گروه سیاسی: هنوز یک هفته از پیروزی پرحاشیه حسن روحانی در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران نگذشته که آمریکای ترامپ نخستین برنامه جامع خود برای اعمال مجموعه‌ای از تحریم‌های جدید علیه ایران را رونمایی کرد. به گزارش «وطن امروز»، در حالی که دونالد ترامپ پیش از این از برنامه خود برای اعمال یک طرح جدید تحریم علیه ایران سخن گفته بود، کنگره آمریکا زودتر دست به کار شده و به بهانه مسائل مربوط به برنامه دفاع موشکی ایران، حقوق بشر و مبارزه با تروریسم، مجموعه‌ای از تحریم‌های جدید علیه ایران را در دستور کار قرار داده است. در نخستین اقدام کمیته روابط خارجی سنا طرحی را تصویب کرد که خواستار اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران به بهانه مسائل غیر هسته‌ای است. پیش از این در خلال مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 توصیه‌هایی به تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای شد مبنی بر اینکه توافق به گونه‌ای انجام شود که بهانه برای آمریکایی‌ها برای بازگشت تحریم‌ها به بهانه‌های غیرهسته‌ای فراهم نباشد. با این حال اما گویا نحوه مذاکرات دولت حسن روحانی به گونه‌ای بوده که نه‌تنها راه برای اعمال تحریم‌های غیرهسته‌ای علیه ایران فراهم شده بلکه دولتمردان آمریکایی در دوره دونالد ترامپ را متقاعد کرده است برای گرفتن امتیازات از ایران باید اقدام به فشار اقتصادی از طریق اعمال تحریم کنند. در همین راستا استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا گفته است: «تحریم‌ها علیه ایران واقعا کار می‌کند». بر این اساس با توجه به برآورد آمریکایی‌ها از رفتار دولت حسن روحانی و نیز با توجه به اجماع حداکثری هیات حاکمه آمریکا بر موضوع افزایش تحریم‌ها علیه ایران، به نظر می‌رسد  تا پایان دولت دونالد ترامپ باید منتظر تصویب و اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران بود. تحریم‌هایی که نه تنها منتقدان دولت که حتی دیپلمات‌های نزدیک به دولت نیز معتقدند نقض صریح برجام است.
خوش‌رقصی کمیته روابط خارجی
در شرایطی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا چندی پیش از برنامه خود برای اعمال فشار اقتصادی به ایران به خاطر مقاومت منطقه‌ای و همچنین برنامه توان دفاع موشکی خبر داده بود؛ کمیته روابط خارجی سنا زودتر دست به کار شد و طرح تحریم‌های جدید علیه ایران را تصویب کرد.
بر این اساس، کمیته روابط خارجی سنای آمریکا طرحی را که خواستار اعمال تحریم‌های جامع علیه ایران است تصویب کرد. قانونگذاران آمریکا در واقع طرح‌هایی را برای تحریم ایران به‌بهانه‌های غیرهسته‌ای تصویب کردند. اعضای کمیته روابط خارجی مجلس سنا پنجشنبه با 18 رأی موافق در مقابل 3 رای مخالف، «قانون مقابله با اقدامات بی‌ثبات‌کننده ایران- 2017» را به تصویب رساندند. باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا گفت: «با خط گرفتن از دولت، کمیته روابط خارجی مجلس سنا آماده است بزودی درباره طرحی که خواستار پاسخگو کردن ایران است، اقدام کند». پیش‌نویس این طرح که توسط سناتور کورکر و 13 سناتور دموکرات و جمهوری‌خواه ماه گذشته تهیه شده بود خواستار تحریم ایران به ‌بهانه‌های موشکی، حقوق بشر و تروریسم است. سناتورهای آمریکایی 2 هفته پیش اعلام کردند رأی‌گیری درباره این طرح را به پس از انتخابات ایران موکول کرده‌اند. این طرح اکنون برای تبدیل شدن به قانون باید ابتدا در یک رأی‌گیری دیگر به تایید صحن عمومی سنا برسد و پس از آن در مجلس نمایندگان آمریکا نیز تصویب شود.   استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا نیز روز چهارشنبه در نشستی در مجلس سنا تصریح کرد این کشور از تمام اختیاراتش برای وضع تحریم‌های بیشتر علیه ایران، سوریه و کره‌شمالی استفاده خواهد کرد. علاوه بر مقام‌های دولت آمریکا، اعضای ارشد کنگره آمریکا نیز ضمن استقبال از رویکردهای ضدایرانی ترامپ از برنامه‌های خود برای ادامه این روند خبر داده‌اند. به گزارش تسنیم، «اد رویس» رئیس کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا از تمایل دولت ترامپ برای دنبال کردن رویکردی جدید در قبال ایران استقبال کرده است. رویس همچنین گفت: «کمیته‌ای که من ریاست آن را بر‌عهده دارم بزودی طرحی را پیش خواهد برد که به مقام‌های کاخ سفید اجازه می‌دهد دسترسی افراد دخیل در برنامه موشکی به نظام مالی را ببندند». تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران در حالی است که بر اساس گزارشات منتشر شده، مقامات دولت سابق آمریکا در تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران نیز دست داشته‌اند. به گزارش ال‌مانیتور، قانونگذاران آمریکایی در طول هفته‌های گذشته جلسات متعددی با مقام‌های دولت سابق آمریکا برگزار کرده و با آنها درباره تصویب این طرح گفت‌وگو کرده‌اند.  از جمله این مقامات آدام زوبین، معاون سابق وزیر خزانه‌داری آمریکاست که چند روز پیش با نگارش یادداشتی خواستار ایجاد برخی تغییرات در متن طرح سناتورهای آمریکایی شده بود.  باب کورکر، رئیس‌کمیته روابط خارجی سنا به ال‌مانیتور گفت: «زوبین کسی است که ما همیشه به او احترام گذاشته‌ایم؛ او به دفتر من آمد و ما رابطه بسیار نزدیکی با او داریم. نظرمان این بود که برخی نکات که او مطرح می‌کرد، صحت ندارد اما قطعاً رفع کردن بعضی نکات وی مناسب بود».
تجدیدنظر آمریکا در مجوزهای فروش هواپیما
همزمان با تصویب تحریم‌های جدید علیه ایران در کمیته روابط خارجی سنا، وزیر خزانه‌داری آمریکا از تلاش این وزارتخانه برای تجدید نظر در مجوزهای اعطا شده به شرکت‌های بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیما به ایران خبر داد. به گزارش رویترز، استیون منوچین گفت این وزارتخانه در حال تجدید نظر در مجوزهای اعطا شده به شرکت‌های بوئینگ و ایرباس برای فروش هواپیما به ایران است. وی به قانونگذاران آمریکایی گفت فشارهای تحریمی بر ایران، سوریه و کره‌شمالی را افزایش خواهد داد. منوچین که در کنگره سخن می‌گفت، افزود: «ما از هر ابزاری که در توان‌مان است برای افزایش تحریم‌های ایران، سوریه و کره‌شمالی جهت محافظت از جان شهروندان آمریکایی استفاده خواهیم کرد... من می‌توانم به شما اطمینان دهم این موضوع اصلی تمرکز من است و من با رئیس‌جمهور در این باره صحبت می‌کنم». وزیر خزانه‌داری آمریکا البته در ادامه اظهارات خود ماهیت تصمیمات جدید دولت آمریکا برای اعمال تحریم‌های جدید علیه ایران را نیز توضیح داد. توضیحی که نشان می‌دهد آمریکایی‌ها از رفتار دولت ایران این برآورد را داشته‌اند که می‌توانند با اعمال فشار، به اهداف خود برسند. منوچین در این‌باره تصریح کرد: تحریم‌ها «واقعا کار می‌کند» و عامل آوردن ایران به پای میز مذاکره در آستانه توافق هسته‌ای بوده است.
 

حمیدرضا آصفی: این تحریم‌ها نقض برجام است
حمیدرضا آصفی، سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه گفت: اقدام کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در تصویب تحریم‌های غیرهسته‌ای نقض برجام است و شرایط را دشوار می‌کند. این طرح فعلا در کمیته تصویب شده و باید ببینیم در صحن سنا و مجلس نمایندگان چه تصمیمی گرفته می‌‌شود و آیا ترامپ آن را امضا می‌کند یا خیر! اقدامی که کمیته روابط خارجی سنا انجام داده بسیار تحریک‌آمیز و یک علامت بسیار منفی پیش از بررسی جامع تحریم‌ها توسط ترامپ در اواخر ماه آینده است. طبیعی است اقدامی که کمیته انجام داده نقض برجام است و حتی صدای جان کری را هم بلند کرده و وی گفته این  یک اقدام تحریک‌آمیز و نقض برجام است و شرایط را دشوار می‌کند لذا از هر منظری که به این موضوع نگاه کنید اقدام خصمانه و مغایر برجام است. چنانچه این طرح به مرحله نهایی برسد قطعا پاسخ  قاطع جمهوری اسلامی ایران را به همراه خواهد داشت. طبیعی است  این اقدام سنا  برای زیر فشار قرار دادن  ایران بویژه بلافاصله پس از انتخابات است و نشان می‌دهد در آمریکا هیچ چیز تغییر نکرده و همچنان به روش خصمانه خودشان عمل می‌کنند، البته آمریکا از این اقدام مانند گذشته پشیمان می‌شود. باید این موضوع را در چارچوب بده بستان‌های آمریکا با کشورهای منطقه بویژه عربستان‌سعودی و رژیم صهیونیستی  و دوشیدن رژیم آل‌سعود به منظور حفظ و تامین امنیت رژیم صهیونیستی ارزیابی کرد.

