گروه سیاسی: مرحله آخر تعهدات دولت حسن روحانی به آمریکا برای به تعطیلی کشاندن صنعت هسته‌ای ایران؛ بعدازظهر چهارشنبه انجام شد. به گزارش «وطن امروز»، دولت برای رسیدن خبر تعلیق تحریم‌ها تا قبل از انتخابات 7 اسفند، شتاب فوق‌العاده‌ای به روند تعطیلی برنامه هسته‌ای ایران بخشید به گونه‌ای که سرعت انجام تعهدات دولت روحانی در برجام، باعث حیرت دولتمردان آمریکایی نیز شد. ابتدای هفته گذشته مرحله خروج قلب رآکتور اراک و نیز پرکردن حفره‌های بخش مرکزی آن با سیمان آغاز شد. دولت روحانی پیش از این با جمع‌آوری سانتریفیوژها در نطنز و اراک و همچنین انتقال یکجای 11 تن اورانیوم غنی شده به روسیه و قزاقستان، برخی از تعهدات خود در برجام را انجام داده بود. با این حال چرخه عقب‌نشینی هسته‌ای ایران با تکمیل عملیات اراک باید صورت می‌گرفت. اواسط هفته گذشته خبر خارج کردن قلب رآکتور اراک منتشر شد با این حال سازمان تحت مدیریت
علی اکبر صالحی که متاسفانه طی 2 سال اخیر موارد متعددی از تناقض‌گویی را از او شاهد بودیم، این خبر را تکذیب کرد. با این حال از آنجا که اجرای تعهدات هسته‌ای در اراک، به صورت مستقیم و آنلاین در اختیار دولتمردان آمریکایی قرار می‌گرفت؛ این تکذیبیه‌های سازمان انرژی اتمی به جایی نرسید. جان کری، وزیر خارجه آمریکا بعدازظهر روز چهارشنبه گفت تا ساعتی دیگر مخزن قلب رآکتور آب سنگین اراک با بتن پر خواهد شد! البته همینگونه نیز شد. همزمان با عملیات خارج کردن قلب رآکتور اراک، مخزن رآکتور با بتن پر شد تا آیندگان بدانند زمانی در ایران دولتمردانی بودند که به خاطر اهدافی که همه می‌دانیم، حاصل سال‌ها زحمت و نیز خون دانشمندان این مرز و بوم را با بتن پر کردند!  خبر این اتفاق تاسف‌برانگیز را روز پنجشنبه، بهروز کمالوندی از طریق صدا و سیما اعلام کرد. سخنگوی سازمان انرژی اتمی در گفت‌وگوی مستقیم با بخش خبری ساعت 14 سیما با اشاره به اینکه در مراحل پایانی رآکتور اراک هستیم و کار طی امروز و فردا به پایان می‌رسد، گفت: وارد دوره مهمی می‌شویم، دوره‌ای که ایران تمام فعالیت هسته‌ای خود را از جمله تحقیق و توسعه خواهد داشت و غنی‌سازی با یک افق بسیار روشن و رسیدن به ظرفیت صنعتی صورت می‌گیرد. کمالوندی افزود: آنچه اهمیت دارد این است که بعد از دو سال کار فشرده بویژه در حوزه‌های حقوقی و سیاسی، کار بزرگی صورت گرفته است. وی اضافه کرد: در مقابل جمهوری اسلامی ایران، قدرت‌های بزرگی قرار دارند و این قدرت‌ها پذیرفتند به حقوق هسته‌ای ما احترام بگذارند. کمالوندی گفت: الآن در شرایط بسیار مطلوبی به لحاظ افق رسیدن به تولید سوخت هسته‌ای هستیم. سخنگوی سازمان انرژی اتمی افزود: از روز اجرای برجام تحریم‌های ظالمانه برداشته می‌شود و ان‌شاءالله افق خوب اقتصادی را شاهد خواهیم بود. وی در پاسخ به این سوال که آیا هم‌اکنون قلب رآکتور اراک خارج شده است یا نه، گفت: دیروز مرحله نهایی بخش مرکزی را انجام دادیم و حفره‌های بخش مرکزی رآکتور اراک با سیمان پر شده است. کمالوندی افزود: ابتدا قرار بود این بخش چند تکه شود، ولی می‌خواهیم آن را به‌عنوان نماد صنعت هسته‌ای خودمان نگه داریم و این کار تمام شده است و عصر امروز[پنجشنبه] بازرسان آژانس  بین‌المللی انرژی اتمی آن را راستی‌آزمایی می‌کنند و در گزارش آنها قید می‌شود. وی اضافه کرد: فکر می‌کنم یکی، دو ساعت کار کوچکی داریم که ظرف امروز و فردا انجام خواهد شد و فکر می کنم رسیدن به مرحله اجرا خیلی نزدیک است. سخنگوی سازمان انرژی اتمی همچنین با اشاره به اینکه بخش عمده‌ای از رآکتور حفظ و فقط بخش مرکزی آن با سیمان پر می‌شود، گفت: بخش مرکزی همانند توپی یک قفل در به شمار می‌رود که توپی را درمی‌آوریم و یک توپی جدید جایگزین آن می‌کنیم و جای توپی قدیم، سیمان تزریق می‌شود و مهم این است که بخش اصلی رآکتور حفظ می‌شود. وی افزود: در آینده گزارش‌های مربوط به این فعالیت ارائه خواهد شد. کمالوندی گفت: اقدامات عملی دوطرف انجام شده است و کارهای نوشتاری مربوط به این اقدامات در وین در حال انجام است و فکر می‌کنم طی امروز و فردا وارد مرحله اجرا شود.
 سرعت عمل دولت روحانی برای تخریب و تعطیلی بخش مهمی از برنامه هسته‌ای ایران از نگاه آمریکایی‌ها یک اقدام انتخاباتی است. نشریات غربی در موارد متعدد با اشاره به سرعت عمل دولت روحانی اینگونه تحلیل کرده‌اند که دولت روحانی به این دلیل به اجرای تعهدات خود در برجام سرعت بخشیده که به دنبال اعلام خبر اجرای برجام و بهره‌برداری‌های انتخاباتی از آن در آستانه انتخابات 7 اسفند است. دویچه‌وله در همین راستا نوشت: دولت روحانی و حامیان آن انتظار دارند نتایج توافق هسته‌ای با غرب و نیز تدابیر اقتصادی دولت که روندهای منفی در اقتصاد ایران را تا حدودی مهار کرده، تأثیر خود را در نتایج انتخابات دو مجلس بر جای بگذارد.
نشریه آمریکایی اکونومیست نیز در همین باره نوشته است:«پیشرفت روان به سمت روز اجرا، تا اندازه زیادی به خاطر آن است که رئیس‌جمهور روحانی و آقای ظریف، مشتاقانه خواهان رفع تحریم‌ها هستند». «اکونومیست» اضافه می‌کند: «آنها خواستار رفع مصادره از ۱۰۰ میلیارد دلار دارایی‌های ایران قبل از انتخابات پارلمانی ماه آینده هستند؛ انتخاباتی که جناح آنها امیدوار است در آن عده‌ای از تندروهای مخالفشان را برکنار کنند».
البته سرعت دولت روحانی مورد توجه جان کری نیز قرار گرفته بود. او اخیرا با انتشار بیانیه‌ای به سرعت عمل دولت روحانی اشاره کرده و نوشته بود: «ایران به سرعت در حال برداشتن گام‌های لازم برای رسیدن به روز اجرای برجام است». روزنامه تحت مالکیت کنگره آمریکا نیز ساعاتی بعد از انتشار خبر خروج قلب رآکتور اراک نوشت ایران با سرعتی فراتر از حد انتظار در حال اجرای تعهدات خود تحت سند «برجام» است. پایگاه اینترنتی روزنامه «هیل»، چاپ واشنگتن، بامداد سه‌شنبه با نقل خبر پایان عملیات خروج قلب رآکتور اراک نوشت: «پیشرفت ایران (در اجرای برجام)، سریع‌تر از آن چیزی است که تحلیلگران انتظار داشتند.» روزنامه آمریکایی به خروج ذخایر اورانیوم ایران نیز اشاره کرد و نوشت رفع تحریم‌ها مستلزم تایید این گام‌ها از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. البته این موارد تنها بخشی از اسناد خبری از رسانه‌های خارجی است که سرعت عمل دولت روحانی برای اجرای تعهدات خود را به دلیل برنامه‌های انتخاباتی می‌دانند. البته رفتار دولتمردان در ایران نیز به گونه‌ای نبوده که این موضوع را نفی کند. متاسفانه از ابتدای طرح موضوع انتخاباتی بودن سرعت عمل دولت برای تخریب و تعطیلی بخش مهمی از برنامه هسته‌ای ایران، هیچگاه اهالی پاستور نه چنین موضوعی را تکذیب کردند و نه اقدامی برای رفع این شائبه انجام دادند. آنها نه تنها چنین اقدامی انجام ندادند بلکه برخی رفتارهای آنان به این شائبه دامن زده است.
