***
* استقلال توانست در گروه مرگ لیگ قهرمانان آسیا به عنوان صدرنشین و تنها تیم به مرحله بعد صعود کند؛ تحلیل شما از بازیهای استقلال در این رقابتها را میشنویم.
اصولا گروه مرگ به گروهی گفته میشود که از ۴ تیم، حداقل ۳ تیم شانس صعود داشته باشند. مهم نیست تیمها متوسط باشند یا قوی، مهم این است که آنها یکسان قدرت صعود داشته باشند. در گروه استقلال هم با وجود الدحیل قطر و الاهلی عربستان، روی کاغذ ۳ تیم شانس صعود داشتند. از آنجا که در این فصل از لیگ قهرمانان تنها تیمهای سرگروه و ۳ تیم دوم که بیشترین امتیاز را داشتند صعود میکردند، رقابتها سختتر شده بود. حتی تیم الشرطه هم تیم ضعیفی نبود، بویژه در دور برگشت که توانست الدحیل را شکست دهد و مقابل استقلال هم در یک بازی پرفشار و پایاپای با اختلاف یک گل مغلوب شد. در مجموع نقطه قوت و شاهکار استقلال در ۲ بازی اول بود که توانست با ۸ گل زده، هم تفاضل گل خوبی داشته باشد و هم ۶ امتیاز کسب کرده و با رقبایش فاصله ایجاد کند. برد در این ۲ بازی به استقلال جهت صعود به مرحله بعد خیلی کمک کرد، چون فاصله بازیها کم بود و تیمها هر ۳ روز باید بازی میکردند که این اتفاق روی کیفیت بدنی تمام تیمها در بازیهای انتهایی تأثیر گذاشته بود.
* نقش فرهاد مجیدی در نتیجهگیری استقلال چقدر پررنگ بود؟
قطعا سرمربی تأثیر زیادی در نتیجه گرفتن تیمش دارد. فرهاد به عنوان بازیکن محبوب و تأثیرگذار تاریخ استقلال، کاریزمای خاصی دارد که بازیکنان آن را قبول دارند. فرهاد خودش از خانواده استقلال است. او مهاجم بوده و یک مهاجم همیشه دوست دارد بازیها را با پیروزی پشت سر بگذارد. مهاجم وقتی گل میزند، این حس را دارد که من تیم را پیروز کردم. بر این اساس فرهاد میتواند میل خواستن را به تیم تزریق کند و تأثیر خودش را بگذارد.
* خیلیها بر این باورند بودن فراز کمالوند کنار مجیدی باعث شد استقلال بتواند نتایج خوبی بگیرد؛ نظر شما در این رابطه چیست؟
هدایت تیم یک کار گروهی محسوب میشود. هر شخصی تأثیراتی در تیم دارد اما همیشه نتیجه نهایی، چه شکست و چه پیروزی، به پای سرمربی نوشته میشود ولی یک کادر فنی خوب، کادری است که اعضا همدیگر را تکمیل کنند. اگر هر کدام از مربیان وظایف خود را بخوبی انجام دهند، قطعا میتوانند در نتایج تیم تأثیرگذار باشند. سرمربی تیم داشتههای کادرش را جمع میکند و با توجه به تفکرات خودش برای پیشرفت تیم استفاده میکند. به طور کلی تاثیرات هر عضو کادر فنی در تکمیل نظرات سرمربی میتواند کمک حال باشد.
* استقلال در این بازیها هم نشان داد در خط دفاع مشکلات زیادی دارد.
به نکته خوبی اشاره کردید. همیشه میگویند مهاجمان با خلاقیت و گلهایشان به فوتبال هیجان و زیبایی میدهند اما این مدافعان هستند که قهرمانی را برای باشگاهها به ارمغان میآورند.
