علی فرزین: دولت دونالد ترامپ تقابل تمام‌عیاری را با حزب عدالت و توسعه (AKP) و دولت رجب طیب اردوغان آغاز کرده است. این تقابل، به صورت مشخص در هر 3 بعد «سیاسی»، «اقتصادی» و «امنیتی- نظامی» دنبال می‌شود. متعاقب برگزاری انتخابات محلی ترکیه، مقامات وزارت خارجه آمریکا در اظهاراتی مداخله‌جویانه نسبت به سلامت انتخابات و امکان تغییر آرا در 2 کلانشهر ترکیه (آنکارا و استانبول) ابراز تردید و نگرانی کردند. عمر چلیک، سخنگوی حزب عدالت و توسعه این اظهارات را محکوم و آن را نماد دخالت آمریکا در انتخابات ترکیه دانست. در عرصه اقتصادی نیز تلاش آمریکا برای اعمال تعرفه‌های وارداتی بر کالاهای ترکیه‌ای و کاهش ارزش لیر ادامه دارد. با این حال، اصلی‌ترین منازعه واشنگتن- آنکارا را می‌توان «منازعه امنیتی- نظامی» میان این دو دانست. این منازعه در جریان خرید سامانه اس400 روس‌ها  از سوی ترکیه تشدید شده است. مقامات ترکیه که اعتماد خود را به مقامات کاخ سفید و حتی اعضای ارشد ناتو از دست داده‌اند، با وجود عضویت در پیمان آتلانتیک شمالی تصمیم به خرید سامانه اس400 از روسیه گرفته‌اند. این موضوع برای واشنگتن بشدت گران تمام شده است. ایالات متحده از اینکه می‌بیند یکی از اعضای ناتو (سازمانی که عملا بر مبنای مقابله با تهدیدات مسکو ایجاد شده است) برای تامین امنیت خود دست یاری به سوی کاخ کرملین دراز کرده است، حس بسیار بدی دارد. این به معنای کاهش اعتبار ناتو در سطح بین‌المللی و عدم اعتماد متقابل میان اعضای آن است. «مایک پمپئو» وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا اخیرا در سخنانی تهدید‌آمیز از ترکیه خواست میان خرید سامانه اس400 روس‌ها و استمرار عضویت در ناتو یک گزینه را انتخاب کند. با این حال مقامات آمریکایی بخوبی می‌دانند اخراج ترکیه از ناتو به هیچ عنوان آسان نیست و نیازمند اجماع اعضای این پیمان است.
در مقابل، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه تاکید کرده است تصمیم ترکیه مبنی بر خرید سامانه اس400 از روسیه، مغایرتی با عضویت این کشور در ناتو ندارد. دبیرکل ناتو نیز در بیانیه‌ای، اظهارات رئیس‌جمهور ترکیه را تایید کرده است. «ینس استولتنبرگ» در این باره می‌گوید: «افزایش توان نیروی نظامی جزو تصمیمات ملی هر کشوری است. آنچه برای ناتو اهمیت دارد قابلیت استفاده مشترک از سیستم‌های متفاوت است، البته تصمیم ترکیه در خرید اس400 از روسیه و اختلاف این کشور با آمریکا درباره برنامه جنگنده اف35 که خود ترکیه بخشی از این برنامه است، وضعیت دشواری برای همه ما است».
واقعیت امر این است که اقدامات همه‌جانبه آمریکا  علیه آنکارا، با اقدامات  غرب‌پسندانه ترکیه در منطقه، خصوصا در کشورهای سوریه و عراق کمترین تناسبی ندارد! در این معادله یکطرفه، مقامات 2 حزب دموکرات و جمهوری‌خواه  از هیچ‌گونه اقدامی در راستای تضعیف موقعیت اردوغان و بر سر کار آمدن رقبای وی از جمله گولنیست‌ها فروگذار نکرده‌اند. بدون شک همگان دخالت دولت اوباما و دموکرات‌ها را در کودتای سال 2016 ترکیه به خاطر دارند! ترامپ و جمهوری‌خواهان نیز امروز شمشیر را از رو برای اردوغان بسته و حتی وی را نسبت به اخراج از یک پیمان نظامی جمعی تهدید می‌کنند. حتما اردوغان به یاد دارد که در دوران  آغاز بحران در سوریه، جمهوری اسلامی ایران بارها وی را نسبت به بازی در زمین ایالات متحده و متحدان غربی آن برحذر داشت. امروز آمریکا و اروپا که در سال‌های گذشته وعده حمایت تمام‌عیار از ترکیه و حزب عدالت و توسعه را به اردوغان داده بودند، به دشمنان درجه یک امنیت، اقتصاد و ثبات ترکیه تبدیل شده‌اند. هنوز همگان به یاد دارند که تشویق‌های  فریبکارانه و کر‌کننده مقامات غربی، نقش بسزایی در ترغیب اردوغان نسبت به احیای عثمانی‌گری در منطقه و تبدیل شدن به اصلی‌ترین شریک آمریکا و اروپا در حوزه غرب آسیا داشت! امروز نه از مناسبات دوجانبه قوی واشنگتن ـ آنکارا خبری هست و نه کسی از عضویت ترکیه در اتحادیه اروپایی سخنی به میان می‌آورد! اصلی‌ترین نقطه پیوند میان ترکیه و غرب، یعنی «ناتو» نیز تحت تاثیر تنش‌های به وجود آمده میان اردوغان و ترامپ در حال گسستن است. آیا با توجه به 2 زخم عمیقی که ترامپ و اوباما (بخوانید جمهوری‌خواهان و دموکرات‌های آمریکا) بر پیکره ترکیه و اردوغان زده‌اند، رئیس‌جمهور ترکیه در سیاست‌های کلان منطقه‌ای و بین‌المللی خود تجدیدنظر خواهد کرد؟ آیا زمان آن نرسیده است که رئیس‌جمهور ترکیه به جای تلاش برای تبدیل شدن به یکی از مولفه‌های بازی واشنگتن و اروپا، به یکی از پازل‌های «مبارزه با توطئه‌های غرب» در منطقه تبدیل شود؟ بدون شک اردوغان فرصت زیادی برای بازبینی در سیاست‌های کلان و استراتژی‌های کشورش در عرصه سیاست خارجی ندارد. در این فرصت اندک، وی باید بهترین تصمیم را اتخاذ کند؛ تصمیمی که «قدرت واقعی» را برای ترکیه در جهان اسلام به ارمغان خواهد آورد.