گروه سیاسی: پس از خروج آمریکا از برجام و تلاش دولت روحانی برای ایجاد یک چارچوب جدید برای همکاری با اروپا، چین و روسیه، دغدغه اصلی توان 3 کشور اروپایی برای ادامه برجام با ایران بود. ابهامات درون اروپا برای ادامه برجام نیز باعث شد حسن روحانی از محمدجواد ظریف بخواهد با وزرای 3 کشور انگلیس، فرانسه و آلمان دیدار و گفت‌وگو کند و از آنها برای تداوم برجام تضمین بگیرد. اروپا نه در آن دیدار و نه تاکنون حاضر به ارائه تضمین به طرف ایرانی نشده است تا همچنان ابهامات در این‌باره باقی بماند. ابوالفضل ظهره‌وند، سفیر اسبق ایران در ایتالیا می‌گوید حجم تبادلات مالی اروپا با آمریکا 600 میلیارد دلار است و این دو سوی آتلانتیک به‌رغم برخی اختلافات، درهم‌تنیدگی دارند. او تصمیم‌گیران اصلی تعامل با ایران را نه دولت‌ها که شرکت‌ها و بانک‌‌های اروپایی می‌داند و می‌گوید آنانند که باید بین قراردادهای میلیارد دلاری با آمریکا و قراردادهای چندده میلیون دلاری با ایران، یکی را انتخاب کنند. او با این حال می‌گوید اروپا برای مذاکرات جانبی با ایران در موضوعات منطقه‌ای و... ناچار است برجام را حفظ کند.
ظهره وند برجام را کج‌راهه جناحی دولت می‌داند و می‌گوید دولت الان یک چک برگشتی در دست دارد و به کشورهای مختلف سفر می‌کند تا آنها کمک کنند بخشی از این چک برگشتی نقد شود. سفیر اسبق ایران در ایتالیا معتقد است حتی با فرض تعامل اروپا با ایران، معجزه‌ای اتفاق نخواهد افتاد و باید به فکر ساخت ایران با تمرکز بر اقتصاد مقاومتی بود. به اعتقاد این دیپلمات، اگر در ایران دلبستگی به غرب نداشته باشیم و تفکر لیبرالی را از سطح حکومت دور کنیم، می‌توانیم تهدیدات را به فرصت تبدیل کنیم.
***
  با خروج آمریکا از برجام، طرف‌های اروپایی از سویی بر حفظ برجام تأکید دارند و از سوی دیگر اذعان به ناتوانی چالش اقتصادی با آمریکا می کنند. خانم مرکل گفته نباید در زمینه مقابله اروپا با آمریکا متوهم بود. برخی برند‌های بزرگ اروپایی در روزهای ابتدایی فرصت 6 ماهه ترامپ، اعلام کرده‌‌اند از ایران خارج می‌شوند و برخی نیز مبادلات تجاری‌شان را با تهران متوقف کردند. توان اروپا برای ادامه برجام با ایران چقدر است؟
2 هفته قبل در صوفیه نشست سران کشورهای اروپایی برگزار و در این نشست پیشنهاداتی برای ادامه برجام مطرح شد. بحث اروپاییان این بود که برای حفظ برجام و روابط با ایران، مقرراتی را به تصویب برسانند که تحریم‌‌های آمریکا در قبال طرف‌های تجاری ایران نافذ نباشد. اروپا چاره‌ای هم ندارد جز اینکه این تصمیم را بگیرد و در مقابل تحریم‌‌های آمریکا بایستد اما باید توجه داشته باشیم که این یک بخش کار است و بخش دیگر روابط تجاری گسترده شرکت‌های بزرگ و بانک‌ها با طرف آمریکایی است که این بانک‌ها و شرکت‌ها خودشان درباره منافع اقتصادی‌شان تصمیم می‌گیرند. با فرض اینکه اروپا چنین تصمیمی را می‌تواند عملیاتی کند اما تصمیم‌گیر اصلی شرکت‌‌های اروپایی خواهند بود. در شرایط فعلی، شرکتی مثل زیمنس که حدود 20 میلیارد دلار با آمریکا تجارت دارد، به طور حتم بین ایران و آمریکا، طرف آمریکایی را انتخاب می‌کند. بسیاری از بانک‌های اروپایی در آمریکا شعبه دارند و این شعب مبادلات مالی چشمگیری با آمریکا دارند، بنابراین صرف نظر از مقررات اتحادیه اروپایی، آنها خودشان تصمیم می‌گیرند. با این شرایط اروپا اگر قوانینی را نیز وضع کند شامل شرکت‌های کوچک و متوسط می‌شود که در سطح اروپا فعالند و با بیرون اروپا و از جمله آمریکا روابطی ندارند، بنابراین مقرراتی که اینها وضع می‌کنند تنها می‌تواند از این شرکت‌‌های کوچک صیانت کند.
  با فرض وضع قوانین حمایتی اروپا برای ادامه برجام، وضعیت ایران نسبت به سابق چگونه خواهد شد؟ آیا اروپا با قوانین حمایتی‌‌‌‌اش می‌تواند مقابل آمریکا بایستد؟
اروپا را باید در چارچوب غرب و لیبرالیسم نگاه کرد. اروپا همسویی کامل با آمریکا دارد اما در برخی موضوعات همچون مسائل امنیتی اختلافاتی را پیدا می‌کند. اروپا در حوزه مدیترانه نزدیک به غرب آسیا است و مسائل امنیتی در این منطقه به طور مستقیم بر آن تاثیرگذار است اما آمریکایی‌ها این تاثیر را نمی‌گیرند. اروپا و آمریکا عضو ناتو هستند، برای رژیم اشغالگر قدس ارزش قائل هستند و اسلام و انقلاب اسلامی را تهدید می‌دانند. باید اینها را هم دید. اروپا تمایل دارد ماشه دیپلماسی‌‌‌‌اش در غرب آسیا به‌خاطر مسائل تروریسم،  پناهندگان، هسته‌ای و مساله روابط اقتصادی با این منطقه، کار کند. وقتی به این مجموعه نیازها دقت می‌کنید، متوجه می‌شوید اروپا مجبور است در جاهایی با ترامپ زاویه پیدا کند و فشار به آمریکا وارد کند تا ترامپ منافع آن را در نظر بگیرد. فراموش نکنیم جنبه‌‌‌هایی که ترامپ مطرح می‌کند و می‌خواهد در برجام بگنجاند، مورد تایید اروپا نیز هست اما اروپایی‌ها معتقدند برجام را نمی‌شود تغییر داد و باید مذاکرات جانبی را آغاز کنند. به همین خاطر مجبور هستند هم برجام را حفظ کنند و هم اینکه بتوانند روابط با ایران را فعال نگه دارند تا بتوانند به اهداف مشترکی که در 2 سوی آتلانتیک در رابطه با انقلاب اسلامی وجود دارد، دست پیدا کنند. اروپایی‌ها باید نشان دهند در موضوع بیمه حمل‌ونقل کشتی‌‌های نفتکش چه می‌کنند. آمریکا در گام اول این موضوع را در دستور کار دارد تا از این طریق به ایران فشار وارد کند. باید دید اروپا در بحث خرید نفت و بیمه‌نامه نفتکش چه می‌کند.
  شما امیدوار هستید به اینکه اروپا بتواند در مقابل آمریکا بایستد و در چارچوب برجام منافع ایران را تضمین کند؟
خیر! من بحث کارشناسی می‌کنم. برای اروپا برجام مهم است. بر همین اساس، دیپلماسی ما باید هوشمند و انقلابی باشد. با دیپلماسی واداده نمی‌توانیم از اروپا چیزی را که انتظار است بگیریم. اروپا باید بداند اگر برجام از کار بیفتد منافع آن هم از بین می‌رود. در همین چارچوب، مباحثی وجود دارد که جای طرح آن در رسانه نیست. اروپا وضعیت دشواری با حضور ترامپ دارد. اگر دموکرات‌ها در آمریکا بر سر کار بودند، وضعیت فرق می‌کرد. الان ترامپ و حماقت‌‌‌هایی که مرتکب می‌شود، اروپا را گوشه رینگ انداخته است. مساله هویت اروپایی و پروژه اروپا مهم است. خود اروپایی‌ها در داخل اتحادیه مشکلاتی دارند. اروپا هرچند اتکای امنیتی به آمریکا دارد اما به دنبال ایفای یک نقش مستقل است. این اتحادیه متاثر از آمریکاست و روابط تجاری 600 میلیارد دلاری با آمریکا دارد. حجم مبادلات تجاری اروپا با ایران اصلا قابل قیاس با این حجم گسترده تجارت با آمریکا نیست و حدود 20 میلیارد دلار است. ما بیشتر با چین و امارات مراوده اقتصادی داشته‌‌‌‌‌ایم. با این محاسبات باید اندازه و شأن اروپا را خوب بشناسیم. جدای از این مسائل، اروپا و آمریکا در موضوعات انقلابی با ما زاویه جدی دارند. با احتساب این موضوعات، من معتقدم بعید است از برجام، آبی برای ما گرم شود. متاسفانه ما الان چاره‌ای نداریم زیرا امتیازاتی را که باید می‌دادیم، قبلا دادیم. الان فقط باید منتظر بود تا طرف اروپایی خودش را نجات دهد. ما در ماه‌‌های آینده با فراز و نشیب دیپلماتیک مواجه هستیم و می‌توان امیدوار بود اروپا به دلیل شرایط دشوار کنونی با ایران کار کند اما این‌طور نمی‌توان تصور کرد که کار کردن با اروپا برای ما معجزه می‌کند. معجزه ما اقتصاد مقاومتی و اتکا به هویت انقلابی و استفاده از راهبرد مشخص اقتصادی برای شکل‌دهی به ایران آباد و توسعه‌یافته است که این را با کمک اروپایی‌ها نمی‌توان انجام داد. شرایط بین‌المللی به نفع ما است. اگر در ایران دلبستگی به غرب نداشته باشیم و تفکر لیبرالی را از سطح حکومت دور کنیم، می‌توانیم تهدیدات را به فرصت تبدیل کنیم.
  شما معتقدید نحوه دیپلماسی و مواجهه ما با طرف اروپایی در تغییر شرایط به نفع تهران تاثیرگذار  است؟
شرایط بین‌المللی را باید خوب دید. ما یک طرف بازی هستیم و باید خودمان را باور کنیم و بدانیم انقلاب در مرحله بلوغ است و به وضعی رسیده که رژیم صهیونیستی و خیلی‌ها را متوحش کرده است. این بیانگر یک ظرفیت است که باید از آن در راستای حل‌وفصل مشکلات‌مان از جمله مشکلات اقتصادی استفاده کنیم. ما الان در سوریه، لبنان، یمن و عراق موقعیت نفوذ  داریم و باید این را تبدیل به فرصت کنیم. ما نباید سر میز مذاکرات این نفوذ و قدرت را به کسی که این موقعیت را تهدید می‌داند، واگذار کنیم. آمریکا می‌گوید ایران در منطقه نفوذ دارد. بله! ما نفوذ داریم و این را بیشتر می‌کنیم. تفکر انقلابی می‌گوید باید نفوذتان را بیشتر کنید اما تفکر لیبرال وامی‌دهد و می‌گوید این برای ما دردسرساز است. مشکل ما مشکل تفکری است و تا این تفکر تغییر نکند و آن نگاه کدخداپنداری آمریکا را عوض نکنیم اتفاقی نخواهد افتاد و ما هر روز مشکل خواهیم داشت. ما باید خودمان را قدرت بدانیم. قدرت الزامات، بازی و نگاه خاص خودش را دارد. ایران باید خودش را مثل چین و روسیه قدرت ببیند. آیا آمریکا و اروپا می‌توانند با روسیه و چین محکم برخورد کنند؟ شما پیونگ‌یانگ را با ما مقایسه کنید. این کشور در هیچ بعدی در حوزه توسعه با ایران قابل مقایسه نیست اما به دلیل اینکه دشمن را خوب شناخته، خیلی بهتر از ما بازی می‌کند و ابتکار عمل دستش است ولی دولت ما الان یک چک برگشتی را دست گرفته و راه افتاده کشور به کشور می‌گوید که کمک کنید بخشی از این چک برگشتی نقد شود. این تفاوت دیپلماسی 2 کشور است.
  دلیل اینکه سرنوشت برجام در کمتر از 3 سال اینگونه رقم خورد، چه بود؟
نگاه من به این موضوع ملی است. من به ایرانی انقلابی فکر می‌کنم که در رأسش رهبری قرار دارند و کل ساختار باید در این چارچوب حرکت کند زیرا تهدید مشترک داریم. وقتی تهدید خارجی متوجه کشور شود از دین، قوم و... نمی‌پرسد و همه را ایرانی می‌بیند. موضوعات ملی را باید در تراز ملی دید اما متاسفانه دولت نتوانست موضوعات ملی را در تراز ملی ببیند. با این نگاه جناحی و محفلی برجام متولد شد. برجام درس بزرگی بود تا بدانند اگر به موضوعات ملی، جناحی نگاه کنند فرجامی بهتر از برجام نخواهد داشت. باید موضوعات ملی را فراجناحی دید و طبق منویات رهبر انقلاب پیگیری کرد. ایشان راه را ترسیم می‌کنند و تعیین سرعت با دولت است. اما آقایان برچسب تندرو و کندرو زدند. اصلا راه را قبول نداشتند و کج‌راهه‌ای به اسم برجام درست کردند. حالا باید این کج‌راهه را مدیریت کرد زیرا هزینه‌ها را کامل دادیم. امروز هم می‌شود از تهدید برجام، فرصت درست کرد. ما باید از این فرصت استفاده کنیم تا کشور کمترین آسیب را ببیند و بتوانیم در این مسیر خطیر جلو برویم.

