گروه اقتصادی: بانک مرکزی روز گذشته «گزارش معاملات مسکن اردیبهشت‌ماه شهر تهران» را منتشر کرد. این گزارش با ارائه داده‌هایی از تعداد معاملات و قیمت واحدهای مسکونی در شهر تهران نشان می‌دهد روند تعداد معاملات مسکن طی 3 سال اخیر کاملا نزولی و در مقابل قیمت واحدهای مسکونی شدیدا صعودی بوده است. طبق این گزارش، تعداد معاملات مسکن در شهر تهران در اردیبهشت امسال 11 هزار و 310 مورد بوده که نسبت به اردیبهشت سال گذشته معادل 7/6 درصد کاهش داشته است. همچنین متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران در اردیبهشت امسال نزدیک به 17‌میلیون تومان گزارش شده که نسبت به ماه قبل 11 درصد و نسبت به ماه مشابه سال قبل 9/33 درصد افزایش داشته است.

به گزارش «وطن امروز»، افزایش افسارگسیخته قیمت مسکن البته تنها نکته گزارش بانک مرکزی از وضعیت مسکن در تهران نبود. طبق این گزارش، سهم واحدهای نوساز از معاملات رو به کاهش و سهم واحدهای کلنگی رو به افزایش است. این موضوع روند ناگزیر مردم در خرید مسکن را نشان می‌دهد. افزایش شدید قیمت مسکن باعث شده بسیاری از مردم برای جبران هزینه سنگین خرید مسکن، مجبور به خرید واحدهای فرسوده‌تر شوند. چنانکه سهم واحدهای مسکونی با عمر 5 سال و کمتر در معاملات مسکن سال 96 معادل 6/47 درصد بوده که این شاخص در اردیبهشت امسال به 8/38 درصد کاهش یافته است. در مقابل سهم واحدهای مسکونی با عمر بیش از 20 سال در اردیبهشت سال 96 معادل 2/8 درصد بوده که در اردیبهشت سال جاری به 6/12 درصد افزایش یافته است.

پیش از گزارش بانک مرکزی، دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه‌وشهرسازی هم در جدیدترین گزارش خود از قیمت مسکن در تهران در اردیبهشت سال جاری، میانگین قیمت مسکن در تهران را حدود 17 میلیون تومان اعلام کرد که منطبق بر گزارش بانک مرکزی است. مجموع این اطلاعات نشان می‌دهد تهیه مسکن برای مردم در طول سال‌های گذشته به مراتب سخت‌تر شده است. بررسی آمارهای وزارت راه از روند قیمت مسکن نشان می‌دهد رشد این شاخص طی ماه‌های گذشته سرعت زیادی پیدا کرده است.

 

* وزیر شهرسازی: افزایش قیمت مسکن ارتباطی به عرضه و تقاضا ندارد

وزیر راه ‌و شهرسازی روز سه‌شنبه در حاشیه آیین رونمایی از سامانه ثبت‌نام متقاضیان نوسازی ناوگان حمل‌و‌نقل کالا درباره زمان‌بر شدن بررسی صلاحیت‌ها در طرح اقدام ملی مسکن و این مساله که در برخی استان‌ها هنوز این اتفاق رخ نداده است، با اشاره به ثبت‌نام یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر برای دریافت ۴۰۰ هزار واحد مسکونی اظهار داشت: در طرح اقدام ملی به صورت پیامکی و از طریق سامانه یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار نفر ثبت‌نام کرده‌اند که در بخش اول به ۲۳۰ هزار نفر جواب داده شد و در بخش دوم هم کار در حال پالایش بوده و ثبت‌نام‌کنندگان پیامکی‌ باید اطلاعات خود را کامل کنند. 

وی تصریح کرد: موضوع مهم در این طرح این است که ۴۰۰ هزار واحد، هدف وزارت راه‌ و شهرسازی است و تفاهمنامه‌‌های جداگانه‌ای نیز با وزارتخانه‌های آموزش‌و‌پرورش، رفاه و همچنین نیروهای مسلح برای ساخت ۴۸۰ هزار واحد منعقد شده و کار پیش می‌رود. 

محمد اسلامی در ادامه گفت: در این زمینه برخی همپوشانی‌ها وجود دارد که تعدادی از افرادی که در لیست ما قرار دارند در لیست آموزش‌و‌پرورش، وزارت رفاه و نیروهای مسلح هم هستند که این تعداد پالایش و در همین خردادماه تعیین تکلیف می‌شوند. 

وی درخصوص انتشار خبری مبنی بر میانگین قیمت ۱۷ میلیون تومان برای هر متر‌مربع مسکن در تهران اظهار داشت: هموطنانی که نیازمند خانه هستند و استطاعت خرید این خانه‌ها را ندارند، به هیچ عنوان نگران نباشند. در سامانه طرح اقدام ملی دست همه را باز گذاشتیم تا هر کسی خواست ثبت‌نام کند و هیچ‌کس جا نماند؛ تقریبا نیمی از کسانی که ثبت‌نام کردند مالک بودند. 

