گروه سیاسی: دولت بایدن یک گام دیگر در شفاف‌سازی این موضوع که واشنگتن در نظر ندارد اقدام مهمی درباره بازگشت به تعهدات کامل برجامی خود و لغو تحریم‌ها انجام دهد، برداشت. وزیر خارجه آمریکا در تازه‌ترین موضع‌گیری خود بار دیگر به شرط‌گذاری برای ایران این بار به خاطر منابع ارزی بلوکه‌ کشورمان در کره پرداخت. «آنتونی بلینکن» با اشاره به موضوع اموال بلوکه‌ ایران در کره‌جنوبی مدعی شد تا زمانی که ایران به توافق هسته‌ای بازنگردد، این پول‌ها آزاد نمی‌شود.  به گزارش «وطن‌امروز»، وزیر خارجه ایالات متحده بامداد پنجشنبه بار دیگر از تهران خواست ابتدا به توافق هسته‌ای پایبند شود و گفت: «اگر ایران به تعهداتش بازگردد، ما هم همان کار را می‌کنیم». به نوشته شبکه الجزیره، بلینکن همچنین موضوع گسترش برجام به دیگر موضوعات را نیز تکرار کرد: «ما از آن (بازگشت به برجام) برای ساختن توافقی طولانی‌تر و قوی‌تر استفاده می‌کنیم». وی با ابراز تأسف از پاسخ منفی ایران برای حضور در نشست غیررسمی گروه 1+5 در اروپا برای بررسی بازگشت به برجام، مدعی شد: «به ‌نظرم اکنون توپ در زمین ایران است و باید دید که آنها چقدر [برای بازگشت به برجام] جدی هستند». وزیر خارجه آمریکا ضمن اشاره به خروج دولت «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور سابق این کشور از توافق هسته‌ای، افزود: «زمانی که ما از توافق خارج شدیم، ایرانی‌ها هم از آن عقب‌نشینی کردند اما هدف ما این است که ایران را [به پایبندی] به توافق بازگردانیم». این اظهارات از سوی وزیر خارجه آمریکا کافی بود تا واکنش همتای ایرانی‌اش را در پی داشته باشد. محمدجواد ظریف در پیامی توئیتری پس از آنکه بشدت از اظهارات بلینکن درباره ادامه ممانعت این کشور از دسترسی ایران به پول‌های بلوکه‌ خود در کره‌جنوبی انتقاد کرد، برای چندمین‌بار طی روزهای گذشته تاکید کرد دولت بایدن هم سیاست‌های ضدایرانی ترامپ را ادامه می‌دهد. وزیر امور خارجه در این راستا نوشت: «ایالات متحده ادعا می‌کند که از دیپلماسی حمایت می‌کند و نه از سیاست شکست‌خورده «فشار حداکثری» اما با این وجود، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه‌اش مفتخر است که مانع از انتقال پول‌های خودمان از کره [جنوبی] به کانال سوییس می‌شود؛ کانالی که فقط برای مواد غذایی و دارویی است. تکرار همان سیاست قدیمی (فشار حداکثری) نتایج جدیدی نخواهد داشت. تنها راه این است: تعهد، اقدام، جلسه».

