گروه بین‌الملل: پس‌لرزه‌های انفجارهای  مرگبار دهم اکتبر آنکارا که به کشته شدن حدود 100 فعال کرد و مخالف دولت منجر شد همچنان ستون‌های  کاخ سفید (آق سرای) اردوغان را به لرزه در می‌آورد.
به نظر می‌رسد این بار محاسبات او و دیگر رهبران حزب حاکم عدالت و توسعه در استفاده از حملات داعشی برای قتل‌عام مخالفان در روز روشن به منظور جنگی کردن و قطبی ساختن جامعه ترکیه در آستانه انتخابات سراسری تکراری اول نوامبر کاملا اشتباه از آب درآمده است. روز پس از این انفجارهای خونین بود که ده‌ها هزار نفر در میدان صحیه نزدیک مکان انفجار، اردوغان را مسؤول وقوع آن خوانده و وی را آدمکش توصیف کردند. بدین ترتیب حمله تروریستی آنکارا باعث شد حرمت‌ها در فضای سیاسی کشور شکسته شود و از آن روز رقبای سیاسی رئیس‌جمهور اردوغان و نخست وزیر داوود اوغلو، آشکارا علیه حکومت و دولت پرده دری می‌کنند.حملات لفظی معروف هفته گذشته دمیرتاش رهبر نخستین حزب کردی راه یافته به پارمان ترکیه بویژه بی‌شرم خواندن رهبر حزب عدالت و توسعه و رئیس دولت راه را برای دیگر سیاستمداران باز کرده تا با افشاگری‌های بزرگ ماهیت حکومت را زیر سوال ببرند. در همین رابطه 2 عضو حزب جمهوری خلق ترکیه که قدیمی‌ترین حزب سیاسی و مهم‌ترین حزب چپ میانه کشور و سومین گروه بزرگ پارلمانی است از وجود اسنادی خبر دادند که رابطه نزدیک دستگاه‌های دولتی با گروه تروریستی داعش را افشا می‌کند. به گزارش خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، آرام اردام و علی شکر از نمایندگان پارلمان بر وجود رابطه نزدیک و مستحکم میان دستگاه‌های دولتی ترکیه و گروه تروریستی تکفیری داعش تاکید کردند و فاش کردند که رجب طیب اردوغان نیز از تمام جزئیات ویژه فعالیت اعضای داعش در ترکیه اطلاع دارد که نشانه جدیدی از حجم حمایت و پشتیبانی دولت آنکارا از این گروه تروریستی به شمار می‌رود. آنها از دولت و احمد داوود اوغلو نخست وزیر ترکیه خواستند فورا استعفا دهند. افشاگری 2 عضو حزب جمهوری خلق از آن رو اهمیت دارد که نشانه پیوستن جریانات سیاسی مربوط به اکثریت ترک‌تبار این کشور به مخالف‌خوانی کردها و دیگر اقلیت‌ها علیه حکومت است. این دو نماینده در یک کنفرانس مطبوعاتی در داخل پارلمان، سازمان اطلاعات ترکیه (میت) را مسؤول مستقیم حمله تروریستی هفته پیش آنکارا و همچنین حمله به شهر سوروچ (بیستم جولای) دانستند، چرا که سازمان اطلاعات به ریاست چهره مرموز نزدیک به اردوغان هاکان فیدان به زعم  آنها اطلاعات کاملی از اسامی تروریست‌های انتحاری داعشی داشته‌اند. طبق گزارش اردام و شکر، همچنان 19 تروریست آزادانه هر آن‌طور که می‌خواهند در داخل ترکیه جولان می‌دهند و با آزادی کامل از طریق مرزها به سوریه تردد می‌کنند.