کد خبر: 214970تاریخ: 1398/10/19 00:00
ترس و وحشت از حمله انتقامی بامداد دیروز ایران، آمریکا و متحدانش را فرا گرفت
سیلی اول به ترامپ
گروه بین‌الملل: کمتر از 5 روز بعد از وعده رهبر حکیم انقلاب مبنی بر انتقام سخت از آمریکایی‌ها بابت ترور ناجوانمردانه سپهبد شهید قاسم سلیمانی، ایران گام نخست انتقام را با شلیک ده‌ها فروند موشک و پهپاد به پایگاه نظامیان آمریکایی موسوم به پایگاه عین‌الاسد در عراق آغاز کرد.
بر اساس گزارشات اولیه، با وجودی که آمریکایی‌ها تلاش می‌کنند شدت این حمله را تخفیف بدهند اما بررسی‌ها نشان می‌دهد نظامیان آمریکایی در این حملات متحمل خسارات جبران‌ناپذیر و بی‌سابقه‌ای شده‌اند. شدت تحقیر آمریکایی‌ها در حمله بامداد دیروز ایران تا آنجاست که روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت در تحلیلی نوشت: پاسخ نظامی ایران بیش از آنکه حرکت به سوی جنگ باشد، تحقیر ترامپ بود.
آمریکایی‌ها ابتدا تلاش کردند تلفات خود در این حمله را ناچیز نشان دهند اما از لابه‌لای اظهارات آنها، سراسیمگی و آشفتگی‌شان از سطح انتقام ایران پیدا بود. آنها ابتدا مدعی شدند اصابت موشک‌های ایرانی به عین‌الاسد تنها منجر به کشته شدن تعدادی از نظامیان عراقی شده است. با این حال نظامیان اشغالگر آمریکایی در پایگاه عین‌الاسد در الانبار از ورود نیروهای اطلاعاتی عراق به داخل این پایگاه جلوگیری کردند تا میزان تلفات آنها مشخص نشود. با این حال تلویزیون العهد عراق از انتقال تعداد زیادی از سربازان زخمی حمله ایران به پایگاه آمریکایی‌ها در منطقه التاجی بغداد خبر داد.
در همین ارتباط ارتش عراق خبر داد در حمله موشکی ایران به مواضع آمریکا در خاک عراق، هیچ عراقی‌ای آسیب ندیده است.
سخنگوی فرمانده کل نیروهای مسلح عراق هم گفت: ما پیام شفاهی و رسمی ایران درباره پاسخگویی به ترور سلیمانی را دریافت کردیم و فورا درباره این حمله به فرماندهان نظامی عراق هشدار دادیم تا احتیاط‌های لازم را رعایت کنند.
* عراقی‌ها چگونه از حمله مطلع شدند؟
نخست‌وزیری عراق که عادل عبدالمهدی به عنوان نخست‌وزیر دولت پیشبرد امور در راس آن قرار دارد، دیروز بیانیه‌ای را درباره حمله هوایی ایران به پایگاه آمریکایی عین‌الاسد در استان الانبار منتشر کرد. این بیانیه تاکید دارد اندکی بعد از نیمه‌های شب در بامداد چهارشنبه 8 ژانویه پیام شفاهی از سوی جمهوری اسلامی ایران دریافت کرده مبنی بر اینکه واکنش ایران به ترور شهید قاسم سلیمانی آغاز شده یا اندکی بعد آغاز خواهد شد. در این پیام آمده بود حمله مذکور در مواضع حضور نیروهای آمریکایی در عراق انجام خواهد شد اما جای این مناطق مشخص نشده بود.