این توضیح نشان میدهد خط دفاعی و سیستم دفاعی برای رساندن تیم به عناوین قهرمانی چقدر مهم است. استقلال چه در لیگ برتر و چه در آسیا نشان داد از تاکتیکهای دفاعی ضربه دیده است. یعنی نفرات استقلال در این پست، بازیکنان خوبی هستند اما در تاکتیک گروهی، دفاع خطی و بعد تاکتیک تیمی که دفاع و هافبک ادغام میشوند، ضعفهایی وجود دارد که در ادامه میتواند برای آنها مشکلساز شود. شاید در بازیهایی که حریف در فاز حمله ضعیف است، این مشکلات دیده نشود ولی چون هدف استقلال رسیدن به مراحل بالاتر و تلاش برای قهرمانی است، باید این مشکلات رفع شود. هر چقدر هم تیم شما در خط حمله قوی باشد، در صورتی که در دفاع دچار ضعف باشید عملا زحمات مهاجمان با دریافت یک گل از بین خواهد رفت. البته این یک معضل در کل فوتبال ایران است. کیفیت دفاع تیمی در فوتبال ایران فاصله زیادی با استانداردهای جهانی دارد و این به نحوه آموزش آکادمیک بازیکنان در فوتبال پایه (سنین ۱۰ تا ۱۹ سال ) بازمیگردد.
اگر آموزشهای اصولی دفاع انفرادی، دفاع گروهی، دفاع خطی و بعد دفاع تیمی در این سنین به بازیکنان داده شود، قطعا در پیشرفت و موفقیت فوتبال ایران تأثیر بسزایی خواهد داشت.
* استقلال باید شهریورماه با الهلال عربستان بازی کند؛ با توجه به نمایش آبیها در این ۶ دیدار، شانس صعود این تیم به مرحله یکچهارم را چقدر میبینید؟
چون مرحله یکهشتم نهایی لیگ قهرمانان به صورت تکبازی انجام میشود، بسیار متفاوت با مرحله گروهی این رقابتها خواهد بود. این بازی باید حتما برنده داشته باشد، بنابراین جو و اتمسفر و استراتژی تیمها تغییراتی دارد. استقلال از حالا باید برنامهریزی کند، چون تا زمان برگزاری این دیدار باید آمادگی بازیکنان حفظ شود. همچنین باید نقاط ضعف را پوشش دهند و بر نقاط قوت خود پافشاری کنند. حفظ بازیکنان یا خرید بازیکن جدید هم مهم است. از سویی باید دید الهلال چه تغییراتی در نفرات خود ایجاد میکند. باید تمام بازیهای گروهی و آینده آنها در لیگ کشورشان کامل آنالیز شود.
همچنین احتمال مصدومیت بازیکنان را داریم که کادر فنی باید در این ۳ ماه با استراتژی و هدفگذاریای که خواهد داشت، برنامهریزی خوبی کند تا کمترین آسیب را از حوادث فوتبالی پذیرا باشد. از سویی الهلال در لیگ قهرمانان نشان داد آنها هم در دفاع مشکلاتی دارند. اکثر تیمهای کشورهای عربی خلیجفارس در پستهای تهاجمی بازیکن خریداری کردهاند و دفاع شکنندهای دارند. اگر استقلالیها میخواهند برنده بازی با الهلال باشند، باید از الان استارت کار را بزنند و بویژه روی سازمان دفاعیشان تأکید بیشتری داشته باشند. شکست نماینده عربستان دور از دسترس نیست، چرا که استقلال تاجیکستان هم توانست الهلال را شکست دهد، البته با بازی هماهنگ، پرسینگ و حداکثر استفاده از ضدحملات. استقلال ابزارهای بسیار قویتری نسبت به تیم تاجیکستانی دارد و میتواند با تلاش و کوشش، پیروز میدان شود و به یکچهارم نهایی لیگ قهرمانان آسیا صعود کند.
* اگر محمود فکری همچنان سرمربی استقلال بود، با توجه به نحوه بازی تیم او، آیا آبیها میتوانستند به مرحله بعدی لیگ قهرمانان آسیا صعود کنند؟
اول اینکه باید این را در نظر بگیریم بازیهای داخلی با بازیهای آسیایی از نظر کیفیت، محیط، دیدگاه و فشردگی بازیها متفاوت است و استراتژی و برنامه خاص خود را میطلبد.
