محمدرضا کردلو: چند سال پیش برخی رسانه‌ها در تلاش بودند با ایجاد یک دوقطبی در ذهن مردم، حاج قاسم سلیمانی را به عنوان کاندیدای انتخابات ریاست‌جمهوری معرفی کنند. برخی شبکه‌های ضدانقلاب، به بهانه این گمانه‌زنی دروغ و مغرضانه، حتی «پرونده حضور نظامیان در انتخابات ریاست‌جمهوری» را باز کردند. آنها دانسته یا نادانسته در پازلی بودند که دشمن قطعه‌های اولش را چیده بود. «دنیس راس» دیپلمات  آمریکایی در گفت‌وگویی اظهار کرده بود: «شما می‌خواهید چه کسی موفق شود؟ قاسم سلیمانی یا روحانی؟ سپاه و بسیج به سمت رویکرد تقابل‌جویانه گرایش دارند در حالی که طیف روحانی بیشتر به سمت رویکرد عادی‌سازی روابط متمایل هستند، بنابراین پیشنهاد من این است: اگر شما می‌خواهید بر موازنه قدرت بین آنها اثر بگذارید، راهش کنار آمدن با کارهایی نیست که قاسم سلیمانی در منطقه انجام می‌دهد، بلکه باید هزینه‌ها بر ایران به خاطر اقدامات سلیمانی را افزایش داد». حاج قاسم مثل امروز، آن روزها هم در اوج محبوبیت بود. با این حال از میانه میدان جنگ با داعش لحظه‌ای عقب ننشست. وقتی داشت با تکفیری‌ها می‌جنگید بیانیه‌ای صادر کرد تا خیال همه را راحت کند. سرباز جمهور فقط می‌خواست سرباز مردم باشد. سرباز ایران نوشت: «حقیر، سرباز صفر ولایت و نظام جمهوری اسلامی و ملت شجاع و عزیزتر از جانم بوده و ان‌شاء‌الله با استعانت از خدای سبحان تا آخر عمر در همین جایگاه «سربازی» خواهم بود». حاج قاسم با نامه خود بهانه را از غرض‌ورزان می‌گیرد و درس بزرگی به آنها می‌دهد. کسی که جانش را کف دست گرفته و به قول خودش دشت‌ها و کوه‌ها را به دنبال شهادت گشته، آیا به این مقام‌های دنیایی می‌اندیشد؟ بارها در سخنرانی‌ها و گفتارهای خود «ملت ایران» را ستوده است. در یکی از سخنرانی‌های خود گفته بود: جمهوری اسلامی ایران سرداران بزرگی را فدای ملت ایران، منطقه و جهان کرد، البته دیگران هم تظاهر به حمایت از دولت عراق می‌کنند اما کجا چنین حمایتی مانند ملت ایران وجود دارد. در سخنرانی 22 بهمن سال 96 در کرمان دوباره بر همین مسأله تاکید می‌کند: همه ما از جنس ملت و متعلق به مردم هستیم اما حقیقتا از این ملت در وفا، صفا، ایمان و اعتقاد به اصول متحیریم و چگونه می‌توان حق این ملت را ادا کرد. در سخنرانی دیگری جمله‌ای از امام را یادآوری می‌کند و می‌گوید: این جمله امام که فرمود «ملت ایران که جانم فدای آنهاست» جمله خیلی بزرگی است؛ امام(ره) اهل غلو نبودند. 

موجودیت ایران آنقدر برای این سردار بزرگ از اهمیت برخوردار بود که پس از حوادث دی‌ماه 96، در واکنش به آتش زدن پرچم ایران توسط ضدانقلاب گفت: من وقتی صحنه نابخردانه آن نادان در آتش‌زدن پرچم ایران را دیدم خیلی دلم سوخت؛ گفتم ‌ای‌کاش به‌جای پرچم من را- نه تصویر من را- بلکه من را 10 بار آتش می‌زدند، چرا که ما برای سرافرازی این پرچم در هر قله‌ای 10 شهید داده‌ایم.

او ملت را عزیزتر از جان خود می‌خواند. شاهد این تعبیر و ادعای صادقانه، روز و شب‌‌‌هایی است که او در خط مقدم جهاد با دشمن بعثی و جهاد با تکفیری‌ها و دفاع از جبهه مقاومت، سپری کرده است. فرمانده‌ای که صادقانه‌‌‌‌‌ترین مواجهه‌ها را با مردم داشته؛ چه آن روز که برای سربازی ماه‌ها در خط مقدم مانده و چه آن وقت که از خط‌کشی‌‌های کاذب سیاسی میان مردم، گله کرده و گفته است: «اینکه در جامعه مدام بگوییم او بی‌حجاب و این باحجاب است یا اصلاح‌طلب و اصولگراست، پس چه کسی می‌ماند؟ اینها همه مردم ما هستند». یا در جایی دیگر می‌گوید: «من اصلا قبول ندارم در بین بچه حزب‌اللهی‌ها بگیم این آدم با اون شکل و قیافست...! همان دختر کم حجاب، دختر منه، دختر ما و شماست؛ نه دختر خاص من و شما اما دختر جامعه ما است». و به خاطر همه اینهاست که من این مجاهدت حاج قاسم سلیمانی برای مردم و برای ایران را بیش از همه اوصافی که برایش گفته می‌شود، برجسته می‌کنم. حاج قاسم جانش را فدای ایران کرد. در جایی دورتر از مرزهای ما. آن هم وقتی همه خواب بودیم. 

