گروه فرهنگ و هنر: شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مقاومت در شرایطی قرار است امسال برگزار شود که با وجود شرایط کرونایی فعلی می‌توان این رویداد فرهنگی ـ هنری را یکی از پویاترین رویدادهای این حوزه در سال جاری دانست. بسیاری از جشنواره‌ها به واسطه شیوع بیماری کرونا در مدت اخیر یا برگزاری‌شان را به سال آینده موکول کردند یا قرار است صرفا به شکل محدود و غیرحضوری برگزار شوند. با این همه جشنواره فیلم مقاومت همچنان به شکلی پویا در حال پیگیری است و هر روز خبرهایی تازه در ارتباط با بخش‌های مختلف جشنواره امسال منتشر می‌شود. 

 

* اعلام آثار منتخب مستند بخش «جشنواره جشنواره‌ها»

تازه‌ترین خبر در ارتباط با این جشنواره اینکه هیأت ‌انتخاب بخش «جشنواره‌جشنواره‌ها»ی شانزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم «مقاومت»، اسامی آثار منتخب بخش‌های مستند کوتاه و مستند بلند این بخش را اعلام کرده است. در بخش برگزیدگان مستند کوتاه «نامه‌ای از دمشق» ساخته مهدی ابراهیم‌خانی، «ایمیلیا» ساخته روح‌الله اکبری، «دلندروا» ساخته امیر پذیرفته، «لوتوس» ساخته محمدرضا وطن‌دوست، «ابوحمیظه» ساخته محمدعلی فارسی، «جزیره فارسی» ساخته سیدمحمدعلی صدری‌نیا، «سارو» ساخته محمد عبداللهی، «کشتی نوح» ساخته سودابه باباگپ، «هم‌نفس» ساخته احمد نیک‌فرجام و «وطن‌دوستی» ساخته مرتضی پایه‌شناس حضور دارند. همچنین «آخرین روزهای زمستان» ساخته محمدحسین مهدویان، «خاطرات خبرنگار جنگ» ساخته وحید چاووش، «رستاخیز» ساخته محمدعلی فارسی، «زنانی با گوشواره‌های باروتی» ساخته رضا فرهمند، «زندگی در ارتفاعات» ساخته عزیزالله حمیدنژاد، «زمناکو» ساخته مهدی قربانپور، «کویرس وطن کوچک من» ساخته سعید صادقی، «گلوله‌باران» ساخته مرتضی پایه‌شناس و حسین مومن، «برادران» ساخته مهدی نقویان، «به پشت تابلو نگاه کن/ کشمیر» ساخته محسن برمهانی، «پل» ساخته امیرحسین نوروزی و «فیلم ناتمامی برای دخترم سمیه» ساخته مرتضی پایه‌شناس آثار منتخب مستند بلند بخش جشنواره جشنواره‌ها هستند. 

 

* بازخوانی فشرده سینمای انقلاب در چند روز

در بخش «جشنواره جشنواره‌ها»ی شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم «مقاومت»، آثاری از سینمای انقلاب اسلامی، مقاومت و دفاع‌مقدس که در تمام جشنواره‌های داخلی جایزه «بهترین فیلم» را در ۴۰ سال گذشته در قالب‌های «سینمایی»، «تله فیلم»، «کوتاه»، «مستند»، «پویانمایی» و «نماهنگ» دریافت کرده‌اند، به مسابقه گذاشته می‌شود. هیأت‌داوران این بخش 8 تندیس و دیپلم افتخار به بهترین فیلم بلند سینمایی، تله‌فیلم، فیلم بلند مستند، فیلم کوتاه مستند، فیلم کوتاه داستانی، فیلم بلندپویانمایی، فیلم کوتاه پویانمایی و بهترین نماهنگ اهدا خواهد کرد. البته یکی از جدی‌ترین انتقادات به جشنواره فیلم مقاومت که در دوره‌های قبلی این جشنواره نیز وجود داشت، تکراری بودن برخی آثار نمایش داده شده در این جشنواره بود. 

در واقع بسیاری از علاقه‌مندان سینمای مقاومت انتظار داشته و دارند که این جشنواره بخشی از تلاش خود را بر ارتقای کمی و کیفی تولیدات مقاومت متمرکز کند تا در هر دوره شاهد آثاری جدید و باکیفیت از سینمای مقاومت در این جشنواره باشند، نه اینکه این جشنواره صرفا بهانه‌ای برای نمایش مجدد آثار اکران شده و حاضر در جشنواره‌های دیگر باشد که موضوع آنها مرتبط با سینمای مقاومت است. با این همه، بخش «جشنواره جشنواره‌ها»ی این رویداد می‌تواند فرصتی برای مرور سینمای انقلاب و دفاع‌مقدس در این سال‌ها و بازخوانی دلایل موفقیت و شکست تولیدات آن در دوره‌های مختلف باشد. 