تعطیلی هسته‌ای برای دولتی‌ها زیباست!
همانگونه که بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفته بود، بازرسان آژانس به صورت مستقیم در حال نظارت بر بتن‌ریزی در رآکتور اراک بوده‌اند. در این میان حمید بعیدی‌نژاد، رئیس هیات به اصطلاح کارشناسی دولت روحانی از لحظات آرامبخش خود در وین خبر داد.
حمید بعیدی‌نژاد، رئیس هیأت کارشناسی ایران در مذاکره با گروه 1+5 که به منظور انجام مذاکرات در آستانه اجرایی شدن برجام در وین به سر می‌برد، در صفحه اینستاگرام خود نوشت: بعد از یک پنجشنبه طولانی از صبح زود تا نیمه شب، در یک روز جمعه زمستانی آرامشبخش هستیم. ان‌شاءالله منتظر خبرهای خوبی باشید. وی افزود: لحظات زیبایی در تاریخ کشور عزیزمان در حال رقم خوردن است. کاش می‌شد در جلسات ما بودید و عزت و کرامت ملت بزرگ‌مان را شاهد بودید.  این اظهارات بعیدی‌نژاد در حالی است که ایران یک روز قبل از آن بزرگ‌ترین عملیات تخریب هسته‌ای در دنیا را با تزریق بتن به محورهای مرکزی رآکتور اراک تکمیل کرد! بنابراین چه دلیلی دارد اعضای مذاکره‌کننده دولت روحانی از روز زمستانی خود در وین اینگونه لذت ببرند؟
یادآوری گول بازطراحی!
اما موضوع تاسف‌آوری که درباره بتن‌ریزی رآکتور اراک مطرح شده، ماجرای اجرای عملیات بازطراحی آن است. تا پیش از این بارها مقامات دولتی نسبت به بازطراحی توسط 1+5 تاکید کرده بودند و البته در متن برجام نیز این موضوع تصریح شده بود. رهبر معظم انقلاب نیز البته بدون مشخص کردن مجری این اقدام، اجرای تعهدات ایران در اراک را منوط به مشخص شدن قرارداد بازطراحی کرده بودند.
همانگونه که گفته شد، دولتی‌ها برای توجیه بتن‌ریزی قلب رآکتور اراک همواره از اجرای فرآیند بازطراحی توسط کشورهای معتبر 1+5 خبر می‌دادند اما عباس عراقچی روز چهارشنبه آب پاکی را روی دست همه ریخت و گفت بازطراحی توسط یک شرکت ایرانی انجام می‌شود. عراقچی با بیان اینکه یک شرکت ایرانی کارهای مربوط به رآکتور اراک را انجام خواهد داد، گفت: ما برای اینکه مطمئن شویم اراک مسیر مدرن‌سازی خود را بخوبی طی می‌کند یک سند رسمی با 1+5 امضا کرده‌ایم و اسناد دیگری نیز وجود دارد اما آنچه برای ما اطمینان قلبی صددرصد ایجاد می‌کند این است که با اتکا به توانمندی داخلی خود کار مدرن‌سازی را انجام دهیم.  معاون حقوقی و امور بین‌الملل وزارت امور خارجه با اشاره به اینکه قرارداد اصلی ما با یک شرکت ایرانی بسته می‌شود، اظهار داشت: این شرکت موظف است با توانایی‌های داخلی کار مدرن‌سازی اراک را انجام دهد و در عین حال با فضایی که برجام فراهم می‌کند با شرکت‌های کشورهای 1+5 قراردادهای لازم را منعقد و برای ساخت برخی تجهیزات و تایید طراحی‌ها اقدام کند. وی خاطرنشان کرد: اگر کشورهای 1+5 طبق تعهدی که کشورشان در برجام انجام داده است کمک کردند، چه بهتر. در غیر این صورت ما معطل آنها نمی‌شویم و تضمین اصلی در اجرای برجام توانایی‌های داخلی ما است.  این موضوع البته مورد اشاره بهروز کمالوندی نیز قرار گرفت. او در گفت‌وگو با بخش خبری ساعت 14 سیما و در پاسخ به سوالی در این خصوص که چه کسانی در مرحله بازطراحی رآکتور اراک حضور خواهند داشت، افزود: چینی‌ها در این بازطراحی حضور خواهند داشت و کشورهای دیگری نیز تعهدات خودشان را در حوزه‌های مختلف از جمله طراحی، ‌بازنگری در طراحی و ‌تامین تجهیزات به ما اعلام کرده‌اند. وی اضافه کرد: اراده متخصصان ایرانی این است با توجه به داشتن توانایی، خود این اقدامات را انجام بدهند. کمالوندی گفت: آنچه مهم است ما کار فرعی را به خارجی‌ها واگذار می‌کنیم و کارهای اصلی در اختیار ایرانی‌ها خواهد بود. آنچه از شواهد پیداست این است که برخلاف نقل قول‌های گذشته،  فرآیند بازطراحی رآکتور اراک توسط یک مجری ایرانی انجام خواهد شد و مهم‌تر از آن اینکه هزینه این اقدام توسط ایران پرداخت می‌شود! در واقع ایران رآکتور چند میلیارد دلاری خود را تخریب کرده و اکنون باید به همان میزان برای راه‌اندازی آن هزینه کند! از سوی دیگر رآکتوری که در حال راه‌اندازی بود اکنون اسقاط است و رآکتور بازطراحی شده آن قطعا سال‌ها طول می‌کشد تا به شرایط قبل از برجام برسد!  مردم ایران اکنون شاهد اقدامات کسانی هستند که عمده کارشان طی 2 سال گذشته تحویل و تخریب دستاوردهای هسته‌ای بوده است! به عبارتی جز تخریب داشته‌ها به ازای تعویق تحریم‌ها، دولت مستقر تاکنون اقدام قابل توجهی در حوزه کشورداری انجام نداده است! البته تاسفبار‌تر اینکه شائبه‌های حزبی و انتخاباتی نیز در این باره وجود دارد. به هر حال بعدازظهر 23 دی‌ماه 94 در تقویم ایران ثبت شد! روزی که بزرگ‌ترین
عملیات تخریب صنعت هسته‌ای دنیا در ایران تکمیل و قلب رآکتور اراک زیر سیمان دفن شد! روزی که دستاورد سال‌ها زحمات دانشمندان ایرانی با بتن سنگ شد! روزی که همزمان بود با ایام سالگرد شهدای هسته‌ای!

مهدی  مهدوی‌گرگانی: رفتار دولت‌ها و بازیگران، بازتابی از شرایط و مقتضیات بین‌المللی و همچنین بازتابی از کنش‌ها و واکنش‌های سایر بازیگران از جمله دولت‌های رقیب در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی است. بدون شک دولت‌ها با توجه به تغییرات سیاسی در کشورهای رقیب تصمیم‌گیری و رویکردهای خود را تنظیم و تغییر می‌دهند که برگزاری انتخابات و تغییر دولتمردان یکی از این عوامل تلقی می‌شود.
از زمان انتخاب حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی به‌عنوان رئیس‌جمهوری و تغییر روش‌ها و رفتار ایران در بازی‌های منطقه‌ای و دیپلماسی بین‌المللی، کشورهای دیگر نیز متناسب با این تغییرات در رفتارهای خود تغییراتی ایجاد کرده‌اند. دولت حسن روحانی تلاش کرده با در پیش گرفتن سیاست تنش‌زدایی و مصالحه در موضوعات مهم سیاست خارجی ایران به اهداف مورد نظر خود از جمله تعامل با همه کشورها برای بهبود وجهه بین‌المللی و همچنین بهبود اوضاع اقتصادی ایران دست یابد.  اما آیا سیاست مصالحه و تنش‌زدایی دولت موفق بوده است؟ آیا این رویکرد توانسته اهداف مورد نظر دولت را تامین کند؟
با نگاهی به کارنامه سیاست خارجی و دیپلماسی دولت طی 3 سال گذشته به نظر نمی‌رسد دولت به‌رغم تبلیغات و سر و صداهای زیادی که در عرصه سیاست خارجی به راه انداخته، چندان موفق بوده باشد.  به‌رغم اینکه دستگاه سیاست خارجی کشورمان در موضوع روابط با عربستان دست پایین را گرفته و از زمان شروع به کار، تلاش‌هایی برای باثبات کردن فضای سینوسی حاکم بر روابط تهران ـ ریاض انجام داده اما طرف مقابل در برابر هر اقدام مثبت ایران یک رفتار منفی از خود بروز داده است و به قول فوتبالیست‌ها، پاس‌های ایران و تیکی‌تاکای(!) وزارت امور خارجه ایران را بدون پاسخ گذارده است.  انفجار سفارت ایران در بیروت با 23 شهید توسط افسر سعودی، برنامه‌ریزی برای کاهش قیمت نفت به یک‌چهارم که اقتصاد کشورمان را بیش از گذشته تضعیف کرده، تعرض به 2 نوجوان ایرانی در فرودگاه جده، کشته شدن 500 حاجی ایرانی در فاجعه منا، تصویب قطعنامه حقوق بشری علیه ایران به همت ریاض، اعدام آیت‌الله شهید نمر و قطع روابط از جمله مسائلی است که اخیرا در روابط ایران- عربستان به وجود آمده است.
