مهدی محمدی: مذاکرات هسته‌ای در حال از دست دادن خاصیت ارتجاعی خود است. اگر بخواهیم تعبیری از ادبیات عامیانه وام بگیریم، این مذاکرات بیش از این قابل کش دادن نیست. همه طرف‌ها در موقعیتی هستند که باید تصمیم بگیرند. بحث‌ها به اندازه کافی انجام و مواضع روشن شده است. همه طرف‌ها هر میزان از خلاقیت را هم که برای آنها مقدور بوده به خرج داده‌اند. سوال این است که آیا ترکیب همه این «مذاکرات»، «خلاقیت‌ها»، «اراده‌های سیاسی»، «احترام گذاشتن به نگرانی‌های طرف‌های دیگر» و حتی «کوتاه آمدن»ها، به شکل‌گیری یک توافق خوب منجر خواهد شد یا نه؟ ظاهرا مذاکرات در وقت اضافه گرفتار نوعی بن‌بست شده است. یک دیدگاه این است که این بن‌بست با هدف چانه‌زنی تا واپسین دقیقه، رخ داده و 2 طرف بالاخره در آخرین لحظات راهی برای خروج از آن پیدا خواهند کرد. دیدگاه دوم هم این است که 3 موضوع ماندن یا برداشته شدن تحریم‌های تسلیحاتی، زمان توافق و همچنین میزان محدودیت برنامه تحقیق و توسعه، چنان برای 2 طرف حیاتی است که احتمال دارد مذاکرات بر سر همین موارد شکست بخورد. هنوز نمی‌توان در این باره یک داوری نهایی انجام داد ولی به نظر می‌رسد اراده آمریکا برای گرفتن شانس یک توافق خوب از ایران چنان جدی است که قادر به تغییر موضع راهبردی در مواردی که خطوط قرمز 2 طرف با یکدیگر به تضاد افتاده باشد، نخواهد بود.
  راهبرد آمریکا چیست؟
نخستین پرسش پیش روی مذاکرات فعلی این است که آمریکایی‌ها با چه راهبردی مذاکره می‌کنند. نبود یک درک درست از استراتژی آمریکا در مذاکرات هسته‌ای با ایران، در 2 سال گذشته، یکی از اصلی‌ترین عوامل برخی بدفهمی‌های رایج درباره این مذاکرات بوده است. در این مدت، بسیاری در داخل و خارج از ایران تلاش کرده‌اند این مذاکرات را به معنی نوعی تغییر راهبرد از سوی آمریکا در قبال ایران تفسیر کنند. حتی برخی پا را فراتر گذاشته و مدعی شده‌اند آمریکا به دنبال آغاز شراکتی نوین با ایران است و به مذاکرات هسته‌ای به مثابه پلی برای گذار به دورانی جدید از روابط با ایران می‌نگرد. در عمل، آنچه درون و بیرون اتاق مذاکره رخ داده به ما می‌گوید که اگر بنا باشد فقط یک نتیجه از این مذاکرات بگیریم آن نتیجه این است که آمریکایی‌ها به هیچ وجه راهبرد خود را مقابل انقلاب اسلامی ایران تغییر نداده‌اند بلکه برعکس، به مذاکرات هسته‌ای به‌عنوان صحنه‌ای برای تحقق راهبردهای پیشین خود می‌نگرند که تا پیش از این به دلایل مختلف امکان تحقق نیافته بود. به طور بسیار خلاصه، استراتژی آمریکا در این مذاکرات را می‌توان اینگونه توصیف کرد:
1- ستاندن فناوری راهبردی هسته‌ای از ایران به‌گونه‌ای که در صورت تداوم تقابلات و فشارها در حوزه‌های دیگر –که آمریکایی‌ها آن را قطعی می‌دانند- ایران قدرت استفاده از برگ هسته‌ای را در مقابل غرب نداشته باشد.
2- به تسخیر درآوردن افکار عمومی ایران و سست کردن باورهای مقاومتی و انقلابی در آن
3- تخریب وجهه ایران به‌عنوان یک الگوی ژئوپلیتیکی
4- تقویت غربگرایان در ایران با هدف مشارکت در پروژه ایجاد تغییر در ساخت قدرت در ایران
در تمام 2 سال گذشته، آمریکایی‌ها کاری جز حرکت براساس این اصول نکرده‌اند. در این تردیدی نیست که آمریکا تلاش می‌کند معادله قدرت در محیط داخلی ایران را از طریق کنترل افکار عمومی به نفع جریان غربگرا دستکاری کند ولی همزمان باید به این نکته نیز توجه داشت که اهمیت و ارزش جریان غربگرا برای آمریکا به میزان امتیازهایی است که برای آن فراهم می‌کند. در واقع این نوعی بازی دوطرفه است. آمریکایی‌ها حاضرند امتیاز بدهند تا غربگرایان تقویت شوند به شرطی که ضمانت‌هایی در اختیار داشته باشند که جریان غربگرا نیز در موارد مدنظر آنها، براساس اصولی عمل خواهد کرد که انتظار دارند و برای آن معین کرده‌اند.
اگر بخواهیم از تعبیر صریح‌تری استفاده کنیم، پارادایمی که آمریکا این مذاکرات را درون آن می‌بیند همچنان پارادایم براندازی است. پس از شکست مدل‌هایی همچون جنگ، تحریم و کودتای داخلی (در سال 88)، تصور آمریکایی‌ها این است که می‌توانند از طریق مدیریت ادراک مردم در ایران، تسخیر افکار عمومی و ایجاد فاصله میان محاسبات مردم و مسؤولان در موضوعات اساسی، در یک فرآیند
میان‌مدت، جمهوری اسلامی را چنان از ماهیت انقلابی‌اش تهی کنند که عملا گویی براندازی رخ داده است. این درست است که متقابلا ایران تلاش دارد- و ان‌شاءالله در این تلاش موفق خواهد بود- که این مذاکرات را از ریل مدنظر آمریکا خارج کرده و در مسیر مدنظر خویش قرار دهد اما این نباید هیچ توهمی درباره هدف اصلی که آمریکایی‌ها در ذهن دارند- صرف‌نظر از اینکه بتوانند آن را محقق کنند یا نه- ایجاد کند.