این دو اسناد خطرناک و رسمی‌ای را فاش کردند که رابطه سازمان اطلاعات و دستگاه‌های امنیتی ترکیه را با گروه تروریستی داعش از سال 2013 فاش می‌کند؛ جزئیات، اسناد و مدارکی از سرازیر شدن تروریست‌ها به الرقه، تل ابیض و ادلب در سوریه و آموزش آنها و سپس بازگشت به ترکیه و پیوستن به گروه‌های داعشی در شهرهای مختلف ترکیه با اطلاع سازمان اطلاعات و تمام دستگاه‌های امنیتی ترکیه. همچنین اسناد دیگری از رابطه جمعیت امدادرسانی ترکیه (زیر نظر فرزندان اردوغان) با داعش تحت حمایت دستگاه‌های امنیتی برملا می‌کند. این اولین بار نیست که سیاستمداران ترک رابطه نزدیک دولت وابسته به حزب عدالت و توسعه را با گروه تروریستی داعش برملا می‌کنند، پیش‌تر نیز صلاح‌الدین دمیرتاش رئیس حزب دموکراتیک خلق تاکید کرده بود روابط نزدیکی میان گروه تروریستی داعش با برخی دستگاه‌های دولت ترکیه وجود دارد و این گروه اقدامات تروریستی را از این طریق انجام می‌دهد. آوازه دست داشتن دولت در انفجارهای تروریستی آنچنان در جامعه پیچیده است که حتی یکی از مظنونان بازداشت شده توسط پلیس نیز خود را بی‌گناه و دولت را عامل اصلی انفجارهای آنکارا می‌داند. جمعه گذشته با آغاز دادگاه 3 مظنون بمب‌گذاری آنکارا یکی از مظنونان این بمب‌گذاری پیش از ورود به دادگاه گفت: «مطبوعات باید از ما حمایت کنند. این بازی حزب عدالت و توسعه است. حزب عدالت و توسعه می‌خواهد بر خرابکاری خود سرپوش بگذارد.» با وجود اینکه تحقیقات در این زمینه ادامه دارد اما دادستانی ترکیه انتشار هر گونه گزارش درباره این انفجار را ممنوع اعلام کرده است. انجمن پزشکان  ترکیه یکی از هماهنگ‌کنندگان راهپیمایی شنبه گذشته نیز  دولت را عامل اصلی انفجارها می‌داند.

تن دادن ترکیه به راهکار سیاسی در سوریه
با ورود روسیه به قائله شام و در حالی که فرار جمعی سرکردگان تکفیری به ترکیه، دولت این کشور را نگران فتنه‌آفرینی آنها کرده است، احمد داووداوغلو ناگهان از دایه داعش به دلسوز وضع منطقه تغییر موضع داده است. نخست‌وزیر ترکیه در مصاحبه با شبکه تلویزیونی ان‌تی‌وی از علاقه‌مندی کشورش به مذاکره و راه‌حل سیاسی برای بحران خودساخته تروریستی تکفیری در سوریه خبر داده است! او که پس از انفجارهای خونین آنکارا در وضعیت سیاسی ناپایداری قرار گرفته بدون اشاره به حمایت‌های بی‌دریغ کشورش از تروریست‌های داعش گفت: «با ایران و روسیه برای پیدا کردن راهکار سیاسی در سوریه مذاکره می‌کنیم اما مواضع ما در سیاست خارجی هرگز به‌گونه‌ای نخواهد بود که موجب مشروعیت بخشی به دولت این کشور شود». بدین ترتیب او به زبان بی‌زبانی به شکست پروژه براندازی بشار اسد و تن دادن به یک روند سیاسی در سوریه اعتراف می‌کند.