به‌عنوان مثال در موضوع حادثه منا که منجر به کشته شدن مظلومانه 7 هزار نفر از حجاج بیت‌الله‌الحرام از جمله صدها نفر از هموطنان‌مان شد، انفعال و بی‌تدبیری دستگاه دیپلماسی ایران باعث تضییع حقوق و منافع ملی ایران شد. این رویکرد دولت و سیاست خارجی آن در همان زمان نیز مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان و نهادهای داخلی قرار گرفت و حتی شگفتی ناظران خارجی را برانگیخت. وزارت امور خارجه در واکنش به رفتار سوء سعودی‌ها با حجاج، کاردار این کشور در تهران را احضار و مراتب اعتراض کشورمان را به آنها ابلاغ کرد. اما این اقدام پاسخ مناسبی برای سعودی‌ها نبود بلکه در همان زمان وزارت خارجه و دولت باید موضع قاطع‌تری اتخاذ می‌کردند و حتی می‌توانستند برای نشان دادن عصبانیت و اقتدار ایران، کاردار این کشور را اخراج یا سطح روابط با ریاض را کاهش دهند. پیش از آن نیز مساله تجاوز به 2 نوجوان ایرانی در فرودگاه جده با سهل‌انگاری و اغماض وزارت امور خارجه و دولت ما روبه‌رو شد.
در واقع باید گفت رئیس‌جمهور و دستگاه دیپلماسی کشور طبق روش معمول دولت تدبیر(!) در رابطه با کشتار صدها نفر از هموطنان‌مان در منا و موضوع تعرض به 2 نوجوان ایرانی، به دادن یک پیام بی‌اثر و خنثی اکتفا کردند در حالی که حوادث بسیار کوچک‌تر از این در سایر کشورهای دنیا اغلب باعث واکنش بسیار تندتر می‌شود.
پیش از این هم در «وطن امروز» هشدار داده بودیم هرچه سیاست دوستی و مماشات با سعودی‌ها بیشتر ادامه یابد سیاست خارجی آل‌سعود علیه ایران تندتر و گستاخانه‌تر خواهد شد. اما ادامه همان سیاست قبلی در برابر حکامی که هیچ تلاشی برای جبران اشتباهات گذشته خود نمی‌کنند باعث ادامه رویکرد تهاجمی آنها در قبال ایران و پرروتر شدن ریاض شد.
اگر دیپلماسی مماشات و مدارای دولت در برابر عربستان جواب می‌داد قاعدتا عربستان باید از خود حسن‌نیت نشان داده و به سمت گرم‌ کردن روابط پیش می‌رفت اما تحولات اخیر نشان می‌دهد آل‌سعود کاملا در جهت عکس این مساله رفتار کرد. اعدام شیخ نمر باقر النمر، رهبر شیعیان عربستان از نگاه بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان نوعی دهن‌کجی به ایران بود. ریاض با اعدام آیت‌الله نمر به‌عنوان یک روحانی شیعه مورد حمایت ایران نشان داد در برابر ایران شمشیر را از رو بسته است. آل‌سعود با دامن زدن به فرقه‌گرایی قصد دارد دیگر کشورهای عرب خلیج‌فارس را نیز برابر جمهوری اسلامی ایران قرار دهد. اگر وزارت امور خارجه بلافاصله پس از اعدام شیخ نمر پا پس نمی‌کشید و پس از این واقعه روابط خود با طرف سعودی را به حالت تعلیق درمی‌آورد، از حوادث بعدی مربوط به قطع روابط کشورهای همپیمان با عربستان سعودی جلوگیری می‌کرد و با پیش‌دستی مانع سنگین‌تر شدن کفه ترازو به نفع آل‌سعود می‌شد. اکنون در شرایطی که تهران باید به خاطر تعرض به 2 نوجوان ایرانی، کشتار حجاج، تصویب قطعنامه حقوق بشری و... طلبکار باشد، به دلیل سهل‌انگاری دولت و عدم اتخاذ سیاست مناسب در برابر این اشتباهات، عربستان با قرار گرفتن در کرسی طلبکاری گستاخانه، اتهام‌زنی را در رأس برنامه‌های رسانه‌ای خود قرار داده و ضمن اعدام یک روحانی شیعه، کشورهای دیگر را وادار می‌کند با ایران قطع رابطه کنند! به نظر می‌رسد سیاست لبخند و مماشات دولت روحانی، مانند مورد ترکیه، در برابر آل‌سعود نیز یک سیاست باخت - باخت و کاملا شکست‌خورده از کار درآمد.

امیرعلی جهاندار: این روزها انگار دولت روحانی ترجیح می‌دهد به جای تحقق وعده‌هایش که هر روز روی هم انباشته می‌شود به استراتژی «فرار به جلو» پناه ببرد و از مدیریتش در شرایط غیرعادی و فوق‌العاده دفاع کند.
فارغ از آنکه آیا ایران تنها در دولت روحانی در شرایط فوق‌العاده بوده یا تحریم‌ها از سال 1358 بر ایران تحمیل شده است، فارغ از اینکه دولت توانسته در شرایط نفت 30 دلاری کشور را اداره کند یا اینکه اقتصاد راکد که گردشی ندارد، مردمش قدرت خرید ندارند و... طبیعتا اداره هم نیاز ندارد و خود به خود پیش می‌رود! فارغ از اینکه اساسا نفت 147 دلاری که ادعای روحانی در سخنرانی اخیرش بوده  واقعیت دارد یا تنها برای یک روز و آن هم در چند ساعت در 8 سال گذشته رقم خورده است! فارغ از اینکه خسارت مدیریت زنگنه در وزارت نفت، 88 برابر فساد 3 هزار میلیاردی و 25 برابر بدهی زنجانی است که این در نوع خود یک رکورد است؛ می‌خواهیم دنبال پاسخ یک سوال بگردیم: اساسا چه ارتباطی بین نوع نگاه جریان همگرا با غرب با قیمت نفت وجود دارد که تمام دوران‌های روی‌کار آمدن این جریان برابر با کاهش شدید قیمت نفت بوده است!
حسن روحانی دوشنبه‌گذشته با بیان اینکه برخی‌ها نیایند از رکود صحبت کنند، اظهار داشت: «دولت تدبیر و امید کشور را در شرایط نفت 30 دلاری اداره می‌کند نه نفت 147 دلاری، همچنین دولت کشور را در شرایط تحریم اداره می‌کند نه در شرایط عادی».
درباره این گزاره سوال آن است که دولت یازدهم نفت را با چه قیمتی تحویل گرفت؟
این سوال می‌تواند در ادامه به تحلیل و پاسخ سوال اساسی نوشته کمک کند. اگرچه مدعای دولت اداره جامعه با نفت 30 دلاری است اما واقعیت آن است که روحانی دولت را با نفت 106 دلاری تحویل گرفت.
با روی‌ کار آمدن دولت یازدهم با ایده «همگرایی با غرب» قیمت نفت نیز روند نزولی پیدا کرد. از یک‌سو دولت تمام داشته‌های خود را در سبد مذاکره با آمریکا گذاشت و از سوی دیگر آمریکا در یک هماهنگی با عربستان‌سعودی پروژه توطئه نفتی را کلید زد، به گونه‌ای که قیمت این کالا از اوایل سال 2014 تاکنون روند نزولی داشته است تا جایی که نرخ آن را از بشکه‌ای 110 دلار به 30 دلار رسانده است.
رجوع به تاریخ نشان می‌دهد روند نزولی قیمت نفت را در دوره‌های دیگری نیز شاهد بوده‌ایم که آن دوران نیز تلاش دولتمردان به همگرایی با آمریکا معطوف بوده است و همین مساله باعث شده قدرت از ایران در بازی سیاست سلب شود. همچنانکه روند سقوط قیمت نفت از سال 92 یعنی بعد از انتخاب حسن روحانی آغاز شد؛ پیش از این نیز در دولت‌های اصلاحات و سازندگی قیمت نفت در بازارهای جهانی به حد بسیار پایین رسیده بود و ایران مجبور بود نفت خود را به ارزان‌ترین قیمت ممکن بفروشد. در زمان خاتمی قیمت نفت ایران به هر بشکه کمتر از 20 دلار و در زمان هاشمی نیز در برهه‌ای از زمان قیمت نفت ایران به زیر 10 دلار رسید.
