مرتضی امیری*: انتخاب «محمد توفیق علاوی» به عنوان نخست‌وزیر جدید عراق بارقه‌هایی از امید را برای خروج از بن‌بست چندماهه این کشور پدیدار کرد. خروج عراق از بن‌بست سیاسی پس از ماه‌ها کشمکش و بی‌دولتی، خبر خوبی برای مردم این کشور محسوب می‌شود. 

به گزارش «وطن امروز»، سخنان امیدبخش علاوی پس از انتصاب به عنوان نخست‌وزیر هم امیدواری به کاهش بحران سیاسی این کشور را بیشتر از قبل کرد. 

مدارس و ادارات عراقی که در این چند ماه مدام بازوبسته می‌شدند و فاقد نظم خاصی بودند نیز خود را آماده دور جدیدی از فعالیت می‌کنند. 

در محافل سیاسی عراق، محمد توفیق علاوی به چهره‌ای ضدفساد و مخالف با هرگونه سهم‌خواهی مشهور است و همین امر نیز وی را نزد گروه‌های عراقی محبوب کرده است. 

از شنبه‌شب که بالاخره بعد از ماه‌ها ناکامی در انتخاب نخست‌وزیر، علاوی به این سمت منصوب شد، موج گسترده‌ای از حمایت همه احزاب و جناح‌های سیاسی عراق با وی همراه شد. در محافل بین‌المللی نیز اوضاع بر همین منوال است و حمایت‌ها از این انتخاب ادامه دارد. در ایران نیز سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران به حمایت از انتخاب علاوی به عنوان نخست‌وزیر جدید عراق پرداخت.  

محمد توفیق علاوی فاقد هر گونه وابستگی حزبی در ساختار قدرت عراق است و همین امر نیز دست وی را برای تعامل با همه گروه‌ها باز گذاشته است. 

 

* برنامه‌ای برای تزریق امید به عراق

نکته مهمی که در رسانه‌های عراقی مورد توجه قرار گرفته، سخنان علاوی درباره برنامه‌های دولتش بوده است. وی در چند جمله‌ای که در فضای مجازی منتشر شد، تلاش کرد وارد دعواهای سیاسی احزاب عراقی نشود و به جای آن محور سخنان خود را بر تلاش برای خروج عراق از بن‌بست سیاسی قرار داد. 

وی ضمن حمایت از تظاهرات‌های مسالمت‌آمیز برای اصلاح امور، به معترضان عراقی که از اول ماه اکتبر تاکنون در میدان‌های برخی شهرها تحصن کرده بودند، وعده داد به مطالبات قانونی‌شان رسیدگی کند. وی سپس با تشکر از مرجعیت و مردم معترض گفت: این انتصاب مسؤولیت تاریخی بزرگی را بر گردن من نهاد، لذا با خداوند و ملت کریم عراق عهد می‌بندم با تمام توان برای خدمت به این کشور تلاش کنم.

وی گفت: عهد می‌بندم به خواست خداوند و کمک شما، دولتی به دور از سهم‌خواهی‌های قومی و حزبی و گروهی تشکیل دهم که نماینده تمام طیف‌ها و فرهنگ‌های متنوع ملت عراق باشد و مردان و زنان شایسته را در این امر مشارکت خواهم داد و هیچ نامزد تحمیلی از سوی گروه‌های سیاسی را نخواهم پذیرفت و اگر در این باره تحت فشار قرار گیرم، آن را به صراحت به شما خواهم گفت. وی افزود: همچنین قول می‌دهم یک تیم مشورتی در دفتر ‌نخست‌وزیر با مشارکت نمایندگان تظاهرات‌کنندگان مسالمت‌جو تشکیل دهم و در اینجا اشاره می‌کنم باید تظاهرات‌ مسالمت‌آمیز برای حمایت از اصلاح امور تا تحقق همه مطالبات مشروع معترضان و آغاز به کار جدی دولت ادامه یابد.

