|
با سرآمدان شعر و هنر عاشورایی
در منظومه حزن و حماسه
از میان همه اشعاری که در خاطره داریم، تکبیتهای فراوانی است که هر ساله برایمان نو میشود. با همه تکراری بودن، انگار تازه سروده شدهاند. «باز این چه شورش است که در خلق عالم است»، «کربلا در کربلا میماند اگر زینب نبود»، «امشبی را شه دین در حرمش مهمان است»، «سرمایه محبت زهراست دین من» و الی ماشاءالله اشعار و نواها و نغمههایی که در طول سالیان متمادی سروده شدهاند و هنوز نو هستند و تاثیرگذار. این ویژگی اشعار عاشورایی شاید از مولفههای دیگری که دارند، مبرزتر و جلوهگرتر است و براستی راز ماندگاری این اشعار در چیست؟ جز در پیوند خوردنشان با واقعهای که آن نیز ماندگار است و فراموش نشدنی و هر سال با آغاز محرم، گویی آن واقعه دوباره در جایی از این عالم رخ داده است و خبرش را آوردهاند: ارسال به دوستان
چند شعر الهام گرفتهشده از تابلوی عصر عاشورای استاد
شاید قلم «فرشچیان» معجزهای کرد
از قدیم این بحث همواره مطرح بوده است که شعر محصول جوشش یا کوشش شاعر است و همواره شعر کوششی که با جوششی ناب همراه باشد ماندگار میشود. شعر جوششی در وقت خوش و حال خوب به شاعر میرسد؛ وقتی که شاعر در مراسمی معنوی حضور دارد یا در مواجهه با یک پدیده جوشش درونیاش فعال میشود. هنرهای تجسمی در این میان یکی از نقاطی است که اثرگذاری بالایی برای فوران شعر در شاعر داشته و در بین شاعران آیینی میتوان نقاشیهای استاد محمود فرشچیان را یکی از ایستگاههای جوشش شعر آیینی دانست و در رأس آن نقاشی تاریخی «عصر عاشورا» است. ارسال به دوستان
روایت ترکیببند بینظیر مقبل کاشانی
عرش بر زمین افتاد
«حسن روحالامین» عنوان یکی از تاثیرگذارترین آثارش را از ترکیببند مقبلکاشانی وام گرفته است. «عرش بر زمین افتاد» عنوانی است که به ترکیببند معروف مقبل بازمیگردد که ماجرای عجیبی دارد. مقبل شبی در عالم خواب، خود را در حرم منور حضرت سیدالشهدا(ع) میبیند که منبری گذارده و پیامبراکرم(ص) تشریف داشتند، در آن اثنا محتشم را حاضر کردند. پیامبر (ص) فرمودند: امشب شب جمعه است، بر منبر برو و در مصیبت فرزندم چیزی بخوان. محتشم به امر آن حضرت بر منبر رفت. خواست در پله اول بنشیند ولی حضرت فرمودند: بالا برو. چون به پله دوم رفت، باز فرمودند: بالا برو. و همچنان به او فرمود، تا اینکه بر پله آخر (پله نهم) منبر نشست و اشعاری خواند تا به این بند معروف رسید: ارسال به دوستان
تأثیر ترجیعبند محتشم بر فرهنگ و هنر ایرانی
نه هر که مرثیهای ساخت محتشم گردد
شاعران زیادی پیرامون حادثه عاشورا شعر سرودهاند اما جایگاه «ترجیعبند کمالالدین علی محتشمکاشانی» متمایز از همه اشعار است، به گونهای که استاد محمدعلی مجاهدی، متخلص به پروانه و از شعرای بنام روزگار ما درباره اهمیت ترجیعبند محتشم این بیت را دارد که «قبول خاطر «خون خدا» شدن شرط است/ نه هر که مرثیهای ساخت محتشم گردد» و به نظر کردن بر این ترجیعبند اشاره دارد. ارسال به دوستان
سلیم مؤذنزاده
نوای زینب زینب