اگر برای تعیین قیمت نفت چند عامل اصلی را در نظر بگیریم، یکی از مهم‌ترین آنها تصمیم‌های سیاسی و زد و بندهای پشت پرده کشورهای صاحب نفوذ از جمله آمریکا و عربستان در راستای تعیین قیمت نفت است و همواره برخلاف باور ساده‌اندیشانه تفکر سازشگر همگرا با غرب مبنی بر رفع خصومت و طرح دوستی با آمریکا از طریق سیاست خارجی «تنش‌زدایانه»، آمریکا و متحدانش تمام تلاش خود را برای فشار اقتصادی بر ایران از طریق کاهش قیمت نفت و کمرنگ کردن ابزار چانه‌زنی اقتصادی ایران به کار گرفته‌اند یعنی درست همان میزان که مسؤولان ایرانی معتقد به رفع تنش برای آشتی با دشمن بوده‌اند، طرف مقابل از این موقعیت نهایت استفاده را کرده و با کاهش قیمت نفت، بزرگ‌ترین فشار اقتصادی را به اصلی‌ترین منبع درآمد ایران وارد کرده است.
روحانی باید بداند ـ یا شاید هم می‌داندـ موضع‌گیری‌های قاطعانه او در برابر آمریکا و سیاست‌های شرورانه ‌این رژیم می‌تواند به افزایش قیمت نفت کمک کند و کوتاه آمدن و قرار گرفتن در مسیر غلط تنش‌زدایی، بلای پایین آمدن قیمت نفت تا مرز 30 دلار را هم برای ایران به همراه می‌آورد اما وقتی دولت همه داشته‌های خود را به مذاکره با آمریکا گره زده است طبعا همچنان که روحانی گفت: «نباید فکر کنیم پس از حصول توافق می‌توانیم هر طور که بخواهیم حرف بزنیم و عمل کنیم».
وقتی مقامات رسمی کشور علنا اعلام می‌کنند برای آنها «تنش‌زدایی» موضوعیت دارد، در واقع این پیام به دشمن مخابره می‌شود که دوری از تنش به هر قیمت برای ایران اولویت دارد و این همان ابزاری است که اتفاقا اگر دشمن آن را به کار گیرد و سعی کند با استفاده از هر بهانه‌ای تنش جدیدی علیه ایران ایجاد کند، ایران عقب‌نشینی خواهد کرد، زیرا به دنبال فرار و دوری از هر تنشی به هر قیمت است.
این موضوع مهمی است که یکی از اعضای شورای امنیت ملی نیز مهرماه سال جاری در جمع دانشجویان دانشگاه شریف در اشاره به آن می‌گوید: «تنش‌زدایی یعنی چه؟ اگر ما خودمان بگوییم می‌خواهیم در عرصه سیاست خارجی تنش‌زدایی کنیم، دشمن می‌گوید این حرف یعنی اینکه موضوع تنش برای ایران موضوعیت دارد و همین بهترین اهرم در دست دشمن می‌شود. می‌گوید چون تنش برای ایران مهم است، هر بار که تنش بیشتری بشود پس جمهوری اسلامی هم عقب‌نشینی بیشتری می‌کند!
شاید ظاهر این حرف این باشد که بنده مخالف تنش‌زدایی هستم و بگویند اینها یک مشت آدم بی‌منطق هستند که همه‌اش دنبال جنگ هستند اما کاملا بر عکس است، چون منطق حاکم بر این نگاه موجب تنش‌زایی می‌شود. یعنی اگر شما بخواهید مانع تنش‌زایی شوید، باید شعار تهدیدزدایی بدهید نه تنش‌زدایی. باید بگویید نمی‌گذارم مرا تهدید کنید حالا این چه با تنش باشد و چه با غیر تنش».
دولت روحانی پیش از آنکه مدال افتخار اداره کشور با نفت 30 دلاری را بر سینه بزند باید پاسخگوی آن باشد که چرا نفت 106 دلاری را به نفت 30 دلاری تبدیل کرده و درآمد ملی ایران از این حوزه را تا 4 برابر کاهش داده است! مسیر نشان می‌دهد رابطه مستقیمی بین روی کار آمدن تفکر همگرا با آمریکا و کاهش قیمت نفت وجود دارد که ضررش را مردم می‌بینند که سفره‌شان کوچک و کوچک‌تر می‌شود و سودش را آمریکا می‌برد و این جریان تنها به تلاشگرانی برای اهداف آمریکا تبدیل می‌شوند.
رئیس سابق اداره بررسی‌های بازار نفت وزارت چند روز پیش گفته بود نفت بالای 110 دلار مدیون اورانیوم 20 درصدی ایران بود و با خروج مواد از ایران و اکسید شدن مابقی و توافق ژنو، سقوط آزاد نفت آغاز شد.

دولت هنوز موفق نشده پول‌های بلوکه را آزاد کند اما پول‌های مردم در حساب‌های ثامن‌الحجج را بلوکه کرده است! مهرداد بذرپاش، عضو هیات‌‌رئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به مشکلات شدید سپرده‌گذاران تعاونی اعتبار ثامن‌الحجج با تاکید بر لزوم ساماندهی موسسات غیرمجاز به بانک مردم گفت: اینکه دولت قصد دارد موسسات غیرمجاز را ساماندهی کند اقدام بسیار خوبی است اما مردم نباید بهای اقدامات بانک مرکزی را بدهند. بذرپاش افزود: اگر دولت بخواهد با این روش، دیگر موسسات اعتباری را ساماندهی کند، هرج و مرج در نظام بانکی به وجود خواهد آمد. به‌عنوان نمونه تجربه موسسه اعتباری «میزان» مثال خوبی در این‌باره است. چرا مردم باید برای دریافت پول و حق و حقوق خود دچار مشکل شوند؟ وی با اشاره به طولانی شدن روند رسیدگی به عملکرد موسسه ثامن‌الحجج اضافه کرد: برای بررسی عملکرد این موسسه مدت‌هاست هیات‌ نظارت بر ثامن‌الحجج تشکیل شده اما سیر رسیدگی به این مساله آنقدر طولانی شده که سپرده‌گذاران و خانواده‌های آنها را دچار مشکل کرده‌است. بنابراین احساس می‌شود دولت با تشکیل این هیات نظارت که از دیگر نهادها و قوا نیز عضو دارد به نوعی قصد داشته تقصیرها را تقسیم کند در حالی که همین هیات نظارت، منتظر گزارش حسابرسی‌ها و بازرسی‌های بانک مرکزی است. وی ادامه داد: تاخیر در تصمیم‌گیری و نبود تدبیر در کنار تصمیم‌گیری‌های لحظه‌ای، آفت نظام بانکداری بوده است. عضو هیات‌‌رئیسه مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: طبق گزارش‌هایی که به دست من رسیده بسیاری از سپرده‌گذاران این موسسه، سود سپرده‌هایشان تنها یا بخش اعظمی از درآمدهای ماهانه آنها را تشکیل می‌داده و ادامه این وضع موجب افزایش ناامیدی در جامعه می‌شود. بذرپاش خاطرنشان کرد: هیچکس مخالف ساماندهی موسسات غیرمجاز نیست و به‌طور قطع باید به تخلفات احتمالی این موسسات رسیدگی شود اما نکته اساسی این است که همه منتظر تدبیر و امید از سوی مسؤولان بانکی هستند نه افزایش مشکل و ناامیدی.

