سردار فدوی، فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و 4 تن از فرماندهان این نیرو که در جریان توقیف شناورهای آمریکایی و بازداشت تفنگداران متجاوز آمریکا در محدوده جزیره فارسی، اقدام شجاعانه و بهنگام کرده بودند، به افتخار دریافت «نشان فتح» از دست حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای، رهبر حکیم انقلاب اسلامی و فرمانده معظم کل‌ قوا نائل شدند. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، فرمانده کل قوا همچنین با تشویق درجه و ارشدیت به سایر فرماندهان و کارکنان مربوط به این عملیات حسب درخواست ستاد کل نیروهای مسلح موافقت کردند.

کمیل  احمدی: 1- از آغاز انقلاب اسلامی میان بخشی از نیروهای انقلاب تفاوتی در تعریف «اسلامی» بودن حکومت اسلامی مشاهده شد که طی آن گروهی به الگوی «روحانیت‌سالاری» نظر داشتند و اکثریتی به پیروی از امام خمینی(ره) به الگوی «ولایت ‌فقیه» معتقد بودند. این 2 برداشت از حکومت اسلامی به‌رغم برخی شباهت‌های ظاهری تفاوت ماهوی و عینی روشنی دارد که در این نوشتار در پی تحلیل برخی از آنها هستیم.
2- نظام سیاسی ایران پس از انقلاب اسلامی با مشارکت 98 درصد ایرانیان و با رأی اکثریت 99 درصد آنان «جمهوری اسلامی» تعیین شد. در تحلیل مفهوم رکن «جمهوریت» - که محل بحث این نوشتار نیست- تعریف ابتدایی و مقبول همه آن است که این حکومت مبتنی بر آرای مردم است و مردم در تعیین حاکمان خود نقش دارند اما در تحلیل مفهوم «اسلامی» - که موضوع بحث این یادداشت است- دست‌کم 2 گروه 2 برداشت متفاوت به نحوی که عنوان شد از آن داشتند.
3- در تدوین قانون اساسی که در تاریخ
11 و 12 آذر 1358 به تصویب بیش از
99 درصد شرکت‌کنندگان در همه‌پرسی رسید، اندیشه ولایت‌فقیه که مورد تایید امام خمینی(ره) بود به اصل و الگوی جمهوری اسلامی تبدیل شد و بدین ترتیب الگوها و اندیشه‌های دیگر از سوی مردم و رهبر انقلاب به حاشیه رانده شدند.
4-  از آن پس معتقدان به الگوی روحانیت‌سالاری تلاش کردند در درون نظام ولایت فقیه فعالیت‌های خود را ادامه دهند اما در مقاطعی که روی می‌دهد تفسیر و رویه خود را در امور وارد سازند. نقطه عطف این رویکرد بین سال‌های 1368 تا 1376 یعنی در دوران سازندگی اتفاق افتاد. در این دوران یک طبقه ممتاز جدید در تاریخ انقلاب با پشتوانه سیاست‌های «تعدیل اقتصادی» و «کسب منافع اقتصادی» به خود رسمیت بخشید و الیگارشی را با پیوند میان قدرت اقتصادی و سیاسی در برخی خاندان‌ها پدید آورد.
5- در تعریف این 2 الگوی سیاسی می‌توان از 2 رویکرد مهم استفاده کرد: 1- تعریف انتزاعی و 2- تعریف انضمامی. تعریف انتزاعی زمانی رخ می‌دهد که ما هر کدام از این اندیشه‌ها و الگوها را براساس تعاریفی که نظریه‌پردازان آنها ارائه می‌دهند تعریف کنیم. مثلا ببینیم که امام خمینی(ره) در کتاب ولایت فقیه چه تعریفی از این حکومت و الگوی حکومتی ولایت فقیه ارائه می‌دهد. اما تعریف انضمامی زمانی اتفاق می‌افتد که ما بیش از آنکه به اندیشه‌ها و تعاریف آرمانی مراجعه کنیم به عینیات و آنچه رخ داده است یا تبلور خواهد یافت مراجعه کنیم. از این جهت تعریف انضمامی را می‌توان تعریف رئالیستی هم دانست، زیرا براساس آنچه رخ داده است دست به تعریف مفاهیم می‌برد نه براساس آرمان‌ها و آنچه در عالم فلسفه سیاسی مطلوب است. در مقایسه این 2 مفهوم نیز باید به مرز این
2 تعریف دقت داشت و نگران آن بود که اولا این 2 تعریف با هم خلط نشوند و ثانیا در زمان مقایسه، تعاریف انتزاعی با هم و تعاریف انضمامی نیز با هم مقایسه شوند.
6- الگوی ولایت فقیه امروز به طور مشخص مبتنی بر نظرات امام خمینی(ره) و آیت‌الله خامنه‌ای است. با توجه به این نکته باید گفت آنچه امام خمینی(ره) از اواخر دهه 1340 به بعد درباره ولایت فقیه مطرح کردند و تا زمان رحلت ایشان ادامه داشت و در نظام سیاسی جمهوری اسلامی هم عینیت یافت الگوی ولایت فقیه مبتنی بر نظام «مونارشی ایدئولوژیک» بود. همین رویکرد را در نظریه «ولایت» آیت‌الله خامنه‌ای که در اوایل دهه 1350 در سلسله گفتارهای «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» مطرح کردند نیز می‌توان یافت. این الگو به وضوح از ضرورت اینکه شخص فقیه باید حکومت را به دست بگیرد سخن می‌گوید. با این توضیح که امام خمینی(ره) در کتاب ولایت فقیه الگوی خویش را با رویکرد فقهی مطرح کرده بودند، درحالی که آیت‌الله خامنه‌ای با رویکرد کلامی و نظریه «امامت و امت» که بر رکن ولایت و امام جامعه استوار بود آن را بیان کردند. در نظریه و اندیشه آیت‌الله خامنه‌ای یک نکته بسیار برجسته بود و آن تأکید ایشان بر عنصر «ایدئولوژی» در جامعه اسلامی بود. در میان روحانیان انقلابی ایشان را باید از جمله نیروهای فکری و مبارزی دانست که به طور ویژه شناخت عمیقی از «ایدئولوژی» داشتند و بدین جهت بسیاری از نظرات خود را براساس مفهوم ایدئولوژی تبیین می‌کردند. لذا نظریه «ولایت» آیت‌الله خامنه‌ای همان اصول اندیشه
امام خمینی(ره) را براساس تقریری از نگاه کلام شیعی و با محوریت مفهوم ایدئولوژی تبیین می‌کرد. این نظریه تصریح داشت مهم‌ترین تکلیف یک جامعه شناخت «امام» خویش است. اساسا «جامعه اسلامی» زمانی به معنای واقعی پدید می‌آید که «امام» با آن ویژگی‌هایی که در فقه و کلام شیعه آمده است رهبری جامعه را برعهده بگیرد. در واقع از همینجا بود که ساختار نظام سیاسی بعدی تدوین می‌شد، یعنی از یک سو بر محوریت فرد امام و ولی جامعه قرار داشت که به لحاظ ساختاری خاصیت مونارشیک می‌یافت و از سوی دیگر مبتنی بر ایدئولوژی فقهی و اسلامی بود که هویت و ماهیت آن را تعیین می‌کرد.
7- در حقیقت تسلط همین گفتمان در فرهنگ سیاسی ایرانیان بود که اولا موجب انقلاب اسلامی شد و ثانیا موجب شد پس از انقلاب قانون اساسی جمهوری اسلامی با الگو و اندیشه ولایت فقیه شکل بگیرد. در این دوران جریان‌های مخالف و منتقد جمهوری اسلامی بارها این نظام را به حکومت روحانیت‌سالاری متهم می‌کردند اما در تمام این ادوار
امام خمینی(ره) و آیت‌الله خامنه‌ای همواره به طور اصولی این نقد را رد کرده و تصریح داشته‌اند ولایت فقیه حکومت روحانیان نیست، بلکه به تعبیر امام خمینی(ره) حکومت فقاهت و به تعبیر آیت‌الله خامنه‌ای حکومت ایدئولوژی دینی است. حتی آیت‌الله خامنه‌ای معتقدند آنان که ولایت فقیه را حکومت روحانیت‌سالاری تعریف می‌کنند «ولایت فقیه» را نفهمیده‌اند.
