گروه بین‌الملل: دیروز پادشاهی بیمار سعودی یک‌ساله شد. 23 ژانویه 2015 بود که «سلمان بن عبدالعزیز» حدود یک هفته پس از تکذیب اولیه خبر مرگ عبدالله، آخرین پادشاه مقتدر عربستان سرانجام با تایید رسمی مرگ برادر ناتنی‌اش به عنوان شاه جدید نطق کرد. سلمان 79 ساله که در همان نخستین سخنرانی، از نگاه گیج و گنگش می‌شد پی به عدم تمرکز و بیماری زوال عقلش برد، در متنی که از رو قرائت کرد از خداوند سبحان چنین چیزهایی طلب کرد: «پیروزی، دوری از باطل، نگه داشتن کشور  در راه راستی که به‌زعم او از زمان تاسیس عربستان سعودی به دست بنیانگذارش عبدالعزیز و فرزندانش در آن حرکت کرده، وحدت و همبستگی امت عربی و اسلامی، وحدت صف و کلمه برای حاکمان سعودی، توفیق دنباله‌روی از اسلام به عنوان دینی که دین صلح، رحمت، میانه‌روی و اعتدال است». او در نهایت گفت: «از خداوند متعال می‌خواهم که من را برای خدمت به ملت عزیزمان و تحقق آرزو‌هایش موفق کند، امنیت و ثبات را برای کشورمان حفظ کند و ما را از هر بدی و بلا حمایت کند که اوست ولی و توانا، و لا حول و لا قوه.. إلا بالله».
اما در این یک سال در پاسخ به درخواست‌های مردی که بنا به افشاگری‌های معتبر «مجتهد»، فعال توئیتری سرشناس حتی پیش از رسیدن به تاج و تخت به تزویر، تفرقه‌افکنی، دزدی، فساد و شراب‌خواری شناخته می‌شد تنها نفرین الهی شامل حال او و اطرافیانش شده است. پروردگار باری‌تعالی اتفاقاتی شوم را مقدر کرد تا  به  تناسب اعمال تاریک سلمان و خاندانش، تکلیف نامسلمانی‌شان بر همگان روشن شود. آنچه در این یک سال چه بر آل‌سعود و چه مسلمانان منطقه گذشته،  درست عکس خواسته‌های سلمان بوده ‌است. حتی شاید این بدترین سال سرزمین حجاز در حافظه تاریخی نسل زنده بشر باشد.
نشان به آن نشان که 10 ماه پس از حملات شبانه‌روزی به یمن توأم با جنایت‌ها، کودک‌کشی‌ها و ویرانی‌های بی‌سابقه، ارتش سعودی هنوز طعم پیروزی را در مقابل مقاومت انصارالله، حوثی‌ها و جنوبی‌ها نچشیده در عین حال جنوب عربستان ناامن شده است. ریاض در عین تفرقه‌افکنی در جهان اسلام و اعلام یک‌جانبه ائتلاف‌های نظامی حتی بدون اجازه از سران کشورها، چرخشی بی‌سابقه نیز به آغوش باطل‌ترین باطل‌ها یعنی اسرائیل و نقشی کماکان پدرانه در قبال تروریست‌های متنوع القاعده و داعش داشته است. به موازات آن، فاجعه حج که بر اثر آن در مسجدالحرام و منا، هزاران زائر بیت‌الله‌الحرام بر اثر اتفاقات مشکوک قربانی شدند، همان راه ظاهرالصلاحی که خادمین(!) سعودی حرمین شریفین در پیش گرفته بودند را در اداره حج به بیراهه برده است. همین‌گونه است در اداره  امور داخلی؛ چنانکه  ثروتمند‌ترین کشور عربی با حیف و میل ناشیانه‌ دلار‌های نفتی  و به تبع تبانی‌اش با ارباب آمریکایی علیه دیگر تولیدکنندگان نفت، دچار بی‌سابقه‌ترین کسری بودجه (حدود 100 میلیارد دلار و معادل 60 درصد بودجه سالانه) شده است. برای اولین بار دولت ریاض بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت و بنزین، قیمت سوخت داخلی را یک‌شبه 40 درصد بالا برد و تعرفه‌های برق و آب و گاز و حتی مالیات نوشابه و اقلام مصرفی را افزایش داد.  گردن زدن‌های گسترده مخالفان بویژه فعالان مدنی که اوج آن در شهادت آیت‌الله نمر باقرالنمر، روحانی مبارز شیعه منعکس شد نیز قول شاه فراموشکار برای همبستگی امت عربی و اسلامی  و همین‌طور تعریفی که از اسلام به عنوان دین رحمت و اعتدال ارائه داد را زیر سوال می‌برد. وقتی اعتبار شاه زیر سوال رفت رویای او نیز برای وحدت صف و کلمه میان آل‌سعود که در معرض حذف از قدرت توسط او و پسرش قرار گرفته‌اند نقش بر آب می‌شود. هنوز شکوه‌های سعود فیصل وزیر خارجه کهنه‌کار سعودی را پیش از مرگ مشکوکش در بهار امسال فراموش نکرده‌ایم که حتی از سر عداوت با عموی به تخت نشسته‌اش، از «امام خامنه‌ای» تمجید کرد. در نتیجه امروز دیگر به سختی می‌توان از موجودیت واحدی تحت عنوان نظام جمعی سعودی نام برد بلکه حاکمیت عربستان از الیگارشی خاندانی به سرعت به دیکتاتوری فردی تبدیل می‌شود که این شکاف بزرگی را در خاندان در تنازع بر سر تصاحب تمام قدرت یا حذف کامل رقیب از راس هرم پدید آورده است.