گروه اجتماعی: پایتخت‌نشینان در شرایطی هفته گذشته را به آدینه رساندند که 4روز از هفته کیفیت هوا در وضعیت ناسالم قرار داشت و حتی به مرز وضعیت قرمز هم رسید. روز جمعه و در آستانه روز هوای پاک، شاخص آلودگی هوا در تهران روی عدد 131قرار گرفت تا آخرین هفته دی ماه نیز با آسمان خاکستری و دود سپری شود. وضعیتی که با توجه به سرمای هوا در فصل زمستان و بروز دوباره پدیده وارونگی دمایی تکرار آن در روزهای پیش رو دور از انتظار نخواهد بود. این در حالی است که انفعال سازمان حفاظت محیط زیست در انجام اقداماتی به منظور کاهش میزان آلاینده‌ها و در نظر گرفتن ضوابطی برای مدیریت شرایط فعلی همچنان ادامه دارد و از طرفی نه تنها شاهد تدبیری برای حفظ سلامت شهروندان از گزند آلودگی نیستیم بلکه برخی دست‌اندرکاران از بزرگنمایی معضل آلودگی هوا گلایه هم دارند. با توجه به آسیب‌های متعدد آلودگی هوا و استنشاق ذرات سمی که مرگ خاموش شهروندان را رقم زده  و همواره از سوی کارشناسان حوزه سلامت به عنوان یکی از عوامل اصلی تغییر آمار مرگ و میر از آن یاد می‌شود آیا زمان آن فرا نرسیده که مدیران به دور از هرگونه فرافکنی و پاسکاری توپ مشکلات در زمین‌های متعدد، معضل آلودگی هوا را جدی بگیرند و اقدامی ابتکاری برای بهبودی شرایط انجام دهند؟ جالب اینجاست که در مواجهه با آلودگی هوا مدیران و دست‌اندرکاران این حوزه تنها به تغییرات جوی و وزش باد امید دارند و بدون در نظر گرفتن قوانین ویژه یا تعریف طرح‌هایی مانند دیگر کشورها تنها راه چاق شدن نفس پایتخت را به باد گره زده‌اند. این موضوعی است که معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره دلایل طولانی شدن روزهای آلوده عنوان کرده و نوزیدن باد را عامل اصلی ایجاد این شرایط معرفی کرده است.
پایتخت ناسالم، شهرری در اضطرار
روز جمعه روز ناسالم دیگری برای پایتخت‌نشینان رقم خورد.   معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران در این باره گفته است: هوای تهران با شاخص کیفی 131در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس قرار گرفت. محمد رستگاری، معاون پایش و نظارت اداره کل حفاظت محیط زیست استان تهران  درباره سالم‌ترین و ناسالم‌ترین ایستگاه سنجش آلودگی هوا در مناطق تهران اظهار داشت: ایستگاه شهرری در منطقه 20 با شاخص کیفی 156 در شرایط ناسالم برای تمام گروه‌های حساس و ایستگاه مسعودیه در منطقه 15 با شاخص کیفی 70 در شرایط سالم قرار گرفت.
طولانی شدن آلودگی هوا
یکی از نکات قابل توجه درباره آلودگی هوای پایتخت و برخی کلانشهرهای دیگر که این وضعیت را متمایز از سال‌های گذشته کرده است طولانی شدن روزهای ناسالم و استمرار آلودگی در شرایطی است که با معرفی بنزین پتروشیمی به عنوان مقصر اصلی این پرونده، افکار عمومی انتظار داشت رنگ آبی آسمان را بیش از پیش مشاهده کند اما نه تنها این اتفاق نیفتاد بلکه بنا بر اذعان معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست حال و اوضاع پایتخت از نظر آلودگی هوا کم‌سابقه بوده است. ابتکار که به مناسبت هفته هوای پاک مطالبی را در رسانه ملی عنوان کرد با چرخش دوباره انگشت اتهام به سمت بنزین تولید داخل بیان داشت: بنزین پتروشیمی‌ها آلوده بود و تصمیم بر آن شد بنزین یورو 4 در اختیار مردم قرار گیرد که به همین منظور از اوایل 93 بنزین آلوده توزیع نشد. از نیمه 93 کلانشهرها یکی پس از دیگری بنزین یورو 4 را در اختیار داشتند.
در انتظار باد!
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به این پرسش که چرا برای کاهش آلودگی هوا باید منتظر وزیدن باد باشیم؟ اظهار داشت: در همه کشورهای دنیا جابه‌جایی هوا با وزیدن باد محقق می‌شود؛ البته ما اقداماتی برای کاهش آلودگی هوا انجام داده‌ایم. وی در اظهارنظری عجیب آلودگی هوای امسال را طولانی و کم‌سابقه عنوان کرد و افزود: این اتفاق طولانی به خاطر این بود که پایداری هوا زیاد شد یعنی ۱۷ روز باد نداشتیم! رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره ضرورت پرداخت سهم حمل‌ونقل عمومی از طرف دولت نیز یادآور شد: دولت باید سهم خود را از حمل‌ونقل عمومی بپردازد و این مهم باید مد نظر واقع شود.
 

گروه بین‌الملل: غده سرطانی گروه تکفیری داعش که باعث نگرانی مقامات کشورهای جنوب شرق آسیا از فعالیت حامیان این گروه تروریستی در منطقه شده بود، بالاخره روز پنجشنبه در کف خیابان‌های شهر جاکارتا، پایتخت اندونزی سر باز کرد.  طبق این گزارش، صبح روز پنجشنبه چندین انفجار و تیراندازی در جاکارتا به‌وقوع پیوست. پلیس جاکارتا از طریق پیام توئیتری اعلام کرده است: در ساعت 10:50 صبح پنجشنبه به وقت محلی، انفجاری مقابل فروشگاه سارینا به وقوع پیوسته است.  رسانه‌های اندونزی گزارش کردند یکی از انفجارها در کافه استارباکس به وقوع پیوست و نیروهای امنیتی بعد از این انفجار وارد این ساختمان شدند. انفجار دیگری مقابل مرکز خرید سارینا در خیابان اصلی و انفجار سوم مقابل ساختمان سازمان ملل به وقوع پیوسته است. 3 انفجار دیگر نیز در همسایگی سیکنی، سیلپی و کونینگان در نزدیکی سفارتخانه‌های ترکیه و پاکستان به وقوع پیوسته است. دست‌کم 7 نفر از جمله 3 پلیس و 3 عامل انتحاری در جریان این انفجارها کشته و 20 تن دیگر زخمی شدند.  روزنامه انگلیسی گاردین نیز گزارش کرد به دنبال وقوع این حوادث مأموران پلیس با عاملان حمله که برخی می‌گویند احتمالاً 14 نفر بوده‌اند، درگیر شده‌اند و اندونزی به حالت آماده‌باش درآمده است. مأموران پلیس اندونزی می‌گویند ظاهراً یک عامل انتحاری مسؤول دست‌کم یکی از انفجارها بوده است و تا 14 عامل مسلح نیز در این حملات شرکت داشته‌اند.  جوکو ویدودو، رئیس‌جمهوری اندونزی روز پنجشنبه در واکنش به این حملات اعلام کرد چندین انفجار که جاکارتا را هدف قرار داد، یک اقدام تروریستی بوده است. وی در نطقی تلویزیونی اعلام کرد: کشور ما و مردم ما نباید بترسند. ما با این اقدامات تروریستی مغلوب نمی‌شویم. من امیدوارم مردم آرام بمانند. ما برای قربانیان این حادثه اندوهگین هستیم اما همچنین این اقدام را که امنیت و صلح را مختل کرد و بین مردم هراس ایجاد کرد، محکوم می‌کنیم. اگرچه رئیس سازمان اطلاعات اندونزی اعلام کرد هیچ دلیلی مبنی بر دست داشتن داعش در این حملات وجود ندارد ‌اما داعش با پذیرفتن مسؤولیت این انفجار گفت اتباع خارجی و نیروهای امنیتی هدف این حمله بوده‌اند.  همزمان، سخنگوی پلیس اندونزی عنوان داشت این حملات یک نمونه‌برداری از حملات داعش در پاریس بود و در ماه نوامبر گزارش‌هایی درباره تماس نیروهای داعش با افرادی در اندونزی دریافت کردیم که این مساله می‌تواند نشان‌دهنده احتمال وقوع این حملات باشد.  طبق گفته پلیس، ماه گذشته، تکفیری‌های داعش درباره وقوع چنین حملاتی هشدار داده بودند. این حملات تروریستی تنها پس از حدود 6 هفته که اندونزی سطح هشدار احتمال انجام عملیات تروریستی در این کشور را افزایش داد و با انجام اقدامات امنیتی نسبت به دستگیری متهمان فعالیت‌ها تروریستی اقدام کرد، رخ داد.  براساس برخی آمارها، بین 500 تا 700 اندونزیایی به گروه تروریستی داعش در عراق و سوریه پیوسته‌اند و برخی از این تروریست‌ها با بازگشتن به اندونزی، باعث شیوع ویروس داعش در این کشور شده‌اند.  