 

گروه بین‌الملل: گروه تروریستی داعش که محصول وهابی‌گری عربستان سعودی است حملات خود علیه شیعیان این کشور را افزایش داده است. براین اساس، شامگاه جمعه، یک فرد مسلح با حمله به حسینیه شیعیان در سیهات در القطیف در شرق عربستان 6 تن از عزاداران اباعبدالله‌الحسین (ع) را به شهادت رساند و 9 تن دیگر را زخمی کرد. در همین راستا، یک شاهد عینی به خبرگزاری رویترز گفت: شخص مهاجم با یک خودروی تاکسی به حسینیه الحیدریه در شهر سیهات نزدیک شد اما در ایست بازرسی توسط نیروهای داوطلب که از این حسینیه محافظت می‌کردند، متوقف شد و پس از آن پلیس رسید و درگیری مسلحانه بین پلیس و این شخص رخ داد. در این درگیری شخص مهاجم کشته شد. فعالان محلی تصاویری ویدئویی را منتشر کردند که داخل این حسینیه را نشان می‌دهد و مردم در آن با لباس‌های سیاه و سفید از جمله چند کودک حضور دارند که با صدای تیراندازی گروهی به طرف ورودی این حسینیه می‌دوند اما از ترس بلافاصله به داخل حسینیه بازمی‌گردند. ساعاتی پس از این حمله مسلحانه، داعش اعلام کرد که یکی از اعضای شاخه این گروه تروریستی در بحرین عامل حمله به حسینیه الحیدریه عربستان است و عامل این عملیات فردی به نام شجاع الدوسری بود. گروه تروریستی داعش که ساخته و پرداخته سرویس‌های اطلاعاتی و جاسوسی آمریکایی و اسرائیلی است و تفکرات آن برخاسته از وهابیت است،  در ماه‌های گذشته چندین عملیات تروریستی در عربستان بویژه علیه شیعیان این کشور صورت داده است. در حمله انتحاری آگوست گذشته داعشی‌ها به مسجدی که نیروهای امنیتی محلی در جنوب غربی عربستان سعودی از آن استفاده می‌کردند 15 نفر کشته شدند. مه گذشته نیز 2 حمله انتحاری جداگانه به 2 مسجد شیعیان انجام شد که کشته شدن 25 نمازگزار را در پی داشت. پس از این حملات، فعالان محلی، نیروهای امنیتی را متهم کردند که تلاش کافی را برای جلوگیری از وقوع چنین حملاتی انجام نمی‌دهند اما مسؤولان سعودی آن را تکذیب می‌کنند. عربستان سعودی جولای گذشته اعلام کرد 431 نفر را به اتهام عضویت در داعش بازداشت کرده و چندین طرح تروریستی را برای حمله به اماکن عبادی و مواضع نیروهای امنیتی خنثی کرده است.

گروه بین‌الملل: دبیر کل حزب‌الله طی سخنانی به مناسبت شب سوم ماه محرم در ضاحیه جنوبی بیروت گفت: در این سال‌ها به خاطر پیشرفت وسایل ارتباطی بیش از هر زمان دیگری در معرض جنگ نرم قرار داریم. سیدحسن نصرالله گفت: جنگ روانی به صورت مرحله‌ای روی فکر انسان کار می‌کند و نظر او را درباره مسؤولیتش در قبال دیگران تغییر می‌دهد. مرحله اول مساله مربوط به موضوع جغرافیایی است، از این طریق که مثلا یک فرد لبنانی باید به مسؤولیت خود در قبال کشورش عمل کند و در امور دیگر کشورها دخالت نکند. وی یادآور شد: مرحله دوم این است که به صورت ملموس وارد هر کشوری شده و مسؤولیت‌ها و دغدغه‌های آنها را تقسیم کرده‌اند و بعد از آن درباره دغدغه لبنانی یا ملی سخن به میان می‌آمد که در حال حاضر درباره دغدغه شیعی، مسیحی، دروزی و سنی سخن گفته می‌شود.