در همین حال، وزیر خارجه آمریکا همچنین در جلسه کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان اطمینان داد دولت بایدن هیچ امتیازی به تهران واگذار نخواهد کرد. بلینکن به سوال قانون‌گذاری که پرسید آیا می‌توانید به ما اطمینان دهید که فقط برای دیدار با ایران به این کشور امتیاز نخواهید داد، گفت: «بله می‌توانم». وزیر خارجه آمریکا همچنین تأیید کرد که پیش‌بینی دولت بایدن این است که ایران قبل از اقدام آمریکا در رفع تحریم‌ها به برجام پایبند خواهد شد. او در پاسخ به سوال «براد شرمن» قانون‌گذار آمریکایی مبنی بر اینکه آیا انتظار دولت بایدن این است که جمهوری اسلامی ایران قبل از اقدام آمریکا در رفع تحریم‌ها به برجام پایبند شود یا اینکه در مسیر مذاکره برای پایبندی قرار بگیرد، گفت: «بله».این در حالی است که سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم موضع وزیر خارجه این کشور در نشست مجلس نمایندگان را تکرار کرد. «ند پرایس» گفت: «همان‌طور که وزیر خارجه بلینکن دیروز تأکید کرد ما برای ترغیب ایرانی‌ها برای آمدن به میز مذاکره هیچ حرکت و مشوق یکجانبه‌‌ای به آنها پیشنهاد نخواهیم کرد». وی اضافه کرد: «اگر برداشت ایرانی‌ها این است که بدون انجام هیچ اقدامی از سوی آنها در جهت پایبندی کامل به برجام ما امتیازها یا گام‌های یکجانبه‌ای به آنها پیشنهاد خواهیم کرد دچار سوءبرداشت شده‌اند». زیاده‌خواهی‌های دولت بایدن در شرایطی است که برخی اظهارات خلاف منافع ملی از سوی رئیس‌جمهور و دستگاه سیاست خارجی برای واشنگتن آدرس غلط ارسال می‌کند. حال آنکه کشورمان با برخی تصمیمات بازدارنده نظیر اقدام متناسبی که مجلس شورای اسلامی با تصویب قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها انجام داد، روند گذشت زمان به ضرر ایران را معکوس کرد و طرف بدعهد غربی را در مسیر امتیاز دادن قرار داد. در یکی از این اظهارات نسنجیده، رئیس‌جمهور روز چهارشنبه در جلسه هیات دولت اعلام کرد: همه شرایط برای اینکه همه 7 کشور به تعهدات خود برگردند، آماده است. آمریکا از آنجا که در شکستن پیمان پیشقدم بوده باید در بازگشتن به پیمان هم پیشقدم باشد. آمریکا بداند ما برای اجرای پیمان آماده‌ایم. برای اجرای کل با کل آماده‌ایم و برای اجرای جزء با جزء هم آماده‌ایم. برای عمل به همه تعهد در برابر همه تعهد آماده‌ایم و برای عمل به بخشی از تعهد در برابر بخشی از تعهد باز هم آماده‌ایم. این اظهارات روحانی مبنی بر آمادگی برای اجرای جزء با جزء تعهدات با ایالات متحده در حالی است که سیاست رسمی و اعلام شده کشور لغو کامل و یکباره تحریم‌ها از سوی آمریکا و راستی‌آزمایی ایران است. 

گفتنی است «وطن‌امروز» 17 اسفند با پیش‌بینی ترفند دموکرات‌ها طی گزارشی با عنوان حقه دموکرات‌ها نوشت: آنچه مشخص است کشورهای غربی همچنان برگزاری نشست غیررسمی 1+5 با ایران را به عنوان یک راهبرد اصلی دنبال می‌کنند؛ راهبردی که می‌توانند از طریق آن وعده نقد لغو تحریم‌ها را تبدیل به نسیه‌ای کنند که در نهایت محقق شدن آن نیز مشخص نباشد. البته اروپا و آمریکا برای رسیدن به نتیجه موردنظر خود یعنی برگزاری نشست 1+ 5 زمان کمی را در اختیار دارند. بر اساس توافق ایران و آژانس، کشورهای غربی ۳ ماه فرصت دارند با ایران درباره لغو تحریم‌ها توافق کنند، در غیر این صورت ایران تعهدات باقیمانده نظارتی مورد توافق با آژانس از جمله ضبط و فیلمبرداری از تاسیسات هسته‌ای را کنار می‌گذارد. ایران همچنین طی ۲ ماه گذشته و در نتیجه اجرای قانون هسته‌ای مجلس، سطح غنی‌سازی اورانیوم را به 20 درصد افزایش داده، سرعت غنی‌سازی با نصب ماشین‌های پیشرفته IR2M و IR6 افزایش پیدا کرده و همچنین راه‌اندازی مجدد نیروگاه اراک را در دستور کار دارد. در بخش دیگری از گزارش «وطن‌امروز» آمده بود: بنابراین کشورهای غربی علاوه بر اینکه از کاهش بیشتر تعهدات نظارتی ایران در آینده نزدیک هراس دارند، از افزایش ذخایر اورانیوم 20 درصد و 5 درصد یا گسترش تاسیسات هسته‌ای ایران نیز بیمناکند و به دنبال یافتن راهی هستند که هر چه زودتر شرایط را به زمان برجام بازگردانند، البته به‌ گونه‌ای که تحریم‌ها همچنان علیه ایران باقی بماند! در چنین شرایطی احتمال دارد کشورهای غربی از برگه تکراری خود استفاده کنند؛ پیشنهاد آبنبات به ایران و ستاندن دُر غلتان. برگه‌ای که غربی‌ها بارها در مواجهه با ایران بهره بردند و در سال‌های اخیر نیز نتایج حداکثری از این سیاست به نفع خود به دست آوردند. وعده‌ها و امتیازات کوچک در قبال تعطیلی صنعت هسته‌ای ایران در نتیجه توافق برجام نمونه بارز و مشهود به‌‌کارگیری این سیاست توسط کشورهای غربی است. 