یکی از اساتید مسلم مداحی، اذان و مرثیهسرایی، حاج سلیم مؤذنزادهاردبیلی بود که نوای او بیش از 6 دهه با حنجرهای استثنایی، گوش و دل علاقهمندان را نوازش داد. استاد سلیم مؤذنزادهاردبیلی در سال 1315 شمسی در شهر اردبیل دیده به جهان گشود. وی یکی از فرزندان شیخ عبدالکریم مؤذنزادهاردبیلی نخستین مؤذن رادیوی ایران و برادر رحیم مؤذنزادهاردبیلی از مؤذنان معروف ایران است. وی علاوه بر زبان ترکی- آذربایجانی، به زبان فارسی و عربی نیز تسلط داشته و به نوحهسرایی در این زبانها نیز معروف بود. اعجاب و توانایی بیوصف در اجرای برنامههای گوناگون مداحی، نوحهخوانی، مولودخوانی، اذان و قرائت قرآن مجید از دوران نوجوانی وی را در ردیف یکی از مطرحترین افراد جهان در این رشتهها قرار داده است. وی بهطور متوسط روزانه 5 ساعت از عمر خود را صرف مداحی کرده و بیش از 2 هزار عنوان نوار کاست مربوط به برنامههای او از زمان پیدایش ضبطصوت تاکنون موجود است و اذان معروف وی در دستگاه ماهور خوانده شده است. سلیم که خود علاوه بر حفظ روشهای قدیمی، سبکهای جدیدی با اصالت فرهنگی را در نوحهخوانی و مداحی ابداع کرده، میگوید: صدای من و برادرانم در برابر صدای پدرم مانند قطرهای است در مقابل دریا. خالق نوای «زینب زینب» که نزدیک به 3 دهه به یکی از پرفروشترین کاستها و پرمخاطبترین مداحیها تبدیل شده بود، از عباراتی فاخر برای اهلبیت علیهمالسلام استفاده میکرد. به گفته مردم استان اردبیل در دهه 60 ایشان بیش از 5 ساعت در اوج میخواند و بیش از 15 ساعت پیدرپی مداحی میکردند که در نوع خود بینظیر است. ارسال به دوستان
تاجالشعرای اردبیل
مرثیه در اوج
استاد یحیوی، یکی از بزرگترین شاعران حماسهسرای عاشورایی است که اشعار ناب و بیمانندش همواره در محافل و مجالس حسینی ورد زبان عاشقان ابا عبدالله الحسین(ع) است. مرحوم عباسقلی یحیوی در تاریخ 27 تیر ماه 1280 هجری شمسی در خانوادهای مذهبی و عاشق اهل بیت دیده به جهان گشود. وی با تخلص «احقر» سرودن اشعار عاشورایی را آغاز کرد. حاصل 78 سال عمر و 65 سال سابقه سخنپردازی وی 8 جلد کتاب است که حاوی صدها قطعه اشعار فارسی و ترکی آذری است. ارسال به دوستان
شاعرانی که اهل بیت علیهمالسلام را درک کردهاند
من پیرو دعبل و کمیتم
ظهور و بروز برخی شاعران در دوره زندگانی اهل بیت و تاثیری که در ترویج و گسترش مبانی تشیع داشتند، انکارناپذیر است. هنوز برخی شاعران از ذکر نام و یاد ایشان غافل نمیشوند و همواره به آنها توجه دارند. مرحوم حبیبالله چایچیان (حسان) اشاره ذوقی قابل تاملی به شاعران عصر اهل بیت دارد: «من پیرو دعبل و کمیتم/ من سائل باب اهل بیتم» ارسال به دوستان
تاجالشعرا عمان سامانی
صاحب گنجینه اسرار
میرزا نورالله فرزند میرزا عبدالله، ملقب به «تاجالشعرا» و مشهور به «عمان سامانی» در سال 1258هجری قمری در سامان از قریههای چهارمحال و بختیاری زاده شد و به سال 1322هجری قمری دعوت محبوب خویش را در دیار نیاکانی اجابت کرد. پیکر پاکش را در مسجد جامع سامان به آغوش خاک سپردند و چندی بعد، بنا بر وصیتش او را به وادیالسلام نجف انتقال داده و در پناه حضرت مولا ارواحالعالمینلهالفدا جای دادند. اصالت و رتبت عمان سامانی به خاطر آفریدن مثنوی بلند و ارزشمند «گنجینهالاسرار» است. این کتاب که حاصل توجهات ذوقی و عارفانه شاعر به داستان کربلاست، از آغاز آفرینش و ایجاد نشئات مختلف و مراحل وجود شروع شده و در تنه محکم خود به حرکت حضرت سیدالشهدا علیهالسلام به سرزمین طف و انتخاب شهادت میپردازد.
باز لیلی زد به گیسو شانه را
و اشاراتی بر این فصل: ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|