علاوه براین، آمریکایی‌ها عمیقا در پی آن هستند که ضعف‌های بی‌سابقه خود از جمله نیاز جایگزین‌ناپذیری را که به این مذاکرات دارند، پنهان کنند.  آمریکا– در انتهای دولت دهم- پس از آن وارد این فرآیند شد که گزینه‌هایی همچون معتبرسازی تهدید نظامی، اعمال تحریم‌های فلج‌کننده اقتصادی، عملیات اطلاعاتی، تلاش برای بازسازی جریان فتنه در ایران و عملیات روانی و رسانه‌ای را با حداکثر قدرت اعمال کرد اما از هیچ‌یک از آنها نتیجه‌ای را که انتظار داشت نگرفت. ورود به مذاکرات محصول بحران گزینه‌ها در واشنگتن است، نه تنوع گزینه‌ها و در صورتی که این مذاکرات به سرانجام نرسد، باز هم آمریکا در وضعیتی نیست که بتواند ادعا کند همچنان گزینه‌هایی مصرف نشده در اختیار دارد. مذاکره و رسیدن به یک راه‌حل از طریق مذاکره، یگانه گزینه واقعی روی میز آمریکاست. بدون یک نتیجه مذاکراتی دولت آمریکا نه گزینه‌ای برای ایجاد یک مسیر اجبار جدید در اختیار دارد و نه دیگر اعتباری برای اجماع‌سازی مجدد علیه ایران در اختیار خواهد داشت. بویژه دولت باراک اوباما، دورانی بی‌سابقه از ضعف استراتژیک را تجربه می‌کند که توافق با ایران را برای آن بدل به یک گزینه اجباری کرده است. حتی اگر این مذاکرات در این مقطع شکست بخورد، تیم اوباما تا پیش از ترک کاخ سفید، احتمالا باز هم بارها و بارها شانس دستیابی به توافق با ایران را امتحان خواهد کرد.
  تحریم‌ها برداشته خواهد شد؟
مهم‌ترین پرسش پیش روی جامعه ایرانی از ماه‌ها قبل این است که آیا این مذاکرات منجر به لغو تحریم‌ها علیه ایران خواهد شد یا نه؟ یک جریان سیاسی در داخل، طی این مدت، با هدف ایجاد تقاضا به منظور سازش، میزان تاثیر تحریم‌ها در زندگی روزمره مردم را به طور سیستماتیک بزرگنمایی کرده و به این ترتیب برای تیم مذاکره‌کننده تنگنای بی‌سابقه‌ای ایجاد کرده است. اکنون مهم‌ترین مطالبه جامعه ایرانی این است که رژیم تحریم‌ها به‌عنوان بخشی از توافق برچیده شود و پس از آن گشایش‌های اقتصادی بی‌سابقه از راه برسد. سوال اصلی برای ما در این نوشته این نیست که آیا واقعا برچیده شدن تحریم‌ها به چنین گشایشی منجر خواهد شد یا نه و حتی این سوال را هم مطرح نمی‌کنیم که به لحاظ مذاکراتی آیا این خردمندانه است که کسانی جامعه را نسبت به نتیجه مذاکرات شرطی کنند یا خیر، بلکه اکنون سوال ساده‌تری وجود دارد و آن هم این است که آیا در اثر این مذاکرات حقیقتا تحریم‌های اقتصادی و مالی علیه ایران لغو خواهد شد؟
واقعیت این است که ساختمان درونی توافق در این مورد، براساس اعتماد به آمریکا بنا شده است مگر اینکه در روزهای گذشته تغییراتی اساسی در متن آن ایجاد شده باشد.
ایران به منظور تضمین اینکه حقیقتا تحریم‌ها برچیده خواهد شد، بر وجود 3 تضمین در متن توافق اصرار داشته است: توازن، همزمانی و بازگشت‌پذیری. مقصود از توازن این است که ایران به همان میزان در برنامه هسته‌ای خود تغییر ایجاد کند که غربی‌ها قصد تغییر در رژیم تحریم‌ها را دارند. اگر غرب صرفا تعلیق تحریم‌ها را پذیرفته، ایران نیز نباید به چیزی بیش از تعلیق فعالیت‌های غنی‌سازی– که پیش‌تر توسط آژانس تعریف هم شده- رضایت بدهد. تضمین دوم بازگشت‌پذیری است به این معنا که آمریکا بداند اگر به تعهدات خود درباره تحریم‌ها عمل نکرد ایران به سرعت قادر به بازگرداندن برنامه هسته‌ای خود به وضعیت ماقبل توافق خواهد بود. و سومین تضمین همزمانی است که هدف از آن این است که اگر ایران جایی دریافت که آمریکایی‌ها قصد عمل به تعهدات خود را ندارند، به دلیل اجرای پلکانی تعهدات خویش، چیز زیادی از دست نداده باشد. ساختمان فعلی توافق این ضمانت‌ها را به نحوی قابل اطمینان ایجاد نمی‌کند. بویژه به نظر می‌رسد تلقی که از آغاز اجرا در این توافق وجود دارد، این است که توافق زمانی اجرایی است که ایران همه تعهدات کلیدی خود را به طور تمام و کمال انجام داده باشد. در این صورت، آنچه احتمال آن بسیار زیاد است این است که ایران به نحو بازگشت‌ناپذیری زیرساخت هسته‌ای خود را برمی‌چیند و تازه آن وقت باید به انتظار بنشیند که غربی‌ها به تعهد خود عمل می‌کنند یا نه؟
مهم‌تر از این، حتی اگر فرض کنیم تحریم‌ها حقیقتا و در زمان مناسب روی کاغذ برچیده شود، چه ضمانتی وجود دارد تحریم‌ها در عمل نیز رفع شود؟ هدف واقعا با ارزش برای ایران، برچیدن رژیم حقیقی تحریم‌هاست اما در بهترین حالت آنچه از این مذاکرات به دست خواهد آمد، دستکاری‌هایی در رژیم حقوقی تحریم‌ها خواهد بود.
  آینده برنامه نظامی ایران
توافق نهایی از 2 جنبه نگرانی‌هایی جدی درباره آینده برنامه نظامی متعارف ایران بویژه برنامه موشکی آن ایجاد می‌کند.
جنبه نخست اختیارات فوق‌العاده و بی‌سابقه‌ای است که آژانس به واسطه اجرای پروتکل الحاقی و همچنین بازرسی‌های فراتر از آن به منظور راستی‌آزمایی اجرای برجام در ایران به دست خواهد آورد. سابقه کاری ایران و آژانس نشان می‌دهد آژانس در حداقلی‌ترین حالت اطلاعات حاصله از این بازرسی‌ها را با سرویس‌های اطلاعاتی به اشتراک می‌گذارد و خود را متعهد به تامین نیازمندی‌های آنها می‌داند بویژه دسترسی‌هایی که آژانس برای حل و فصل PMD درخواست کرده، مشخصا برنامه نظامی متعارف ایران را هدف می‌گیرد و افراد، مکان‌ها و تجهیزات مرتبط با آن را در معرض مخاطره قرار خواهد داد. به عبارتی می‌توان گفت PMD اساسا چیزی جز یک پل برای گذار از پرونده هسته‌ای به پرونده موشکی نیست.