در جریان سفر «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهور فرانسه به روسیه، یک نشست خبری میان او و «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه در سن‌پترزبورگ برگزار شد. موضوع ایران و وضعیت تعهدات برجامی محور اصلی این نشست خبری بود. به گزارش «وطن‌امروز»، مکرون در این نشست ضمن تاکید بر اینکه اروپا تلاش می‌کند برجام را حفظ کند از ضرورت انجام مذاکرات موشکی و منطقه‌ای با ایران گفت اما این موضع رئیس‌جمهور فرانسه با دیدگاه مخالف رئیس‌جمهور روسیه مواجه شد به گونه‌ای که ولادیمیر پوتین در این نشست خبری تصریح کرد اروپا نباید موضوع برجام و تعهدات آن را به برنامه دفاع موشکی ایران و وضعیت منطقه غرب آسیا گره بزند. پوتین این را هم گفت که تا پایان زمان مشخص شده در برجام یعنی سال 2025، نباید درباره مسائل منطقه‌ای و موشکی با ایران مذاکره کرد و پس از این زمان نیز اگر ایران مایل باشد، آنگاه در این‌باره گفت‌وگو خواهد شد.  به گزارش فارس، در این نشست خبری که روز پنجشنبه برگزار شد، امانوئل مکرون اظهار داشت: «باید اطمینان حاصل کنیم ایران به تعهداتش پایبند می‌ماند تا شرکت‌های ما به همراه شرکای خود، راهکار عملی و اجرایی بیابند. آنها باید هر آنچه در توان دارند انجام دهند تا فارغ از تحریم‌های آمریکا، مواضع خود و منافع اقتصادی خود را حفظ کنند و همچنین به فعالیت اقتصادی در ایران ادامه دهند. از سوی دیگر، همانطور که گفته‌ام، لازم است ایران به تعهداتش پایبند بماند. اطلاعاتی که ما در روزهای گذشته از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دریافت کرده‌ایم، بسیار مثبت بوده‌ است». مکرون ادامه داد: «من و رئیس‌جمهور [ولادیمیر] پوتین در این موضع اشتراک نظر داریم و می‌خواهیم این چارچوب را که برای امنیت منطقه ضروری است، حفظ کنیم. من پیش از این هم به رئیس‌جمهور پوتین و دیگران درباره برنامه هسته‌ای ایران پس از سال 2025، برنامه موشک‌های بالستیک و برخی موضوعات منطقه‌ای ایران، گفته‌ام. ما گفت‌وگو درباره این موضوعات را با رئیس‌جمهور روحانی آغاز کرده‌ایم و معتقدیم اگر همه ما به تعهداتی که در سال 2015 پذیرفتیم، پایبند باشیم، این گفت‌وگو‌ها کاملا امکان‌پذیر است». اما در ادامه این نشست خبری رئیس‌جمهور روسیه با تأکید بر لزوم حفظ توافق هسته‌ای، تحریم‌های یکجانبه را نامشروع خواند و به اروپا هم توصیه کرد تلاش برای حفظ برجام را به مسائل غیرهسته‌ای گره نزند. وی گفت: «موضع ما در قبال برجام روشن است. اعتقاد داریم این توافق باید حفظ شود. همانطور که امانوئل همین الان گفت و می‌دانید، من اخیرا با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار و رو در رو با او صحبت کردم. او گفت ایران به طور کامل به تعهدات خود ذیل این توافق پایبند بوده است. سوال این است که مبنای بر هم زدن این توافق چیست؟ از مواضع فرانسه و اروپا که خواهان حفظ این توافق است، استقبال می‌کنیم. می‌دانیم کار پیچیده‌ای است». پوتین افزود: «روسیه هرگز از اقدامات یکجانبه و تحریم‌های یکجانبه حمایت نکرده و هرگز به صورت یکجانبه تحریمی اعمال نکرده است. بر اساس قوانین بین‌المللی کنونی و منشور ملل متحد، هرگونه محدودیتی علیه دولت‌های مستقل، تنها باید از مسیر شورای امنیت سازمان ملل اعمال شود و هرگونه محدودیت دیگری نامشروع است». او درباره طرح فرانسه برای مطرح کردن موضوعات غیرهسته‌ای، گفت: «پیشنهاداتی از سوی رئیس‌جمهور مکرون ارائه شده‌ است، در تماس تلفنی اخیری هم که با هم داشتیم، مورد بحث قرار گرفت. موافقم که می‌شود درباره برنامه موشکی، درباره وضعیت منطقه‌ای و فعالیت‌های منطقه‌ای پس از 2025 هم صحبت کرد». پوتین با این حال تأکید کرد: «از همان ابتدا من موضعم را اعلام کرده‌ام و تا جایی که می‌دانم رئیس‌جمهور فرانسه هم موافق است که نباید حفظ برجام را به این سه جزء گره بزنیم، چرا که در غیر این صورت این بدان معنی خواهد بود که ما هم داریم این توافق را ترک می‌کنیم، چرا که در برجام درباره این موارد چیزی گفته نشده است. من موضع خود را تکرار کردم و فکر می‌کنم رئیس‌جمهور فرانسه هم با آن موافق بود». در ادامه رئیس‌جمهور فرانسه بار دیگر گفت این کشور به دنبال گفت‌وگو درباره مسائلی فراتر از برجام با ایران است. او گفت: «من با صحبتی که رئیس‌جمهور پوتین کرد موافقم اما به دنبال ضمائمی برای توافق 2015 هستیم. من هرگز در توافق کنونی ابراز تردید نکردم و معتقدم این توافق درباره وضعیت کنونی برنامه هسته‌ای ایران است و باید حفظ شود. من هیچ طرح بهتری برای جایگزینی این توافق نشنیده‌ام». وی ادامه داد: «ما می‌خواهیم به این توافق ضمیمه بیفزاییم».
مکرون: نمی‌توانیم از شرکت‌ها محافظت کنیم
اما دیروز برخی خبرگزاری‌ها نقل قولی از امانوئل مکرون منتشر کردند که وی در آن گفته است فرانسه نمی‌تواند از شرکت‌های فرانسوی که در آمریکا فعالیت تجاری می‌کنند، در مقابل تحریم‌های آمریکا محافظت کند.
باشگاه خبرنگاران به نقل از شبکه تلویزیونی المیادین گزارش داد رئیس‌جمهور فرانسه  گفت: ما مخالف تحریم‌های یکجانبه علیه ایران هستیم اما نمی‌توانیم از شرکت‌های فعال خودمان در آمریکا محافظت کنیم.
مکرون گفت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا به دلیل اینکه توافق هسته‌ای با ایران در دوران باراک اوباما، رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا شکل گرفته است، این توافق را دوست ندارد.

اگر تا پیش از خروج رسمی آمریکا از برجام، این عباس عراقچی بود که همواره سعی می‌کرد نقض‌عهدهای آمریکا در توافق هسته‌ای را ماله‌کشی کند، حالا با خروج آمریکا از این توافق، مجید تخت‌روانچی وظیفه‌ای اینچنینی برای خود تعریف کرده است. البته دیگر آمریکا در این توافق نیست که نیاز باشد تخت‌روانچی ماله‌کش اقدامات آمریکا باشد و او اکنون وظیفه دارد تناقضات دستگاه دیپلماسی را ماله‌کشی کند. تازه‌ترین اظهارنظر او به سبک عباس عراقچی مربوط به موضع محمدجواد ظریف پیرامون واکنش ایران به خروج آمریکا از برجام است. پیش از خروج آمریکا از برجام، محمدجواد ظریف که در آمریکا به سر می‌برد در گفت‌وگو با یک رسانه آمریکایی درباره واکنش ایران به خروج آمریکا از برجام گفته بود ایران 3 سناریو در صورت خروج آمریکا از برجام در دستور کار دارد. او این 3 سناریو را «خروج از برجام و آغاز غنی‌سازی»، «شکایت به کمیسیون مشترک برجام» و «خروج از NPT» عنوان کرده بود. حالا اما مجید تخت‌روانچی در اظهارنظری قابل تامل گفته این سناریوها برای زمان قبل از خروج آمریکا از برجام بوده است. معاون سیاسی رئیس‌جمهور در گفت‌وگو با خبرگزاری صداوسیما، در پاسخ به این پرسش که آیا اقدامات بعدی ما در چارچوب سناریوهای سه‌گانه اعلامی آقای ظریف در مواجهه با خروج آمریکا از برجام خواهد بود، اظهار داشت: سناریوهای اعلامی آقای ظریف مربوط به زمان پیش از خروج آمریکا از برجام بود، الان با وضع جدیدی مواجهیم اما انتخاب‌های مختلفی داریم که آن را بررسی کرده‌ایم و اینکه در نهایت چه گزینه‌ای را بخواهیم انتخاب کنیم منوط به تصمیم مسؤولان عالی نظام است. اکنون تمرکز ما بر این است که این چند هفته، مذاکرات طبق اصولی که تعیین کردیم به کجا می‌رسد.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای یازدهمین بار اعلام کرد ایران به طور کامل به تعهدات خود در توافق هسته‌ای پایبند بوده و اجازه بازرسی‌های لازم را به بازرسان آژانس داده است. این نخستین گزارش آژانس انرژی اتمی پس از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای است. به گزارش «وطن‌امروز» بازرسان آژانس انرژی اتمی موظفند هر 3 ماه یکبار، گزارشی از برنامه هسته‌ای ایران تهیه و آن را تقدیم آژانس انرژی اتمی کنند. در گزارشی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنجشنبه ۲۴ مه /3 خرداد منتشر کرد، تهران کماکان به موارد تعیین شده در توافق هسته‌ای عمل می‌کند. اجرای تعهدات ایران در حالی است که آمریکا 2 هفته پیش رسما از این توافق خارج شد و کشورهای اروپایی که اعلام کرده‌اند حاضرند به مفاد این توافق پایبند باشند، هنوز هیچ تضمینی برای اقدام عملی به تهران نداده‌اند. با وجود این شرایط، در این توافق تنها ایران است که همچنان به تعهدات برجامی خود پایبند است و حتی در مواجهه با خروج آمریکا از این توافق، کاهشی در محدودیت‌های هسته‌ای خود انجام نداده است. آژانس در گزارش اخیر خود آورده که هیچ سند و مدرکی حاکی از نقض توافق هسته‌ای از سوی ایران مشاهده نشده است.
 

در جریان سفر «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهور فرانسه به روسیه، یک نشست خبری میان او و «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه در سن‌پترزبورگ برگزار شد. موضوع ایران و وضعیت تعهدات برجامی محور اصلی این نشست خبری بود. به گزارش «وطن‌امروز»، مکرون در این نشست ضمن تاکید بر اینکه اروپا تلاش می‌کند برجام را حفظ کند از ضرورت انجام مذاکرات موشکی و منطقه‌ای با ایران گفت اما این موضع رئیس‌جمهور فرانسه با دیدگاه مخالف رئیس‌جمهور روسیه مواجه شد به گونه‌ای که ولادیمیر پوتین در این نشست خبری تصریح کرد اروپا نباید موضوع برجام و تعهدات آن را به برنامه دفاع موشکی ایران و وضعیت منطقه غرب آسیا گره بزند. پوتین این را هم گفت که تا پایان زمان مشخص شده در برجام یعنی سال 2025، نباید درباره مسائل منطقه‌ای و موشکی با ایران مذاکره کرد و پس از این زمان نیز اگر ایران مایل باشد، آنگاه در این‌باره گفت‌وگو خواهد شد.  به گزارش فارس، در این نشست خبری که روز پنجشنبه برگزار شد، امانوئل مکرون اظهار داشت: «باید اطمینان حاصل کنیم ایران به تعهداتش پایبند می‌ماند تا شرکت‌های ما به همراه شرکای خود، راهکار عملی و اجرایی بیابند. آنها باید هر آنچه در توان دارند انجام دهند تا فارغ از تحریم‌های آمریکا، مواضع خود و منافع اقتصادی خود را حفظ کنند و همچنین به فعالیت اقتصادی در ایران ادامه دهند. از سوی دیگر، همانطور که گفته‌ام، لازم است ایران به تعهداتش پایبند بماند. اطلاعاتی که ما در روزهای گذشته از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دریافت کرده‌ایم، بسیار مثبت بوده‌ است». مکرون ادامه داد: «من و رئیس‌جمهور [ولادیمیر] پوتین در این موضع اشتراک نظر داریم و می‌خواهیم این چارچوب را که برای امنیت منطقه ضروری است، حفظ کنیم. من پیش از این هم به رئیس‌جمهور پوتین و دیگران درباره برنامه هسته‌ای ایران پس از سال 2025، برنامه موشک‌های بالستیک و برخی موضوعات منطقه‌ای ایران، گفته‌ام. ما گفت‌وگو درباره این موضوعات را با رئیس‌جمهور روحانی آغاز کرده‌ایم و معتقدیم اگر همه ما به تعهداتی که در سال 2015 پذیرفتیم، پایبند باشیم، این گفت‌وگو‌ها کاملا امکان‌پذیر است». اما در ادامه این نشست خبری رئیس‌جمهور روسیه با تأکید بر لزوم حفظ توافق هسته‌ای، تحریم‌های یکجانبه را نامشروع خواند و به اروپا هم توصیه کرد تلاش برای حفظ برجام را به مسائل غیرهسته‌ای گره نزند. وی گفت: «موضع ما در قبال برجام روشن است. اعتقاد داریم این توافق باید حفظ شود. همانطور که امانوئل همین الان گفت و می‌دانید، من اخیرا با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دیدار و رو در رو با او صحبت کردم. او گفت ایران به طور کامل به تعهدات خود ذیل این توافق پایبند بوده است. سوال این است که مبنای بر هم زدن این توافق چیست؟ از مواضع فرانسه و اروپا که خواهان حفظ این توافق است، استقبال می‌کنیم. می‌دانیم کار پیچیده‌ای است». پوتین افزود: «روسیه هرگز از اقدامات یکجانبه و تحریم‌های یکجانبه حمایت نکرده و هرگز به صورت یکجانبه تحریمی اعمال نکرده است. بر اساس قوانین بین‌المللی کنونی و منشور ملل متحد، هرگونه محدودیتی علیه دولت‌های مستقل، تنها باید از مسیر شورای امنیت سازمان ملل اعمال شود و هرگونه محدودیت دیگری نامشروع است». او درباره طرح فرانسه برای مطرح کردن موضوعات غیرهسته‌ای، گفت: «پیشنهاداتی از سوی رئیس‌جمهور مکرون ارائه شده‌ است، در تماس تلفنی اخیری هم که با هم داشتیم، مورد بحث قرار گرفت. موافقم که می‌شود درباره برنامه موشکی، درباره وضعیت منطقه‌ای و فعالیت‌های منطقه‌ای پس از 2025 هم صحبت کرد». پوتین با این حال تأکید کرد: «از همان ابتدا من موضعم را اعلام کرده‌ام و تا جایی که می‌دانم رئیس‌جمهور فرانسه هم موافق است که نباید حفظ برجام را به این سه جزء گره بزنیم، چرا که در غیر این صورت این بدان معنی خواهد بود که ما هم داریم این توافق را ترک می‌کنیم، چرا که در برجام درباره این موارد چیزی گفته نشده است. من موضع خود را تکرار کردم و فکر می‌کنم رئیس‌جمهور فرانسه هم با آن موافق بود». در ادامه رئیس‌جمهور فرانسه بار دیگر گفت این کشور به دنبال گفت‌وگو درباره مسائلی فراتر از برجام با ایران است. او گفت: «من با صحبتی که رئیس‌جمهور پوتین کرد موافقم اما به دنبال ضمائمی برای توافق 2015 هستیم. من هرگز در توافق کنونی ابراز تردید نکردم و معتقدم این توافق درباره وضعیت کنونی برنامه هسته‌ای ایران است و باید حفظ شود. من هیچ طرح بهتری برای جایگزینی این توافق نشنیده‌ام». وی ادامه داد: «ما می‌خواهیم به این توافق ضمیمه بیفزاییم».