 

* وعده برگزاری انتخابات زودهنگام

برگزاری انتخابات زودهنگام یکی از مهم‌ترین ماموریت‌های دولت جدید عراق است که محمد توفیق علاوی در سخنان خود نیز به آن اشاره کرد. وی گفت: متعهد می‌شوم برای تدارک برگزاری انتخابات زودهنگام با مشورت همه طرف‌های ذی‌ربط، از جمله کمیساریای عالی انتخابات و سازمان ملل و بر اساس اصول قانون اساسی و قوانین موجود تلاش کنم. قول می‌دهم از روند انتخابات حمایت می‌کنم و مقابل هرگونه دخالتی که بر برگزاری سالم و پاک و اعلام نتایج شفاف آن تاثیر گذارد و به اعتماد ملت خدشه وارد کند، بایستم.

 

* تلاش برای اصلاح ساختار اقتصاد عراق

تلاش برای اصلاح ساختار اقتصادی عراق یکی دیگر از وعده‌های محمد توفیق علاوی بود که این وعده نیز بشدت مورد توجه و استقبال رسانه‌های عراقی قرار گرفت. وی در این ارتباط گفت: قول می‌دهم بزرگ‌ترین فرصت‌های کاری را برای شهروندان از طریق آغاز پروژه‌های توسعه‌ای‌، صنعتی، تولیدی و مسکونی و ایجاد یک نهضت سرمایه‌گذاری اصولی برای تغییر روش اقتصادی از تکیه به درآمدهای نفتی ایجاد کنم.

 

* معترضان میدان تحریر: علاوی گزینه ما نیست

با این حال اما معترضان میدان تحریر در بغداد به جای استقبال از خروج عراق از وضعیت بی‌دولتی و امید به حل مشکلات این کشور، بیانیه‌ای را منتشر کردند که در آن گفته شده محمد توفیق علاوی کاندیدای آنها نیست. 

در بخشی از بیانیه معترضان میدان تحریر آمده است: معترضان عراق اعلام می‌کنند مخالف شدید نامزدی «محمد توفیق علاوی» هستند، زیرا وی به هیچ‌وجه دارای خصوصیات و ویژگی‌هایی که قبلاً طی نامه‌ای برای رئیس‌جمهوری فرستادیم، نیست. بنابراین تصمیم گرفته شد اگر علاوی با وجود مخالفت‌ها به عنوان نامزد (سمت نخست‌وزیری) معرفی شود، اعتراضات ادامه یابد. نامزد کردن علاوی نشان خواهد داد دستگاه سیاسی ارزشی برای معترضان از روز اول اکتبر (2019) تاکنون قائل نیست.

همچنین به دنبال معرفی محمد توفیق علاوی از سوی رئیس‌جمهوری عراق به عنوان نخست‌وزیر جدید این کشور، میدان‌های تحصن در بغداد، نجف، کوت، دیوانیه، ناصریه و کربلا شاهد افزایش اعتراض‌های مشکوکی بوده است که منبع و منشأ آن هنوز مشخص نیست. 

 

* پرونده اخراج آمریکا از عراق؟

مصوبه یک ماه پیش پارلمان عراق برای الزام دولت این کشور به فراهم کردن و پیگیری زمینه اخراج نظامیان آمریکایی از عراق مهم‌ترین پرونده‌ای است که محمد توفیق علاوی در بعد سیاست خارجی خود باید به آن بپردازد. وی در این مسیر چالش بزرگی هم دارد و آن چیزی نیست جز عدم تمایل آمریکا به ترک عراق از سویی و تلاش فراوان جبهه غرب‌زده سیاستمداران عراقی به بقای آمریکا در عراق به هر قیمتی. علاوی برای تحقیق این پروژه از حمایت میلیون‌ها عراقی برخوردار است که جمعه هفته گذشته به خیابان‌ها آمدند و حمایت خود را از مصوبه پارلمان عراق اعلام کردند. آنچه مسلم است عراقی‌ها بر سر هر چیزی اختلاف نظر داشته باشند، بر سر اخراج آمریکا یکصدا حرکت می‌کنند. 

***

خبرنگار*

***