وی افزود: نکته مهم در این ‌باره این است که ما جامعه هدف خودمان را شناخته‌ایم و همه کار برای آنها انجام می‌دهیم تا صاحب خانه شوند، بازار مسکن هم تابع عرضه و تقاضا نیست و اتفاقی که برای سایر کالاها می‌افتد متاثر از شرایط اقتصادی کشور است؛ برای نگرانی از افت ارزش پول ملی برخی به دنبال این هستند که سرمایه خودشان را تبدیل به کالا کنند، به همین خاطر و به صورت خود به خود این تغییر قیمت‌ها توسط صاحبان کالا انجام شده و این افزایش قیمت متاثر از بخش مسکن نیست، مهم برای ما جامعه هدف است که شناسایی شده‌اند و برای آنها برنامه اجرایی داریم. 

محمد اسلامی در پاسخ به سوال دیگری درخصوص آخرین شرایط نهایی شدن سامانه اسکان و املاک که قرار بود از طریق وزارت راه ‌و شهرسازی تحویل سازمان امور مالیاتی کشور شود، گفت: این سامانه سال گذشته در بهمن‌ماه رونمایی و آماده بودن آن به سازمان امور مالیاتی هم اعلام شد که می‌توانند از آن استفاده کنند. 

اسلامی در حالی درباره قیمت مسکن با پشتوانه طرح اقدام ملی مسکن امیدواری می‌دهد که کل واحدهایی که قرار است در قالب این طرح احداث شود 400 هزار واحد است و به هیچ وجه جوابگوی تقاضای بازار مسکن نیست.

طرح اقدام ملی مسکن از بهار سال 98 شروع شد اما تاکنون هنوز کلنگ احداث یک واحد هم زده نشده و صرفا بیش از یک میلیون نفر در این طرح ثبت‌نام کرده‌اند. 

با وجود گذشت 2 سال از شروع صدارت اسلامی و ادبیات امیدوارکننده وی درباره ایجاد مسکن اما در عرصه عمل هیچ اقدامی صورت نگرفته است. 

سوال اینجاست: با این دست فرمان به طور کلی چه میزان زمان برای احداث همین 400 هزار واحد مسکونی نیاز است؟ آیا دولتی که تاکنون حتی یک واحد مسکن هم ایجاد نکرده، می‌تواند در کمتر از یک سالی که از دولت باقی مانده این تعداد خانه را تحویل دهد؟ از سوی دیگر هم‌اکنون از 2 میلیون و 200 هزار واحد مسکن مهری که قرار بود تحویل مردم شود، 170 هزار واحد هنوز آماده نشده و مشخص نیست چه زمانی قرار است تکمیل شود.

 

* شکاف عمیق عرضه و تقاضا در بازار مسکن

این در حالی است که کارشناسان اقتصاد رسیدن به تعادل بین عرضه و تقاضا را در حوزه مسکن نیازمند تولید نزدیک به 20 میلیون واحد مسکونی طی 10 سال می‌دانند. در همین باره عضو سابق شورای عالی مسکن در گفت‌وگو با «وطن امروز» اظهار داشت: وضعیت تولید مسکن به قدری رقت‌بار است که اگر تا 10 سال آینده سالی 2 میلیون خانه تولید شود، همچنان مصرف‌کننده واقعی از این تولید بهره‌مند نخواهد شد؛ مقصود این است که بازار اشباع نمی‌شود و تنها می‌توان امیدوار بود شرایط به یک ثبات نسبی برسد. بنابراین در چنین شرایطی افزایش قیمت مسکن و به‌تبع آن افزایش اجاره‌بها دور از انتظار نیست.

 افشین پروین‌پور گفت:‌ دولت آقای روحانی در 7 سال گذشته تولید مسکن را که یکی از نیازهای اصلی مردم است مورد بی‌اعتنایی قرار داد. نبود توازن بین عرضه و تقاضا مشکل‌زاست، پیامدهای این مسأله در بخش مسکن بار خود را بر دوش مستاجران و متقاضیان واقعی مسکن گذاشته است. وی طرح اقدام ملی مسکن را ناکارآمد نامید و بیان داشت: آنچه به عنوان طرح اقدام ملی مسکن از سوی دولت برای خانه‌دار کردن مردم عنوان شده است و هنوز هم اطلاعات دقیقی از چگونگی مراحل تولید آن نیست، به طور قطع نمی‌تواند پاسخگوی نیاز مردم به مسکن باشد.

پروین‌پور افزود: تولید مسکن ملی با توجه به نیاز واقعی بازار به هیچ‌وجه کمکی به حل مشکل خانه‌دار شدن مردم نمی‌کند، چرا که سال‌هاست بخش مهمی از تقاضای مردم به دلیل نبود تولید و عرضه کافی بی‌پاسخ مانده و روند قیمت مسکن را به نفع سوداگران و به ضرر مردم تمام کرده است. کارشناس حوزه مسکن در پایان اظهار کرد: تولید سالانه 300 تا 400 هزار مسکن در سال در دولت آقای روحانی به هیچ‌وجه پاسخگوی نیاز بازار نیست و عطش تقاضا را از بازار نمی‌گیرد. 

 

***

در حالی میانگین قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در اردیبهشت سال جاری به 17 میلیون تومان رسیده که در مدت مشابه سال قبل این رقم 12 میلیون و 700 هزار تومان بود که این نشانگر رشد 8/33 درصدی قیمت مسکن ظرف یک‌سال است.