گروه سیاسی: هیأت 70 نفره مقامات و فعالان اقتصادی اتحادیه اروپایی که گفته میشود 25 نفر از آنان عالیرتبه هستند، روز گذشته وارد تهران شد تا در صورت مثبت بودن مذاکرات اقتصادی با تهران، وعده تاسیس دفتر اتحادیه قاره سبز در ایران را بگیرد. به گزارش «وطنامروز»، آنگونه که رسانهها نوشتهاند، دولت موافقت با تاسیس دفتر اتحادیه اروپایی در تهران را مشروط به افزایش همکاریهای اقتصادی اروپا با تهران و بویژه در صادرات محصولات کشاورزی به این قاره کرده است. هرچند دولت تلاش میکند با دادن امتیازات سیاسی به طرف اروپایی، مقدمات تعاملات تجاری و اقتصادی را با اتحادیه اروپایی فراهم کند اما تجربه برجام نشان میدهد حتی با اعطای امتیازاتی اینچنینی اروپا حاضر به همکاریهای اقتصادی ویژهای با ایران نیست. با این حال، تاسیس دفتر اتحادیه اروپایی در تهران این امکان را برای کشورهای اروپایی فراهم میکند که با استفاده از مصونیت و مزایای دیپلماتیک، پوششی وسیعتر برای تاثیرگذاری بر سیاستهای ایران با ارتباطگیری با جریانهای سیاسی و ایجاد اپوزیسیون درون نظام داشته باشند. این وعده دولت البته واکنشهایی را نیز به دنبال داشته است. روز گذشته محمدجواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوقبشر قوهقضائیه استراتژی پارلمان اروپا برای این دفتر را متفاوت از آنچه در ایران درباره آن تصور میشود، دانست و گفت: وظیفه این دفتر حمایت از نیروهای سکولار، عوامل فتنه 88 و همجنسبازها در ایران است. او درباره نقش این دفتر در همکاریهای اقتصادی نیز گفته که کشورهای اروپایی در تعامل اقتصادی با ایران منتظر اتحادیه اروپایی نیستند و همه با ایران دارند کار میکنند. حتی درباره مسائل اقتصادی هم تشکیل دفتری به اسم دفتر اتحادیه اروپایی در تهران کار معقولی نیست. براساس این گزارش، دبیر ستاد حقوقبشر قوهقضائیه در گفتوگو با میزان، در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه بهرغم مواضع تندی که اروپا علیه ایران دارد، بحث راهاندازی دفتر نمایندگی اتحادیه اروپایی در تهران در حال پررنگ شدن است؛ فکر میکنید امکان آن میسر میشود؟ گفت: تاسیس دفتر اتحادیه اروپایی در تهران چند جهت دارد، یکی روابط تجاری و اقتصادی و فنی است که حالا نظر دولت است تصمیم بگیرد چکار باید کند که بنده البته نظر کارشناسی خود را راجع به این قسمت هم میگویم. وی افزود: راجع به حقوقبشر ما به هیچ وجه مصلحت نمیدانیم دفتری از اروپا در ایران فعال باشد و ما دلیل خیلی محکمی داریم. دلیل آن این است که پارلمان اروپا سال گذشته مصوبهای به اسم استراتژی روابط با ایران داشت که به کمیسیون اروپا ابلاغ کرد. در آنجا تاسیس دفتر، عنوان و وظایف آن لیست شده است. در حوزه اقتصاد آمده است که باید این دفتر زمینههای توسعه صادرات کالاهای اروپایی به ایران را باز کند. حالا مثلا چه بازاری است که در ایران کالای اروپایی ندارد؟ امثال این موضوعاتی که هیچ کدام از لحاظ ما به اقتصاد خوشبنیان برای کشور خیلی معنا ندارد؛ اما درباره حقوقبشر به این دفتر مسؤولیتهایی داده شده که خیلی مسؤولیتهای رسوایی است. لاریجانی تصریح کرد: گفته شده این دفتر در تهران باید به طور منظم مانیتور کند که نیروهای سکولار در ایران تحت فشار قرار نگیرند! یا نیروهای سکولار در ایران میدان فعالیت داشته باشند! یا کسانی که در فتنه ۸۸ تحت فشار قرار گرفتند هم از زندان و ممنوعیتها خارج شوند و میدان فعالیت داشته باشند و وضعیت اقلیتها، همجنسگراها و خیلی موضوعات دیگر را دنبال کند. این دفتر با این لیست خیلی مشعشعی از مسؤولیتها به هیچ وجه در ایران مورد استقبال و خوشامد قرار نخواهد گرفت. وی به مساله