خطر «گرگ‌های تنها» علیه مالزی
از سوی دیگر، با وقوع انفجار‌های تروریستی اندونزی می‌توان پیش‌بینی کرد، خطر اکنون در چند قدمی مالزی در کمین است تا حادثه تروریستی مشابهی را در این کشور رقم بزند.  در همین راستا، روزنامه نیو استریت‌تایمز، پنجشنبه نوشت: خالد ابوبکر، بازرس کل پلیس مالزی از پیدایش حامیان گروه تروریستی داعش که به عنوان «گرگ‌های تنها» امنیت مالزی را به خطر انداخته‌اند، اظهار نگرانی کرد.  این مقام پلیس مالزی با اشاره به حادثه اخیر این کشور که در آن یک نوجوان
16ساله به سبک گروه تروریستی داعش یک زن مالزیایی را در فروشگاهی در «سونگای پتانی» واقع در ایالت کداح به وسیله چاقو تهدید کرده بود، گفت این حادثه نشان می‌دهد تهدیدات داعش در این کشور واقعی است.  خالد ابوبکر تاکید کرد: ما همواره نسبت به این «گرگ‌های تنها» و فعالیت آنها نگرانی داشته‌ایم. آنها درباره اجرای برنامه‌هایی شبیه آنچه در سونگای پتانی رخ داد، تردید ندارند. طبق این گزارش، یک نوجوان 16 ساله مالزیایی با بر تن کردن لباس‌هایی به سبک گروه تکفیری داعش هفته گذشته  در ایالت کداح با وارد شدن به فروشگاه، روی یک زن چاقو کشید. این نوجوان سپس به این زن دستور داد برای دستگیری وی به پلیس زنگ بزند. تحقیقات اولیه نشان می‌دهد این نوجوان که تحت تاثیر تبلیغات داعش قرار گرفته است، با این اقدام خود قصد داشته نشان دهد حامیانی از داعش وجود دارند که حاضرند هرگونه اقدامی انجام دهند.  این شرایط در مالزی و اعلام وزیر حمل‌ونقل این کشور درباره حمایت بیش از 50 هزار نفر در مالزی از داعش و انفجارها و عملیات انتحاری اخیر در پایتخت اندونزی نشان می‌دهد دیدگاه کارشناسان و تحلیلگران درباره نگاه گروه تکفیری داعش به جنوب شرق آسیا دور از ذهن نیست.  تحلیلگران معتقدند با پایان عمر گروه‌های تروریستی در عراق و سوریه، جنوب شرق آسیا با توجه به شرایط امنیتی در جنوب فیلیپین، جنوب تایلند، بخشی از اندونزی و حضور حامیان داعش در مالزی می‌تواند محلی برای خودنمایی گروه‌های تروریستی باشد. مقامات امنیتی مالزی، اندونزی و دیگر کشورهای منطقه نیز نسبت به بازگشت یکهزار تبعه این کشورها که عضو گروه تکفیری داعش هستند از خاورمیانه ابراز نگرانی کرده‌اند.
 

حجت‌الاسلام و المسلمین سید سعید لواسانی*: نکته‌ای ضروری که در عین حال بسیار دقیق است، عرض می‌کنم. ترسویی و بی‌باکی در یک نگاه جزو صفات نسبی هستند، به این معنی که ما برای تشخیص این رذایل در خودمان و در جامعه باید توجه‌مان به ملاک‌ها باشد. اگر هرکاری که کردیم «فی سبیل‌الله» یعنی «در راه خدا» بود، معلوم است که فضیلت است، اگرنه باید در خود و رفتارمان تأمل کنیم. برخی در راه مبارزه با دین خدا پروا ندارند و بی‌باک هستند و همانان برای اقامه دین و در راه خدا ترسو هستند. قرآن آنان را بیماردلان می‌نامند: «‌فَتَرَى الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ یُسارِعُونَ فِیهِمْ یَقُولُونَ نَخْشى‏ أَنْ تُصِیبَنا دائِرَهٌ؛ می‌بینی کسانى که در دل‌هایشان بیمارى است، در دوستى‏ با آنان [کافران] شتاب مى‏ورزند. مى‏گویند: مى‏ترسیم به ما حادثه ناگوارى برسد».[مائده: 52] آنان برای اقامه دین ملاحظات مختلفی دارند و چون از دنیای خود می‌ترسند، به دشمن خدا پناه می‌برند و درون آنان تعریف می‌شوند. همین گروه در راه مقابله با اسلام بی‌باک هستند. نمونه این نوع افراد در تاریخ اسلام زیاد هستند. ما در انقلاب اسلامی هم با چنین افرادی برخورد کرده‌ایم، کسانی که گوش و دل‌شان به سوی دشمن است و  پیروی از امام خمینی و خط و راه امام را برنمی‌تابند، زیرا دنیای‌شان را خراب می‌کند، اگرچه همان‌ها زیر نام امام مخفی می‌شوند.
بنابراین ۲ نوع بی‌باکی و ترسویی می‌شناسیم که باید از هم تفکیک شوند: بی‌باکی و ترسویی مطلق که بیشتر روانی است. برخی از حیث روحی و روانی ترسو یا بی‌باک هستند. اینان در همه صحنه‌ها، بی‌باک یا ترسو هستند. ما به این گروه کاری نداریم، معالجه آنان هم نسبتاً آسان است اما برخی نفسانیت‌شان است که آنان را به بی‌باکی و ترسویی می‌کشاند یعنی ظهورات و جلوه‌های نفس و دنیادوستی و خودشیفتگی است که بر آنان منافع و مضراتی را تحمیل می‌کند و آنان در جلب منافع نفسانی و دفع مضرات شیطانی، بی‌باک و ترسویند. به این دلیل می‌بینید که در دفاع از حق ساکت می‌شوند، حتی وارد فتنه می‌شوند و فتنه‌گری می‌کنند، زیرا نفع آنان در این است اما از مقابله با دشمن پرهیز دارند، زیرا می‌ترسند منافع دنیوی‌شان آسیب ببیند.
آنان نسبت به حق باغی هستند و بر بغی خود نیز باقی می‌مانند اما نسبت به دشمن خاضع و ذلیل هستند.
فتنه 88 را از این زاویه ببینیم. گروهی در دام دشمن افتادند و به اسم تقلب در کشور فتنه‌گری کردند، بعد هم فهمیدند اشتباه کردند اما از ترس از دست ‌دادن طرفداران خود یا از بیم از کف‌ رفتن موقعیت سیاسی و اجتماعی خود، هنوز بر اشتباه خود پای می‌فشرند. آنان ترسوهای بی‌باک یا بی‌باکان ترسو هستند. دلیل این رفتار را که بین افراط و تفریط در نوسان است باید در کوچکی و حقارت روح آنان جست‌وجو کرد.
افرادی که دارای حقارت روح هستند و نفس‌ بر آنان حاکم است، همواره به دنبال عزت دروغین هستند. آنان عزت دروغین را جای عزت حقیقی می‌نشاندند و تلاش  دارند آن را با گناه به دست آورند: «وَ إِذا قِیلَ لَهُ اتَّقِ اللهَ أَخَذَتْهُ الْعِزَّهٌ بِالْإِثْم؛ و هنگامی‌ که به آنان گفته می‌شود تقوای خدا پیشه کنید، به دلیل گناهان خود را عزتمند می‌گیرند». [بقره: 206]  یعنی گناهان را منشأ و سبب عزتمندی می‌پندارد. وقتی چنین شد، مومنان را ذلیل می‌دانند: «یَقُولُونَ لَئِنْ رَجَعْنا إِلَى الْمَدِینَهِ لَیُخْرِجَنَّ الْأَعَزُّ مِنْهَا الْأَذَل؛ مى‏گویند: اگر به مدینه برگردیم، قطعاً آن که عزتمندتر است آن زبون‏تر را از آنجا بیرون خواهد کرد». [منافقون: 8] و این منطق همه این‌گونه افراد در طول تاریخ است: «فَقالَ الْمَلَأُ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ قَوْمِهِ ما نَراکَ إِلَّا بَشَراً مِثْلَنا وَ ما نَراکَ اتَّبَعَکَ إِلَّا الَّذِینَ هُمْ أَراذِلُنا بادِیَ الرَّأْیِ؛ پس سران قومش [قوم نوح] که کافر بودند، گفتند: ما تو را جز بشرى مثل خود نمى‏بینیم و جز جماعتى از فرومایگانِ ما، آن هم نسنجیده، نمى‏بینیم کسى تو را پیروى کرده باشد.». [هود: 27] روشن است که در این منطق حمایت از افراد فرومایه خطرناک است و باید از آن ترسید و در مقابل یاری‌ رساندن به افراد قدرتمند مطابق منطق و عقل است و باید در راه آن بی‌باک بود.
ملاحظه می‌فرمایید که چقدر راه باریک است و سخت. فکرمان به دیگران نرود، بلکه در خود اندیشه کنیم. چقدر ما در دفاع از حق پابرجا و شجاع هستیم؟ و چقدر در مقابل دشمن نترس؟ آنان که از مسیر منحرف شدند، از خیلی از ماها انقلابی‌تر بودند. دنیا و چرب و شیرین آن آرام‌آرام آنان را فریفت و به جایی رساند که مقابل انقلاب قد علم کردند و مورد نفوذ دشمن واقع شدند.  تاریخ را ورق بزنیم؛ خوارج چه کسانی بودند؟ اگر نبود مگر ابن‌‌ملجم کافی بود، در شناخت این جریان. او مردی نادان و بی‌باک بود که در عین حال در برابر  یک زن چنان ذلیل و ترسو شد که شهادت امیرالمومنین علیه‌السلام را تنها راه چاره می‌دانست.
