مهدی طاهرخانی: وزیر ورزش گناه اصلی را مرتکب شد و مهدی تاج هم‌گناه او شد. اعداد سرسام‌آور است با تبدیل یورو به ریال و قطار کردن صفرها کنار یکدیگر. اما آنچه تا امروز درباره بدهی فدراسیون فوتبال ایران به ویلموتس بلژیکی عنوان شده تنها قسمتی از یک واقعیت تلخ است. چند روز قبل حکم فیفا آمد و فدراسیون ما موظف شد در بازه زمانی تعیین شده مبلغ 6 میلیون و 137 هزار و 500 یورو به مارک ویلموتس بپردازد. این را بگذارید کنار مبلغ 2 میلیون یورویی که پیش‌تر به عنوان حقوق به این بلژیکی پرداخت کردیم و خبر بد اینکه حکم دستیاران ویلموتس هم بزودی صادر می‌شود و به احتمال بسیار زیاد حدود 2 میلیون یورو دیگر هم باید به آنها بدهیم. مبلغ تقریبی‌اش می‌شود 10 میلیون یورو. حالا این عدد را به قیمت روز یورو که 26 هزار تومان است ضرب کنید و مصیبت‌بار‌تر اینکه اگر چندی بعد یورو 30 هزار تومان شد به صورت خودکار این مبلغ بالاتر هم می‌رود. واکنش مردم عادی، نخبگان بخش‌های مختلف، دوستان و حتی منتقدان فدراسیون فوتبال و وزارت ورزش تقریبا مشابه بود. سوال مهم این است که چه کسانی موجب خلق بزرگ‌ترین جریمه تاریخ ورزش ایران شدند؟ پرسش دیگر این است که چه برخوردی باید از سوی نهادهای قضایی و امنیتی صورت بپذیرد تا دیگر شاهد چنین فجایعی نباشیم.

اما از ابتدا شروع کنیم. چه شد که به مارک ویلموتس رسیدیم؟ قبل از آن باید پرسید چرا کارلوس کی‌روش که 8 سال سکان هدایت تیم‌ملی فوتبال ایران را در دست داشت برکنار شد؟ وزارت ورزش که حالا خودش را از ماجرای ویلموتس کاملا کنار کشیده و همه تقصیرها را تمام و کمال متوجه فدراسیون فوتبال و مهدی تاج می‌کند، چگونه می‌خواهد بگوید هیچ نقشی در برکنار کردن کی‌روش ندارد؟ 

تاج مقصر اصلی در بستن قرارداد با ویلموتس است اما کدام نهاد از بالا، دستور قاطعانه به رئیس فدراسیون فوتبال داد که به هیچ قیمتی نباید قرارداد کی‌روش تمدید شود؟ مربی‌ای که نتوانست ما را قهرمان جام ملت‌های آسیا کند اما با او ۲ صعود به جام‌جهانی داشتیم و مهم‌تر از همه نمایش ایران با کی‌روش در ۲ جام‌جهانی 2014 برزیل و 2018 روسیه قابل قبول بود. شاید گفتنش دیگر دردی را دوا نکند اما در ذهن تاریخ می‌ماند فاصله ما با صعود از گروهی که پرتغال و اسپانیا در آن حضور داشتند تنها یک ضربه مهدی طارمی بود که اگر چند سانتی‌متر این‌سوتر بود بزرگ‌ترین شگفتی جام رقم می‌خورد. بله! ایران نتوانست از گروهش صعود کند اما نمایش ما برابر ۲ غول فوتبال جهان ستایش‌بر‌انگیز بود به طوری که اکثریت مردم‌مان از نمایش تیم ‌ملی رضایت داشتند. کی‌روش را نباید سیاه سیاه یا سپید سپید قضاوت کرد. او همانند هر مربی خارجی دیگر دارای نقاط ضعف و قوت بود اما چون واقعیت را درباره عدم حمایت تیم ‌ملی از سوی وزارت ورزش به زبان می‌آورد به صورت اتومات وارد لیست سیاه این وزارتخانه شد. ما با او قهرمان جام ملت‌های آسیا نشدیم، همان‌طور که در طول 40 سال قبل هم موفق به این مهم نشده بودیم. اما وقتی مردم شاهد آن هستند که تیم ‌ملی کشورشان با هدایت این پرتغالی به سطح کاملا استانداردی در سطح جهان رسیده است، چرا باید به واسطه کینه شخصی وزیر ورزش، عذر او را بخواهیم؟