چه بهانه‌ای بهتر از سوم خرداد تا یارانی را که هر کدام با خود یادگاری از دوران جهاد و کوله‌باری از خاطرات ناگفته دارند در حسینیه امام خمینی(ره) گردهم جمع کنی.
سومین شب خاطره این حسینیه با سومین روز خرداد تقارن خوش‌یمن و معناداری را نشان می‌دهد؛ اگر بفهمیم. بزمی که می‌توان در آن ریشه‌های اقتدار و ایستادگی یک ملت که نه، بلکه یک تاریخ را به نظاره نشست و از شهد آن کام خود و مستمعان را شیرین کرد؛ این حقیقت را لکنت صدای «علی خوش‌لفظ» تایید می‌کند. اصلا جنس این نمایش یک جور دیگری است. روایت‌ها از تاریخ پرافتخار ملتی مقاوم و مظلوم آنقدر جذاب و پرکشش است که فکر پایان یافتن آن هم رنجت می‌دهد. عشق در این محفل فلسفه را هم به چالش می‌کشد. اجتماع نقیضین محال است اما «چشم گریان و لب خندان» حاضران، این قاعده و معادلات آن را به هم ریخته است.
وارد حسینیه امام که می‌شوم ابتدا کلام امام که با خطی زیبا و درشت در پشت جایگاه نمایان است، چشم را می‌نوازد: «خرمشهر را خدا آزاد کرد». جمله‌ای که یک کتاب، تفسیر درون خود دارد. بعد هم نخل‌هایی که نماد استقامت و ایستادگی را فریاد می‌زند. قاری خوش‌ذوق هم آیات ابتدایی سوره فتح را برای مطلع این برنامه انتخاب کرده است؛ «إنَّا فَتَحْنَا لَکَ فَتْحًا مُبینًا...»
مجری برنامه از برگزاری ۲۸۰ شب خاطره می‌گوید و می‌گوید 3 تا از این برنامه‌ها در حضور آقا اجرا شده است و بعد هم کلیپی از راویانی که حالا دیگر همنشین ملائکه‌اند.
یکی از آنها شهید دکتر رفیعی است که در شب خاطره سال ۸۴ در حسینیه اشعاری خواند که اینچنین از سوی آقا توصیف شد: «شعرهایی که آقای دکتر رفیعی خواندند، با آن دهن گرم و نفس گیرایی که داشتند، انصافا شعرهای برجسته خیلی خوب مضمون‌دار خوش‌ساختی بود. ما اینطور شعرها و آثار هنری را در 20 سال پیش نداشتیم؛ اینها بتدریج دارد بروز می‌کند». یا شهید صیادشیرازی که حالا دیگر پسر جای خالی پدر را در این مجلس پر کرده است.
مرتضی سرهنگی، مدیر دفتر ادبیات و هنر مقاومت، هنر خود را به عنوان سخنران با تعبیری هنری از سوم خرداد نشان می‌دهد: «تبریک می‌گویم این روز قشنگ را که توانستیم خرمشهر را مثل یک قالیچه خوشرنگ از زیر پای بعثی‌ها بیرون بکشیم و...» آقا هم با تعبیر «خیلی خوب، خیلی قشنگ» سرهنگی را همراهی می‌کنند.
نوبت به حاج ابوالفضل کاظمی، خالق «کوچه نقاش‌ها» می‌رسد. با بیانی خاص از همرزمان شهیدش می‌گوید. از شبی که 300 نفری به خط زدند اما 70-60 نفر برگشتند. از فرمانده شهید حسین قُجه‌ای می‌گوید که از غم و شرم از دست دادن نیروهایش حاضر به عقب‌نشینی از میدان نشد تا اینکه همراه با یاران شهیدش آسمانی شد.
رزمنده هنرمندی که پای ثابت فیلم‌های حاتمی‌کیاست، با اعلام مجری پشت تریبون می‌رود. اصغر نقی‌زاده از خیبر و روضه علی‌اکبر گفت و گفت که عکاس جنگ بوده و تا مدت‌ها هرکسی را که او عکسش را می‌گرفته، بی‌ بر و برگرد به شهادت می‌رسیده است.
نوبت به احمد متوسلیان می‌رسد که بانویی ایثارگر فصل رشادت‌های او را ورق بزند. ابتدا گزیده‌ای از فیلم «ایستاده در غبار» پخش می‌شود که در آن مریم کاتبی ماجرای جالب بیمارستان احمد متوسلیان را روایتگری می‌کند. خانم کاتبی هم پرستار و امدادگر بود و هم رزمنده. او می‌گفت در ابتدای جنگ از ترس اینکه به پاوه نرود، مریوان را انتخاب می‌کند اما خاک جبهه چنان او را نمک‌گیر می‌کند که در پایان جنگ تحمل ترک جبهه را نداشته است.  
حلاوت سرود «ارغوان» که گروه سرود «نسیم قدر» در وصف مجاهدت مدافعان حرم به صورت زنده اجرا می‌کنند کام حاضران را شیرین‌تر می‌کند:
ز کودکی خادم این تبار محترمم/ چنان حبیب مظاهر مدافع حرمم
و آقا با بغض از نونهالان خواننده این گروه که همه لباس نظامی به تن دارند، تشکر می‌کنند.
مهدی طحانیان، آن نوجوان ۱۴ ساله‌ای که در دوره اسارت شرح مصاحبه‌اش با خبرنگار بی‌حجاب شهره جهانی یافت، امروز خالق اثر «سرباز کوچک امام» و راوی بخشی از برنامه شب خاطره‌هاست. از تلخی‌ها و شیرینی‌های دوره اسارت گفت و گفت که چگونه بچه بسیجی‌های خمینی در اسارت پرچم اسلام را برافراشتند و دشمن بعثی را در اردوگاه‌های جهنمی‌شان درمانده کردند. حسن ختام روایتش نیز ماجرای توسل او به امام زمان(عج) بود که در سخت‌ترین و مرگبارترین شرایط نجاتش داده است و ادامه داد: امروز هم مقابل دشمن چنان می‌ایستیم که نتواند به این ملت نگاه چپ بیندازد.
ماشاءالله شاهمرادی، هنرمند و رزمنده طناز مشهدی راوی دیگر شب خاطره بود. سخنان او بیشتر از همه لبخند بر لبان آقا و حاضران نشاند. می‌گفت: «در دوران جنگ به من «سخنران جهنمی» می‌گفتند و هرجا که قرار بود کسی سخنرانی کند اما نمی‌آمد، میزبانان مراسم می‌گفتند: به جهنم! حالا که کسی نیست تو سخنرانی کن!»
ماموستا ملاقادر قادری، امام جمعه اهل‌سنت پاوه قرار بود راوی ایثارگری‌های حماسه‌سازان پاوه باشد اما ترجیح می‌دهد کتاب ۸۰۰ صفحه‌ای خاطراتش از دوران دفاع‌مقدس را معرفی کند و اینکه مردم منطقه پاوه 2 افتخار را توأمان دارند؛ هم شهروندند و هم مرزدار جمهوری اسلامی ایران. وقتی مجری از او می‌خواهد روایتگری کند با تواضع پاسخ می‌دهد: «من هنرمند نیستم؛ یک طلبه‌ام. خاطرات دیگران را بیان می‌کنم». بعد نسخه اولیه کتاب خود را به آقا هدیه می‌کند.
نوبتی هم که باشد نوبت رزمنده‌ای است که این روزها از او بسیار شنیده‌ایم، علی آقای خوش‌لفظ که کتاب «وقتی مهتاب گم شد» شرح روایت‌های او است. او طوری با عشق و شور از یاران و همرزمانش می‌گوید که زمان از دستش در می‌رود. جماعت با صلوات فرصت کوتاه را یادآور می‌شوند اما آقا از او می‌خواهند به سخنانش ادامه دهد. از خط‌شکنی احمد بابایی و گردان مالک می‌گوید که با چند تا بچه بسیجی با امداد غیبی توانستند از وسط خط بعثی‌ها عبور کنند و از پشت، خط دشمن را بشکنند.
علیرضا مرادی، سرهنگ بازنشسته ارتش و فرمانده تیم اطلاعات عملیات نیروهای نوهد نیز میهمان این محفل است که به بیان خاطراتش از  شهیدان صیاد شیرازی و آبشناسان می‌پردازد. از ماموریتی که قرار بود نقشه‌های عملیات را به شهید آبشناسان در خط مقدم برساند و البته هنگامی به آبشناسان می‌رسد که مجروح شده بود و در حال برگشت به پشت خط بود.
آخرین راوی شب خاطره حسینیه امام خمینی، ابراهیم حاتمی‌کیاست. کارگردان فیلم‌های دفاع‌مقدس می‌گوید: «من اگر یک هزارم خاطرات آقای خوش‌لفظ را داشتم خیلی بیش از اینها می‌توانستم تصویر بسازم». بعد هم ماجرای دستان مجروح رزمنده شهیدی را روایت می‌کند که هنگام عقب‌نشینی از خط، پای او را گرفته بود. دستانی که حاتمی‌کیا می‌گفت: احساس می‌کنم بعد از 3 دهه از جنگ هنوز پای من را رها نکرده است.
حسن ختام این برنامه توصیه‌های مکرر آقا بر لزوم زنده نگه داشتن یاد شهید و شهادت بود و تاکید ایشان خطاب به ملت که «دفاع‌مقدس را، شهادت را، جهاد را، زنده نگه دارید؛ این خاطره‌ها را قدر بدانید؛ که اینها بسیار باارزش است... حقیقتا این خاطرات، یک ثروت ملی است و متعلق به آن شخص خاطره‌گو و راوی هم نیست، بلکه مال همه ملت است».

حسین قدیانی: داشتم با «سردار باقرزاده» حرف می‌زدم. می‌گفت: «یکی از شهدای تازه‌ تفحص شده، شهیدی است به نام «علی محمدرضایی» که قصه‌ عجیبی دارد! این شهید عزیز، بیسیم‌چی «سردار عراقی» جانشین وقت نیروی زمینی سپاه بود. از بچه‌های لشکر ۸ نجف‌اشرف اصفهان اما اهل قزوین. لابد می‌دانی که تعدادی از بچه‌های «لشکر ۸» از استان قزوین بودند. ما پیکر پاک این شهید را در «ام‌الرصاص» پیدا کردیم و بر اساس شواهد متوجه شدیم که از شهدای عملیات «کربلای ۴» است! نکته عجیب اینجاست که بدانی استخوان پای این شهید، درون یک پای مصنوعی بود! یعنی این شهید، جانباز هم بوده! و با همان وضع، همچنان مشغول رزم! آن هم کجا؟ ام‌الرصاص! آن هم کی؟ کربلای ۴! از این عجیب‌تر اینکه بدانی برادر این شهید، سال پیش در جبهه‌ شام به شهادت می‌رسد، بی‌آنکه پیکرش بازگردد! تو حالا خانواده‌ای و پدر و مادری را تصور کن که ۳۰ سال پیش، یک شهید جاویدالاثر داده‌اند و این سالیان هم، یکی دیگر! آن‌وقت، یک سال بعد از شهادت دومین شهید و بعد از ۳۱ سال، پیکر مطهر شهید اول بازمی‌گردد!»
القصه! بغض داشت صدای سردار! و گلایه‌ای بلندبالا از فلان عنصر فتنه‌گر که تشییع پیکر شهیدانی از تبار شهید محمدرضایی را واکنش به نتیجه‌ انتخابات یا در جهت مخالفت با شادی مردم تفسیر کرده بود: «قبلا هم از این نامردی‌ها کرده بودند! بنویس این نامردی‌ها را! بنویس! بنویس که ما به وزارتخانه‌های مرتبط مثل امور خارجه، اول سال، اگر قراری بر تشییع شهدای تفحص شده باشد، برنامه می‌دهیم! بنویس که قسمت ایثارگران همین وزارتخانه در جریان برنامه‌ قبلی ما بود! در «تشییع میدان بهارستان» آن‌وقتی که ما برنامه دادیم، اصلا و ابدا نمی‌دانستیم که چند ماه بعد، مراسم ما می‌خواهد با فلان دور از مذاکرات، تلاقی داشته باشد! در اوج نامردی، اصحاب تفحص را و آن همه تشییع‌کننده را متهم کردند به تخریب مذاکرات! و حالا گیرم تلاقی پیدا کرده! مگر مذاکرات این حضرات، حول چه محورهایی بود که تشییع شهدا می‌شود مخل آن؟! این دوره هم، ما از چند ماه پیش، روز تشییع را اعلام کرده بودیم! هم به دستگاه‌ها و هم به جراید! پس چرا می‌نویسند مخالفت با نتیجه‌ انتخابات یا شادی مردم؟! مگر مهیا کردن تشییع این همه شهید، کار یک روز و 2 روز است؟! خودشان از شهدا و پیام شهدا و تشییع شهدا می‌ترسند؛ آن‌وقت، تفحص را متهم می‌کنند به سیاسی‌کاری و سوءاستفاده از شهدا! بنویس این نامردی‌ها را!»
چشم سردار تفحص! می‌نویسم! آری! می‌نویسم اما علیه خودت! چرا خواب جماعت را بهم می‌زنی؟! چرا می‌خواهی با «تشییع شهدا» یکی هم «پیام شهدا» را منتقل کنی؟! چرا دست از شعائر شهدا برنمی‌داری؟! مگر نمی‌بینی بیم دارند از «مرگ بر آمریکا» که همان شعار شهدا بود؟! مگر نمی‌بینی هیهات‌شان از «عزت» است و نه «ذلت»؟! مگر نمی‌بینی اسلحه‌ شهدا را دست حاج‌قاسم برنمی‌تابند؟! مگر نمی‌بینی اصل و اساس رزمندگی را می‌زنند؟! اینها سردار سلیمانی را تا همین حد دوست دارند که ضامن امنیت رانت‌خواری‌شان باشد و الا سخن از «فرهنگ شهادت» اگر بگوید، او هم می‌شود «خشونت‌طلب»! مگر ندیدی چه کردند با موشک‌های شهید طهرانی‌مقدم؟! گمانم سر تو در خاک ام‌الرصاص بود و وقت نکردی مناظره‌ها را ببینی! عامل ابقای تحریم‌ها مشخص شد؛ وصیتنامه‌ سردار شهیدی که دنیا را بدون «غده‌ سرطانی» می‌خواست! می‌دانی فرمانده‌ تفحص! هیچ روزی برای مشایعت پیکر شهدا، از نظر این جماعت، روز مناسبی نیست! آخر اینها بر خلاف اغلب رأی‌دهندگان‌شان که هر چند سال یک بار شادی می‌کنند، هر روز و هر شب، بساط شادی‌شان پهن است! سلطان «دید»ند و امپراتور «بازدید»! شبی در خانه‌ شیخ رمال! شبی در لانه‌ شیخ کذاب! روزی در کار اختلاس! چکار داری به جماعت؟! بگذار خوش باشند! شهدا خراب می‌کنند این خوشی را! هر روز که بیایند! حین مذاکره، مذاکره را! حین مغازله، مغازله را! حین رانت‌خواری، رانت‌خواری را!
حین حقوق نجومی، حقوق نجومی را! تشییع پیکر شهدا! بس کن سردار! ذائقه‌ جماعت، عوض شده! عوضی شده! هر که بیشتر و بهتر بدزدد، نمی‌بینی که به‌زعم ایشان، «ذخیره»تر می‌شود؟! و «امانت‌دار»تر؟! تشییع پیکر شهدا! گمانم تو گیر کرده‌ای در جنوب! و حضرات در شمال! تو در ام‌الرصاص! حضرات در کیش! تو در دوکوهه! حضرات در توچال! تازگی‌ها زرنگ هم شده‌اند! ذره‌بین می‌اندازند در دل‌نوشت آدم! توهین فلانی به چیز! به شیخک اولی از سمت راست! به ناطقی از دیار کور! به شعار اعتدال!
تشییع پیکر شهدا! سردار تفحص! شهید امروز را برنمی‌تابند و تو اما از دل جنگ، شهید برای‌شان کشف می‌کنی؟! مگر ندیدی فردای شهادت سردار سپاه قدس، تیتر زدند: «سرتیپ حسین همدانی در سوریه کشته شد»؟!شگفتا! دستگاه‌های مسؤول، «تو» هم به ایشان نگفتند! تشییع پیکر شهدا! ۴ تکه استخوان! زخم زبان! زمانه‌ زخم! زبانه‌ آتش! گدازه‌ فتنه! ذبح حقیقت، پیش پای مصلحت! زر و زور و تزویر! و دروغ بزرگی به نام تدبیر! هان ‌ای آقایان وقیح! هان ‌ای حضرات بی‌حیا! شما اگر مدافع شادی واقعی این مردم بودید، به جای مردم‌فریبی و رقیب‌هراسی و دروغ، مشکل بیکاری و رکود را حل می‌کردید! درد شما «شادی مردم» نیست؛ ترس از پیام شهداست! درد شما «تشییع پیکر شهدا» نیست؛ پیام این مشایعت است! و پیام این دردانه‌های شهادت است! درد شما «شادی خودتان» است، نه شادی این مردم! لطفا از مردم و از شادی مردم، استفاده‌ ابزاری نکنید! و این همه از پیام شهدای این مردم نترسید! از قضا، شهدای این دیار رفتند و ۳۰ سال بعد با تابوتی پر از این پیام برگشتند که شادی، حق هر شب و هر روز همه‌ این ملت است، نه فقط یک شب! و نه فقط بخشی از ملت! ملت برای شما یعنی روز انتخابات و شبی هم پایکوبی و بعد هم خفقان! و مگر نه آن است که حتی اعتراض ۲ روز دیگر دختران و پسران شنبه‌شب به بیکاری و رکود را چون دوره‌ قبل، حواله به جهنم می‌دهید؟! اصلا یک سوال! آن روز که ما در بهارستان بودیم و شما در مذاکره، دقیقا چه داشتید رد و بدل می‌کردید که از آن تشییع باشکوه، تعبیر به «مزاحم» کردید؟! هیهات! شهدای این مردم، مزاحم شادی این ملت نیستند! اصحاب تفحص هم! من، همه‌ شما را دعوت می‌کنم به یک پیشنهاد! برویم نزد همان جوانان شاد شامگاه شنبه، یعنی پروپاقرص‌ترین رأی‌دهندگان به جریان خودتان، با این پرسش که «آیا مسؤول بی‌کفایت، مخل شادی همیشگی و نشاط دائم شماست یا روز تشییع شهدا؟!» قدر مسلم، جواب رد به این پیشنهاد یا نادیده گرفتن آن، یعنی اعتراف بزرگ شما به پدیده‌ زشت مردم‌فریبی! و اذعان بزرگ شما به اینکه حتی نزد رأی‌دهندگان‌ پای ‌کارتان هم، بی‌آبرو و بی‌مایه هستید! گفت: «شهیدان زنده‌اند، الله‌اکبر!» که اگر «زنده» نبودند، رجالگان زر و زور و تزویر را، این همه از ایشان، هراس نبود! پس خوش‌آمدی سبک‌بار باوفای ام‌الرصاص! دیدی که «برادر» اسلحه‌ات را زمین نگذاشت؟! دیدی که پیکر او هم برنگشت؟! دیدی که بر ما چه گذشت؟! شنیدی تهمت‌های آشنا را؟! یا اخا ادرک اخاک...
 

