انتخابات ایالات متحده آمریکا یا هر اتفاق سیاسی دیگری را میتوان به عنوان متغیری غیربنیادی اما تاثیرگذار بر بازارهای دارایی کشورمان دانست. با توجه به اینکه هیچ مبنای خاصی در این بازارها نیست و قاعده عرضه و تقاضا به عنوان مشخصههای اصلی شناخت یک بازار بیشتر در ایران شبیه یک جوک است، این اتفاقات میتواند در کوتاهمدت روی بازار تاثیر جدی داشته باشد.
برای مثال در زمان ابتلای دونالد ترامپ به کرونا قیمت دلار در ایران با نوسان 4 هزار تومانی روبهرو شد، یعنی با اخبار بهبود وی قیمت ارز بالا رفت و با اخباری مبنی بر وخیم شدن حالش قیمت ارز پایین آمد.
توجه سرمایهگذاران در بازار طلا و ارز هم در روزهای اخیر به طرز عجیبی به سمت انتخابات آمریکا جلب شده است. ۲ تحلیل کلی در بین کنشگران این بازارها وجود دارد؛ اول اینکه با رای آوردن جو بایدن بخشی از حسابهای ارزی ایران در کشورهای دیگر که 80 میلیارد دلار برآورد میشود باز خواهد گشت که میتواند باعث ریزش قیمت ارز شود و تحلیل دیگر این است که با رای آوردن ترامپ و ادامه سیاست فشار حداکثری امکان رشد بیشتر قیمت ارز وجود دارد.
تقابل این ۲ تحلیل باعث شده هر زمان خبری از پیشی گرفتن ترامپ مخابره میشود ارز گران شود و با پررنگ شدن احتمال پیروزی بایدن کاهش یابد.
دیروز در ساعات ابتدایی شروع به کار بازار و زمانی که بایدن با اختلاف قابل توجهی از ترامپ جلوتر بود، قیمت ارز در ثبات کامل بود و اغلب فعالان هیچ اقدامی انجام نمیدادند اما به محض مخابره اخباری مبنی بر نزدیک شدن ترامپ به رقیبش، ناگهان قیمت دلار روند افزایش قیمت خود را شروع کرد به طوری که قیمت هر دلار آمریکا تا ساعت 16 به بیش از 30 هزار تومان رسید. این در حالی است که دلار پیش از تعطیلات 29100 تومان بود.
از سوی دیگر قیمت طلا هم دیروز افزایشی بود و هر سکه بهار آزادی طرح جدید 15 میلیون و 500 هزار تومان شد.
نکته قابل توجه اتفاقات دیروز در بازار دارایی کشور رشد بازار سرمایه بود. بازار سرمایه هم به زعم پیشروی ترامپ و افزایش قیمت ارز و طبعا افزایش ارزش ارزی سهمها رشد را تجربه کرد.
موضوع قابل توجه درباره تمام اتفاقات اخیر این است که به طور کلی نتایج رای آوردن هر کدام از این ۲ نامزد انتخابات آمریکا را نمیتوان یک متغیر بنیادین در اقتصاد کشورمان دانست.
ابتدا اینکه اساسا جو بایدن نه توان و نه برنامه گشودن قفل حسابهای بلوکه ایران در کشورهای دیگر را دارد و این تصور که پس از رأیآوری او بخش قابل توجهی از داراییهای ارزی کشور بازمیگردد بیشتر شبیه توهم است و دیگر اینکه به عقیده اکثر کارشناسان قیمت دلار توان پیشروی بیش از این را در بازار آزاد ندارد و با توجه به صادرات غیرنفتی کشور در 7 ماه گذشته مانند بنزین، قدرت مدیریت بازار به بانک مرکزی بازگشته است، مگر اینکه خود بانک مرکزی ایران به دلیل مقاصد سیاسی نخواهد وارد بازار ارز شود که این موضوع دیگری است.