سید حسن نصرالله تأکید کرد: اسلام دینی است که با تمام ابزارهایش تأکید می‌کند باید در قبال مردم و مسلمانان مسؤولیت‌پذیر باشیم و ما هنگامی که متون اسلامی را می‌خوانیم، متوجه می‌شویم عبارات «المسلمون»، «المؤمنون»، «الناس» و «عبادالله» به دفعات تکرار شده است و ما متوجه می‌شویم موضوع در اسلام بشریت و انسان است. وی تصریح کرد: آخرین مرحله همان هدف ابلیس است که در آن دغدغه هر فردی در جنگ نرم امور شخصی، شهوانی، منافع و کینه‌توزی‌های خود باشد و این همان فاجعه بزرگی است که هر فرد یا انسانی می‌تواند به آن دچار شود. نصرالله اظهار داشت: در حال حاضر ما در قلب این نبرد قرار داریم و این بدیهیات فکری، عقلی و دینی است ولی نفوذ رسانه‌ای و قدرت‌های استکباری به جایی رسیده است که در مورد بدیهیات با خردهای ما بازی می‌کنند. وی تصریح کرد: در سطح دینی، اسلام دین عقل و فطرت است، همانطور که سیره انبیا(ع) تلاش در راه انسانیت، برداشتن ظلم و استقرار عدالت بر روی زمین بود و اسلام دینی متشکل از تمام این عناصر است و پیروان آن باید به مسؤولیت خود در قبال مردم عمل کنند. دبیر کل حزب لبنان ادامه داد: از والاترین مصادیق عمل به مسؤولیت عمومی فداکاری امام حسین(ع) است و خطر بزرگی که امروز اسلام و مسلمین را تهدید می‌کند، این است که کماکان یزید زمان، در موقعیت خود قرار دارد و اولویت ما این است که با این طاغوت مبارزه کنیم.
 

گروه بین‌الملل: تلویزیون کانال 2 رژیم صهیونیستی اذعان کرد: انتفاضه سوم ضربه مهلکی به اقتصاد این رژیم وارد کرده است. این رسانه با انتشار این خبر، افزود موج جدید قیام فلسطینی‌ها بخش‌های زیادی از اقتصاد رژیم صهیونیستی را در سرزمین‌های اشغالی تحت تاثیر قرار داده است. این گزارش افزود: این انتفاضه موجب کاهش ورود گردشگران خارجی و در نتیجه کاهش شدید درآمد هتل‌ها و بخش گردشگری شده است. همچنین مشاغل کوچک درآستانه تعطیلی و ورشکستگی قرار گرفته و میزان بازدیدکنندگان و مشتریان مراکز بزرگ تجاری نیز به نحو چشمگیری کاهش یافته و رستوران‌ها نیز خالی از مشتری شده‌اند. به گفته این شبکه، در حیطه بازار کار نیز به‌خاطر ترس یهودیان شهرک‌نشین از خروج از منزل و عدم اقبال به اماکن عمومی، فعالیت صددرصد کاهش یافته است. براساس این گزارش، تمرکز زیاد نیروهای پلیس و ارتش در سطح شهرها به یهودیان این حس را می‌دهد که در وضعیت فوق‌العاده به سر می‌برند و جو روانی بسیار منفی‌ای برای آنها به وجود آورده است. سرزمین‌های اشغالی در روزهای اخیر به دلیل هتک حرمت مسجدالاقصی و اجرای توطئه تقسیم زمانی و مکانی این مکان مقدس از سوی صهیونیست‌ها، صحنه درگیری‌های شدید میان فلسطینی‌ها و نظامیان رژیم صهیونیستی بوده است.  وزارت بهداشت فلسطین اعلام کرد در این مدت دست‌کم 45 نفر شهید و بیش از یک هزار فلسطینی نیز در درگیری با نظامیان رژیم صهیونیستی زخمی شده‌اند که 200 نفر از آنها کودک هستند.  به دنبال آغاز موج انتفاضه سوم و بالاگرفتن اعتراضات مسلمانان فلسطینی به سیاست‌های نژاد‌پرستانه و تجاوزگرانه رژیم صهیونیستی، دوسوم یهودیان در سرزمین‌های اشغالی خواهان عقب‌نشینی این رژیم در مقابل فلسطینیان شده‌اند.