هیچ نوعی از مدیریت قادر به رفع این نگرانی نخواهد بود مگر اینکه اجرای برجام حقیقتا به رعایت ملاحظات امنیت ملی ایران مشروط شده باشد که نشانه‌ای در این باره وجود ندارد. جنبه دوم، اصرار 1+5 بر حفظ تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران است. یک مراجعه گذرا به متن قطعنامه‌های شورای امنیت نشان می‌دهد تحریم‌های تسلیحاتی بویژه تحریم‌های مرتبط با برنامه موشکی قلب تپنده این قطعنامه‌هاست و تقریبا در تمام قطعنامه‌ها برنامه موشکی ایران به‌عنوان بخشی از برنامه هسته‌ای تحلیل شده است. اصرار بر حفظ تحریم‌های تسلیحاتی در واقع از برنامه آینده آمریکایی‌ها پرده برمی‌دارد و ثابت می‌کند هدف غرب این است که فشارها بر برنامه موشکی ایران را بلافاصله پس از توافق تشدید کند. یکی از مشخصات ساده یک توافق خوب هسته‌ای این است که این توافق حقیقتا هسته‌ای باشد و راه دست‌اندازی غرب به سایر حوزه‌های قدرت ملی ایران از جمله حوزه نظامی را به نحو اطمینان‌بخشی مسدود کند.
آیا تحقیق و توسعه ادامه می‌یابد؟
صهیونیست‌ها چند ماه قبل به صراحت گفته بودند هیچ چیز در توافق نهایی برای آنها به اندازه محدود شدن برنامه تحقیق و توسعه ایران اهمیت ندارد. ظاهرا آمریکایی‌ها– مثل خیلی از موارد دیگر- این توصیه را بسیار جدی گرفته‌اند. اطلاعاتی که از وین واصل شده نشان‌دهنده آن است که کار علی‌اکبر صالحی و ارنست مونیز بسیار دشوار شده و مونیز خواستار محدودیت‌هایی در برنامه تحقیق و توسعه است که کسی مانند صالحی به‌خوبی می‌داند این محدودیت‌ها برنامه تحقیق و توسعه ایران را تا مرز نابودی خواهد کشاند. تحقیق و توسعه تنها ابزار در اختیار ایران است که مطمئن باشد، برنامه هسته‌ای در طول سال‌های محدودیت، همچنان ادامه حیات خواهد داد. اگر تحقیق و توسعه واقعی– همراه با ساخت برخی قطعات کلیدی- و با تعداد مناسبی از ماشین‌ها انجام نشود، همزمان ماشین‌های فعلی در تاسیسات مستهلک شود و ماشین جدیدی نیز ساخته نشود و باز همزمان با اینها، ایران مواد هسته‌ای قابل غنی‌سازی مجدد نیز تولید نکند، عملا ظرف 10 سال چیزی از برنامه هسته‌ای ایران باقی نخواهد ماند. این مساله را باید در کنار بحرانی گذاشت که بدون شک نیروی انسانی شاغل در برنامه هسته‌ای گرفتار آن خواهد شد. تداوم یک برنامه کامل تحقیق و توسعه، تضمینی است برای اینکه صنعت هسته‌ای در طول سال‌های اعتمادسازی، همچنان زنده و بانشاط باقی خواهد ماند و بلافاصله پس از برچیده شدن محدودیت‌ها نیز می‌تواند به سمت اهداف صنعتی جهش کند.
محدودسازی تولید دانش در ایران بدعتی بزرگ و بی‌سابقه است که آمریکایی‌ها درصدد تحمیل آن به‌عنوان بخشی از توافق نهایی هستند. ایستادگی تیم مذاکره‌کننده در این حوزه، حتی اگر به منتفی شدن توافق بینجامد، ارزشش را دارد.
اختلافات موجود
تا یک هفته پیش جدول زمانی تعلیق تحریم‌ها و نوع دسترسی و بازرسی که آژانس در طول گام نهایی در اختیار خواهد داشت، مهم‌ترین اختلاف‌ها روی میز مذاکرات بود. اکنون مذاکره‌کنندگان می‌گویند از این اختلافات عبور کرده‌اند. به هیچ‌وجه روشن نیست این اختلافات حاد به چه روشی حل شده و آیا این روش‌های جایگزین حقیقتا به خطوط قرمز ایران متعهد هست یا نه. با این حال، اکنون خبرها به ما می‌گوید مذاکره‌کنندگان از بحث تحریم و بازرسی عبور کرده‌اند و  اختلاف‌ها به 3 مورد اصلی محدود شده است:
1- لغو یا باقی ماندن تحریم‌های تسلیحاتی
2- زمان توافق
3-  تحقیق و توسعه
این گمان به طور جدی وجود دارد که شاید اهمیت این 3 موضوع هم برای آمریکایی‌ها یکسان نباشد و برخی را با هدف چانه‌زنی و امتیاز‌گیری در دیگری برجسته کرده باشند. اگر میزان تاثیر صهیونیست‌ها بر تیم مذاکره‌کننده آمریکا را جدی بگیریم– که باید چنین کرد- یک سناریوی محتمل این است که آمریکایی‌ها در ساعات آخر، حاضر به امتیازدهی درباره تحریم‌های تسلیحاتی و حتی زمان توافق شوند به شرط اینکه برنامه تحقیق و توسعه ایران به میزانی که آنها می‌خواهند محدود شود. این سناریویی است که تیم مذاکره‌کننده باید عمیقا از آن مراقبت کند.

حسین قدیانی: یک- هیچ برایم مهم نیست آنچه در لوزان بسته شد نامش بیانیه بود، توافق بود، پیش‌توافق بود یا چی. مهم‌تر از نام، محتوای آن بود که از بس منافع دشمن را زیاده از حد ضمانت کرد، فی‌الحال یک روز جان‌کری اعلام می‌کند؛ «اوباما توافقی خارج از چارچوب لوزان را نمی‌پذیرد»، یک روز سخنگوی کاخ سفید، یک روز وندی‌شرمن، یک روز حتی فابیوس. واقعا در لوزان چه به دشمن دادیم که توافقی خارج از چارچوب آن خراب‌شده را نمی‌پذیرد؟ خوب است حضرات، به جای مخفی شدن پشت سخن بزرگان، باری هم که شده افراط، تندروی و ولنگاری در سخن را کنار بگذارند و یک کلام، مودبانه، متین، فنی و کارشناسانه، جواب این پرسش ما را بدهند! تاکید می‌کنم؛ پاسخ این سوال، نه مخفی شدن پشت «حمایت البته مشروط» رهبر خوبان است، نه مایه گذاشتن از علقه خود به شهدا، نه احیانا بغض، اشک و آه و ناله! مستدل و مستند به سخن طرف مذاکره خودتان، همچنین مستقل از دولت و حکومت، سوال پرسیدیم، جوابی می‌خواهیم فراخور سوال مطروحه! به ما بگویید «چرا اوبامایی که از نظر بعضی‌ها مودب است و باهوش، زیر بار هیچ توافقی خارج از آنچه در لوزان بسته شد، نمی‌رود؟!» خواهش می‌کنم همین را به ما بگویید، و الا از نظر ما، شما اصلا پیشکسوت راه جهاد و شهادت! نه احیانا مردمانی که مذاکره را فقط برای مذاکره می‌خواهند و فراموش کرده‌اند اساسا و اصولا هدف از مذاکره، «لغو تحریم» بود، نه «تمدید مذاکره»!
