گروه سیاسی: مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی در تازه‌ترین موضع‌گیری‌اش درباره توافق هسته‌ای اظهار کرد: «احیای برجام اکنون آسان نخواهد بود، به این دلیل که امضاکنندگان می‌توانند درباره لغو مجدد آن توسط رئیس‌جمهور آینده ایالات متحده محتاط باشند».

به گزارش «وطن امروز»، جوزپ بورل که با نشریه تایم آمریکا گفت‌وگو کرده، در این باره افزود: این توافق فقط یک توافق هسته‌ای نیست. این یک توافق اقتصادی است و ایران انتظار دارد مبادله‌ای برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای خود داشته باشد. 

مواضع مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی نسبت به احیای برجام در شرایطی است که تروئیکای اروپا که از مشارکت‌کنندگان در برجام محسوب می‌شود روز پنجشنبه در نشست اخیر شورای حکام آژانس بیانیه‌ای عجیب و غیرمسؤولانه صادر کرد. در بیانیه ۳ کشور انگلستان، فرانسه و آلمان آمده است: همواره صراحت داشته‌ایم که از خروج آمریکا از برجام و احیای تحریم‌ها متأسفیم. ما تحریم‌ها را به نحو پیش‌بینی‌شده در برجام رفع کرده و مضاف بر آن از طریق ایجاد ساز و کار مالی اینستکس، تلاش‌هایی اضافی جهت مجاز کردن تجارت مشروع با ایران به کار بسته‌ایم. به‌رغم این تلاش‌های مبتنی بر حسن نیت، ایران اکنون یک سال و نیم است مرتکب اقدامات متعددی در نقض جدی تعهدات هسته‌ای خود شده است. ما کماکان بشدت از اقدامات ایران که در حال تهی کردن توافق از مزایای اصلی آن در زمینه منع اشاعه است نگرانیم. 

با برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و اعلام جو بایدن به عنوان پیروز این انتخابات، طرف‌های اروپایی ایران در برجام با اطمینان خاطر نسبت به پایان یکجانبه‌گرایی‌های ترامپ، تلاش می‌کنند همراهی بیشتری با بایدن نشان دهند. با این وجود ۳ کشور انگلستان، فرانسه و آلمان در دوره ترامپ هم با رئیس‌جمهور آمریکا بر سر مسائلی مانند بند غروب آفتاب و ضمیمه کردن مسائل موشکی و منطقه‌ای ایران در همگرایی کامل بودند و فقط با شیوه اجرایی دونالد ترامپ مشکل داشتند. 

تروئیکای اروپا از زمان خروج دولت ترامپ از برجام تاکنون حتی یک‌بار هم حاضر نشده در بیانیه‌های رسمی خود، دولت آمریکا را ناقض برجام بنامد و مثل بیانیه روز پنجشنبه خود فقط از خروج آمریکا ابراز تاسف کرده. به علاوه قبل از اقدام دولت ترامپ در فعال کردن مکانیزم ماشه، این اروپایی‌ها بودند که از این امکان استفاده کردند. 10 روز پس از اعلام گام نهایی و پنجم ایران در کاهش تعهدات کشورمان در قبال برجام، روز سه‌شنبه ٢٤ دی 1398/ ١٤ ژانویه 2020، ۳ کشور اروپایی امضاکننده این قرارداد با انتشار بیانیه‌ای اعلام کردند در پاسخ به این تصمیم، مکانیزم ماشه را علیه جمهوری اسلامی فعال کردند. در متن بیانیه منتشرشده توسط وزارتخانه‌های خارجه فرانسه، آلمان و بریتانیا آمده است: «ایران تعهدات برجام را نقض می‌کند و با توجه به این موضوع، ما هیچ گزینه دیگری برای نشان دادن نگرانی‌های خود نداریم. بنابراین با مراجعه به کمیسیون مشترک، مکانیزم ماشه را با هدف بازگرداندن ایران به تعهدات برجامی این کشور فعال کردیم». 

اگر چه مکانیزم ماشه اروپایی‌ها فعال نشد ولی آنها با این اقدام خواستند به دولت روحانی هشدار دهند و تیغ فعالیت‌های مجدد هسته‌ای کشورمان را کند کنند. 

 با این حال، در فضای جدیدی که پس از انتخابات آمریکا در حال شکل‌گیری است، اروپایی‌ها با زیاده‌خواهی و ادبیات طلبکارانه در بیانیه اخیرشان در شورای حکام آژانس اتمی رویکرد جدید خود را دنبال می‌کنند. تروئیکای اروپا با رصد تحولات اخیر پیرامون برجام و بحث‌های پردامنه‌ای که در فضای داخلی آمریکا نسبت به بازگشت دولت بایدن به برجام در جریان است و در شرایطی که دولت دوازدهم برای بازگشت آمریکا به برجام شروط معین و مشخصی گذاشته است، تلاش می‌کنند با فشار تعهدات برجامی ایران را به نقطه اولیه بازگردانند تا شروط ایران را خنثی کرده و شرایط را برای امتیازگیری بایدن از کشورمان مهیا کنند. 

