گروه سیاسی: نامه رهبر معظم انقلاب به رئیس‌جمهور و صدور مجوز اجرای برجام با الزامات مشخص، به وضوح نشان داد دیدگاه عالی‌ترین جایگاه در نظام جمهوری اسلامی ایران نسبت به برجام چیست و در ادامه چه خطوط و الزاماتی را برای اجرای این سند بین‌المللی ابلاغ کرده است.
به گزارش «وطن امروز»، نامه آیت‌الله العظمی، سیدعلی خامنه‌ای به حسن روحانی نشان داد ایشان معتقدند خطوط قرمز اصولی نظام در مذاکرات هسته‌ای باید در مرحله اجرا رعایت شود! در واقع تاکید رهبر انقلاب بر خطوط قرمزی که پیش‌تر بارها بر رعایت آن توسط تیم حسن روحانی در مذاکرات تاکید شده بود، نشان می‌دهد هدف اصلی نظام و مردم از مذاکرات محقق نشده و ایشان نسبت به محتوای برجام دغدغه‌های مهمی دارند و مجوز اجرای برجام را به شرط تحقق این خطوط قرمز صادر کرده‌اند. در این میان موضوع «لغو تحریم‌ها» به‌عنوان هدف اصلی مذاکرات هسته‌ای و مطالبه حداکثری مردم به صورت ویژه مورد توجه قرار گرفته است. این اشاره و توجه رهبر انقلاب در واقع نگرانی‌ها نسبت به ضعف‌های برجام در حوزه لغو تحریم‌ها را تایید کرد. رهبر انقلاب در نامه خود در بند اول الزامات و نکاتی که باید در طول دوره اجرای برجام رعایت شود، مرقوم داشته‌اند: «از آنجا که پذیرش مذاکرات از سوی ایران اساساً با هدف لغو تحریم‌های ظالمانه‌ اقتصادی و مالی صورت گرفته است و اجرایی شدن آن در برجام به بعد از اقدام‌های ایران موکول شده، لازم است تضمین‌های قوی و کافی برای جلوگیری از تخلف طرف‌های مقابل، تدارک شود که از جمله‌ آن اعلام کتبی رئیس‌جمهور آمریکا و اتحادیه‌ اروپایی مبنی بر لغو تحریم‌هاست. در اعلام اتحادیه‌ اروپایی و رئیس‌جمهور آمریکا، باید تصریح شود که این تحریم‌ها به کلی برداشته شده است. هرگونه اظهاری مبنی بر اینکه ساختار تحریم‌ها باقی خواهد ماند، به‌منزله‌ نقض برجام است». رهبر انقلاب «لغو همه تحریم‌ها» را که مطالبه اصلی مردم و هدف مهم مذاکرات بود به‌عنوان اولین شرط اجرای برجام  مورد تصریح قرار دادند. در واقع این مطالبه جدیدی نیست بلکه از همان ابتدای مذاکرات هسته‌ای رهبر انقلاب بارها لغو همه تحریم‌ها را به‌عنوان شرط یک توافق خوب عنوان کردند. این موضع رهبری منطبق بر خواسته مردم نیز بوده است. با این حال متاسفانه در برجام چنین خواسته و خط قرمزی رعایت نشد. براساس آنچه جواد ظریف و معاون دم‌دست او یعنی عباس عراقچی در وین به بار آورده‌اند؛ تحریم‌های اساسی علیه ایران یعنی تحریم‌های بانکی و نفتی «متوقف» یا «تعلیق» می‌شوند! براساس همین واقعیت موجود در  برجام، آمریکایی‌ها بارها اعلام کرده‌اند که در برجام، ساختار تحریم‌ها علیه ایران «حفظ» شده است!  البته رهبر معظم انقلاب در نامه تاریخی خود به حسن روحانی به همین موضوع نیز اشاره کرده‌اند! ایشان در ادامه ضرورت تحقق مطالبه مردم مبنی بر لغو همه تحریم‌ها، در همان بند اول تصریح کردند که هرگونه اظهارنظر طرف مقابل درباره حفظ ساختار تحریم‌ها به منزله «نقض» برجام است! بر همین اساس در همین بند نخست، کاملا مشخص است که آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، در موضوع مهم مذاکرات یعنی لغو تحریم‌ها، برجام را یک سند ناقص و مورد انتقاد می‌دانند! به همین دلیل ایشان هم به نقیصه محقق نشدن مطالبه مردم از مذاکرات اشاره کردند و هم با هشداری که درباره ساختار تحریم‌ها دادند، تلاش کرده‌اند با این هشدار، شانس تحقق آنچه حسن روحانی و تیم مذاکره‌کننده‌اش نتوانستند در مذاکرات به آن دست یابند را افزایش دهند! در واقع رهبر انقلاب با توجه به موضوع برچیده شدن تحریم‌ها تلاش کردند تمرکز و توجه طرف مقابل بر «ساختار تحریم‌ها» را مورد هدف قرار داده و ماهیت برداشته شدن تحریم‌ها را به سود منافع ملی تعریف کنند!  