صفحه   16

دبیرکل حزب‌الله لبنان پنجشنبه‌شب به مناسبت روز عید مقاومت و آزادی، درباره خضوع و خشوع سعودی‌ها در برابر دونالد ترامپ و تکریم از او در عربستان گفت: جلسه مسؤولان اسلامی- آمریکایی در عربستان نمایش بود نه نشست سران. سیدحسن نصرالله با بیان اینکه خیلی از سران از بیانیه پایانی نشست ریاض بی‌اطلاع بودند، خواستار موضع‌گیری رئیس‌جمهوری و وزیر خارجه لبنان در ارتباط با موضوع صدور بیانیه نشست توسط سعودی‌ها و بعد از خروج سران شرکت‌کننده در این کنفرانس شد. وی افزود: بیانیه سعودی- آمریکایی در ریاض، یک رسوایی و کمدی در میان کنفرانس‌هاست، آنچه درباره کنفرانس‌های ریاض قابل توجه و پیگیری است توافقات دوجانبه و امتیازاتی است که به آمریکا داده شد یا تعهداتی است که آمریکایی‌ها داده‌اند. نصرالله افزود: لشکرکشی عربستان برای حضور دیگران در کنفرانس‌های ریاض با هدف تکریم ترامپ بوده است، ضمن اینکه این کشور خواست خود را کشور محوری در جهان عرب معرفی کند. وی ادامه داد، عربستان رئیس‌جمهوری را تکریم کرده که در میان رؤسای مختلف جمهوری، بیشترین بی‌ادبی را به امت اسلام، مسلمانان، اعراب و حتی کشور عربستان داشته است. او ترامپی را تعظیم کرد که دیدگاه نژادپرستانه دارد و بزرگ‌ترین حامی اسرائیل است. او به کسی تکریم کرد که حتی در داخل آمریکا با مخالفت جدی روبه‌رو و حتی ممکن است این مخالفت‌ها سبب سرنگونی او شود.  دبیرکل حزب‌الله خاطرنشان کرد: سعودی این کار را کرد تا خود و نظامش را در برابر جهان حفظ کند چون بر کسی پوشیده نیست که پشتیبان تکفیری‌ها، عربستان ‌سعودی است. سعودی بود که القاعده را ساخت و جهان به نظام آن به عنوان مرکز اندیشه تکفیری می‌نگرد. سیدحسن نصرالله تاکید کرد: سعودی‌ها به رئیس‌جمهوری آمریکا رشوه دادند تا از آنان در برابر اتهام حمایت از تروریسم دفاع کند و سعودی کوشید بگوید ایران مرکز تروریسم است اما آیا ایران مرکز تروریسم است؟ اما آیا ایران ارتش‌های وهابی را ایجاد کرد؟ ایران از مقاومت لبنان و فلسطین حمایت کرد و با ملت عراق ایستاد وقتی که چیزی نمانده بود داعش وارد نجف و کربلا شود. وی افزود: چه کسی تکفیر می‌کند، شیعیان ایران یا علمای ارشد سعودی؟ تمام تاریخ سعودی، تکفیر مسلمانان و تاریخ ایران تقریب مذاهب است، سعودی نمی‌تواند هیچ اتهامی به ایران وارد کند. ایران اخیرا انتخاباتی آزاد برگزار کرده است اما اگر به یک شهروند سعودی صندوق رای را نشان دهید آن را با جعبه تخم مرغ و ماست و پنیر اشتباه می‌گیرد. سیدحسن نصرالله ادامه داد: حوادث اخیر بحرین یکی از تبعات نشست‌ ریاض است و شاید از برکات سفر ترامپ به منطقه باشد! وی افزود: مواضع آیت‌الله عیسی قاسم همیشه مسالمت‌آمیز و آرام بوده اما دولت آل خلیفه به جای گوش فرا دادن به خواسته‌های مردم برای اصلاح امور، به کشتار و بازداشت علما و سران مخالفان و تحت تعقیب قرار دادن زنان و مردم و تخریب مساجد و سلب تابعیت شیخ عیسی قاسم و تبعید آن روی آورده است. سیدحسن نصرالله همچنین ضمن تاکید بر لزوم موضع‌گیری و مخالفت دولت لبنان درباره تبعید آیت‌الله شیخ عیسی قاسم به لبنان خاطرنشان کرد: شیخ عیسی نزدیک به یک سال است که در منزلش است و مردم نیز اطراف منزل او تجمع کرده‌اند تا از او که نمادشان و رهبرشان است حمایت کنند. وی گفت: شاید این مساله بحرین یکی از تبعات نشست‌ ریاض و شاید از برکات سفر ترامپ به منطقه باشد. این حمله وحشیانه [نیروهای امنیتی بحرین] به میدان الفدا که چندین مجروح و مفقودی بر جای گذاشته است، نتیجه نشست‌ ریاض است.  وی همچنین با تجلیل از مقاومت گسترده جوانان در مقابل دشمن صهیونیستی و وارد کردن ضربه به اشغالگران قدس گفت: عمده مجاهدان، شهادت‌طلبان و مجریان حمله با چاقو در فلسطین، جوانان هستند.