 

محسن شهمیرزادی: 7 ماه و چند روز پیش بود که شکایت چند زن از هاروی واینستین شوک غیرمنتظره‌ای را به هالیوود وارد کرد. اما هیچ‌کس فکر نمی‌کرد این ماجرا دومینویی باشد که 7 ماه و چند روز بعد نیز هنوز تیتر یک رسانه‌‌های جهان را از آن خود کند. هر چند روز یک بار، نامی بزرگ از سینمای جهان به لیست عجیب و غریب رسوایی‌‌های هالیوودی افزوده می‌شود و دیگر برای مخاطبان موضوع غیرمنتظره‌ای نیست. اکنون دیگر واینستین با بیل کازبی بزرگ(!)، کوین اسپیسی و... هم‌ردیف شده است و به این اتفاق دیگر نمی‌توان لقب «رسوایی» داد، چرا که این «بحران» به نظر حالاحالاها رفتنی نیست و انتظار می‌رود به تعداد هنرپیشه‌‌های معروف، خبر از  رسوایی جنسی دیگری به گوش برسد! همانطور که روز گذشته رسوایی «مورگان فریمن»، بازیگر سیاهپوست و مطرح فیلمی چون «رستگاری در شائوشنگ» انگشت حیرت به دهان آنهایی آورد که همیشه غرق در کاراکترهای فیلم‌ها و تقدیس آنها بوده‌‌‌‌اند؛ حال آنکه واقعیت را نمی‌توان در نقش‌‌های سینمایی پیدا کرد.
«فریمن» و رستگاری در هالیوود!
خبرها حاکی از آن است که 8 زن با طرح شکایتی، ادعا کرده‌اند که از سوی مورگان فریمن مورد اذیت و آزار جنسی قرار گرفته‌‌‌اند. فریمن که معمولا در آثار خود نقش افراد خردمند و رستگار را برعهده داشته، متهم به تعداد زیادی آزار‌‌های جنسی است که در لیستی بلندبالا منتشر شده است. به طور مثال، یکی از زن‌‌‌هایی که در در فیلم «Now You See Me» با فریمن همکاری داشته، از آزارهای جنسی فریمن شکایت و بیان کرده که وی مدام او و یکی دیگر از همکاران زن را مورد آزار و اذیت قرار داده و همواره درباره اندام‌شان صحبت می‌کرده است. وی همچنین اظهار داشته که همه می‌دانستند وقتی فریمن سر صحنه حاضر است نباید لباسی بپوشند که  بالاتنه یا پایین‌تنه آنها را نشان دهد. پس از این اتفاق، فریمن مانند بسیاری از هم‌قطاران خود در رسوایی جنسی مجبور به واکنش فوری شد و با انتشار بیانیه‌‌‌ای گفت: «هر کس مرا می‌شناسد و با من کار کرده می‌داند من فردی نیستم که از روی عمد کسی را آزار دهم و باعت ناراحتی وی شوم. از تمام کسانی که احساس ناراحتی و بی‌احترامی کردند عذرمی‌خواهم و من چنین قصدی نداشته‌ام». فریمن تاکنون 5 بار نامزد جایزه اسکار شده که در سال ۲۰۰۴ برای فیلم «عزیز میلیون دلاری» برنده بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد. 3 فیلم از او یعنی «رانندگی برای خانم دیزنی»، «افتخار» و «رستگاری در شائوشنگ» در فهرست ۱۰۰ فیلم برتر تاریخ سینما قرار دارد. همچنین «سری جدید بتمن»، «نابخشوده»، «شوالیه تاریکی»، «لوسی»، «قرمز»، «تحت تعقیب» و «شیوع» از دیگر آثار مطرحی است که فریمن در آن به ایفای نقش پرداخته است.
پدر کازبی!
«بیل کازبی، پدر همه آمریکایی‌ها بود و مردی بود که همه دوستش داشتند. چه کسی حرف مرا باور می‌کرد؟» این جملاتی است که جوان تارشیس در برنامه تلویزیونی CNN بیان کرد؛ بازیگری که در 19 سالگی و پس از شرکت در «شوی بیل کازبی» مورد تجاوز بیل کازبی بزرگ(!) قرار گرفته بود، اما سال‌ها جرأت بیان این مساله را نداشته است چرا که بیل کازبی به گفته او، پدر همه آمریکایی‌ها بوده و چون شاهدی هم نداشته حتی مادرش هم این اتفاق را باور نمی‌کرد. این جملات تارشیس برای نسل قدیم آمریکایی‌ها معنای دیگری داشت؛ کسانی که سال‌ها بیل کازبی بزرگ(!) را دوست می‌داشتند و حالا می‌شنیدند او حداقل به 60 زن تجاوز کرده است. «جانیک دیکینسون» اما به نظر نخستین زنی بوده که مورد تجاوز کازبی قرار گرفته و آنچه مشهود است، دادگاه تنها به دلیل همین یک فقره جرم، بازیگر مطرح سینمای هالیوود را مجرم شناخته و هنوز فرصتی برای رسیدگی به شکایات بقیه فراهم نشده است. دیکینسون می‌گوید در سال 1982 وقتی که داشته با بیل کازبی و یکی از دوستانش غذا می‌خورده، دوستش به دلیل اینکه کاری برایش پیش آمده، از آنها خداحافظی کرد و رفت. وقتی او با بیل کازبی تنها شد، کازبی به او قرصی می‌خوراند که او پس از آن بیهوش می‌شود و وقتی به هوش می‌آید متوجه می‌شود که چه بر سرش آمده است. هرچند کازبی در اعترافات خود، زن را «هوشیار» خوانده که با اراده  خودش تن به رابطه جنسی داده است، اما تقریبا اکثر افرادی که مورد تجاوز کازبی قرار گرفته‌‌‌‌اند، اظهار داشته‌اند که ابتدا با دارویی بیهوش شده‌اند و سپس به آنها تعرض شده است. نکته مشترک دیگر آن است که عمده این افراد علت سکوت خود را وجهه کازبی نزد مردم دانسته‌اند که احترام مردم به آنها و شخصیت موجه او باعث شده هرگز تصور نکنند که با شکایت از او، کسی حرف‌شان را باور کند.
شکارچی در آمریکا، شکارگاه در اروپا
در جشنواره کن امسال که متاثر از رسوایی جنسی واینستین و اهالی هالیوود بود، آزا آرجنتو بازیگر ایتالیایی در اختتامیه این جشنواره، جنجال‌ساز شد. آرجنتو که برای اهدای جایزه بهترین بازیگر زن به همراه ایوا دوورنای روی صحنه رفته بود، بیان داشت که در همین جشنواره مورد تجاوز قرار گرفته است. آرجنتو با بیان اینکه  «سال 1997، همین‌جا در کن هاروی واینستین به من تجاوز کرد.» اظهار داشت: «آن زمان 21 ساله بودم و این جشنواره شکارگاه او بود.». او در ادامه بیان داشت: «می‌خواهم پیشگویی کنم. کن دیگر هرگز پذیرای هاروی واینستین نخواهد بود. او با فضاحت و رسوایی در حالی به زندگی‌اش ادامه خواهد داد که جامعه سینما از او پرهیز دارد، همان جامعه‌ای که پشت او ایستاد و گناهانش را لاپوشانی کرد». او در حالی جمله آخر خود را بیان داشت که به نظر می‌رسید نه‌تنها سینمای آمریکا بلکه اروپا و جشنواره‌ای چون کن نیز، محمل آمد و شد هنرپیشگان فاسد بوده‌‌‌ است. آرجنتو در ادامه خطاب به برخی حضار گفت: «و حتی امشب، در میان شما کسانی نشسته‌اند که همچنان نحوه برخوردشان با زنان زیر سوال است، چرا که چنین رفتاری نه‌تنها در سینما جایی ندارد بلکه در هیچ صنعت و محل کاری جایی ندارد. خودتان می‌دانید چه کاره‌اید. جای شما در سینما نیست. اما از همه مهم‌تر، ما هم شما را می‌شناسیم و دیگر به شما اجازه نخواهیم داد قسر در بروید.»
و داستانی که ادامه دارد...
اگرچه دومینوی رسوایی جنسی بعد از واینستین که به تازگی خود را تسلیم پلیس کرده، به بسیاری از ستارگان هالیوود سرایت کرد اما هنوز پرونده این تهیه‌کننده 66 ساله داغ‌‌‌‌‌‌تر از بقیه هم‌ردیفان خود ادامه‌دار است. به گونه‌ای که اخیرا گویینت پالترو از ستارگان زن هالیوود، خاطره‌ای از برخورد برد پیت با این تهیه‌کننده را سوژه رسانه‌ها کرد. او در یکی از مصاحبه‌‌های خود با شبکه‌ای رادیویی با بیان اینکه سال‌‌های دور و در سن 22 سالگی، از سوی واینستین برای بازی در فیلم «اما» انتخاب شده بود، از درخواست‌‌های بی‌شرمانه واینستین خبر داد. پالترو مانند بسیاری از زنان مورد تجاوز قرار گرفته، «اتاق خالی در هتل» را ترفند واینستین برای این اتفاق اعلام کرد. او گفت بعد از این تعرض بلافاصله جریان را برای برد پیت شرح داده و او نیز در افتتاحیه نمایش «هملت» با واینستین دست به یقه شده و تهدیدش کرده که «اگر یک‌بار دیگر کاری کنی احساس معذب بودن بهش دست بدهد، خودم می‌کشمت». رسوایی‌‌های واینستین مجالی برای زنان قربانی هالیوود فراهم کرد تا از تعرض‌‌‌هایی که در امپراتوری سینما به آنها شده، پرده بردارند. دومینویی که از واینستین شروع شد و افرادی چون وودی آلن کارگردان و داستین هافمن بازیگر مطرح هالیوود، اندرو کرایسبرگ خالق سریال‌‌های ابرقهرمانی و پرطرفداری نظیر «کماندار»، «فلش»، «سوپر گرل» و...، برت رتنر، تهیه‌کننده و کارگردان مشهور و سازنده سری فیلم‌های «ساعت شلوغی»، بن افلک، کارگردان فیلم ضدایرانی «آرگو»، «لویی سی‌کی» کمدین مشهور آمریکایی، اد وستویک، بازیگر مشهور فیلم‌های بریتانیایی و  کوین اسپیسی بازیگر برجسته‌ای که رسوایی‌‌های او مسیر سریال «خانه پوشالی» را تغییر داد، تنها بخشی از لیست بلندبالای رسوایی جنسی سینمای جهان هستند که بی‌شک در آینده بر تعداد آنها افزوده خواهد شد.

احمد طالقانی:  نزدیک به 7 ماه از زلزله مهیب غرب کشور گذشته است و کماکان هموطنان‌مان در مناطق زلزله‌زده با دشواری‌های زیادی دست به گریبانند.
یکی از مهم‌ترین مشکلات، اسکان هموطنان است که متاسفانه با وجود گذشت چند ماه کماکان به صورت اسکان موقت و اضطراری باقی مانده و هنوز تعدادی از مردم در چادر و کانکس به سر می‌برند. برای  بررسی بیشتر شرایط زیست مردم و روند بازسازی مناطق زلزله‌زده استان کرمانشاه با فرهاد تجری، نماینده مردم قصرشیرین و سرپل ذهاب در مجلس گپ‌وگفتی داشته‌ایم.  تجری از نمایندگانی است که از همان ابتدای وقوع حادثه زلزله در کرمانشاه و شهرهای زلزله‌زده حضور داشته است و بی‌شک ناگفته‌هایی از وضعیت این روزهای مردم زلزله‌زده کرمانشاه دارد، البته این نماینده مجلس گلایه‌هایی هم از سلبریتی‌ها دارد و معتقد است آنها در زلزله کرمانشاه با اعتبار خود بازی کردند! 
***
  آقای تجری! اخباری که از مناطق زلزله‌زده  استان کرمانشاه به گوش می‌رسد حاکی از دشواری‌هایی است که کماکان هموطنان زلزله‌زده با آن دست به گریبانند و گویا انگار هنوز اسکان هموطنان با مشکلاتی مواجه است؛ شما به عنوان نماینده مردم قصرشیرین که آسیب‌های زیادی را در جریان زلزله سال گذشته متحمل شدند، وضعیت بازسازی منطقه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در حال حاضر بسیاری از زلزله‌زدگان هنوز در چادر به سر می‌برند و متاسفانه با توجه به وضعیت آب و هوا، شرایط سختی را تجربه می‌کنند. از طرفی تعدادی از هموطنان هم که موفق شده‌اند در کانکس اقامت کنند با توجه به گرم شدن هوا و ناکافی بودن وسایل سرمایشی شرایط سختی را تحمل می‌کنند که این دشواری‌ها برای گروه‌های آسیب‌پذیر مانند کودکان و نوزادان و خانم‌های باردار شدت بیشتری دارد. از سوی دیگر تلاش‌ها برای انتقال هموطنان زلزله‌زده از چادر به کانکس که به هر حال مقاوم‌تر است و به نسبت شرایط بهتری دارد با دشواری مواجه است، چرا که بنیاد مسکن کانکس را تنها به زلزله‌زدگانی که خانه‌شان 100 درصد تخریب شده واگذار می‌کند و از در اختیار قرار دادن کانکس به افرادی که خانه‌شان فرو نریخته و قابل تعمیر است امتناع می‌ورزد و این در شرایطی است که پس‌لرزه‌های متوالی باعث شده هموطنان شرایط روحی و روانی لازم را برای تعمیر و بازسازی و اقامت خانواده‌های‌شان زیر سقف‌های لرزان خانه‌های نیمه‌مخروبه نداشته باشند؛ عقل سلیم هم حکم می‌کند با توجه به لرزش‌های خفیفی که هنوز در منطقه احساس می‌شود تا مقاوم‌سازی و بازسازی کامل از خانه‌های آسیب‌دیده استفاده نشود.