***

***

شهادت حاج‌ قاسم سلیمانی همچنین واکنش‌های مختلفی را در میان اهالی فرهنگ و هنر و رسانه داشت. نادر طالب‌زاده، سعید قاسمی، احسان محمدحسنی، سیدسلیم غفوری، سیدحسن شکری، گلعلی بابایی و حسین بهزاد با انتشار پیامی مشترک در واکنش به این اتفاق نوشتند: «هوالمنتقم... القصه؛ در این زمانه پرنیرنگ/ یک کشته به «نام»؛ به که صدزنده به «ننگ»! شهادت افتخارآفرین سپهدار محور مقاومت ملت‌های ستمدیده غرب آسیا، سردار دریادل حاج قاسم سلیمانی توسط سگان دوزخی رژیم ابرتروریست شیطان بزرگ، بر تمام رهروان راه عزت‌آفرین أبی ألأحرار حضرت سیدالشهدا(ع) تسلیت باد. وسیعلم ألذین ظلموا أی منقلب ینقلبون!» همچنین مسعود ده‌نمکی، کارگردان سینما و تلویزیون در صفحه شخصی خود نوشت: «باید دید آمریکا چه چیزی را از دست داده که حاضر به انجام این ترور شده است؟ مطمئنا خون شهید سلیمانی پایمال نخواهد شد و پیش‌درآمد اتفاقات مهمی خواهد بود». امیرعباس ربیعی، کارگردان فیلم «لباس شخصی» نیز نوشت: «شرط شهید شدن، شهید بودن است و چه خوب فهمید مسیرش را... خوب فهمید دنیا مزرعه آخرت را... و سخت‌ترین زراعت‌ها، مقاومت است و شهادت بالاترین سود آن... چه باک؛ وقتی خدا مشتری توست! سر خم می ‌سلامت شکند اگر سبویی. شهادت مبارک سردار». گروهی دیگر از اهالی سینما نیز با انتشار دل‌نوشته‌هایی در صفحات شخصی خود در فضای مجازی نسبت به این اتفاق واکنش نشان دادند. سیدمحمود رضوی، تهیه‌کننده سینما نوشت: «انالله و اناالیه راجعون. شهادت هنر مردان خداست». محمدحسین مهدویان، کارگردان سینما نیز نوشت: «در عالم رازی هست که جز با پیام خون فاش نمی‌شود...». علیرضا شجاع‌نوری، بازیگر سینما و تلویزیون هم در صفحه‌اش نوشت: «امروز هیچ‌کس خوشحال نیست جز خودش. پایان انتظارش». حسین انتظامی (رئیس سازمان سینمایی)، ابراهیم داروغه‌زاده (دبیر جشنواره فیلم فجر)، رامبد جوان (بازیگر)، احسان علیخانی (مجری)، رضا صادقی (خواننده)، منصور لشکری‌قوچانی (تهیه‌کننده سینما)، بهنوش بختیاری (بازیگر)، امین زندگانی (بازیگر)، نیوشا ضیغمی (بازیگر)،  نفیسه روشن (بازیگر)، نعیمه نظام‌دوست (بازیگر)، مجید واشقانی (بازیگر)، علی ضیا (مجری تلویزیون)، کارن همایون‌فر (موسیقیدان)، کورش زارعی (بازیگر)، مهران رجبی (بازیگر)، فقیهه سلطانی (بازیگر)، محمدرضا گلزار (بازیگر)، لیندا کیانی (بازیگر) و کمال تبریزی (کارگردان) تعدادی از هنرمندانی بودند که نسبت به این اتفاق واکنش نشان دادند. علاوه بر این مجموعه‌های فرهنگی همچون بنیاد فرهنگی روایت فتح، انجمن تئاتر انقلاب و دفاع‌مقدس، بنیاد سینمایی فارابی و فرهنگستان هنر از جمله مجموعه‌های فرهنگی بودند که با صدور پیام‌هایی شهادت سردار رشید اسلام، حاج قاسم سلیمانی را تسلیت گفتند.

***

مریلا زارعی، بازیگر سرشناس سینما و تلویزیون در پی خبر شهادت حاج قاسم سلیمانی نوشت: «زندگی زیباست اما شهادت زیباتر (شهید سیدمرتضی آوینی). شهادت سردار رشید حاج قاسم سلیمانی مصادف با سحرگاه جمعه در ایام تولد حضرت زینب و در آستانه ایام فاطمیه بار دیگر به ما مردم روزمره نشان داد شهادت، پاداش خداوند به او پس از یک عمر مجاهدت خستگی‌ناپذیر در این دنیا بود و همنشینی با برادران شهیدش و اولیای الهی در سرای باقی برای او قطعاً گواراتر. رنج فقدان این مرد بزرگ آوردگاهی است که ما را با هر غیرحقی بیگانه خواهد کرد».