گروه بین‌الملل: فعالان اردنی برای اعتراض به اقدامات جنایتکارانه رژیم صهیونیستی، تصویری را از پرچم این رژیم روی آسفالت یکی از خیابان‌های پایتخت خود ترسیم کردند تا در جریان تظاهرات آن را لگد کنند. در جریان این تظاهرات، یکی از فعالان عکسی را از یکی از نیروهای ژاندارم گرفت که با پوتین روی تصویر پرچم رژیم صهیونیستی ایستاده است. این عکس جنجال بسیاری را در شبکه‌های اجتماعی در اردن به وجود آورد، به صورتی که برخی گزارش‌های محلی حاکی است دولت اردن به خاطر این عکس در تنگنا قرار گرفته و به آن اعتراض کرده است، بویژه اینکه این اقدام درحالی صورت گرفته که سفارت اسرائیل همچنان در امان دایر است.
 

درآمدهای نفتی تروریست‌ها
و سکوت ائتلاف آمریکایی
داعش عضو اوپک عربی می‌شود؟
عبدالباری عطوان*:  روزنامه فایننشال‌تایمز انگلیس که اعلام کرده بود درآمد سالانه گروه تروریستی داعش از فروش نفت به 500 میلیون دلار می‌رسد اما طبق آمارهای غیررسمی، رقم واقعی دست‌کم 2 برابر این مبلغ است، چرا که داعش اکنون کنترل بیش از 13 چاه نفت در منطقه دیرالزور واقع در شرق سوریه و نیز بزرگ‌ترین پالایشگاه گاز در نزدیکی رقه را در دست دارد،‌ نوشت: این گروه علاوه بر در اختیار داشتن بخش برق، تعدادی از پالایشگاه‌های تولید بنزین و مازوت را در دست دارد که تولیدات آن را به کشورهای همسایه از جمله اقلیم کردستان عراق، ترکیه و دیگر مناطق عراق می‌فروشد. علاوه بر اینها داعش درآمدهای دیگری نیز دارد که از جمله آنها می‌توان به در‌آمدهای مالیاتی، درآمد حاصل از فروش آثار باستانی و مبالغی که در ازای آزادی اشخاص ربوده شده خارجی دریافت می‌کند، اشاره کرد. در کنار همه اینها داعش یک منبع درآمد پنهان نیز دارد. این گروه تروریستی از سوی برخی چهر‌ه‌های حامی خود در کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس، عراق و دیگر کشورها میلیون‌ها دلار به صورت غیرمستقیم دریافت می‌کند. سوالی که اکنون به ذهن می‌رسد آن است که چرا جنگنده‌های آمریکایی که شبانه‌روز عملیات‌هایی علیه پایگاه‌های داعش انجام می‌دهند و حتی حرکت مورچه‌ها را رصد می‌کنند تاکنون این چاه‌های نفتی یا تانکرهای حامل فرآورده‌های نفتی داعش را هدف قرار نداده‌اند؟ در حالی که برخی منابع تاکید می‌کنند تعدادی از این چاه‌ها هدف حمله جنگنده‌های کشورهای عربی قرار گرفته‌اند اما ائتلاف ضد داعش همواره مدعی است به دلیل نگرانی از کشته شدن مهندسان، کارگران و شهروندانی که در این حوزه‌های نفتی و پالایشگاه‌ها مشغول به کار هستند، این مناطق را بمباران نمی‌کند. ائتلاف آمریکایی ضدداعش- همانند برخوردش با القاعده- در بسیاری از موارد برای حمله علیه پایگاه‌های داعش و خشکاندن منابع مالی این گروه تروریستی به راه‌حل‌های اقتصادی توجه دارد. از جمله این موارد می‌توان به گسیل حجم زیادی از تولیدات نفتی ارزان به بازارهای منطقه بویژه شمال عراق با هدف کاهش درآمدهای نفتی داعش اشاره کرد البته این راه‌حل به دلیل تاثیرگذاری محدود آن بسیار ساده و ابتدایی به نظر می‌رسد. کنترل داعش بر شهر بیجی که دربردارنده بزرگ‌ترین پالایشگاه نفتی عراق است و حدود 60 درصد نیازهای سوخت عراق را تامین می‌کند درآمد بسیار زیادی برای داعش داشته و این مساله دلیل بسیج نیروهای عراقی با حمایت آمریکا با هدف باز‌پس‌گیری شهر و پالایشگاه‌های آن را روشن می‌کند.