  این روزها مباحثی بین افکار عمومی جامعه درباره فرجام کمک‌هایی که از طرف چهره‌های مشهور و به قول معروف سلبریتی‌ها جمع‌آوری شده، درگرفته است؛ چرا این کمک‌ها به دست مردم آسیب‌دیده نرسیده است؟
اگر کمکی هم از سوی چهره‌های معروف و به اصلاح سلبریتی‌ها انجام شده به صورت موردی و محدود بوده است، بنده در بازدیدها و سرکشی‌هایی که از منطقه دارم نشنیدم هموطنان زلزله‌زده بگویند از افراد خاص و معروف کمکی دریافت کرده‌اند. چه خوب بود که با هماهنگی مدیران محلی، عزیزان‌مان در مناطق آسیب‌دیده استان کرمانشاه از این کمک‌ها که برآورد می‌شود کم هم نبوده، بهره‌مند می‌شدند.  متاسفانه یک فضای کاذب تبلیغاتی شکل گرفت که مردم متضرر شدند. این روزها در منطقه با توجه به مشکلات و حجم عظیم خرابی‌ها به واقع اهالی  به کمک هموطنان‌شان نیاز دارند. این چهره‌های معروف اگر هم به واقع نیت خیر داشتند و به‌ دنبال کارهای تبلیغاتی نبودند، حالا که وعده‌های‌شان عملی نشده و کمک‌های جمع‌آوری شده آنها به دست زلزله‌زدگان سرپل ذهاب و قصرشیرین نرسیده، زیر سوال رفته و در معرض قضاوت افکار عمومی قرار گرفته‌اند. این افراد به دلیل غلبه احساسات یا هر دلیل دیگری که ان‌شاءالله انسان‌دوستانه بوده، در کار امدادرسانی اخلال ایجاد کردند و از سویی جو بدبینی هم درباره سازمان‌ها و دستگاه‌های مسؤول خواسته و ناخواسته به وجود آوردند که دودش به چشم هموطنان زلزله‌زده رفت.
  به نظر شما اگر این کمک‌ها از مجاری رسمی به دست مردم می‌رسید امکان مدیریت و برنامه‌ریزی بهتر مهیا نبود؟
بله! درست است، کمک‌ها باید از مجاری رسمی به دست مردم برسد، البته باید همین جا از افراد، گرو‌ه‌ها و هموطنانی یاد کنم که بدون هیاهو و با نیت پاک و انسان‌دوستانه به یاری برادران و خواهران محنت‌زده‌شان شتافتند و صحنه‌هایی خلق کردند که هیچ‌گاه از یاد مردم زجر کشیده این سامان نمی‌رود.
  آقای تجری! در حال حاضر روند امدادرسانی به مناطق صعب‌العبور و روستا‌های دورافتاده چطور است؟
کمک‌ها درخور تقدیر و ارزشمند است اما وسعت خرابی‌ها و گستردگی مناطق زلزله‌زده هم در روند امدادرسانی مشکلاتی ایجاد کرده، ضمن اینکه در کمال تاسف کمک‌های هلال‌احمر هم عادلانه توزیع نشد. برخی مناطق دورافتاده و صعب‌العبور کم از کمک‌ها بهره‌مند شدند و برخی دیگر به نسبت شرایط بهتری از لحاظ دریافت کمک‌ها و یاری‌رسانی دستگاه‌های مسؤول داشتند. امیدواریم در این مناطق محروم و دورافتاده شاهد تلاش بیشتری از سوی دستگا‌ه‌های مسؤول باشیم.
  متولی اصلی بازسازی مناطق زلزله‌زده کرمانشاه کدام نهاد و سازمان است؟
مسؤول اصلی ساخت‌وسازها در منطقه بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است. تلاش هم کرده‌اند اما انتظارات خیلی بیشتر از کارهای انجام شده است. این بنیاد پیمانکارانی را به مردم معرفی کرده که عده‌ای از آنها شرافتمندانه پای کار آمدند و همین حالا هم در حال ساخت‌وساز هستند اما متاسفانه برخی دیگر از پیمانکاران به هر دلیلی که حالا برای‌شان به صرفه نبوده یا از ابتدا اهداف دیگری داشتند، درگیر بازسازی و ساخت‌وساز مناطق زلزله‌زده نشدند و پاسخگو هم نیستند، همین عامل زمینه سرگردانی مردم و تلف کردن فرصت‌ها را فراهم آورده است.
  در حال حاضر مهم‌ترین مشکلاتی که مردم در راه بازسازی خانه‌های‌شان با آن درگیر هستند چیست؟
با توجه به افزایش قیمت مصالح ساختمانی مردم با سختی‌هایی مواجه شدند و از دولت و مجلس می‌خواهیم با اختصاص منابع مالی لازم امکان ساخت‌وساز استاندارد و ایمن را برای مردم فراهم کنند. همچنین از مدیران محترم بنیاد مسکن انتظار می‌رود در گزینش پیمانکاران دقت بیشتری کنند تا ان‌شاءالله کارهای ساخت‌وساز شتاب بیشتری بگیرد. هم مردم و هم سازمان‌های مسؤول زحمت کشیدند. درخواست ما از مردم و مدیران این است که هموطنان زلزله‌زده‌شان را فراموش نکنند. حضور مدیران و مسؤولان و در راس آنها رهبر انقلاب را فراموش نمی‌کنیم که چقدر در کاهش آلام مردم موثر بود. این مردم قدردان هستند، ان‌شاءالله فراموش نشوند و کمک‌ها ادامه داشته باشد.

محمد نجارصادقی: حجم مطالبات غیرجاری بانک‌ها یا همان معوقات بانکی طبق گزارش هفته گذشته کمیسیون اصل 90، رقم 136 هزار میلیارد تومان را رد کرده است؛ این به معنای رشد 700 درصدی حجم معوقات بانکی در طول 10 سال است. این در حالی است که 60 درصد این معوقات در حالت مشکوک‌الوصول است و قابلیت نقد شدن برای نظام بانکی را ندارد. در کنار این تنها 15 درصد از حجم معوقات بانکی را تسهیلات زیر یک میلیارد تشکیل می‌دهد و الباقی تسهیلات کلان و بالای یک میلیارد تومان است. سوالی که پیش می‌آید اینجاست که سیستم بانکی ایران با چه استدلال و منطق اعتبارسنجی وام‌های کلان غیر قابل بازگشت پرداخت می‌کند؟ و از این بدتر اینکه همین سیستم بانکی بسیار برابر تسهیلات خرد و ضروری سختگیری انجام می‌دهد. به گزارش «وطن امروز»، چند وقت یک‌بار خبرهایی مبنی بر بدهی‌های نجومی افرادی خاص به بانک‌ها توسط رسانه‌ها، روزنامه‌نگاران مستقل یا سیاستمداران منتشر می‌شود. نمونه آخر این افشاگری‌ها هم به لیست 20 نفره بدهکاران بزرگ بانک سرمایه بر‌ می‌گردد که چندماه پیش توسط یکی از نمایندگان تهران افشا شد. آنطور که از این لیست برمی‌آمد بخش عظیمی از سپرده‌های این بانک تبدیل به تسهیلات درشت برای افراد درشت و خاص شده بود. نخستین موضوعی که پس از شنیدن این اخبار به ذهن ما می‌رسد مصائبی است که برای گرفتن وام‌های کوچک 3 تا 20 میلیونی کشیده‌ایم؛ ایرادهای مختلف بانک به ضامن، کسر از حقوق‌هایی که باید حتما از مرجع ادارات دولتی باشد، گواهی اشتغال به کار و هزار پیش‌نیاز دیگر، حال سوالی که مطرح می‌شود این است که آیا گیرندگان وام‌های میلیاردی هم برای گرفتن تسهیلات سختی کشیده‌اند؟ آنها هم ضامنی برای گرفتن وامی در حجم 100 میلیارد(!) داشته‌اند؟ آنها هم گواهی اشتغال به کار خود را به بانک ارائه کرده‌اند؟ یا اینکه با یک تماس تلفنی تسهیلات برای آنها آماده شده و حتی مراحل افتتاح حساب هم به صورت غیرحضوری و در خانه تسهیلات‌گیرنده انجام شده است؟ در سیستم بانکداری ایران تایید صلاحیت تسهیلات‌گیرنده بر عهده شخص رئیس شعبه است و مراحل صلاحیت‌سنجی در «سامانه‌ اعتبارسنجی تسهیلات» صورت می‌گیرد، این یعنی رئیس شعبه با مراجعه به این سامانه از بدهی‌های گذشته، میزان سپرده‌ در بانک‌های دیگر و تعداد ضمانت‌ها کسب اطلاع می‌کند و با توجه به آن نتیجه می‌گیرد به یک شخص تسهیلات پرداخت کنند یا نکنند. نکته‌ای که وجود دارد این است که در حال حاضر این سامانه عملکرد شفاف و دقیقی ندارد و در آن امکان نفوذ وجود دارد به طوری که امروز حجم معوقات بانکی نزدیک به 140 هزار میلیارد تومان برآورد می‌شود. با پیگیری‌های «وطن‌امروز» مشخص شد طراح سامانه اعتبارسنجی و قانون مربوط به تایید صلاحیت تسهیلات‌گیرنده، حیدر مستخدمین‌حسینی معاون وقت طهماسب مظاهری وزیر اقتصاد مستعفی دولت عدالت بوده است.
اعتبارسنجی عادلانه، گمشده بانکداری ایران
مستخدمین‌حسینی با وجود اینکه خود طراح شرکت‌های اعتبارسنجی در ایران بوده است با انتقاد از نحوه عملکرد آنها در شرایط حال به «وطن‌امروز» گفت: طبق توافقی که در ابتدای طراحی این شرکت‌ها صورت گرفت قرار شد حداقل 2 الی 3 شرکت اعتبارسنجی به صورت جداگانه امر اعتبارسنجی مشتریان بانک‌ها را انجام دهند اما امروز شاهد آن هستیم که تنها یک شرکت این کار را انجام می‌دهد که همین موضوع باب فساد و رانت را باز کرده است. معاون اسبق وزیر اقتصاد تصریح کرد: همین شرکتی هم که ایجاد شده با سرمایه‌گذاری دولتی و سهامداری بانک‌هاست که با این شرایط نمی‌توان از آن انتظاری داشت. مستخدمین‌حسینی درباره عدم حضور دیگر شرکت‌های اعتبارسنجی در ایران، گفت: در همان زمانی که قانون حضور شرکت‌های اعتبارسنجی تصویب شد به غیر از شرکت موجود شرکت دیگری هم شروع به کار کرد که نرم‌افزار مناسبی داشت اما اتفاقاتی رخ داد که این شرکت از چرخه خارج شود و تنها یک شرکت که سهامداران آن بانکی هستند پایدار بماند. این اقتصاددان ادامه داد: سیستم اقتصادی ما در حال حاضر یک سیستم رانتی است و اگر اعتبارسنجی بدرستی شکل می‌گرفت این رانت‌ها حذف می‌شد و دیگر سیستم بانکی سالم بود. وی در پاسخ به این سوال که این موسسات اعتبارسنجی در دیگر کشورهای جهان چگونه عمل می‌کنند؟ اظهار داشت: در کشورهای دیگر به کلی احتیاجی به مراجعه فرد به بانک برای دریافت تسهیلات نیست، روال به این شکل است سپرده‌گذار پس از مدتی بر اساس امتیازی که از موسسه اعتبارسنجی دریافت کرده است توسط بانک برای دریافت تسهیلات فراخوانده می‌شود. این یعنی بانک سراغ شما می‌آید و منابع بانک به ترتیب بین دارندگان بیشترین امتیاز تقسیم می‌شود.