اگر کادر فکری در این رقابتها روی نیمکت تیم مینشست، در صورتی که میتوانستند از حالت نتیجهگیری سینوسی در لیگ داخلی خارج شوند و به یک ثبات و هماهنگی تاکتیکی و روند رو به رشد کیفیتی برسند، انتظار میرفت در آسیا هم عملکرد خوبی داشته باشند.
اما از آنجا که همین کادر مجیدی فصل گذشته توانسته بود برای استقلال سهمیه لیگ قهرمانان را کسب کند و همچنین تجربه رقابتهای فصل گذشته بازیهای آسیایی متمرکز در قطر را داشت، کار برای این کادر مشخصتر و هموارتر بود.
* تیمهای ایرانی میتوانند امسال جام قهرمانی را بالای سر ببرند یا ما باید همچنان بگوییم هنوز با تیمهای شرق آسیا خیلی فاصله داریم؟
با توجه به اینکه ۳ تیم ایرانی در مرحله یکهشتم نهایی حضور دارند، میتوانیم این احتمال را بدهیم که فینال تمام ایرانی در غرب آسیا داشته باشیم. تیمهای ایرانی از نظر توانایی فنی، این کیفیت و پتانسیل را دارند که به قهرمانی برسند اما برای قهرمانی در یک تورنمنت تنها مسائل فنی دخیل نیست، خودباوری بازیکنان نیز بسیار تأثیرگذار است. هدایت کادر فنی در هر مرحله از بازیها تا رسیدن به فینال از نظر بازیخوانی، آنالیز تیم حریف و راهکار دادن در حین بازی به تیم بسیار مهم است. تیمهای ما در مصاف با شرقیها یک نقطه افتراق دارند و آن هم اینکه آنها علاوه بر مسائل فنی، به مسائل رفتاری و روانشناسی هم توجه دارند. مثلا بازیکنان ایرانی در لیگ ایران عادت کردهاند به هر سوت داور معترض شوند و به سمت داور بروند و تمرکز خود را از دست بدهند. نمونه بارز این اتفاق را در جام ملتهای دوره گذشته مقابل تیم ملی ژاپن دیدیم. در فینال لیگ قهرمانان فصل گذشته هم دیدیم که پرسپولیس در همه خطوط از تیم اولسان کرهجنوبی شرایط بهتری داشت اما بازی را واگذار کرد و قهرمانی از دست رفت، چون تیم کرهای این آمادگی ذهنی را داشت که ما یک تیم هستیم. آنها خودشان را متکی به یک ستاره نکردند. ستارههای تیم میتوانند کمک حال باشند اما به شرطی که تیم کار اصلی را انجام دهد و بازیکنان خلاق ضربه نهایی را بزنند و کار را تکمیل کنند. در مجموع اگر میخواهیم به قهرمانی آسیایی چشم داشته باشیم، باید یک ساختار مدیریت و کادر فنی با تفکرات تاکتیکی درست داشته باشیم تا از پتانسیل و توانایی کامل بازیکنان به نحو احسن استفاده کنیم.
* مهدی قائدی یکی از ستارههای استقلال در این بازیها بود. او به قدری خوب ظاهر شد که لقب نیمار آسیا را از هم از «ایافسی» گرفت؛ درباره قائدی و نقش او در زمین بازی صحبت کنید.