 

* ما کی‌روش را نخواستیم، نه او ما را

کی‌روش بعد از شکست برابر ژاپن و ناکامی تیم‌ملی در رسیدن به فینال جام ملت‌های آسیا به تهران آمد و صریحا به خبرنگارانی که با آنها رابطه خوبی داشت، گفت: متاسفانه هیچ پیشنهادی از سوی فدراسیون فوتبال ایران به من نشده است و دلیل رفتنم به تیم‌ ملی کلمبیا همین موضوع بود. کی‌روش 8 سال در فوتبال ایران حضور داشت و با توجه به فاصله زمانی کمتر ۲ کشور ایران و پرتغال نسبت به فاصله طولانی پرتغال و کلمبیا، او علاقه داشت در این سن و سال همچنان در ایران کار کند. اما مهدی تاج تنها به واسطه فشار وزیر ورزش، مجبور شد قید او را بزند. کافی است به آرشیو توئیت‌های مازیار ناظمی که عملا زبان وزیر ورزش به حساب می‌آمد، نگاهی گذرا بیندازید. از بیرون کردن کی‌روش صریحا استقبال کرد و به مردم ایران وعده داد مربیان بزرگ‌تری در صف هستند. اگر چه نام بردن از مورینیو، زیدان و بلان موجب فکاهی شدن اصل توئیت شد اما همان اظهارات نشان می‌دهد که پروژه خروج کی‌روش به صورت خاص از اتاق فکر وزارت ورزش در حال اجرا بود. متاسفانه مهدی تاج در آن برهه هیچ علاقه‌ای نداشت خودش را رو در روی

وزارتخانه قرار دهد، از این رو در نزاع پیدا و پنهان کی‌روش و وزیر ورزش عوض آنکه به فکر آینده و مصلحت تیم ‌ملی باشد به خوشایند شخص وزیر فکر کرد و براحتی قید کی‌روش را زد. فدراسیون فوتبال بنا به فشار وزارت ورزش قید کی‌روش را زد تا قصه جانشینی او اینچنین شروع شود. این آغاز قصه پرغصه امروز ماست. کی‌روش رفت تا کاسب بلژیکی اینگونه وارد تهران شود. 

 

* لیستی که وزیر آن را امضا کرد

پس از بیرون کردن مربی پرتغالی باید جریان هدایت افکار عمومی به بهترین شکل ممکن انجام می‌شد. 2 نفر در این بین بیشترین تلاش را کردند؛ نخست مازیار ناظمی که به عنوان «بلبل خوش‌خوان» وزیر با توئیت‌هایش مرتب از گزینه‌های بزرگ و معروف پرده‌‌برداری می‌کرد و نفر دیگر امیرمهدی علوی که در قالب سخنگوی فدراسیون فوتبال مرتب این گزاره را مطرح می‌کرد که قرار است از فوتبال تدافعی و خسته‌کننده کی‌روش به یک فوتبال هجومی و مدرن برسیم. در کجای جهان رسم است یک انجمن ناشناخته و بی‌اهمیت بیاید و برای تیم‌ ملی فوتبال یک کشور دلالی مربی کند؟ این اتفاق عینا برای ما رخ داد. انجمن فرهنگی ایران و هلند که رد پای سلطانی‌فر در تاسیش به روشنی قابل مشاهده است، 3 گزینه برای تیم ‌ملی فوتبال ایران در نظر می‌گیرد و عملا همان کاری را که جریان دلالی در آن خبره است انجام می‌دهد. آنها نامه را به وزیر ورزش می‌دهند و وزیر هم به تاج می‌گوید این 3 گزینه را بررسی کنید. البته وزارت ورزش هوشیارتر از این بود که خواسته خود را مکتوب کند و بگوید باید تنها یکی از این 3 گزینه را انتخاب کنید ولی تاج روح دستور را گرفت و خواسته یا ناخواسته شروع به مذاکره با این 3 تن کرد. 3 گزینه(‌یولین لوپتگی، هروه رنارد و مارک ویلموتس) برای هدایت تیم ‌ملی پیشنهاد شده بودند و آقای وزیر هم با ارجاع نامه به فدراسیون فوتبال، آن را به اطلاع رئیس فدراسیون رساند و در نهایت هم نفر سوم این لیست به نیمکت تیم‌ ملی رسید. حالا سوال اینجاست که اساسا انجمن فرهنگی ایران و هلند روی چه سابقه یا تخصص یا مسؤولیتی در نامه‌ای به مسعود سلطانی‌فر، برای تیم‌ ملی گزینه معرفی می‌کند؟ آیا این مرکز علاوه بر حوزه فرهنگ، در زمینه ورزش و بالاخص فوتبال هم دستی بر آتش دارد؟ این مرکز فرهنگی که قاعدتا باید در راستای بهبود روابط فرهنگی تهران و آمستردام فعالیت کند و زمینه همکاری‌های بیشتر میان 2 کشور در زمینه‌های اقتصادی، گردشگری و صنایع‌دستی را فراهم آورد، چگونه به شخص اول ورزش ایران دسترسی داشته و نفراتی را معرفی کرده که حتی هیچ سابقه‌ای هم در فوتبال هلند نداشته‌اند؟ جواب این سوالات کاملا مشخص است. اگر چه حالا وزارت ورزش تلاش دارد خودش را از تاج سوا کند تا همراهش در این باتلاق غرق نشود اما بعید است نهادهای نظارتی که در حال آسیب‌شناسی این فاجعه هستند، متوجه حقیقت نشده باشند. وزارت ورزش با بیرون کردن کی‌روش و معرفی گزینه به فدراسیون فوتبال عملا استقلال این نهاد را زیر سوال برد اما حالا که وقت حسابرسی شده، می‌گوید هیچ تقصیری متوجه‌اش نیست. این در حالی است که افراد نزدیک به مهدی تاج شهادت می‌دهند او بعد از پایان جام ملت‌ها همچنان تمایل به حفظ کی‌روش داشت اما متاسفانه حاضر نشد بهای استقلالش را با تمرد از خواسته وزیر بپردازد. 