میزان سپرده معیار اعطای تسهیلات نیست
معاون سابق بانک مرکزی با بیان اینکه در هیچ کجای دنیا قاعده‌ای وجود ندارد که تنها به دلیل اینکه کسی سپرده بیشتری دارد، باید تسهیلات بیشتری هم بگیرد، اظهار داشت: شرکت‌های اعتبارسنجی در دنیا 600 متغیر را برای مشتریان خود در نظر می‌گیرند که برای مثال عبارتند از: شماره تلفن موبایل و آدرس محل خانه برای اینکه میزان پایداری محیطی فرد مشخص شود، سرانه مطالعه کتاب، پرونده قضایی، پرونده مالیاتی و در کل متغیرهایی که نشان‌دهنده تعهد فرد به نظام پولی و بانکی باشد. وی ادامه داد: متداول است که اگر شرکت یا فردی در سیستم یادشده تسهیلات نگیرد از امتیاز او در شرکت اعتبارسنجی کاسته ‌شود زیرا این سیستم به این نتیجه می‌رسد که فرد به دنبال پیشرفت نیست اما اگر تسهیلات دریافت کند و بموقع هم اقساط آن را پرداخت کند به عنوان مشتری متعهد شناخته می‌شود و حتی امتیاز او هم افزایش پیدا می‌کند. مستخدمین‌حسینی اظهار داشت: در این سال‌ها شاهد بانک‌های خصوصی هستیم که تعداد مشتریان تسهیلات میلیاردی آنها بیش از 100 نفر نیست؛ این یعنی بانک سپرده‌ها را جمع می‌کند و به 100 نفر یا کمتر از آن تسهیلات درشت می‌دهد، جالب اینجاست که این افراد باز سال دیگر تکرار می‌شوند و این روند همین طور ادامه پیدا می‌کند؛ از این جالب‌تر اینکه بدانید همین 100 نفر سهامداران بانک هم هستند. این یعنی افراد خاصی در جامعه هر روز فربه‌تر و از مزایای اقتصاد بهره‌مند می‌شوند اما مسیر هنوز برای گرفتن تسهیلات ازدواج دشوار است. به این دلیل است که سیستم بانکداری ما ناکارآمد و از عدالت به دور است. این اقتصاددان با انتقاد از شرایط موجود اعطای تسهیلات بانکی، گفت: امروز به دلیل اینکه یک شرکت اعتبارسنجی مناسب در کشور وجود ندارد، وام‌ها توصیه‌ای و تلفنی شده‌اند. بسیاری از آقازاده‌ها با یک تماس تلفنی پدرشان به مدیران بانک وام میلیاردی می‌گیرند. وی تصریح کرد: بعد در جامعه بچه 21 ساله‌ای را می‌بینیم که وام میلیاردی گرفته و با انحصاری که برای واردات کالاهای اساسی از راه غیرشفاف دیگری گرفته در حال کسب درآمد است، قطعا این مسیر ما را به سمت قانون اساسی یا نظام اسلامی نمی‌برد. مستخدمین‌حسینی ادامه داد: باید جایگاهی در بانک‌های ایرانی برای دهک‌های پایین جامعه در نظر گرفته شود. در حال حاضر آنها سهمی از تسهیلات ندارند؛ اگر این موضوع ادامه داشته باشد مشکلات عدیده‌ بسیاری به وجود می‌آید.  این اقتصاددان اظهار داشت: در حال حاضر از شرکت اعتبارسنجی تنها یک پوسته به جا مانده است که هیچ دردی را دوا نمی‌کند و خاصیتی هم ندارد و حتی در برخی موارد هیچ معیار مشخصی ندارد. معاون سابق وزیر اقتصاد در پایان گفت: در همان سال‌ها برای اینکه این موضوع با جدیت بیشتری پیگیری شود با قوه‌قضائیه جلساتی برگزار کردیم اما به نظر می‌رسد دست‌های پشت پرده‌ای وجود دارد که نمی‌خواهند نظام تخصیص تسهیلات بانکی در ایران شفاف شود. به گزارش «وطن‌امروز» شواهد نشان می‌دهد نظام بانکی به عنوان طلبکار کوچک‌تر از بدهکاران کلان بانکی است که نمی‌تواند در برابر پرداخت وام‌های کلان مقاومت کند و بدتر از آن، طلب خود را بگیرد. سیستم بانکی با پدیده «بدهکاران کلان و طلبکاران خرد» همچنان دست و پنجه نرم می‌کند مگر آنکه تدبیری اندیشیده شود.

کارلوس کی‌روش در مصاحبه‌ای با خبرگزاری رویترز اعلام کرد در پایان جام‌جهانی به حضور 7 ساله خود در ایران پایان خواهد داد. کارلوس کی‌روش که آوریل 2011 به سمت سرمربیگری تیم‌ملی ایران برگزیده شد، پیشنهاد 6 ماهه از فدراسیون ایران دریافت کرده تا تیم‌ملی ایران را در مسابقات جام ملت‌‌های آسیا هدایت کند اما این مربی 65 ساله تصمیم گرفته بعد از جام‌جهانی 2018 به همکاری خود پایان دهد؛ جامی که در آن با اسپانیا، پرتغال و مراکش در گروه دوم همگروه خواهد بود.کی‌روش می‌گوید: تقریبا یک سال از صعود ما به جام‌جهانی گذشته و این حقیقت دارد که آنها به من قراردادی 6 ماهه برای هدایت ایران در جام ملت‌های آسیا پیشنهاد داده‌اند اما این پیشنهاد در حد انتظارات من نبود. پرونده مذاکرات دیگر بسته شده و برای من تمام شده است. پیش از اینکه به استانبول بیاییم، قرار بود فدراسیون درباره پیشنهادش تجدیدنظر کند اما آنها اطلاعی به من ندادند. بنابراین اکنون دیگر باید این مسأله را فراموش کنیم و به پیش برویم. کی‌روش که قصد داشت بعد از جام‌جهانی بازنشسته شود و زمان بیشتری با خانواده‌اش بگذراند، حالا می‌خواهد نخستین مربی‌ای شود که 5 بار به جام‌جهانی صعود کرده است. کارلوس آلبرتو پریرا و بورا میلوتینوویچ مربیانی هستند که 5 بار در جام‌جهانی شرکت داشته‌اند البته تفاوت آنها با کی‌روش این است که آنها مربی تیم‌‌های میزبان جام‌جهانی نیز بوده‌اند. کی‌روش با آفریقای جنوبی به جام‌جهانی کره و ژاپن صعود کرد و سپس پرتغال در جام‌جهانی 2010 حضور داشت و 2 بار هم با ایران در این تورنمنت حاضر بوده و اکنون آماده است با کشوری دیگر به جام‌جهانی 2022 قطر صعود کنند. وی ادامه داد: این فکر در ذهن من رشد کرد و با صدای بلند مرا مورد خطاب خود قرار داد و من بیشتر درباره این فرصت یگانه تاریخی به فکر فرو رفتم. برای اینکه تبدیل به تنها مربی تاریخ شوم که با 5 کشور به جام‌جهانی صعود کرده است. حالا علاقه و انگیزه من افزایش بیشتری پیدا کرده و این مهم‌‌‌‌‌ترین هدف و انتظار من از خودم خواهد بود. سرمربی تیم‌ملی ایران در پایان می‌گوید: من 2 پیشنهاد دارم، یکی از آفریقا و دیگری از آسیا. با شانسی که این 2 تیم برای صعود به جام‌جهانی 2022 خواهند داشت و اگر این اتفاق نیفتد، بعد از جام‌جهانی به 2 پیشنهادی که از انگلیس دارم فکر خواهم کرد.
واقعیت فوتبال ما بدون کی‌روش
کارلوس کی‌روش در جدیدترین مصاحبه خود با رسانه‌‌های خارجی خیلی شفاف از رفتن گفت. از اینکه بعد ۷ سال به او پیشنهاد تمدید قرارداد ۶ ماهه داده‌اند و دیگر مذاکرات‌شان به بن‌بست رسیده است. البته ۴سال قبل هم در این بازه زمانی تقریبا شرایط  2 طرف در همین نقطه بود و خیلی فرقی نکرده است ولی چه خوب است که این بار این همکاری به پایان برسد. کارلوس کی‌روش ۷ سال برای فوتبال ایران زحمت کشیده است. در جام‌جهانی 2 اتفاق می‌افتد؛ یا نتایج اینقدر دل‌انگیز است که منتقدان تنها می‌توانند سکوت کنند یا فاجعه به بار می‌‌‌‌‌‌‌‌آید که دیگر نمی‌شود با کی‌روش ادامه داد. این دقیقا 2 حالتی است که مسؤولان فدراسیون آن را بارها مرور کرده‌‌اند و بر همین اساس به سرمربی گفتند تا پایان جام ملت‌ها در ایران بماند. نخواستند تعهد بلندمدتی ایجاد کنند. کی‌روش در این ۷ سال خوب یا بد، دستاوردهای بزرگی برای‌مان داشته است؛ ۷ سال است بهترین تیم آسیاییم، 2 صعود به جام‌جهانی داشته‌ایم
و در کنار این صاحب نسل جوانی از بازیکنان زیر ۲۵ سال هستیم که در تیم‌‌های خوب و بزرگ بازی می‌کنند و مایه فخرمان هستند. در مقابل، او و فوتبال‌مان مدام چالش داشته‌اند؛ پر بوده این سال‌ها از دعوا. کی‌روش برای این فوتبال گران است و رفتارهایش را همکاران ایرانی نمی‌پسندند. حالا دیگر حتی همکاران اروپایی‌‌‌‌اش هم با او به مشکل خورده‌‌‌اند؛ برانکو، زلاتکو، شفر و بقیه. تقریبا بلبشویی شده است. کی‌روش پا پس نمی‌کشد. همه چیز را در بهترین حالت می‌خواهد. این باعث دعوا می‌شود. حالا رقبایش هم سودای نیمکتش را دارند.  کمی منطقی‌ترها حرف‌شان مدام این است: «فوتبالی که هشتش گروی نهش مانده برای چه باید مربی ۲میلیون دلاری داشته باشد و...» خلاصه تمام وقت این فوتبال دارد صرف این دعواها می‌شود. حالا اگر کی‌روش خسته شده و می‌خواهد برود، شاید این بهترین تصمیم برای او و این فوتبال باشد. این نسل و این بازیکنان باید بسادگی آب خوردن‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، اگر قربانی ناداوری نشوند، اگر درست حفظ شوند، قهرمانی آسیا را از امارات به تهران بیاورند. تاکید می‌کنیم از امارات، چون این روزها و در این شرایط سخت تحریم‌ها و تهدیدهای ناجوانمردانه، نواخته شدن سرود قهرمانی‌مان در امارات می‌تواند مهم‌ترین دلخوشی فوتبال‌مان باشد. حالا هرکسی بعد از کی‌روش این مسؤولیت را می‌گیرد، مسیری ساده خواهد داشت برای رسیدن به موفقیت. خیلی سخت است نسل نویی را که ستاره‌هایش آن موقع احتمالا تا ناپولی ایتالیا پیش رفته‌‌اند قهرمان نکند. چه خوب است اگر با نبودن یک مربی مثل کی‌روش، مشخص شود فوتبال‌مان این همه سال بازنده نبوده که پول‌هایش را برای او هزینه کرده است. خوب است بعد از او ببینیم این دعواها تمام می‌شود و قهرمانی به‌دست می‌آید.

دولت آمریکا در اقدامی علیه ۴ ایرلاین ایرانی، تحریم‌های جدیدی را علیه چند شرکت ایرانی و ترک و تعدادی از هواپیماهای متعلق به ایرلاین‌های ایرانی وضع کرد. به گزارش تسنیم به نقل از رویترز، بنابر ادعای وزارت خزانه‌داری آمریکا، شرکت‌های هدف تحریم‌های جدید، با شرکت‌های ماهان‌ایر و معراج‌ایر مرتبط بوده‌اند. همچنین دولت آمریکا تعدادی از هواپیماهای این 2 شرکت و هواپیماهایی متعلق به شرکت‌های کاسپین و پویا‌ایر را نیز هدف تحریم قرار داده است. بر اساس ادعای وزارت خزانه‌داری آمریکا، شرکت ماهان‌ایر نقش مهمی در ارسال نیرو و تجهیزات به سوریه جهت کمک به حکومت بشار اسد ایفا کرده است. شرکت ماهان‌ایر در سال 2011 نیز به بهانه حمایت از نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در فهرست تحریم‌های آمریکا قرار گرفته بود. استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری آمریکا گفت: «کشورها و شرکت‌های سراسر جهان باید ریسک‌های مرتبط با اعطای اجازه فرود و ارائه خدمات هوانوردی به ایرلاین‌های ایرانی که در صدور تروریسم به منطقه نقش دارند را مد نظر قرار دهند.» همچنین گفته شده شرکت‌های اضافه شده به فهرست تحریم‌ها، در تامین قطعات و خدمات مورد نیاز 4 ایرلاین ایرانی ماهان، کاسپین، معراج و پویا نقش داشته‌اند.‌ وزارت خزانه‌داری آمریکا 31 فروند هواپیمای متعلق به شرکت‌های هواپیمایی ماهان، معراج، کاسپین و پویا‌ایر را به فهرست تحریم‌های خود اضافه کرده است. 5 فروند از این هواپیماها متعلق به معراج، 9 فروند متعلق به کاسپین، 5 فروند متعلق به پویا ایر و 12 فروند متعلق به ماهان هستند.
تحریم‌های جدید آمریکا علیه صنعت هوایی را مدیریت می‌کنیم
سخنگوی هواپیمایی کشور در واکنش به تحریم‌های جدید آمریکا علیه صنعت هوایی ایران گفت: تحریم‌های هوایی ایران از سال‌ها پیش وجود داشته اما آن را مدیریت کرده‌ایم. رضا جعفرزاده در پی تحریم‌های جدید آمریکا علیه چند شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران گفت: تحریم‌های هوایی ایران از سال‌ها پیش به اشکال مختلفی وجود داشته اما صنعت حمل‌ونقل هوایی، آن را مدیریت کرده است. سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری افزود: جمهوری اسلامی ایران بدون توجه به تحریم‌های آمریکا، برای ادامه فعالیت‌ها و حرکت رو به رشد در صنعت حمل‌ونقل هوایی از تجربیات گذشته خود استفاده می‌کند. دولت آمریکا روز گذشته بار دیگر چند شرکت هوایی، چند ایرانی و 31 فروند هواپیمای مسافری را در فهرست تحریم‌های خود قرار داد.
 

مدیرمسؤول محترم روزنامه «وطن‌امروز»
با سلام و آرزوی توفیق
بازگشت به سرمقاله مندرج در شماره 2413 مورخ چهارشنبه 22/1/97 آن جریده و طرح چندین‌باره برخی مطالب درخصوص دولت و شخص اینجانب، محض یادآوری و شفاف کردن برخی موضوعات مورد تاکید آن نشریه، درخواست می‌کنم مطابق قانون مطبوعات مطالب زیر با همان کیفیت سرمقاله در اولین شماره نشریه منتشر شود.