 

* گفت‌و‌گوی روحانی با جانسون

پس از انصراف تروئیکای اروپایی از صدور قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام آژانس، تحرکات دیپلماتیک این سه کشور تا موعد نشست بعدی شورای حکام در خرداد 1400 شدت گرفته است. در همین احوال، حسن روحانی در تماس تلفنی «بوریس جانسون» نخست‌وزیر انگلستان گفت: همکاری‌های بین‌المللی در نتیجه سیاست‌های ترامپ، آسیب دیده و متأسفانه سازمان ملل و شورای امنیت نیز در این مدت عملکرد شایسته و بی‌طرفانه‌ای نداشتند و اکنون زمان آن فرا رسیده که با کمک هم این نقیصه را رفع کنیم. 

رئیس‌جمهور سیاست قطعی ایران در برجام را عمل در برابر عمل برشمرد و اظهار داشت: عمل نکردن طرف‌های اروپایی به تعهدات برجامی، تنها موجب سلب اعتماد مردم به اروپا و تنگ‌تر شدن فضای دیپلماسی شد. روحانی تاکید کرد: دولت آمریکا در حالی مدعی علاقه‌مندی به بازگشت و اجرای برجام است که تاکنون هیچ اقدام عملی در این عرصه نداشته و این در حالی است که آنها با مذاکره خارج نشدند که برگشت‌شان مستلزم مذاکره باشد. رئیس‌جمهور اقدام انگلستان و ۲ کشور دیگر اروپایی در پس گرفتن قطعنامه علیه ایران در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را تصمیم درستی دانست و گفت: چنین اقداماتی تنها مسیر را دشوار و شرایط را پیچیده‌تر می‌کند.  روحانی با بیان اینکه «ایران نمی‌تواند و نباید تنها طرف پرداخت‌کننده هزینه برای حفظ برجام باشد»، اظهار داشت: تمام اقداماتی که ایران تاکنون انجام داده است در چارچوب برجام و برای اعاده توازن به آن و با هدف حفظ توافق بوده است.

رئیس‌جمهور در ادامه با تاکید بر اینکه «تحریم‌ها و سنگ‌اندازی‌های آمریکا و متحدانش در دسترسی ایران به منابع مالی خود در خارج، مشکلات کرونایی و درمانی مردم را دوچندان کرد»، گفت: جامعه بین‌المللی نشان داد آماده رویارویی متمدنانه با بحران نیست و تمایلات حمایت‌گرایانه و تبعیض‌آمیز را دنبال می‌کند و بی‌تردید این یک شکست اخلاقی برای جامعه بین‌المللی است. روحانی همچنین به موضوع بدهی‌های چندین ساله انگلستان به ایران در ارتباط با خریدهای دفاعی اشاره کرد و گفت: در حالی که شاهدیم عمده کشورهای بدهکار به ایران در حال رهاسازی منابع مالی بلوکه یا بازپرداخت بدهی‌های خود هستند، بسیار عجیب است که در روند بازگرداندن ‌طلب دفاعی چهل و چند ساله ایران هنوز پیشرفت عملی حاصل نشده است. روحانی اظهار داشت: بی‌تردید تسریع در بازپرداخت طلب‌های ایران، در رفع مشکلات دیگر روابط نیز موثر است. بوریس جانسون نیز در این گفت‌وگوی تلفنی گزارشی را از اقدامات کشورش برای عمل کردن همه طرف‌های برجام به انجام تعهدات‌شان ارائه کرد. نخست‌وزیر انگلستان گفت: ما و همه طرفین برجام خواهان حفظ این توافق هستیم و همگی برای یافتن راه‌حل‌هایی برای بازگشت اعضای برجام به تعهدات‌شان باید تلاش کنیم و در این باره حسن نیت نشان دهیم. جانسون افزود: ما همگی علاقه‌مندیم و آمادگی داریم از این روند حمایت کنیم. در این گفت‌و‌گوی تلفنی همچنین نخست‌وزیر انگلستان بر بازپرداخت بدهی‌های این کشور به ایران تاکید کرد. نخست‌وزیر انگلستان همچنین در این گفت‌و‌گو بر نقش ایران در ایجاد صلح و ثبات در منطقه تاکید کرد.  همچنین دفتر نخست‌وزیری انگلیس در بیانیه‌ای اعلام کرد جانسون در تماس تلفنی با رئیس‌جمهور «حسن روحانی» گفته کشورش به برجام پایبند است اما ایران باید «نقض توافق» را متوقف کند. در این بیانیه همچنین آمده نخست‌وزیر انگلیس در این گفت‌وگوی تلفنی مسأله نازنین زاغری و دیگر دوتابعیتی‌های ایرانی - انگلیسی را مطرح کرده و خواستار آزادی فوری آنها شده‌ است.