گروه اقتصادی:‌ در هفته‌های اخیر بازار سرمایه شاهد نوسانات زیادی بود، یکی از تحلیل‌های جدی در این باره بر مبنای شوک منفی دولت بود اما حالا دولتی‌ها یک به یک در روزهای اخیر به تمجید از بورس پرداخته و اتفاقات اخیر را ریسک‌های طبیعی بازار سرمایه خوانده‌اند. 

به گزارش «وطن امروز»، شوک ناشی از عرضه ناگهانی سهام عدالت در هفته گذشته، بازی حقوقی‌ها با سهامداران تازه‌وارد، تناقضات دولت درباره عرضه صندوق دارا دوم و اعلام ناگهانی خبر گشایش اقتصادی از مهم‌ترین تحلیل‌های ارائه‌شده درباره سقوط شاخص بازار سرمایه است. 

یکی از تحلیل‌هایی که در فضای مجازی درباره علت سقوط بازار سرمایه بیان می‌شود، بازی حقوقی‌ها با بازار سرمایه است. برخی معتقدند بازیگران حقوقی بازار سرمایه با ایجاد صف فروش در برخی نمادهای پرطرفدار، هیجانی کاذب به سهامداران القا می‌کنند تا آنها با تصور سقوط بازار، اقدام به فروش سهام خود به زیر قیمت کنند. در نهایت و پس از چند روز از سقوط شاخص‌ها، همین حقوقی‌ها اقدام به خرید سهام با قیمتی پایین‌تر می‌کنند و از این طریق هزاران میلیارد تومان از سرمایه سهامداران حقیقی را به سمت خود می‌برند. این فرضیه البته یکی از چندین فرضیه‌ای است که برای ریشه‌یابی چرایی سقوط بازار سرمایه ارائه می‌شود.

 

* شوک منفی یا سوءتفاهم؟

یکی دیگر از دلایل مطرح شده برای تشریح علت ریزش سنگین شاخص‌ها در بازار سرمایه، شوک‌های منفی ارسال‌‌شده از طرف دولت به این بازار است. طی هفته‌های اخیر، شوک‌های زیادی از سوی دولت به بازار سرمایه وارد شده است. آغاز جدی این شوک‌ها با خبر گشایش اقتصادی رئیس دولت بود. بلافاصله پس از این اظهارنظر، گمانه‌زنی‌ها از جزئیات گشایش اقتصادی آغاز شد. در میان احتمالات مطرح شده درباره جزئیات طرح گشایش اقتصادی دولت، «فروش اوراق سلف نفت» مهم‌ترین موضوع در این باره بود. پس از مدتی این موضوع رسما از سوی برخی نمایندگان تایید شد. با این حال از همان ابتدای مطرح شدن این موضوع توسط روحانی، بازار سرمایه شاهد تشکیل صف‌های فروش بود. انتظار سرمایه‌گذاران از افت محسوس نرخ ارز و فروکش کردن انتظارات تورمی یکی از عوامل ریزش شاخص بازار سرمایه معرفی شد. شوک دیگر و البته جنجالی دولت به بازار سرمایه، تناقض‌های سریالی ۲ وزارتخانه اقتصاد و نفت درباره عرضه صندوق دارا دوم موسوم به صندوق ETF پالایشی بود. هفته گذشته ناگهان مقامات وزارت اقتصاد از لغو عرضه صندوق ETF پالایشی یا دارا دوم خبر دادند. مسؤولان وزارت اقتصاد علت لغو عرضه دارا دوم را آماده نبودن وزارت نفت برای تشکیل این صندوق اعلام کردند. پس از این شرکت پالایش و پخش فرآورده‌‌های نفتی بلافاصله با صدور اطلاعیه‌ای از آمادگی وزارت نفت برای همکاری با وزارت اقتصاد به منظور عرضه صندوق‌های پالایشی به بازار سرمایه خبر داد. در نهایت پس از گذشت چند روز، وزیر اقتصاد از حل شدن مساله و قطعی شدن عرضه صندوق دارا دوم در نخستین چهارشنبه شهریور (5 شهریور) خبر داد. بعد از وی، بیژن زنگنه هم از آمادگی وزارت نفت برای تشکیل صندوق دارا دوم خبر داد و عرضه این صندوق‌ها را قطعی اعلام کرد. این تناقضات پی‌در‌پی میان ۲ وزارتخانه دولت اما با واکنش‌های تندی در میان سهامداران، کارشناسان و برخی نمایندگان مجلس مواجه شد. بسیاری معتقدند اعلام ناگهانی لغو عرضه دارا دوم که بسیاری از سهامداران منتظر آن بودند، بازار سرمایه را با شوک سنگینی مواجه کرد. پس از این هم تناقضات میان وزارت اقتصاد و وزارت نفت، این روند را تداوم بخشید. 