بیانیه مذکور می‌افزاید در همین شرایط طرف آمریکایی نیز با ما تماس گرفت، این در حالی بود که موشک‌ها در بخش ویژه نیروهای آمریکایی در پایگاه‌های عین‌الاسد در الانبار و پایگاه حریر در اربیل و مراکز دیگر فرود می‌آمد. طبعا ما بعد از این موضوع خبر حمله را به فرماندهان نظامی عراق ابلاغ کردیم تا تدابیر لازم را در این زمینه اتخاذ کنیم. به همین علت ما تا این لحظه خسارت‌های انسانی در میان عراقی‌ها نداشتیم و درباره تلفات موجود در میان نیروهای ائتلاف نیز خبر رسمی به ما نرسیده است. نخست‌وزیر عراق در بیانیه خود تاکید می‌کند فرماندهی کل این کشور تحولات را از زمان آغاز حمله تاکنون دنبال کرده و ارتباطات داخلی و خارجی لازم برای مهار این بحران و عدم ورود در جنگ فراگیر را در پیش گرفته است. این بیانیه نشان می‌دهد ایران دقایقی قبل از آغاز شلیک موشک‌ها، مقامات عراقی را باخبر کرده و آمریکایی‌ها نیز همزمان با اصابت موشک‌ها به پایگاه‌های‌شان در حال رایزنی با عراقی‌ها بوده‌اند.
* واکنش اول ترامپ
اما واکنش ترامپ قابل تأمل بود. رئیس‌جمهور آمریکا که طی روزهای اخیر تهدید کرده بود در صورت کوچک‌ترین واکنش ایران، 52 نقطه ایران را به آتش می‌کشد، ساعتی بعد از حمله موشکی ایران به 2 پایگاه آمریکا در عراق در توئیتی نوشت: «فعلا همه چیز خوب است...». وندی شرمن، معاون وزیر خارجه دولت اوباما و عضو تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای هم در پاسخ به وی نوشت: «همه چیز خوب است؟ واقعا؟! اگر هر کس دیگری این حرف را زده بود، دونالد ترامپ او را تحقیر می‌کرد. البته این خبر خوبی است که هیچ تلفاتی وجود نداشته است و امیدوارم که برای عراقی‌ها هم اینطور بوده باشد اما دونالد ترامپ! اکنون یک برهه بسیار جدی است نه زمان حریف طلبیدن». اندکی پس از حمله موشکی ایران رسانه‌های آمریکایی به تحلیل نوع واکنش آمریکا به این حمله پرداختند.
یکی از کارشناسانی که سی‌ان‌ان برای تحلیل این حمله با وی گفتوگو می‌کرد، گفت: برخورد موشک‌های ایران به پایگاه آمریکا، پیامی به ترامپ بود. این پیام که خب! با این موشک‌ها چه می‌کنی؟ می‌دانیم که ایران زرادخانه موشکی بسیار بزرگ و متنوعی دارد.
فاکس نیوز هم گفت: این بزرگ‌ترین آزمون ترامپ است و آزمون بسیار دشواری هم هست. می‌دانید که ترامپ با شعار پایان دادن به جنگ روی کار آمد، به همین دلیل باید دید اکنون اوضاع را تا کجا و چطور پیش می‌برد. ما در سال انتخابات قرار داریم و این رخداد می‌تواند تبعات گسترده‌ای داشته باشد.
* رئیس اندیشکده آمریکایی: ایران ابرقدرت موشکی است
واکنش قاطع موشکی ایران سبب شد برخی تحلیلگران غربی به انتقاد از رویکرد ترامپ پرداخته و ایران را ابرقدرت موشکی دنیا بنامند. در همین ارتباط هری کیزیانس، مدیر مطالعات دفاعی اندیشکده آمریکایی مرکز منافع ملی در مصاحبه با شبکه سی‌ان‌بی‌سی با اشاره به حمله دیروز ایران به مواضع آمریکا در عراق، ایران را ابرقدرت موشکی خواند. به اعتقاد این تحلیلگر آمریکایی، هدف مقام‌های ایرانی از حمله به مواضع آمریکا در عراق، نشان دادن این موضوع بود که آنها می‌توانند [به آمریکایی‌ها] آسیب وارد کنند.
