فرزانه دانایی: بیل ماهر، مجری معروف شبکه HBO در برنامه تلویزیونی جمعه‌شب خود که به گفت‌وگو با تحلیلگران سیاسی آمریکا درباره نتایج انتخابات اختصاص داشت، جمله‌ای گفت که مورد توجه رسانه‌های آمریکایی قرار گرفته است. او گفت: «مهم نیست روز سه‌شنبه چه طرفی در انتخاب پیروز شود، بیایید از جنگ داخلی بگذریم و به سمت آشتی برویم». 

با این ‌حال بر اساس نظرسنجی‌های جدید، حدود 34 درصد از رأی‌دهندگان آمریکایی بر این باورند در طول 5 سال آینده آمریکا حتما به سمت جنگ داخلی خواهد رفت. فضای بشدت دوقطبی و سرشار از اعتراضات آمریکا زمینه برای شکل‌گیری اعتراضات گسترده در زمان پایان یافتن رأی‌گیری تا زمانی که نتیجه آرا مشخص می‌شود را فراهم کرده است و انتقادات و اعتراضات دیگر به سیستم سیاسی آمریکا مانند اعتراض به تبعیض ‌نژادی یا اعتراضات معیشتی و اقتصادی می‌تواند جرقه یک جنگ تمام‌عیار را در داخل آمریکا بعد از اعلام شدن نتیجه نهایی آرای انتخاباتی بزند. 

این مساله چیزی نیست که تنها مورد توجه کشورها و تحلیلگرانی باشد که اعتقاد دارند آمریکا در نهایت در چاهی که خود برای دموکراسی کشورهای دیگر کنده، خواهد افتاد؛ تحلیلگران داخلی آمریکا نیز بر این باورند همان‌طور که مردم برای یک آشوب و اغتشاش یا جنگ داخلی در آمریکا آماده شده‌اند، مسؤولان سیاسی آمریکا نیز باید خود را برای این مساله آماده کنند و از مواجهه با واقعیت نهراسند. 

اندیشکده گروه بحران بین‌المللی که یکی از اندیشکده‌های فعال در زمینه بحران‌های امنیتی در سراسر جهان است، این بار برای نخستین مرتبه در طول دوران تاریخ 25 ساله فعالیتش، گزارشی را منتشر کرده که در آن از ابعاد بحران امنیتی احتمالی بعد از انتخابات آمریکا سخن گفته شده است. تحلیلگران این اندیشکده در گزارش خود به این مساله اشاره کرده‌اند که در شرایطی مردم خود را برای حضور پای صندوق‌های انتخاباتی در آمریکا آماده می‌کنند که بذر ناآرامی‌ها و بحران‌های امنیتی از مدت‌ها قبل در جامعه آمریکا پاشیده شده است. صحبت‌های نامزدهای انتخاباتی آمریکا نیز نشان می‌دهد آنها بویژه ترامپ، به ‌جای اینکه سعی کنند شرایط پیچیده فعلی را درست کنند و آتش نفرت در جامعه آمریکایی را خاموش کنند، خود آتش‌بیار معرکه شده‌اند و قصد ندارند فضا را آرام کنند. 

