سید حمید شاهنگیان در گفتوگو با «وطن امروز» از وضعیت کیفی آثار تولیدی با محوریت «قدس» گفت
سیدحمید شاهنگیان، آهنگساز و تنظیمکننده مطرح آثار انقلابی موسیقی ایران در گفتوگو با «وطن امروز» از کمرنگ شدن تولید آثار باکیفیت حماسی با موضوع مظلومیت فلسطین بشدت انتقاد کرد. شاهنگیان در ابتدا در پاسخ به این پرسش که چرا بعد از گذشت 3 دهه همچنان ماندگارترین و بهترین موسیقیهای انقلابی و حماسی مربوط به دهه 60 است، گفت: متاسفانه در دهههای 70، 80 و 90 همچنان شاهدیم که این هنرمندان نسل اول انقلاب اسلامی هستند که در تولید آثار انقلابی و حماسی پرکارتر از هنرمندان نسلهای بعدی خود هستند و این مسأله از چندین علت نشأت میگیرد که مهمترین آن به انگیزه هنرمندان بازمیگردد.
وی گفت: هنرمندانی که در دهههای 50 و 60 وقایع انقلاب اسلامی و دوران دفاع مقدس را از نزدیک لمس کرده بودند به طور اتوماتیک انگیزه تولید آثار حماسی را پیدا کردند اما هنرمندان دهههای 70، 80 و 90 چون از نزدیک شاهد این اتفاقها و رویدادهای بزرگ نبودهاند، انگیزههای لازم را برای تولید آثار انقلابی و حماسی پیدا نمیکنند و در مجموع طی سالهای اخیر شاهد خلق آثار «دلی» در این حوزه نبودهایم.
شاهنگیان در ادامه تصریح کرد: «انگیزه» مهمترین نیروی محرک هنرمند برای خلق اثر ماندگار محسوب میشود که در 3 دهه اخیر این ایجاد انگیزه بدرستی از سوی مسؤولان فرهنگی کشور انجام نشده است و از سوی دیگر خود هنرمندان هم در این باره کمکاریهایی داشتهاند که امیدوارم از این لحظه به بعد با تغییر این روند شاهد اتفاقهای خوبی در موسیقی حماسی باشیم.
وی تاکید کرد: امروز موزیسینهای جوان و متعهدی داریم که اگر بخوبی برای این عده «ایجاد انگیزه» شود میتوانیم در آیندهای نزدیک شاهد تولید آثار درخشانی در این حوزه باشیم.
این استاد موسیقی در ادامه به اهمیت بهرهگیری از تجربیات بزرگان موسیقی انقلابی از سوی هنرمندان جوان و متعهد اشاره کرد و افزود: حماسهسازیها و رویدادهای دهههای 50 و 60 مرا بخوبی بیدار کرد و به من یادآوری کرد به عنوان یک هنرمند مسؤولیتی دارم که آنچه را در تاریخ کشورم اتفاق افتاده، بخوبی روایت کنم و من هم سعی کنم در این مسیر مهم و سخت نقش کوچکی داشته باشم تا با تولید آثار انقلابی بتوانم به همبستگی مردم در آن شرایط حساس کمک کرده باشم که تصور میکنم تا حدودی در این میسر موفق بودهام. اما مهمترین وظیفهای که بر دوش هنرمندان نسل اول انقلاب سنگینی میکند این است که باید پرچم این مسیر را به جوانان متعهد و باانگیزه بسپارند و اینجاست که میطلبد شرایطی فراهم شود که جوانان از اینگونه تجربیات گرانبها در راستای تولید آثار ماندگار بهره بجویند.
وی گفت: سرودهای حماسی در واقع شناسنامه انقلاب اسلامی است، زیرا برای خلق این آثار سختیهای زیادی متحمل شدهایم به طوری که در آن ایام انقلاب اسلامی بعضی شبها تا ساعت 3-2 میماندیم تا حکومت نظامی تمام شود و بتوانیم از آن زیرزمین حسینیه ارشاد بیرون بیاییم. ما در همان دوران 2 کار مهم انجام دادیم که یکی از آنها تولید سرود « خمینی ای امام» بود و دیگری هم «برخیزید ای شهیدان راه خدا».
شاهنگیان در ادامه درباره ماندگارترین اثر موسیقی حماسی با محوریت مظلومیت فلسطین گفت: بدون شک خاطرهانگیزترین اثر درباره «قدس» قطعه آهنگ «همپای جلودار» با ترانه مرحوم سبزواری و خوانندگی حسامالدین سراج است و از نکات قابل توجه این اثر میتوان به تولید اثر در بحبوحه جنگ تحمیلی اشاره کرد و از آنجا که در آن روزها همه تمرکز تولیدات موسیقایی به سمت و سوی دفاع مقدس بود خلق یک اثر در رابطه با فلسطین اشغالی قابل توجه بود.
این هنرمند درباره دلایل ماندگاری این اثر خاطرنشان کرد: از یک سو عوامل تولید «همپای جلودار» همگی از همان جنس هنرمندانی هستند که تا قبل از آن در دوران انقلاب و دفاع مقدس دست به تولید آثار درخشانی میزدند و از سوی دیگر این اثر با همان حال و هوای آثار ماندگار انقلابی به تولید رسیده است که این 2 ویژگی به ماندگاری آن کمک مضاعفی کرده است و تا امروز هیچ اثری به اندازه «همپای جلودار» در حوزه موسیقی با محوریت قدس در میان مخاطبان تاثیرگذار نبوده است که این مسأله هم دلایل متعددی دارد.
وی ادامه داد: یکی از آسیبهایی که در تولید اثر درباره فلسطین در این سالها با آن مواجه هستیم، این است که بسیاری از نهادهای فرهنگی معمولا چند روز مانده به روز قدس یادشان میافتد در اینباره به تولید اثر دست بزنند که در مجموع شاهد تولید یک اثر دمدستی و با حضور هنرمندان بیانگیزه بودهایم.
شاهنگیان تاکید کرد: اینجاست که نقش مسؤولان فرهنگی کشور باید پررنگتر جلوه کند و این مسؤولان باید در این باره برنامهریزیهای مدون و بلندمدت داشته باشند تا حداقل از سال آینده شاهد تولید آثاری فاخر درباره «روز جهانی قدس» باشیم.
استاد موسیقی در پایان به ذکر خاطرهای شنیده نشده از اجرا در مقابل یاسر عرفات پرداخت و گفت: درست خاطرم است همان روزهای آغازین انقلاب که رئیس سازمان آزادیبخش فلسطین به ایران سفر کرده بود، قطعهای با عنوان «الشرق لنا و الغرب لنا» را همان روزها ساختم و با گروهی در مقابل یاسر عرفات اجرا کردیم و درست خاطرم است یاسر عرفات چنان تحت تاثیر این سرود قرار گرفته بود که بشدت گریه میکرد. باید تاکید کرد اثر حماسی درباره مردم مظلوم فلسطین باید طوری باشد که مخاطب چارهای جز اشک ریختن برای مظلومیت آن مردم نداشته باشد و ای کاش روزی دوباره فرا برسد که بتوانیم اثری چون «الشرق لنا و الغرب لنا» را تولید کنیم.
وی در پایان گفت: صدحیف که هیچ نسخه تصویری و صوتی از اجرای سرود «الشرق لنا و الغرب لنا» در آن روز در دسترس نیست که اگر این سرود را دوستان صدا و سیما بتوانند از آرشیو خود پیدا کنند، بدون شک با پخش مجدد آن اتفاق زیبا و دلنشینی رقم خواهد خورد.