گروه بین‌الملل: اتفاقی که در روزهای گذشته به عنوان شورش داخلی علیه ترامپ مطرح شده است، اعلام برائت چند چهره پرنفوذ حزب جمهوری‌خواه از ترامپ بود. سیزدهمین روز اعتراضات علیه نژادپرستی و نقض حقوق بشر در آمریکا در شهرهای مختلف این کشور برگزار شد. عمده راهپیمایی‌ها در شهرهای  واشنگتن دی‌سی، نیویورک، لس‌آنجلس، شیکاگو و فیلادلفیا برگزار شد. معترضان در این مدت با تغییر شعارها و مطالبات خود از بحث مصداقی پیرامون قتل یک شهروند سیاه‌پوست به موضوعات ساختاری، خواهان تغییرات اساسی در نحوه برخورد پلیس و نژادپرستی نظام‌مند در آمریکا شدند؛ هر چند در این مدت اخباری پیرامون برخی احکام دادگاهی علیه ماموران خاطی منتشر و اعلام شد شورای شهر مینیاپولیس نیروی پلیس را منحل کرده‌ است اما جاکوب فری، شهردار این شهر  از قطع بودجه و منحل کردن نیروی پلیس امتناع و عملا ثابت کرد مطالبات مردمی حتی در شهر محل وقوع جنایت نیز چندان پیگیری نخواهد شد. در این بین اظهارنظرهای مقامات بلندپایه سیاسی و نظامی سابق در حزب جمهوری‌خواه نشان می‌دهد اوضاع اعتراضات و وضعیت کلی در آمریکا به گونه‌ای است که برخی جمهوری‌خواهان به دنبال قربانی‌کردن ترامپ هستند. هرچند ماهیت و جایگاه این حزب نیز به شدت به خطر افتاده است. 

به گزارش «وطن امروز»، همزمان با تداوم اعتراضات علیه سیاست‌های نژادپرستانه نظام‌مند در شهرهای مختلف آمریکا و برخی کشورهای جهان، برخی مقامات سیاسی و نظامی سابق از حزب جمهوری‌خواه در اقدامی جالب توجه با انتقاد از عملکرد ترامپ در جریان اعتراضات و دامن زدن وی به موضوع نژاد‌پرستی در این کشور اعلام کردند در انتخابات آتی از ترامپ حمایت نخواهند کرد. ابراز مخالفت با ترامپ از سوی بخش‌هایی از تشکیلات جمهوری‌خواه و نظامیان در روزهای اخیر و با درخواست‌های مکرر ترامپ درباره مهار معترضان و دستور دولت او برای پاکسازی خیابان‌های اطراف کاخ سفید تشدید شده است. اینکه اعضای ارشد یک حزب در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری از رئیس‌جمهور هم‌حزبی‌شان به این شکل اعلام برائت کنند، در تاریخ سیاسی آمریکا پدیده‌ای کم‌سابقه و نادر است.  

 ترامپ از زمان آغاز اعتراضات به قتل شهروند سیاه‌پوست آمریکایی توسط یک پلیس سفیدپوست، خواستار سرکوب اعتراضات شده و از نیروهای گارد ملی برای سرکوب معترضان استفاده کرده است. رئیس‌جمهوری آمریکا به طور مداوم از نیروهای گارد ملی به خاطر سرکوب اعتراضات در برخی شهرها و ایالت‌ها تشکر و از خشونت آنها علیه معترضان حمایت کرده است. وی همچنین تهدید به استفاده از نیروهای ارتش برای سرکوب معترضان کرده است. کوری شاک، کارمند سابق شورای امنیت ملی آمریکا  در ارتباط با مخالفت جمهوری‌خواهان با ترامپ به نیویورک‌تایمز گفت:  نارضایتی فزاینده گزارش شده درباره ریاست‌جمهوری ترامپ در حالی است که تعدادی از مقام‌های آمریکایی که هم برای ریگان و هم برای بوش- روسای‌جمهوری جمهوری‌خواه پیشین آمریکا- کار کرده‌اند، تلاش می‌کنند مشخص کنند چطور موضع خود را ابراز کنند و اینکه باید از بایدن حمایت کنند یا خیر؟نحوه عملکرد ترامپ باعث شده برخی چهره‌های شناخته‌شده جمهوری‌خواه قانع شوند دیگر نمی‌توانند سکوت کنند. به نظر می‌رسد  علاوه بر رویدادهای اخیر بویژه واکنش شخص ترامپ به اعتراضات ضدنژادپرستی، موضوع نحوه مقابله دولت با شیوع ویروس کرونا نیز تاثیر زیادی بر شک و تردید رهبران جمهوری‌خواه برای حمایت از ترامپ در رقابت‌های انتخاباتی نوامبر 2020 داشته است.