سخنگوی شورای نگهبان به اظهارات حسن روحانی درباره برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری واکنش نشان داد. عباسعلی کدخدایی در پاسخ روحانی که تلویحا شورای نگهبان را مقصر تاخیر در اخذ رای معرفی کرده بود، ضمن تاکید بر اینکه مسؤولان اجرایی انتخابات «به آقای روحانی گزارش غلط داده‌اند» گفت: «دوستان اجرایی بهتر بود به ‌جای این گزارش، به جناب آقای روحانی توضیح می‌دادند چرا بسیاری از حوزه‌ها با تأخیر زیاد شروع به کار کردند؟ یا چرا دستگاه‌ها مرتب دچار نقص فنی می‌شدند؟ و تأثیر آن در اخذ آرا تا چه‌ میزان بوده است؟!» به گزارش «وطن‌امروز»، در حالی که در روز برگزاری انتخابات، تنها ستاد سیدابراهیم رئیسی از دقایق ابتدایی نسبت به تاخیر معنادار آغاز به کار برخی حوزه‌ها واکنش نشان داد و در 2 نامه مجزا به هیات نظارت بر انتخابات و وزیر کشور نسبت به تاخیر سازماندهی‌شده در روند اخذ آرا اعتراض کرد، حالا پس از مشخص شدن نتایج انتخابات، این حسن روحانی است که در برابر سیل اعتراض‌ها به اقدام مشکوک دولت، تقصیرها را متوجه شورای نگهبان کرده و مدعی شده اگر در روز رای‌گیری شورای نگهبان همکاری می‌کرد، کسانی که در صف‌های انتخابات ماندند و نتوانستند رای بدهند نیز رای می‌دادند. حسن روحانی بار دیگر از جمعیت 4 میلیون نفری سخن گفته که در صف ماندند و نتوانستند رای بدهند. این در حالی است که حسینعلی امیری، معاون پارلمانی حسن روحانی این جمعیت را 3 میلیون نفر و عبدالرضا رحمانی‌فضلی، وزیر کشور آن را براساس تخمین‌ها یک میلیون نفر اعلام و تاکید کرده بود در صورت رای دادن این افراد نیز آرای آنها بین کاندیداها توزیع می‌شد. با این حال، اظهارات حسن روحانی با واکنش سخنگوی شورای نگهبان مواجه شد و عباسعلی کدخدایی در کانال شخصی خود در پاسخ حسن روحانی نوشت: «جناب آقای روحانی اخیرا گفته‌اند: ای‌کاش می‌شد این شورای عزیز نگهبان ما که در ساعت 10:30 شب پیشنهاد هیات اجرایی را قبول کرد، همان زمانی که هیأت اجرایی در «صبح» پیشنهاد کرد که برای تسریع در کار فقط کد ملی افراد نوشته شود موافقت می‌کرد و دیگر از 10:30 صبح تا 10:30 شب طول نمی‌کشید. لابد دقت کافی نمودند...». کدخدایی در کانال تلگرامی خود ادعای روحانی مبنی بر تماس صبح هیات اجرایی را تکذیب کرد و نوشت: نخستین تماس وزیر محترم کشور در این‌باره هنگام غروب بود که موضوع با توجه به صراحت آیین‌نامه نیازمند تأمل بود. با توجه به پیگیری ایشان موضوع با اعضای محترم هیات مرکزی مشورت شد و پس از موافقت این اعضا موافقت نیز اعلام شد، اما فاصله حدود 2 ساعت بود و نه بیشتر. فکر می‌کنم به جناب روحانی گزارش غلط داده‌اند یا اینکه؟! ...
کدخدایی در این مطلب ادامه داد: اما دوستان اجرایی بهتر بود به ‌جای این گزارش، به جناب آقای روحانی توضیح می‌دادند چرا بسیاری از حوزه‌ها با تأخیر زیاد شروع به کار کردند؟ یا چرا دستگاه‌ها مرتب دچار نقص فنی می‌شدند؟ و تأثیر آن در اخذ آرا تا چه‌ میزان بوده است؟!» اشاره سخنگوی شورای نگهبان به تاخیر زیاد در شروع به کار حوزه‌های اخذ رایی است که عمدتا نیز در جنوب شهر و نقاطی از کشور صورت گرفته که نظرسنجی‌ها از رای بالای سیدابراهیم رئیسی نسبت به سایر کاندیداها حکایت داشت و شائبه بروز تخلفات سازماندهی‌شده در این انتخابات را تقویت کرده است. تخلفات گسترده در انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم البته پس از تقدیم 300 برگ سند از سوی سیدابراهیم رئیسی به شورای نگهبان از سوی دبیر این شورا تایید شد و آیت‌الله احمد جنتی چهارشنبه هفته گذشته با تایید سلامت انتخابات، از تخلفات گسترده مسؤولان دولتی در انتخابات ریاست‌جمهوری انتقاد کرد.  حالا پس از افشای تخلفات مدیران دولتی در انتخابات و اقدامات جانبدارانه و سازماندهی‌شده آنان در حمایت از کاندیدای دولت، رسیدگی دقیق به تخلفات و برخورد با عاملان این اقدام به یکی از مطالبات اصلی مردم تبدیل شده است. روز گذشته آیت‌الله سیداحمد خاتمی، امام‌جمعه موقت تهران نیز در خطبه‌های نماز جمعه خواستار برخورد با متخلفان انتخاباتی شد. وی با بیان اینکه در هر انتخاباتی تخلفاتی کم و بیش داشته‌ایم، گفت: تخلفات 2 گونه است، یکی تخلفات گسترده و اساسی است که کل انتخابات را زیر سوال می‌برد که بحمدالله در جمهوری اسلامی ایران ما تخلفات اینچنینی نداشتیم و دیگری تخلفاتی است که اساس انتخابات را زیر سوال نمی‌برد اما به هر حال تخلف، تخلف است و شورای نگهبان و دستگاه قضایی باید برخورد عادلانه داشته باشند؛ گزارشات تخلفات در این دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری بسیار زیاد است. امام جمعه موقت تهران بر همین اساس تأکید کرد: اصلا صحبت این نیست که به اصل انتخابات لطمه وارد شود، اساس انتخابات درست است، ترکیب هم همینی است که هست و تغییر نخواهد کرد، اما وقتی یک مسؤول محترم می‌گوید 4 میلیون نفر، مسؤول دیگر می‌گوید 3 میلیون نفر و مسؤول دیگری هم می‌گوید یک میلیون نفر ساعت 12 شب پشت در حوزه‌های اخذ رأی ایستادند و نتوانستند رأی دهند، این جای سوال است. وی اضافه کرد: تحلیل کنید چرا نتوانستند شرکت کنند، چون تعرفه‌ها دیر به شعب اخذ رأی ارسال شده است و در برخی شعب هم تعرفه ارسال نشده است، آن هم زمانی که می‌گویید 200 میلیون تعرفه چاپ شده است، این موضوع باید بررسی شود، شورای نگهبان این حق‌الناس را مراعات کند، چرا تضییع شده است، مقصران این امر باید محاکمه و به مردم معرفی شوند. آیت‌الله خاتمی متذکر شد: آقایان نگویند این ناشی از ازدحام جمعیت بوده است. بله! ازدحام بوده است، اما آنجاهایی که تعرفه ارسال نشده است، چرا ارسال نشده است؟ چرا کار به ساعت 12 شب کشیده شده است، امیدواریم شورای محترم نگهبان این چراها را عادلانه بررسی کند و ما و همه باید تسلیم حکم شورای نگهبان باشیم.
متخلفان مجازات شوند
علاوه بر امام جمعه موقت تهران،  ائمه جماعات سایر استان‌ها نیز به تخلفات انتخاباتی اشاره کردند و خواستار برخورد با عوامل متخلف شدند. آیت‌الله اسدالله ایمانی در خطبه‌های نماز جمعه شیراز اظهار داشت: تخلفات رخ داده تاثیری در نتیجه انتخابات نداشته و انتخابات واقعا سالم بوده اما متخلف باید بفهمد خلاف کرده و مجازات خلاف خود را ببیند. وی همچنین با اشاره به اینکه تخلفات انجام شده در حدی نبوده که بر نتیجه انتخابات تاثیر بگذارد، اظهار داشت: چرا باید جناح‌بازی تا این حد در برخی مسؤولان وجود داشته باشد که حتی افراد رد صلاحیت شده را برای شورای شهر و روستا تایید کنند؟ آیا منافع و مصالح مردم مهم است یا مسائل جناحی و گروهی؟ در همین راستا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی نکونام  امام جمعه شهرکرد در خطبه‌های نماز جمعه این شهر گفت: مردم از دستگاه‌های قضایی انتظار دارند تخلفات انتخاباتی پیگیری و رسیدگی شود تا تخلفات در جامعه نهادینه نشود. وی با تاکید بر اینکه دستگاه‌ قضایی باید جواب مردم را بدهد و پاسخگو باشد تا در آینده سلامت انتخابات‌ بعدی به خطر نیفتد، ادامه داد: بهتر است دولت در امر انتخابات به دلیل جناح‌بندی‌های موجود برگزارکننده انتخابات نباشد و تشکلی بدون وابستگی به مجلس شورای اسلامی، دولت و قوه‌قضائیه مسؤولیت این امر را به عهده گیرد. حجت‌الاسلام عابدینی امام جمعه قزوین نیز بیان کرد: اگر این انتخابات به شیوه بهتری مدیریت می‌شد مشارکت مردم از 41 میلیون نفر نیز بیشتر می شد.
وی افزود: در انتخابات شاهد تخلفاتی مانند نبود تعرفه و صندوق برای أخذ رأی از مردم بودیم که آزاردهنده بود. خطیب جمعه شهر قزوین ادامه داد: بهتر بود دست‌اندرکاران انتخابات وظایف خود را به درستی انجام می‌دادند و رأی مردم که حق‌الناس است را به درستی أخذ می‌کردند.

روابط قطر با حامیان عربی و غربی‌اش بشدت رو به وخامت گذاشته است. امیر جوان دوحه پس از نشست هفته گذشته ریاض که به منزله حمایت آمریکا از سلطه بی‌چون و چرای عربستان بر سواحل جنوبی خلیج‌فارس بود به وحشت افتاده است و موضع‌گیری‌های او علیه قدرت‌گیری نظامی سعودی‌ها موجی از حملات متقابل رسانه‌ای رسانه‌های عربی وابسته به سعودی و امارات را در پی داشته است تا جایی که رسانه‌های قطری پس از عربستان و امارات در بحرین نیز فیلتر شده‌اند. این رسانه‌ها سویه اصلی مواضع ضد تروریستی ترامپ در نشست سران اسلامی- آمریکایی ریاض را متوجه دوحه و حمایت‌هایش از گروه‌های تروریستی مختلف منشعب از اخوان‌المسلمین انحرافی می‌دانند. با آنکه شیخ تمیم، رهبر جوان قطر پس از دیدار با ترامپ در حاشیه آن اجلاس روابط میان آمریکا و قطر را قوی و راهبردی دانسته بود اما انتقاد ضد آمریکایی وزیر خارجه کابینه او نشان می‌دهد سلطان گاز خلیج‌فارس به سرعت در حال منزوی شدن در جهان به شکل یک طعمه آسان برای ارتش سعودی است. «محمد بن عبدالرحمن آل ثانی» طی نشستی خبری در دوحه، شکوه کرد که کشورش با حملات رسانه‌ای بدی بویژه در آمریکا مواجه شده است. او این را یک روز پس از اعلام هک شدن خبرگزاری رسمی قطر «قنا»، از سوی افراد ناشناس عنوان کرد و تلویحا آمریکا را مسؤول این کار دانست. این خبرگزاری ابتدا بخش‌هایی از سخنان امیر قطر را منتشر کرد که در آن تأکید شده بود چون ایران یک قدرت اسلامی است، هیچ عقلانیتی در ادامه خصومت عربستان با ایران وجود ندارد. اما ساعاتی بعد منابع قطری ضمن نفی انتساب این اظهارات به شیخ تمیم مدعی شدند تارنمای قنا هک شده است. به نوشته «رای الیوم»، وزیر خارجه قطر ضمن اظهار تعجب درباره نادیده گرفته شدن بیانیه‌های تکذیبیه درباره انتقاد شیخ قطر از سعودی‌ها در رسانه‌های عربی و حملات بدی که علیه قطر آغاز شده، گفت: «نوشته شدن 13 مقاله علیه قطر در روزنامه‌های آمریکایی، برای ما غافلگیرکننده بود و حمله هماهنگ علیه قطر در رسانه‌های این کشور، طی 5 هفته گذشته، تعجب ما را برانگیخت. درست در روز حمله به سایت خبرگزاری قطر، یک کنفرانس در آمریکا درباره قطر در حال برگزاری بود. ما به این کنفرانس دعوت نشده بودیم و طی آن از نویسندگان خواسته شد علیه دولت قطر قلم بزنند. در همان شب، حمله به سایت قنا صورت گرفت و این تصادفی نبود. البته تا به این لحظه ابعاد ماجرا برای ما روشن نیست. ما شتابزده در این‌باره نتیجه‌گیری نمی‌کنیم اما این حمله علیه دوحه کاملا واضح است».
 

