاح توسط کمیسیون انرژی در موعد مقرر به هیأترئیسه مجلس ارسال میشود. نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: جلسه امروز در کمیسیون انرژی با حضور تعدادی از نمایندگان درخواستکننده استیضاح برگزار شد که پس از بررسی 2 محور استیضاح، آقای زنگنه گفت مابقی محورها را در صحن علنی پاسخ خواهد داد. به گفته وی، توضیحات آقای زنگنه بویژه درباره مسأله حذف کارت سوخت و واگذاریها برای نمایندگان قانعکننده نبود. احمد امیرآبادیفراهانی افزود: وزیر نفت طی روز گذشته و امروز از میان 9 بند استیضاح 4 بند را توضیح داد و خواستار توضیح 5 بند باقیمانده در صحن علنی شد.
استیضاح بیژن زنگنه اما در حالی به صحن علنی مجلس رفته که پیش از این هم موضوع استیضاح وی در دستور کار بخشی از نمایندگان مجلس بود. پس از سهمیهبندی بنزین اما موج گسترده نارضایتی مردم از وی آغاز شد. یکی از مواردی که در سهمیهبندی اخیر مورد انتقاد جدی مردم بود، بیصداقتی وزیر نفت در اطلاعرسانی سهمیهبندی بود، بهطوری که تا 3 روز پیش از اجرای طرح، اصل طرح را تکذیب کرد. اظهارات متناقض زنگنه در تمجید از سهمیهبندی پس از اجرای طرح که در تناقض با انتقادات سالهای پیش او از این طرح بود هم بشدت مورد انتقاد مردم و رسانهها قرار گرفت.
* حذف کارت سوخت و پشیمانی آقای وزیر
وزیر نفت دولت تدبیر در حالی از برکات سهمیهبندی بنزین طی روزهای اخیر سخن میگوید که مردم سخنان سالهای گذشته وی درباره فسادزا بودن سهمیهبندی را به خاطر دارند. پس از حذف سهمیهبندی در سال 94 بود که مصرف بنزین در کشور سیر صعودی شدیدی به خود گرفت تا جایی که مصرف روزانه از 71 میلیون لیتر در سال 94 به حدود 92 میلیون لیتر در سال 97 رسید. همین افزایش تقاضا یکی از عواملی بود که طرح سهمیهبندی را به کشور برگرداند.
* پالایشگاه، اولویت چندم شیخالوزرا
تقریبا کسی نیست که نداند اولویت اول زنگنه در مدیریت صنعت نفت، «افزایش تولید و صادرات نفت خام» است. وزیر نفت هم البته از اعلان این موضوع ابایی ندارد، چنانکه در نشست اخیر اوپک، باز هم از علاقه وافر خود برای تولید و صادرات حداکثری نفت خام خبر داد. کارنامه 14 ساله صدارت زنگنه در رأس وزارت نفت نشان میدهد در دوران مدیریت وی، توسعه ظرفیت پالایشی کشور جزو اولویتهای وی نبوده است.
* قهر وزیر با CNG
از جمله انتقادات وارد بر عملکرد زنگنه در غائله بنزینی اخیر دولت، رها کردن توسعه زیرساختهای سوختهای جایگزین از جمله CNG است. چنانکه آخرین آمارهای شرکت پالایش و پخش نشان میدهد طی حدود 6 سال مدیریت زنگنه در وزارت نفت در دوره جدید، تنها 300 جایگاه CNG ساخته شده است. این در حالی است که در دوره 8 ساله پیش از زنگنه، بیش از 2000 جایگاه CNG ساخته شد.