تاکید ایشان مبنی بر نقض برجام در صورت تصویب هرگونه تحریمی به بهانه حقوق بشر و تروریسم، نیز در همین راستا صورت گرفته و در واقع تلاشی است برای پوشاندن حفره‌هایی که به دلیل ضعف تیم مذاکره‌کننده در متن برجام گنجانده شده است! این هشدار رهبر انقلاب نشان داد به دلیل ضعف‌های خسارت‌بار برجام به خصوص در حوزه لغو تحریم‌ها،  این بار عالی‌ترین مقام جمهوری اسلامی ایران در صدد پوشاندن حفره‌های برجام است. اما نکته تاسف‌آور در این میان، رفتار دولت در قبال نامه رهبر انقلاب بویژه درباره همین موضوع مهم لغو تحریم‌هاست! به‌رغم آنکه انتظار می‌رفت دولت نیز با حمایت از هشدار‌های رهبر انقلاب درباره برجام، فشار جمهوری اسلامی ایران برای پر کردن خلأهای موجود در این سند خسارت‌بار را مضاعف کند اما در کمال حیرت افکار عمومی، حسن روحانی در نامه‌ای به رهبر انقلاب، به گونه‌ای موضع گرفت که گویی برجام همه تحریم‌ها را لغو کرده و اساسا جای هیچ نگرانی نیست!  در بند 4 نامه حسن روحانی به رهبر انقلاب آمده است: «تحریم‌های ظالمانه اقتصادی، تجاری و مالی بین‌المللی و یا یکجانبه‌ای که توسط شورای امنیت، اتحادیه اروپایی و آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران برقرار شده بود، رفع شدند. ساختار تحریم‌ها و فضای روانی جهانی که هرگونه تعامل اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران را پرهزینه و در برخی موارد غیرممکن کرده و بار گران و طاقت‌فرسایی بر دوش اقتصاد کشور و معیشت مردم تحمیل کرده بود، از هم پاشید. در تاریخ 26 مهرماه 1394 یعنی روز تصویب، رئیس‌جمهور آمریکا و شورای وزیران اتحادیه اروپایی به‌صورت کتبی و رسمی برچیده شدن تمامی تحریم‌های اقتصادی و مالی ظالمانه و غیرقانونی خود را در چارچوب تعهداتشان در برجام اعلام کرده و آن ‌را به‌عنوان سند قانونی در روزنامه‌های رسمی خود منتشر کردند». این بخش از نامه حسن روحانی یادآور همان نامه معروف او به رهبر انقلاب پس از توافق ژنو است که در افکار عمومی ایران به ماجرای «آنچه مرقوم داشته‌اید» معروف شد! نامه‌ای که روحانی در آن مدعی شد توافق ژنو حق غنی‌سازی ایران را به رسمیت شناخته است! ادعایی که در متن توافق ژنو موجود نبود حتی عباس عراقچی را نیز وادار کرد اشتباه رئیس‌جمهور در نامه به رهبر انقلاب را تایید کند. اکنون نیز این بند از نامه روحانی به رهبر انقلاب درباره وضعیت تحریم‌ها در برجام، قابل تامل است. حداقل 2 نکته کلی درباره این نامه آقای روحانی مطرح است:
1- این بخش از اظهارات آقای روحانی درباره وضعیت تحریم‌ها در برجام، محتوای نامه رهبر انقلاب به او درباره وضعیت این تحریم‌ها در مرحله اجرای برجام را تقویت نمی‌کند! یعنی در حالی که در نامه رهبر انقلاب لغو تحریم‌ها همچنان یک مطالبه محقق نشده است اما در نامه حسن روحانی ماجرا تمام شده است!