8- به هر طریق نظام سیاسی جمهوری اسلامی در بعد اسلامی خویش - یعنی فارغ از بعد جمهوری آن که خاصیت مردم‌سالارانه دارد - براساس الگوی ولایت فقیه ساختاری «مونارشیک» یافت که پس از بازنگری قانون اساسی در سال 1368 و تصویب آن توسط مردم به طور مؤکد بر آن تصریح شد. یعنی در ثقل مرکزی و کانونی آن شخص فقیه است که اداره حکومت و جامعه را برعهده دارد اما این حکومت بر خلاف دیگر نظام‌های سیاسی مونارشیک بر وراثت متکی نیست که معایب آنها را ایجاد کند، بلکه این حکومت مبتنی بر ایدئولوژی دینی است و در نقطه مقابل «خاندان‌سالاری» قرار می‌گیرد. به این اعتبار حتی می‌توان چنین گفت که خاندان‌سالاری دقیقا در نقطه مقابل ولایت فقیه قرار دارد. در این نظام سیاسی آنچه اصالت دارد ایدئولوژی اسلامی و قوانین شرعی است. «امام» جامعه و ولی باید شخصی باشد که در شناخت قوانین و معارف اسلامی تسلط دارد و افزون بر صلاحیت‌های دشوار اخلاقی توانایی اداره جامعه را نیز دارد. این ساختار بسیار تفاوت دارد با ساختارهایی که برای خاندان‌های قدرت حساب ویژه ایجاد می‌کند. این حساب ویژه یا از طریق وراثت و میراثی کردن قدرت صورت می‌گیرد یا با انحصاری کردن بخش‌هایی از قدرت در میان برخی خاندان‌ها.
9- در نقطه مقابل الگوی ولایت فقیه، الگوی روحانیت‌سالاری مبتنی است بر آرای آیت‌الله هاشمی رفسنجانی که به قول خود ایشان از ابتدا نیز به ولایت فقیه اعتقادی نداشته‌اند. به همین دلیل است که وی مدعی می‌شود پیشنهاد ولایت فقیه به یکباره در پیش‌نویس قانون اساسی مجلس خبرگان قانون اساسی گنجانده می‌شود! هاشمی رفسنجانی در تمام ادوار گذشته تلاش خود را کرده بود که الگوی ولایت فقیه را به الگوی روحانیت‌سالارانه تبدیل کند. البته باید توجه داشت که مطابق تعریف هاشمی این الگو با خاندان‌سالاری هماهنگ است و به لحاظ ماهوی نظام جمهوری اسلامی را تبدیل به نظامی الیگارشیک می‌کند. به عبارت دیگر در اینجا روحانیت‌سالاری حتی به معنای صنفی هم مطرح نیست. یعنی این‌طور نیست که در روحانیت سازوکاری باشد که به طور سیستماتیک ورود آنان را به سیاست برنامه‌ریزی و تسهیل کند. یعنی در مدل او ما به جای یک «روحانیت‌سالاری ایدئولوژیک» با «روحانیت‌سالاری الیگارشیک» مواجهیم. لذا این مدل با داشتن ماهیت الیگارشیک کاملا خاصیت ضدصنفی دارد و مانع حضور روحانیت در فرآیند درست سیاست می‌شود. مطابق این نظر روحانیانی که در ادوار گذشته توانسته‌اند به الیگارشی و خاندان‌های قدرت تبدیل شوند باید به عنوان صاحبان اصلی قدرت تقسیم شوند و بدین ترتیب حکومت مونارشی ایدئولوژیک به یک حکومت الیگارشی تبدیل شود. این دقیقا همان روح اندیشه نومحافظه‌کاری است که در یک سال اخیر به آن پرداخته شده است.
10- روحانیت‌سالاری را باید نظریه‌ای برای دوران گذار دانست. این اندیشه مبتنی بر
2 گام اصلی است: اول، گذار از ولایت فقیه به روحانیت‌سالاری که در قالب شورایی کردن صورت می‌گیرد و سپس دوران گذار از روحانیت‌سالاری به خاندان‌سالاری که در قالب تثبیت قدرت در میان همین خاندان‌ها و بستن راه بر روحانیان جوان‌تر و حوزه صورت می‌گیرد. لذا ایده روحانیت‌سالاری در اصل ضدروحانیتی و کاملا الیگارشیک و خاندان‌سالارانه تهیه شده است.
11- پیگیری این نظریه به لحاظ قانونی کاملا بسته است و در بن‌بست قرار دارد، زیرا قانون اساسی به طور کاملا شفاف نظریه شورای رهبری را رد کرده است و مشروح مذاکرات بازنگری قانون اساسی هم کاملا نشان می‌دهد با رد شدن این پیش‌نویس تنها نظریه فردی بودن ولی فقیه به رسمیت شناخته شده است. نتیجه آنکه معتقدان به این الگو برای محقق ساختن هدف خود 2 راه بیشتر پیش‌ رو ندارند؛ یا برای تغییر قانون اساسی از مجاری قانونی و به صورت مسالمت‌آمیز تلاش کنند، یا به رفتارهای رادیکال و ساختارشکنانه برای تغییر قانون اساسی توسل جویند.
12- ایران در شرایط جهانی امروز - که امپریالیسم آمریکا برای تحقق سودای نظم نوین جهانی خویش برای مناطق مختلف جهان بویژه خاورمیانه که ایران هم جزئی از آن است طرح‌های بیشماری دارد- بدون داشتن قدرت مرکزی و کانون اقتدار معنوی مانند ولایت فقیه با چالش‌ها و بحران‌های متعددی مواجه خواهد شد. نظام الیگارشیک در چنین شرایطی از اوضاع جهانی از بدترین نظام‌های موجود برای کشورهای منطقه است که راه را برای نفوذ بیشتر نظام سلطه فراهم می‌سازد. به این دلیل که تاریخ ایران نشان داده است همیشه استعمار از رقابت‌های میان الیگارشی به سود خود بهره برده است لذا پیگیری شعارهایی از این دست در شرایط فعلی بیش از هر زمان دیگر محل توجه و تأمل است.  

 

مهدی محمدی: با وجود اینکه زمان چندانی تا موعد انتخابات مجلس و خبرگان باقی نمانده، به نظر می‌رسد بازی اصلی در این انتخابات هنوز آغاز نشده است. گمان من این است که مساله اصلی در این انتخابات نتیجه آن نیست. برای کسانی که تصور می‌کنند ایران را در یک مسیر اجبار راهبردی قرار داده‌اند، نتیجه اولویت دوم است.  مساله اصلی برای آنها این است که این انتخابات آنگونه که آنها می‌خواهند چارچوب‌بندی خواهد شد یا نه؟
این چارچوب‌بندی در واقع به این معناست که انتخابات در ایران به بخشی از راهبرد پسابرجام آمریکا تبدیل شود. اگر فرض کنیم این راهبرد به طور خلاصه انقلاب‌زدایی ساختاری و رفتاری از ایران در 2 محیط سیاست داخلی و سیاست خارجی است، آنگاه انتخابات مجلس زمانی در چارچوب مدنظر آمریکا قرار خواهد گرفت که چند اتفاق بیفتد:
1- انتخابات در چارچوب دوقطبی برگزار شود که مطلوب آمریکاست. ظاهرا و آنگونه که کنش‌های هاشمی رفسنجانی به ما نشان می‌دهد انتظار غربی‌ها این است که این دوقطبی در سطح ساختاری شکل بگیرد.
2- کسانی در این انتخابات روی کار بیایند، که مایل باشند با توافق هسته‌ای به مثابه یک مدل برخورد کرده و آن را به سایر حوزه‌های درگیری راهبردی ایران و غرب سرایت بدهند.
