گروه اقتصادی: سال 99 در حالی به پایان رسید که نوسان قیمت در بازار لوازم خانگی، متقاضیان خرید انواع لوازم خانگی را به سمت خرید اقساطی و حتی خرید لوازم خانگی دست‌دوم سوق داد. اوایل سال 99 که گمانه‌زنی‌ها درباره کاهش شیوع ویروس کرونا در تابستان مطرح شد، بسیاری از خانواده‌ها بویژه زوج‌های جوان که قصد خرید لوازم خانگی داشتند، خرید خود را به تابستان موکول کردند. اگر چه در تابستان نیز شیوع گسترده کرونا، بازارها از جمله بازار لوازم خانگی را با رکود مواجه کرد اما افزایش قیمت انواع لوازم خانگی نیز یکی از دلایل کاهش تقاضا در بازار بود. 

به گزارش «وطن‌امروز»، طبق جدیدترین آمار منتشرشده از سوی وزارت صنعت، ‌معدن و تجارت، در سال ۹۹، از بین ۲۵ کالای منتخب صنعتی، تولید ۱۶ کالا نسبت به سال 98 بین 2 تا ۱۹۶ درصد افزایش یافته است. بیشترین افزایش تولید در بخش لوازم خانگی مربوط به ماشین لباسشویی بوده که تولید آن با 2/51 درصد افزایش از 740 هزار و 200 دستگاه در سال 98 به یک میلیون و 119 دستگاه در سال 99 رسیده است. تنها در نیمه نخست سال 99 تولید ماشین لباسشویی رشد 5/54درصدی در مقایسه با مدت مشابه سال 98 داشت و در این مدت ۴۵۴ هزار و ۱۰۰ دستگاه ماشین ‌لباسشویی در کشور تولید شده است. 

از بین انواع لوازم خانگی تنها آمار تولید ماشین لباسشویی سال گذشته در دسترس است اما آمارهای قبلی نشان می‌دهد تولید انواع تلویزیون و یخچال و فریزر هم در این مدت با افزایش ۴۰ و 2/32 درصدی از حدود ۸۰۸ هزار دستگاه تلویزیون و یک میلیون و ۴۰۰ هزار دستگاه یخچال در ۱۱ ماهه سال ۹۸ به ترتیب به بیش از یک میلیون و ۱۰۰هزار و یک میلیون و ۹۰۰ هزار دستگاه در مدت مشابه سال 99 رسیده است. 

در نتیجه طبق قانون عرضه و تقاضا در بازار باید با افزایش چشمگیر تولید لوازم خانگی در سال 99، قیمت این اقلام در بازار کاهش می‌یافت در حالی که به گفته مدیرکل صنایع برق و الکترونیک وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) میزان تولید با میزان نصب در منازل تطابق ندارد و وقتی میزان نصب کمتر است، یعنی یا کالا در انبارها مانده یا افرادی لوازم خانگی را خریده‌اند و در گوشه‌ای احتکار کرده‌اند. گزارش مرکز آمار ایران از شاخص قیمت مصرف‌کننده در اسفند 99 نیز نشان می‌دهد گروه لوازم خانگی در فهرست اقلامی قرار دارد که بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه ماقبل آن داشته‌اند. 

 

* تولید 15 میلیون دستگاه لوازم خانگی

عباس هاشمی، دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران طی یکی دو روز گذشته با تشریح وضعیت بازار لوازم خانگی در سال گذشته گفته است: 6 ماه نخست سال گذشته یکی از پرالتهاب‌ترین زمان‌های حاکم بر بازار لوازم خانگی بود و به علت مشکلات فراوان در واردات و تامین مواد اولیه ناشی از تغییرات قیمت ارز و مواد اولیه داخلی از جمله فولاد و پتروشیمی، هزینه‌های تولید افزایش یافت. سازمان حمایت نیز همواره بر افزایش کند قیمت‌ها تأکید می‌کرد؛ به همین علت مصرف‌کننده‌‌گان شاهد کمبود در بازار بودند. اما از 6 ماه دوم سال به علت بروز ثبات نسبی و ثابت ماندن قیمت ارز، صرفا با کمبود مواد اولیه روبه‌رو بودیم. حتی با وجود شرایط سخت سال گذشته در 6 ماه دوم میزان تولید بی‌سابقه بود و به مرز ۱۵ میلیون دستگاه نیز رسید. در واقع اگر چه ورود لوازم خانگی ساخته شده به کشور ممنوع است و اقلام وارداتی، قطعات اولیه هستند اما اگر قرار بر ترخیص این کالا‌ها با ارز سنا و بر اساس قوانین سختگیرانه باشد، بی‌شک با افزایش چند برابری قیمت لوازم خانگی روبه‌رو خواهیم شد. گفته‌های هاشمی در حالی است که این مساله با شعار سال مبنی بر «تولید؛ پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها» کاملا در تضاد است. 