 

* مخالفت خانواده بوش با ریاست‌جمهوری ترامپ

از جمله مهم‌ترین چهره‌های جمهوری‌خواه که در روزهای گذشته به انتقاد از ترامپ برخاسته‌اند جرج بوش پسر، رئیس‌جمهور اسبق آمریکاست. افراد نزدیک به جرج دبلیو بوش، رئیس‌جمهور اسبق آمریکا در گفت‌وگو با نیویورک تایمز، اعلام کردند او از انتخاب مجدد ترامپ حمایت نخواهد کرد. علاوه بر بوش برخی دیگر از چهره‌های سرشناس حزب جمهوری‌خواه در روزهای اخیر اعلام کردند در انتخابات آتی از ترامپ حمایت نخواهند کرد. جب بوش، پسر دوم جرج هربرت واکر بوش (بوش پدر) رئیس‌جمهوری اسبق آمریکا و برادر کوچک‌تر جرج دبلیو بوش نیز گفته است مطمئن نیست به ترامپ رأی دهد. بوش پسر و جب بوش گفته‌اند مردم با طرز تفکر آنها آشنا هستند. 

 

* میت رامنی: در انتخابات 2020 از ترامپ حمایت نمی‌کنم

بعد از بوش، میت رامنی که نامزد جمهوری‌خواهان در انتخابات سال 2012 بود هم با ادامه ریاست‌جمهوری ترامپ مخالفت کرده است. میت رامنی، سناتور ایالت یوتا و نامزد ریاست‌جمهوری از حزب جمهوری‌خواه در رقابت‌های انتخاباتی 2012 از جمله منتقدان عملکرد ترامپ است. منابع آمریکایی با انتشار یک ویدئو گزارش دادند رامنی در تظاهرات هزاران نفری مردم پایتخت آمریکا که بعدازظهر یکشنبه به وقت محلی به سمت کاخ سفید برگزار شد، شرکت کرد. وی در اظهاراتی کوتاه درباره حضورش در این تجمع اعتراضی به شبکه ان‌بی‌سی‌‌نیوز گفته است «ما نیاز به صداهای متعددی علیه نژادپرستی و ظلم داریم». رامنی پیش از این در ماه فوریه به نشریه آتلانتیک گفته بود از ترامپ در انتخابات 2020 حمایت نخواهد کرد، چرا که ترامپ در جریان استیضاح در سنا، او را به سوءاستفاده از قدرت متهم کرده است. وی در روزگاری که کسی در حزب جمهوری‌خواه جرات انتقاد از ترامپ را نداشت منتقد وی بود. رامنی جزو معدود جمهوری‌خواهانی بود که در جریان استیضاح ترامپ، خواهان عزل وی شده بود. رسانه‌های آمریکایی حضور رامنی در تظاهرات روز شنبه را علاوه بر اعتراض علیه نژادپرستی، یک پیام سیاسی برای دونالد ترامپ نیز قلمداد کردند که به نوعی انتقاد از نحوه مدیریت وی در سرکوب اعتراضات حتی در میان جمهوری‌خواهان است.

 

* کالین پاول: به بایدن رأی می‌دهم!

کالین پاول، بدون تردید جنجالی‌ترین چهره دولت جرج بوش بود که با دروغ‌هایش توانست متحدان آمریکا و شورای امنیت را به جنگ در افغانستان و عراق ترغیب کند. وی که در این مدت کمتر اظهارنظر رسانه‌ای داشته دیروز به صراحت اعلام کرد به ترامپ رأی نخواهد داد. پاول، وزیر خارجه دولت بوش در مصاحبه با سی‌ان‌ان تاکید کرد در انتخابات ریاست‌جمهوری 2020 از بایدن حمایت خواهد کرد، چرا که ترامپ درباره مسائل مختلف دروغ می‌گوید. ژنرال بازنشسته و وزیر خارجه سابق آمریکا در دوران جرج بوش گفت: «من قطعا نمی‌توانم به هیچ‌عنوان امسال از رئیس‌جمهور ترامپ حمایت کنم». اظهارات پاول در حالی مطرح شد که چندین تن از افسران بلندپایه فعلی و سابق ارتش از عملکرد ترامپ در سرکوب اعتراضات سراسری علیه نژادپرستی، وحشیگری پلیس و نابرابری نژادی بشدت گلایه کرده‌اند. این مقام سابق جمهوری‌خواه همچنین گفت قصد دارد در ماه نوامبر، همان‌طور که دفعه قبل در سال 2016 ضد دونالد ترامپ رای داده بود، به نفع جو بایدن دموکرات در انتخابات ریاست‌جمهوری رأی دهد. پاول که از سیاستمداران و ژنرال چهار ستاره بازنشسته ارتش آمریکاست از سال 1987 تا 1989 به عنوان مشاور امنیت ملی آمریکا فعالیت داشته است. وی از سال 1989 تا 1993 نیز رئیس ستاد مشترک ارتش آمریکا بود. پاول همچنین به عنوان رئیس ستاد مشترک ارتش در دوره‌های ریاست‌جمهوری جرج‌بوش[پدر] و کلینتون خدمت کرده است. وی اولین سیاه‌پوست آمریکایی بود که وزیر خارجه شد. سخنان پاول البته از سوی ترامپ بی‌پاسخ نماند. رئیس‌جمهوری آمریکا در توئیتی پاول را جنگ‌افروز و مسؤول جنگ‌های خاورمیانه دانست.