دو- فرض کنیم ولایت در سخنرانی عمومی و ملت در مشایعت پیکر شهدا، هیچ خط قرمزی برای مردمان مذاکرات ترسیم نمی‌کردند. می‌خواهم بدانم در آن صورت، عقل حضرات به چه حکم می‌کرد؟ آیا چون خط قرمزی در کار نبود، زیر بار یک «توافق بد هسته‌ای» یا احیانا «توافق بدتر نظامی» می‌رفتند؟ یعنی نکته به این سادگی را نمی‌گرفتند که نباید با آشکار کردن اندرونی خود، ایضا باز گذاشتن دست جاسوسان اجنبی، خدای نکرده زمینه‌ساز «جنگی دیگر» در کشور شد؟ یعنی مساله به این واضحی را نمی‌گرفتند که با دست‌فرمان «هر توافقی...» لغو تحریم در همان روز امضای توافق، حاصل نمی‌شود؟ اینها که دیگر خیلی هم ترسیم خطوط قرمز توسط ملت و ولایت و این حرف‌ها را نمی‌خواست! فلذا خط قرمزی هم اگر در کار نبود، این مردمان باید مدد از عقل می‌گرفتند. به راستی بیاییم و فرض کنیم و ملت، ولایت، وصایای امام، شهدا، مجلس شورای اسلامی و... تنها و تنها شاهد ماجرا بودند و فقط و فقط هم تماشاچی صرف! یعنی حضرات قبول می‌کردند نخبه وزارت دفاع را بنشانند جلوی سوال دشمن وقیح؟ یعنی قبول می‌کردند «غنی‌سازی ۲۰ درصد» بلکه «کلیت صنعت هسته‌ای» را ارزان به دشمن بدهند، بعد منتظر بمانند بلکه الطاف کریمانه راستی‌آزمایی آژانس، شامل حالشان شود، آیا تحریمی لغو شود، آیا نه؟ این شد مذاکره؟ این شد دیپلماسی؟
سه- مذاکره چند جور می‌تواند شکست بخورد. «بدترین شکست» آن است که این مردمان یک «توافق بد» برای ملت بیاورند. در این شکست، مع‌الاسف آنچه حتی از «خباثت دشمن» هم «مقصرتر» است، «بی‌تدبیری خودمان» است. بی‌خود و بی‌جهت، شرایط امروز را با شرایطی که منجر به فلان رخداد صدر اسلام شد، مقایسه نکنید! بعضی‌ها خود را در مقام قیاس با اشعث قرار ندهند؛ این را خوب بدانند که «ما اهل کوفه نیستیم علی تنها بماند». آن که با دسترنج قیمتی‌تر از گنج شهدای هسته‌ای و سایر شهدای این ملت، یعنی با یک دست کاملا پر، نیز با سرمایه گرانقدر اذن بزرگان، تیم خود را روانه مذاکره کرده، زیبنده‌تر آن است شرایط امروز را با زمان «فتوحات خیبر و بدر» قیاس کند. طرفه حکایت اینجاست؛ «صلح امام حسن علیه‌السلام» ناظر بر «اقتضای روزگار» اتفاقا مصلحتی بود که درست تشخیص داده شد و در مانایی و ماندگاری اسلام ناب محمدی، «عاشورای سیدالشهدا» را نه در تعارض، بلکه در امتداد خود می‌دید.
 صدالبته «لا یوم کیومک یا اباعبدالله». همان مصلحت که «علی‌بن‌ابی‌طالب» را ۲۵ سال وادار به سکوت کرد و ۵ سال وادار به حکومت و ۳ بار وادار به جنگ با ناکثین، قاسطین و مارقین؛ همان مصلحت که «حسن‌بن‌علی» را باری وادار به منصب‌نشینی، باری وادار به صلح کرد؛ همان مصلحت که پای «حسین‌بن‌علی» را به وادی کربلا کشاند؛ همان مصلحت که باعث شد «قمر منیر بنی‌هاشم» به آن امان‌نامه لعنتی، «نه» بگوید؛ همان مصلحت که سبب شد «خانم زینب سلام‌الله‌علیها» با «ما رأیت الا جمیلا» سرخ‌ترین سیلی ممکن را بر گوش یزیدیان همه تاریخ بخواباند... و همان مصلحت که روزی امر را دائر بر ۸ سال دفاع مقدس کرد و دگر روز، حکم به پایان جنگ داد؛ آری! همه این مصلحت‌ها که فی‌الواقع «یک مصلحت» است، به مردمان مذاکره‌کننده ما دارد می‌گوید «گیرم ملت و ولایت برای تو، هیچ خط قرمزی نمی‌گذاشتند! معطوف به سرمایه نستوهی که داری، معطوف به مادران فرزند از دست‌داده که چون کوه، محکم و باشکوه ایستاده‌اند و معطوف به عقل و تدبیر، فقط و فقط یک «توافق خوب» باید بیاوری، با کمترین داده ممکن و بیشترین ستانده ممکن، یعنی لغو همه تحریم‌ها در همان روز امضای توافق». این مهم، هم درس «صلح حسن‌» است، هم درس «جنگ حسین». اگر به نیکی گفته‌اند «کلهم نور واحد» بنابراین «درس صلح» و «درس جنگ» یکی است؛ «تشخیص درست مصلحت، آن هم بر مبنای عزت، حکمت و درایت». این درسی است که هم «صلح امام دوم» به این مردمان می‌دهد، هم «جنگ امام سوم»، ایضا «درس قطعنامه» هم همین است. حال آمدیم و مذاکره به علت «عدم توافق» به شکست انجامید. ما اینقدر انصاف داریم که در آن صورت، تقصیر را بیندازیم گردن دشمن بی‌آبرو. منتهای مراتب به جد بر این باوریم؛ شکست به معنای «عدم توافق» صد شرف دارد در قیاس با شکست به معنای «توافق بد». اگر در «شکست به معنای عدم توافق» نوعی از «عزت» مستتر است، مع‌الاسف «شکست به معنای توافق بد» ناظر بر شرایط روزگار، سرمایه بزرگ صنعت هسته‌ای و دست کاملا باز مردمان دیپلمات، مصداق بارز «ذلت» است.