گروه اقتصادی: تجمع‌ها و اعتراضات گسترده سپرده‌گذاران موسسه اعتباری کاسپین ابعاد گسترده بی‌تدبیری در نظام بانکی دولت تدبیر و امید روحانی را نمایان کرد و حالا مشخص شده مردم بیشتری در آینده‌ای نزدیک باید به دنبال سپرده خود سرگردان شوند. به گزارش «وطن‌امروز» تجمعات کاسپینی‌ها چندین ماه است ادامه دارد و این اعتراضات یادآور تجمعات موسسه ثامن‌الحجج و میزان و آوارگی و سرگردانی صدها هزار سپرده‌گذار است اما همه واقعیت این نیست، چراکه شواهد نشان می‌دهد زلزله‌ای در حال وقوع است و سیاست‌ها و بی‌تدبیری بانک مرکزی قرار است مردم بیشتری را سرگردان کند؛ مردمی که 4 سال به تابلوهای برافراشته بانک‌ها و موسسات اعتباری اعتماد کرده‌اند اما بانک مرکزی نه آنها را غیرمجاز می‌داند و نه مجاز! موسسه اعتباری کاسپین که مجوز نظام بانکی را داشته با دبه مسؤولان بانک مرکزی، سپرده‌گذاران بسیاری را سرگردان کرده است و قطعا روزگار سختی منتظر سپرده‌گذارانی که در موسساتی که بانک مرکزی زیر بار تعیین‌تکلیف آنها نمی‌رود، خواهد بود.
آخرین وضعیت کاسپین
بانک مرکزی قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری اعلام کرده بود پرداخت سپرده کاسپینی‌ها آغاز شده اما سپرده‌گذاران از زمانی که به شعب منتخب بانک مرکزی مراجعه کردند دیدند اولا از میزان سپرده آنها کاسته شده و ثانیا اصلا پولی پرداخت نمی‌شود! به همین علت اعتراض کاسپینی‌ها بیشتر شد و آنها مسؤولان بانک مرکزی را متهم به دروغگویی کردند. حالا هم معاون سیف که آخرین وضعیت کاسپین را روز پنجشنبه تشریح کرده به این ابهامات پاسخ نداده و باز هم جواب‌های مبهم داده است. وی گفت: ۴۵۰ هزار سپرده‌گذار تعاونی فرشتگان ۵۶۰۰ میلیارد تومان از کاسپین طلبکارند، کارشناسی و ارزیابی دارایی‌های موسسه غیرمجاز «فرشتگان» به پایان رسیده و پرداخت سپرده‌های مردم آغاز شده است. فرشاد حیدری افزود: سال 94 برای ساماندهی تعاونی‌های غیرمجاز اعتباری در سطح کشور تصمیم گرفته شد 8 تعاونی منحل و سپس مؤسسه‌ای برای ساماندهی آنها ایجاد شود. حیدری با بیان اینکه در پایان سال 95 از مجموع 8 تعاونی، 7 تعاونی ساماندهی شد، اضافه کرد: برآورد کرده بودیم ارزیابی و کارشناسی دارایی‌ها را در 3 ماهه نخست سال 95 به پایان برسانیم که در اردیبهشت به پایان رسید و تا حدود بسیار زیادی این دارایی‌ها ارزیابی و شناسایی شد و آماده تحویل به مؤسسه کاسپین است که با نظارت مرجع قضایی و بانک مرکزی در حال انتقال است. معاون نظارتی بانک مرکزی گفت: براساس آخرین تصمیم که در اردیبهشت اتخاذ شد از 28 اردیبهشت ماه گذشته ابتدا سپرده‌های زیر 10 میلیون تومان را داریم پرداخت می‌کنیم. حیدری گفت: آنها می‌توانند در مؤسسه کاسپین سپرده‌گذاری کنند یا اگر مایل نباشند می‌توانند وجه سپرده خود را دریافت کنند. وی افزود: براساس ارزیابی‌ای که انجام شده است تا امروز حدود 1700 میلیارد تومان دارایی‌های غیرمنقول این تعاونی غیرمجاز شناسایی شده است و حدود 1400 میلیارد تومان هم دارایی این تعاونی به صورت تسهیلات پرداختی است که در مجموع این دو حدود 3100 میلیارد تومان است. حیدری گفت: براساس تلاشی که پلیس آگاهی و مرجع قضایی انجام داده بودند در 2 هفته گذشته موفق شدند حدود 30 ملک مدیران این تعاونی غیرمجاز منحله را که به نحو غیرقانونی از این منابع به نفع خود استفاده و املاکی را به نام نزدیکان خود تهیه کرده بودند شناسایی کنند. وی با بیان اینکه 30 فقره ملک فوق پس از شناسایی آماده انتقال است، ادامه داد: تخلفات این تعاونی محرز شده و پرونده در مرجع قضایی به دقت در حال رسیدگی است و با مدیران آن برخورد بسیار محکمی انجام شده است. معاون نظارتی بانک مرکزی گفت: در هفته گذشته  چندین دستگاه خودروی لوکس خارجی از آنها شناسایی و ضبط شده و آماده فروش است. حیدری افزود: سپرده‌های مردم نزد مؤسسه فرشتگان حدود 5 هزار و 600 میلیارد تومان شامل اصل و سود می‌شود که این 3هزار و 100 میلیارد تومان باید بین آنها به نسبت تقسیم شود و حسب تصمیم مرجع قضایی و بانک مرکزی؛ مؤسسه کاسپین آن را اجرا خواهد کرد. وی با اشاره به اینکه در این تعاونی سودهای نامتعارفی پرداخت شده است، گفت: به همین علت این دارایی‌ها باید با قاعده منظم میان سپرده‌گذاران تقسیم شود. حیدری با تأکید بر اینکه باید از حقوق سپرده‌گذاران صیانت کنیم، اضافه کرد: سپرده‌گذاران به بانک مرکزی و مرجع قضایی اعتماد کامل داشته باشند. به گزارش «وطن‌امروز» اظهارات حیدری در حالی است که اصلا پولی تاکنون به سپرده‌گذاران پرداخت نشده و آنها با دریافت دفترچه خود بخش زیادی از سپرده خود را از دست رفته می‌بینند و از سود سپرده‌های سال 94 و 95 آنها به میزان قابل‌توجهی کاسته شده است. حیدری هیچ‌گاه به این ابهام پاسخ نداده است.
فاجعه جدید در پیش است
اتفاقات کاسپین تنها یک طرف ماجراست چراکه قرار است فاجعه سرگردانی مردم ادامه داشته باشد. براساس شواهدی که در اختیار خبرنگار «وطن امروز» قرار دارد چند تعاونی و موسسه جدید به خیل عظیم سپرده‌گذاران سرگردان خواهند پیوست. سپرده‌گذاران موسسه آرمان که تعاونی‌هایی چون وحدت و البرز ایرانیان را در خود دارد نیز اعلام کرده‌اند شعب این موسسه دیگر پاسخگوی سپرده‌گذاران نیست. تعاونی وحدت قرار بود با موسسه اعتباری توسعه (که این موسسه هم حال و روز خوبی ندار) ادغام شود اما با مخالفت بانک مرکزی مواجه شده است. همین مخالفت موجب شده سپرده‌گذاران از موسسه مذبور بخواهند پول آنها را پس دهد اما شعب در میان بهت و حیرت سپرده‌گذاران سپرده آنها را نمی‌دهند! چنین اتفاقی برای سپرده‌گذاران تعاونی البرز ایرانیان نیز رخ داده است و آنها حتی جلوی بانک مرکزی تجمع کرده‌اند. تابلوهای موسسه آرمان در 4 سال دولت روحانی برقرار بوده و اگر بانک مرکزی این تعاونی‌ها را غیرمجاز می‌دانسته باید در همین 4 سال مردم را آگاه می‌کرده و جلوی فعالیت آنها را می‌گرفته است. بانک مرکزی دولت یازدهم گویا اصلا تبعات این بی‌تدبیری‌ها را نمی‌داند و هر روز مردم بیشتری
را قربانی‌ سیاست‌های مبهم خود می‌کند. بانک مرکزی بارها و بارها اعلام کرده مردم در موسسات و بانک‌های غیرمجاز سپرده‌گذاری نکنند اما تکلیف موسسات و تعاونی‌هایی را که از ارگان‌های دیگر مجوز داشتند روشن نمی‌کند.  هم‌اکنون موسسه مالی و اعتباری افضل‌توس، موسسه مالی و اعتباری ثامن، بانک مهر اقتصاد و موسسه آرمان سال‌های سال است که فعالیت می‌کنند و تابلوهای آنها چندین سال است که برافراشته است اما نامی از آنها در لیست مجازهای بانک مرکزی وجود ندارد. تعداد سپرده‌گذاران این موسسات و بانک‌ها نیز میلیون نفری است اما بانک مرکزی چدین سال است که تکلیف آنها را روشن نمی‌کند. با آمدن دولت یازدهم روند صدور مجوز این موسسات متوقف شده تا این بی‌تدبیری‌‌ها حتی به نظام بانکی لطمه بزند و میزان اعتماد به پایین‌تر سطح برسد. در کنار این اتفاقات، اخبار ضد و نقیض زیان‌های متعدد بانک‌های بزرگ کشور نیز بسیاری از مردم را نگران کرده است. سپرده‌گذاران بانک‌های بزرگ نیز نمی‌دانند آیا سپرده‌ آنها در جای مطمئنی است یا نه. در چنین وضعیتی حساب موسسات نیمه مجاز پاک است. بانک مرکزی الان باید پاسخ دهد تکلیف موسساتی مثل افضل‌توس، ثامن و بانک مهر اقتصاد که نام آنها در بانک مرکزی وجود ندارد، چیست؟ اگر اینها غیرمجاز هستند چرا بانک مرکزی اعلام نمی‌کند جلوی فعالیت آنها گرفته شود و مردم در این موسسات سپرده‌گذاری نکنند؟ اگر مجاز است چرا نام آنها در لیست مجازهای بانک مرکزی وجود ندارد؟ چرا بانک مرکزی نمی‌گوید تکلیف ده‌ها هزار سپرده‌گذار موسسه آرمان و تعاونی‌های وحدت و البرز ایرانیان چیست؟ چرا بانک مرکزی نمی‌گوید به چه دلیل سپرده‌گذارانی که با خون دل پول جمع کرده‌اند و با هدف کسب سود در این موسسات سپرده‌گذاری کرده‌اند باید سرگردان شوند و مقصران و مسببان این وضعیت چه کسانی هستند؟ آیا بانک مرکزی که با بی‌توجهی خود اجازه فعالیت به این موسسات را می‌دهد مقصر نیست؟ مردم می‌گویند این وضعیت مانند کلاهبرداری است و چرا بانک مرکزی با این کلاهبرداران برخورد نمی‌کند؟ آیا جز این است که بانک مرکزی نیز سهمی از این بی‌تدبیری و سرگردانی و عدم مدیریت دارد و خود را بی‌گناه جلوه می‌دهد؟  

هیات‌مدیره 2 باشگاه استقلال و پرسپولیس درحالی شرایط بهم ریخته و نامشخصی دارند که این 2 تیم باید در فصل نقل و انتقالات لیگ هفدهم تکلیف خودشان را بدانند. بیش از 2 ماه است خبرهایی درباره تغییرات در هیات‌مدیره استقلال و پرسپولیس منتشر می‌شود. در واقع این هواداران فوتبال نیستند که شایعه تغییرات در این 2 تیم را در راس هرم به وجود آورده‌اند بلکه این خبرها گهگاه به صورت رسمی توسط مسؤولان وزارت ورزش است که به جامعه ورزش القا می‌شود و البته کمبود نفر به دلیل استعفا یا فوت اعضا هم این خبرها را تایید می‌کند. با این وجود بیش از 2 ماه تمام است که این دو تیم در اوج مسابقات حساس خودشان هر روز این خبرها را بالا و پایین می‌کنند که آیا هیات‌مدیره عوض می‌شود؟ آیا مدیر عامل عوض می‌شود؟ در استقلال اوضاع بدتر هم هست چون قراردادها 2 امضا می‌خواهد که یکی از آنها امضای مدیرعامل و امضای دیگر برعهده معینی عضو هیات‌مدیره استقلال است اما وقتی کسی نمی‌داند چند روز آینده در این ترکیب خواهد بود یا نه چگونه با امضای قراردادها یا چک‌ها (بویژه چک‌ها) برای خودش تعهد ایجاد کند؟ نقل‌وانتقالات به همین دلیل ساده در استقلال جلو نمی‌رود و هر کاری هم که توسط سرمربی این تیم انجام شده شفاهی است و رسمیت ندارد. در پرسپولیس هم اوضاع رو به راه نیست، هر روز یک شایعه از درون ساختمان شیخ بهایی بیرون می‌آید، یک روز می‌گویند طاهری می‌رود، روز بعد طاهری با وزیر دیدار می‌کند و همه چیز محکم می‌شود، روز سوم معاون وزیر برخی از دو تابعیتی‌ها را از حضور در هیات‌مدیره منع می‌کند و به این ترتیب هیچکس نمی‌داند برای روزهای آینده کار به کجا می‌کشد. در واقع وسط مسابقات لیگ قهرمانان آسیا مشکلاتی به وجود آمده که هم برانکو و هم منصوریان را آزار می‌دهد، آنها این روزها بعضا به جای آنالیز حریفان خود، در حال لابی برای تغییر یا عدم تغییر در میان مدیران خود هستند و بعضا به فکر این هستند که پول خود را در آینده چگونه زنده کنند. در هر صورت بهتر است وزارت ورزش این ماجرا را به اتمام برساند و با اعلام و تکمیل نفرات هیات‌مدیره استقلال و پرسپولیس آرامش کامل را هم برای لیگ قهرمانان آسیا و هم برای نقل و انتقالات زمستانی به این تیم‌ها بازگرداند. به نظر می‌رسد خود وزارت ورزش هم فکر نمی‌کرده این دو تیم در لیگ قهرمانان بمانند و صعود کنند اگرنه همان 2 ماه قبل هم این موضوع را مطرح نمی‌کردند، چرا که بیش از هر دلیل دیگری احتمالا وزارت اسامی جدید را اعلام نمی‌کند تا تمرکز این دو تیم در آسیا به هم نخورد چون همان اندازه که عدم اعلام اسامی جدید هیات‌مدیره‌ها می‌تواند منجر به تغییرات و عدم تمرکز شود شاید اعلام اسامی هم اینگونه شرایط را پیش ببرد. باید دید وزارت ورزش چگونه این معادله را حل می‌کند و نتایج این دو تیم در نهایت در آسیا به کجا می‌کشد؟
 

محمد محسن غفوریان:

