دو: ما در مذاکرات به طور قطع می‌توانستیم قوی‌تر ظاهر شویم و نتیجه بهتری را برای کشور رقم بزنیم اما از این نکته غفلت نکنیم که حتی اگر می‌توانستیم توافقات را به امضای رئیس‌جمهور آمریکا برسانیم و کنگره آمریکا این قرارداد را تایید و تصویب کند و همه این تمهیدات را نیز می‌اندیشیدیم هم، آمریکایی‌ها زیر قول‌شان می‌زدند. این به این معنی نیست که ما ضعف‌های خودمان را نبینیم و در تجربیات آینده آنها را به کار نگیریم. قطعاً در آینده نیز با چنین مسائلی روبه‌رو خواهیم بود. این تجربیات را باید بیندوزیم و مکتوب کنیم تا در آینده غربی‌هایی که پایبند نیستند به عهدشان، هزینه بیشتری در این زمینه پرداخت کنند. به عبارت بهتر، ما می‌توانستیم به‌گونه‌ای عمل کنیم که قدرت‌های غیرپایبند به قول‌شان، هزینه‌شان بیشتر از چیزی باشد که الان هست. 

اما در حال حاضر که با بدقولی‌های آمریکا و اروپا مواجهیم و آن را بررسی می‌کنیم، نوک تیز حمله را متوجه دولت نکنیم. البته که در تجربه‌اندوزی‌های داخلی باید به آن توجه کنیم اما در بعد بین‌الملل و مواجهه با دولت‌های نقض‌کننده، نوک حمله را متوجه این دولت‌ها کنیم و مردم را به توجه به این امر که این دولت‌ها چه خصوصیاتی دارند، معطوف بداریم.

سه: بعضی دوستان ما در داخل به محض اینکه بدعهدی آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها را می‌بینند، تمام همت‌شان را در حمله به تیم مذاکره‌کننده و دولت قرار می‌دهند. با این رویکرد صرف، نمی‌گذاریم جوانان ما غرب را خوب بشناسند، یعنی ما هزینه‌ای برای برجام داده‌ایم و باید دستاورد ما این باشد که در این قضیه یک شناخت خوبی از غرب حاصل شود و این شناخت برای ما بسیار با‌ارزش است چون غربی‌ها و در رأس آنها آمریکا هزینه زیادی را برای دیپلماسی عمومی پرداخت می‌کنند و کارشان این است که از طریق دیپلماسی عمومی عقبه کشور ما و افکار عمومی را با خودشان همراه کنند و توفیقاتی را در این زمینه دارند؛ ده‌ها شبکه تلویزیونی، رادیویی، شبکه‌های فضای مجازی و منافقین را به کار گرفتند و جریانات مختلف که می‌توانستند با پول به کار گیرند، عربستان و کشورهای اروپایی هزینه را پرداخت می‌کنند تا جوانان ما نظر مثبتی نسبت به جهان سرمایه‌داری پیدا کنند. 

چهار: یکی از دستاوردهای برجام آن است که شناخت بسیار خوبی از غرب ایجاد می‌کند و این شناخت را باید گسترش و بسط دهیم. اگر «همه حملات» را متوجه دولت کنیم، قطعاً از این شناخت، جامعه خود را محروم می‌کنیم. من ضمن اینکه معتقدم در محافل علمی و دانشگاهی به بررسی عمیق این تجربه بپردازیم اما در بعد تبلیغاتی غفلت نکنیم و خودمان فضایی ایجاد نکنیم که غرب در آن گم شود چون حتی اگر افراد قوی در تیم مذاکره‌کننده وجود داشت، در هر صورت غرب بدعهدی می‌کرد. 

پنج: تیم مذاکره‌کننده کمی ضعیف عمل کرد ولی باید به این نکته اهمیت دهیم که دولت‌های غربی بدعهدی کرده‌اند و شناخت بیشتری نسبت به آنها در جامعه ایجاد شود. البته منظور این نیست که ایراد در کار دولت وجود ندارد اما باید روی اتفاقات برجام کارهای تحقیقی انجام شود و تبلیغات و نوک تیز حمله را به سمت بدعهدان غربی کنیم و بگوییم آنها هستند که بشریت را هیچ نمی‌دانند و به حقوق انسان‌ها احترام نمی‌گذارند و این باید هدف ما در برنامه‌های رسانه‌ای- تبلیغاتی باشد. 

دولت در مقابله با بیانیه‌ای که صادر شده قطعاً باید محکم برخورد و در این زمینه اثبات کند که در ارتباط با بدعهدی‌های آنها راه خودش را ادامه خواهد داد و از حقوق اساسی خود در این زمینه دفاع خواهد کرد و بدعهدی‌های آنها هیچ تزلزلی در دفاع از مصالح ملی ایجاد نخواهد کرد.