1- شخصاً با جنابعالی و همکاران درخصوص اهمیت ابعاد جنگ روانی و تبلیغاتی جبهه دشمن علیه منافع ملی و موجودیت کشور بدون تردید موافقم و طی سال‌ها تدریس و تحقیق و فعالیت اجرایی به صورت دقیق و علمی بارها به این موضوع پرداخته‌ام که شواهد و آثار آن در دسترس است و مطلبی نیست که طی چند سال اخیر به آن توجه نموده باشم اما معتقدم یگانه عامل اصلی برای مقابله با توفان تبلیغاتی نظام سلطه، واقع‌بینی، شناخت و توجه به تحولات ذهنی و روانی به‌وجود آمده در لایه‌های مختلف اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران است. در واقع هر نوع نادیده‌انگاری و بی‌تفاوتی در قبال گرایشات عمومی جامعه به مثابه آب در هاون کوفتن و حتی کمک به نظام تبلیغاتی دشمن است. به عبارت دیگر آنچه در ذهنیت عموم جامعه ایران می‌گذرد و از خلال انواع پژوهش‌ها و بررسی‌های جامعه‌شناختی به‌دست می‌آید با رویه و ذهنیت و آنچه شما و دوستان‌تان دنبال می‌کنید فاصله زیادی دارد و حتی در مقابل آن قرار دارد. ما نمی‌توانیم تمام یا اکثریت قاطع جامعه را فریب‌خورده و آلت دست اجانب و رسانه‌های آنها بدانیم. مردم ایران به صراحت در چند دوره انتخابات اخیر راهبرد تعامل با دنیا، استفاده از ابزار دیپلماسی، اعتدال و پرهیز از روش‌های عوامانه و پوپولیستی را برای اداره کشور انتخاب کرده‌اند و امید فراوانی به تدابیر اعلام شده و صریح دولت در این خصوص داشته‌اند. بنابراین همه ما باید از این رای و انتخاب مردم حمایت کنیم و هرگونه سرسختی و لجاجت برای به شکست کشاندن این راهبرد و یا نمایش بی‌تاثیر بودن و نادرست بودن آن توسط هر مرجعی، درست حرکت در جبهه رسانه‌ای دشمن بوده و باعث ناامیدی، دلسردی و گرایش بیشتر افکار عمومی به سمت ادعاها و شعارهای مخالفان ثبات و امنیت کشور و  موفقیت آنها در (به  قول نویسنده سرمقاله مذکور) «نبرد ادراکی» است. بنابراین گام نخست برای موفقیت در این نبرد ادراکی و جنگ شناختی درک عمیق واقعیت‌های موجود و نگرش و تمایلات عمومی جامعه ایران، همراهی و همدلی صادقانه با ملت و پرهیز از قطبی کردن افکار عمومی است. در حالی که با مرور سوابق و عملکرد دوستان در آن جریده مشاهده می‌شود مکررا برخلاف آن عمل می‌شود و همواره سعی بر تشدید فاصله نظام از واقعیت‌های اجتماعی و فرهنگی و ارائه انواع روایت‌هایی است که موجب ناامیدی و دلسردی و پشیمانی مردم از آنچه معتقدند و درست می‌دانند، می‌شود.
2- راهبرد اصلی دولت (همراه با آرای مردم)، در چند سال گذشته تعامل صادقانه با مردم ایران و دنیا بوده است و به آن نیز ملتزم و متعهد بوده است اما به نظر می‌رسد نوع موضع‌گیری طیف مخالفان دولت بخصوص جرایدی از جمله «وطن‌امروز» در جهت نومید کردن مردم و به شکست کشاندن این پروژه بوده است در حالی که خود و دوستان‌تان می‌دانید پیش گرفتن سیاست انزوا و اتخاذ روش‌های پوپولیستی و سطحی و شعاری طی سال‌های 1384 تا 1392 چه خسارات و مضایقی را برای کشور به‌وجود آورد و حمایت تام و تمام و کمال برخی نهادها و مشارکت موثر جنابعالی در آن فرآیند نادرست (حداقل تا سال 90) موجب چه مخاطرات و بحران‌هایی برای کشور و نظام شد که متاسفانه تا ده‌ها سال بعد نیز تبعات و پیامدهای آن ادامه خواهد داشت. خوب است عنایت داشته باشید که هنوز چند صباحی از آن دوره نگذشته و غبار تاریخ هنوز بر نتایج و اثرات آن مسیر نادرست ننشسته و وجدان جمعی و عمومی مردم و نخبگان و فعالان سیاسی بر انحرافی‌بودن، سطحی‌زدگی و شعارمحوری آن گواهی می‌دهد و بانیان و مدعیان آن شعارها که شما نیز از اقربا و نزدیکان و اشخاص محوری آن بودید، بدون رودربایستی، در هر کوی و برزن عَلَم براندازی نظام را برپا کرده‌اند و برای سوءاستفاده احتمالی‌شان از سفره کشور و نظام مهیا شده و روزشماری می‌کنند.
3- اینکه دشمنان قصد سوءاستفاده از نقاط ضعف و مشکلات مدیریتی کشور را دارند و اساسا راهبرد خود را بر آن مبنا تنظیم کرده و می‌کنند بر کسی پوشیده نیست. اما اینکه جنابعالی و دوستان و همفکران‌تان بتازگی نابلدی و ناکارآمدی دولت را کشف کرده‌اید جای تعجب دارد. شما چگونه به ناکارآمدی دولت اذعان می‌کنید و تعمدا ناکارآمدی و ضعف سایر نهادها و نیروهای موثر کشور را نادیده می‌گیرید. قطعا چون به اطلاعات غیررسمی، از طریق کانال‌های خبری خاص دسترسی دارید با عمق مشکلات مختلف کشور آشنا هستید و از هزینه‌هایی که این نهادهای غیرمسؤول برای کشور به‌بار آورده‌اند اطلاعات دقیق دارید، مگر آنکه نخواهید اینها را ببینید. لذا عجیب است دولتی که ترکیب مدیران ارشد آن از برجسته‌ترین و باتجربه‌ترین نیروها تشکیل شده را نابلد تلقی می‌کنید، بگذریم از آنکه خود بهتر می‌دانید اگر شرایط دیگری بود دولت حتی می‌توانست ترکیب مدیران ارشد خود را چند سطح بالاتر نیز برگزیند که جو و فشار روانی دوستان شما مانع آن شده و می‌شود. حال بعد از آنکه طی یک دهه گذشته انواع بحران‌ها و مصیبت‌ها بر کشور نازل شده است و هدف اولیه دولت یازدهم و دوازدهم بازگشتن به نقطه حداقلی (در عرصه داخلی و خارجی) است، این دولت متهم به عملیات روانی می‌شود. مگر نه آنکه شما و دوستان‌تان تمام ظرفیت‌های انسانی و مادی کشور را با عملکرد و رفتارتان بازنشسته، خانه‌نشین و حتی از کشور فراری داده و تعمدا و کماکان همین رویه را تا این روزها دنبال می‌کنید و به بهانه و انگ‌های مختلف (حتی به اتهام بزرگ جاسوسی و خیانت به کشور) نیروهای جوان، وطن‌دوست و کاربلد را در مضیقه قرار داده و آنها را مجبور به ترک وطن می‌کنید. ما نیز صادقانه به برخی ناکارآمدی‌های ساختاری اذعان داریم اما چرا آن را محدود به دولت می‌دانید. لذا باید باب گفت‌وگو و تعامل را برای مشخص کردن مبانی و بنیان‌ها و ریشه‌های این ناکارآمدی باز کنیم، چرا که بهتر می‌دانید از قضا ریشه ناکارآمدی‌ها در برخی فرمول‌ها و چارچوب‌هایی است که جنابعالی و دوستان‌تان بنا گذاشته‌اید و علی‌رغم تمام شکست‌ها و انحرافات کماکان از آن دفاع و بر آنها اصرار دارید.
4- مایه شگفتی است که هنوز و بعد از آشکار شدن آثار سیاست‌های هسته‌ای دولت نهم و دهم که منجر به انزوای بین‌المللی، سوءاستفاده دشمنان و شکل‌گیری اجماع جهانی و نهایتا صدور انواع و اقسام مختلف قطعنامه‌ها، تحریم و فشارهای اقتصادی و سیاسی شد، راهبردهای جدید هسته‌ای کشور که با هماهنگی رهبری معظم انقلاب اتخاذ شده را شکست خورده تلقی می‌کنید، بگذریم از آنکه تلاش‌های سازمان‌یافته جدی نیز برای رسیدن به این هدف اتخاذ و مجددا دنبال می‌کنید. حال باید پرسید صادقانه شما چه جایگزینی برای رفع تهدیدات جهانی علیه کشور و تامین امنیت ملی و ثبات کشور پیشنهاد می‌کنید یا می‌کردید؟ آیا جز این است که روش‌های قبلی که مدعی درستی آنها بودید کشور را در آستانه بحران‌های بسیار خطرناکی سوق می‌داد، بنابراین آنچه آمریکایی‌ها از آن بهره بردند و می‌بردند تندروی‌ها و سیاست‌های بازیگوشانه همفکران جنابعالی بوده و هست که از اساس منافع ملی و پایداری کشور را به سخره گرفته و نادیده می‌گیرند، نه راهبردهای اعضا و همکاران دولت. همکاران دولت همگی مشخص و آشکار بوده و سوابق و تجارب و خدمات‌شان برای کشور و نظام روشن است و عمده آنها کسانی‌اند که در روزهای خطر و بحران مرد میدان بوده‌اند نه آنکه با انبوه رانت‌ها و توجیهات، برای کشور هزینه و دردسر به وجود آورده باشند.
5- با این همه، اگر بپذیریم که همه دغدغه‌ها و نگرانی‌هایی که مرتبا بر آن دامن می‌زنید، نه از سر سیاسی‌کاری و بازی‌های قدرت و منافع بوده و برای حل مشکلات اساسی پیش روی کشور باشد، ما نیز معتقدیم اکنون بیش از هر زمان دیگری رسیدن به اجماع ملی و گفت‌وگو ضروری است تا از طریق وحدت ملی روش‌ها و راهبردهای اداره کشور با همفکری و تعامل ارتقا یابد اما متاسفائه در عمل کمترین نشانه‌ای از حرکت مخالفان دولت برای گفت‌وگو و تعامل مشاهده نمی‌شود و طرح و پروژه‌های متعددی (از منابع عمومی کشور) برای انسداد مسیرهای گفت‌وگو و در بن‌بست قرار دادن دولت اجرا و پیگیری می‌شود. قدم اول در اجماع، گفت‌وگو و وحدت ملی، به رسمیت شناختن تفاوت‌ها و قبول شرایط برابر برای همه نیروهای وفادار سیاسی است و تجربه ثابت کرده است این درست نقطه‌ای است که شما و دوستان‌تان هیچگاه نمی‌پذیرید. نشانه آشکار این گزاره و مواضع غیرمسالمت‌جویانه شما جاسوس خواندن و اتهام طراحی شبکه همکاری به نزدیکان دولت است که در سرمقاله مذکور با وضوح و بدون تعارف آورده‌اید.
حسام‌الدین آشنا
مشاور رئیس‌جمهور و رئیس‌مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری
 

1- شیوه آقای آشنا برای رد گم کردن در این جوابیه چندان هنرمندانه نبوده است. آقای آشنا برای اینکه خواننده فراموش کند در میان اطرافیان وی کسانی توسط دستگاه اطلاعاتی خود دولت به جاسوسی متهم شده و محکوم هم شده‌اند، «وطن امروز» را متهم کرده که اکثریت ملت ایران را آلت دست اجانب می‌داند! اتفاقا قضیه کاملا برعکس است؛ اکثریت ملت ایران با صدای بلند در همه نظرسنجی‌ها و مطالعات جامعه‌شناختی- که آقای آشنا هم ادعا می‌کند به آنها دسترسی دارد- گفته‌اند مشکل اصلی آنها مشکل اقتصادی است، نگران بیکاری جوانان‌شان هستند و باور هم ندارند برجام به عنوان یگانه دستاورد ظاهری دولت قادر به حل مشکلات آنها باشد. این اکثریت نه آلت دست بیگانه است و نه هویت و شخصیت خود را دربست در اوهام و آمال کسانی مانند آقای آشنا هضم کرده است. این اکثریت به امید بهبود به آقای روحانی رای داده اما تنها نتیجه‌ای که به دست آورده پرخاشگری، وعده‌های پی در پی، خلاف واقع‌گویی و باز کردن پای اجانب به امور و مقدرات کشور بوده است.
2- نبرد ادراکی که اکنون میان ملت ایران و دشمنانش جریان دارد، اتفاقا مبتنی بر تحریف واقعیات جامعه و ایجاد شکاف درون نظام است که بیش از هر کس ارکان اصلی دولت آقای روحانی مقصر آن هستند. لابد محققان مرکز بررسی‌های استراتژیک فرصت مطالعه ساده مقالات مراکز راهبردی غربی را داشته‌اند که همه آنها تاکید می‌کنند مساله کلیدی در راهبرد آمریکا درباره ایران ایجاد شکاف داخلی درباره موضوعات امنیت ملی و سپس استوار کردن تحریم‌ها روی این شکاف‌هاست. آقای آشنا و مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست‌جمهوری نقشی کلیدی در تولید ادبیات شکاف درباره موضوعات کلیدی درون نظام ایفا کرده است. کیست که نداند در حوزه‌های موشکی، منطقه‌ای و حتی در مسائل داخلی، برخی افراد منتسب به آن مرکز با تولید گزارش، مقاله و حتی ویدئوهای منتشر شده در فضای مجازی، آدرس شکاف و اختلاف در داخل کشور را به دشمن داده و حتی سعی کرده‌اند ادبیات فروپاشی نظام را تئوریزه کنند. از این منظر، مرکز بررسی‌های استراتژیک به عنوان یکی از ارکان نبرد ادراکی دشمن عمل کرده و نمی‌تواند نقش خود را در ارسال این آدرس‌ها به دشمنان ملت پنهان کند.
این آدرس‌ها بدون تردید نقشی کلیدی در تصمیم آمریکا به اعمال فشار بر ملت ایران ایفا کرده است و طبعا کسانی که در این مقطع حساس آدرس شکاف و اختلاف در موضوعات کلیدی به دشمن دادند باید پاسخگوی فشارهایی باشند که به ملت ایران وارد می‌شود.
3- تکرار پی در پی این جمله در جوابیه آقای آشنا که کسانی در کشور در پی به شکست کشاندن پروژه سیاست خارجی دولت هستند، ادعای مضحکی است که باز هم با هدف پوشاندن شکست‌ها و ناکامی‌های دولت مطرح می‌شود. تمام ارکان نظام جمهوری اسلامی با وجود پیش‌بینی‌های دقیقی که از شکست خورده بودن مسیر اعتماد به آمریکا داشتند، با روند حصول برجام و اجرایی شدن آن همراهی کردند. ناسپاسی بسیار می‌خواهد که اکنون که این پروژه شکست خورده و کشتی سرگردان برجام به گل نشسته، این و آن را مقصر جلوه بدهند. افکار عمومی هم البته به عنوان یگانه قاضی معتبر در این صحنه هرگز چنین قضاوتی را نخواهد پذیرفت.
