تحلیل دیدار غیرمنتظره نخستوزیر عراق از مقر حشدالشعبی در گفتوگو با سیدرضا صدرالحسینی
طی روزهای گذشته و به رغم عملیاتهای نظامی گسترده و موفقیتآمیز حشدالشعبی در تامین امنیت و مقابله با تحرکات تروریستی داعش که در سایه حمایتهای لجستیکی آمریکا صورت گرفته است، برخی جریانهای رسانهای با تقویت شایعاتی پیرامون تضعیف حشدالشعبی به دنبال اهداف پیچیدهای هستند که عملا بازی در زمین آمریکا و پیادهسازی نقشه آمریکا در عراق است. شامگاه شنبه مصطفی الکاظمی، نخستوزیر جدید عراق در دیدار با «فالح فیاض» رئیس و فرمانده سازمان حشدالشعبی، نیروهای حشدالشعبی را «نور چشم» عراق دانست و تاکید کرد نباید در کار و فعالیت این سازمان تشکیک کرد. دیدار نخستوزیر در شرایط فعلی عراق نشان از جایگاه ویژه حشدالشعبی در معادلات کلان عراق نزد دولت جدید این کشور دارد. در همین ارتباط، «وطن امروز» در گفتوگو با سیدرضا صدرالحسینی، کارشناس ارشد مسائل عراق به بررسی این تحولات پرداخت.
* * *
* اینکه در بحبوحه عملیاتهای حشدالشعبی علیه داعش در استانهای جنوبی، نخستوزیر در یکی از اولین دیدارهای رسمیاش شخصا در محل فرماندهی حشد حاضر شد و یونیفورم سربازان این سازمان را به تن کرد، چه پیامی دارد؟
برای تحلیل این اقدام الکاظمی در وهله اول باید به این مسأله دقت داشت که دولت در عراق پس از 8 ماه تقابل نیروهای سیاسی و درگیریهای خیابانی بعضا خشونتآمیز شکل گرفته است. از این رو هر اقدام نخستوزیر در روزهای ابتدایی انتخابش میتواند موید پیام مهمی به جامعه عراق باشد. زمانی که الکاظمی به عنوان فرمانده کل قوا بر حمایت کابینه خود از حشدالشعبی بر اساس چارچوبهای قانونی و رسمی تأکید میکند و به فرماندهان آن قول میدهد در آینده نزدیک نیازهای این سازمان را برطرف کند و عملیات ضد تروریستی آنها را هماهنگ کند، باید گفت نخستوزیر عراق به رغم مسائلی که از سوی برخی رسانهها مطرح میشد، حیات حشدالشعبی و ثبات آن را ضامن تامین امنیت عراق میداند.
* به مسأله رسانهها و موضع الکاظمی اشاره کردید؛ خطی که در هفتههای گذشته علیه حشدالشعبی از سوی برخی رسانههای وابسته به بیگانگان پیگیری میشد، این گمانه را مطرح میکرد که الکاظمی به دنبال تضعیف حشدالشعبی است؛ نظر شما در این باره چیست؟
همانطور که عنوان کردید برخی رسانهها با دنبال کردن شایعات و مطرح کردن بعضی مسائل تفرقهافکنانه به نقل از منابع به اصطلاح آگاه که هیچگاه نه تنها ماهیت حقیقی که حتی موجودیت این منابع نیز هویدا نشده است، به مطالب و شایعاتی دامن میزنند که در پس تضعیف حشدالشعبی برنامههای آمریکا را دنبال میکنند. این مطالب شامل ایجاد اختلاف بین ایران و عراق، نیروهای ارتش و مقاومت و حتی در مواردی ایجاد اختلاف بین یگانهای درون حشدالشعبی است. شدت این امر تا جایی پیش رفت که در هفتههای گذشته بعضی افراد حتی از حذف کامل حشدالشعبی نیز صحبت کرده بودند. این در حالی است که در همان زمان تیپهای مختلف حشدالشعبی در شرق و غرب عراق مشغول عملیات علیه بقایای داعش بودند. واقعیت جامعه عراق این است که حشدالشعبی برخاسته از این جامعه است. به عبارت دیگر ایده حذف حشدالشعبی به معنای حذف بخشی از جامعه عراق است و این در عمل نشدنی است. ضمن اینکه این سازمان یک سازمان قانونی و عملکرد آن در چارچوب قانون اساسی و ذیل دستورات رئیسجمهور است، لذا این شایعات آرزوی محالی بود که آمریکا و عمال آن به دنبالش بودند. الکاظمی نیز پس از اینکه به جایگاه نخستوزیری رسید متوجه شد حشدالشعبی در راستای منافع ملی عراق و در جهت ثبات و امنیت کشور عمل میکند و حذف آن خیانت به کشور است.
* اولویت الکاظمی در بحثهای امنیتی عراق حول 2 موضوع اجرای مصوبه پارلمان برای اخراج نظامیان آمریکایی و همچنین انحصار سلاح در دست دولت است؛ به نظر شما الکاظمی میتواند به این اهداف برسد؟
باید توجه داشت الکاظمی نخستوزیر دولتی است که عمری طولانی نخواهد داشت. پس از استعفای عبدالمهدی آنچه به عنوان ماموریت اصلی دولت بعد تصور میشد، موضوع برگزاری انتخابات پارلمانی بود. این اولویت هنوز هم پابرجاست اما به دلیل بحران کرونا و مسأله کاهش قیمت نفت 2 موضوع بهداشت و اقتصاد در حال حاضر به عنوان مسائل حیاتی کشور مطرح میشود، هر چند این دلیل نمیشود دولت بحثهای امنیتی را دنبال نکند. مسأله خلع سلاح به عنوان یک مطالبه کلی است، البته باید دقت داشت این امر مشمول حشدالشعبی نمیشود، چرا که آنها زیرمجموعه قانونی دولت هستند. در رابطه با مصوبه پارلمان برای اخراج نظامیان آمریکا نیز دولت موظف است آن را پیگیری کند.