این در حالی است که طبق شروط ایران باید تکلیف قاعده عجیب و غریب حقوقی اسنپ‌بک و همچنین خسارت مالی ایران از خروج آمریکا از برجام و همچنین تحریم‌هایی که پس از خروج از توافق توسط دولت آمریکا وضع شده روشن شود. 

رفتار اروپایی‌ها در فراز و نشیب توافق هسته‌ای در سال‌های اخیر بویژه پس از خروج آمریکا از برجام نشان‌‌دهنده دیپلماسی اشتباه سیاست خارجی کشور است که از ارزیابی‌های نادرست و غیرواقعی در امید واهی به غربی‌ها برای مقابله با آمریکایی‌ها ناشی می‌شود. 

پیگیری مرور مواضع روحانی، ظریف و دیگر دیپلمات‌های کشور نسبت به اروپایی‌ها پس از خروج ترامپ از برجام روشن می‌کند انتظارات آنها از شرکای غربی از فراز به فرود می‌رسد. در چنین فضایی پس از جدی شدن زمزمه‌های خارج کردن ایالات متحده از برجام توسط ترامپ در اردیبهشت 97 حسن روحانی به این امید که ۳ کشور اروپایی خلأ آمریکا در این توافق را جبران می‌کنند اعلام کرد با خروج آمریکا از این توافق شر یک مزاحم کم می‌شود! محمدجواد ظریف هم در مصاحبه با بی‌بی‌سی اعلام کرد اروپا به تعهداتی فراتر از انتظارات متعهد شده است و بارها از شکاف میان آمریکا و اروپا صحبت کرد اما پس از مدت کوتاهی که تمام تعهدات اروپایی‌ها به کانال محدود مالی اینستکس محدود شد، روحانی و ظریف به دفعات از عدم پایبندی اروپایی‌ها به تعهدات یازده‌گانه خود در برجام گلایه کردند که در نهایت وضع را به جایی رساند که برجام به مسیر یکطرفه تعهدات برای ایران بدل شد. 

کریس کونز، سناتور آمریکایی و یکی از گزینه‌های احتمالی تصدی وزارت خارجه دولت جو بایدن، روز جمعه گفت تنها در صورتی از بازگشت به توافق هسته‌ای حمایت می‌کند که راهی برای محدود کردن برنامه موشکی ایران و حمایتش از نیروهای نیابتی در منطقه وجود داشته باشد. 

کونز با تاکید بر اینکه او فقط موضع خودش را بیان می‌کند، گفت که واشنگتن پس از اینکه از بازگشت به برجام حمایت کند، راهی رو به جلو در زمینه محدود کردن برنامه موشکی آنها و حمایت‌شان از نیروهای نیابتی نیاز خواهد داشت. این 2 باید همزمان اتفاق بیفتد. 

همچنین برخی مقامات سابق آمریکایی و اروپایی به شبکه ان‌بی‌سی‌نیوز گفته‌اند دولت احتمالی جو بایدن به‌ جای برداشتن یک‌باره تحریم‌ها ذیل برجام، احتمالا سناریویی 4-3 ماهه را برای این منظور در نظر می‌گیرد. 

به نوشته این رسانه آمریکایی، حتی اگر بایدن و روحانی به دنبال دستیابی به یک توافق باشند، رسیدن به دستور‌العملی که به آمریکا اجازه دهد به برجام باز‌گردد و ایران نیز فعالیت‌های هسته‌ای خود را کاهش دهد، آسان نخواهد بود. 

در گزارش این شبکه آمده: با وجود اینکه دیپلمات‌های ایرانی و تیم بایدن با موضوع تحریم‌ها غریبه نیستند اما دولت بایدن پس از ادامه روند این توافق باید برای برداشتن تحریم‌هایی که دونالد ترامپ علیه ایران از جمله بانک مرکزی این کشور اعمال کرده تصمیم بگیرد. 

این رسانه آمریکایی نوشته بسیاری از تحریم‌هایی که ترامپ اعمال کرده به فعالیت‌های هسته‌ای ایران ربطی ندارد، بلکه به موشک‌های بالستیک، مسائل حقوق بشر و حمایت از نایبان منطقه‌ای ایران از جمله جنبش‌های حزب‌الله و حماس مربوط است.