2- متن برجام به صورت واضح و آشکار نشان می‌داد خبری از لغو تحریم‌ها نیست! حتی در بیانیه‌های اوباما و نیز اتحادیه اروپایی برای اجرای برجام نیز «لغو همه تحریم‌ها» رد شده است! ماه‌ها بررسی‌های دقیق و کارشناسی در ایران نیز نشان داده است موضوع لغو تحریم‌ها در برجام محقق نشده است و برجام سندی فاقد لغو تحریم‌هاست!
بنابراین، این بخش از نامه آقای روحانی نشان می‌دهد ماجرای اختلاف در موضوع عدم تحقق مطالبه اصلی مذاکرات، در مرحله اجرای برجام نیز وجود دارد.
آرزوهای عراقچی!
در حالی که انتظار می‌رفت دولت حداقل در مرحله اجرا، نسبت به حمایت و فشار رهبر انقلاب برای استفاده حداکثری از برداشته شدن تحریم‌ها و بسته شدن دست طرف مقابل برای شیطنت‌های احتمالی، همراهی نشان دهد اما این بخش از نامه حسن روحانی به رهبر انقلاب و تلقی لغو تحریم‌ها در برجام خود مانعی بر سر این فشار خواهد شد! این رویه البته تنها در نامه حسن روحانی به رهبر انقلاب مشاهده نشد بلکه نسبت به جایگاه حسن روحانی، مقامات پایین‌تر نیز همین رویه را دنبال کردند! عباس عراقچی که به اعتقاد برخی کارشناسان «خیلی حرفه‌ای راستش را نمی‌گوید» هم پس از نامه رهبر انقلاب مدعی شد براساس برجام به جز تحریم‌های کنگره که متوقف می‌شود، سایر تحریم‌ها نیز لغو خواهد شد! او چهارشنبه‌شب در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری گفت: در عمل، تحریم‌های اقتصادی و مالی باید لغو و تحریم‌های کنگره نیز باید متوقف شود. این تحریم‌ها باید رسمی و کتبی لغو شود سپس ایران فعالیت‌های مربوط به خود را انجام دهد. عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای گفت: آنچه یکشنبه گذشته به‌عنوان روز تصویب اتفاق افتاد این بود که شورای وزیران اتحادیه اروپایی در 3 مصوبه تمام تحریم‌های اقتصادی و مالی علیه ایران را لغو کرد و قانون این امر تصویب و این 3 مصوبه در روزنامه رسمی اتحادیه اروپایی ثبت شده است.  عراقچی تصریح کرد: رئیس‌جمهوری آمریکا نیز قرار بود دستورات اجرایی را امضا کند که این اتفاق افتاد و تا اینجا طرف مقابل به تعهدات خود عمل کرده است.  وی با بیان اینکه ساختار تحریم‌های اروپا لغو می‌شود، افزود: دستورات رئیس‌جمهور آمریکا نیز ثبت شده و در حال بررسی مسائل حقوقی این امر هستیم.  

معاون وزیر امور خارجه افزود: مطالبه ما که در برجام درج شده این است که شورای اتحادیه اروپایی باید مصوبه و دستور رئیس‌جمهور آمریکا نیز باید امضا داشته باشد که این اتفاقات رخ داده است البته حقوقدانان ما در حال بررسی هستند که این دو سند براساس خواسته ما باشد.
این اظهارنظر عراقچی البته یک روز بعد در همان برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری با واکنش علیرضا زاکانی مواجه شد. زاکانی که به خاطر حضورش در کمیسیون بررسی برجام اطلاعات کافی درباره برجام دارد، درباره این اظهارات آقای عراقچی مبنی بر اینکه براساس متن برجام همه تحریم‌های اقتصادی لغو و تحریم‌های کنگره آمریکا متوقف می‌شوند، افزود: این اظهارات شاید بیشتر شبیه آرزو است تا یک برخورد کارشناسانه. وی افزود: ما باید موضوع را کارشناسی و حقوقی بررسی کنیم و با این اقدام مانع از برخورد سیاسی احساسی و هیجانی شویم.
زاکانی ادامه داد: ما حق نداریم مطالبی را بیان کنیم که خلاف آن چیزی باشد که در سند برجام آمده است یا برای آیندگان تصمیمی بگیریم که مبنای نادرستی داشته باشد. وی گفت: فصل‌الخطابی که مقام معظم رهبری فرمودند باید نقطه پایانی در همه گمانه‌زنی‌ها یا بر همه خوش‌باوری‌ها و بدبینی‌های افراطی باشد.