چهار- اگر یک چیزهایی هست که به پای ملت و ولایت نوشته می‌شود، لیکن یک وصله‌هایی هم هست که هرگز، نه به جمهور می‌چسبد، نه به بزرگان، نه به مراجع، نه به «مرگ بر آمریکا»، نه به «هیهات مناالذله»، نه حتی به ما اصحاب نقد! مذاکرات به هر معنایی شکست بخورد، گناه آیت‌الله جوادی‌آملی چیست که همان بدو امر، پند داد آقایان را که هنگام دست دادن به شیطان بزرگ، انگشتان دست خود را بشمرند؟! گناه آیت‌الله نوری‌همدانی و آیت‌الله مکارم‌شیرازی چیست که ایشان هم بر مدار همان سخن بزرگان، تاکید کردند خوشبین به مذاکره با شیطان بزرگ در هیچ زمینه‌ای نیستند؟! گذشته از مراجع غیور، گناه آن استاد دانشگاه چیست که با وجود رای به آقای روحانی، حتی با وجود اندکی گرایشات غربگرایانه، لااقل من‌باب ملی‌گرایی، هرگز حاضر نشد به فراخوان دفاع از توافق ژنو و بیانیه لوزان «آری» بگوید؟! بنابراین مقصر هر شکستی و تقصیر شکست به هر معنایی، علاوه بر خباثت ذاتی شیطان بزرگ، دست‌دادن‌های دودستی به ابلیس است، نه ملت و ولایت و حوزه و دانشگاه. کور خوانده‌اند «فی قلوبهم مرض» اگر که بخواهند به اسم تحلیل، اباطیل به خورد ملت دهند! زنجیره‌ای‌ها کور خوانده‌اند! خاطره‌گویان، کور خوانده‌اند!
پنج- بگذار این یکی را صریح‌تر بنویسم؛ جا دارد! گاه هست که جز «انقلابی نوشتن» یعنی «قلابی نوشتن»! آنچه پای بزرگان نوشته خواهد شد، تنها و تنها آن اذنی بود که به‌رغم خوشبین نبودن، به این مردمان مذاکره‌کننده دادند بلکه بروند در خلال یک «توافق خوب» مسبب «لغو همه‌جانبه تحریم‌ها» شوند. یعنی که شاید توانستند! شاید شد! دیدیم و شنیدیم؛ هم دعایشان کردند، هم حمایت‌شان کردند، هم بعضا متذکر بعضی از منتقدان شدند، هم مشورت کارشناسانه و از روی عمری تجربه به ایشان دادند و هم این مهم را علی‌الدوام به آقایان گوشزد کردند بلکه مبادا فریب خنده دشمن را بخورند! جالب اینجاست؛ حمایت البته مشروط «حضرت آقا» از مردمان مذاکرات، آنقدر شفاف و پررنگ بود که این مردمان، اغلب در پاسخ به پرسش مستدل ما، پشت سخن بزرگان، مخفی می‌شدند و همچنان هم می‌شوند! لذا وقتی نظام، در پشتیبانی منطقی از دوستان دیپلمات، لحظه‌ای کم نگذاشته، حق و انصاف آن است که تنها و تنها «توافق خوب مبتنی بر لغو تحریم‌ها» پای بزرگان نوشته شود، نه «هر توافقی...» نه حتی «عدم توافق»! آری! وقاحت دشمن، همان به پای خود اجنبی نوشته شود. بهانه آوردن ممنوع! همه جور حمایتی از دوستان وزارت امور خارجه شد! بی‌خود برای توجیه به نتیجه نرسیدن احتمالی‌ مردمان زحمتکش دستگاه دیپلماسی، برندارند بعضی‌ها مقدمه‌چینی یعنی توطئه‌چینی کنند! از این جماعت دیپلمات-و صرف‌نظر از خوشبین نبودن!- حمایت مکرر شد، جهت نیل به هدف لغو تحریم‌ها در همان روز امضای توافق، آن هم برای آسودگی بیشتر ملت. از این عزیزان حمایت نشد که هر توافقی ولو توافق بد، از عدم توافق بهتر باشد! بهانه آوردن ممنوع! توافق بد آوردن ممنوع! مقایسه‌های غلط ممنوع! برداشت «سازش ذلیلانه» از «نرمش قهرمانانه» ممنوع! مخفی شدن پشت سخن بزرگان، به جای سینه سپر کردن در راه ولایت ممنوع! فرافکنی در پاسخ به اهل نقد ممنوع! بی‌احترامی به ملت و منعکس‌کنندگان نظر ملت ممنوع! توهین به اهل قلم مستقل و متعهد ممنوع! اشعث مرد، خدا لعنتش کند! اینجا هم، «ام‌القرای جهان اسلام» محل رشد و نمو «مصطفی چمران خمینی» و «مصطفی احمدی‌روشن خامنه‌ای» است، نه بلاد کوفه! اینجا «کوفه» نیست که «مسلم» بعد از تشهد نماز، مسلمانی گرد خود نبیند! اینجا محبوبیت مضاعف دارد سفیر امام عاشورایی! اینجا ملت، صرف‌نظر از هر عقیده و سلیقه‌ای، تعصب دارد روی حاج‌قاسم سلیمانی، سوگند می‌خورد به نام شهدایی‌اش! اینجا آنچه زیاد دارد «مسلم» است! و «پدر چند شهید داده» خود یک پا مسلم است! هیهات! با وجود جنگ مثال‌زدنی «قاسم» و «عبدالله» در یوم‌العیار عاشورا، انگ سازش به «حسن‌بن‌علی» نمی‌چسبد! از «قیامت کربلا» عبدالله و قاسم را بگیری، گویی روضه را از عاشورا گرفته‌ای! این سخن را هم «مداح اهل دل» تصدیق می‌کند، هم «سخنران بالای منبر». «غریب مدینه» فقط «۲ ابن‌الحسن» تقدیم سیدالشهدا نکرد؛ پیش از این هم باری در وصف مظلومیت مضاعف کریم‌اهل‌بیت خطاب به امام مجتبی(ع) نوشته بودم که تو آنقدر کریمی که کربلا را هم به حسین (ع) بخشیدی، بلکه حتی امروز هم ناظر بر پاره‌ای مقایسه‌های نادرست و بی‌مبنا، در اوج مظلومیت باشی!
 خمینی، مصر و مصمم بود ملت ما را از ملت صدر اسلام، غیورتر و باوفاتر بخواند! آقایان! زمان، زمان مناسبی برای کوفی شدن نیست! اشعث مرد، سردار سلیمانی لیکن شهید حی و حاضر و زنده است! اگر راست می‌گویید، بروید در جلد عمار! بروید در جلد سلمان! بروید در جلد مقداد! برای بازی در «فیلم مذاکرات» نقش بد را انتخاب نکنید. حسن‌بن‌علی، فی‌الحال، در شرایط «جنگ جمل» است، چرا که نه ما اهل کوفه هستیم و نه این شهر، شهر کوفه است! این را ما پای کرامت بی‌مثال «اول فرزند فاطمه و علی» می‌نویسیم که سید و سالار سیدالشهدا بود امام مجتبی، ایضا معلم علمدار کربلا در جنگ‌آوری! لطفا بفهمید سخن درباره کدام جنگاور دلاور لکن مظلوم تاریخ می‌رانید! «ما اهل کوفه نیستیم، حسن‌بن‌علی تنها بماند»! اصحاب قیاس! بی‌خود دلواپس تاریخ نباشید! «بقیع» برای ما، هیچ کم از «بین‌الحرمین» ندارد. برای ما، «مدینه» همان «کربلا»ست. ما «حسن‌بن‌علی» را دقیقا اندازه «حسین‌بن‌علی» دوست می‌داریم. به همان دلیل که «سیدالشهدا» همه افتخار ماست، «کریم اهل بیت» نیز. ما متوجه علت «صلح حسن‌بن‌علی» هستیم. آنچه نمی‌فهمیم، اصرار شما در بعضی مقایسه‌هاست! از قضا «کوچه‌های چند شهید داده» آمادگی کامل دارند تا «انتقام کوچه بنی‌هاشم» را بگیرند! خیال‌تان تخت! ما شما را از نگرانی درخواهیم آورد! اندکی صبر کنید! جز با «ذوالفقار» نخواهد آمد «حضرت یار»!

