حسین آجرلو*: حادثه سه‌شنبه‌شب در بیروت را نمی‌توان یک اتفاق معمولی و زودگذر قلمداد کرد؛ از آنجا که بیروت شهری است که به بندر چسبیده و این انفجار در منطقه پورت در شمال بیروت رخ داده است، لبنان آبستن اتفاقات و تحولات مهمی است که احتمالا در روزها و هفته‌های آتی نمایان خواهد شد. نمی‌توان براحتی پذیرفت این انفجار اتفاقی ساده‌ است. وقوع انفجار در این حجم حتما عواملی دارد که البته با توجه به ساختار اجتماعی و بحث بحران‌ها در این کشور چیزی به عنوان کشف واقعیت رخ نخواهد داد. به عبارت دیگر نباید انتظار داشت کار پلیسی در این ‌باره رخ دهد، چرا که کشف واقعیت منجر به بروز جنگ داخلی می‌شود. در این راستا جنگ روایت‌هاست که سبب خواهد شد برنده و بازنده این اتفاق رقم بخورد. مشابه اتفاقی که درباره قتل رفیق حریری رقم خورد و بدون اینکه واقعیتی مشخص شود، برای سال‌ها جریان مقاومت را متهم کردند. بدون شک بهره‌برداری سیاسی از این واقعه تبعات سنگینی دارد. از آنجا که 70 درصد واردات لبنان از این بندر انجام می‌شد طبیعتا دولت در تامین سوخت و گندم به مشکل خواهد خورد. در حال حاضر مردم لبنان توجهی به این ندارند که چند ماه قبل با اعتراض به سوء‌مدیریت نخست‌وزیر سابق (سعد حریری) دولت تغییر کرد و حسان دیاب با رای پارلمان انتخاب شده است. آنچه رقم خواهد خورد افزایش میزان مطالبات از دولت در این شرایط خواهد بود. بدون اینکه مقصر اصلی به وجود آمدن این اوضاع پاسخگو باشد. در این مقطع ما شاهد این خواهیم بود که جریان مقابل دولت دست به روایتگری تنش‌زا خواهد زد و این باعث پدید آمدن چالش‌هایی برای مقاومت خواهد شد. اتهام‌زنی جریان مخالف دولت به حزب‌الله در روزهای آینده شدت بیشتری خواهد گرفت. دیروز روزنامه النهار تیتر اصلی خود را به استعفای دولت اختصاص داده بود و این یعنی فشار در این شریط بر دولت افزایش یافته است. با وجود اینکه هنوز روایت رسمی از دلیل این حادثه منتشر نشده ولی رئیس‌جمهور آمریکا در توئیتی این حادثه را یک حمله توصیف کرد و همین توئیت به سرعت در شبکه‌های اجتماعی بازنشر شد. بر این اساس به نظر می‌رسد انفجار رخ داده در بندر بیروت اگر یک حادثه غیرعمد و بدون برنامه‌ریزی هم باشد منجر به ایجاد سناریویی خواهد شد که منافع دولت و جریان مقاومت را هدف قرار خواهد داد. یک نگاه کلی به وضعیت فعلی لبنان نشان می‌دهد بیشترین منفعت را از تزلزل و بحران در لبنان در مقطع فعلی چه جریان داخلی و خارجی‌ای می‌برد. یک اصل مشخص در نظام بین‌الملل این است که تناوب بحران‌ها منجر به فشار بر جریان حاکم و احتمالا تغییر وضع موجود خواهد شد. با توجه به اینکه جمعه نتیجه دادگاه رفیق حریری اعلام خواهد شد، چینش این ۲ اتفاق کنار هم هجمه زیادی علیه جریان مقاومت خواهد داشت و در نگاه کلان‌تر مساله مقاومت در منطقه و سلاح مقاومت را هدف قرار خواهد داد. از این رو ضروری است در مواجهه با بدترین سناریوها آمادگی لازم اتخاذ شود. اقدام حزب‌الله لبنان در راستای راه‌اندازی کمپین اهدای خون و انتشار بیانیه‌ای که وحدت‌آفرین بود نشان داد مقاومت نسبت به اقدامات فتنه‌افکنانه هشیار است و طبیعتا باید این رویه ادامه پیدا کند.

* کارشناس مسائل غرب آسیا