حجت‌الاسلام الیگودرزی*: بر‌اساس قانون، شورای عالی حوزه‌های علمیه 2 وظیفه مهم را بر دوش دارد: یک: سیاست‌گذاری حوزه شامل هدف‌گذاری و تنظیم و تصویب برنامه‌های بنیادی و کلان نظام تربیتی و علمی حوزه 2: انتخاب مدیر ارشد حوزه‌های علمیه کشور در راستای تحقق شایسته سیاست‌ها و رسالت‌های حوزه.

با توجه به این 2 تکلیف اساسی و نیز بر حسب شرایط کنونی و پیش رو در جهان، منطقه و ایران اسلامی، این پرسش مطرح می‌شود که چه انتظاراتی می‌توان از هشتمین شورای عالی حوزه‌های علمیه داشت؟ شورای سیاست‌گذاری حوزه تاکنون کارنامه نسبتا خوبی از جمله تصویب رشته‌های متنوع و جامع علمی مورد نیاز امروز کشور و جهان و حمایت از آن ارائه کرده است اما آیا آنچه تاکنون انجام شده متناسب با رسالت و مأموریت حقیقی و فراگیر این شوراست؟

بسیار واضح و روشن است که تا وصول به هدف عالی و نیازهای واقعی جامعه دینی، فاصله زیادی وجود دارد. یعنی اعضای محترم شورای جدید با تکالیف بسیار سنگین و فوق آنچه تصور می‌شود روبه‌رو خواهند بود.

این تکلیف زمانی سنگینی خود را نشان می‌دهد و بیش از هر زمانی قلوب تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران را تسخیر می‌کند که 3 مطلب در نظر گرفته شود: مطالبات مردم انقلابی ایران، رشد جریان‌های مقاومت در منطقه و بیداری، عدالت‌خواهی و مطالبه‌گری جهانی. این نکته را هم باید مدنظر داشت که تولید علوم انسانی- اسلامی قابل عرضه و پاسخگو نیز یکی از برجسته‌ترین و اساسی‌ترین تکالیف انباشته شورای سیاست‌گذاری حوزه است. شورای عالی جدید حوزه با هوشمندی و اراده راسخ و با تدبیر همه‌جانبه، باید متفاوت و پویاتر از قبل کمر همت ببندد و مواظبت‌های ویژه‌ای را در کانون توجه و اقدام عملی خود قرار دهد. در همین راستا چند نکته را متذکر می‌شوم.

- ضرورت تعبد عقلایی و بدون وقفه به همه ابعاد و جزئیات رهنمودهای ولی ‌امر مسلمین. جامع‌اندیشی، دوراندیشی و عمق‌نگری آن حکیم فرزانه در بستر تفکرات و در بند بند نظراتشان به طور پیوسته در طول انقلاب برای همگان شفاف و آرام‌بخش بوده است و با شناخت دقیق و جامعی، زوایای مصالح مکشوف و غیرمکشوف و پیدا و پنهان حوزه و جهان اسلام را مد نظر داشته و با آگاهی کامل به نتایج توجه به نظرات مراجع تقلید و سایر بزرگان - ادام‌الله عزهم- ارائه طریق کرده‌اند.

- شناسایی و شناخت آسیب‌ها و خسارت‌های ناشی از کم‌توجهی برخی عناصر صادق، دلسوز و مؤثر حوزوی که فاقد تحلیل درست از تکالیف دقیق، ظریف، جامع و پیچیده امروز پیش روی حوزه هستند و نیز برگزیدن راهکار اصلاح این مهم.

- شناسایی و مواظبت جدی نسبت به دست‌های مرموز پنهان و آشکاری که به بهانه‌های مختلف و با سوءاستفاده از عناوین ارزشمندی چون «استقلال حوزه»، «تراث سلف صالح» «جایگاه مرجعیت» و ... با شیطنت‌های نرم خاص خود و با گرفتن قیافه‌ای دلسوزانه تلاش می‌کنند با پوشش دفاع شکلی و با بیانات شعارگون، احساس‌برانگیز و شبهه‌آفرینی، زمام اداره حوزه و حوزویان را به دست آورند. این جریان، عناوین مذکور را منطبق با هواهای نفسانی خود و همسو با جریان‌های انحرافی سیاسی و اجتماعی موجود در کشور، تأویل و تفسیر به رأی می‌کنند؛ تا شاید از این رهگذر بتوانند ارتباط وثیق و کارآمد حوزه و نظام را با موانع جدی مواجه کرده یا دست‌کم بین حوزه و نظام فاصله و جدایی بیندازند. با کمی تأمل در آسیب‌شناسی حوزه و چرایی عدم وصول همه‌جانبه حوزه به اهداف والای خود در تأمین همه‌جانبه نیاز بشر و اداره جامعه اسلامی، به این نکته خواهیم رسید که یکی از علت‌های آسیب‌پذیری، عدم توجه کافی و وافی به بعد انقلابی‌گری در روند برنامه‌های حوزه است. حرکت جهادی و افتخار‌آمیز طلاب و فضلای انقلابی در متن جامعه و بویژه جلوه‌نمایی این حرکت جهادی در بحران‌ها و ضرورت‌هایی چون سیل، زلزله و کرونا، به وضوح این مهم را به اثبات می‌رساند.

* عضو هیات رئیسه مجمع عمومی جامعه مدرسین