 

* جیمز متیس: شاهد پیامدهای ۳ سال بدون رهبری بالغ هستیم

حتی افرادی که در حلقه نزدیکان ترامپ بودند هم این روزها انتقادات جدی به ترامپ وارد می‌کنند. در همین ارتباط جیمز متیس، وزیر پیشین دفاع در دولت ترامپ هم در بیانیه‌ای از عملکرد رئیس سابق خود در جریان ناآرامی‌های مربوط به قتل شهروند سیاه‌پوست آمریکایی انتقاد کرد و او را «تهدیدی علیه قانون اساسی ایالات متحده» دانست. متیس در این بیانیه با اشاره به شعار «عدالت برابر تحت قانون» که بر سردر ساختمان دیوان عالی آمریکا حک شده است، گفت که در طول هفته گذشته با «عصبانیت و دلهره» شاهد تحولات پس از قتل فلوید در کشورش بوده و این شعار تنها چیزی است که مردم معترض «بحق» خواهان آن هستند. رئیس پیشین پنتاگون تاکید کرد: هرگز خوابش را هم نمی‌دیدم سربازانی که همان قسم را خورده‌اند، دستور نقض حقوق قانون اساسی هموطنان خود را بگیرند. وی همچنین از حضور «مارک اسپر» وزیر دفاع کنونی آمریکا در مراسم گرفتن عکس یادگاری در مقابل یک کلیسا توسط ترامپ انتقاد کرد. بر اساس سنتی سیاسی در ایالات متحده، وزیران دفاع از دخالت در سیاست و حضور در مراسم سیاسی در کنار رئیس‌جمهور خودداری می‌کنند. متیس همچنین از حضور نیروهای ارتش برای سرکوب معترضان در واشنگتن‌دی‌سی شدیدا انتقاد کرد و گفت که هر گونه تفکر برای تبدیل کردن شهرهای آمریکا به میدان نبرد و نظامی کردن واکنش به اعتراض شهروندان باید رد شود. 

وزیر پیشین دفاع آمریکا افزود: دونالد ترامپ اولین رئیس‌جمهور در زندگی من است که برای متحد کردن مردم آمریکا تلاش نمی‌کند؛ حتی تظاهر به تلاش هم نمی‌کند. او در عوض سعی می‌کند میان ما اختلاف بیندازد. ما در حال مشاهده پیامدهای 3 سال تلاش عامدانه در این راستا هستیم. ما در حال مشاهده پیامدهای 3 سال بدون رهبری بالغ هستیم. ما می‌توانیم بدون او (ترامپ) متحد شویم. مردم آمریکا باید «مقام‌هایی را که قانون اساسی را به تمسخر می‌گیرند رد کرده و پاسخگو کنند».

رئیس‌جمهور آمریکا در واکنش به انتقاد وزیر پیشین دفاع خود، او را «سگ دیوانه» خطاب کرد و گفت که از اینکه او را اخراج کرده، خوشحال است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در پاسخ به انتقادات «جیمز متیس» وزیر پیشین دفاع خود، در پیامی توئیتری نوشت: شاید تنها چیز مشترک میان باراک اوباما و من این است که هر دوی ما افتخار اخراج جیمز متیس، بیش از حد بزرگ پنداشته شده‌ترین ژنرال جهان را داشته‌ایم. ترامپ پیام توهین‌آمیز خود را اینطور ادامه داد: من از او خواستم استعفا کند و از این بابت خوشحال بودم. لقب او «شورش» بود که من دوست نداشتم و آن را به «سگ دیوانه» تغییر دادم. تبحر اصلی او  ارتش نبود، بلکه روابط عمومی شخصی بود. 