اقتصاد روحانی؛ استراتژی نامناسب، عملکرد نامطلوب
1- انتقاد اصلی از دولت دکتر روحانی نه به عملکردهای خرد آن، بلکه به جهت‌گیری‌های کلان آن معطوف است. شاید قریب به نیمی از دولت 4 ساله دکتر روحانی صرف تدوین، تصویب و اجرای برجام شد، سندی که در یک اشتباه استراتژیک، به عنوان شاه‌کلید رفع معضلات اقتصادی کشور نیز تلقی شد.
2- دکتر روحانی خود وعده کرد که اجرای برجام باعث جذب سرمایه‌های خارجی و گره‌گشایی از اقتصاد کشور خواهد شد (منبع: خبرگزاری ایسنا، کد خبر: 94051106247،94051206868 و 94060201028)
3- استراتژی نادرست «برجام، کلید اصلی برای بهبود اقتصاد» بلافاصله پس از امضای برجام عملیاتی شد. تیم سیاست خارجی و تیم اقتصادی دکتر روحانی تلاش مستمری کرد کشورهای اروپایی و همچنین ایرانیان خارج از کشور را متقاعد به سرمایه‌گذاری در ایران کند.
4- حالا نزدیک به 2 سال از توافق هسته‌ای می‌گذرد و اینک مردانی از همین دولت (نظیر وزیر اقتصاد و رئیس‌کل بانک مرکزی و وزیر امور خارجه) از کارشکنی‌ها، بدعهدی‌ها و برآورده نشدن انتظارات سخن می‌گویند. دولت دکتر روحانی نه‌تنها فرصت‌های اقدام داخلی را از دست داده بلکه شاه‌کلید برجامش نیز موفق به بازگشودن قفل اقتصاد کشور نشده است. نرخ بیکاری بیشتر شده، رکود بر اقتصاد حکمفرماست، کارگاه‌ها یکی پس از دیگری تعطیل می‌شوند و روحانی به‌جای درک اشتباه استراتژیک خود و تغییر آن، در تبلیغات اخیر خود نیز همچنان بر محوریت سرمایه‌های خارجی برای رونق اقتصاد تأکید کرد.
5- اکنون می‌توان از دغدغه اخیر رهبر معظم انقلاب درک بهتری داشت. ایشان در سخنرانی پنجم اردیبهشت‌شان فرمودند: لازم است نامزدهای محترم به مردم قول بدهند برای پیشرفت کشور، توسعه اقتصادی و باز کردن گره‌ها، به بیرون از مرزها نگاه نخواهند کرد، بلکه به توانایی‌های ملت و ظرفیت‌های کشور چشم می‌دوزند.
6- نکته آخر اینکه شاید برخی بگویند در داخل کشور با محدودیت منابع مواجهیم اما کافی است نگاهی به مدیریت نادرست دولت بر هزینه‌های خود داشته باشیم. در طول 4 سال گذشته مصارف عمومی دولت، با بیش از 2 برابر رشد از حدود 409 هزار میلیارد تومان به حدود 880 هزار میلیارد تومان رسیده است. به نظر می‌رسد به‌جای کمبود منابع باید از مدیریت ضعیف منابع کشور سخن بگوییم.
7 - نقد عملکرد اقتصادی دولت دکتر روحانی فراتر از برخی اقدامات مقطعی و محدود است؛ استراتژی چشم دوختن به بیگانه، مغایر اصول انقلاب اسلامی و منافع ملی است، رویکردی که نه‌تنها روحانی از آن اعلام برائت نکرده بلکه عزم خود را جزم کرده در دوره دوم حضور خود، آن را کامل به اجرا بگذارد. بدین ترتیب شاید فرصت‌های غیر قابل جبران بیشتری برای توسعه درون‌زا از دست برود.

مردم خودمان بیگانه  اما بیگانگان محرمند
1- افشای اقدام اخیر دولت یازدهم در امضای مخفیانه و تعهد به اجرای سند آموزش 2030 یونسکو، بدون طی شدن روال قانونی امضای اسناد اینچنینی و بدون مطلع کردن کارشناسان و مسؤولان حوزه فرهنگی کشور، از یکی دیگر از استراتژی‌های ناکارآمد و مخرب دولت روحانی پرده برداشت؛ اعتماد به بیگانگان و نامحرم دانستن مردم. خوب است بدانیم همین دولت، طی ۴ سال گذشته بارها مهر «محرمانه» را به گزارش‌ها، فعالیت‌ها، قراردادها، اسناد و آمارهای غیرمحرمانه‌ای زد که باید به اطلاع مردم می‌رسید.
2- بارزترین نمونه نامحرم دانستن مردم، از همان ابتدای تشکیل دولت و در خلال مذاکرات هسته‌ای نمود یافت؛ آنجا که تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای از اعلام واقعیت‌ها درباره برجام طفره می‌رفت و ما از زبان طرف مقابل و از کانال رسانه‌های غربی، بسیاری از ناگفته‌های برجام را می‌شنیدیم!
3- اما این تازه آغاز راه بود، در دولت یازدهم حجم عظیمی از قراردادهای اقتصادی میان دولت و طرف‌های خارجی به امضا رسید که نه‌تنها مردم که ذی‌نفعان اصلی همه اقدامات و تصمیمات دولتند، بلکه کارشناسان خبره حوزه‌ مربوط، رسانه‌ها و گاه حتی نمایندگان مجلس شورای اسلامی نیز از چند و چون و شرایط این قراردادها بی‌اطلاع باقی ماندند؛ قراردادهای کلان نفتی (مهر 95)، قرارداد با شرکت‌های رنو و پژوی فرانسه (مهر و اسفند 95) و قرارداد با شرکت ایرباس (بهمن 94) برخی از این موارد است.
4- مرور مختصر یک نمونه از این قراردادهای اقتصادی خالی از لطف نیست؛ بر مبنای قرارداد تعرفه ترجیحی میان ایران و ترکیه، 2 کشور 5۰ تا ۱۰۰ درصد از تعرفه‌های گمرکی خود را خواهند کاست. این کاهش تعرفه‌ها برای ایران درباره محصولات عمدتا کشاورزی است، در حالی که ترکیه در این قرارداد با زیرکی صادرات محصولات صنعتی خود را به ایران انجام خواهد داد (نظیر: لوازم خانگی، انواع منسوجات، موتورهای صنعتی و...). بر اساس این قرارداد کاهش تعرفه کالاهای ایرانی جهت ورود به ترکیه یکبار از جانب طرف مقابل انجام می‌شود ولی ایران ملزم به کاهش پلکانی تعرفه برای هر سال است به طوری که مستمرا کفه ترازو را به نفع ترکیه سنگین‌تر می‌کند. چنین موافقتنامه‌ای که در تنظیم آن نظر معاونت تولید وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز لحاظ نشده، با تمام توان، تولید را نشانه گرفته است. مذاکرات ایران و ترکیه برای اجرای تعرفه ترجیحی از ۱۰ سال پیش آغاز شد، حتی وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت در آن زمان اعلام کرد استعفا می‌کنم اما این قرارداد را امضا نمی‌کنم، چرا که طرف ترک حاضر به پذیرش حقوق منطقی ما نیست. گزارش روزنامه «حریت» ترکیه حاکی است: پس از اجرایی شدن این موافقتنامه، تجار ایرانی انتقادات فراوانی را نسبت به آن مطرح کرده‌اند که متاسفانه تأثیری در انجام توافق نداشت.
5- موضوع به قراردادها ختم نشد، دولت حتی از در اختیار قرار دادن آمارها و اطلاعات ضروری ملی به مردم و رسانه‌ها نیز مضایقه کرد؛ محرمانه ماندن آمار چک‌های برگشتی (دی 94)، آمارهای اقتصادی مربوط به وضع صنعت (اردیبهشت 95)، حتی آمار کم اهمیتی مثل آمار تأخیرهای پروازی (اردیبهشت 95)، تنها بخشی از این ماجراست. وزیر کار گزارش وضعیت اشتغال کشور را محرمانه به مجلس شورای اسلامی می‌برد (اردیبهشت 96) و سخنگوی دولت حتی نامه 4 وزیر را که مهرماه 94 خطاب به رئیس‌جمهور نوشتند و از ایشان تقاضای رسیدگی به وضعیت اقتصادی را داشتند نیز برنتابید و آرزو کرد این نامه محرمانه می‌ماند (سخنان سخنگوی دولت در 14 مهرماه 94). آمار فروش مرکز مبادلات ارزی، نشست ویژه شورای پول و اعتبار، گزارش کیفیت بنزین وارداتی، مصوبه برداشت 1/4 میلیارد دلار از صندوق توسعه ملی، گزارش مقصران حوادث صنعت نفت در سال 94 و... همه و همه باید محرمانه بماند تا نکند بر قبای تدبیر دولت و دولتمردان گردی بنشیند.
6- پرونده کرسنت که با وجود شایعات مختلف مبنی بر محکومیت سنگین مالی ایران، جزئیات بیشتری از آن منتشر نشده است، پرونده حقوق‌های نجومی و ده‌ها پرونده اقتصادی دیگر که دست مردم و رسانه‌ها از مندرجات آنها کوتاه است، نشانه‌های دیگری از استراتژی نادرست «نامحرم دانستن مردم» در دولت یازدهم است. خنده‌دار آنکه معاون اول دولت «محرمانه‌ها» مدعی است: «گردش آزاد اطلاعات در دولت تدبیر اجرایی شده است»!
7 - اما ایجاد انحصار در اطلاعات بویژه اقتصادی و عدم انتشار جزئیات مربوط به قراردادها، 2 فاجعه مهم را در جامعه رقم می‌زند؛ نخست ایجاد بی‌اعتمادی در مردم و از میان رفتن سرمایه‌های اجتماعی و دوم ایجاد رانت برای افراد خاص و زمینه برای ثروت‌اندوزی خاصگان منتسب به منابع اطلاعاتی ویژه.
نفوذ ایدئولوژی ترس از طریق کلید واژه جنگ
1- در خلال حدود 20 ماه مذاکرات هسته‌ای بین ایران و 6 کشور (از آبان 92 تا تیرماه 94)، نوعی چارچوب نظری و مفهومی شکل گرفت که نه‌تنها رویکرد دولت دکتر روحانی را در تعاملات بین‌الملل شکل داد، بلکه پایه‌گذار جهت‌گیری کلان او در حوزه سیاست و اقتصاد داخلی نیز شد. مفهوم محوری آن چارچوب نظری «ترس از بروز جنگ» بود.
2- این نکته بتدریج پس از انعقاد توافق هسته‌ای و در بیان جسته و گریخته مسؤولان دولتی و برخی صاحبنظران جلوه کرد. ابتدا سفیر سابق ایران در فنلاند اوایل شهریور 94 برجام را دورکننده سایه جنگ از کشورمان دانست. همین نکته بزودی توسط دکتر روحانی در نشست با خبرنگاران داخلی و خارجی (7 شهریور 94) مطرح شد. چند روز بعد عمادالدین باقی (از صاحبنظران جریان اصلاحات) با یادآوری اینکه بروز جنگ فجایع زیادی را به همراه دارد، بر همین کارکرد برجام تاکید کرد. آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در آستانه بزرگداشت ایام دفاع‌مقدس گفت: آیندگان قضاوت خواهند کرد که دولت یازدهم چگونه با تدبیر و امید، سایه جنگ، تهدید و تحریم را از فضای کشور دور کرد.
3- چندی بعد در فرآیند تصویب کلیات طرح برجام در مجلس شورای اسلامی (19 مهر 94) به این برداشت اعتراض شد. علیرضا زاکانی (رئیس کمیسیون وی‍‍ژه برجام در مجلس شورای اسلامی) در سخنانی گفت:‌ در بررسی‌های ما در کمیسیون برجام معلوم شد اینکه برجام سایه جنگ را از کشور برگرفت، ادعایی نادرست است بلکه این مساله به واسطه اقتدار ایران بوده است. چندی بعد اعتراض مشابهی توسط سیدمحمود نبویان، نماینده مردم تهران در مجلس انجام شد. وی گفت: برخی گفتند اگر این توافق را انجام نمی‌دادیم دشمن به ما حمله نظامی می‌کرد. چرا این دروغ را به مردم می‌گویید؟ دشمن جرات حمله نظامی به ایران را ندارد، چون می‌داند اگر بزند خواهد خورد. وقتی فکر مسؤول مملکتی عوض شد پای هر توافقی را امضا می‌کند.
4- اما سفر دکتر روحانی در ۷ بهمن 94 به فرانسه، نقطه عطف این ماجراست. ظاهراً در این سفر رئیس‌جمهور وقت فرانسه به ایشان می‌گوید قرار بوده است به ایران حمله نظامی انجام شود و تنها درباره زمان اجرای آن اختلاف نظر وجود داشت که مذاکرات هسته‌ای باعث شد سایه جنگ از سر ایران برداشته شود. این نقل قول در سخنان مجید انصاری، معاون پارلمانی رئیس‌جمهوری و سیدحمید طاهایی، استاندار البرز به عینه عنوان می‌شود.
5- از این پس شاهد شکل‌گیری جریان ویژه‌ای هستیم که با تکرار و تکرار می‌کوشد این ایده را در ذهن همگان مستحکم کند که اگر برجام (و بخوانید مذاکرات مشابه بعدی) نبود، کشور وارد جنگ و ویرانی می‌شد. شخص رئیس‌جمهور، معاونان ایشان، وزرا و استانداران می‌کوشند این شاه‌بیت را در سخنرانی‌های خود قرائت کنند. صدالبته در این میان باید نشان ویژه «خدمت» را به مسعود سلطانی‌فر (رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و وزیر کنونی ورزش و جوانان) بدهیم که بیش از 10 بار رسماً بر این عبارت پافشاری کرده است!
6- اندک مقاومت برخی نمایندگان مجلس، ائمه جمعه و صاحبنظران در برابر این القائات سیل‌گونه، چندان مؤثر نمی‌افتد تا اینکه سخنان رهبر معظم انقلاب در جمع کارگران و کارآفرینان در 10 اردیبهشت 96 فصل‌الخطاب این ماجرا باشد. ایشان تصریح می‌کنند: گاهی می‌شنویم و در گذشته شنیده‌ایم که بعضی‌ها گفته‌اند «ما که آمدیم مسؤولیت پیدا کردیم، توانستیم سایه‌ جنگ را از سر کشور برداریم»؛ نه! این حرف‌ها حرف‌های درستی نیست؛ از بنده بشنوید، آنچه سایه‌ جنگ را، سایه‌ تعرض دشمن را در طول این سال‌های متمادی از سر این کشور رفع کرده، حضور مردم بوده است.
7- کلام آخر: «نفوذ» تنها از طریق سیستم‌های پیچیده جاسوسی انجام نمی‌شود، گاه القای یک ایده‌ غلط از سوی دشمنی بدخواه (مثل رئیس‌جمهور وقت فرانسه) و ترساندن یک جامعه از خوفی موهوم، می‌تواند روال عادی و منطقی تصمیم‌گیری را در مسؤولان ما مختل کرده و در عمل ما را به همان چیزی وادارد که دشمن در انتظار او است؛ یعنی تسلیم از ترس جنگ و خودکشی از بیم مرگ.

