زمانی که رسانه‌ها و سیاستمداران آمریکایی بعد از ترور شهید سلیمانی به دنبال یافتن پاسخ این پرسش بودند که چرا این عملیات نظامی بدون جلب نظر و مشورت اعضای کنگره انجام شده است، دولت ترامپ در کاخ سفید اعلام کرد از نظر مراجع اطلاعاتی آمریکا، سردار سلیمانی در حال تدارک تهدیدی قطعی و فوری علیه نیروهای آمریکایی در عراق بوده است. آن روزها که آمریکایی‌ها با نگرانی مشغول رصد اخبار مربوط به حمله به سفارت این کشور در بغداد بودند، گمان می‌کردند این تهدید فوری قرار است علیه سفارت آمریکا انجام شود و بلافاصله حادثه بنغازی در لیبی برای‌شان یادآور می‌شد. حمله به کنسولگری آمریکا در بنغازی به قدری برای دولت اوباما و بویژه هیلاری کلینتون پرهزینه بود که تصور اینکه دولت ترامپ برای جلوگیری از روی دادن دوباره این حادثه دست به یک عمل پیشدستانه زده است برای آمریکایی‌ها چندان هم دور از ذهن نبود. با این حال گذشت زمان، شواهد و مدارک منتشرشده نشان داد چنین تهدیدی ابدا درباره نیروهای آمریکایی در عراق یا سفارت آنها در بغداد وجود نداشته و ترامپ بنا به دلایل شخصی و انتخاباتی دست به چنین اقدامی زده است. همان زمان هم در شرایطی که ترامپ و وزیر خارجه‌اش «مایک پمپئو» از این تهدیدات در رسانه‌ها سخن به زبان می‌آوردند، «مارک اسپر» وزیر دفاع از چنین مسأله‌ای بی‌خبر بود و بعد از چند روز که مشاهده کرد مواضعش با مواضع رئیس دولت در کاخ سفید ناهمخوان است، با آنها همراه شد و مواضع خود را در حمایت از اقدام ترامپ تعدیل کرد. روز گذشته اما بیانیه‌ای از طرف کاخ سفید منتشر شد که نشان می‌دهد دولت دونالد ترامپ برای ضروری نشان دادن ترور سپهبد قاسم سلیمانی عملا به دروغگویی متوسل شده است. مایک پمپئو که قرار است ماه فوریه (2 هفته پیش رو) در کنگره حاضر شده و درباره دلایل این ترور دولتی توضیح دهد، کار خود را در هماهنگی با رئیس‌اش در اتاق بیضی شکل کاخ سفید با انتشار بیانیه‌ای برای توجیه این عملیات آغاز کرده است. در این بیانیه که به درخواست کنگره تدوین و ارائه شده است، آمده است ترور و کشتن ژنرال سلیمانی جهت انتقام‌گیری از اقدامات ایران در زمان اشغال عراق توسط نیروهای آمریکایی انجام شده است. در این بیانیه هیچ اثری از تهدید امنیتی فوری و قطعی که تا پیش از این ترامپ از آن حرف می‌زد دیده نمی‌شود. در این گزارش تاکید شده است: «رئیس‌جمهور این عملیات را در پاسخ به حملات روزافزون ایران و نیروهای تحت حمایتش در منطقه که منافع آمریکا را در منطقه خاورمیانه با تهدید رو‌به‌رو ساخته بودند انجام داد».

کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان اما یک روز پس از تصویب قطعنامه «کاهش اختیارات جنگی دولت آمریکا علیه ایران» این بیانیه را که به این کمیته ارسال شده بود منتشر کرد تا نشان دهد دلیل نمایندگان برای محدود کردن رئیس‌جمهور آمریکا از آغاز عملیات نظامی علیه ایران دلیل قابل استناد و محکمی است. در این گزارش با این حال تاکید شده است هدف از ترور شهید سلیمانی، حفاظت و حمایت از نیروهای نظامی آمریکا در عراق، بازدارندگی در مقابل ایران، کاستن از میزان تاثیرگذاری نیروهای نظامی تحت حمایت ایران و کاستن از میزان توانایی آنها برای حملات بعدی به منافع آمریکا و همچنین پایان دادن به افزایش تنش‌ها و حملات استراتژیک ایران در منطقه بوده است. نکته جالب توجه در این بیانیه این است که رئیس‌جمهور آمریکا بر اساس قانونی که سال 2002 برای حمله به عراق تدوین شد، این حق را دارد با استفاده از نیروی نظامی، از آمریکا و نیروهای آمریکایی در برابر تهدیدات و حملات فوری محافظت کند. با این حال در هیچ کجای این بیانیه ذکر نشده چه تهدید فوری‌ای نیروهای آمریکایی یا منافع آمریکا را در منطقه تهدید می‌کرد.

