گروه فرهنگ و هنر: با شدت گرفتن شیوع ویروس کرونا، حالا سالنهای سینما هم در ادامه محدودیتهای پیشین، در ۲۵ مرکز استان و 89 شهر پرخطر کرونایی تا پایان هفته آینده تعطیل خواهند بود. به گزارش «وطن امروز»، روز گذشته حسن روحانی در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرد از روز چهارشنبه (۱۴ آبان) محدودیتهای تازهای در مراکز ۲۵ استان و ۴۶ شهرستان دیگر به مدت ۱۰ روز اعمال خواهد شد. بر اساس آنچه روحانی اعلام کرد: در این محدودیتها آن دسته از فعالیتهای گروه ٣ و ۴ که عمدتا آموزشی و محل تجمع است، طی آن ١٠ روز ممنوع میشود و همه این موارد توسط سخنگوی ستاد ملی کرونا برای مردم تشریح میشود، بنابراین سالنهای سینما تا پایان هفته آینده تعطیل خواهد بود.
سینماهای کشور در ابتدای شیوع ویروس کرونا به مدت تقریبا ۴ ماه تعطیل بودند اما در تابستان به فعالیت خود با کمترین استقبال ادامه دادند. تعطیلی سینماها در پاییز و با شدت گرفتن موج سوم کرونا باز هم ادامه یافت. سینماها در ۶ ماه نخست امسال با ۳۳۷ هزار مخاطب به فروش حدود 2/5 میلیارد تومان رسیدهاند که این فروش نسبت به سال قبل حدود ۹۸ درصد کاهش داشته است!
شرایط وخیم سینما در سال 99، حتی چیزی به نام فهرست فروش فیلمهای سینمایی را بیمعنا کرده است. تولید نیز در شرایط خوبی قرار ندارد. روز گذشته کانون کارگردانان در بیانیهای که به بهانه درگذشت کریم اکبریمبارکه منتشر کرده بود، نسبت به عدم تعطیلی برخی پروژهها هشدار داد. همچنین اتحادیه تهیهکنندگان سینمای ایران نیز با توجه به گسترش روزافزون کرونا و لزوم حفاظت از همکاران هنگام تولید فیلم، اعلام کرد لزوم دقت بیشتر همکاران تهیهکننده در رعایت شرایط بهداشتی و پروتکلهای ویژه تولید کاملا ضروری است. غلامرضا موسوی، رئیس اتحادیه تهیهکنندگان سینمای ایران، ضمن تاکید مجدد بر لزوم رعایت استانداردهای بهداشتی و پروتکلهای اعلامشده از سوی کارگروه کرونای سازمان سینمایی، در ادامه تاکید کرده است: تهیهکنندگان در پروژههای سینمایی و سریالها، مدیر و مسؤول پروژه هستند و بنابراین انتظار میرود همچنان با رعایت پروتکلهای بهداشتی حافظ جان تکتک اعضای پروژه باشند و اجازه ندهند که فرد یا افرادی با رعایت نکردن نکات بهداشتی به جان دیگر همکاران پروژه لطمه وارد کنند. این در حالی است که هنوز فرهنگ رعایت پروتکلهای بهداشتی در میان سلبریتیها جا نیفتاده است. درحالی که صنوف و چهرههای مطرح سینمایی و هنری نسبت به عدم تعطیلی پروژههای سینمایی معترض هستند و دولت و نهادهایی مانند ارشاد و صداوسیما را خطاب قرار میدهند، گزارشهای پشت صحنه از رعایت نکردن فاصلهگذاری اجتماعی و عدم استفاده از ماسک در میان سلبریتیها حکایت دارد. مدتی پیش مصطفی جلالیفخر، پزشک و منتقد سینمایی، در صفحه اینستاگرام خود با اشاره به این موضوع نوشت: ظاهرا سلبریتیها فکر میکنند ماسک و فاصله اجتماعی، باعث افت کلاس آنها میشود. عکسها و فیلمهای زیادی دیدهایم که آنها بیپروا در کنار هم ایستادهاند و معمولا مدعی «یک لحظه برداشتن ماسک» برای عکسند؛ که اگر دروغ نباشد، باز هم خطاست. برخی هم احساس خودقهرمانپنداری میکنند و کلا ماسک نمیزنند که یعنی «ما اینیم!» مهران رجبی تا مرز وخامت حال هم رفت و خوشبختانه خوب شد و حالا میگوید تا خودم کرونا نگرفتم نفهمیدم. او در مصاحبه اخیرش به اشتباه خود در برداشتن ماسک برای عکس با مردم اعتراف و از همه خواهش کرده خیلی مراقب باشند. تصور کنید گلزار و محمدزاده تا قبل از بروز علائم، چند روز ناقل بودهاند و اولی مشغول بازی در سریال «عاشقانه» و دومی در فیلم «شب، داخلی دیوار» بوده و خدا میداند ناخواسته چند نفر را مبتلا یا ناقل کردهاند؛ به همین راحتی و تلخی! دومینوی همهگیری از یک ضربه آغاز میشود و به خاطر همین سهلانگاریهای مرگبار است که صدرنشین مرگ کرونا در جهانیم.