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی افزود: سند برجام ۲۰۰ سال تجربه غرب را در حوزه حقوقی پشت سر خود دارد و سند تو در تو و خیلی لایه به لایه تنظیم شده است. زاکانی ادامه داد: لذا در ابتدا که با آن مواجه می‌شویم همین برداشت‌ها وجود دارد که تحریم‌ها برداشته می‌شود اما با دقت در ترتیبات و متن این تحریم‌ها مشخص می‌شود که این تحریم‌ها چند دسته‌اند.  زاکانی گفت: یعنی یک دسته تحریم نداریم و اگر کارشناسانه صحبت شود برداشتن تحریم‌ها یک آرزو است و عملی نخواهد بود اما اگر احساسی صحبت کنیم می‌گوییم همه تحریم‌ها برداشته می‌شود. وی افزود: یکسری تحریم‌ها، تحریم‌های شورای امنیت است، یکسری نیز تحریم‌های آمریکاست که تحریم‌های اولیه و ثانویه دارد.  رئیس کمیسیون ویژه برجام در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: یکسری از تحریم‌های آمریکا نیز دستورات خود رئیس‌جمهور است و یکسری از آنها تحریم‌های ایالات متحده آمریکا یا تحریم‌های کنگره است.  زاکانی گفت: ضمن اینکه اتحادیه اروپایی نیز تحریم‌هایی را جداگانه علیه ایران وضع کرده است. وی افزود: وقتی می‌گوییم تحریم‌ها لغو می‌شوند باید ساختارش نیز برچیده شود بنابراین ۶ قطعنامه‌ای که شورای امنیت صادر کرد و ما به ازای آن تحریم شدیم این عناوین لغو شدند اما وقتی به ماده ۱۲ قطعنامه مراجعه می‌شود به‌عنوان یک عامل فشار و پتانسیل بالقوه تحریم‌ها را حفظ کرده است لذا لغو نمی‌شوند و دائم آماده بازگشت است.
زاکانی ادامه داد: دستورات رئیس‌جمهور آمریکا درباره تحریم‌ها حذف می‌شوند اما تحریم‌های ایالات متحده که ۱۵ ایالت را شامل می‌شود و اعلام کرده‌اند از این توافق تمکین نخواهند کرد پابرجاست و رئیس‌جمهور آمریکا در این خصوص به وظیفه خود عمل نکرده است. وی گفت: البته درباره کنگره آمریکا، رئیس‌جمهور این کشور نمی‌تواند دستور توقف بدهد که این را در سند نیز پذیرفته‌ایم.
این نماینده مجلس ادامه داد: درباره تحریم‌های اروپا نیز کاری انجام نداده‌اند در حالی که اروپا می‌توانست این کار را انجام دهد اما خیلی سختگیرانه‌تر از آمریکا عمل کرد.  زاکانی افزود: در روز اجرای دستورات نیز بخشی از آیین‌نامه‌های اجرایی لغو می‌شوند و بخشی از قوانین و اجرائیات نیز به انتها موکول می‌شود.  وی گفت: لذا باید گفت به هیچ‌وجه فرمایشات مقام معظم رهبری در این باره تا امروز عملی نشده است.

گروه سیاسی: حسن روحانی طی نامه‌ای به رهبر معظم انقلاب ضمن قدردانی از ایشان تصریح کرد که همه تحریم‌های آمریکا، شورای امنیت و اتحادیه اروپا علیه ایران رفع شده است!