***

جمعی از هنرمندان و اصحاب رسانه و هنر در بیانیه‌ای اقدام تروریستی آمریکا در ترور شهید قاسم سلیمانی را محکوم کردند. در بخشی از این بیانیه آمده است: ما هنرمندان ایران از تمامی طیف‌ها و دیدگاه‌ها، ترور را در هر شکل محکوم می‌کنیم، ایجاد تنش‌های جدید توسط دولت آمریکا که تنها در جهت به خاک و خون کشیدن دوباره خاورمیانه و گسترش فروش اسلحه و نابودی منابع انسانی و مادی ملت‌های مظلوم می‌باشد از طرف همه آزادگان جهان امری مذموم و محکوم است. این بیانیه می‌افزاید: از همه اندیشمندان، هنرمندان و صلح‌طلبان ایران، منطقه و جهان می‌خواهیم با محکوم کردن این عمل تروریستی که منجر به شهادت سردار قاسم سلیمانی گردید، در عمل نشان دهند ترور خوب و بد نباید به هیچ بهانه‌ای در جهان مورد تایید قرار گیرد. ترور محکوم است. پرویز پرستویی، احمدرضا درویش، همایون اسعدیان، کامران ملکی، محمد متوسلانی، کمال تبریزی، سیدرضا میرکریمی، منوچهر شاهسواری، محسن ‌امیریوسفی، فرهاد اصلانی، فرهاد توحیدی، حبیب احمدزاده، ابوالحسن برزیده، مهرداد فرید، محمد‌حسین مهدویان، مهدی سجاده‌چی، بهاره رهنما، علیرضا شجاع‌نوری، بهروز شعیبی، مصطفی کیایی، علی سرتیپی، نرگس آبیار، عبدالحسن برزیده، علیرضا داوودنژاد، مهدی جعفری، ایرج تقی‌پور، محسن خان‌جهانی، سیدعلی احمدی، مرتضی رزاق‌کریمی، مجتبی فرآورده، محسن تنابنده، دانش اقباشاوی، علی مردانه و... از امضا‌کنندگان این بیانیه هستند.

***

***

مجتبی فرآورده، تهیه‌کننده فیلم سینمایی «23‌نفر» به کارگردانی مهدی جعفری که فیلمبرداری آن سال گذشته با حضور سردار شهید حاج‌قاسم سلیمانی کلید خورده بود، گفت: معمول این است که مردان بزرگ را نمی‌توان با تمام ابعاد وجودی‌شان شناخت. درباره سردار سلیمانی هم فکر می‌کنم هر کسی، بخش اندکی از خصوصیات این مرد بزرگ را دریافته است. سردار سلیمانی تنها به‌عنوان یک فرمانده نظامی مطرح نبود، او یک جامعه‌شناس بود، یک مرد اهل فکر بود، مستند به تصاویری که بارها از ایشان دیدیم یا نقل قول کسانی که ارتباط نزدیک‌تری داشتند، ایشان اهل مطالعه بود، رمان‌های روز دنیا را می‌خواند، با ادبیات روز دنیا سروکار داشت. کسی بود که جدا از اینکه از منبع غنی تفکر شیعه تغذیه می‌کرد، با دیگر افکار هم آشنایی کامل داشت. آنچه برای ما به یادگار ماند، افتخار بزرگی بود که در زمان آغاز فیلمبرداری فیلم 23 نفر نصیب‌مان شد و این فیلم با حضور ایشان کلید خورد. مناسبتش هم این بود که بچه‌هایی که قرار بود فیلم روایت سرگذشت آنها باشد، در زمان جنگ فرمانده‌شان همین حاج قاسم بود و او بود که اجازه حضور این نوجوانان در میدان جنگ را نمی‌داد و هریک به لطایف‌الحیلی توانستند خود را به میدان جنگ برسانند. تهیه‌کننده فیلم سینمایی «23‌نفر» افزود: حضور حاج قاسم در آغاز فیلمبرداری 23 نفر یکی از نقاط عطفی بود که نه فقط برای فیلم ما که برای کلیت سینمای ایران رقم خورد و به‌ واقع گمان نمی‌کردیم با چنین فاصله اندکی و به این زودی ایشان را از دست بدهیم. آنچه به‌ صورت ویژه مورد نظرشان بود، بیشتر این بود که آنچه را در 8 سال دفاع‌مقدس به‌دست آوردیم و امروز تبدیل به گنجینه تاریخی یک ملت شده است، پاس بداریم و تا می‌توانیم در ارائه بخش‌های مهجور و مغفول مانده این دوران قدم برداریم. با ضایعه‌ای که امروز در کشور ما و فضای مقاومت در منطقه رقم خورد، باید کمی صبوری کنیم تا بتوانیم به تمام ابعاد وجودی این مرد بزرگ اشراف پیدا کنیم.

***