قائدی از نظر تکنیک، قدرت انفجاری، چالاکی و پا به توپ بودن بازیکن بسیار خوبی است. مدافع روبهروی او کار سختی را در زمین دارد بویژه اینکه اگر قائدی بین خود و مدافع حریف فضای ۵-۴ متری ایجاد کند. مهدی این پتانسیل را دارد که به بالاتر از این حد برسد. قائدی در لیگ ایران بازیکن بسیار توانمند و تاثیرگذاری است و در بازیهای آسیایی هم این را نشان داد ولی هدف او باید درخشش در بازیهای بزرگتر بینالمللی باشد. به همین دلیل باید بیشتر تلاش کند و به همین حد قانع نباشد. باید توانایی خود در تاکتیک تیمی، تکنیک، فهم سیستمهای فوتبال و همکاری با مهاجمان و هافبکهای کناری خودش را بالاتر ببرد. او حتی باید در رفتار، کردار، خصوصیات حرفهای و حتی مصاحبههای رسمی و خصوصی دقت بیشتری کند. امیدوارم او بتواند از توانایی ذاتی خودش استفاده کند و با آموزشهای تخصصیتر این بازدهی را به حداکثر و بالاترین سطح برساند.
* با رفتن فراز کمالوند از استقلال ممکن است تیم فرهاد دچار مشکلات تاکتیکی شود؟
باید ابتدا ببینیم ایشان در این چند بازی چه وظایفی انجام داده و چه تأثیراتی در تیم داشته است. این اتفاق در آینده مشخص خواهد شد. همه اعضای کادر فنی باید در یک راستا داشتههایشان را به سرمربی انتقال دهند و این سرمربی است که باید از کمکهایی که از طرف دستیارانش میشود، به نحو احسن استفاده کند. اگر عضوی از این کادر جدا میشود، سرمربی میتواند با جایگزین کردن یا تقسیم وظایف بین دیگر اعضا کمبودها را جبران کند ولی در مجموع همیشه یک کادر فنی خوب وابسته به یک شخص نیست. هر چند تمام نتایج بر عهده سرمربی است ولی این یک کار تیمی است که با رفتن یک نفر میتوان انتخاب بهتری هم انجام داد. شاید اگر با جدایی یک فرد کادر تقویت شود، نتایج بسیار بهتری عاید تیم شود. باید ببینیم در آینده چه کیفیتی از استقلال دیده میشود تا بهتر به این سؤال پاسخ دهیم.
* در ایران مدتهاست شاهدیم مربیان خیلی سریع به قراردادی که میبندند پشت میکنند و راحت از تیم خود جدا میشوند، بدون اینکه متوجه این موضوع شوند که با رفتن یک مرتبه آنها تیم دچار آسیب میشود؛ این رفتار را حرفهای میدانید؟
به نظر من عمده مشکل را میتوانیم در نحوه نگارش قرارداد بین مربی و باشگاه جستوجو کنیم. برخی مواقع میبینیم این جداییها حتی پس از چند بازی رخ داده که دلایل مختلفی هم داشته است. مثل اختلاف سلیقه، مسائل مالی، توقعاتی که باشگاه یا مربی از هم داشتهاند یا حتی بنبستهایی که مربی با آن روبهرو میشود که خود او یا باشگاه به این نتیجه میرسند به آن اهدافی که داشتهاند، نرسیدهاند ولی اینکه یک مربی در یک فصل ۳ یا ۴ تیم عوض کند و گاهی در لیگهای مختلف جابهجا شود، از نظر تفکرات حرفهای زیبنده نیست. اگر بندهای قرارداد درست تنظیم شود، میتوان مانع جدایی مربی در وسط بازیها شد. مثلا فیفا برای اینکه یک بازیکن نتواند در یک فصل چند تیم عوض کند و در واقع برای اینکه بازیکن سوءاستفاده نکند، قانونی وضع کرده که فقط هر بازیکن در یک فصل میتواند در ۲ تیم بازی کند. اما ما نمیتوانیم درباره مربی چنین قانونی وضع کنیم، چون همان دلایلی که گفتم ممکن است رخ دهد که ادامه همکاری جایز نباشد اما در کل تغییراتی که در لیگ ایران رخ میدهد، خارج از استانداردهاست که با تنظیم قراردادهای سفت و سختتر و گنجاندن بندهایی میتوان این مشکلات را کمتر کرد که اگر جدایی هم رخ داد، به صورت توافقی باشد تا تیمی ضرر نکند.