به گزارش «وطن امروز»، متن نامه روحانی بدین شرح است:
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
محضر مبارک رهبر معظم انقلاب اسلامی
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مدظله‌العالی)
با سلام و تحیات وافره،
احتراماً، نامه تاریخی 29/7/1394 حضرتعالی در تایید مصوبه جلسه 634 شورایعالی امنیت ملی، موجب خشنودی ملت بزرگ ایران و دلگرمی خادمان مردم در دولت گردید. خداوند بزرگ را شاکرم که به فضل و عنایت او در آستانه ایام شهادت اسوه مقاومت، حضرت ابا عبدالله الحسین(علیه‌السلام) و فرزندان و یاران باوفایش، صفحه‌ای مهم از تاریخ انقلاب اسلامی ایران ورق خورد و ملت دلاور و سرفراز ایران با رهبری هوشمندانه حضرتعالی از یکی از خطیرترین گردنه‌های صعب‌العبور، با افتخار و سربلندی، و با دستی پر از تأمین حقوق و منافع خود در برنامه هسته‌ای، عبور کرد. مهر تایید جنابعالی بر ثمره تلاش دولت و دست‌اندرکاران مذاکره، در کنار الزاماتی که مقرر فرموده‌اید و نیز اصولی که در طول مذاکرات دشوار و افتخارآفرین، مورد تأکید حضرتعالی بود و همواره مورد توجه ویژه اینجانب و گروه مذاکره‌کننده بوده و خواهد بود، آغازگر فصلی نوین در حرکت رو به تعالی جمهوری اسلامی ایران است. به برکت ایستادگی قهرمانانه ملت ایران، مجاهدت دانشمندان و بویژه شهدای گرانقدر هسته‌ای و تلاش شبانه‌روزی فرزندان شما در دولت و گروه مذاکره‌کننده، 6 قدرت جهانی به ناکارآمدی تهدید، تحریم و تحمیل بر مردم ایران و نمایندگانشان اذعان نمودند، سیاست‌های اعلام شده خود مبنی بر تعطیلی برنامه هسته‌ای ایران و تداوم فشارها و تحریم‌های ظالمانه را کنار گذاشتند و مذاکره از موضع برابر بر مبنای احترام متقابل و شناسایی حقوق ملت ایران را پذیرفتند. در حالی‌که تنها 2 سال قبل در فضای تنش‌آلود افزایش روزانه تهدید، تحریم و فشار، حتی تصور چنین دستاوردهایی برای بسیاری ناممکن بود، اکنون به جرأت می‌توان گفت که:
1- پروژه صهیونیستی هراس‌افکنی و امنیتی‌سازی جمهوری اسلامی ایران شکست خورده، عقلانیت، صلح‌خواهی و مقاومت مردم، رهبری و دولت جمهوری اسلامی ایران مورد اذعان همگان قرار گرفته و نقش ایران به‌عنوان یک کشور عمده تأمین‌کننده ثبات و امنیت در سطح منطقه و جهان تثبیت شده است. اقتدار و صلابت ایران در هماوردی با قدرت‌های جهانی باعث تقویت خودباوری و نشاط فزاینده مقاومت اسلامی و متحدین منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران گردیده و نگرانی بدخواهان بویژه رژیم صهیونیستی را - که پس از چندین سال مصونیت ناشی از توفیق پروژه ایران‌هراسی، برای اولین بار در دهه‌های اخیر شاهد ناکامی و شکست لابی خود در آمریکا و اروپا بود ـ به‌دنبال داشته است.
2- خواسته راهبردی ملت ایران و رهبری در دستیابی به انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای به‌عنوان حقی مسلم اکنون محقق شده و برنامه هسته‌ای ایران، از جمله غنی‌سازی و رآکتور آب سنگین، به‌عنوان یک برنامه صلح‌آمیز با ابعاد تجاری و صنعتی مورد شناسایی جهانیان و حتی سردمداران مخالفت با این برنامه صلح‌آمیز قرار گرفته و برای اولین بار در تاریخ سازمان ملل، غنی‌سازیِ یکی از کشورهای غیرعضو دائم، صراحتاً مورد پذیرش شورای امنیت سازمان ملل متحد واقع شده است. ممنوعیت هر گونه همکاری با ایران، به تشویق مشارکت جهانی در حوزه فناوری‌های پیشرفته تبدیل شده و جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک قدرت صاحب فناوری مورد احترام قرار گرفته است.
3- پرونده هسته‌ای ایران که آن ‌را به ناحق به عنوان تهدید علیه صلح و امنیت بین‌الملل معرفی کرده بودند، از ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد خارج شده و شورای امنیت به تغییری بنیادین در رویکرد خود نسبت به برنامه هسته‌ای ایران اذعان نموده است. برای اولین بار،
6 قطعنامه الزام‌آور شورای امنیت از طریق مذاکره و بدون آنکه لحظه‌ای اجرا کرده باشیم، یک جا لغو گردیده‌اند و رویکرد
«برد- برد» برجام به‌عنوان الگوی حل مسالمت‌آمیز معضلات پیچیده جهانی، مورد توجه جهانیان قرار گرفته است.
