گروه اقتصادی: نمایندگان مجلس اخیرا از طرحی برای تغییر سازوکار سهمیه‌بندی بنزین خبر دادند. بر اساس طرح نمایندگان مجلس، ماهانه به هر فرد مقدار مشخصی بنزین تعلق می‌گیرد که می‌تواند آن را مصرف کند یا به قیمت 90 درصد فوب خلیج‌ فارس به دولت تحویل دهد. احمد امیرآبادی، عضو هیأت‌رئیسه مجلس هم اخیرا اعلام کرد این طرح در صحن علنی مجلس اعلام وصول شده است. 

سال 86 بود که طرح سهمیه‌بندی بنزین با هدف کنترل مصرف بنزین به شکل امروزی اجرا شد. مطابق این طرح به هر خودرو سهمیه‌ای مشخص از بنزین تعلق می‌گیرد. 3 سال پس از اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین، طرح هدفمندی یارانه‌ها هم اجرا شد که بر اساس آن، یارانه حامل‌های انرژی حذف شده و بخشی از مبلغ حاصل از آن به حساب مردم واریز می‌شود. از چند سال گذشته به این سو سازوکاری جایگزین برای توزیع بنزین مطرح شد. بر اساس این طرح، سوخت یارانه‌ای به جای خودروها به افراد تعلق می‌گیرد. به این صورت که هر ماه سهمیه مشخصی از سوخت به حساب تمام افراد (اعم از مالکان خودرو و افراد بدون خودرو) واریز می‌شود. هدف اصلی این طرح، بهره‌مند شدن افراد فاقد خودرو از یارانه سوخت است. 

 

* رونمایی سخنگوی کمیسیون انرژی از طرح جدید سهمیه‌بندی

با آغاز به کار مجلس جدید، این طرح به طور جدی در دستور کار چند تن از نمایندگان مجلس قرار گرفت. دوشنبه هفته گذشته بود که سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی از تهیه طرحی در مجلس به منظور تغییر در شیوه سهمیه‌بندی بنزین خبر داد. مالک شریعتی‌نیاسر با اشاره به جزئیات طرح مجلس درباره تغییر در سهمیه‌بندی بنزین، بیان کرد: بر اساس شیوه سهمیه‌بندی که این روزها اجرایی می‌شود حدود 50 درصد خانواده‌ها که خودرو ندارند از یارانه انرژی بی‌بهره‌اند و در واقع نحوه توزیع یارانه سوخت ناعادلانه است و لازم است اصلاح شود. وی در ادامه اظهار کرد: بر اساس طرحی که مجلس طراحی کرده است پیشنهاد شده سهمیه بنزین به جای خودروها به افراد خانواده‌ها تخصیص داده شود. در این طرح پیش‌بینی شده به هر فرد از جامعه ماهانه ۲۰ لیتر بنزین تعلق گیرد. همچنین پیش‌بینی شده سامانه‌ای برای فروش بنزین افرادی که خودرو ندارند، تهیه شود. سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: از سوی دیگر در این طرح دیده شده که دولت سهمیه بنزین افرادی را که فاقد خودرو هستند، آخر ماه بردارد و به جای آن کارت بانکی افراد را شارژ کند تا آنها بتوانند کالا خریداری کنند. شریعتی افزود: این طرح  در حال حاضردر نوبت اعلام وصول قرار دارد. 

۲ روز پس از این اظهارات، وزیر نفت با اشاره به اینکه درباره تغییر سهمیه‌بندی بنزین در دولت بحث نشده، گفت:‌ هنوز مشخص نیست چه چیزی در مجلس به تصویب می‌رسد، با این حال مقدار بنزین سهمیه‌ای تغییر نخواهد کرد اما در آن صورت، بنزین به یک قیمت خواهد بود و بقیه آن در حساب یارانه افراد واریز می‌شود. بیژن زنگنه چهارشنبه هفته گذشته در حاشیه جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران با بیان اینکه تغییر سهمیه‌بندی بنزین در دولت بحث نشده و بستگی دارد چه چیزی تصویب شود، ادامه داد: در طرح مجلس پیشنهاد اختصاص ۲۰ لیتر بنزین به هر فرد در ماه مطرح شده که به معنای 7/0 لیتر در روز است. وی افزود:‌ در این صورت میزان بنزین سهمیه‌ای عددی حدود ۶۰ میلیون لیتر در روز خواهد بود که با میزان فعلی برابر است. در آن صورت، بنزین به یک قیمت خواهد بود و بقیه آن در حساب یارانه افراد واریز می‌شود. 