* درخواست نانسی پلوسی از ترامپ
رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در واکنش به حملات موشکی ایران علیه مواضع کشورش در عراق به دولت ترامپ تاکید کرد تحریکات غیرضرور را متوقف کند. به گزارش پایگاه خبری هیل، نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا در توئیتی نوشت که از نزدیک اوضاع را رصد می‌کند؛ «ما باید از امنیت اعضای ارتش مطمئن شویم که شامل پایان تحریکات غیرضرور از جانب دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا و درخواست برای پایان خشونت‌ها از سوی ایران است. آمریکا و جهان نمی‌تواند جنگ را تاب بیاورد».
برخی نمایندگان مجلس نمایندگان آمریکا، بعد از عملیات موشکی سپاه در پاسخ به ترور سردار قاسم سلیمانی به دست نظامیان آمریکایی، تلاش‌ها برای سلب اختیارات جنگی دونالد ترامپ رئیس‌جمهور ایالات متحده را تشدید کردند. آنگونه که خبرگزاری فارس به نقل از نشریه پلیتیکو نوشته، برخی دموکرات‌ها در یک نشست خصوصی تلاش می‌کنند بندی را به طرح گرفتن اختیارات جنگی از ترامپ اضافه کنند که بر اساس آن، هیچ بودجه‌ای برای اقدام نظامی آمریکا علیه ایران که بدون اطلاع قبلی و تایید کنگره باشد، نباید ارائه شود. پیش‌تر هم بندی مشابه این طرح که اکنون توسط رو خانا، نماینده ایالت کالیفرنیا در مجلس نمایندگان آمریکا ارائه شده، در لایحه بودجه نظامی سالانه وزارت دفاع این کشور گنجانده شده بود و حتی مورد حمایت حدود 20 جمهوری‌خواه هم قرار گرفت اما در نهایت با فشار اکثریت سنا حذف شده بود. به نوشته پلیتیکو، خانا درباره تلاش سناتورها برای تصویب این طرح توضیح داد: آنها در تلاشند راهی بیابند که چگونه این طرح را به جایی برسانند که بهترین شانس برای تصویب شدن در سنا و گرفتن رأی مثبت 51 سناتور را داشته باشد. بر این اساس، استنی هویر، رهبر اکثریت مجلس نمایندگان آمریکا درباره تسریع طرح گرفتن اختیارات مجوز جنگی از ترامپ گفت: این مباحثات از شامگاه یکشنبه آغاز شد. اکنون چند روز کم و بیش، از آن می‌گذرد. این چیزی است که ما باید با جدیت و فکورانه و صحیح در نظر بگیریم و ما آن را انجام خواهیم داد. باربارا لی، نماینده ایالت کالیفرنیا نیز گفت: به نظرم همه انتظار یک انتقام تأسف‌آور را داشتند. این اکنون یک چرخه است که متاسفانه احتمال دارد از کنترل خارج شود. این چیزی است که ما نمی‌خواهیم شاهد آن باشیم.
* عین‌الاسد کجاست؟
پایگاه هوایی عین‌الاسد یک فرودگاه نیروی نظامی در استان الانبار در غرب عراق است و در ۱۰۸ کیلومتری غرب الرمادی مرکز استان الانبار قرار دارد. سال ۲۰۰۳، تفنگداران آمریکایی این پایگاه را اشغال کردند و تا سال ۲۰۱۱ در آن باقی ماندند. عین‌الاسد دومین پایگاه هوایی بزرگ عراق است. در پایان سال ٢٠١٤، به بهانه مبارزه با داعش، بار دیگر این پایگاه تحت اختیار نظامیان آمریکایی حاضر در ائتلاف بین‌المللی ضد داعش قرار گرفت. یک منبع عراقی دیروز در گفتوگو با روسیاالیوم به تشریح جزئیاتی از انتقام سخت موشکی ایران از آمریکا پرداخت. این منبع اعلام کرد: علت اینکه ایران پایگاه عین‌الاسد را هدف قرار داد به دلایل مختلفی مرتبط است؛ از جمله اینکه باند ویژه هواپیما دارد که ویران شده است و این مفهومش این است که فقط بالگردها می‌توانند از این پس در این پایگاه بنشینند. علت دوم، این پایگاه مرکز راداری بزرگی داشت که اراضی عراق و سوریه و حتی فلسطین را پوشش می‌داد و نیز سیستم‌های ارتباطاتی و جاسوسی گسترده‌ای داشت که همه آنها نابود شدند. منبع عراقی افزود: علت سوم حمله ایران به عین‌الاسد این است که مرکز فرماندهی نظامی آمریکاست. همچنین موشک‌هایی که استفاده شدند از نوع ذوالفقار، قیام و فاتح بوده است.