4- تحریم‌های ظالمانه اقتصادی، تجاری و مالی بین‌المللی یا یکجانبه‌ای که توسط شورای امنیت، اتحادیه اروپا و آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران برقرار شده بود، رفع گردیدند. ساختار تحریم‌ها و فضای روانی جهانی که هر گونه تعامل اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران را پرهزینه و در برخی موارد غیرممکن ساخته و بار گران و طاقت‌فرسایی بر دوش اقتصاد کشور و معیشت مردم تحمیل کرده بود، از هم پاشید. در تاریخ 26 مهرماه 1394 یعنی روز تصویب، رئیس‌جمهور آمریکا و شورای وزیران اتحادیه اروپا به‌صورت کتبی و رسمی برچیده شدن تمام تحریم‌های اقتصادی و مالی ظالمانه و غیرقانونی خود را در چارچوب تعهدات‌شان در برجام اعلام نموده و آن‌ را به‌عنوان سند قانونی در روزنامه‌های رسمی خود منتشر کردند. با رفع تحریم‌ها، اقتصاد ایران فصل جدیدی را آغاز خواهد کرد که با اتکای به سرمایه عظیم انسانی و ظرفیت‌های طبیعی، اجتماعی و سیاسی خود، در جهت سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، به رشد مغفول‌مانده سند چشم‌انداز بیست ساله دست یابد و آرمان‌های جمهوری اسلامی ایران در تحقق جامعه سالم، برخوردار و عادلانه را تحقق بخشد. اینک که این مسیر پر چالش، عزتمندانه به فرجام رسیده است، لازم می‌دانم از صبر و مقاومت و پشتیبانی‌های تحسین‌برانگیز ملت بزرگ ایران، هدایت‌ها و حمایت‌های مستمر حضرتعالی و همکاری دلسوزانه رئیس و نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی و اعضای محترم شورایعالی امنیت ملی که دولت را در تحقق این خواست بزرگ مردم یاری دادند صمیمانه تشکر نمایم. دولت جمهوری اسلامی ایران با رعایت ملاحظات و الزامات حضرت مستطاب عالی و مصوبات شورایعالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی، نسبت به اجرای کامل و با حسن نیت برجام اقدام خواهد نمود. انجام تعهدات طرف مقابل با هوشیاری کامل رصد و تصمیم مقتضی برای واکنش متناسب در شورایعالی امنیت ملی اتخاذ خواهد شد. اطمینان دارم که با عنایت الهی و توجهات حضرت ولی عصر (ارواحنا‌له‌الفداء) و با همدلی و انسجام ملی، اجرای برجام و فضای مثبت جهانی ناشی از آن، موجبات اقتدار روزافزون ایران اسلامی، تأمین منافع مردم و رشد و شکوفایی و پیشرفت همه‌جانبه کشور بر مبنای اقتصاد مقاومتی را فراهم خواهد آورد.
والسلام علیکم و رحمه‌00‌الله و برکاته.
حسن روحانی
رئیس جمهوری اسلامی ایران

در شب عاشورای حسینی، مراسم سوگواری سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله‌الحسین علیه‌السلام با حضور رهبر معظم انقلاب اسلامی و جمعی از مسؤولان و قشرهای مختلف مردم در حسینیه
امام خمینی(ره) برگزار شد. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، در این مراسم حجت‌الاسلام و‌المسلمین عالی در سخنانی، دعوت و فراخوان حضرت سیدالشهدا علیه‌السلام برای یاری دین خدا را یک دعوت فراتاریخی و فراگیر خواند و گفت: ظاهر این دعوت، درخواست کمک و یاری است اما در واقع، امام حسین علیه‌السلام به‌دنبال دستگیری، شفاعت و رساندن جذبه‌های الهی به بشریت برای نجات آنهاست. وی برخورداری از قلب و ضمیر روشن را لازمه توفیق برای اجابت این دعوت انسان‌ساز دانست و افزود: «دنیازدگی»، «فرار از انتخاب راه حق»، «شرط گذاشتن برای یاری دین خدا» و «اولویت دادن به دغدغه‌های شخصی در مقابل دعوت ولی خدا» از جمله موانعی است که انسان را از اجابت دعوت همیشگی حضرت
سیدالشهدا علیه‌السلام و قرار گرفتن در حلقه نورانی محبین ایشان باز می‌دارد. در این مراسم همچنین آقایان اکبری و کریمی به ذکر مصیبت حضرت امام حسین‌علیه‌السلام و نوحه‌خوانی پرداختند. همچنین شب گذشته، مراسم شام غریبان اباعبدالله‌الحسین(ع) در حسینیه
امام خمینی (ره) با حضور رهبر انقلاب برگزار شد.