انتشار این بیانیه باعث عصبانیت بیش از پیش نمایندگان دموکرات در مجلس نمایندگان شده است. الیوت انگل، رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان با عصبانیت اعلام کرده است نمایندگان به پاسخ‌های بیشتری نیاز دارند، چرا که هیچ تهدید فوری‌ای در این زمینه مشاهده نشده است. او در این باره بیان کرد: «این توضیحات جعلی برای روز بعد از واقعه به درد نمی‌خورد. ما دنبال پاسخگویی مسؤولان دولتی به صورت شهادت در کنگره هستیم، به همین دلیل از مایک پمپئو خواسته‌ام 28 فوریه به جلسه استماع کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان بیاید. اگر چه تاکنون 2 بار مایک پمپئو از حضور در کنگره و پاسخگویی در این زمینه طفره رفته است اما به نظر می‌رسد این بار به صورت ضمنی پذیرفته که در جلسه کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان حضور یابد. حضور نیافتن پمپئو در کنگره به معنای نادیده گرفتن نمایندگان نیست. وزارت خارجه آمریکا تاکنون به صورت خصوصی با بسیاری از نمایندگان مجلس نمایندگان و سنا جلسه گذاشته و به آنها درباره دلایل این عملیات تروریستی توضیح داده است اما به نظر می‌رسد نمایندگان هنوز از توضیحات کاخ سفید، وزارت دفاع و وزارت خارجه قانع نشده‌اند. دموکرات‌ها بر این عقیده‌اند که این حمله نظامی بدون توجیهات لازم و بدون وجود خطر فوری و قطعی علیه منافع آمریکا در عراق رخ داده و در عین حال استراتژی روشنی پشت این ماجرا نیز وجود نداشته است.

***

توضیحات روز جمعه کاخ سفید به کنگره حاوی توجیهات دولت دونالد ترامپ برای ترور سردار شهید قاسم سلیمانی، نظر اغلب نمایندگان و رسانه‌های جریان اصلی آمریکایی را جلب نکرده است.

به گزارش شبکه سی‌ان‌ان، رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان، مجلس پایین‌دستی کنگره که پیش‌تر خواهان توضیح رسمی دولت ایالات متحده و دلایل قانونی و سیاسی درباره اقدام ارتش تروریست آمریکا در تاریخ 13 دی ماه در فرودگاه بین‌المللی بغداد شده بود، حالا پس از دریافت گزارش رسمی کاخ سفید در این باره و تحویل آن به نهاد قانونگذاری، می‌گوید: «این گزارش رسمی، مستقیما با اظهارات نادرست رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه برای جلوگیری از یک حمله قریب‌الوقوع به پرسنل و سفارتخانه‌های آمریکا، ژنرال ایرانی را هدف حمله قرار داده، منافات دارد».

«الیوت انگل» تأکید دارد در گزارش مزبور هیچ اشاره‌ای به «تهدید قریب‌الوقوع» از ناحیه فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که ترامپ پس از ترور مدعی آن بود، نشده است. انگل معتقد است: «این، به کلام ساده و صریح نشان می‌دهد توجیه ارائه‌شده از سوی رئیس‌جمهور به مردم آمریکا نادرست بوده است».

او ماده قانونی مورد استناد ترامپ برای توجیه سوء‌قصد به سردار قاسم سلیمانی را هم نادرست خوانده است. برخی مقام‌های کاخ سفید در 45 روز اخیر مدعی شده  بودند حمله پهپادی مزبور بر اساس قانون مصوب سال ۲۰۰۲ بوده که زیربنای قانونی حمله سال ۲۰۰۳ به عراق توسط دولت جرج بوش پسر  را فراهم آورد اما  انگل در این باره می‌گوید: «بدتر از همه، دولت برای اجتناب از توضیح درباره اقداماتش به کنگره، به غلط ادعا کرده کنگره ذیل قطعنامه عراق مصوب ۲۰۰۲، این حمله را مجاز کرده است. این نظر حقوقی، مزخرف است. این قانون در سال ۲۰۰۲ برای مقابله با صدام تصویب شد و هیچ ارتباطی با ایران یا مقام‌های حکومت ایران در عراق ندارد».