***
[عقب‌نشینی ترامپ از رجزخوانی‌هایش]
رئیس‌جمهور آمریکا که تا پیش از این از هدف قرار دادن نقاط متعدد در ایران صحبت می‌کرد، در نطق دیشب خود بعد از ضربه موشکی جمهوری اسلامی، از هرگونه تهدید نظامی علیه ایران عقب‌نشینی کرد و با صدایی لرزان از لزوم صلح با ایران، لزوم کاهش حضور آمریکا در منطقه غرب آسیا و منفعت مشترک آمریکا و ایران در مبارزه با داعش سخن گفت. دونالد ترامپ در سخنانش گفت تحریم‌های اقتصادی علیه ایران تشدید می‌شود. او در بخش دیگری از سخنانش به عملیات تروریستی آمریکا علیه سردار قاسم سلیمانی اشاره و ادعاهای واهی قبلی را علیه ایشان تکرار کرد. ترامپ گفت: «ایالات متحده همزمان با آنکه گزینه‌های خود را برای پاسخ دادن به تجاوزگری‌های ایران مورد ارزیابی قرار می‌دهد، تحریم‌های تنبیهی بیشتری را علیه رژیم ایران اعمال خواهد کرد». وی اضافه کرد: «این تحریم‌های قدرتمند تا زمانی که ایران رفتارش را عوض کند ادامه خواهد داشت». رئیس‌جمهور آمریکا در ادامه ادعاهای خود ایران را به انجام اقداماتی از جمله حمله به عربستان سعودی متهم کرد. او ادعا کرد: «تنها در ماه‌های گذشته ایران کشتی‌ها را در آب‌های بین‌المللی توقیف کرده و حمله‌ای بدون تحریک قبلی علیه عربستان سعودی انجام داده و 2 پهپاد آمریکا را ساقط کرده است. ترامپ گفت ایران دیشب به پایگاه‌های آمریکا حمله کرده است. او ادعا کرد این حمله هیچ تلفاتی به جا نگذاشته است. رئیس‌جمهور آمریکا مدعی شد آمریکا تدابیر احتیاطی لازم را در پایگاه‌های خود به عمل آورده و خساراتی متوجه این پایگاه‌ها نشده است. ترامپ در حالی که صدایش می‌لرزید گفت دولت آمریکا تحریم‌های قدرتمندی علیه ایران اعمال خواهد کرد. او گفت این تحریم‌ها تا زمانی که ایران رفتارش را عوض کند، پا بر جا خواهد بود. رئیس‌جمهور آمریکا از کشورهای اروپایی خواست به دنبال توافقی جامع با ایران باشند. ترامپ گفت از ناتو می‌خواهد در خاورمیانه فعال‌تر باشد.
***
[التماس سناتور تندرو به ترامپ]
لیندسی گراهام، سناتور تندرو و متحد ترامپ پس از هدف قرار گرفتن پایگاه نظامی آمریکایی عین‌الاسد توسط سپاه، در یک عقب‌نشینی آشکار خواهان کاهش تنش و ندادن پاسخ از سوی آمریکا شد. وی که مضطرب بود و به وضوح حاضر به نگاه کردن به دوربین‌ها نمی‌شد، همان سناتوری است که بعد از ترور سردار سلیمانی خواستار حمله به تاسیسات نفتی ایران در صورت اقدام تلافی‌جویانه ایران شده بود اما پس از هدف قرار گرفتن پایگاه نظامی آمریکایی عین‌الاسد توسط سپاه پاسداران در یک عقب‌نشینی آشکار خواهان کاهش تنش و ندادن پاسخ از سوی آمریکا شد.