ملاکی که در اول یادداشت بیان شد فراموش نکنیم، در راه خدا هستیم یا در راه نفس؟ راه خداست که شجاعت می‌آورد، نه بی‌باکی و نه ترسویی اما نفسانیت، آدمی را به ورطه بی‌باکی و ترسویی سوق می‌دهد، یعنی به افراط و تفریط می‌کشاند، گاهی چون سگی هار می‌شود که از حمله به حق باکی ندارد و زمانی چنان ترس وجودش را می‌گیرد که هرچه او را تحریک کنند، هیچ تأثیری در او ندارد.
* امام جمعه شمیرانات

مجتبی اصغری: وضع عربستان پس از اعتراضات گسترده جهانی به اعدام یک «اندیشمند مسلمان منتقد» بسیار ناامیدکننده است. ابزارهای ارتباطی راه تحقیق برای هر مسلمان و غیرمسلمانی را برای تفحص در اندیشه‌ها و خواسته‌های شیعیان حجاز آسان کرده است. روایت تاریخی مستند حاکی از آن است که شیخ النمر هیچگاه در نقشی مشابه برخی مفتی‌های وهابی لبنان یا سوریه و خود عربستان ظاهر نشد و هدایتگر مسلمان‌کشی و مبارزات مسلحانه در جوامع اسلامی نبود. آیت‌الله نمر یک مصلح دوراندیش بود که به جامعه خود هویتی برگرفته از اسلام ناب می‌بخشید و اکنون به شمشیر داعشی‌های حکومتی، جاودانه شده است.
اعدام نمر تاریخ انقضای «روایت مذهبی کذب وهابیت» از اسلام محمدی را نزدیک کرده است. به نحوی که مشهورترین تحلیلگران جهان از آشکار شدن زاویه شدید آل‌سعود با مفاهیم اصیل اسلامی و تاثیر آن بر بینش مردم منطقه سخن می‌گویند. شاید گمان کنید با پایان یافتن موج «بیداری اسلامی» و شکست اولین حکومت‌های به اصطلاح انقلابی، جوانان منطقه غرب آسیا و شمال آفریقا دست از «اسلام‌گرایی» شسته‌اند و دیگر چندان مهم نیست که مشخص شود حق با «داعش» است و «آل‌سعود» یا....
  خاموشی بیداری اسلامی؟
موسسه پژوهشی زاگبی، سال 2015 تحقیقی آماری در کشورهای اسلامی منطقه با رأی‌گیری از 5374 جوان مسلمان را آغاز کرد. در این تحقیق مشخص شد اکثریت جوامع اسلامی نسبت به «هویت اسلامی» خود بسیار حساس هستند و میان وسوسه‌های جامعه امروز و دین  احساس تنش می‌کنند و به عبارت ساده از وضعیت جوامع خود راضی نیستند.
جوانان مسلمان در پاسخ به مهم‌ترین جنبه بروز ایمان در زندگی اجتماعی از «اخلاق اسلامی» نام بردند و اکثریت پرسش‌شوندگان با این موضوع که «دین باعث عقب‌ماندگی جوامع عرب است» مخالفت کردند. همچنین اغلب شرکت‌کنندگان معتقد بودند «دین نقش کلیدی در آینده جامعه آنها دارد» و «دولت موظف است اطمینان پیدا کند گفتمان مذهبی که در جامعه استفاده می‌شود به تحریک مسلمانان ضد یکدیگر، خشونت‌افزایی و نفرت‌پراکنی منجر نمی‌شود».
پس مشخص شد نتیجه 6 سال تلاش آل‌سعود با حمایت آمریکا و رژیم غاصب صهیونیستی، برای معرفی «وهابیت داعشی» به عنوان «اسلام اصیل» چیست و چرا حتی دیگر آمریکا نیز قادر به حفظ آل‌سعود به عنوان «خادم الحرمین الشریفین» و مدعیان خلافت اسلامی نیست.
جوانان مسلمان خاورمیانه در حال تکاپو برای بازسازی هژمونی حاکمیت اسلام در جوامع خود هستند و از تفکر به نسخه اسلام حقیقی و نقش آن در حکومت و جامعه لذت می‌برند. این همان موجی است که در دور اول «بیداری اسلامی» با فتنه‌های آمریکایی- صهیونیستی به روی کار آمدن «اخوانی‌های سلفی» در اغلب کشورهای درگیر انجامید و نسخه حکومتی ناقص آنها نیز به سبب شراکت فکری با سعودی‌ها، به سرعت شکست خورد. غرب از اندیشیدن به گزینه بعدی جوانان خاورمیانه در موج‌های بعدی اسلام‌خواهی در هراس است و این همان موضوعی است که در کلام امام خامنه‌ای اینگونه متبلور شد: «شعله بیداری اسلامی در جهان خاموش شدنی نیست».
  در انتظار انقلاب‌های اسلامی
موسسه پژوهشی جیمز زاگبی صهیونیست در پایان مطالعه آماری خود جوانان جوامع مسلمان را اینگونه توصیف می‌کند: «هزاره مسلمانان عرب، در حال مبارزه برای پیدا کردن جای خود در جهانی است که به سرعت در حال تغییر است. آنها نه یک نسل از دست رفته هستند و نه یک توده بی‌شکل و بی‌فکر، بدون ایده‌های قطعی در مورد نحوه اداره جامعه‌ای که بزودی به ارث می‌برند».
زاگبی نتیجه می‌گیرد: «جوانان مسلمان کشورهای عرب ترسو نیستند و نباید اصرار آنها بر توانایی ایجاد تغییر را نادیده گرفت».
 

پس اسلام سکولار آمریکایی که هم‌اکنون توسط دست‌نشاندگان آمریکا در مصر و تونس و ترکیه و اردن و امارات و... حاکم بر مردم است، اقناع فکری و اجتماعی ایجاد نکرده، چرا که بی‌علاقه به اجرای قوانین اسلام در بعد حاکمیت است. اسلام سلفی و وهابی نیز به لطف آمریکا به طور کامل روی پرده رفت و در اکران عمومی فاجعه‌آفرین شد! به نحوی که جمعیت و انرژی مسلمانان را در «برادرکشی» و انحراف از اهداف حقیقی جهان اسلام شامل مبارزه با صهیونیسم و عدالت‌افزایی و پیشرفت و آبادانی جوامع اسلامی هدر داد.
با نسخه بعدی از زبان کارمن بن لادن، همسر یسلام - برادر بزرگ‌تر اسامه بن لادن- از کتاب «در قلمرو پادشاهان» آشنا شوید: «آیت‌الله خمینی اعلام کرد در اسلام چیزی به نام «شاه  مسلمین» وجود ندارد! او دولت وهابی عربستان را بشدت به باد انتقاد گرفته بود و این به معنای ترسی عمیق بود که به جان خانواده سلطنتی و اعیان و اشراف عرب افتاده بود. آنها منافع خود را به کلی در خطر می‌دیدند. یسلام و برادرانش نیز دست و پای خود را گم کرده بودند و نمی‌دانستند چه کار باید بکنند. اگر چه می‌ترسیدم اما می‌دانستم خطر مستقیما تهدیدم نمی‌کند ولی خانواده سلطنتی دچار اضطراب و سردرگمی شده بودند. آنها می‌ترسیدند و می‌دانستند همه چیزشان را خواهند باخت! انقلاب اسلامی ایران، نقش آنها در عالم اسلام را به کلی زیر سوال برده بود و تاثیرات آن حتی در مردم کوچه و خیابان نیز مشهود بود».
آمریکا، برادر  مسلمین!
آمریکا بشدت نیاز دارد در موقعیت نزدیک به فروپاشی آل‌سعود، به عنوان ولی‌نعمت خودساخته مسلمانان، به سرعت مدیریت و کنترل خود بر ایران را برای حفظ قدرت تاثیرگذاری بر آینده خاورمیانه، افزایش دهد. علت تلاش مضاعف جان کری، برای تبدیل مذاکرات به اصطلاح صلح سوریه و یمن به گفت‌وگوهای مستقیم «ایران و عربستان» با میانجیگری خود آمریکایی‌ها، کاهش تفاوت مشهود «آل‌سعود» به عنوان دست‌نشانده آمریکا در منطقه و ایران به عنوان یک حاکمیت مردمی اسلامی با استقلال در حوزه سیاست خارجی در چشم مردم مسلمان منطقه است؛ نمایش خطرناک «آمریکا؛ برادر بزرگ‌تر مسلمانان»  که با درایت رهبر حکیم انقلاب به سرعت خنثی شد. این همان نقشه «سازش خاورمیانه» است که آمریکایی‌ها «ایران» را کلید آن می‌خوانند، چرا که الگوی موج بعدی «بیداری اسلامی»، دیگر سعودی‌ها نخواهند بود!