4- آقای آشنا «وطن امروز» را متهم کرده است در سال‌های دولت‌های نهم و دهم هوادار آن دولت بوده است! واقعیت این است- و یک مراجعه مختصر به سوابق «وطن امروز» که برخلاف سوابق پنهان و امنیتی آقای آشنا کاملا آشکار و در دسترس همگان است- که «وطن امروز» تا زمانی که تیم آقای احمدی‌نژاد در چارچوب ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب اسلامی در حال خدمت به کشور بود، از آن حمایت کرد و روزی هم که به انحراف کشیده شد، جزو نخستین‌ رسانه‌هایی بود که به انتقاد از آن برخاست. خوب است آقای آشنا توجه کنند برخی از کسانی که تا روز آخر با آقای احمدی‌نژاد همراه بودند، در دولت آقای روحانی صاحب منصب هستند اما «وطن امروز» به محض مشاهده انحراف، ذره‌ای در مرزبندی سریع تردید نکرد. اتفاقا تفاوت میان «وطن امروز» و کسانی مانند آقای آشنا همین است که قبیله‌گرا نیستند و از قبیله خود ولو برای دشمن جاسوسی و به کشور خیانت کرده باشد، دفاع نمی‌کنند. از این گذشته، آقای آشنا را دعوت می‌کنیم به این پرسش پاسخ دهند که واقعا مواضع امروز جریان انحراف در حوزه‌هایی مانند رابطه با آمریکا، مسائل فرهنگی، هم‌سخنی با ضدانقلاب و... چه تفاوتی با موضع امثال ایشان دارد؟!
5- دفاع آقای آشنا از ناکارآمدی دولت را باید در تاریخ ثبت کرد. دولتی که با ادعاهای گزاف سرکار آمده، همه امکانات کشور را در اختیار دارد، همه نهادها مکلف به همکاری با آن شده‌اند، در سیاست خارجی همه درها به روی آن باز شده و تا حد صدا کردن دیپلمات‌های آمریکایی با نام کوچک و پیاده‌روی در خیابان‌های اروپا هم پیش رفته، امروز هیچ کارنامه‌ای برای عرضه به مردم ندارد. اینکه دولت آقای روحانی هیچ برنامه‌ای برای حل مشکلات زیست‌محیطی ندارد، اینکه رئیس‌جمهور وزرا را نه می‌بیند و نه حل مسائل کشور اولویتی برای او دارد، اینکه دولت حتی وعده‌های پیشین خود را انکار می‌کند، اینکه دولت پرخاشجو و عصبی است، اینکه  خود مقام‌های دولتی می‌گویند دستاورد آنها از برجام هیچ بوده، اینکه مساله اشتغال روز به روز وخیم‌تر می‌شود، اینکه دولت با وجود همه هشدارهای قبلی مبنی بر احتمال انفجار در بازار ارز هیچ تدبیری برای جلوگیری از افزایش قیمت دلار نکرد، اینکه دولت همه تخم‌مرغ‌های خود را در سبد برجام گذاشت و امروز دولتی در آمریکا سر کار آمده که حتی برجام را یک توافق لازم‌الاجرا نمی‌داند، آیا اینها تقصیر منتقدان یا نهادهای خاص است؟ حتی اگر بنا بر بهانه‌جویی هم باشد، این بهانه‌ها دیگر پذیرفته نیست و مردم مدت‌هاست تکلیف خود را با کسانی که مسؤولیت‌ناپذیری، مهم‌ترین مشخصه دوران مسؤولیت آنها بوده، مشخص کرده‌اند.
6- دفاع از سیاست هسته‌ای دولت توسط آقای آشنا را هم باید در کنار دفاعش از کارآمدی اقتصادی دولت گذاشت! پیشنهاد می‌کنیم ایشان فقط به یک سوال ساده پاسخ دهند و آن اینکه کدام‌یک از پیش‌بینی‌های منتقدان درباره برجام و هشدارهایی که دادند نادرست از آب درآمد؟ مگر قرار نبود برجام به عنوان آفتاب تابان کشور را گلستان کند؟ مگر قرار نبود همه تحریم‌ها بالمره برداشته شود؟ مگر قرار نبود جهان به ایران اعتماد کند؟ مگر قرار نبود مشکلات از ریز و درشت و تا حد آب خوردن مردم با برجام حل شود؟ مگر نمی‌گفتید آمریکا کدخداست و باید مشکلات را با آن حل کرد؟ حالا چطور شده خودتان هم دم از دور زدن تحریم و منزوی کردن آمریکا می‌زنید؟! جای تاسف است که صداقت لازم برای اعتراف به نادرستی راه و تصحیح آن هم در آقای آشنا نیست و با این وضع تنها عایدی ملت این خواهد بود که هم برنامه هسته‌ای را از دست داده و هم مجددا به دلیل تدابیر مشعشع آقایان تحریم شده است!
7- پیشنهاد گفت‌وگو و مذاکره البته چیزی است که همواره باید از آن استقبال کرد، منتها عقیده ما در «وطن امروز» این است که مذاکره و وحدت یک پیش‌نیاز دارد و آن هم این است که مدعیان وحدت سخنان دشمن را در داخل کشور تکرار نکنند.
 

مهدی محمدی : فرمایشات روز چهارشنبه رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره آینده برجام، خط مشی راهبردی کشور را هم در مذاکرات جاری با اروپا و هم در چگونگی اداره کشور در شرایطی که دشمن آشکارا درصدد به هم ریختن وضعیت داخلی است، روشن می‌کند. چند نکته زیر، حاشیه‌ای است بر منطق راهبردی آن سخنان.
اول- نخستین نکته اینکه سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی توصیف‌کننده تجربه‌ای است که نظام جمهوری اسلامی از برجام آموخته است. برجام علاوه بر اینکه برای مردم ایران در مقام یک ملت، واجد تجربه بوده، به نظام جمهوری اسلامی هم درس‌هایی آموخته است. اگرچه این درس‌ها بر رهبری نظام هرگز پوشیده نبود، لیکن امروز زمانی است که بتوان گفت میان همه اجزای حاکمیت باید اجماعی در این باب حاصل شود. آنچه مردم ایران- مطابق نظرسنجی‌های موجود- از برجام آموخته‌اند این است که برجام یک راه‌حل برای مشکلات اقتصادی و حتی تحریم‌ها نیست و اگر این مشکلات واقعی است- که هست- باید آنها را به شیوه‌ای دیگر حل و فصل کرد. اوضاع در واقع ممکن است حتی بدتر از این هم باشد. برجام نه‌تنها موفق به برداشتن تحریم‌ها نشد، بلکه به دلیل چسبندگی بیش از حد دولت به برجام، از جایی به بعد خود به یک زیرساخت برای انباشت تحریم‌ها علیه ایران هم تبدیل شد. همین حالا، دقیقا برخلاف آنچه مقام‌های دولت می‌گویند یکی از علل اصلی خروج بی‌محابای آمریکا از برجام همین بوده که می‌دانست دولت ایران بنا ندارد واکنش موثری نشان دهد و به تصریح رئیس‌جمهور 2 روز قبل از تصمیم ترامپ، برجام را با اروپا ادامه خواهد داد. در واقع اطمینان آمریکا از تداوم حضور ایران در برجام بود که- به عنوان یکی از اصلی‌ترین عوامل- خروج از برجام را برای آمریکا ساده و بی‌هزینه کرد و این دقیقا همان چیزی بود که آمریکا انتظار داشت. از این جنبه، در مقام یک سیستم حکومتی هم برجام تجربه‌ای مهم تولید کرده است. ترجمه تجربه ملت به زبان نظام این است که آمریکا قابل اعتماد نیست و مذاکره با آمریکا هم نه بخشی از دیپلماسی، بلکه در واقع مشارکت در برنامه فشار آمریکا علیه ایران است. وقتی با طرفی مانند آمریکا مذاکره می‌کنید به او دلیلی می‌دهید که فشار را بیشینه کند تا بتواند در اتاق مذاکره امتیاز بگیرد. اگر یک ستون از راهبرد دو ستونی «فشار- مذاکره» تخریب شود، ستون دوم عملا کار نخواهد کرد. تجربه بیش از یک دهه پرونده هسته‌ای به ما می‌گوید وقتی پای آمریکا در میان است، مذاکره مکمل فشار است، نه خنک‌کننده یا تعدیل‌کننده آن.
دوم- نکته دوم درباره سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی این است که ایشان فهرست تضمین‌های مورد درخواست از اروپا را-که در واقع روایتگر خطوط قرمز ایران در مذاکرات است- شفاف و علنی کردند. به لحاظ راهبردی، وقتی خطوط قرمز علنی می‌شود عقب‌نشینی از آنها بسیار دشوار خواهد بود. این بار، خطوط قرمز مدنظر رهبر معظم انقلاب اسلامی قبل از حصول هرگونه توافق علنی شده بنابراین مذاکرات محتوا و مسیر کاملا مشخصی پیدا خواهد کرد. تضمین‌های مورد نظر رهبری از اروپا در واقع عمل به همان وظایفی است که اروپایی‌ها در برجام برعهده گرفته بودند اما علاقه‌ای به عمل به آن از خود نشان ندادند. اکنون که آمریکا بیرون برجام ایستاده، ایران بار دیگر فرصتی به اروپا داده است که روشن شود قادر به نشان دادن حداقلی از استقلال راهبردی هست یا نه؟ مهم‌تر از این، مرور فهرست تضمین‌های مطالبه‌شده نشان می‌دهد خروجی مذاکره با اروپا- اگر قرار بر این باشد که خروجی حاصل شود- نه تکرار یا ادامه برجام، بلکه باید توافقی جدید باشد که بتواند ماموریت شکست خورده برجام یعنی کاهش تحریم‌ها را محقق کند.
سوم- یکی از مهم‌ترین دلالت‌های راهبردی سخنان روز چهارشنبه رهبر معظم انقلاب اسلامی این است که اروپا اگر واقعا خواهان یک توافق با ایران است باید خود را از بازی راهبردی آمریکا علیه ایران خارج کند. چنانکه وقت دیگری به تفصیل بحث خواهیم کرد، آمریکا اکنون درصدد آن است که از طریق راه‌اندازی جنگ اقتصادی و تعمیق شکاف «دولت- ملت» در داخل کشور، بقای برجام را به ابزار امتیازگیری از ایران در حوزه‌های موشکی و منطقه‌ای- که رهبری آنها را مولفه‌های معامله‌ناپذیر قدرت ملی ایران خواندند- تبدیل کند. تاکنون شواهد اندکی وجود داشته که بتواند ایران را متقاعد کند اروپا جایی بیرون این بازی ایستاده است. برعکس، انبوهی از نقل‌قول‌های مستقیم و غیرمستقیم از مقام‌های اروپایی در دست داریم که تردیدی باقی نمی‌گذارد اروپا شریک پروژه آمریکا برای امتیازگیری فرابرجامی از ایران است و همین حالا هم در مذاکرات قصد دارد برجام را تا جای ممکن به حوزه‌های غیرهسته‌ای مورد درخواست آمریکا توسعه دهد. رهبر معظم انقلاب اسلامی این مساله را شفاف کردند که اروپا تا زمانی که به عنوان بخشی از راهبرد آمریکا عمل می‌کند نباید توقع توافق با ایران را داشته باشد. امید به اینکه واقعا ممکن است اروپا راهی متفاوت از آمریکا انتخاب کند بسیار کمرنگ است اما این جدایی پیش‌شرط ضروری برای هرگونه توافق در آینده خواهد بود.
چهارم- واپسین نکته هم این است که شروط رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره توافق با وجود عمق و دقت آن، حداقلی است و نشان از آن دارد که هدف ایشان نه دشوار یا پیچیده کردن مذاکرات، بلکه تضمین این است که مذاکره در همان مسیری انجام می‌شود که مردم ایران می‌خواهند و توافق دقیقا ناظر به هدفی خواهد بود که مردم از هرگونه توافق احتمالی انتظار دارند. در واقع تضمین‌های خواسته‌شده می‌توانست بسیار وسیع‌تر و سختگیرانه‌تر باشد و از جمله ضمانت‌هایی درباره رفتار اروپا در زمان پایان توافق و حصول اطمینان از دبه نکردن در روزهای واپسین را در بر بگیرد اما این مسائل فعلا مسکوت گذاشته شده تا مسیر مذاکره سهل‌تر شود.
پنجم- دولت آقای روحانی و دیپلمات‌های مذاکره‌کننده در میانه آزمونی تاریخی قرار دارند. برای یک ملت رشید، آگاه و قدرتمند شایسته نیست ظرف 4-3 سال از یک سوراخ 2 بار گزیده شود. اگر از گذشته چیزی آموخته باشیم، آینده روشن خواهد بود. 

 

رئیس‌جمهور دمدمی‌مزاج آمریکا با یک خلف وعده دیگر، اعتبار بین‌المللی دولت واشنگتن را به نازل‌‌‌‌‌ترین سطح طی سال‌های پس از جنگ دوم جهانی تقلیل داد. دونالد ترامپ با اعلام لغو دیدار برنامه‌ریزی‌شده روز  22 خرداد در سنگاپور با کیم جونگ اون، رهبر کره‌شمالی طی نامه‌ای که خطاب به او ارسال کرده است، تصویری کاملا غیر قابل اعتماد از آمریکا برای هر دولت و سازمان در گوشه و کنار جهان ارائه داده است.
اگرچه ترامپ با این کار می‌خواهد نشان دهد کاخ سفید هنوز در بحران شبه‌جزیره کره که در حال خارج شدن از کنترل آمریکاست، ابتکار عمل را به دست دارد اما کارشناسان معتقدند او با این حرکت قصد سرپوش گذاشتن بر این حقیقت را دارد که از ابتدا توسط کره‌ای‌ها بازی خورده است. نشانه این بازی خوردن، اظهارات مردد هفته گذشته خود او درباره احتمال دیدار با اون بود.