اگر فرض کنیم درآمد سالانه داعش از نفت حدود نیم میلیارد دلار باشد این مبلغ بسیار زیاد است، چرا که داعش نه کاخ‌هایی مجلل و نه مقرهای باشکوهی مانند برخی کشورهای همسایه خود دارد بلکه رهبران این گروه برای فرار از بمباران‌های جنگنده‌های ائتلاف، همواره در مخفیگاه‌ها به سر می‌برند. با توجه به اینکه فرآورده‌های نفتی داعش از 60 هزار بشکه در روز فراتر نمی‌رود، این حجم نیز در پالایشگاه‌های قدیمی و ابتدایی این گروه تروریستی تصفیه می‌شود که از نظر ما این تعداد بشکه نمی‌تواند داعش را برای پیوستن به سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) آماده کند اما می‌تواند زمینه پیوستن داعش را به سازمان کشورهای عربی صادرکننده نفت (اوآپک) که شرایط آسان‌تری دارد، فراهم کند. این هم در صورتی است که رهبران داعش با این اقدام موافقت کنند. با این حال هیچ کس نمی‌داند در آینده چه اتفاقی رخ خواهد داد. بیشتر حوزه‌های نفتی شمال عراق در منطقه کرکوک واقع هستند که تنها چند کیلومتر با شهر موصل فاصله دارد و با وخامت اوضاع اقلیم کردستان عراق و آغاز درگیری‌ها میان 2 قطب قدیمی آن یعنی قبیله‌های بارزانی و طالبانی، احتمال تصرف آن توسط داعش افزایش یافته است.  اگر بگوییم که داعش با تمام وحشی‌گری‌ها و خونریزی‌هایش و بمباران مستمر طرف‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از ثبات امنیتی و اقتصادی بیشتری در مقایسه با کشورهای همسایه برخوردار است، مبالغه نکرده‌ایم و این مساله می‌تواند کاهش میزان درخواست مهاجرت اعضای این گروه را در مقایسه با اتباع عراقی و سوری آن روشن کند.
*تحلیلگر برجسته مسائل منطقه‌ای
 

حمایت سیدحسن نصرالله
از مذاکرات یمنی
هیاتی از جنبش انصارالله یمن در سفر به بیروت با سیدحسن نصرالله دیدار و با وی درباره دستاوردهای خود علیه ائتلاف متجاوز عربی به رهبری عربستان گفت‌وگو کرد.  محمد عبدالسلام، سخنگوی انصارالله یمن و رئیس هیات این جنبش در سفر به بیروت در گفت‌وگو با روزنامه السفیر لبنان، گفت: طی دیدار 5 ساعته‌ای که با سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان داشتیم وی اقدامات میدانی و سیاسی را که در جنگ علیه عربستان اتخاذ کرده‌ایم به ما تبریک گفت و ما را تشویق کرد تا با همان اراده‌ای که می‌جنگیم بر سر میز مذاکرات نیز بنشینیم چراکه مردم یمن در نهایت پیروز هستند.