 

* ذات بازار سرمایه، ریسکی است

اما دیروز فرهاد دژپسند در حاشیه جلسه هیات دولت‏، اظهار کرد: ذات بازار سرمایه ریسکی است، یعنی دارای یک روند ثابت و تضمین شده نیست، وقتی کسی می‌خواهد در بازار سرمایه فعالیت کند باید این نکات را در نظر داشته باشد. دژپسند افزود: بازار سرمایه به گونه‌ای است که سهام برخی شرکت‌ها نوسان دارد. مثلا در دوره تشکیل مجامع ترتیباتی حاکم است که ممکن است بر سهام شرکت‌ها اثر بگذارد. تحولات بین‌المللی و تحولات بازارها و متغیرهای جایگزین می‌تواند بر بازار سرمایه اثرگذار باشد. 

وزیر اقتصاد گفت: پاسخ این سوال که آنهایی که به بازار سرمایه ورود کرده‌اند بمانند یا بروند، کلی نیست. کسانی که وارد بازار سرمایه شده‌اند باید دقیقا محاسبه کنند و وقتی سهام شرکتی برخلاف اقتضائات و محاسبات کاهش پیدا کرد، باید با صبر برخورد کنند، از طرفی اگر سهام شرکتی که طبق محاسبات نباید افزایش می‌یافته و اصلاح شده، باید اصلاح آن را بپذیرند. بنابراین این نوسانات بستگی به شرکت، صورت‌های مالی آن و روند تحولات بین‌المللی آن صنعت دارد.

وی ادامه داد: دولت قائل به این است که بازار سرمایه باید مورد توجه باشد و تقویت شود. دژپسند در پاسخ به این سوال که چرا سهام عدالت به سبد سهام سهامداران نمی‌آید تا خودشان بتوانند درباره آن تصمیم بگیرند، گفت: این کار توسط کارگزاری‌ها انجام می‌شود اما اگر کسی نسبت به سهام عدالت اعتراضی دارد طبق سامانه‌هایی که اعلام کردیم شکایت کند و تاکنون نیز برخوردهایی انجام گرفته و مشکلات اصلاح شده است. سهام عدالت سهام شرکت‌های بسیار خوبی است. تقاضای من از سهامداران سهام عدالت این است که گرفتار هیجانات بازار نشوند، چرا که سهام عدالت ارزنده است. وزیر اقتصاد در واکنش به فضاسازی رسانه‌های فارسی‌زبان درباره توصیه به مردم برای خروج از بورس، گفت: قرار نیست سرنوشت ما را آنها تعیین کنند، فعالان بازار سرمایه در کشور قدرت تحلیل دارند. امروز دوره‌های آموزشی زیادی برای بازار سرمایه برگزار می‌شود. از طرفی با صداوسیما وارد مذاکره شدیم تا یک شبکه خاصی را تعیین کنیم که چند ساعت در روز بتوانیم آموزش‌هایی در این باره ارائه کنیم. سازمان بورس در این ارتباط جلساتی با صداوسیما داشته است. 

وی ادامه داد: تمام فعالان بازار سرمایه که تازه وارد بازار شده‌اند حتما مشاوره بگیرند و به حرف‌های شبکه‌های دیگر اتکا نکنند.