گروه بین‌الملل: بعد از حدود یک سال وعده، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا اواخر هفته گذشته طرح معروف به «معامله قرن» را رونمایی کرد. این طرح به واسطه امتیازات بی‌سابقه‌ای که به صهیونیست‌ها اعطا کرده با استقبال بنیامین نتانیاهو مواجه شد و در سمت مخالفان این ماجرا، همه گروه‌های فلسطینی، اکثر کشورهای اسلامی و برخی کشورهای غربی ایستاده‌اند. 

ترامپ در معامله قرن صرفا به منافع صهیونیست‌ها توجه کرده و فلسطین را اساسا نادیده گرفته است. 

ترامپ ادعا کرده این طرح با هدف کاهش تنش‌ها میان مردم مظلوم فلسطین و رژیم کودک‌کش صهیونیستی طراحی شده است اما طرح ارائه شده آنقدر یکسویه و ظالمانه است که حتی در میان حامیان اسرائیل در دنیای غرب هم چندان جدی گرفته نشد و بسیاری به تمسخر ترامپ و نتانیاهو پرداختند. 

به گزارش «وطن امروز»، اگرچه این طرح توسط دونالد ترامپ مطرح شده اما ابتکار آن منسوب به جرد کوشنر، مشاور ارشد ترامپ و داماد وی است. وی در یک مراسم یهودی در ۲۵ اکتبر ۲۰۰۹ با ایوانکا ترامپ، دختر دونالد ترامپ ازدواج کرد.

 

* معامله قرن چه می‌گوید؟

بر اساس طرح 80 صفحه‌ای «معامله قرن»، اسرائیل در ازای دریافت امتیازاتی فراتر از آنچه پیش از این تشکیلات خودگردان فلسطین یا قطعنامه‌های شورای امنیت به این رژیم داده بودند، با تشکیل دولت فلسطین موافقت خواهد کرد. نکته جالب اینکه ترامپ بر خلاف روسای جمهوری قبلی آمریکا بسیاری از سرزمین‌های اشغال شده فلسطین را جزو خاک صهیونیست‌ها در نظر گرفته است. 

بر اساس این طرح، بخش‌هایی دیگر از فلسطین شامل نیمی از کرانه باختری و بخشی از بیت‌المقدس شرقی که از نظر جامعه جهانی به دولت فلسطین تعلق دارد، به رژیم صهیونیستی واگذار می‌شود و در عوض اسرائیل با تشکیل کشور مستقل فلسطینی در نیمه دیگر کرانه باختری و تمام نوار غزه و چند محله از بیت‌المقدس شرقی موافقت می‌کند. بر اساس این طرح، شهر ابودیس به جای بیت‌المقدس به‌عنوان پایتخت فلسطین در نظر گرفته خواهد شد. به عبارت دیگر، پذیرفتن این طرح به منزله فراموش کردن قدس به عنوان قبله اول مسلمین خواهد بود. همچنین طبق طرح یادشده، فلسطینیان باید از حق بازگشت به سرزمین خود که در قطعنامه ۱۹۴ شورای امنیت به رسمیت شناخت شده صرف‌نظر کنند. این طرح آنقدر عجیب است که حتی محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین که در مجامع غربی به تعامل و علاقه به سازش به هر قیمت با صهیونیست‌ها مشهور است هم با وجود فشار بسیاری که چه از سوی آمریکا و چه از سوی برخی کشورهای عربی مثل عربستان به وی وارد شده است، حاضر به پذیرش آن نشده است و با ادبیات بی‌سابقه‌ای به انتقاد از ترامپ پرداخته است.

در همین ارتباط ریاض منصور، نماینده فلسطین در سازمان ملل از حضور محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان در جلسه آتی شورای امنیت سازمان ملل به منظور اعلام اعتراض تشکیلات خودگردان نسبت به «معامله قرن» اعلام شده از سوی آمریکا،  خبر داده است. 

 

* تلاش گروه‌های فلسطینی برای اتحاد

نکته جالب دیگر اینکه دونالد ترامپ یک‌تنه سبب اتحاد همه گروه‌های فلسطینی شده است. گروه‌هایی که به واسطه برخی اختلافات و البته اختلاف‌افکنی‌ها در سال‌های گذشته نتوانسته بودند پشت یک میز با یکدیگر گفت‌وگو کنند این‌بار بر سر مخالفت با طرح جعلی معامله قرن، اختلافات را به کناری گذاشته و پشت یک میز به گفت‌وگو نشستند. در همین ارتباط، محمود عباس گفته است: در جلسه رهبران فلسطین، نمایندگانی از همه گروه‌های فلسطینی حضور داشتند و اختلافات‌شان را کنار گذاشتند. مرحله جدیدی از اقدامات مشترک فلسطینیان را آغاز و اختلافات‌مان را برطرف خواهیم کرد. ما ملتی هستیم که مستحق زندگی است و حقوقش را می‌خواهد.

 

* تظاهرات گسترده در فلسطین

طرح معامله قرن دیروز با اعتراض نمازگزاران جمعه در سراسر دنیای اسلام مواجه شد. مهم‌ترین این اعتراضات در فلسطین بود که در چند منطقه برگزار شد. 

کرانه باختری، نوار غزه و اراضی اشغالی ۱۹۴۸ پس از نماز جمعه دیروز شاهد اعتراضات گسترده مردمی به طرح ادعایی و به ‌اصطلاح صلح ترامپ موسوم به معامله قرن بود. این تظاهرات به دعوت گروه‌ها، جریان‌ها و شخصیت‌های مختلف فلسطینی برگزار شد.

 

***

کارشناس مسائل غرب آسیا*

***

 واکنش‌های بین‌المللی به طرح ترامپ

***

کارشناس مسائل فلسطین*