 

* برنامه دوره شانزدهم جشنواره مقاومت چیست؟

براساس آنچه دبیرخانه جشنواره فیلم مقاومت اعلام کرده است، شانزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم «مقاومت» در ۲ زمان ۳۱ شهریور تا ۶ مهر همزمان با هفته دفاع‌مقدس در بخش‌های «مدافعان سلامت»، «جشنواره جشنواره‌ها» و انتخاب استانی بخش «فیلمسازان بسیجی» و «نشان رسول» و یکم تا هفتم آذرماه همزمان با هفته بسیج در بخش‌های «سینمای ایران و جهان»، «سیدالشهدای مقاومت»، «روایت قلم»، «نقد و پژوهش تحلیل» و انتخاب برگزیدگان ملی «فیلمسازان بسیجی» به دبیری مهدی عظیمی‌میرآبادی به همت انجمن سینمای انقلاب و دفاع‌مقدس بنیاد فرهنگی روایت فتح برگزار می‌شود. 

 

* یادگاری سینمای مقاومت برای آقا رسول

اما این دوره از جشنواره فیلم مقاومت اتفاقات ویژه دیگری نیز دارد. یکی از آنها برگزاری آیین «نشان رسول» به عنوان یکی از بخش‌های جشنواره است؛ بخشی که قرار بود اسفندماه سال گذشته همزمان با سالگرد درگذشت مرحوم رسول ملاقلی‌پور برگزار و جایزه نشان رسول به سینماگر خلاق در حوزه دفاع‌مقدس و مقاومت اعطا شود اما این برنامه به دلیل شیوع ویروس کرونا به تأخیر افتاد. این نشان که مقرر است هر ساله اعطا شود، امسال در شهریورماه و حین برگزاری بخش اول شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم «مقاومت» اعطا خواهد شد. همچنین با توجه به سالگرد شهادت سپهبد حاج قاسم سلیمانی، امسال بخش سیدالشهدای مقاومت نیز به شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم «مقاومت» اضافه شده است که این بخش نیز به‌ صورت بین‌المللی برگزار خواهد شد. 

 

* برگزاری آنلاین جشنواره؛ از تهدید تا فرصت

بحث‌های مختلفی درباره فیزیکی یا آنلاین برگزار شدن این جشنواره مطرح شده بود؛ همچنان که درباره سایر رویدادهای سینمایی کشور نیز چنین بحثی مطرح بوده و هست. برای نمونه روز گذشته مسعود نجفی (مدیر روابط عمومی سازمان سینمایی) از احتمال برگزاری حضوری جشنواره فجر خبر داد و گفت: «هنوز با توجه به زمانی که تا جشنواره فجر مانده تصمیم‌گیری نهایی این مورد صورت نگرفته که با توجه به شرایط کرونا در کشور اطلاع‌رسانی خواهد شد. جشنواره ونیز که در حال برگزاری است می‌تواند تجربه خوبی برای برگزاری جشنواره‌ها در دوره کرونا باشد. در این جشنواره رعایت پروتکل‌ها برای اهالی رسانه و عکاسان و نحوه برپایی نشست‌ها و نمایش فیلم‌ها با تجربه موفقی همراه بوده و بعد از آن جشنواره تورنتو هم قرار است برگزار شود. احتمال برگزاری حضوری جشنواره فجر نیز وجود دارد، چون با توجه به بحث امنیت فیلم‌ها اکران آنلاین برای جشنواره فجر پرریسک است».

برگزارکنندگان جشنواره فیلم مقاومت اما در نهایت تصمیم گرفتند این رویداد را به شکل آنلاین برگزار کنند. در شیوه برگزاری آنلاین، بخش دبیرخانه همچنان به فعالیت اصلی خود ادامه می‌دهد اما مراسم افتتاحیه، اختتامیه، رویدادها، نشست‌ها و نمایش‌ها که با حضور فیزیکی علاقه‌مندان، اهالی سینما، اهالی رسانه و هنرمندان برگزار می‌شد، در پلتفرم جشنواره به ‌صورت آنلاین ارائه خواهد شد. براساس آنچه که سیداحد میکاییل‌زاده، معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم «مقاومت» مدتی پیش در برنامه تلویزیونی «نقد سینما» گفت برگزاری آنلاین جشنواره و موفقیت این نوع برگزاری سبب می‌شود در دوران پساکرونا نیز این رویه به دلیل کاهش هزینه و نقشی که در جذب بیشتر مخاطب دارد، ادامه پیدا کند. به تعبیر او، در شیوه آنلاین، کیفیت برگزاری ارتقا می‌یابد و به دلیل به‌کارگیری فضاهای مجازی رسانه‌ای و اجتماعی در بستر اینترنت برای تبلیغات و معرفی جشنواره، می‌توان جشنواره را با مخاطبان بیشتری برگزار کرد. 

***