 

* کاندولیزا رایس: ترامپ توئیت زدن را کنار بگذارد

عمده انتقادی که به ترامپ از سوی جمهوری‌خواهان وارد شده رفتارهای تفرقه‌افکنانه او و ایجاد دو‌گانه در جامعه آمریکاست. «کاندولیزا رایس» از جمله افرادی بود که در این‌باره به ترامپ انتقاد کرد. در ادامه انتقادهای چهره‌های ارشد جمهوری‌خواه آمریکایی از مواضع «تفرقه‌افکنانه» دونالد ترامپ درباره اعتراضات اخیر، کاندولیزا رایس از ترامپ خواست با مردم به زبان وحدت سخن بگوید. رایس که در دولت «جرج بوش پسر» وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی کاخ سفید بود، در مصاحبه‌ای پیرامون تحولات اخیر در آمریکا گفت: ترامپ باید  از توئیت کردن درباره مسائل مهم از قبیل «زخم عمیق» نژادپرستی دست بردارد و با مردم آمریکا با زبان وحدت سخن بگوید: «من این را می‌گویم که شما قبل از اینکه درباره چیزی صحبت کنید باید درباره چارچوب تاریخی آن فکر کنید، چرا که [موضوع تبعیض نژادی در آمریکا] یک زخم عمیق است. متاسفانه توئیتر و توئیت کردن، راه فوق‌العاده‌ای برای پیغام‌های پیچیده و تفکرات پیچیده نیست. وقتی رئیس‌جمهور حرف می‌زند، این حرف باید پر از تفکر و پیغامی برای همه آمریکایی‌ها باشد». در پایان این مصاحبه، مجری شبکه آمریکایی از کاندولیزا رایس درباره اینکه آیا او در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۰ از ترامپ حمایت می‌کند یا نه، سوال کرد. وزیر خارجه دولت جرج بوش پسر ضمن امتناع از دادن پاسخ به این سوال اعلام کرد: «اگر بخواهم درباره سیاست داخلی آمریکا صحبت کنم، شما اولین نفر خواهید بود که مطلع می‌شوید».

 

* مخالفت دیگر جمهوری‌خواهان با ترامپ

علاوه بر این افراد، رهبران سابق جمهوری‌خواه همچون روسای سابق کنگره از جمله پل رایان و جان بینر هنوز اعلام نکرده‌اند به چه کسی رای خواهند داد و برخی از جمهوری‌خواهانی که تاکنون از حمایت ترامپ خودداری کرده‌اند در حال بررسی احتمال حمایت آشکار از بایدن هستند. سیندی مک‌کین، همسر جان مک کین نیز تقریبا مطمئن است که از جو بایدن، نامزد دموکرات حمایت خواهد کرد، هرچند یکی از فرزندان او قرار است به عنوان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کند.

***

[یکشنبه پرازدحام معترضان در کالیفرنیا]

در ادامه اعتراضات ضدنژادپرستی، مردم آمریکا در لس‌آنجلس،  شمال «هالیوود»، «پاسادنا»، «گلندیل» و دیگر شهرهای کالیفرنیا مراسم‌ اعتراضی برگزار کردند. آن‌طور که شبکه ان‌بی‌سی گزارش کرده است، در هالیوود ۲۰ هزار نفر در تظاهرات مشارکت کردند. برخی کاربران فضای مجازی تصاویری از اعتراضات در شهر لس‌آنجلس را منتشر کردند که در آن، برآورد شده بود ۵۰ هزار نفر در اعتراضات علیه خشونت و تبعیض نژادی پلیس آمریکا مشارکت کرده بودند. شبکه روسی راشاتودی نیز گزارش کرد، هزاران نفر از معترضان آمریکایی علیه وحشیگری و خشونت پلیس آمریکا در شهرهای سراسر این کشور تظاهرات برپا کردند. کلیپ‌های منتشرشده در فضای مجازی راهپیمایی معترضان در «واشنگتن‌دی‌سی»، از منطقه «دوپونت سیرکل» به سمت پارک «لافایت» در نزدیکی کاخ سفید را نشان می‌دهد و صدها معترض در اقدامی اعتراضی، روی زمین دراز کشیده‌اند. معترضان آمریکایی با در دست داشتن پلاکاردهایی شعارهایی علیه خشونت پلیس آمریکا سرمی‌دادند و فریاد می‌زدند: «جان سیاه‌پوستان اهمیت دارد». هزاران نفر از معترضان آمریکایی در میدان تایمز شهر نیویورک شعار‌ دادند. در کامپتون، منطقه‌ای واقع در جنوب لس‌آنجلس، اعتراضات رنگ و لعاب دیگری به خود گرفته بود به طوری که دوچرخه‌سواران و موتورسوارها در صف اول معترضان قرار گرفته بودند و شعارهایی علیه تبعیض‌نژادی و خشونت پلیس آمریکا سر می‌دادند. خبرگزاری رویترز هم در انعکاس اعتراضات سراسری آمریکا گزارش کرد، جمعیت عظیمی در سراسر آمریکا راهپیمایی برگزار کردند که در پی آن در یکی از موارد، در غروب روز یکشنبه، مردی با خودروی خود به سمت جمعیت معترضان در «سیاتل» حمله‌ور شد و با اسلحه خود یک فرد سیاه‌پوست را از ناحیه بازو مورد اصابت گلوله قرار داد و زخمی کرد.