 

* آخرین جزئیات طرح نمایندگان برای سهمیه‌بندی بنزین

آخرین اظهار نظر رسمی در این باره توسط عضو هیأت‌رئیسه مجلس مطرح شد که جزئیات طرح نمایندگان را تشریح کرد. احمد امیرآبادی فراهانی با اشاره به طرح مجلس، سهمیه بنزین هر فرد را 30 لیتر اعلام کرد. این رقم البته 50 درصد بیش از رقمی است که سخنگوی کمیسیون انرژی و وزیر نفت اعلام کرده بودند. امیرآبادی با اشاره به اینکه «طرح سهمیه‌بندی بنزین سرانه خانوار» در صحن علنی مجلس به صورت عادی اعلام وصول شد، گفت: بر اساس این طرح، ماهانه به هر فرد 30 لیتر بنزین سهمیه‌ای پرداخت خواهد شد که به کارت سرپرست خانوار واریز می‌شود و سرپرست فرصت دارد تا پایان ماه آن را مصرف کند و اگر مقداری از آن باقی ماند، زمانی که دولت می‌خواهد کارت سرپرست را مجدد شارژ کند موظف است کل باقی مانده آن را براساس قیمت 90 درصد فوب خلیج‌ فارس خریداری و به حساب سرپرست واریز کند که زیرساخت‌های این طرح توسط شرکت پخش و پالایش فرآورده‌های نفتی آماده شده است. 

نماینده مردم قم در مجلس با تاکید بر اینکه در این طرح سی‌ان‌جی و گازوئیل گران نخواهد شد، افزود: تاکید داریم که سرانه مورد نیاز حمل‌و‌نقل عمومی گران نشده و سهمیه بنزین هم به تاکسی‌ها تعلق گیرد. 

وی افزود: اگر نفت گران شود و قیمت فوب افزایش پیدا کند کسی که مصرف بنزین کمتری دارد پول بیشتری دریافت خواهد کرد. ما بنزین به کسی نمی‌دهیم، بلکه یارانه بنزین می‌دهیم. 

 

* طرح جدید سهمیه‌بندی بنزین به نفع دهک‌های پایین جامعه

عضو هیأت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به اثر تورمی اجرای این طرح گفت: بر اساس بررسی مرکز پژوهش‌های مجلس، اثر تورمی این طرح در دهک‌های بالا 4 درصد بوده و در دهک‌های پایین حتی ضریب جینی را بهبود می‌بخشد. برخی این طرح را قبول ندارند، لذا می‌گویند هرکسی باید به پمپ بنزین مراجعه کند و سهم خود را در گالن بگیرد اما اینگونه نیست. 

امیرآبادی گفت: پیش‌بینی شده 20 درصد از درآمد دولت از این طریق به گازسوز کردن تاکسی‌ها و وانت‌بارها اختصاص یابد، البته به آنها فرصت داده می‌شود خودروی خود را گازسوز کنند تا کرایه‌ها گران نشود که این مبلغ به صورت وام خواهد بود. 60 درصد باقیمانده نیز برای اشتغال‌زایی در اختیار دولت قرار خواهد گرفت. پیش‌بینی می‌کنیم با اجرای این طرح 10 تا 15 میلیون لیتر کاهش مصرف خواهیم داشت. 

 

* در طرح هدفمندی یارانه‌ها قانون اجرا نشد

امیرآبادی در پاسخ به این سوال که چنین شرایطی در طرح هدفمندی یارانه‌ها هم پیش‌بینی شده بود اما آنگونه که باید به بخش‌های لازم اختصاص پیدا نکرد، گفت: در طرح هدفمندی یارانه‌ها قانون بدرستی اجرا نشد، رئیس‌جمهور وقت در این طرح به همه یارانه داد، در حالی که 50 درصد این طرح به یارانه نقدی اختصاص داشت. 

عضو هیأت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی بیان کرد: در این طرح به کسی یارانه مستقیم پرداخت نمی‌شود که با کمبود منابع مالی روبه‌رو شویم، بلکه به هر فرد 30 لیتر بنزین تعلق می‌گیرد که به حساب سرپرست خانوار واریز می‌شود. اینکه سرپرست می‌خواهد این بنزین را مصرف کند یا اجازه دهد دولت بفروشد، تصمیم با خودش است.