محمد واعظی: مذاکرات لحظه آخری، پس از 2 سال رفت و آمد مداوم و تبدیل گفت‌وگوهای ایران و اروپا و روسیه و چین و آمریکا به چانه‌زنی دوطرفه ایران و آمریکا کماکان بر سر مهم‌ترین مسائلی که در طول 12 سال گذشته محل اختلاف ایران و غرب بوده، ادامه دارد.
دو طرف اصرار دارند موضوع «پیشرفت» در مذاکرات را به رسمیت بشناسند و میز گفت‌وگوها را ترک نکنند اما آنچه در این میان مشکل‌ساز باقی‌ مانده شروط تعیین شده توسط قوی‌ترین لابی صهیونیست‌ها در آمریکا- آیپک- است که هیچ نسبتی میان مفاد آن و خواسته‌های طرف ایرانی وجود ندارد. در حقیقت این ایام هیات حاکمه سیاست و اقتصاد آمریکا که به طور معمول پشت پرده پنهان می‌ماند و ویترین دولتی را مقابل سایرین به نمایش می‌گذارد، به بهترین شکل ممکن از اهداف پنهانی مذاکره با ایران رونمایی کرده است؛ اهدافی که «دیپلماسی نمایشی اوباما» به‌عنوان آخرین ترفند در خدمت برای تحقق آنها به کار گرفته شده است. 5 شرط آیپک به‌عنوان مهم‌ترین شاخصه‌های یک «توافق خوب» آمریکایی- صهیونیستی به شرح زیر است:
۱- بازرسی و راستی‌آزمایی
باید به بازرسان، امکان دسترسی نامحدود به سایت‌های مشکوک داده شود. توافق خوب باید از اصل بازرسی‌ «از هر کجا و در هر زمان» که شامل تأسیسات نظامی ایران می‌شود، حمایت کند.
۲- ابعاد نظامی احتمالی (PMD)
ایران باید درباره تمام تلاش‌های خود برای تسلیحاتی کردن برنامه هسته‌ای‌اش توضیح دهد. توافق خوب باید ایران را به مشخص کردن تمام فعالیت‌های هسته‌ای خود ملزم کند.
۳- تحریم‌ها
رفع تحریم‌ها باید تنها بعد از اثبات پایبندی ایران به تعهداتش آغاز شود. توافق خوب باید تحریم‌ها علیه ایران را بعد از پایبندی این کشور به تعهداتش رفع کند. علاوه بر این، هر توافقی باید تبعات روشن و فوری نقض توافقنامه توسط ایران را مشخص کند.
۴- دوام‌پذیری
توافق هسته‌ای خوب باید از تبدیل شدن ایران به کشوری در آستانه هسته‌ای شدن، جلوگیری کند. چارچوب توافق اعلام شده محدودیت‌ها علیه برنامه هسته‌ای ایران را ظرف ۱۰ تا ۱۵ سال حفظ می‌کند. توافق باید توانمندی‌های هسته‌ای ایران را به نحوی محدود کند که تحقیق و توسعه را شامل شود و در طول زمان نشان دهد ایران به دنبال سلاح نیست.
۵- نابودی زیرساخت‌های هسته‌ای
توافق خوب باید از ایران بخواهد زیرساخت‌های هسته‌ای را برچیند و ذخایر این کشور را به گونه‌ای از بین ببرد که تهران نه از مسیرهای اورانیوم و نه پلوتونیوم به بمب دسترسی نداشته باشد.
لیست شروط آیپک از این منظر برای ما مهم است که اصولا سیاهه‌ای که تضمین‌کننده اهداف لابی اسرائیل باشد و معیاری برای «توافق خوب آمریکایی» به شمار رود قطعا منجر به عقد «توافق بد» برای ایرانی‌ها خواهد شد، چرا که صهیونیست‌ها برخلاف آمریکا در منطقه  مشترک حضور دارند و از منظر ژئوپلیتیک نظامی، سال‌هاست که بزرگ‌ترین رقیب و دشمن ایران و سایر بلاد اسلامی به شمار می‌روند. تامین اهداف اسرائیل در مذاکرات، تضمین‌کننده موفقیت‌های آینده داعش به‌عنوان بازوی نظامی جدیدالتاسیس صهیونیست‌ها در منطقه خواهد بود و عربستان به‌عنوان صهیونیسم کوچک سربرآورده داخل مرزهای اسلامی را بیش از پیش به موفقیت طرح‌های ضدایرانی- اسلامی خود امیدوار خواهد کرد.
هفته اخیر، صفحه اینستاگرام نتانیاهو با انتشار یک انیمیشن نسبتا با کیفیت، تصویری از لشکر داعش را به نمایش گذاشت که با نفربر و ادوات جنگی از روی پرچم و نیروهای یک به یک کشورهای خاورمیانه از جمله آمریکا(!) عبور می‌کنند سپس رو به مخاطبان، پرچم آن از بیرق سیاه داعش به پرچم ایران با پس‌زمینه تاسیسات اتمی تغییر می‌یابد. گوینده می‌گوید: «تصور کنید دولت اسلامی بمب اتم هم بسازد... دولت اسلامی ایران، بزرگ‌تر و مجهزتر از داعش!»
این جنگ رسانه‌ای و عملیات روانی رسمی دولت صهیونیستی در فضای جهانی در حالی ادامه دارد که به تازگی شبکه اجتماعی اینستاگرام، صفحه «ما عاشق مبارزه با صهیونیست‌ها هستیم» را با قریب به 100 هزار عضو، بدون هیچ‌گونه توضیحی حذف کرد. این قانون دنیایی است که با «نظم صهیونیستی» اداره می‌شود و جایی برای «انصاف و عدالت جهانی» در آن وجود ندارد.
 همین اوبامای «مودب و باهوش» چند سال پیش‌تر، در دوره اول ریاست‌جمهوری، در کنار نخست‌وزیر فرانسه و انگلیس مقابل دوربین رسانه‌های جهانی ایستاد و گفت: «ما 3 کشور، با اطلاعات و اسناد معتبر به دست آمده مطمئن شده‌ایم که ایران در قم- تاسیسات اتمی فردو- در حال ساخت بمب اتم است». به همین راحتی ایران در لیست تحریم‌ها قرار گرفت و پیش از اعلام این نظر سیاسی رسمی، هیچ نظرخواهی تخصصی از آژانس انرژی اتمی صورت نگرفت.