از نظر تحلیلگران این اندیشکده، در صورتی‌ که ناآرامی‌ها در آمریکا گسترش پیدا کند، نه ‌تنها باعث ایجاد آشوب و غارت اموال مردم و درگیر شدن آمریکا با مسائل اقتصادی ناشی از آن می‌شود، بلکه در کل دنیا دیگر اعتباری برای این کشور به‌جا نخواهد گذاشت. راهکار تحلیلگران آمریکایی اما از خود مشکل سخت‌تر است، زیرا همه ‌چیز ریشه‌گرفته از نوع برخورد سیاستمداران این کشور است. این اندیشکده پیشنهاد داده است مقامات باید آمادگی کامل برای مقابله با ارعاب رأی‌دهندگان را داشته باشند و در صورتی‌ که در سیستم رأی‌گیری، آشوب و اعتراضات و ناآرامی‌های احتمالی به وجود آمد، به گرفتن رأی مردم در روزهای پس از سوم نوامبر نیز ادامه دهند. این در شرایطی است که مهم‌ترین اقدام دولت ترامپ و برخی فرمانداران جمهوری‌خواه در تمام ایالت‌های آمریکا تاکنون این بود که اطمینان حاصل کنند مردم نمی‌توانند رأی دهند یا اینکه اقلیت‌های نژادی مانند رنگین‌پوستان چنان در صف‌های رأی‌دهی می‌مانند که دیگر عطای آن را به لقایش می‌بخشند. آنها عقیده دارند هر قدر آرا کمتر باشد، آرای الکترال بیشتر می‌تواند به سمت نامزد جمهوری‌خواه شیفت پیدا کند و به همین دلیل تمام تلاش خود برای سنگ‌اندازی در مسیر رأی دادن - چه پستی و چه حضوری - را فراهم می‌کنند. این اندیشکده در ادامه خاطرنشان کرده است که رهبران ۲ حزب دموکرات و جمهوری‌خواه و نامزدهای انتخاباتی باید در رویکردی غیرحزبی، خواستار برگزاری انتخاباتی پاک در آمریکا شوند و اعلام کنند نتیجه انتخابات هر چه باشد، در نهایت آن را می‌پذیرند. این اندیشکده اما خط‌مشی هم برای رهبران کشورهای خارجی تعیین کرده و از آنها خواسته به‌ صورت زودهنگام به هیچ ‌کدام از نامزدهای انتخاباتی پیام تبریک ندهند! این اندیشکده البته مانند سایر مقامات آمریکایی از شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی و رسانه‌ها نیز خواسته است به موضوعات مرتبط با تقلب در انتخابات دامن نزنند. 

این توصیه اما در شرایطی مطرح ‌شده که نشریه آتلانتیک شبکه تلویزیونی فاکس‌نیوز را به ‌عنوان متهم اصلی ایجاد تفرقه و آشوب در بین مردم معرفی و تصریح کرده است: «فاکس‌نیوز با بیگانه‌هراسی، تفرقه‌افکنی، انتشار اندیشه‌های بسیار مسموم، توجیه دیدگاه آخرالزمانی، ایجاد ترس و...؛ شبه‌نظامیانی برای جنگ داخلی احتمالی آمریکا ساخته است».

روزنامه نیویورک‌تایمز نیز در یادداشتی به قلم چارلز بلو نوشت: انتخابات آمریکا قلب این کشور را مورد آزمون قرار می‌دهد. این انتخابات سؤالات اساسی‌ای را برای آمریکا مطرح خواهد کرد؛ اینکه ما که هستیم و چگونه به این نقطه رسیده‌ایم؟

این سؤالات، این روزها به سؤال اصلی بسیاری از افراد در فضای سیاسی آمریکا تبدیل شده است. برخی مانند جمهوری‌خواهان و شخص ترامپ سعی می‌کنند افول قدرت درونی دولت آمریکا برای برگزاری انتخاباتی سالم را به دخالت عوامل خارجی نسبت دهند و ایران، روسیه و چین را مسؤول دانسته و خواهان تشکیل «اتاق جنگ در فضای مجازی» برای مقابله با دخالت‌های خارجی در انتخابات آمریکا شوند و عده‌ای دیگر می‌بینند مشکل اصلی و ریشه اعتراضات، نه کشورهای خارجی، بلکه خود آمریکا و سیستم سیاسی این کشور است. این افراد با این ‌حال هنوز به این مساله اعتراف نکرده و به دنبال راه‌حل‌ها و مرهم‌هایی مقطعی و جزئی برای بحرانی به این بزرگی هستند. کاهش اعتماد مردم به سیستم سیاسی، اقتصادی و اجتماعی آمریکا و همچنین بی‌اعتمادی‌شان نسبت به رهبران دروغگو و فاسدشان که یکی حاضر نیست برگه‌های مالیاتی‌اش را برای افکار عمومی منتشر کند و دیگری نیز نمی‌پذیرد اطرافیانش در زمان حضور او در دولت به نفع منافع شخصی خود با رهبران خارجی قرارداد اقتصادی امضا می‌کرده‌اند، نکته مهمی است. 

انتخابات آمریکا زنگ خطر جدی را برای تحلیلگران داخلی این کشور به صدا درآورده است اما آنها هنوز این هشدار را که ریشه‌های این بحران در مسائل داخلی و سیستم سیاسی - اقتصادی آن است، متوجه نشده‌اند و سعی دارند با دستورات مقطعی سرپوشی بر این بحران و افول بزرگ بگذارند.