 

* مواد اولیه به قیمت جهانی عرضه می‌شود

سخنگوی انجمن صنفی لوازم خانگی ایران در گفت‌وگو با «وطن‌امروز»، افزایش قیمت لوازم خانگی را ماحصل افزایش قیمت مواد اولیه مورد نیاز این صنعت می‌داند و می‌گوید: 70 درصد از مواد اولیه مورد نیاز صنعت لوازم خانگی در کشور تولید می‌شود، در حالی که همین 70درصد، تاثیر صد درصدی در افزایش قیمت محصول نهایی دارد. به گفته حمیدرضا غزنوی،‌ در حال حاضر فولاد، مس، آلومینیوم، مواد پتروشیمی و بسیاری از مواد اولیه مورد نیاز تولید لوازم خانگی در ایران، بر اساس قیمت‌های جهانی عرضه می‌شود. عرضه یک ماده اولیه به قیمت جهانی به این معناست که تولیدکننده باید مواد اولیه را با نرخ ارز محاسبه و خریداری کند. بنابراین نوسان نرخ ارز بر تولید لوازم خانگی که مواد اولیه آن فولاد، مس، آلومینیم و مواد پتروشیمی است تاثیر می‌گذارد. وی با اشاره به افزایش هزار برابری بهای نوعی ماده پتروشیمی که برای ساخت وان یخچال مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌گوید: تولیدکنندگان لوازم خانگی بخوبی می‌دانند نرخ تولیدات این صنعت بسیار زیاد و از توان مالی خانواده‌های ایرانی خارج است، منتها تا زمانی که قیمت مواد اولیه با قیمت جهانی محاسبه و به تولیدکننده عرضه می‌شود، گرانی لوازم خانگی، امری اجتناب‌ناپذیر است. غزنوی درباره احتمال بازگشت ۲ برند کره‌‌ای «ال‌جی» و «سامسونگ» به ایران، با اشاره به عواقب بازگشت این ۲ برند و تبعات آن بر تولید داخل می‌گوید: طبق اطلاعات موثقی که داریم،‌ 2 شرکت کره‌ای بویژه سامسونگ در حال لابی‌گری برای بازگشت به ایران هستند و در این راستا نیز تمام تلاش خود را صرف تبلیغات بویژه در حوزه فرهنگی کرده‌اند. این 2 برند در حال حاضر مشغول مقدمه‌چینی برای ورود دوباره به بازار ایران و به صورت کاملا زیرپوستی مشغول لابی با مسؤولان و برخی چهره‌های فرهنگی هستند. 

به گفته وی، این نگرانی وجود دارد که در جریان لابی‌گری کره‌ای‌ها، افراد تاثیرگذار صنعت لوازم خانگی کشور با این برندها همسو شوند. در این صورت منافع تولیدکنندگان به خطر خواهد افتاد و نه تنها شعار سال محقق نمی‌شود، بلکه صنعت لوازم خانگی در معرض خطر نابودی قرار می‌گیرد. غزنوی معتقد است اگر تولیدکنندگان ایرانی محصول بی‌کیفیت و بدون گارانتی تولید کنند، می‌توان دلیل موجهی برای ورود برندهای خارجی به کشور داشت اما در شرایطی که تولیدات لوازم خانگی ایران در حال حاضر به اروپا صادر می‌شود و قابل رقابت در بازارهای جهانی است، ورود دوباره برندهای خارجی، در واقع تیشه به ریشه تولید می‌زند.