روابط اقتصادی نیز اشاره کرد و گفت: اما راجع به بقیه امور همچون امور اقتصادی باید گفت حتی کشورهای اروپایی در تعامل اقتصادی با ایران منتظر اتحادیه نیستند و همه با ایران دارند کار میکنند. مثلا آلمان منتظر خانم موگرینی نیست، این دفتر اقتصادی عمدتا برای کشورهای آفریقایی و عقبافتاده است که یک بودجههایی را اروپا هر سال میگذارد و این بودجهها را مثل خیریه تقسیم میکنند و این مربوط به ما نیست؛ یعنی میخواهم بگویم حتی درباره مسائل اقتصادی هم تشکیل دفتری به اسم دفتر اتحادیه اروپایی در تهران کار معقولی نیست اما درباره حقوقبشر صددرصد مخالف هستیم. براساس این گزارش، موضوع تاسیس دفتر اتحادیه اروپایی در ایران به سال 92 و مذاکرات هستهای ایران و 1+5 بازمیگردد. پس از توافق ژنو که محتوای این توافق به صورت محرمانه بین طرفین باقی ماند، برخی مقامهای اروپایی از تلاش برای تاسیس یک دفتر در تهران خبر دادند و رایزنیهایی با طرف ایرانی برای ایجاد چنین دفتری در تهران انجام شد. رایزنی برای تاسیس دفتر اتحادیه اروپایی در تهران- که به نظر میرسید یکی از ضمایم توافق ایران و 1+5 بوده است- زمینهساز سفر کاترین اشتون، مسؤول وقت سیاست خارجی اتحادیه اروپایی به ایران شد. او 17 اسفند 92 وارد تهران شد تا براساس آنچه کارشناسان میگفتند گسترش روابط ایران و اتحادیه اروپایی که احتمالا به شکل درخواست برای اولا؛ تاسیس دفتر اتحادیه اروپایی در تهران و ثانیا؛ اعزام فرستاده حقوقبشری اتحادیه اروپایی به ایران و همچنین گسترش مراودات انجیاوها و هیاتهای پارلمانی با جامعه ایران بود را پیگیری کند. همزمان با سفر اشتون به ایران، کارشناسان امنیتی در تهران سفر مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی را نقطه اوج سفرهای چند ماه گذشته مقامهای اروپایی از جمله هیات پارلمان اروپا و وزرای خارجه ایتالیا، بلژیک و لهستان به ایران دانستند که در همه آنها برجستهترین نکته حمایت از جریان فتنه در ایران، تلاش برای مشروط کردن بهبود روابط ایران با اروپا به ایجاد آزادیعمل برای جریان فتنه تحتپوشش عنوان «حقوقبشر» و همچنین کشاندن ایران پای میز مذاکره حقوقبشری بود. آنان این مساله را که نوعی زمینهسازی برای مداخله مستمر در امور ایران و توانمند و امیدوار کردن جریان غربگرا در ایران بود، بیش از مساله هستهای برای اشتون دارای اهمیت میخواندند؛ این موضوع البته خیلی زود پس از دیدار کاترین اشتون با نرگس محمدی یکی از عناصر فتنه 88 و همچنین بیانیه کاترین اشتون پیرامون «تمرکز ویژه بر مساله حقوق بشر» در سفر به ایران مشخص شد. سناریوی اروپاییان چند هفته بعد در ایام نوروز 93 (آوریل 2014) با انتشار بیانیه ضدایرانی پارلمان اروپا علیه ایران و تاکید بر تاسیس دفتر اتحادیه اروپایی در تهران تا پایان سال ۲۰۱۴ (آذر 93) با هدف «تاثیرگذاری بر سیاستهای ایران» و «گفتوگو درباره مسائلی از قبیل حقوقبشر و حقوق اقلیتها» کاملتر شد. پس از این بیانیه ضدایرانی پارلمان اروپا در ایران اعتراضات نسبت به این بیانیه و همچنین تاسیس دفتر اتحادیه اروپایی بالا گرفت و نمایندگان مجلس و چهرههای سیاسی از مخالفت با تاسیس چنین دفتری در ایران سخن گفتند. همین انتقادات و اعتراضات باعث شد موضوع تاسیس این دفتر تا مدتی در خارج از فضای رسانهای دنبال شود اما فروردین سال 95 بار دیگر این موضوع در رسانهها مطرح شد و محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در نشست خبری مشترک با فدریکا موگرینی، مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپایی که به تهران سفر کرده بود، از کمک اتحادیه اروپایی برای عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی گفت. او بدون اشاره به اینکه اروپاییها در مقابل این کمک چه درخواستی از طرف ایرانی دارند، از آمادهسازی اقدامات لازم اداری برای بازشدن دفتر نمایندگی اتحادیه اروپایی در ایران خبر داد. آبانماه سال گذشته و چند ماه بعد از این اظهارنظر وزیر امور خارجه، مجید تختروانچی، معاون محمدجواد ظریف که به نمایندگی از ایران گفتوگوهای حقوقبشری را با عنوان «گفتوگوهای سطح بالا» با اتحادیه اروپایی آغاز کرده بود، از فراهم شدن مقدمات تاسیس دفتر اتحادیه اروپایی در ایران گفت. او در گفتوگو با ایلنا از حضور 2 دیپلمات اروپایی در سفارت هلند برای راهاندازی این دفتر خبر داد و گفت: بعد از اظهار علاقه از سوی اروپاییها برای باز کردن دفتر در تهران، ما هم گفتیم این موضوع باید مراحل قانونیاش را در داخل کشور طی کند. آنها گفتند تا آن زمان ما تعدادی از نمایندگانمان را به دفتر هلند میفرستیم که در آن زمان رئیس دورهای اتحادیه اروپایی بود. ما قبول کردیم و این دو نفر آمدند. در حال حاضر مراحل داخلی در حال طی شدن است. او در پاسخ به اینکه زمان دقیق بازگشایی چه موقع است، گفت: نمیتوانم به طور قطع بگویم بازگشایی چقدر زمان میبرد اما میتوانم بگویم ظرف چند ماه آینده این کار صورت خواهد گرفت. انتشار خبر حضور 2 دیپلمات اروپایی برای تاسیس دفتر اتحادیه اروپایی بار دیگر اعتراضات نسبت به رویه دستگاه دیپلماسی کشور را به همراه داشت. محمدجواد لاریجانی، دبیر ستاد حقوقبشر از مخالفت صریح قوهقضائیه با تاسیس این دفتر در تهران خبر داد و گفت: اتحادیه اروپایی در حوزه حقوقبشر به دنبال ایجاد دفتری در تهران است ولی آنها باید بدانند دستگاه قضا به آنها اجازه نخواهد داد لانه فساد خود را در ایران برپا کنند، چرا که نه لیاقت دارند و نه صلاحیت این موضوع را. نمایندگان مجلس شورای اسلامی و بویژه اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز با اشاره به عملکرد سیاسی این دفاتر در سایر کشورها و تلاش برای تحت فشار قرار دادن کشورها از طریق مسائل حقوقبشری، با تاسیس چنین دفتری در ایران مخالفت کردند.
جهانگیری: تأسیس دفتر اتحادیه اروپایی در تهران در دستور کار ایران قرار گرفت
معاون اول رئیسجمهور گفت: تأسیس دفتر اتحادیه اروپایی در تهران در دستور کار وزارت امور خارجه ایران قرار گرفته است. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی ریاستجمهوری، اسحاق جهانگیری عصر دیروز در دیدار فیل هوگان، کمیسیونر کشاورزی و توسعه روستایی اتحادیه اروپایی با تأکید بر اینکه در ایران علاقهمندی سیاسی برای توسعه روابط با اتحادیه اروپایی بهصورت جدی وجود دارد، به زمینههای همکاری در بخشهای مختلف و وجود ظرفیتهای فراوان برای توسعه مناسبات در حوزههای انرژی، صنعت، کشاورزی و خدمات اشاره و خاطرنشان کرد: با وجود این ظرفیتها میتوان دهها میلیارد دلار پروژه مشترک برای همکاریهای ایران و اتحادیه اروپایی تعریف کرد و مهم این است که طرفین برای اجرای توافقات اراده جدی داشته باشند تا توافقات فقط در حد گفتوگو و امضا باقی نماند. معاون اول رئیسجمهور تصریح کرد: تأسیس دفتر اتحادیه اروپایی در تهران میتواند به توسعه روابط کمک کند و این موضوع در حال حاضر در دستور کار وزارت امور خارجه ایران قرار گرفته و در حال بررسی است. همچنین فیل هوگان، کمیسیونر کشاورزی و توسعه روستایی اتحادیه اروپایی نیز در این دیدار با طرح پیشنهاد اتحادیه اروپایی برای تأسیس دفتر این اتحادیه در تهران، خاطرنشان کرد: اتحادیه اروپایی مایل است دفتری در تهران داشته باشد تا بتواند مفاد توافقنامهها میان ایران و اتحادیه اروپایی را بهتر و با سرعت بیشتری پیگیری کند.