جالب اینکه در همان مقطع، مایک پنس به رهبر کره‌شمالی هشدار داده بود: «ترامپ را به بازی نگیر!» گویی که رئیس‌جمهور آمریکا یک موجود طفیلی است.
ترامپ که در ابتدا با لحنی بسیار دوستانه و صمیمی از تلاش‌‌های رهبر کره‌شمالی و رئیس‌جمهور چین برای برگزاری دیدار رو در رو یاد می‌کرد طی روزهای اخیر به جایی رسید که حتی نیت شی جین پینگ، همتای چینی‌‌‌‌اش را هم در این‌باره زیر سوال برد. در نهایت در نامه‌ای که پنجشنبه توسط «مایک پمپئو» وزیر خارجه جدید آمریکا در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا قرائت شد، ترامپ ناگهان از لحن دوستانه هفته‌‌های اخیرش خطاب به اون، بار دیگر به لحن خصمانه پیش از ماه مارس گذشته- یعنی زمانی که رهبران واشنگتن و پیونگ‌یانگ حرف از آشتی و مذاکره و دیدار رو در رو زدند- بازگشت. ترامپ در نامه خود با لحنی شدیداً تهدیدآمیز خطاب به اون آورده است: «شما از قابلیت‌های هسته‌ای خود صحبت کرده‌اید اما آمریکا کشوری است که قدرتمندترین تسلیحات را دارد و باید دعا کرد هیچ‌گاه از آن استفاده نکند». به گزارش رویترز، او همچنین در نامه خود بدون اشاره به هیچ مورد خاصی مواضع کره‌شمالی را خشمگینانه و خصمانه توصیف کرده و به همین دلیل برگزاری نشست 12 ژوئن (22 خرداد) را به‌صلاح دو طرف ندانسته و نوشته است: «فکر نمی‌کنم اکنون زمان مناسبی برای برگزاری این دیدار باشد و بهتر است به زمان دیگری موکول شود!»
ترامپ پس از انتشار این نامه در کاخ سفید پشت تریبون رفت و با لحنی آمیخته از تهدید و فشار ابراز امیدواری کرد که رهبر کره‌شمالی انتخاب صحیح را انجام دهد و در ادامه گفت که کمپین فشار بر پیونگ‌یانگ ادامه خواهد یافت. با آنکه اطرافیان ترامپ سعی می‌کنند این خلف‌وعده آشکار ترامپ آن هم به فاصله کوتاهی پس از خروج او از برجام را به حیله‌گری او و بازی‌‌‌‌اش با کره‌شمالی برای متقاعد کردن این کشور به خلع سلاح هسته‌ای ارتباط دهند اما می‌توان گفت این ترامپ بوده که بازی پشت‌پرده کره‌ای‌ها با همراهی چین را خورده است. در عین حال بازی خوردن ترامپ می‌تواند به جا ماندن آمریکا از نقش خود به عنوان یکی از مهم‌ترین بازیگران شبه‌جزیره کره منجر شود که بهای آن می‌تواند اجبار به خروج نظامی از شبه‌جزیره باشد. شواهد متعددی وجود دارد که ترامپ با فشار دولت سایه آمریکا از مذاکرات مستقیم با کیم جونگ اون طفره رفته چرا که این کار می‌توانسته به منزله به رسمیت شناختن کره‌شمالی هسته‌ای باشد. روزنامه نیویورک‌تایمز که پیش‌‌‌‌‌‌تر ارائه طرح چندمرحله‌ای برای برچیده شدن تسلیحات هسته‌ای کره‌شمالی توسط ترامپ را به منزله عقب‌نشینی او از ادعای اولیه‌‌‌‌اش مبنی بر خلع سلاح فوری این کشور دانسته بود، حال لغو نشست از جانب ترامپ را نشان‌دهنده ترس او از آبروریزی بزرگ عنوان می‌کند. در مقابل این بدعهدی، خونسردی و بی‌تفاوتی مقامات پیونگ‌یانگ کم‌نظیر است. آنها بسادگی اعلام کردند که برای دیدار با ترامپ التماس نمی‌کنند و توپ را به زمین آمریکا انداختند.
پاسخ معاون وزیر خارجه کره‌شمالی به لغو دیدار ترامپ با اون که توسط آژانس خبری رسمی کره‌شمالی منتشر شده است، حاکی از لحن مثبت اما سرد و بی‌تفاوت پیونگ‌یانگ نسبت به خلف‌وعده و تهدیدات ترامپ است. کره‌شمالی نه‌تنها سعی می‌کند تلاش بی‌وقفه رهبرش برای دستیابی به صلح را تبلیغ کرده و خود را پایبند به تعهدات بین‌المللی‌‌‌‌اش نشان دهد بلکه به نوعی رئیس‌جمهور آمریکا را هم دست انداخته و او را فردی بی‌اعتبار و مخالف خواست جهانی معرفی می‌کند. در این اظهارات آمده است: «ما به اقدامات ترامپ که از سوی یک رئیس‌جمهور آمریکا غیرمنتظره محسوب می‌شود احترام می‌گذاریم چراکه او به دنبال برگزاری نشستی تاریخی بین رهبران 2 کشور بوده است. ما یک‌بار دیگر به ایالات متحده می‌گوییم که آماده حل مشکلات در هر زمانی و به هر صورتی هستیم».
همچنین کره‌شمالی در بیانیه‌ای با لحنی تند و کاملا متفاوت از این یکی، پاسخ اظهارات مایک پنس، معاون ترامپ را داد که مدعی شده بود اگر رهبر کره‌شمالی با توافق موافقت کند سرنوشت لیبی در انتظار آن نخواهد بود.
پیونگ‌یانگ در مقابل پنس را احمق خطاب کرده که حرف گزافی هم نیست چون زمامداری قذافی در لیبی پس از آن به چالش کشیده شد که او تسلیم آمریکایی‌ها شد و با برچیدن و انتقال تمام تأسیسات هسته‌ای خود موافقت کرد، حال آنکه کره‌شمالی مسلح به بمب هیدروژنی و موشک بالستیک قاره‌پیما هیچ شباهتی با لیبی قذافی در سال‌های آخر ندارد. نامه ترامپ به اون پس از آن منتشر شد که  کره‌شمالی عملیات نمادین تخریب سایت زیرزمینی مشهور آزمایش‌های هسته‌ای خود موسوم به «پونگیه‌ری» را روز پنجشنبه در مراسمی با حضور ده‌ها خبرنگار خارجی برگزار کرد اما عدم دعوت از ناظران بین‌المللی ابهامات زیادی در این‌باره به‌وجود آورد بویژه که گزارش‌‌های سری سازمان اطلاعاتی کره‌جنوبی که از 2 ماه پیش به بیرون درز کرده بود نشان می‌داد دیواره‌‌های این تاسیسات عظیم زیرزمینی در جریان آخرین آزمایش هسته‌ای هیدروژنی ریزش کرده و پیونگ‌یانگ راهی جز نابودی آن نداشته است.
در عین حال گزارش‌‌های جدیدتر حاکی از آن است که کره‌شمالی تنها نابودی تونل‌‌های بیرونی دسترسی به «پونگیه‌ری» در زیر یک منطقه کوهستانی در شمال این کشور را به خبرنگاران نشان داده و معلوم نیست آیا این کشور سایت زیرزمینی دیگری در همان حوالی در دست ساخت دارد یا خیر؟
به عبارت دیگر دیپلماسی عجولانه و ناپخته ترامپ برای دیدار و مذاکره هر چند نمادین با رهبر کره‌شمالی به هر قیمت ممکن برای جبران شکست‌ها و افتضاحات دولتش در عرصه بین‌المللی، نه‌تنها این فرصت را برای کره‌شمالی به‌وجود آورد که بدون خلع سلاح هسته‌ای واقعی و تنها با وعده‌‌های شعاری و اقداماتی سبک نظیر آزاد کردن 3 زندانی آمریکایی به نشانه حسن‌نیت، وارد مذاکرات صلح با کره‌جنوبی شود بلکه مقامات سئول را هم واداشت تا واشنگتن را با هدف جامه عمل پوشاندن به رویای دیرین‌شان یعنی به رسمیت شناخته شدن یک کره متحد هسته‌ای در آینده بفریبند. با آنکه «مون جائه این» رئیس‌جمهور کره‌جنوبی و مبتکر اصلی آغاز مجدد مذاکرات صلح 2 کره و دیدار مستقیم اون با خود و همچنین ترامپ گفته است که بابت تصمیم ترامپ برای لغو نشست با رهبر کره‌شمالی سردرگم و گیج است اما نباید از بازی پشت‌پرده سئول و پکن در این زمینه و دستاورد مهم آنها غافل شد. اتحادطلبان قدرتمند در حاکمیت سایه کره‌جنوبی در فرآیند فریب دولت ترامپ توانستند با متقاعد کردن او برای دیدار مستقیم رهبران سئول و پیونگ‌یانگ در مرز 2 کره- که خط قرمز واشنگتن محسوب می‌شد- باعث احیای همگرایی ملی در هر 2 بخش شمالی و جنوبی شوند. موجی اجتماعی که آمریکا نمی‌تواند آن را بویژه در کره‌جنوبی کنترل کند و قطعا باعث مخالفت‌‌های گسترده با حضور نظامی آمریکا در شبه جزیره خواهد شد. در نظرسنجی اوایل ماه میلادی جاری (مه) توسط شعبه موسسه گالوپ در کره‌جنوبی مشخص شد 88 درصد از ساکنان کره‌جنوبی فکر می‌کنند نشست بین مون جائه این و کیم جونگ اون موفق بوده و تنها 5 درصد اعلام کردند که این نشست ناموفق بوده است.
همچنین نظرسنجی از 106 دانشجوی دانشگاه کوکمین در سئول مشخص کرد 3/57 درصد آنها تصویری مثبت از رهبر کره‌شمالی پس از این نشست دارند. طبیعی بود که به‌دنبال این روند همگرایی ملی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، بسیاری ازمردم کره‌جنوبی خشم خود را از لغو دیدار ترامپ با اون که می‌تواند به منزله تهدیدی برای روند صلح 2 کره باشد، اعلام کردند.
دیروز، ده‌ها تن از دانشجویان و فعالان حقوق زنان در راهپیمایی‌های مختلفی در سئول اقدام ترامپ را محکوم و برخی از معترضان تصاویر ترامپ را پاره کردند. آنها همچنین فریاد می‌زدند جایزه صلح نوبل را به ترامپ ندهید. برخی از معترضان می‌گفتند: «ترامپ هیچ تمایلی به برقراری صلح و ثبات در کشور ما و در منطقه ندارد. چرا او نباید اجازه دهد 2 کره در صلح زندگی کنند؟»
اگرچه آنها نسبت به فریب خوردن توسط رئیس‌جمهور آمریکا شکوه می‌کنند اما باید گفت این ترامپ بود که با پذیرفتن آغاز روند صلح 2 کره زمینه جدی شدن مطالبات کره‌ای‌ها برای صلح و اتحاد را تا این سطح که از زمان پایان جنگ شبه‌جزیره کره در دهه 1950 میلادی بی‌سابقه بوده است، فراهم آورد.
البته خلف‌وعده ترامپ برای دیدار با اون در حالی است که از ابتدا نیز به نظر می‌رسید او با دولت سایه واشنگتن به نمایندگی «جان بولتون» مشاور امنیتی کاخ سفید بر سر دستیابی به توافق هسته‌ای با کره‌شمالی اختلاف نظر دارد. به گفته «لورا روزنبرگر» مقام سابق شورای امنیت ملی آمریکا در دوره اوباما که خود از مذاکره‌کنندگان دولت بوش با کره‌شمالی بوده است، کره‌شمالی از همان اول روی اختلاف نظر بین ترامپ و بولتون حساب باز کرد بود. ترامپ خواستار پایان جنگ کره و دستیابی فوری به توافق هسته‌ای با پیونگ‌یانگ بود تا آن را به عنوان دستاورد تاریخی دیپلماسی‌‌‌‌اش جار بزند آن هم بدون اخذ ذره‌ای از تضمین‌‌‌هایی که آمریکایی‌ها در برجام از ایران گرفته بودند ولی بولتون دیدگاه سختگیرانه‌ای در قبال مسأله خلع سلاح هسته‌ای کره‌شمالی داشت. دولت سایه آمریکا می‌خواست بداند که آیا اون واقعاً در پی خلع سلاح هسته‌ای داوطلبانه به‌ازای گشایش‌های اقتصادی است یا اینکه صرفاً قصد محک زدن آمریکا یا به‌بازی گرفتن ترامپ را دارد؟ دیدگاهی که سرانجام هفته گذشته بولتون آن را علنی کرد تا نظر خود و دوستان قدرتمندش را به ترامپ تحمیل کرده باشد. او درست در آستانه دیدار ترامپ و اون در 22 خرداد ناگهان با مطرح کردن برخورد با کره‌شمالی به سبک لیبی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، مدعی شد که کره‌شمالی باید بخش زیادی از تأسیسات هسته‌ای خود را برچیند و به آمریکا منتقل کند. معاون وزیر خارجه کره‌شمالی در بیانیه‌ای تند و قاطعانه به سخنان بولتون واکنش نشان داد و تأکید کرد پیونگ‌یانگ هرگز برنامه هسته‌ای خود را به‌ازای تجارت اقتصادی با آمریکا کنار نخواهد گذاشت. او اظهارات بولتون را نشان‌دهنده تمایل طرف آمریکایی برای انجام مذاکره ندانست بلکه نشانه حرکت شیطانی برای تحمیل سرنوشت لیبی و عراق بر کشور کره‌شمالی ارزیابی کرد.
اگر چه به نوشته رسانه‌‌های آمریکایی، بولتون جنگ‌طلب یک بار دیگر پس از دوران ریاست‌جمهوری بیل کلینتون با دخالت در موضوع کره‌شمالی، بخت آمریکا برای توافق هسته‌ای با این کشور را بر باد داده اما باید گفت این‌بار آمریکا دیگر در جایگاه قدرتمند پیشین خود در شبه‌جزیره کره نیست و با بدعهدی ترامپ، در مقابل دولت و مردم کره‌جنوبی و همین‌طور طرف‌‌های بین‌المللی مثل سازمان ملل، چین، روسیه  و اتحادیه اروپایی قرار گرفته است.