 

* تیم حقوقی تاج چه کسانی بودند؟

اما باید یک بعد دیگر قضیه را هم در نظر گرفت. با توجه به محدودیت‌های بانکی ما که به واسطه تحریم‌های ظالمانه آمریکا به وجود آمده است، از ابتدا مشخص بود تیم ‌ملی باید با گزینه‌های خود به این توافق برسد که این موضوع را مد‌نظر داشته باشند. از این رو هم مهدی تاج و هم مازیار ناظمی هر دو در 2 مقطع مختلف ادعا کردند از قرارداد کی‌روش درس‌های لازم را گرفته‌اند و ‌بندی را در قرارداد گنجانده‌اند که در صورت فسخ، حتی اگر توسط خود ویلموتس باشد، فدراسیون تنها موظف است حقوق 3 ماه پیش رو را به او بدهد. تاج در برنامه «فوتبال برتر» این بند را شاهکار قرارداد عنوان کرد اما در همان شب، محمد‌حسین میثاقی به عنوان مجری برنامه، متن انگلیسی قرارداد را به تاج نشان داد و به او خاطرنشان کرد وجود یک جمله خاص درون گیومه می‌تواند باعث دردسر برای فدراسیون فوتبال شود. برخلاف میثاقی که بدرستی عنوان کرده بود ویلموتس و تیم وکلایش به خاطر همان بند قادر هستند کل مبلغ قرارداد را از ما بگیرند، تاج صریحا عنوان کرد چنین چیزی امکان ندارد اما حالا فیفا عملا همان حکمی را داد که مجری جوان فوتبال برتر با دیدن اصل متن به آن اشاره کرده بود. 

سوال بزرگ و اساسی این است که چرا افراد حقوقدانی که مشاور رئیس فدراسیون فوتبال هنگام عقد قرارداد رسمی در سفارت ایران در بروکسل بودند، متوجه این نقیصه نشدند؟ قرار بود ما از قرارداد کی‌روش درس‌هایی را بگیریم، از این رو بند فسخ و پرداخت تنها 3 ماه حقوق پیش رو را در آن گنجاندیم اما چگونه وکلای ویلموتس موفق به زنده کردن کل مبلغ 4 ساله شدند؟ بدون شک ما بازی را در زمین حقوقدان‌ها باختیم و مقصر این اتفاق کسی نیست جز رئیس فدراسیون فوتبال که قطعا افراد ضعیفی را برای این کار مهم گمارده بود. 

***