3- شبکه همکار غرب در ایران تست شود. آمریکایی‌ها بویژه در 2 سال و نیم گذشته که رفت و آمد به ایران و نشست و برخاست با افراد مختلف مرتبط با ایران در داخل و خارج، برای آنها بسیار آسان شده، شبکه‌ای در داخل کشور ایجاد کرده‌اند که مایلند ببینند در یک صحنه واقعی همچون انتخابات مجلس تا چه حد کارآمد است و چه طیفی از اهداف را می‌تواند محقق کند.
4- در نهایت این انتخابات از دید آمریکایی‌ها تست افکار عمومی در ایران است. با وجود حرف‌های به ظاهر توأم با اطمینانی که آمریکایی‌ها گاه درباره وضعیت افکار عمومی در ایران می‌زنند، شواهد متنوعی هست که به ما می‌گوید مهم‌ترین ابهام آمریکا درباره صحنه داخلی ایران اکنون این است که دقیقا نمی‌داند مجموعه اتفاقات 5/2 سال گذشته از جمله برجام بالاخره کدام جریان سیاسی را در ایران تقویت کرده است. به این معنا از دید ناظران خارجی، انتخابات آینده دارای نوعی خاصیت انکشافی برای آمریکا خواهد بود که دریابد در آینده دقیقا چه راهبردی را باید در قبال ایران در پیش بگیرد.
از این منظر، هم فضایی که در آستانه انتخابات توسط گروه‌های سیاسی ساخته و دوقطبی‌هایی که خلق خواهد شد و هم نتیجه‌ای که در نهایت از صندوق‌ها بیرون خواهد آمد، یکی از اصلی‌ترین شاخص‌های تعیین‌کننده سیاست آتی آمریکا و برخی دیگر از کشورهای منطقه در قبال ایران خواهد بود. از این رو، این انتخابات، در واقع یک ماشین تولید اطلاعات راهبردی برای آمریکاست؛ براساس اطلاعاتی که در این انتخابات تولید خواهد شد آمریکا تصمیم خواهد گرفت چگونه با ایران رفتار کند، کدام گزینه‌ها را روی میز نگه دارد و کدام گزینه‌ها را از روی میز بردارد.
در مجموع بیش از 2 حالت در آینده وجود نخواهد داشت؛ یک حالت این است که آمریکا و متحد متوهم آن در منطقه خاورمیانه یعنی عربستان سعودی به این نتیجه برسند که ساختارهای سیاسی در ایران متزلزل شده، اختلافات از حد مجاز فراتر رفته، مرزهای قانونی درنوردیده شده، جامعه در وضعیت هیجانی قرار گرفته و اراده‌های ساختارشکنانه دوباره جان گرفته است؛ در این صورت باید منتظر بود که آمریکا برای گرفتن حداکثر مقدار امتیاز از ایران تا می‌تواند فشارها را تشدید کند. بویژه اگر یک رئیس‌جمهور رادیکال در انتخابات ریاست جمهوری آینده آمریکا سرکار بیاید و تصمیم بگیرد از ابزارهای تعبیه‌شده درون برجام به نحو سختگیرانه استفاده کند، آن وقت وضعیت می‌تواند به مراتب بدتر هم شود.
آمریکایی‌ها مدت‌هاست به این باور رسیده‌اند که ایران را باید در تهران شکست داد. این از یک طرف به معنی ناامیدی از مهار موفق ایران در محیط منطقه‌ای و از طرف دیگر به معنای امید روزافزون آنها به جریانی در داخل ایران است که با خیابان‌های هتل‌های لندن و ژنو بسیار آشناتر از کوچه‌پس‌کوچه‌های تهران است. اگر اطلاعاتی که انتخابات آینده برای آمریکا تولید خواهد کرد آن را به این نتیجه برساند که ایران در مجموع ضعیف شده و برجام محیط امنیت ملی ایران را آلوده کرده است، آن وقت تازه بازی برای کسانی که به فشارهای بیشتر به ایران می‌اندیشند آغاز خواهد شد و این فشارها خیلی زود می‌تواند اصلی‌ترین دارایی راهبردی ایران در حال حاضر یعنی امنیت پایدار را به چالش بکشد.
اما حالت دوم این است که ایران به جای اینکه خود مهار شود، راهبرد آمریکا را مهار کند. اگر فضای انتخابات در ایران منطقی و قانونمند بماند، اگر احترام به ساختارها و تعهد به امنیت ملی پیش‌فرض انتخابات باشد نه موضوع آن، اگر دستور کار انتخابات تحریف نشود و برخی گروه‌های سیاسی خیره‌سرانه به خلق دوقطبی میان حاکمیت و مردم نیندیشند، می‌توان گفت انتخابات از پازل آمریکا خارج شده و می‌تواند سرآغاز دورانی از امتیازگیری‌های راهبردی ایران از غرب در مسائل حساس باشد.
اینکه کدامیک از این دو وضعیت خلق شود کاملا بستگی به تصمیم‌های سیاسی خواهد داشت که جریان‌های اصلی سیاسی در کشور می‌گیرند. تا اینجا نشانه‌ها چندان امیدوارکننده نیست. هاشمی‌رفسنجانی به صراحت ـ و به گونه‌ای که یادآور خاطرات تلخ سال 88 است ـ مردم را تهدید می‌کند اگر در انتخابات آنگونه که او می‌خواهد رفتار نکنند، آن وقت ممکن است ناآرامی‌های منطقه به ایران هم سرایت کند. حسن روحانی به جای آنکه نگهبان قانون باشد، شورای نگهبان را آماج حملات خود قرار داده است. سیدحسن خمینی هم، گویی هنوز نمی‌داند بازیچه دست چه کسانی شده، از سازمان‌یافتگی در انتخابات سخن می‌گوید و فقهای شورای نگهبان را به چالش می‌کشد. همه اینها را بگذارید کنار اینکه چهره‌های ترحم‌برانگیزی مانند حسین مرعشی از اینکه درباره نتیجه بررسی صلاحیت‌ها دروغ‌های شاخدار سر هم کرده و جامعه را تحریک کنند نیز ابا ندارند. اگرچه واکنش جامعه ایرانی در مقابل همه این تلاش‌ها، بی‌اعتنایی تقریبا کامل بوده ولی این چیزی از سوءنیت بازیگرانی که آشکارا هدف خود را به تسلیم کشاندن ایران در مقابل آمریکا  قرار داده‌اند کم نمی‌کند.
این نوع نگاه به مساله، یعنی توجه به انتخابات به عنوان چشمه اصلی تولید راهبرد آمریکا در قبال ایران، اکنون حلقه مفقوده تقریبا همه مباحثاتی است که پیرامون انتخابات در حال انجام است. برای این بحث باید به اندازه کافی وقت گذاشت.