متاسفانه دستگاه سیاست خارجی کشورمان به دلایلی نامعلوم از درک سیاست آمریکا در تضعیف مکرر مولفه‌های قدرت نرم ایران برای تبدیل جمهوری اسلامی به نسخه‌ای تحریف شده و سازشکار، ناتوان بوده است. سازشی که بناست همچون تلاش‌های آشکار آل‌سعود و صهیونیسم در منطقه به دوام اسرائیل غاصب بینجامد و مردم منطقه را به کاریکاتوری از یک «حکومت مستقل غربگرا» راضی کند!
در خط سیر روابط ایران و عربستان در سال بحرانی 2015  نوعی تلاش محسوس برای اعطای «هویت مستقل» از آمریکا به آل‌سعود مشاهده می‌شود. سیاست نامکشوفی که عینا همزمان با صدور فرمان رسانه‌ای عوامل راکفلرها مبنی بر «آغاز گفت‌وگوهای دوجانبه ایران و عربستان در اسرع وقت»، پرونده جرائم مکرر آل‌سعود ضد مردم کشورمان را به قول خود آقایان، بی‌توجه به عصبانیت شدید مردم، «هضم کرده» و به حکم آمریکا «خویشتنداری» به خرج می‌دهد! در همان حال آل‌سعود را «مخالف مستقل برجام» در منطقه معرفی می‌کند که نفت را ارزان کرده تا انتقام برجام را از ایران بستاند!
کجای این تئوری‌پردازی فانتزی منطبق بر واقعیات است؟  نتیجه 2 سال خویشتنداری بی‌موقع و بی‌وقت، گستاخی و دوام بیشتر سعودی به عنوان آخرین امید منطقه‌ای آمریکا و مادر تروریست‌های مسلمان‌کش خادم اسرائیل در منطقه است.
شکایت از سعودی به آمریکا!
صحبت از خاندان پرخرج و مفسدی است که به علت رویارویی با «بحران مشروعیت و مقبولیت» در منطقه، دیگر نمی‌تواند عبای «خلافت اسلامی» را بر دوش نگه دارد و ترسش از «موقعیت‌های دشوار آینده نزدیک» است که حتی آمریکا نیز از توان مدیریت آنها به نفع سعودی‌ها برخوردار نیست.
 با توجه به این موارد، شکایت بردن از عربستان به درگاه آمریکایی «نیویورک تایمز» با ادبیاتی تند که حتی پس از فاجعه حمله به سفارت ایران در لبنان، معرفی حجاج ایرانی به عنوان عوامل بروز فاجعه منا، تعدی به 2 نوجوان ایرانی، اجرای حکم اعدام شیخ نمر و جنگ یمن و سوریه نیز هرگز مشاهده نشد، حرکتی قابل تامل است!
 آیا هدف از این موضع‌گیری تند پس از مدت‌ها تاکید بر «رفاقت با آل‌سعود» و بی‌توجهی به حقوق از دست رفته ایرانیان و تبریک وزارت عادل الجبیر در بحبوحه بحران‌سازی‌های روزانه سعودی‌ها در جهان اسلام؛ پس از حرکت انقلابی و خودجوش مردم در قیام ضدآل‌سعود و صدور بیانیه عجیب رئیس‌جمهور، نوعی تلاش برای بازگرداندن قطار واژگون دیپلماسی انفعال به ریل «میانجیگری آمریکا» در بحران‌های منطقه است؟ آشکار شدن صف‌بندی حکومت‌های حامی «اسلام آمریکایی» در برابر جمهوری اسلامی ایران، طبیعتا به ضرر سعودی‌هاست. آیا پشت‌پرده سکوت چند ساله غربگرایان در برابر تضییع مکرر حقوق ایرانیان و این فریاد دیرهنگام در نیویورک‌تایمز پس از شور انقلابی مردم منطقه، ترغیب ملت‌های منطقه به پرهیز از «انقلابی‌گری» و شکایت بردن به رسانه‌های آمریکایی است؟!

گروه بین‌الملل: یک اندیشکده مستقر در واشنگتن که مسائل و خبرهای عربستان سعودی را پیگیری می‌کند، از کناره‌گیری ملک سلمان از قدرت به نفع پسرش محمد بن سلمان (جانشین ولیعهد و وزیر دفاع) خبر داده است. اندیشکده مستقر در واشنگتن که به مسائل عربستان سعودی و دیگر کشورهای خلیج‌فارس می‌پردازد و در آن چهره‌هایی ضدآل‌سعود تحلیل‌هایی ارائه می‌دهند، خبر داده پادشاه عربستان سعودی درصدد کناره‌گیری از قدرت به نفع پسرش است. «بنیاد مسائل خلیج» در یادداشتی نوشت: سلمان آل‌سعود، پادشاه سعودی درنظر دارد پادشاهی‌اش را واگذار کرده و محمد پسرش را به عنوان پادشاه منصوب کند. در این خبر آمده است: ملک سلمان 80 ساله در حال دیدارهایی با برادرانش بوده تا حمایت آنها را از این اقدام جلب کند؛ اقدامی که سبب حذف محمد بن نایف ولیعهد کنونی و محبوب آمریکا خواهد شد. در یادداشت اندیشکده مستقر در واشنگتن می‌خوانیم: منابع مطلع گفتند که پادشاه(سعودی) به پادشاهی اردن اشاره کرده که در آن نظم و ساختار جانشینی، موضوع انتقال قدرت بین برادران را حذف کرده و جانشینی مبتنی بر ساختار عمودی است. این اندیشکده با اشاره به نداشتن فرزند پسر توسط ولیعهد کنونی سعودی ادامه داد: بن نایف 2 دختر دارد و به دلیل اعتیادش به کوکائین که روی فرزندآوری او اثر گذاشته، هیچ فرزند پسری ندارد اما محمد بن سلمان 2 دختر و
2 پسر به نام‌های سلمان و مشهور دارد. در ادامه این گزارش هم آمده است: سلمان اولین پادشاه سعودی خواهد بود که با رضایت خودش سلطنت را کنار گذاشته و پسرش را به عنوان پادشاه می‌گمارد. اقدام مشابهی توسط حمد بن خلیفه آل‌ثانی، حاکم سابق قطری در سال 2013 انجام شد و او تمیم پسرش را به جای خود نشاند. این اندیشکده با بیان آنکه ملک سلمان با توجه به تجربه از دست رفتن مناصب پسران پادشاهان قبلی به دنبال مرگ پدران‌شان، درصدد اطمینان از عدم تکرار این موضوع برای محمد بن سلمان است، نوشت: سلمان درنظر دارد تا وقتی که زنده است اطمینان یابد پسر او پس از مرگش از قدرت کنار زده نشود. در پایان این یادداشت هم آمده است: منابع مطلع زمان دقیقی برای کناره‌گیری(سلمان) از قدرت اعلام نکردند اما معتقدند ظرف چند هفته آینده این موضوع انجام خواهد شد. منابع همچنین گفتند پادشاه در حال هزینه صدها میلیون دلاری برای جلب حمایت از این تصمیمش در درون خاندان حاکم است. این در حالی است که روزنامه ایندیپندنت نیز اخیرا در گزارشی نوشت: وقتی سلمان در ژانویه سال 2015 میلادی به عنوان پادشاه عربستان انتخاب شد، بیمار و بشدت متکی به پسرش بود. این روزنامه افزود: گفته می‌شود پادشاه 79 ساله عربستان دچار بیماری زوال عقل شده و قادر به تمرکز بیش از چند ساعت در روز نیست و عملاً محمد بن سلمان قدرت واقعی را در عربستان در دست دارد. روزنامه ایندیپندنت ادامه داد: قدرت محمد بن سلمان در چند ماه نخست حکومت پدرش بشدت افزایش یافت و ضمن به دست آوردن وزارت دفاع، مدیریت شرکت نفتی آرامکو و نهاد تازه تأسیس اما قدرتمند شورای امور اقتصادی و توسعه عربستان و نیز صندوق سرمایه‌گذاری عمومی این کشور را بر عهده گرفت. این روزنامه نوشت: اگرچه از محمد بن سلمان به عنوان معاون ولیعهد عربستان نام برده می‌شود اما موقعیتش از رقیبش محمد بن نایف، ولیعهد و وزیر کشور عربستان، به دلیل توانایی‌اش در جذب درباریان، بهتر است.