ناتوان و بی‌انگیزه در مقابله با فساد
1-  دستیابی به «ثروت کلان» آن هم در زمانی کوتاه، مسیر مشخصی دارد. در خوشبینانه‌ترین حالت اگر با تخلف، قانون‌گریزی و تقلب هم صورت نگرفته باشد، حتماً «برخورداری از رانت» رکن اساسی آن است. رانت‌خواری، منشأ اصلی فساد در حوزه اقتصاد است که گاه حتی با پوشش قانون نیز پوشانده می‌شود به طوری که اقدام رانتی یک مقام دولتی در سرمایه‌گذاری، ایجاد شرکت، خرید و فروش سهام و نظایر آن، به عنوان حقوق شهروندی مطرح و موجه جلوه داده می‌شود.
2- شاید یکی از دلایل هجوم بیش از حد انتظار افراد در ثبت‌نام انتخابات شوراهای شهر و مجلس شورای اسلامی، همین امتیاز ویژه‌ای باشد که مقامات شاغل در این مشاغل دارند، اگرنه چه توجیهی دارد که برای عضویت در شورای یک شهر یا مجلس شورای اسلامی که حقوق مادی مشخص و محدودی دارد، کسی حاضر باشد هزینه‌های میلیاردی کند؟
3- در کابینه دکتر روحانی وزرایی حضور دارند که بنا بر اعلام آگاهان (از جمله برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی) دارای ثروت‌های حدود هزار میلیارد تومانی هستند. وزیر صنعت، معدن و تجارت و وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از جمله وزرایی هستند که موضوع ثروت آنها حتی در جلسه رای اعتماد به ایشان نیز مورد توجه قرار گرفت. عدم اطلاع دقیق از ثروت مابقی نیز به دلیل خودداری وزرای دولت از اعلام دارایی‌های خود و اعضای خانواده‌شان است.
4- اسحاق جهانگیری که خود نامزد ریاست‌جمهوری شد و مدعی پیشگامی برای مبارزه با فساد است، خوب است توضیح دهد برادرش آقای مهدی جهانگیری چگونه در طول سال‌های اخیر به عنوان سرمایه‌گذار بزرگ حوزه‌ گردشگری درآمده‌است؟ آیا همه مردم و علاقه‌مندان سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری، از چنین امکان رشدی برخوردار بوده‌اند؟
5- از همه غم‌انگیزتر ماجرای اخذ دکترای برادر آقای دکتر روحانی، یعنی جناب حسین فریدون از دانشگاه شهید بهشتی است. دکتر محمدمهدی طهرانچی سوم بهمن‌ماه سال گذشته به خاطر رفتار شرافتمندانه خود در انجام وظایف و اجرای مسؤولیت واگذارشده و خودداری از تبعیض در امور اداری مرتبط با تحصیل آقای حسین فریدون، پس از تحمل فشارهای مکرر، توسط وزیر علوم از ریاست دانشگاه شهید بهشتی عزل شد.
6- حال سوال این است: آیا دولتی که علاوه بر بالاترین مسؤول آن، سایر مدیران ارشدش نیز کمابیش برخوردار از رانت بوده‌اند، انگیزه و توانی برای مبارزه با فساد دارد؟ بدیهی است اراده برای برخورد با فساد زمانی شکل می‌گیرد که دامن شخص مدیر و اطرافیانش از چنین آلودگی‌ای پاک باشد.
7- آخرین «بر» رسیده از این باغ، ماجرای مضحک واردات پوشاک توسط دختر مظلوم(!) وزیر آموزش‌وپرورش است که حتی اگر قانونمند و از مجاری رسمی کشور هم انجام شده باشد، از رانت اقتصادی دیگری پرده بر‌می‌دارد. حتی اگر غیرقانونی هم نباشد، ناجوانمردانه است؛ خوب است وزیر محترم توضیح دهند در روزگاری که به لطف سیاست‌های اقتصادی دوستان ایشان در دولت، صنعت نساجی فلج شده و با بیکاری گسترده کارگاه‌های تولید پوشاک مواجهیم، واردات پوشاک از ایتالیا چه معنایی دارد؟
8- دردناک‌تر از نمونه‌های فوق، رویکرد و نوع مواجهه دولت دکتر روحانی با این مساله است که به نظر از اصل چنین رانتخواری‌هایی خطرناک‌تر است؛ زمانی که سخنگوی دولت به جای عذرخواهی از مردم بابت اخذ حقوق‌های نجومی، از این گونه افراد به عنوان «ذخیره نظام» یاد می‌کند، باید فاتحه اراده دولت برای مبارزه با فساد را خواند.
9- کلام آخر به نقل از امام راحل‌مان باشد که فرمودند: «خدا نیاورد آن روزى را که سیاست ما و سیاست مسؤولان کشور ما پشت کردن به دفاع از محرومان و رو آوردن به حمایت از سرمایه‌دارها شود و اغنیا و ثروتمندان از اعتبار و عنایت بیشترى برخوردار شوند. معاذالله که این با سیره و روش انبیا و امیرالمؤمنین و ائمه معصومین علیهم‌السلام سازگار نیست». (صحیفه امام، ج‏20، ص341)

کم تحمل در برخورد با منتقدان
1- انتقادپذیری، علاوه بر محاسنی که به لحاظ منطقی دارد، نشانه‌ای است برای سنجش توانمندی‌های مدیران. بدون شک یکی از مهم‌ترین توانمندی‌ها یا حتی به تعبیر شایسته‌تر، ابزارهای هر مدیر، تحمل شنیدن آرای مخالف است؛ همچنانکه امام علی(ع) نیز در عبارت دقیقی فرمودند: «آلَهُ الرِّیاسَه سَعَهٌ الصَّدرِ» (ابزار ریاست، داشتن سعه‌صدر است). امام صادق(ع) نیز در کلام دیگری فرموده‌اند: «أَحَبُّ إِخْوَانِی إِلَیَّ مَنْ أَهْدَی إِلَیَّ عُیُوبِی» (محبوب‌ترین برادر نزد من کسی است که عیوبم را به من اهدا کند).
2- در روزگاری که حتی در کشورهای غیرمسلمان، مدیران برای نشان دادن شایستگی خود از این رهنمود استفاده کرده و حتی شده وانمود به سعه‌صدر می‌کنند، انتظار می‌رود در کشوری که مدیران آن خود را تربیت شده در مکتب انسان‌ساز اسلام می‌دانند، این توجه و این پایبندی نمود بیشتری داشته باشد.
3- دولت‌ها به‌واسطه سیاست‌گذاری‌ها و انجام امور مختلف اجرایی که طبیعتا دارای تعارضاتی با منافع برخی افراد و گروه‌هاست، همیشه در معرض اعتراض و انتقاد دیگران قرار داشته‌اند و ملزم به ارائه توضیح و دفاع از عملکرد خود یا حتی در صورت درستی انتقادات وارده، ملزم به عذرخواهی و جبران مافات بوده و هستند و این وضعیت برای دولت جناب دکتر روحانی نیز تازگی ندارد.
4- اینکه گفته شود یک دولت مظلوم‌ترین دولت تاریخ بوده یا سیل اتهامات و انتقادات از یک دولت بی‌سابقه بوده است، ادعایی است که نیاز به اثبات دارد. آیا هرگز آماری از هجمه‌ها، انتقادات یا حتی به تعبیری تخریب‌ها از دولت‌های قبلی جمهوری اسلامی تهیه و ارائه شده است؟ آیا از دولت‌های 8 ساله مهندس موسوی، آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی، حجت‌الاسلام خاتمی و دکتر احمدی‌نژاد انتقادات کمی شد؟
5- در ادبیات رایج سیاسی، به اقدام کسی که «بدون دلیل و مستند» و با اتکا به تحریک عواطف مخاطبان (بویژه در جامعه‌ای نظیر جامعه ایران)، خود را مظلوم‌تر از آنچه هست جلوه می‌دهد، «مظلوم‌نمایی» می‌گویند که البته خود نشان از ضعف موقعیت دارد. چنین فردی خواسته یا ناخواسته، خود به اثبات انتقادات دیگران کمک می‌کند و نشان می‌دهد من امکان مناسبی برای پاسخگویی ندارم.
6- اوضاع وقتی بحرانی‌تر می‌شود که مدیران دولتی و در رأس آنها رئیس‌جمهور، نه‌تنها پاسخگوی مطالبات منتقدان خود نباشند، بلکه تلاش کنند با تحقیر، توهین و تخریب آنها، اذهان عمومی را به سمت دیگری متوجه کرده و از ارائه پاسخ فرار کنند. عبارت‌های نامناسبی که در مناظره دوم نامزدهای ریاست‌جمهوری توسط آقای مهندس میرسلیم به نقل قول از جناب دکتر روحانی و برخی مدیران ایشان فهرست و ارائه شد (نظیر: تخریبگر، بزدل، به جهنم، تندرو، متوهم، بی‌شناسنامه، کم‌سواد، هوچی‌گر و...) نشانه‌های خطرناکی است که در کنش و سیره دولت یازدهم دیده می‌شود که به‌رغم تذکر دلسوزان، کمتر بدان‌ها عطف عنایت شد.
7- عدم موضع‌گیری قاطع دولت در قبال رفتار ناشایست وزیر راه‌وشهرسازی با یکی از خبرنگاران، تشدیدکننده گمان همراهی دولت با این اقدام غیراخلاقی و حتی غیرحرفه‌ای است. حتی تحلیل وزیر مربوط از «انگیزه» طرح سوال از سوی خبرنگار، در توجیه رفتار ناشایست خود (به جای عذرخواهی صریح) کار را از آنچه بود بدتر کرد، چرا که پاسخگویی به سوال، هیچ ارتباطی با انگیزه تولید آن ندارد. تازه‌ترین برگ این مثنوی نیز برخورد مجری گردهمایی انتخاباتی دکتر روحانی در قبال کارگران معترضی بود که با دغدغه نان، زبان به اعتراض گشودند، آن هم با چگونه پاسخی؟ تهدید به خرد کردن دهان! و صدالبته بازهم رئیس محترم دولت با سکوتی معنادار از کنار این جریان می‌گذرد!
8- آیا به عقیده شما بالاترین مدیر اجرایی کشور، نباید مجهز به اصلی‌ترین ابزار مدیریتی باشد؟ آیا تصور می‌کنید وقتی که ایشان به نظر مثبت و رأی مردم احتیاج مبرمی دارند، چنین بی‌تحمل در مناظرات سخن می‌گویند، امروز که دوباره بر سریر قدرت نشسته‌اند، با مخالفان خود چه خواهند کرد؟