اکنون آیپک از ما می‌خواهد برنامه هسته‌ای‌مان را برای دست‌کم 10 سال تعطیل کنیم، زیرساخت‌های گرانقیمت هسته‌ای را برچینیم و اسناد و مدارک محرمانه نظامی‌مان را در قالب برنامه راستی‌آزمایی و نظارت بین‌المللی در اختیار همگان قرار دهیم و سال‌ها منتظر صدور حکم راستی‌آزمایی با تن دادن به بازرسی‌های سرزده «هر کجا و هر زمانی» بمانیم تا در مقابل تنها بخشی از تحریم‌های ظالمانه وضع شده بر ضدمردم و دولت‌مان به صورت تدریجی و با قابلیت برگشت‌پذیری لحظه‌ای، «تعلیق» شود!
پرواضح است که هدف اصلی از چنین «توافق خوب آمریکایی- صهیونیستی» تنها فریز توانمندی‌های هسته‌ای ایران نیست! هدف از توافق پیشکش شده به ایران با چانه زنی مکرر بر سر مسائلی که پیش از این بر سر آنها توافق شده بود نیز رساندن ایران به نقطه «برگشت‌ناپذیری در مذاکرات» است، زمانی که دولت به حدی در آرزو و اندیشه کسب یک «توافق»، خود و ملت را گرفتار کرده که از توان لازم برای ترک میز مذاکرات همراه با افشای بازی‌های آمریکایی- صهیونیستی، برخوردار نباشد.
در این میان عده‌ای همچون هاشمی‌رفسنجانی بی‌توجه به هدف اصلی ایرانیان از مذاکرات 12ساله، بدون اشاره به بدعهدی مکرر طرف آمریکایی با ذوق‌زدگی تمام از اهمیت «شکسته شدن تابوی مذاکره مستقیم با آمریکا» در مصاحبه با رسانه‌های غربی سخن می‌گویند و احتمال بازگشایی سفارت آمریکا در تهران را محاسبه می‌کنند! مگر هدف بهبود وضعیت معیشت مردم و رفع تحریم‌های ظالمانه اعلام نشده بود؟! اکنون که آمریکا رسما «لغو تحریم‌ها» را آرزویی محال می‌خواند و «تعلیق تحریم‌ها» را هم با حیله‌گری به هزار اما و اگر رونمایی شده در لحظه آخر، موکول کرده، چطور شد که اهداف مذاکره تغییر و تحول یافت و همین صرف «گفت‌وگوی مستقیم با آمریکا» کفایت کرد؟! آیا این رفتار نتیجه‌ای جز امیدواری آمریکا به امکان خباثت‌ورزی بیشتر مقابل تیم مذاکره‌کننده کشورمان در پی خواهد داشت؟ احتمالا آمریکایی‌ها خواهند گفت صرف گفت‌وگوی مستقیم با ما آن هم توأم با تعلیق بخشی از تحریم‌ها براساس برنامه زمانی مورد پسند آیپک، برای شما کافیست! بروید مهیای جشن توافق هسته‌ای با «قدرت‌های جهانی» شوید!
حقیقت این است که هیچ پشتیبانی از تیم مذاکره‌کننده کشورمان در میان تیم غربزدگان به چشم نمی‌خورد. سقف خواسته‌های آنها بسیار پایین‌تر از «توافق خوب ایرانی» است و به جای ارائه راهکارهایی برای تامین حداکثری منافع ملی بر سر میز مذاکرات، صرف مذاکره با آمریکا را موفقیتی بسیار بزرگ برای خود ارزیابی می‌کنند. به همین علت است که «توافق با غرب» را حتی بدون روخوانی متون، شرط پیروزی و شایسته برپایی «جشن و پایکوبی» برمی‌شمارند.
بزرگ‌ترین شاهد این مدعی رفتار رسانه‌ها و فعالان سیاسی تیم غربزدگان است که هرگونه نقد و بررسی متون توافقات قبلی و اخبار و تحلیل‌های مرتبط با توافق نهایی احتمالی را با انگ «بی‌احترامی و بی‌اعتمادی به مذاکره‌کنندگان» ممنوع کردند! در حالی که بخشی مهمی از قدرت چانه‌زنی بر سر میز مذاکره، برآمده از پتانسیل اجتماعی بالقوه‌ای است که دیپلمات‌های دو طرف با اتکا به احتمال «بالفعل شدن» آن به واسطه تصمیمات سیاسی مذاکراتی، خطوط قرمز و تخطی‌ناپذیر خود را ترسیم و محور به محور منافع ملی گروگان گرفته شده را آزاد می‌کنند. غیر از این عمل کنیم، حصول «توافق بد» حتمی خواهد بود.

روز جمعه، روز جهانی قدس در ایران و بعضی مناطق دنیا برگزار می‌شود. در ایران، کانون استکبارستیزی و مقابله با صهیونیسم، مردم خود را آماده می‌کنند یک بار دیگر فریاد مرگ بر اسرائیل خود را آنقدر رسا فریاد بزنند که غاصبان قدس به وضوح آن را بشنوند. به گزارش «وطن امروز» طی روزهای اخیر مقامات، مسؤولان و انجمن‌ها و مراکز علمی، دانشگاهی و دینی با اظهارنظر‌ها و صدور بیانیه‌هایی ضمن گرامیداشت روز قدس، خواستار مشارکت حداکثری مردم ایران در این فریضه سیاسی شدند. سران قوا، نمایندگان مجلس، مراکز حوزوی و دانشگاهی و... در اظهارات و بیانیه‌های خود ضمن اعلام آمادگی برای حضور در راهپیمایی روز قدس، بر پیمان خود برای رهایی قدس شریف از چنگال صهیونیسم تاکید کردند.  شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی نیز ضمن دعوت از ملت بزرگ و همیشه در صحنه ایران اسلامی از عموم مردم شریف و قدرشناس ایران اسلامی، از عموم گروه‌ها، اقشار، اصناف مختلف مردمی، تشکل‌ها، احزاب، جناح‌ها و دسته‌های مختلف سیاسی- اجتماعی وفادار به آرمان‌های انقلاب اسلامی و آزادی قدس شریف می‌خواهد تا بار دیگر با خلق حماسه‌ای عظیم و در خور شکوه، مجد و عظمت ایران و ایرانی با حضور حماسی، مثال‌زدنی و انقلابی خود در راهپیمایی روز جهانی قدس که در بیش از 770 شهر سراسر کشور به سمت میعادگاه‌های نماز جمعه برگزار می‌شود، سیلی محکمی به نظام استکبار و سلطه جهانی زده و با آرمان مقدس آزادی قدس شریف، تجدید میثاق نمایند. این راهپیمایی در سراسر کشور، جمعه این هفته 19 تیر مطابق با 23 رمضان المبارک برگزار خواهد شد.
