گروه اقتصادی: ایجاد یک محور مقاومت اقتصادی در برابر تحریم‌های آمریکا توسط کشورهای تحریم شده با بهره‌گیری از روش‌هایی مانند تهاتر کالا‏، تهاتر ارزی یا بهره‌گیری از یک ارز مستقل می‌تواند تمام معادلات تحریمی آمریکا را بر هم بزند. 

به گزارش «وطن امروز»، با بزرگ شدن دایره تحریم‌های ایالات متحده آمریکا، کشورهای تحریم شده در حال زیر سوال بردن اصل موجودیت تحریم‌ها هستند. این یعنی وقتی کشورهای تحریم شده می‌‌توانند نیازهای یکدیگر را تأمین کنند، اساساً تحریم‌ها هیچ ضرری برای اقتصاد آنها نخواهد داشت. 

از سوی دیگر نادیده گرفتن تحریم‌ها باعث شده سازوکارهایی که در آن تحریم رخ می‌دهد، مانند شبکه درج اطلاعات طرفین معامله انتقال پول (سوئیفت) کارایی خود را از دست بدهد و شبکه‌های غیرمتمرکز و بدون نظارت نهاد سوم جای آن را بگیرند. ادبیات استفاده از پیمان‌های پولی دو یا چندجانبه، تهاتر کالایی، استفاده از رمز ارزها و استفاده از ارزهای محلی همزمان با بزرگ شدن باشگاه تحریمی‌ها در حال گسترش است. اغلب کشورهای تحریم‌شده توسط آمریکا مشکلات یکسانی دارند؛ رشد قیمت دلار به دنبال کاهش تجارت، تورم ناشی از رشد قیمت ارز، متوقف شدن ورود درآمدهای بین‌المللی ارزی به دلیل مسدود شدن کانال‌های مالی که موجب کاهش سرمایه در گردش و واردات کالاهای اولیه می‌شود و... که نقطه وصل تمام این مشکلات دلار است. اگر اقتصادی بتواند خود را از دلار خودکفا کند، می‌تواند براحتی این شرایط را پشت سر بگذارد.

سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان اخیرا با اشاره به افزایش قیمت دلار در این کشور اظهار داشت: مسأله دلار بستگی به بازار خرید و فروش و عرضه و تقاضا دارد اما آمریکایی‌ها برای ممانعت از تزریق دلار در بازار، به بانک مرکزی فشار می‎آورند. وی افزود: طی مدت اخیر ۲۰ میلیارد دلار از بانک‌های لبنان خارج شده است؛ چه کسانی این پول‌ها را از لبنان خارج کرده‌اند؟

نصرالله به حمایت ایران از ونزوئلا و ارسال محموله‌های سوخت به این کشور اشاره کرد و گفت: آیا لبنان هم می‌تواند کشور دوستی مانند ایران در منطقه پیدا کند و برایش بنزین، گازوئیل و مشتقات نفتی دیگر بفروشد، بدون اینکه نیازی به دلار باشد؟ او گفت: «آیا این کار شدنی است؟ نتیجه تجربه‌های گذشته در لبنان نشان می‌دهد لبنانی‌ها قبل از اینکه سراغ ایرانی یا غیرایرانی بروند، باید [با اینگونه تبادل] موافقت کنند. تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد لبنانی‌ها با اینگونه پیشنهادها موافقت نخواهند کرد». 

سیدحسن نصرالله همچنین با اشاره به قانون «سزار» (تحمیل تحریم‌های شدید آمریکا علیه سوریه) گفت: تحریم‌های آمریکا علیه سوریه مردم این کشور را هدف قرار داده و هدف از وضع اینگونه تحریم‌ها، تلاش آمریکا برای بازگرداندن آشوب و هرج‌و‌مرج و جنگ داخلی به سوریه است. 

وی افزود: اینکه واشنگتن به این قانون متوسل شده، نشان‌دهنده پیروزی سوریه در جنگ است و این تحریم‌ها آخرین حربه و سلاح آمریکایی‌هاست. 

دبیرکل حزب‌الله لبنان درباره تبعات و تأثیرات این تحریم‌ها هشدار داد و گفت: لبنانی‌ها باید از اینکه سوریه تحریم خواهد شد، خوشحال نباشند، چرا که  این تحریم‌ها لبنانی‌ها را آزار خواهد داد و چه بسا، حتی بیشتر از خود سوری‌ها، آنها را هدف قرار داده و آزار دهد. 

بر این اساس، اغلب بازرگانان سوری دفترکار و حساب‌های شخصی خود را در لبنان ایجاد کرده‌اند و اگر بانک‌های لبنانی بخواهند تحریم‌های سزار را اجرایی کنند باید قید سرمایه‌گذاری تجار سوری را هم بزنند.

 

* باشگاه تحریمی‌ها به وسعت جهان

رفته‌رفته با گسترده شدن حلقه‌ تحریم‌های آمریکا و افزایش تعداد کشورها و اقتصادهای تحریم‌شده توسط این کشور، حرکت به سمت راهبرد نادیده گرفتن تحریم‌ها در جهان در حال گسترش است.

 ایران با سابقه 40 ساله در تجربه تحریم‌های اقتصادی هم‌اکنون به این نتیجه رسیده راهبردهای دور زدن تحریم‌ها یا سازش با تحریم‌کننده جوابگو نیست و باید سراغ راهبردی برود که اساساً تحریم‌کننده و ساختارهای طراحی شده توسط آن هیچ تأثیری روی تجارت شکل گرفته، نداشته باشد؛ درست مانند اتفاقی که در تجارت ایران و ونزوئلا رخ داد. با بزرگ شدن باشگاه تحریمی‌ها این اتفاق به کرات می‌تواند روی دهد.

 ایران، چین، روسیه، لبنان، سوریه، ونزوئلا و کوبا از جمله کشورهای باشگاه‌ تحریمی‌ها هستند که می‌توانند وعده مقاومت و نادیده گرفتن تحریم‌های آمریکا را اجرایی کنند، البته این کشورها تاکنون نشان داده‌اند توانایی استفاده نکردن از سازوکارهای آمریکایی برای تبادلات مالی خود را ندارند. در شرایط کنونی نیاز به طراحی یک ساختار مالی جدید برای انتقال پول یا حتی ایجاد واحد پولی مشترک در قالب متمرکز یا غیرمتمرکز برای سهولت تجارت بین این کشورها دیده می‌شود. 

سال گذشته ماهاتیر محمد، نخست‌وزیر وقت مالزی پیشنهاد ایجاد یک ارز دیجیتال مخصوص کشورهای اسلامی را داد که با استقبال کشورهای ایران و پاکستان روبه‌رو شد اما هیچ‌گاه این پیشنهاد عملی نشد. شاید بتوان این ایده را در بین کشورهای محور مقاومت اقتصادی، اجرایی کرد. 

***