* بیصداقتی در مدیریت
حاشیهایترین جنبه مدیریتی زنگنه اما عدم صداقت وی در بیان موضوعات مختلف تحت مدیریت خود است. این موضوع بویژه پس از سهمیهبندی اخیر بنزین به چشم مردم و رسانهها آمد؛ زمانی که بیژن زنگنه حتی در همان هفته منتهی به روز سهمیهبندی، هرگونه سهمیهبندی را تکذیب میکرد. پس از اجرای ناگهانی سهمیهبندی، موج گسترده انتقادات مردم متوجه زنگنه شد. اظهارات متناقض وی درباره سهمیهبندی و نیز تکذیب اصل موضوع 3 روز مانده به اجرای طرح، از جمله محورهای انتقادات مردم به زنگنه بود. اخیرا هم سندی از زنگنه در فضای مجازی منتشر شده که ادعای «نقش ویژه دولت تدبیر در ساخت پالایشگاه ستاره خلیج فارس» را رد کرده است. سند مزبور، نامهای است از سوی زنگنه به اسحاق جهانگیری در ماههای آغازین دولت یازدهم که در آن وزیر نفت دولت تدبیر خطاب به معاون اول رئیسجمهور، پیشرفت پالایشگاه ستاره خلیج فارس را 69 درصد عنوان میکند. این در حالی است که وی در 10 اردیبهشت 96 به فاصله چند روز پیش از انتخابات ریاستجمهوری، پیشرفت این پروژه در شروع به کار دولت یازدهم را 47 درصد عنوان کرده بود. نکته جالب این اظهارات، اعتراف وی به افتتاح نمایشی این پروژه بود؛ زمانی که وی گفت: پیشرفت کلی طرح شامل 3 فاز هماکنون به 3/90درصد رسیده است. ارائه آمارهای بدون سند و خلاف واقع، موضوعی است که در روز استیضاح زنگنه هم احتمالا محل مناقشه و جنجال خواهد شد.
***
[افزایش قیمت بنزین و خامفروشی نفت؛ محورهای اصلی استیضاح زنگنه]
عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به 9 محور تشکیلدهنده طرح استیضاح وزیر نفت، گفت: بحث افزایش قیمت بنزین و عدم ساخت پالایشگاه که موجب ایجاد بستر تحریم شد از جمله محورهای استیضاح است. هدایتالله خادمی درباره طرح استیضاح وزیر نفت، گفت: زنگنه امروز (دوشنبه) برای پاسخ به سوالات نمایندگان در کمیسیون انرژی حضور پیدا کرد و نمایندگان از پاسخهای وی قانع نشدند که این موضوع طرح استیضاح را به صحن علنی کشاند. وی با اشاره به محورهای استیضاح تصریح کرد: این مسأله 9 محور دارد. یکی از آنها بحث افزایش قیمت بنزین است؛ زنگنه با این استدلال که کارت سوخت فسادآور است استفاده از این کارتها را بلااستفاده کرد اما اکنون مجدد کارت سوخت را برگردانده است. این کار موجب خساراتی به کشور شد. بحث بعدی درباره عدم ساخت پالایشگاه است که کشور را تکمحصولی و وابسته به فروش نفت خام کرد. این نماینده مردم افزود: با این کار بستر تحریم فراهم شد. اگر خامفروش نبودیم و تولید فرآوردههای باارزش دیگری داشتیم، این اتفاق نمیافتاد. خادمی با انتقاد از دوره وزارت زنگنه، خاطرنشان کرد: زنگنه کل وزارت نفت را ناکارآمد کرد. او اکثر نیروهای کارآمد وزارت نفت را خانهنشین یا بازنشسته کرد. زنگنه نهتنها پروژهای را انجام نداد، بلکه پروژه فاز 11 پارسجنوبی را که در دست پیمانکاران و شرکتهای ایرانی بود و همچنین میدان مشترک فرزاد را متوقف کرد، کرسنت را تعیین تکلیف نکرد، قرارداد با پاکستان برای انتقال گاز از این مسیر تا هند را متوقف کرد، قرارداد خوبی را که با ترکمنستان داشتیم بر هم زد و قراردادی هم با عمان بسته نشد. وی ادامه داد: در حال حاضر عربستان روزانه 500 هزار بشکه نفت در میدان فرزاد تولید میکند ولی سهم ما فقط 35 هزار بشکه است. عضو کمیسیون انرژی مجلس درباره تعداد نمایندگانی که طرح استیضاح وزیر نفت را امضا کردهاند، گفت: تا کنون 75 تا 78 نفر این طرح را امضا کردهاند که بسیاری از آنها افرادی هستند که عقب نخواهند نشست و انشاءالله طرح در صحن علنی هم رای خواهد آورد.