پیشروی‌های ارتش سوریه
در حلب و حومه دمشق
ارتش سوریه که اخیرا عملیات‌های زمینی گسترده‌ای را برای آزادسازی مناطق مختلف این کشور با حمایت هوایی روسیه آغاز کرده در ادامه پیشروی‌های خود در حومه حلب، روستای حویجه را آزاد کرد.  ارتش سوریه کنترل شهرک الناصریه، تل نعام و روستای نعام در حلب و حومه این استان را پس از وارد آوردن خسارت‌های شدید به داعش در دست گرفت. همچنین ارتش کنترل تمام ارتفاعات مشرف بر مناطق دوما و حرستا واقع در غوطه شرقی دمشق را نیز در دست گرفت.  به گفته منابع سوری، ارتش این کشور کنترل شرکت آب و فاضلاب ریما و 25 ساختمان در حرستا و جوبر واقع در حومه دمشق را در دست گرفت.

2 کشته در درگیری پلیس
با معترضان در هکاری
دیروز درگیری شدیدی میان نیروهای امنیتی ترکیه و تظاهر‌کنندگان در شهرک یوکسک اوفا از توابع استان هکاری در جنوب شرق ترکیه روی داد که به کشته شدن 2 شهروند ترکیه منجر شد. همزمان با این درگیری‌ها، یک گروه مسلح وابسته به حزب کارگران کردستان، با سلاح‌های دوربرد و خمپاره به فرودگاه شرناق در جنوب شرق ترکیه حمله کردند. این در حالی بود که از 7 ژوئیه گذشته به دلیل ناامنی‌های ایجاد شده پس از انتخابات، همه پروازهای این فرودگاه لغو شده بود.

برگزاری انتخابات پارلمانی مصر
انتخابات پارلمانی مصر که مهم‌ترین رویداد سیاسی این کشور پس از روی کار آمدن سیسی محسوب می‌شود، از دیروز کلید خورد. این اولین انتخابات پارلمانی مصر پس از روی کار آمدن عبدالفتاح سیسی، رئیس‌جمهور نظامی مصر و اصلاح قانون انتخابات است که از دیروز در خارج از کشور آغاز شد و قرار است یکشنبه و دوشنبه در 14 استان در داخل این کشور پیگیری شود. دور دوم مرحله دوم نیز در 30 نوامبر و یکم دسامبر در خارج کشور و یکم و دوم دسامبر در داخل مصر برگزار خواهد شد.

سفر هیأت رسانه‌ای صهیونیستی
به ریاض
 وزیر خارجه عربستان در دیدار با هیأت اعزامی روزنامه معاریو به ریاض ضمن ارسال پیام دوستی به رژیم صهیونیستی از این رژیم خواست فرصت را برای اجرایی کردن طرح صلح عربستان که در سال 2002 مطرح شد، غنیمت بشمارد. به نوشته رأی‌الیوم، این هیات برای اطلاع از اوضاع عربستان و دغدغه‌های مسؤولان این کشور و گفت‌وگو درباره طرح صلح به ریاض سفر کرده بود. عادل الجبیر در این دیدار تاکید کرد پرونده سوریه و یمن برای عربستان بسیار مهم‌تر از مساله فلسطین است.

7477نفر
آمار نهایی قربانیان فاجعه منا
دیروز سایت البروج وابسته به مخالفان سعودی، به نقل از وزارت بهداشت عربستان سعودی آمار نهایی قربانیان فاجعه منا را 7477 نفر اعلام کرد. به گزارش میزان، در این بیانیه به لیستی اشاره شده که از ساعاتی پیش در سایت وزارت بهداشت عربستان سعودی قرار گرفته و در آن آخرین آمار، هویت فردی و ملیت جان‌باختگان این حادثه منتشر شده است. نکته قابل توجه آن است که در این بیانیه عنوان شده «هویت و اطلاعات فردی اغلب شهدا - خدا رحمتشان کند - مشخص شده و در لیست منتشر شده در سایت وزارت بهداشت قرار گرفته است». از سوی دیگر و بر مبنای این لیست تعداد 1507 جنازه همچنان مجهول‌الهویه هستند و ملیت آنها مشخص نیست.