 

آیت‌الله نوری همدانی با اشاره به اینکه مردم بسیاری از کشورها به موضع ایران در قبال واقعه منا چشم دوخته‌اند، گفت: آل‌سعود برای اسلام یک فاجعه است. به‌گزارش فارس، آیت‌الله حسین نوری‌همدانی در دیدار حجت‌الاسلام والمسلمین قاضی عسکر نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت با اشاره به حضور گسترده مردم در حج و افزایش شکوه این مراسم، بیان کرد: متاسفانه در حج امسال شاهد وقوع فاجعه تلخ منا بودیم و در تاریخ چنین حادثه‌ای بی‌سابقه بود. وی با اشاره به اینکه آل‌سعود برای اسلام یک فاجعه است، اظهار کرد: آنها دشمن‌ترین دشمنان ما هستند چرا که دیگر دشمنان از جنبه سیاسی دشمنی دارند ولی آنها علاوه بر جنبه سیاسی، از جنبه مذهبی و دینی دشمنی دارند. این مرجع تقلید با اشاره به رویکرد تکفیری آل‌سعود بیان کرد: آل‌سعود با استفاده از ثروت خود از دشمنانشان دوست می‌سازند و این در حالی است که ما شاهد هستیم که رئیس‌جمهور مصر و آل‌خلیفه به آنها تبریک گفتند. وی با اشاره به سکوت برخی کشورها در برابر فاجعه منا بیان کرد: دولت پاکستان در قضیه یمن قصد ورود داشت و مجلس این کشور چنین اجازه‌ای به آنها نداد و همه این اقدامات رویکردها و پشت‌پرده‌‌ها را مشخص می‌کند. این مرجع تقلید با اشاره به تاکید مقام معظم رهبری مبنی بر حقیقت‌یابی نسبت به این واقعه اظهار کرد: در این جریان ما تنها هستیم و اگر 20 کشور بودیم و متحد می‌شدیم اثرگذاری بیشتر بود ولی دیگر کشورها در این قضیه وارد نشده و از خون کشته‌شدگان خود گذشتند. وی با اشاره به اینکه مردم بسیاری از کشورها به موضع ایران در قبال این واقعه چشم دوخته‌اند، گفت: باید با جدیت این واقعه پیگیری شود.
 

سخنگوی وزارت امور خارجه عاملان اقدام تروریستی پاکستان را دشمن امت اسلامی نامید و ابراز امیدواری کرد هر چه زودتر مسببان این اقدام توسط دولت پاکستان به‌سزای اعمال جنایتکارانه خود برسند. مرضیه افخم با محکوم کردن اقدام تروریستی در ایالت سند پاکستان، شهادت بیش از ۳۰ نفر از مردم بی‌گناه مسلمان در ایالت سند و بلوچستان را به دولت، مردم مسلمان و خانواده بازماندگان قربانیان تسلیت گفت. افخم عاملان این جنایت را دشمن ملت بزرگ پاکستان و امت اسلامی نامید و ابراز امیدواری کرد هر چه زودتر عاملان این اقدامات تروریستی توسط دولت پاکستان به‌سزای اعمال جنایتکارانه خود برسند.سخنگوی وزارت امور خارجه برای قربانیان غفران و علو درجات و برای مجروحان سلامتی عاجل از خداوند متعال خواستار شد.

نامه رهبری نشان داد برجام نه فتح‌الفتوح بود و نه خیانت
خطیب نماز جمعه تهران گفت نامه رهبری به رئیس‌جمهور افراط و تفریط‌ها درباره برجام را برطرف کرد. آیت‌الله سیداحمد خاتمی در خطبه‌های نماز جمعه تهران به موضوع نامه تاریخی مقام معظم رهبری درباره برجام اشاره کرد و گفت:  نامه تاریخی، عمیق و دقیق مقام معظم رهبری پرونده برجام را بست، انصافا این نامه، نامه معمولی نبود و کلمه به کلمه این نامه روی حساب نگارش شده بود و اگر دنیا می‌خواهد موضع ملت ایران را بفهمد نامه رهبری موضع ملت ایران است. به گزارش تسنیم، آیت‌الله خاتمی ادامه داد: موضع ولایت نشان داد افراط و تفریط‌هایی که در طول ایام بررسی برجام از دو طرف گفته شد نزد مقام معظم رهبری جایگاهی نداشت، اینکه برخی‌ها برجام را موفقیت بزرگ، موفقیت بی‌سابقه و کم‌سابقه و حتی فتح‌الفتوح معرفی کنند این نظر مقام معظم رهبری نبود. از آن طرف کسانی هم بگویند که تصویب برجام به منزله خاتمه انقلاب است، این نیز نبود. وی تصریح کرد: کسانی که می‌گویند رهبری برجام را تایید کرد باید کلمه «مشروط» را نیز در جملات خود بیاورند، مقام معظم رهبری این نامه را به صورت مشروط تایید کردند.