گروه بین‌الملل: وزارت خارجه ترکیه بار دیگر مدعی شد یک جنگنده  «سوخو 34» روسیه جمعه گذشته حریم هوایی این کشور را نقض کرده است. در بیانیه وزارت خارجه ترکیه تاکیده شده این جنگنده به هشدارهای مکرر رادارهای هوایی ترکیه به هر 2 زبان انگلیسی و روسی اعتنایی نکرده است. پس از ادعای جدید ترکیه، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری این کشور هشدار داد مسکو باید تبعات منفی تکرار این حادثه را بپذیرد ولی توانایی آنکارا برای واکنش نشان دادن بسیار محدود است. اردوغان همچنین گفت تلاش خواهد کرد با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه دیدار و درباره این موضوع با وی صحبت کند. پس از اقدام ترکیه به احضار سفیر روسیه، وزارت دفاع روسیه با صدور بیانیه‌ای ادعای مقامات ترکیه درباره نقض حریم هوایی‌اش توسط جنگنده‌های روسی را رد و آن را تبلیغاتی و عاری از صحت دانست. این در شرایطی است که روابط مسکو - آنکارا از 2 ماه قبل با سرنگون شدن یک هواپیمای روسی توسط جنگنده ترکیه‌ای دچار تنش شد. اواخر نوامبر، یک فروند جنگنده اف 16 ترکیه، یک فروند
بمب افکن‌روسی را که در حال انجام ماموریت ضد داعش در لاذقیه بود هدف قرار داد و سرنگون کرد. آنکارا مدعی شده بود این هواپیما به مدت 17 ثانیه حریم هوایی ترکیه را نقض کرده و به هشدارها پاسخ نداده است ولی مقام‌های نظامی روسیه و خلبان تایید کردند هواپیمای روسی وارد حریم هوایی ترکیه نشده و هیچ‌گونه هشداری دریافت نکرده است. سرنگونی این هواپیما که پوتین آن را یک خنجر از پشت توصیف کرد، موجب شد روابط روسیه و ترکیه بشدت متشنج شود و ابهامات زیادی نسبت به انگیزه‌های اصلی ترکیه برای مقابله با داعش به وجود‌ آید. در همین رابطه، متین گورکان، کارشناس نظامی ترکیه در گفت‌وگو با بیزینس اینسایدر درباره ادعاهای مکرر ترکیه مبنی بر ورود جنگنده‌های روسی به حریم هوایی این کشور، گفت: آنکارا در حالی این ادعاها را تکرار می‌کند که دست آن برای واکنش نشان دادن بسته است، آن هم به خاطر منطقه پرواز ممنوعی که روسیه در شمال سوریه ایجاد کرده است. روسیه پس از سرنگون شدن یک فروند جنگنده سوخو 24 خود توسط جنگنده‌های ارتش ترکیه در نوامبر گذشته، سامانه دفاع موشکی اس‌400 را در پایگاه هوایی در شمال سوریه مستقر کرده است. در نتیجه، ترکیه ظرفیت خود برای تغییر شرایط راهبردی را هم در زمین و هم در آسمان سوریه از دست داده است. لئونید کالاشنیکف، معاون کمیته امور خارجی دومای روسیه نیز در مصاحبه با ریانوستی تاکید کرد: اردوغان از این اتهامات به عنوان بهانه‌ای استفاده می‌کند تا با پوتین که بارها درخواست دیدار وی را رد کرده است، گفت‌وگو کند. ظاهرا اردوغان نتوانسته با پوتین گفت‌وگو کند بنابراین قصد دارد از هر فرصتی استفاده کند.
وضع هشدار نارنجی در ترکیه
در همین حال به نوشته تارنمای «نت گازته»، فرماندهی نیروی هوایی ترکیه به خلبانان جنگنده‌های خود دستور داده بدون اینکه منتظر دستور مجدد باشند، هواپیماها و بالگردهای بیگانه را در صورت نقض حریم هوایی کشور هدف حمله قرار دهند. براساس این گزارش شمار زیادی از
 اف 16‌های ترکیه به پایگاه هوایی دیاربکر اعزام شده و به پایگاه‌های هوایی آنکارا، دیاربکر، مالاتیه، بالیک اسیر و آماسیه دستور آماده‌باش داده شده است. این به منزله وضعیت هشدار نارنجی در نیروی هوایی ترکیه است که یک درجه پایین‌تر از وضعیت هشدار قرمز محسوب می‌شود.  اگر ادعای آنکارا درباره نقض حریم هوایی‌اش توسط جنگنده‌های روسی صحت داشته باشد، این به منزله یک هشدار جدی برای ترکیه و همچنین ناتو از سوی کرملین خواهد بود، چرا که این‌بار هواپیماهای پیشرفته روسی سوخوی 34 به مرز ترکیه نزدیک شده‌اند نه بمب افکن قدیمی سوخو 24 که طعمه اف 16‌های ترکیه شد. سوخو 34 جنگنده- بمب‌افکن سازمانی نیروی هوا- فضای روسیه است که نسخه‌های ارتقا یافته آن به سوریه ارسال شده‌اند. خودنمایی این پرنده‌های پیشرفته روسی در حریم ترکیه می‌تواند به معنای هشدار درباره گسترش تحرکات اخیر ارتش ترکیه در پشت مرز سوریه و همچنین نیروهای ویژه آمریکایی در شمال این کشور باشد. علاوه بر این آزمودن وضعیت منفعلانه جدید اردوغان در قبال روسیه پس از بحران 2 ماه پیش میان 2 کشور است. روزنامه انگلیسی ایندیپندنت که توسط یک الیگارش روس مخالف کرملین اداره می‌شود نیز به جنبه قدرتنمایی فناورانه روسیه در سوریه در مقابل آمریکا و متحدانش اشاره داشته و نوشته است مداخله پوتین در سوریه یک «تجربه آزاردهنده» برای ناتو است و حاوی این پیام که غربی‌ها دیگر مثل گذشته نمی‌توانند برتری نظامی‌شان را به صورت یکطرفه در کشورهای متحد کرملین به رخ بکشند. ناتو هم از بیم یک برخورد هوایی جدی میان روس‌ها و ترک‌ها که هیمنه نظامی‌اش در منطقه را فرو بریزد، از مسکو درخواست کرده همه تدابیر لازم به منظور تضمین عدم نقض حریم هوایی ترکیه را به کار گیرد.

سی‌وچهارمین دوره جشنواره فیلم فجر با برگزاری مراسم افتتاحیه در تالار وحدت آغاز شد و سیمرغ‌های جشنواره فیلم فجر با نمایش فیلم‌ها در سالن‌های سینمای رسانه‌ها و هنرمندان و نیز در سطح شهر به پرواز درآمد. عصر یکشنبه افتتاحیه جشنواره به شکلی متفاوت و روی سن گردان و دکور بزرگ با حضور 3 مجری اجرا شد که در ابتدای مراسم سخنرانی حجت‌الله ایوبی رئیس سازمان سینمایی و محمد حیدری دبیر سی‌وچهارمین جشنواره فیلم فجر به‌عنوان میزبانان این مراسم انجام و بعد از آن جوایز بخش تبلیغات سینمای ایران با معرفی نامزدها و اهدای سیمرغ بلورین به برندگان بهترین پوستر، عکس، تیزر و آنونس اهدا شد.  بخش سوم مراسم افتتاحیه که هنرمندان و مسؤولان بسیاری در آن حاضر بودند، با پخش ویدئوهایی از 4 هنرمندی همراه شد که در این دوره مورد تقدیر قرار گرفتند. سی‌وچهارمین دوره جشنواره فیلم فجر از 12 تا 22 بهمن‌ماه در سالن سینمای برج میلاد برای رسانه‌ها و سالن‌های سینمایی شهر تهران برگزار خواهد شد.
 

گروه بین‌الملل: توفان موشکی مقاومت یمن این بار گریبان مزدوران آمریکایی شرکت تروریستی آکادمی یا همان بلک واتر را در استان لحج گرفت. موشک بالستیک توچکا که روز شنبه توسط یگان  موشکی ارتش و کمیته‌های مردمی یمن شلیک شد، نه‌تنها با دقت به هدف خود که پایگاه هوایی العند بود اصابت کرد بلکه تلفات و خسارات سنگینی به مزدوران ائتلاف سعودی در استان لحج وارد آورد. شبکه المسیره، ارگان انصارالله یمن به نقل از یک منبع نظامی اعلام کرد در پی این حمله ده‌ها نفر از نیروهای مزدور کلمبیایی و لاتین شرکت نظامی آکادمی که در قالب ائتلاف سعودی در تجاوز به یمن حضور دارند، از جمله سرهنگ «نیکولاس پطرس» فرمانده آمریکایی جدید  آنها در یمن به هلاکت رسیده و چندین فروند هلیکوپتر آپاچی و جنگنده‌های تایفون که توسط ارتش‌های آمریکا و انگلیس به این شرکت اجاره داده شده بودند منهدم شدند. آکادمی یا بلک‌واتر که در حال حاضر جنایتکاران مزدورش در بسیاری کشورها از یمن و افغانستان گرفته تا اوکراین حضور دارند اگرچه یک شرکت خصوصی است اما مستقیما توسط نومحافظه‌کاران و پنتاگون، حمایت سیاسی و لجستیکی می‌شود.این شرکت از بدو تاسیس در قتل‌عام هزاران غیرنظامی بویژه در کشورهای مسلمان نقش داشته است. علاوه بر این در آمارهای اولیه از کشته و زخمی شدن بیش از
 ۲۰۰ مزدور سودانی ائتلاف مستقر در پایگاه هوایی العند خبر داده‌اند. گفته می‌شود در پی هدف قرار گرفتن این پایگاه به‌وسیله موشک بالستیک ارتش یمن، آمبولانس‌های امداد به سمت این پایگاه شتافته و بالگردهای آپاچی سعودی بر فراز آن به پرواز درآمدند. این پنجمین باری است که نیروهای ارتش و کمیته‌های مردمی یمن، مواضع مزدوران سعودی و شرکای جنایات  آنها را در داخل خاک این کشور با موشک توشکا هدف قرار می‌دهند. پیش از این  نیز در جریان شلیک موشک به پایگاه البیرق در استان مارب ده‌ها نفر از مزدوران سعودی و اماراتی و همچنین عناصر شرکت آکادمی (بلک واتر) به هلاکت رسیده بودند. در این حمله اتاق عملیات متجاوزان منهدم شده و سامانه پیشرفته مستقر در آن شامل هواپیماهای جاسوسی و سامانه‌های مراقبتی و رادار نابود شد. اما  جنگنده‌های سعودی در نخستین واکنش هیستریک به هدف قرار دادن پایگاه نظامی العند، بامداد دیروز منزل یکی از شهروندان یمنی در منطقه الرحبه در شمال صنعا را بمباران کردند. بنا بر آمارهای اولیه در این حمله 3 کودک و 3 زن شهید و ۶ نفر دیگر زخمی شدند.
