گروه بین‌الملل: انگار «ترور» و «آدمکشی» بخش جدایی‌ناپذیر از دوران ولیعهدی محمد بن‌سلمان است. چهره به ظاهر متفاوتی که وی در سال‌های گذشته تلاش کرده از عربستان در جهان خارج به نمایش بگذارد، با سلاخی جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار «صرفا منتقد» و نه حتی «مخالف» سعودی بر باد رفت. 

ترور عجیب و غریب خاشقجی انگار با هدف زهرچشم گرفتن از سایر مخالفان شاهزاده سعودی انجام شد، اگرنه برای کشتن یک نفر نیاز به تیم 15 نفره ترور آن هم با ابزارآلاتی مثل اره برقی و... نبود. 

اگر چه دلارهای نفتی سعودی نقش «حق‌السکوت» را برای دولت‌های غربی بازی کرده و بسیاری از دولت‌های غربی چشمان خود را بستند اما همزمان این سبک آدمکشی زنگ هشداری برای سرویس‌های اطلاعاتی همه دنیا بود تا نسبت به تحرکات ماموران اطلاعاتی و حتی دیپلمات‌های سعودی در دنیا حساس‌تر باشند. 

تجربه قتل خاشقجی به بن‌سلمان نشان داد می‌توان هم ترور کرد هم با دلارهای نفتی لااقل حمایت دولت‌های دنیا را هم داشت و همزمان هم از انگلیس، آلمان و کانادا اسلحه خرید و هم در یمن صدها هزار زن و کودک را به خاک و خون کشید و در پایان هم نیازی به پاسخگویی نیست. 

بن‌سلمان حالا با همان تجربه به دنبال تکرار پروژه خاشقجی این بار برای شاه‌مهره سرویس اطلاعاتی عربستان است. این بار مقصد سفر تیم سلاخی بن‌سلمان کشور کاناداست و شخصی که شمارش معکوس برای حذف وی آغاز شده، کسی نیست جز سعد‌الجابری که معاون محمد بن‌نایف پیش از کودتای بن‌سلمان در ژوئن ۲۰۱۷ بود و ریاست سازمان اطلاعات سعودی را بر عهده داشت. 

آنگونه که شبکه تلویزیونی الجزیره گزارش داده یک منبع کانادایی گفت تلاش جدیدی برای ترور سعد الجابری آغاز شده و هم‌‌اکنون خانه وی تحت تدابیر شدید امنیتی قرار دارد و مأمورانی تا بن دندان مسلح مسؤولیت حفاظت از وی را بر عهده گرفته‌اند. 

ترس از تکرار سرنوشت خاشقجی برای رئیس سابق سازمان اطلاعات عربستان سبب شده دادگاهی در واشنگتن آمریکا دیروز در حکمی خواستار حضور محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی و ۱۳ شخصیت سعودی دیگر در این دادگاه برای پاسخ به سوالاتی درباره تلاش برای ترور سعد الجابری شود. ناگفته پیداست حتی اگر علاقه عجیب ترامپ به محمد بن‌سلمان و ولخرجی‌های دلاری‌اش برای آمریکا نبود هم باز قرار نبود بن‌سلمان پایش به دادگاه باز شود اما حتی اگر همین امروز هم احضاریه دادگاه باطل شود، به عنوان اقدامی نمادین قابل تحلیل است. 

به نوشته الجزیره، در بین احضارشدگان توسط این دادگاه آمریکایی 3 شخصیت بسیار نزدیک به محمد بن‌سلمان یعنی احمد العسیری، بدر العساکر و سعود القحطانی نیز حضور دارند. همچنین 2 نفر از این افراد به نام‌های هما یوسف الراجحی و لیلی ابوالجدایل در آمریکا اقامت دارند. 

الجابری پنجشنبه هفته گذشته با حضور در یک دادگاه آمریکایی در شهر واشنگتن از محمد بن‌سلمان به دلیل تلاش برای ترورش شکایت کرد. 

استناد وی به موضوعی است که سبب حساسیت سرویس امنیتی کانادا شد. سال 2018 مقامات کانادا به تیم ترور مشکوک می‌شوند و جز یک نفر که پاسپورت دیپلماتیک داشت، اجازه ورود آنها به کانادا را نمی‌دهد. 

بیل بلر، وزیر امنیت عمومی دولت کانادا هم پنجشنبه هفته گذشته به طور تلویحی تلاش ولیعهد عربستان سعودی برای ترور سعد الجابری در خاک کانادا را محکوم کرد. 

در دادخواست الجابری آمده بود ولیعهد سعودی سال ۲۰۱۸ تیم تروری را برای کشتن وی و قطعه قطعه کردنش به کانادا اعزام کرده است؛ به همان روشی که جمال خاشقجی دوم اکتبر ۲۰۱۸ در کنسولگری عربستان در استانبول ترور شد. 

 

* بازی تکراری آمریکا: او از ما است!

