گروه فرهنگ و هنر: فیلم کوتاه «تقاص» که با داستانی از سال‌های دهه 60 و ترورهای منافقین روایت شده است، یکی از آثار باشگاه فیلم سوره است که در گروه هنری کات به منظور تربیت نیروهای جوان فیلمساز تولید شده است. این اثر که نخستین تجربه جدی کارگردانی داستانی محسن امانی است، سال 97 تولید شد و توانست لوح افتخار بهترین فیلم بخش داستانی جشنواره عمار را هم از آن خود کند. فیلم کوتاه «تقاص» در روزهای گذشته به مناسبت هفته حقوق بشر آمریکایی از رسانه ملی پخش شد که به همین بهانه با محسن امانی، کارگردان این فیلم کوتاه گفت‌وگو کردیم.

محسن امانی درباره نحوه شکل‌‌گیری این ایده گفت: این کار جزو آثاری است که در مجموعه آثار دهه 60 باشگاه فیلم سوره تولید و پیشنهاد تولیدش نیز از طرف باشگاه ارائه شد. من هم پیش از این مطالعاتی در حوزه منافقین داشتم و مستند «من میترا نیستم» را هم با همین موضوع ساخته بودم، از این جهت علاقه‌مند بودم کاری در این حوزه انجام دهم که حاصل این ماجرا فیلم کوتاه تقاص بود. کارگردان فیلم کوتاه تقاص درباره محتوای فیلم و بازی با عنصر زمان در فیلم هم گفت: ایده بازی با زمان یکی از عناصری بود که در گفت‌وگوهای‌مان با محسن ملکی و حسین دارابی به آن رسیدیم و از این جهت این دو دوست بزرگوار کمک‌های زیادی به داستان فیلم کردند، البته باید چیزی را هم اضافه کنم. دیالوگی در فیلم «ماجرای نیمروز» هست که برای من خیلی جذاب و تاثیرگذار بود؛ جایی که در ساندویچی دختر و پسر که هر دو از منافقین هستند، در حال صحبتند و پسر دیالوگ جالبی می‌گوید، هر چند به نظر عده‌ای ممکن است دیالوگ ساده‌ای باشد ولی به نظرم این جمله با ناخودآگاه مخاطب کار دارد. منظورم دیالوگی است که پسر در پاسخ به آرمانگرایی‌های بی‌حد و حصر دختر، می‌گوید: به نظرت همه اینایی که میگی واقعیته؟ به نظرت همه این اتفاقایی که میگی، واقعا میفته؟ پسر با این جمله‌ها انگار بنیان‌های دختر را به چالش می‌کشد و از نرسیدن و وهم‌آلود بودن تفکرات منافقین حرف می‌زند. در فیلم کوتاه تقاص هم ما داستانی از همین نرسیدن منافقین را روایت می‌کنیم؛ اینکه با چه ذهنیتی وارد جنگ با مردم شدند و هدف‌شان چه بود و در رسیدن به این هدف شکست خوردند و حالا کجای معادلات ایستاده‌اند. امانی درباره بازخوردهای مردمی ‌از جشنواره عمار هم توضیح داد: فیلم تقاص تجربه سختی بود که خودم اصلا از آن راضی نبودم ولی در اکرانش در جشنواره عمار تحسین تماشاگران سالن را برانگیخت و تماشاگران کار را دوست داشتند. اما واقعیت این است که به خاطر برخی ویژگی‌هایی که کار دارد کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد. اول اینکه داستان مربوط به ترورهای دهه 60 و ماجراهای منافقین است، دوم اینکه داستانی تلخ دارد که در سکانس پایانی به اوج این تلخی می‌رسد و سوم مدت زمان فیلم که حدود 10 دقیقه است نه به طور کامل یک فیلم کوتاه است و نه تیزر فرهنگی. از این جهت معلق بین این دو قالب انگاشته می‌شود و همین هم باعث می‌شود در پخش‌های تلویزیونی بدان اعتنای تمام و کمالی مانند تله‌فیلم‌ها یا تیزرها نشود. امانی در پایان با اشاره به پخش فیلم در فضای مجازی و رسانه ملی اضافه کرد: راستش در این سال‌ها هم گاهی می‌بینیم که کسانی خیال می‌کنند کار این کشور تمام است و از عمر این حکومت یک سال یا چند ماه باقی مانده. دوست دارم این کار را آن افراد نگاه کنند. گفتنی است گروه هنری کات در باشگاه فیلم سوره در حوزه توانمندسازی استعدادهای جوان فیلمسازی فعالیت می‌کند.