 

براساس اطلاعات رسیده از ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوای شهر تهران، کیفیت هوای این کلانشهر در وضعیت ناسالم برای گروه‌های حساس قرار گرفت. محمد رستگاری، معاون نظارت و پایش محیط‌زیست استان تهران  درباره آخرین وضعیت کیفیت هوای پایتخت به فارس گفت: براساس اطلاعات رسیده از ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوای شهر تهران، میزان غلظت آلاینده‌های ذرات معلق با قطر کمتر از 5/2 میکرون در روز یکشنبه روی عدد 118 قرار گرفت که نشان‌دهنده شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس است. به گفته معاون نظارت و پایش محیط‌زیست استان تهران، در این روز بر میزان غلظت آلاینده‌ها نسبت به روزهای گذشته افزوده شده است. رستگاری درباره کیفیت هوای تهران در روزهای آینده، عنوان کرد: میزان غلظت آلاینده‌ها بستگی به شرایط جوی حاکم بر هوای شهر تهران دارد و در صورت پایداری شرایط جوی احتمال افزایش آلاینده‌های هوای شهر تهران وجود دارد و طی روز دوشنبه(امروز) نیز هوای تهران در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس قرار خواهد گرفت.
 

گروه سیاسی: ضرب و شتم دانشجویان معترض به قراردادهای نفتی بیژن زنگنه روز گذشته در صحن علنی مجلس مطرح شد.
به گزارش «وطن امروز»، روز گذشته احمد توکلی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی که پیش‌تر نیز انتقاداتی نسبت به قراردادهای IPC مطرح کرده بود، از سکوت رئیس مجلس نسبت به ضرب و شتم دانشجویان و دستگیری آنها در مقابل دفتر بیژن زنگنه اعتراض کرد. به گزارش خبرگزاری‌ها، توکلی در تذکری آیین‌نامه‌ای با استناد به بند 11 ماده 24 آیین‌نامه داخلی مجلس و با اشاره به تجمع شنبه مقابل وزارت نفت، خطاب به لاریجانی گفت: انتظار می‌رفت شما درباره تجمعات صورت گرفته در مقابل وزارت نفت و نحوه برخورد با این افراد تذکری دهید، دانشجویان در اعتراض به قراردادهای جدید نفتی مقابل وزارت نفت تجمع کردند، البته من قبول دارم باید برای این تجمع مجوزی اخذ می‌کردند که متأسفانه این اقدام صورت نگرفت ولی اهمیت قرارداد نفتی به حدی بالاست که اگر ده‌ها تظاهرات سراسری برای آن انجام شود، باز هم کافی نیست. وی همچنین با اشاره به دستگیری 38 دانشجو مقابل وزارت نفت گفت: روز گذشته (شنبه) 34 نفر از این دانشجویان آزاد شدند اما هنوز تکلیف 4 نفر از آنها مشخص نیست، لذا از شما درخواست دارم به‌عنوان نماینده ملت ایران کمک کنید تا این افراد بزودی آزاد شوند چرا که اهمیت این قراردادها در اقتصاد همچون برجام در سیاست است.
سپس علی لاریجانی، رئیس مجلس در پاسخ به تذکر توکلی توضیح داد: براساس پیگیری‌هایی که بنده شب گذشته انجام دادم، گویا تعدادی از این دانشجویان دیشب آزاد شده‌اند اما واقعیت آن است که تجمع باید براساس قانون صورت گیرد و باید این دانشجویان ضوابط قانونی را رعایت می‌کردند.
رئیس مجلس تصریح کرد: فرض کنید شما نظری دارید و نسبت به بندهای این قرارداد معترض هستید، بدون شک رفع آن، راه‌حل‌هایی دارد و با تظاهرات نمی‌توان قرارداد تنظیم کرد، بدون شک افراد صاحب‌نظر و حتی برخی دستگاه‌ها نظرات خود را در این خصوص اعلام کردند که البته ما نیز به هیأت تطبیق اعلام کرده‌ایم به این موضوع رسیدگی کند.لاریجانی در پایان خاطرنشان کرد:‌ در کشور نظمی برای رسیدگی به این امور وجود دارد و این مسائل در خیابان قابل حل نیست و افراد اگر نظری دارند، می‌توانند نظر خود را به صورت قانونی اعلام کنند. اظهارات لاریجانی در حالی است که روز گذشته دانشجویان معترض درباره این موضوع نشست خبری برگزار کردند. در این نشست با اشاره به اظهارات لاریجانی، دانشجویان تاکید کردند با برخورد سریع و گازانبری، اساسا در مقابل وزارت نفت تجمعی صورت نگرفت که رئیس مجلس از آن انتقاد کرده است. مجتبی رئیسی، دبیر اتحادیه جنبش عدالتخواه دانشجویی در این نشست خبری اظهار داشت: اتفاقی که روز گذشته (شنبه) افتاد در پیش‌بینی‌های ما نبود که در اعتراض به یک قرارداد نفتی چنین برخوردی با دانشجویان انقلابی صورت گیرد. وی افزود:‌ از آذرماه امسال که از قراردادهای IPC در کنفرانس تهران رونمایی شد کارشناسان امر انتقاداتی را نسبت به این قراردادها وارد کردند و بعد از آن جنبش دانشجویی نیز به مطالبه‌گری پرداخت و سوال جنبش دانشجویی این بود که چرا مدل قراردادهای نفتی را منتشر نمی‌کنند. رئیسی در ادامه خاطرنشان کرد:‌ در همین زمینه بیانیه‌ها، مصاحبه‌ها و نامه‌نگاری‌هایی با وزارت نفت صورت گرفت و همچنین خطاب به نمایندگان مجلس نیز نامه‌هایی ارسال شد؛ مجلس باید پاسدار استقلال کشور باشد و باید به وظیفه خود عمل کند. وی افزود: مجلسی که در مورد قیمت شیر و مرغ تصمیم می‌گیرد چرا باید در چنین مساله مهمی اظهارنظر نکند. دبیر اتحادیه جنبش عدالتخواه دانشجویی اظهار داشت: بعد از نامه‌نگاری‌ها و پیگیری‌های مختلف بر ما مسجل شد که وزارت نفت برای تغییر در رویه خود تصمیمی ندارد و به این نتیجه رسیدیم که بعد از دو ماه مطالبه دانشجویی، تجمعی دانشجویی در سلسله مراتب امر به معروف مقابل وزارت نفت برگزار شود. وی افزود: دولت مجوزی نداد و ما از کانال‌های رسمی و