آمریکایی‌ها نقطه ضعف آل‌سعود را فهمیده‌اند؛ آل‌سعود بشدت از اینکه به ترور یا رفتارهای تروریستی متهم شود در هراس است. همین هم سبب شده سعد الجابری ابزار جدید واشنگتن برای باج‌گیری از آل‌سعود باشد. روز جمعه‌ای که گذشت وزارت خارجه آمریکا خبر داد سعد الجابری شریکی است که دولت آمریکا برای وی ارزش قائل بوده و با آمریکا در راستای تضمین امنیت سعودی‌ها و آمریکایی‌ها همکاری کرده است. 

بر اساس اعلام وزارت خارجه آمریکا، الجابری سال‌ها شریک واشنگتن در تلاش‌ برای مبارزه با تروریسم بوده و واشنگتن مشارکت وی در حفظ امنیت شهروندان آمریکایی را ارج می‌نهد. وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد: باید با هرگونه اتهام علیه الجابری از طریق سیستم قضایی و با شفافیت کامل برخورد شود. 

وزارت خارجه آمریکا اضافه کرد: برخی گزارش‌ها درباره دلایلی که سبب شد الجابری کانادا را ترک کند، نگران‌کننده بوده و همچنین هرگونه تحت فشار قرار دادن خانواده وی، اقدام غیرقابل قبول به شمار می‌آید. 

 

* چرا سعد الجابری مهم است؟

تفاوت بزرگ سعد الجابری با جمال خاشقجی 2 چیز است: 1- وی برخلاف خاشقجی حتی منتقد آل‌سعود هم نیست و لااقل در منابع رسمی کلمه‌ای از وی در نقد آل‌سعود شنیده نشده است. جرم وی تاکنون ترس از مراجعت به عربستان و دچار شدن به سرنوشت خاشقجی است. 2- تفاوت مهم‌تر وی با خاشقجی سطح بسیار بالای دسترسی وی به همه اطلاعات داخلی و خارجی آل‌سعود است. وی شاه‌مهره‌ای است که اگر زبان باز کند آبرویی برای عربستان در سطح دنیا باقی نخواهد ماند. کافی است تصور کنیم عربستان در 20 سال گذشته در چند پرونده بزرگ نقش مستقیم داشته که سعد الجابری خود مستقیما کارگردانی یا تهیه‌کنندگی آن را برعهده داشته است. 

1- پرونده 11 سپتامبر: حضور بیش از 15 شهروند سعودی با ارتباطات نزدیک با خاندان سلطنتی در حمله 11 سپتامبر آمریکا نقطه عطف تاریخ بعد از جنگ سرد است. چندی پیش فاش شد رایزن فرهنگی وقت سفارت عربستان در واشنگتن قبل از این حمله مراحل تدارکات و هماهنگی عاملان حمله را انجام داده است. از زمان بوش پسر تا اوباما و بعد ترامپ تحقیقات گسترده‌ای درباره نقش رسمی دولت عربستان در این حمله انجام شده است که این بار هم دلارهای نفتی آل‌سعود مانع انتشار گزارش‌های رسمی اف‌بی‌آی و سیا شده است. سعد الجابری به واسطه ریاست بر سازمان اطلاعات عربستان قطعا دسترسی ویژه‌ای به پرونده‌های آل‌سعود در این حوزه داشته است. 

2-‌ پرونده فساد شاهزاده‌های سعودی: بر اساس برخی کتب منتشره درباره عربستان، شاهزادگان سعودی منابع این کشور را مانند برش‌هایی از کیک میان خود تقسیم کرده‌اند. یک روزنامه‌نگار آمریکایی چند سال پیش گزارش تحقیقی درباره عربستان منتشر کرد که بر اساس آن افرادی که به خاندان سلطنتی عربستان منسوبند، عدد حیرت‌انگیز 7000 نفر را تشکیل می‌دهند که حتی در سطح بخشدار، شهرستان‌ها را هم میان خود تقسیم کرده‌اند و برای هر پروژه عمرانی این کشور رقمی چندبرابر قیمت عرف آن حیف و میل می‌شود یا به عبارت ساده‌تر به جیب همین شاهزادگان می‌رود. اطلاع سعد الجابری از این حجم از فساد وی را منفور هر سیستم اطلاعاتی می‌کند. 

3-‌ پرونده عراق و سوریه: عربستان سعودی متهم اول ناآرامی‌ها، ترورها و بمب‌گذاری‌های گسترده در عراق پس از صدام است. همین چند روز پیش نوری‌المالکی، نخست‌وزیر اسبق عراق افشا کرد دولت عربستان هیچ‌گاه نگاه مثبتی به تشکیل دولتی شیعه در عراق نداشته و عراق را نهایتا به عنوان بخشی از خلافت عباسی به رسمیت می‌شناسد. در سوریه هم دلارهای نفتی عربستان به کمک آمریکایی‌ها آمد تا بتوانند داعش را پروار کنند و سوریه را به خاک سیاه بنشانند. سعد الجابری به همین میزان اطلاع کاملی از حجم بودجه‌هایی که دولت عربستان برای تروریست‌های سوریه و عراق اختصاص داده، دارد و اگر روزی دهان باز کند، معلوم نیست بن‌سلمان روز خوش داشته باشد.