اگر چه بیتوجهی سلبریتیها و چهرههای هنری نسبت به پروتکلهای بهداشتی، پیشتر نیز مورد انتقاد قرار گرفته بود اما کرونا باعث شد بیکارکردی نهادهایی مانند خانه سینما نیز مشخص شود؛ بیکارکردیای که پس از شیوع کرونا مورد انتقاد جامعه سینمایی قرار گرفت و تعدادی از انجمنها و صنوف اعلام کردند از خانه سینما جدا خواهند شد. بتازگی سیدضیا هاشمی، رئیس جامعه صنفی تهیهکنندگان با حضور در برنامه افق سینما، از جدایی قریبالوقوع اتحادیه تهیهکنندگان از خانه سینما خبر داد و گفت: ما مخالف حضور اتحادیه تهیهکنندگان در خانه سینما هستیم و این موضوع به صورت جدی در حال پیگیری است و شک نکنید بزودی این اتفاق خواهد افتاد. ضمن اینکه پس از خروج سینماداران، پخشکنندگان نیز باید از صنوف خانه سینما خارج شوند و اساسا هر کس که نقش کارفرمایی در سینما را دارد نباید در صنوف خانه سینما باشد.
وی در ادامه ضمن انتقاد از عملکرد صنفی خانه سینما اظهار کرد: خانه سینما باید وظایف اصلی خود را انجام دهد. در ایام کرونایی وظیفه این نهاد صنفی بسیار اهمیت دارد و خانه سینما بیشتر از اینکه درگیر تولید برخی فیلمها شود باید به وضعیت رفاهی، بیکاری و بیمه اهالی سینما رسیدگی کند. ما به عنوان اتحادیه تهیهکنندگان نیز وظیفه رسیدگی به سینما را داریم.
در این بین اصرار مدیران سینمایی برای برگزاری جشنوارهها نیز با انتقاد مواجه شده است. مهمترین این جشنوارهها، جشنواره فیلم فجر است که گاهی از برگزاری آن سخن به میان میآید؛ اگر چه شرایط پیشرو به هیچوجه مشخص نیست و هنوز این تصمیم در هالهای از ابهام قرار دارد. علیرضا داوودنژاد، کارگردان سینما در اظهارنظری پیرامون جشنواره فیلم فجر گفته است: اول باید دید وضعیت اپیدمی ویروس کرونا به کجا میرسد؛ از طرفی اگر سالنهای سینما بسته باشند، صحیح نیست به خاطر جشنواره باز شوند چون فیلمها میسوزند. مگر اینکه شرایط به نحوی باشد که سالنها باز باشند و منعی برای رفتن به سالنها وجود نداشته باشد. در این صورت میتوان جشنواره فیلم فجر را برگزار کرد. اگر سالنها بسته باشند منطقی نیست به خاطر جشنواره سالنها باز شوند، چون کسی نمیآید فیلمها را ببیند. او به باشگاه خبرنگاران گفته است: به نظر من برگزاری جشنواره بدون حضور مردم هم یعنی سوزاندن فیلمها، چون آثار فقط در جشنواره نمایش داده میشوند بدون اینکه دیده شوند. در این شرایط جشنواره برگزار نشود، بهتر است.
حسین انتظامی، رئیس سازمان سینمایی، ماه گذشته با حضور در یک برنامه تلویزیونی گفته بود: هر چه زمان جلوتر میرود، شرایط برای ما روشنتر میشود، یعنی الان نمیتوانیم بگوییم بهمنماه شرایط کرونایی به چه شکل است. بنابراین باید ترکیب اقتضایی داشته باشیم تا طراحیهای بخشهای مختلف را روی آنها سوار کنیم.
همه اظهارنظرها در رابطه با برگزاری یا عدم برگزاری جشنواره فیلم فجر در بهمنماه در حالی است که هنوز فیلمهای اکرانشده در جشنواره سیوهشتم فیلم فجر، امکان اکران مناسبی نیافتهاند. «شنای پروانه» که یکی از مهمترین فیلمهای جشنواره گذشته بود، با اکران نصفه و نیمه عملا با شکست مطلق مواجه شد. فروش بسیار پایین و عدم استقبال مردم از این فیلم مهم جشنواره که به نظر میرسید یکی از پرفروشترین فیلمهای سال باشد، وضعیت اکران برای فیلمهای دیگر را نیز روشن کرد. طی این مدت انتخابهای بد برای سینمای آنلاین، امیدها را از اکران اینترنتی نیز ناامید کرد و باعث شد امکان اکران آنلاین به یک انتخاب برای قشر بسیار علاقهمند به سینما تبدیل شود، نه عموم مخاطبان و مردمی که پیشتر برای تماشای فیلم به سینما میرفتند. آینده نامعلوم سینمای کرونایی، آنقدرها که رئیس سازمان سینمایی در مصاحبه اخیرش مطرح کرده امیدوارکننده نیست. منوچهر شاهسواری در برنامه نقد سینما گفته است: «از نظر من سینمای ایران در این نقطهای که ما امروز در آن قرار داریم، در شرایط «زیست ققنوسی» است. توفانی از تغییرات همه ما را دربر گرفته است و مایی که در درون این توفان هستیم، متوجه میزان تاثیرگذاری آن نیستیم. جهان روبهروی ما جهانی متفاوت است و کرونا موجب تشدید اتفاقاتی شده است که خودش باعث و بانی آن نیست، البته که در برخی از حوزهها دریچههای تازهای را هم باز کرده است».
دریچههای تازهای که رئیس سازمان سینمایی میگوید فعلا به روی سینمای ایران بسته است؛ سینما تعطیل است.