 

گروه بین‌الملل: سران اتحادیه اروپا اعلام کرده‌اند باید به هر قیمت ممکن یونان را در اتحادیه اروپا نگاه داشت. این درحالی است که نخست‌وزیر یونان با اعلام اینکه آتن طرحی را برای توافق روی برنامه‌ نجات مالی به وام‌دهندگان بین‌المللی ارائه کرده است، درباره موافقت طرفین تا ضرب‌الاجل تعیین‌شده‌ (یکشنبه 21 تیر) ابراز امیدواری کرد. بیش از ۶۱ درصد مردم یونان در همه‌پرسی یکشنبه  این هفته با شرایط درخواستی وام‌دهندگان بین‌المللی برای اعطای کمک‌های مالی جدید به این کشور مخالفت کردند. نتایج این همه‌پرسی احتمال خروج یونان از منطقه یورو و بازگشت به سیستم پولی دراخما را تقویت کرده است. یونان به خاطر بحران بدهی در آستانه ورشکستگی و خروج از منطقه یورو قرار گرفته است. یونان با بدهی ۳۵۰ میلیارد دلاری روبه‌رو است که حدود ۲۷۰ میلیارد دلار آن بدهی این کشور به وام‌دهندگان بین‌المللی است. الکسیس تسیپراس روز سه‌شنبه اعلام کرد: «طرح ما شامل اصلاحات قابل قبولی است که به لحاظ اجتماعی عادلانه هستند و تعهد متقابل برای پوشش نیاز مالی کشور در میان‌مدت را شامل می‌‎شوند، یک بسته‌ سرمایه‌گذاری قوی برای مقابله با مشکلات بزرگی همچون بیکاری و همچنین آغاز مذاکرات اساسی و تغییر ساختار بدهی». وی افزود طرحی که یونان به وزرای دارایی اتحادیه اروپایی، معروف به گروه اروپا و شورای اروپا ارائه کرد، طرحی بود که در نشست سران سیاسی در آتن به‌عنوان یک راهبرد ملی تدوین شد. تسیپراس این اظهارات را پس از دیدارِ روز سه‌شنبه با دیگر سران منطقه‌ یورو در بروکسل بلژیک بیان کرد: سران اروپایی تا جمعه به یونان وقت دادند طرح‌های قطعی خود را درباره برنامه نجات مالی به وام‌دهندگانش ارائه کند. پیش از این دونالد توسک، رئیس شورای اروپا پنجشنبه را ضرب‌الاجل نهایی اعلام کرده بود. در عین حال ژان کلودیونکر، رئیس کمیسیون اروپا اظهار داشت اتحادیه اروپایی خود را برای هر احتمالی از جمله خروج یونان از کشورهای حوزه یورو، واحد پول اروپایی، آماده کرده است. توسک عصر سه‌شنبه در یک نشست خبری گفت: «امشب باید رسا و واضح بگویم که آخرین ضرب‌الاجل یونان این هفته به پایان می‌رسد، این وضعیت واقعا حساس است و اتحادیه اروپایی نمی‌تواند سناریوهای تلخ توافق نکردن از جمله ورشکستگی یونان و ناتوانی نظام بانکی این کشور در پرداخت دیون را در نظر نگیرد». در عین حال آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان گفت بحران یونان به یک برنامه‌ استقراضی چندساله‌ جدید نیاز دارد.
یکشنبه، ضرب‌الاجل دیگر یورو به یونان
اعضای منطقه یورو تا روز یکشنبه آینده به یونان مهلت دادند تا پیشنهاد مربوط به اجرای اصلاحات در ازای دریافت کمک مالی جدید را ارائه کند. در صورتی که  دولت آتن نتواند نهادهای بین‌المللی را برای اعطای کمک مالی جدید متقاعد کند، به خاطر بحران بدهی ورشکست خواهد شد و در آستانه خروج از منطقه یورو قرار می‌گیرد. دونالد توسک، رئیس شورای اروپا در کنفرانس خبری تاکید کرد: «تنها ۵ روز فرصت باقی مانده است. تاکنون از صحبت کردن درباره ضرب‌الاجل خودداری کرده بودم ولی امشب مجبور هستم با صدای بلند و شفاف اعلام کنم که ضرب‌الاجل نهایی این هفته به پایان خواهد رسید». آلکسیس تسیپراس، نخست‌وزیر یونان تا روز جمعه مهلت دارد پیشنهادات خود را ارائه کند ولی آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان تاکید کرده که امیدوار است تا روز پنجشنبه بتواند تعهدات مربوط به اجرای اصلاحات اقتصادی و مالی را از نخست‌وزیر یونان بگیرد. تنها در این صورت خواهد بود که مرکل می‌تواند از پارلمان آلمان بخواهد تا اجازه مذاکره بر سر برنامه جدید کمک مالی به یونان را بدهد. رهبران ۱۹ کشور منطقه یورو در پایان نشست روز سه‌شنبه تصمیم گرفتند در نشست دیگری که قرار است یکشنبه برگزار شود، درباره سرنوشت یونان تصمیم بگیرند. فرانسوا اولاند، رئیس‌جمهور فرانسه نیز تاکید کرد بانک مرکزی اروپا تضمین داده است حداقل نقدینگی مورد نیاز بانک‌های یونانی را تا روز یکشنبه تامین کند که این مصداق باج به یونان برای ماندن در این حوزه پولی است. تسیپراس پس از پایان نشست رهبران منطقه یورو گفت: «مذاکرات در فضای مثبتی انجام شد. روند کاملا سریع خواهد بود. کار ارائه پیشنهادات جدید طی ساعات آینده آغاز می‌شود و هدف این است که نهایتا تا پایان هفته این روند پایان یابد». توسک نیز هشدار داد: «شکست در دستیابی به توافق با یونان، موجب تضعیف جایگاه اتحادیه اروپایی در جهان خواهد شد. اتحادیه اروپایی اکنون با حساس‌ترین دوره در تاریخ خود روبه‌رو است». به قول متئو رنتسی، نخست‌وزیر ایتالیا توپ اکنون در زمین یونان است. یکشنبه آخرین نشست درباره یونان خواهد بود. یونان پس از بحران بدهی سال 2009 در سا‌ل‌های 2010 و 2012 در ازای اجرای تدابیر ریاضتی، 2 بسته کمک مالی به ارزش کلی 240 میلیارد یورو (272 میلیارد دلار) از وام‌دهندگان خود دریافت کرد؛ این اقدام خشم و نارضایتی مردم این کشور را برانگیخت. یونان در حال حاضر نیز از بازپرداخت بدهی 6/1 میلیارد یورویی (79/1 میلیارد دلاری) خود به صندوق بین‌المللی پول بازمانده است؛ کمیسیون اروپا و بانک مرکزی اروپا نیز از جمله بستانکاران یونان هستند. وام‌دهندگان به یونان گفته‌اند تا زمانی که این کشور اصلاحات مورد نظر آنها را انجام ندهد 2/7 میلیارد یوروی باقی مانده از وامی را که به آتن قول داده بودند، پرداخت نخواهند کرد. با این وجود، مردم یونان پنجم جولای با شرکت در همه‎پرسی پیشنهادهای ریاضتی وام‌دهندگان را برای دریافت کمک مالی جدید رد کردند.