ترسیدن و ترساندن
1 - در ادبیات قرآن «ترس» کلیدواژه مهمی است؛ در شناخت الزامات زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها، در تعیین سرنوشت افراد و جوامع و در آزمودن عیار دینداری و ایمان مومنان. از جمله نخستین و فراگیرترین آزمون‌های الهی برای همه افراد و جوامع، آزمون «ترس» است. خداوند وعده داده «قطعاً شما را با ترس خواهیم آزمود/ 155 بقره» و باز فرمود: «از دیگران نترسید و فقط از من بترسید/ 44 مائده» و باز هم فرمود: «این شیطان است که دوستان خود را می‌ترساند/ 175 آل عمران».
2- قطعا و یقینا شرایطی در زندگی فردی و اجتماعی افراد حاصل می‌شود که در پس‌زمینه آن «ترس» (ترس وارد شدن لطمه جانی به خود یا دیگران، ترس از دست دادن اموال، ترس از آبرو، ترس به خطر افتادن سلامت و امنیت، ترس ورود خسارت به منافع مادی و غیرمادی فردی و اجتماعی و نظایر آن) قابل مشاهده است، اما مهم نحوه مواجهه دیندارانه با ترس‌هاست.
3- مختصرا اینکه در مواجهه با ترس 2 اقدام اساسی لازم است؛ نخست توکل و اعتماد به پروردگاری که سررشته همه امور و ابتلائات به دست او است و دوم عمل به تکلیف بر اساس شناخت درست از شرایط موجود. با این اوصاف «ترس» همراه همیشگی زندگی فردی و جمعی ما است و تنها باید مراقب بود «ترس» ما را از دایره اعتماد به خداوند و عمل به تکلیف خارج نکند.
4- اما شیطان همواره می‌کوشد با ترساندن مومنان از جان و مال و آبرو و...، آنها را نسبت به حق ناامید کرده و برای «حفظ» داشته‌های‌شان آدمیان را به دروغ، دغل، طمع، خیانت، تخریب و هرگونه صفت و رفتار زشت دیگر وادار کند.
5- «ترس از دشمن به ظاهر قدرتمند خارجی»، از جمله این ترس‌هاست که بالغ بر 40 سال است نظام جمهوری اسلامی ایران مواجه با آن است. ترس از تحریم، ترس از انزوا، ترس از حمله نظامی، ترس از ترور، ترس از ناامنی و ترس‌هایی مشابه که از روز نخست پیروزی انقلاب اسلامی به طور رسمی و غیررسمی در رسانه‌های دشمنان ما بزرگنمایی شد و برخی نیز در داخل، آن را دستاویز اقدامات و تصمیمات منفعت‌طلبانه و نابخردانه خویش کردند. اما آنچه بنیانگذار این نظام مقدس به ما آموخت آن بود که دل، به قادر مطلق بسپاریم و بر اساس تکلیف و وظیفه عمل کنیم، هیچ مانعی بر سر راه اراده خداباوران حق‌طلب تاب ایستادگی نخواهد داشت.
6- سیاست خارجی و داخلی دولت دکتر روحانی متاسفانه دانسته یا ندانسته بر اساس عنصر ترس بنا شده است. نشانه‌های این رویکرد را می‌توان در برخی اقدامات ذیل ملاحظه کرد.
- ضعف نشان دادن در جریان مذاکرات هسته‌ای با بیان اینکه خزانه دولت خالی است!
- نامحرم دانستن مردم از تصمیمات و سیاست‌های مهم مرتبط با سرنوشت آنها (نظیر پرونده‌های متعدد و متنوعی که مهر محرمانه بر آنها نهاده شد، قراردادهای نفتی، سند 2030 و...)
- و بارزتر از همه اظهارات ایشان در مناظره دوم درباره اقدام شجاعانه سپاه در حک شعار ضداسرائیلی روی موشک‌ها.
7- دولتی که خود می‌ترسد استراتژی مواجهه با منتقدان و با مردم را نیز بر همین مبنای غلط بنا می‌کند و اینچنین است که «ترساندن مردم» به رکن اصلی تبلیغاتی دولت یازدهم برای اخذ رأی در انتخابات بدل ‌شد. بیانیه جهانگیری را به یاد بیاورید که حتی به ترساندن مردم از تهیه دارو و کره انجامید. سخنرانی دکتر روحانی در جمع مردم همدان که دیگر نقطه نهایی این استراتژی غیردینی و غیراخلاقی است. ایشان صریحا گفتند اگر منتقدان‌شان رأی بیاورند «در پیاده‌روهای ما هم دیوار خواهند کشید، منطق آنها ممنوع کردن است و چیز دیگری ندارند، آمدند تا همه شبکه‌های اجتماعی را ببندند، دلواپسان از افتتاح بدشان می‌آید، آنها در طول ۳۸ سال فقط اعدام و زندان بلد بودند، می‌خواهند ناامنی را به کشور بازگرداندند و...» و اتهامات دیگری که حتی گاه نشریات زرد و عامه‌پسند هم در ابراز آنها تردید می‌کنند.
8- کلام آخر بیانی از رهبر حکیم انقلاب باشد: «برای یک کشور، بدترین موقعیت این است که مسؤولان کشور از اخم و تهدید و تشر دشمن بترسند؛ اگر ترسیدند، در واقع، در را برای ورود او و دخول او و تجاوز و تعرض او باز کرده‌اند. کسی می‌خواهد بترسد، بترسد اما از طرف مردم نترسد؛ به حساب مردم نترسد. ملت ایستاده‌اند. اگر بنا بود جمهوری اسلامی از اینها ملاحظه می‌کرد، می‌ترسید، عقب‌نشینی می‌کرد، باید اثر و نشانی از ایران و ایرانی باقی نمی‌ماند». (بیانات در دیدار اخیر فرماندهان و کارکنان ارتش)

مسعود  فروغی: انتخابات 29 اردیبهشت 96 با تمام کش‌وقوس‌های سیاسی و اجتماعی‌اش یک بسته کامل اطلاعاتی برای بررسی رفتار گروه‎های سیاسی است، در اینکه کسب موفقیت برای جلب آرای اکثریت اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد شکی نیست، اصلا مگر می‌شود در یک سیستم مردم‌سالار زیست سیاسی داشت و گفت «آرای اکثریت بی‌اهمیت است!» به هرحال یک سوی هر موفقیتی، شکست است، بدتر از شکست برای فعالان نظام سیاسی مردمی، مقابله با آرای عمومی و گردنکشی در برابر آن است، همان خاطره تلخ سال 88 برای 100 سال مردم ایران کافی است تا نتیجه «زدن زیر میز انتخابات» را یک ملت دریافت کند.
انتخابات اردیبهشت 96 مثل همه‌ انتخابات‌ها یک طرف پیروز به معنای کسب آرای اکثریت داشت و یک طرف شکست خورده؛ در این مساله اما هیچ انتخاباتی مثل سال 88 نبوده که یک سوی انتخابات هم آرای اکثریت را به دست نیاورد و هم توان تحمل شکست سیاسی و بازسازی اجتماعی خودش را نداشته باشد.
فارغ از اینکه چه کسی موفق شد رای اکثریت را به دست بیاورد، نحوه آرایش انتخاباتی است؛ صحنه انتخابات نشان می‌دهد مساله انتخابات چه بوده. رای‌ها چرا و چگونه به سمت افراد حاضر گرایش پیدا ‌کرده یا برعکس؟ آیا میان مهم‌ترین مسائل انتخاباتی و دغدغه‌های عمومی نسبت معناداری وجود دارد یا خیر؟
شاید بررسی رفتار طرف پیروز انتخابات از آغاز رقابت‌ها تا روز رای‌گیری کمک بزرگی به پیدا کردن حل این سوال‌‎ها کند، اینکه دولت مستقر به کمک چه ابزاری بالاخره توانست خط تاریخی تمدید دولت‌ در دوره دوم را ادامه دهد حتما یک دلیل خطی ندارد، نمی‌شود از این مساله که رای‌آوری رئیس دولت مستقر همیشه راحت‌تر از رقبایش است گذشت اما درصد پایین دولت روحانی با وجود در اختیار داشتن 4 ساله تمام ارکان اجرایی کشور چیست؟
به نظر می‌رسد مهم‌ترین راز انتخابات 96 که هم منجر به رای‌آوری مجدد حسن روحانی شد و هم یک رقیب بزرگ 16 میلیونی برای دولت به وجود آورد، تغییر صحنه انتخابات ریاست‌جمهوری از عرصه ایجابی به عرصه سلبی است.
دولت روحانی در طول 4 سال فعالیت خودش نتوانست کارنامه‌ای قابل دفاع به جا بگذارد، گسل‌های اجتماعی ایران در صحنه اجتماعی هم آنجا که به مسائل ایجابی نظیر تولید و اشتغال و توسعه اقتصادی و... مربوط می‌شود و هم آنجا که به فساد و تبعیض و بی‌عدالتی مربوط است کارنامه‌ ضعیفی از دولت روحانی به یادگار دارد، آنچنان کارنامه دولت مستقر در این انتخابات ضعیف بود که اتاق فکر رئیس‌جمهور بلافاصله پس از مناظره اول تغییر مشی داد. بعد از مناظره اول که حسن روحانی در شرایط اجتماعی ضعیف نشان داده شد، دولت فهمید ادامه ماندن در زمین «عملکردها» منجر به باخت بزرگی می‌شود، چه آنکه رای بزرگ منفی روحانی تا پایان انتخابات که بخشی از آن در سبد رای آقای رئیسی هم هست، قطعا به عملکرد ضعیف دولت وی بازمی‌گردد اگرنه «ثبات مدیریت و ادامه مسیر نیمه‌کاره» استدلالی است که بسیاری از جامعه ایران را قانع می‌کند، به غیر از شرایطی که تجربه قبلی موفق نبوده باشد.
دولت برای فرار از شکست انتخاباتی خیلی زود «مساله بازی» را عوض کرد، روزهای پس از مناظره اول دیگر آمار و ارقام و بررسی وضعیتی که دولت مستقر نقش بزرگی در وقوع آن داشت جای خودش را به دوگانه‌سازی «نه به ترس» آن هم از جنس سیاسی و فرهنگی داد، اینکه رقبای انتخاباتی روحانی در طول سال‌های اخیر به حقیقت یا دروغ چقدر «پاس گل» به  روحانی داده بودند حتما جای بررسی و اصلاح دارد اما صحنه‌آرایی ستاد انتخاباتی کاندیدای پیروز به گونه‌ای بود که «درست و غلط» در آن اهمیت زیادی نداشت و دستور کار تنها بیرون کشیدن صحنه رقابت از نارضایتی‌های اقتصادی بود. توضیح و تحلیل اینکه دولت چگونه توانست «مساله بله به روحانی» را به «کی ترسناک‌تره؟!» تغییر دهد، جای خودش را دارد اما اثر این سیاست انتخاباتی که رگه‌های آن در سال 92 هم مشاهده شد و در بهار 96 به صورت کامل عملیاتی شد روی جامعه ایران چه خواهد بود؟
با این دست‌فرمان آقایان دولتی، آیا اساسا عملکرد دولت و مجلس و... «مستقر» مهم است؟ قطعا خیر! اصلا چرا مسؤولان تلاشی برای رفع مشکلات کنند؟ فقط کافی است همیشه یک ترس کاذب از «رقیب» در صحنه را به جامعه تزریق کنند، آن وقت به طور کلی دیگر نیازی به کارنامه موفق و دفاع از آن وجود نخواهد داشت. در این شرایط چند اتفاق ناگوار برای جامعه ایران خواهد افتاد، هم اینکه مسؤولان برای حفظ صندلی خود کارنامه ایجابی نخواهند داشت بلکه سند علیه دیگران جمع می‌کنند، متخصصانی که مخالف عملکرد افراد باشند، در گیر و دار دوگانه‌سازی‌های سیاسی و فرهنگی تحت فشار قرار خواهند گرفت و روز به روز شرایط بدتر خواهد شد. شاید به طور کلی رقابت برای اینکه چه کسی می‌تواند این مشکلات را حل کند منتفی شود و رقابت بر سر این شود که چه کسی «کمتر ترسناک» است.
هرچند نباید از اثر وضعی این میزان «دروغ و انگ علیه رقبا» گذشت اما به هر حال انتخابات 96 از هیچ لحاظ منطقی و عقلی کمکی به طرف پیروز هم نخواهد کرد، چراکه اتاق فکر روحانی تصمیم گرفت برای حفظ دولت، رای‌دهندگان را مجاب کند «ما کمتر ضرر داریم»، این سبد رای هرچند پاستور را برای روحانی حفظ می‌کند اما فضای اجتماعی مثبت برای وی شکل نمی‌دهد. به هر حال اینکه چرا انتخابات 96 در کمترین میزان ممکن از موضع ایجابی «چه کسی باید» قرار داشت، برای آینده جامعه ایران چالشی بی‌نظیر فراهم می‌کند.