رهبری برای برجام 28 شرط گذاشتند
سیدمحمود نبویان، عضو کمیسیون ویژه بررسی برجام گفت رهبر معظم انقلاب در نامه به روحانی 28 شرط برای اجرای برجام مشخص کرده‌اند. نبویان با یادآوری زمان تصویب برجام در شورایعالی امنیت ملی در تاریخ 19 مرداد به فارس گفت: رهبر معظم انقلاب بعد از 2 ماه و 10 روز مصوبه شورایعالی امنیت ملی را با 28 شرط پذیرفته و تایید کردند؛ معنای این شروط این است که رهبری هیچگاه از خطوط قرمز خود عدول نکرده‌اند، زیرا خطوط قرمز منافع ملی خود را حفظ می‌کند. نبویان با اشاره به شرط اول رهبر معظم انقلاب مبنی بر لزوم لغو همه تحریم‌ها گفت: متاسفانه باید اشاره کنم تحریم‌های مالی و اقتصادی کنگره و
12 تحریم از دستورات اجرایی رئیس‌جمهور که همگی مربوط به تحریم‌های ثانویه آمریکا به ایران است تا 8 سال نه لغو می‌شود و نه تعلیق بلکه فقط متوقف می‌شود؛ در حالی که هدف ما از مذاکرات برچیده شدن این تحریم‌ها بود.  
 

ایران اسلامی در محرم‌الحرام 1437 قمری، برای هر یک روز از دهه اول، حداقل یک هدیه به بارگاه «آل‌الله» تقدیم کرد و بار دیگر پیوند تاریخی خود با «محرم» و «عاشورای حسینی» را استحکام بخشید. به گزارش مشرق، طی 11 روز گذشته و مقارن با نخستین دهه‌ «محرم الحرام»، بیش از 15 نفر از مدافعان ایرانی حرم بانوی مقاومت خلعت شهادت پوشیده‌اند. به دنبال آغاز عملیات گسترده علیه «مزدوران سعودی» و «تروریست‌های تکفیری» در سوریه، که از حدود 2 هفته قبل آغاز شده است، جمعی از «مدافعان حرم» در نبرد رو در رو با «پیروان اسلام آمریکایی» بال در بال ملائک گشودند. این بیشترین تعداد شهدا در چنین بازه‌ زمانی طی
2 دهه‌ گذشته است که (صرفنظر از شهدای «لشکرفاطمیون» (مجاهدان افغان‌تبار) تقدیم «اسلام ناب محمدی(صلوات‌الله‌علیه‌و‌آله)» شده است. بسیجی شهید فرشاد حسونی‌زاده، بسیجی شهید حمید مختاربند، بسیجی شهید نادر حمید، بسیجی شهید مسلم خیزاب، بسیجی شهید هادی شجاع، بسیجی شهید مهدی علی‌دوست، بسیجی شهید محمد استحکامی‌جهرمی، بسیجی شهید مجید صانعی، شهید کمیل قربانی، بسیجی شهید حسن احمدی، بسیجی شهید مجتبی کرمی، بسیجی شهید رسول پورمراد، بسیجی شهید امین کریمی، بسیجی شهید رضا دامرودی، شهید عبدالله باقری، شهید سیدمیلاد مصطفوی و بسیجی شهید سیدمصطفی صدرزاده از جمله شهدای ایرانی هستند که اخیرا در دفاع از حرم بانوی مقاومت به شهادت رسیدند. گفتنی است شهید عبدالله باقری که در شب تاسوعای حسینی به شهادت رسید، یکی از محافظان رئیس‌جمهور سابق بوده است.