غیر رسمی به اطلاع دوستان رساندیم که قصد برگزاری تجمعی آرام داریم اما وقتی وارد محل تجمع شدیم با منطقه‌ای جنگی مواجه شدیم و حجم نیروهای انتظامی در خیابان طالقانی برای ما جای سوال بود.رئیسی در پاسخ به اظهارات روز گذشته رئیس مجلس در مورد این تجمع خاطرنشان کرد: باید در پاسخ به ایشان گفت اصلاً تجمعی شکل نگرفت و در اول کار دانشجویان را مورد ضرب و شتم قرار دادند. وی پیرامون دستگیری جمعی از دانشجویان اظهار داشت: بنده و آقای حسن‌لو و آقای روح‌اللهی برای صحبت با فرمانده میدانی رفته بودیم که آنها گفتند با مدیران وزارت نفت صحبت کنید که ما نیز گفتیم ابتدا دوستانی که دستگیر کرده‌اید را آزاد کنید اما در حین صحبت بودیم که ما را دستگیر کردند. وی اظهار داشت: سوال ما این است که IPC مگر چیست که در اعتراض دانشجویان معترض به آن چنین برخوردی می‌شود، مگر وظیفه دانشجو جز مطالبه‌گری است و سوال این است که چرا آقای زنگنه پاسخگو نیست و این سوال برای همه جامعه ایجاد شده است. محمدامین سلیمی، دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی کشور در این نشست خبری اظهار داشت: راجع به اتفاقات روز شنبه بزرگ‌ترین خیانتی که رسانه‌های حامی دولت می‌توانند انجام دهند این است که در نیت دانشجویان دلسوز انقلاب اسلامی تشکیک ایجاد کنند. وی افزود: این برای ما سوال است که قراردادهایی که بسته‌اند چه هست و چرا به مردم نمی‌گویند؟! بسیج دانشجویی از دولت دعوت می‌کند تا در فضایی عقلانی و منطقی به دفاع از IPC بپردازد. سلیمی خاطرنشان کرد: جمع‌بندی این است که قراردادهای نفتی اگر به صورت کامل و عالی اجرا شود ایران به یک خام‌فروش عالی تبدیل خواهد شد و همچنین در تکمیل زنجیره انرژی و اشتغالزایی هیچ منفعی نخواهد داشت. دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی اظهار داشت: تحلیل جنبش دانشجویی این است که قراردادهای نفتی عقب‌نشینی ایران به سال 1353 خواهد بود و فاتحه مراحل کشف، استخراج و توسعه نفت خوانده می‌شود.وی در پایان گفت: برای شرکت‌های ملی هم هیچ سهمی در این قراردادها قائل نشده‌اند و خودباوری در صنعت نفت ما جایگاهی ندارد. مسعود حسن‌لو، مسؤول بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق در این نشست خبری اظهار داشت: دولت در دو و نیم سال گذشته فضای امنیتی بی‌سابقه‌ای را در کشور حاکم کرده است و این نقد اول ما است.  وی افزود: انتظار از دولت این است که در سطوح مختلف و در جمع دانشجویان حاضر شوند و انتقادهای آنان را بشنوند ولی چنین رویکردی در دولت آقای روحانی
مشاهده نشده است.  به گزارش نسیم، مسؤول بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق اظهار داشت: قراردادهای IPC در بازه‌ای شکل می‌گیرد که توجه جامعه و فضای روانی به انتخابات معطوف است، جنبش دانشجویی وظیفه خود می‌داند که در چنین فضایی دیده‌بان بیدار جامعه باشد تا برخی کاسب‌ها از این شرایط برای تاراج ملت
استفاده نکنند.
 

گروه اقتصادی: رئیس کمیسیون تلفیق از اظهار بی‌اعتقادی روحانی به برنامه در جلسه مجمع تشخیص خبر داد و با بیان اینکه «دولت برنامه را لا‌به‌لای ۱۳۰۰صفحه سند پنهان کرد تا دستش برای هرکار باز باشد» گفت: کار تلفیق یکشنبه آینده شروع می‌شود ولی کلیات بدون رقم قابل رأی‌گیری نیست. غلامرضا مصباحی‌مقدم در گفت‌وگو با تسنیم با تاکید بر اینکه ظاهراً دولت اعتقادی به تدوین برنامه و ارائه آن به مجلس ندارد از آغاز به کار کمیسیون تلفیق در روز یکشنبه آینده خبر داد. وی با اعلام اینکه رای‌گیری کلیات برنامه بدون اعداد و ارقام ممکن نیست، تمدید یک‌ساله برنامه پنجم را قطعی دانست و گفت: پیش‌بینی می‌کنیم دولت برنامه جدیدی به مجلس ارائه نخواهد کرد، بنابراین مجلس باید راساً برنامه بنویسد. رئیس کمیسیون تلفیق برنامه ششم، اظهارات اخیر نوبخت مبنی بر اینکه تمدید برنامه پنجم اجرای اقتصاد مقاومتی را با مشکل مواجه می‌کند را از حرف‌های عجیب و غریب و نوعی فرافکنی ارزیابی کرد. وی در پاسخ به اینکه اخیراً دولت برنامه ششم توسعه را به مجلس ارائه کرده و دیروز آقای نوبخت در جمع خبرنگاران در توجیه کار دولت که لایحه به این شکل به مجلس ارائه شده گفته، این کار دولت یک نوآوری است؛ به نظر شما آیا اقدام دولت در نحوه ارائه لایحه برنامه ششم واقعاً نوآوری بوده است؟گفت: البته به این شکل تاکنون سابقه نداشته و به تعبیری نوآوری است چرا که تاکنون 10 برنامه در ایران تصویب شده و به اجرا درآمده است اما این برنامه‌ای  که دولت به مجلس ارائه کرده اصلاً فاقد مشخصات برنامه است و هیچ یک از مشخصات برنامه را ندارد چراکه در برنامه باید اهداف کلی، کمی، راهبردها، شاخص‌ها، راهکارها و اولویت‌ها مشخص شده باشد. وی افزود: این کتابچه کوچکی که دولت به مجلس ارائه کرده حاوی هیچ یک از این مسائل نیست بلکه تعدادی از احکام مورد نیاز برای اجرای برنامه ششم توسعه است، توضیحات آقای نوبخت هم نشان می‌دهد که برنامه در یک مجموعه یاداشت‌هایی که حدود 1300 صفحه است، وجود دارد. به اعتقاد من برنامه باید قابلیت ارزیابی را به ما بدهد و قابلیت این را داشته باشد که حتی دولت خود را ارزیابی کند و مشخص باشد که آیا مطابق با برنامه پیش رفته است یا خیر. ولی آنچه به مجلس تقدیم شده چنین قابلیتی را برای ارزیابی به مجلس نمی‌دهد. وی اضافه کرد: ظاهراً آقای رئیس‌جمهور یا کلا دولت معتقد به برنامه نیستند. حتی آقای روحانی در جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام هم در تایید این موضوع گفتند، بسیاری از کشورها برنامه ندارند اما فعالیت‌های اقتصادی خود را مدیریت می‌کنند و پیش می‌برند. به اعتقاد من هم سخن ایشان درست است اما این سخن برای کشورهای توسعه‌یافته است نه کشورهایی که به توسعه دست پیدا نکرده‌اند. مصباحی‌مقدم تصریح کرد: ما باید برنامه‌ریزی کنیم و در قالب برنامه‌ها خود را به نقطه مطلوب برسانیم. وی در پاسخ به اینکه از یک طرف دولت اعلام می‌کند که می‌خواهد سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را اجرا کند، از طرف دیگر رئیس‌جمهور  در جلساتی می‌گوید ما احتیاج به برنامه نداریم پس اقتصاد مقاومتی را براساس چه برنامه‌ای می‌خواهند اجرا کنند؟ آیا این یک تناقض نیست؟ گفت: وقتی می‌گوییم اقتصاد مقاومتی را می‌خواهیم اجرایی کنیم یعنی هدف داریم و برای رسیدن به هدف باید برنامه داشته باشیم. پس از این زاویه هم نگاه کنیم، ما نیازمند به تدوین و تصویب برنامه هستیم. قوانین ما هم تأکید می‌کند که  دولت باید برنامه 5 ساله داشته باشد و این برنامه 5 ساله جهت می‌دهد به رفتار اقتصادی کشور و دولت و جهت می‌دهد به بودجه‌های سالانه که براساس آن بودجه سالانه باید تصویب شود. مصباحی‌مقدم همچنین در پاسخ به اینکه برخی نمایندگان هم بحث‌هایی مطرح کرده‌اند مبنی بر اینکه دولت در واقع برنامه دارد ولی نمی‌خواهد برنامه خود را به مجلس ارائه بدهد و می‌خواهد خودش هر طور که خواست عمل کند، گفت: بله! الان هم صحبت‌های آقای نوبخت این را نشان می‌دهد که دولت برنامه دارد ولی این برنامه را لابه‌لای 1300 صفحه اسناد پشتیبان پنهان کرده است و به صورت یک لایحه نمی‌دهد تا دستش باز باشد. مصباحی‌مقدم گفت: این برنامه فاقد عدد و رقم و جداول است. نرخ رشد اقتصادی، نرخ بیکاری، نرخ سرمایه‌گذاری و نرخ تورم هدف در برنامه 5 ساله مشخص نیست. مصباحی‌مقدم در ادامه افزود: بنده معتقدم نفس این کار (عودت برنامه) موجب می‌شود که ما با تأخیر شدیدی روبه‌رو شویم و نباید اجازه این تأخیر را بدهیم. برنامه برخلاف بودجه که لزوما باید از طرف دولت به مجلس پیشنهاد شود، می‌تواند راساً از سوی مجلس تدوین شود. مجلس ظرفیت‌هایی دارد که دست به تدوین برنامه ششم بزند. البته از دولت هم کمک می‌گیریم. وی افزود: متنی که از سوی دولت به مجلس ارائه‌شده در ارزیابی کلیات متن در کمیسیون تلفیق بررسی می‌شود اما ممکن است همین متن هم مورد بازبینی قرار گیرد. ولی حتما ناکافی خواهد بود زیرا نیازمند این هستیم که دید گسترده‌تری در تدوین برنامه‌ها داشته باشیم. وی در پاسخ به اینکه برنامه ارائه‌شده عدد و رقمی ندارد، از کجا قیمت‌های نفت و موارد دیگر را در کلیات ارزیابی می‌کنید؟ گفت: قرار است دولت یکسری اطلاعات را به صورت شفاهی در جلسه ارائه ‌کند. البته رسم ما این است در جلسات تلفیق ابتدا از نماینده دولت می‌خواهیم گزارش مکتوب خود را به کمیسیون ارائه کند، منتهی این گزارش‌های مکتوب جداگانه که وزرا یا نمایندگان وزارتخانه‌ها ارائه می‌دهند به معنای برنامه نیست، اطلاعاتی است که مجموعه آنها می‌تواند در تصمیم‌گیری‌ها مؤثر باشد. وی افزود: اگر مجلس بخواهد بودجه 95 را تصویب کند باید در قالب یک برنامه این کار را انجام دهد. در حال حاضر برنامه ششم تدوین نشده تا در قالب آن بودجه 95 تصویب شود. پس ما ناگزیریم  یک سال برنامه پنجم را تمدید کنیم تا بررسی بودجه 95 در چارجوب آن انجام شود. وی در پاسخ به اینکه آقای نوبخت اخیرا نکته دیگری را هم اعلام کرده‌اند مبنی بر اینکه اگر برنامه پنجم تمدید شود اجرای اقتصاد مقاومتی با مشکل روبه‌رو خواهد شد؟ گفت: این دیگر از آن حرف‌های عجیب و غریب است. مگر دولت سیاست‌های اقتصاد مقاومتی را به برنامه تبدیل کرده است؟ به نظر بنده این نوعی فرافکنی است.
 

گروه اجتماعی: پس از آنکه عضو هیأت‌رئیسه انجمن ارگانیک ایران نسبت به قانونی شدن طرح صهیونیستی اگروتروریسم در خلال تصویب لایحه برنامه ششم توسعه کشور هشدار داد، این‌بار انگار نوبت یکی از مدیران ارشد سازمان غذا و دارو است که نسبت به احتمال وجود محصولات دستکاری‌شده ژنتیکی یا تراریخته قاچاق در بازار هشدار دهد. به گفته حسین رستگار، مدیرکل آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو،  اگر این محصولات به شکل قانونی و رسمی وارد کشور نشوند به دلیل نیاز به عرضه، نگران ورود قاچاق آنها از مسیرهای غیرقانونی هستیم. به گفته وی، برخی محصولات غذایی در بازار وجود دارند، مجوز هم گرفته‌اند اما اعلام نکرده‌اند که دستکاری‌شده ژنتیکی یا تراریخته هستند و هنگام بررسی سطح بازار می‌بینیم آنها تراریخته هستند. این در حالی است که دولت در برنامه ششم توسعه قانونی‌سازی محصولات تراریخته را دنبال می‌کند تا موضوع واردات و به‌کارگیری این نوع از تولیدات کشاورزی، سبک و سیاق قانونی به خود بگیرد اما آنچه درباره این تکنولوژی ایجاد نگرانی کرده است تهدید سلامت شهروندان و بروز برخی بیماری‌ها در پی مصرف محصولاتی است که زاده دستکاری‌ها و تغییرات ژنی هستند، چرا که در حال حاضر برخی از کشورهای اروپایی نیز دست به عصا با مقوله محصولات تراریخته برخورد می‌کنند.
رخنه محصولات تراریخته قاچاقی
مدیرکل آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو از احتمال وجود محصولات دستکاری‌شده ژنتیکی یا تراریخته قاچاق در بازار خبر داده است.
حسین رستگار، مدیرکل آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو درباره واردات محصولات تراریخته بیان داشت: برخی محصولات غذایی در بازار وجود دارند که مجوز هم گرفته‌اند اما اعلام نکرده‌اند دستکاری شده ژنتیکی یا تراریخته هستند و هنگام بررسی سطح بازار می‌بینیم تراریخته هستند. به گفته مدیرکل آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو، اگر محصولات تراریخته را با مجوز وارد کشور نکنیم و بر آنها نظارت نداشته باشیم، مسیرهای دیگری باز می‌شود که ضرر آن 100 برابر خواهد بود و حداقل با گرفتن مجوز، این محصولات نظارت خواهند شد زیرا اکنون احتمال اینکه محصولات تراریخته قاچاق از مسیر غیرقانونی و قاچاق به بازار ورود پیدا کند، وجود دارد.
لزوم تصمیم‌گیری قاطع درباره تراریخته‌ها
همچنین رستگار درباره تصمیم‌گیری درباره محصولات تراریخته عنوان کرد: تکنولوژی فرآورده‌های تراریخته در دنیا در حال استفاده است و در نهایت متخصصان و کارشناسان باید دور هم جمع شوند و یک نتیجه درباره این محصولات کسب کنند.
بنابر اظهارات مدیرکل آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو، متخصصان ژنتیک، کشاورزی و وزارتخانه‌های مربوطه  باید در قضیه تراریخته‌ها ورود کنند و یک تصمیم کارشناسی بگیرند زیرا در وضعیت کنونی به نتیجه نخواهد رسید.
2 روغن تراریخته در ایران
علاوه بر این، رستگار درباره محصولات مجاز تراریخته در کشور خاطرنشان کرد: سازمان غذا و دارو فقط به مواد غذایی فرآوری‌شده مانند روغن، مجوز تراریخته می‌دهد و تاکنون به 2 مورد روغن تراریخته مجوز داده شده است. رستگار به ایرنا گفته است: اما مجوز فرآورده‌های کشاورزی مانند سویا و دانه‌های غذایی را وزارت جهاد کشاورزی می‌دهد که اطلاعی ندارم آنها چه اقداماتی در این زمینه انجام داده‌اند اما به نظر می‌رسد برخی کشورها مانند اروپایی‌ها، محصولات تراریخته را تحریم کرده‌ و اجازه مصرف آن را نداده‌اند.
هشدار درباره بایو تروریسم
مدیرکل آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو همچنین اظهار داشت: در بحث بایوتروریسم، افرادی می‌گویند شاید تغییر ژنتیکی در محصولی مانند بذر ایجاد کنند و این بذر موجب شود تمام بذرهای بومی خود را از دست بدهیم. وی افزود: همچنین شاید به‌صورت ناخواسته یا با هدف مشخص بایوتروریسم، محصولات خاص مضری ایجاد شود که برای این کار می‌توان از بسیاری از غذاهای غیرتراریخته استفاده کرد. رستگار تصریح کرد: یکی از روش‌های بایوتروریسم این است که مواد غذایی را به میکروب آلوده کرده و آن را توزیع می‌کند. همچنین می‌تواند برخی ویروس‌ها را وارد بذرها کرده و کل یک باغ را از بین برد.
واردات بودار محصولات کشاورزی
مدیرکل آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو تصریح کرد: خود را به این موضوع مشغول کرده‌ایم که آیا باید به تراریخته‌ها مجوز بدهیم یا ندهیم از آن سو ممکن است به‌صورت ناخواسته در بازار نیاز وجود داشته باشد و نتوانیم بازار را تامین کنیم و محصولات تراریخته از طریق قاچاق وارد کشور شود. رستگار در ادامه یادآور شد: باید بر محصولات تراریخته نظارت داشته باشیم زیرا شاید بسیاری از ذرت‌های آمریکایی که در اماکن گوناگون به صورت ذرت بوداده در اختیار مردم قرار می‌گیرد، تراریخته باشند.
 

گروه بین‌الملل: روز یکشنبه 2 انفجار تروریستی در منطقه کوع سودان واقع در سیده زینب ریف دمشق رخ داد. در جریان این انفجارها که در جنوب دمشق رخ داده 50 نفر کشته و 110تن زخمی شدند. منابع خبری عربی اعلام کردند تروریست‌ها ابتدا یک خودروی بمب‌گذاری شده را منفجر کردند و پس از آن یک تروریست انتحاری خود را میان اهالی این منطقه منفجر کرد. گفته می‌شود، گروه تروریستی داعش مسؤولیت این عملیات تروریستی را بر عهده گرفته است. در روزهای اخیر 2 انفجار تروریستی در محل ایست بازرسی شهرک الزهرا (شهرک شیعه‌نشین) در استان حمص رخ داد که دست‌کم 32 نفر کشته و 90 نفر نیز زخمی شدند.

مهدی  جابری: نقش من در حفظ هوای پاک چیست؟ این شعار و سوال به تازگی از سوی یک سازمان دولتی در حوزه محیط‌زیست مطرح شده است تا مردم به مشارکت در حفاظت محیط‌زیست تشویق شوند.
اما مقامات دولتی حوزه محیط‌زیست پیش از طرح این شعارها باید نقش و سهم خود را در ایجاد هوای ناپاک مشخص کنند! چراکه اگر شعاردهنده به حرف‌های خویش اعتقاد قلبی نداشته باشد، نمی‌تواند شنونده را با خود همراه کند و برای او ژست سبزاندیشی و حفاظت از محیط‌زیست بگیرد.
تهران در 2 سال گذشته آلوده‌ترین و ناسالم‌ترین روزها را تجربه کرده است و هرچند برخی مقامات دولت یازدهم ادعاهایی درباره حذف بنزین‌هایی که آنها آلوده می‌خواندند داشتند اما هنوز مشخص نشده چرا با حذف آن بنزین‌ها بر شدت آلودگی هوا افزوده شده است!
افرادی که مدعی راستگویی هستند، هیچ سندی برای اثبات ادعاهای خود درباره آلودگی بنزین‌های تولید داخل و پاک بودن بنزین‌های وارداتی ارائه نداده‌اند. از شهریور 1392 که شایعه سرطانزا بودن بنزین داخلی به طور گسترده در جامعه منتشر شد تا امروز حتی یک برگ سند قانع‌کننده در این باره به مردم ارائه نشده است. همچنین مدیران راستگو بدترین دروغ‌های تاریخ محیط‌زیست را بر زبان جاری کردند تا بتوانند بی‌کیفیت‌ترین و بدترین نوع بنزین را وارد کشور کنند.
شرکت‌های به‌ظاهر خارجی دقیقا در زمان مدیریت راستگویان اقدام به واردات بنزین کردند و بعد مشخص شد بسیاری از آنها ایرانی هستند! از جمله شرکت‌های‌ «الف-ک- الف»، «پ- ر»، «پ- الف- گ» و «س- ن»  که محموله‌های 270 تا 300 هزار بشکه‌ای بی‌کیفیت و سرطانزای خود را 6 تا 9  دلار بیش از نرخ فوب خلیج‌فارس و فوب مدیترانه به ایران می‌فروختند تا دل ما خوش باشد که در حال واردات بنزین هستیم تا هوای شهرهای‌مان پاک شود.
مدیران راستگو همچنین به گفته سیدمهدی موسوی‌نژاد، عضو کمیسیون انرژی مجلس، بنزین مورد نیاز کشور را از شرکت‌هایی خریداری می‌کردند که در آلمان و امارات ثبت شده بودند اما در اصل ایرانی هستند! این شرکت‌ها نفتای سبک و سنگین ایران را به امارات می‌بردند و ترکیب می‌کردند و دوباره به ایران می‌فروختند!
بنابراین بهتر است پیش از طرح این شعار برای مردم که «نقش من در هوای پاک چیست؟» به این ابهام اساسی پاسخ داده شود که «نقش و سهم مدیران راستگو در ناپاک شدن هوا چیست؟» چراکه اگر افکار عمومی بخواهد درباره سهم خود بگوید، پاسخی جز تنگی‌نفس و بیماری ندارد!
مدیرانی که مدعی سبزاندیشی هستند باید به صراحت پاسخ دهند چرا بنزین‌هایی را وارد کشور کردند که بنا به گواهی سازمان بازرسی بین‌المللی SGS حاوی ترکیبات سرطانزا، خطرناک و ممنوعه بوده است؟ آنها باید پاسخ دهند چرا از شرکت‌های ایرانی ثبت‌شده در خارج بنزین می‌خریدند؟! و چرا این افراد نتوانستند حتی یک برگ سند برای اثبات ادعاهای خود در هر زمینه ارائه کنند؟
به نظر می‌رسد مدیران دولتی حوزه محیط‌زیست با طراحی این شعارها در حال منحرف کردن افکار عمومی از پشت‌پرده آلودگی هوا و عوامل اصلی بروز این پدیده هستند، چراکه شعارساختن وظیفه مدیران محیط‌زیست آن‌هم در این شرایط حساس (که مردم به برنامه‌ریزی عملیاتی کوتاه‌مدت نیاز دارند) نیست؛ این شعارهای نمادین را سازمان‌های مردم‌نهاد هم می‌توانند طراحی کنند و اتفاقا تاثیرگذاری این سازمان‌ها بیشتر است و مردم نیز اعتماد بیشتری به آنها دارند، چراکه اعتماد عمومی به مدیران حوزه محیط‌زیست در سال‌های اخیر کمرنگ شده است و بهتر است حرف‌ها و ادعاها و شعارهای آنها نیز کمرنگ و کمرنگ‌تر شود.
2 سال است آدرس‌های اشتباه درباره آلودگی هوا به مردم داده می‌شود. نخستین و بزرگ‌ترین آدرس اشتباه، شایعه سرطانزایی بنزین داخلی بود و امروز که حقایق برای مردم آشکار شده است آدرس‌های اشتباه دیگری از جیب مدیران سیاسی حوزه محیط‌زیست بیرون می‌آید تا مردم را با شعارهای به‌ظاهر زیبا سرگرم کنند و انتخابات را نیز پشت سر بگذارند! محیط‌زیست کشور این روزها بیش از آنکه همراه با برنامه و اقدام باشد، فقط روز را به شب می‌رساند و شب را به صبح؛ آن‌هم با این امید که وقتی راستگویان چشم باز می‌کنند باران آمده باشد و دروغ‌ها و خاطرات ناپاک دیروز را باد با خود برده باشد!