  عربستان غیرسعودی
همه تحولات منفی و حوادث تلخ یک سال گذشته به دلیل بی‌کفایتی سلمان، خیره‌سری پسرش، کارشکنی ولیعهد یا قدرتمندانی مثل متعب و فتنه مفتی‌های وهابی به وقوع پیوسته‌اند. اما به نظر نمی‌رسد روزگار سیاه سعودی به سر رسیده باشد که برعکس، همه شواهد  حتی در تقارن با پیش‌بینی‌های اندیشکده‌های غربی حاکی از فروپاشی شاکله خاندانی است که طی
8 دهه بر بادیه‌ها و بلاد عربستان تاخته‌اند. در مسیر این فروپاشی محتوم، جنون قدرت شاهزادگان و مقامات ارشد سعودی را به خودفروشی کشانده است. محمد بن سلمان، پسر شاه، نایب ولیعهد و وزیر دفاع 30 ساله که از شدت جاه‌طلبی به «صدامک» معروف شده در رقابتی به هر قیمت ممکن با محمد بن نایف، ولیعهد و وزیر کشور 57 ساله که ائتلافی از اکثریت ناراضی شاهزادگان دانه‌درشت سعودی را پشت سر خود دارد، از هیچ وعده‌ای برای جلب حمایت آمریکا از خود روی‌گردان نیستند. بدتر از آن چوب حراجی است که آنها  به منابع، ثروت‌ها و موقعیت سوق‌الجیشی سرزمین مقدس حجاز می‌زنند. علاوه بر این تاجدار بیمار ریاض و پسرش موسوم به صدامک برای حفظ قدرت تیشه به ریشه خود و آل‌سعود می‌زنند. محمد بن سلمان با  سوار شدن بر ماشین امضای پدر نیمه‌هوشیار خود در حال حذف شاخص‌ترین چهره‌های سیاسی به جا مانده در آل‌سعود است. انتصاب رجالی غیرسعودی در رأس وزارت خارجه و سازمان استخبارات(دستگاه اطلاعاتی) در تاریخ حکومت آل‌سعود بی‌سابقه بوده است. حتی در دوران آغاز حکومت سعودی توسط بن سعود و با کمک انگلیسی‌ها که از دهه 1930 تا دهه 1950 و دوران خلافت پسر ارشدش خالد طول کشید، با اینکه خاندان سعودی و خاندان‌های پیوند‌خورده با آنان هنوز عقب‌مانده‌تر از آن بودند که دستگاه دیوانی مملکت را مستقیما کنترل کنند، اما دست‌کم خود شاه بر همه امور کنترل مطلق داشت. از دهه 1960 همزمان با مدرن‌سازی‌های دوران «فیصل بن سعود» برادران و برادرزاده‌های او همه سمت‌های لشکری و کشوری را  قبضه کردند و آل‌سعود مدیریت را آغاز کرد. بنابر این آنچه از انتصاب یک فرد خارج خانواده مثل عادل الجبیر به سمت حساس وزارت خارجه می‌توان دریافت، حذف ارتباط موثر سایر سعودی‌ها با کانون‌های قدرت و لابی غرب است.
شاهزاده‌های سعودی پشت سرش، او را - که بادیه‌نشینی اهل‌المعجمه است – سوسمار‌خور صدا می‌زنند. جبیر شخصیتی چنان کوچک و گوش به فرمان مافوق  خود - در حال حاضر محمد بن سلمان - دارد که  حتی مفتخر است او را سگ سعودی بنامند. در عین حال هویت فعلی خود را در سمت سفیر ریاض در واشنگتن کسب کرده و هیچ درکی از ارزش‌های بومی عربستان ندارد. در نتیجه هفته گذشته در مقاله‌ای در نیوریورک تایمز که در حقیقت پاسخی بود به مقاله چند روز جلوتر همتای ایرانی‌اش در همان صفحه روزنامه قدیمی نیویورکی، وقتی می‌خواست رژیم سعودی را  از اتهام «حامی تروریست بودن» مبرا کند به شکلی باورنکردنی در هیچ نقطه‌ای به مبانی عقیدتی  هر چند ظاهری ریاض و وهابیون رجعت نکرد و همه انشایش را از روی مبانی مورد ادعای اروپا و آمریکا رج زد. ترجیع‌بند او از اول تا آخر این بود: «ما از نظر آمریکا تروریست نیستیم ولی ایران هست!»
او را مقایسه کنید با سلفش، سعود فیصل که خود و برادرانش را عالم اسلامی و دارای اصالت عربی می‌دانست. در اداره استخبارات هم که پس از سال‌ها تسلط فیصلی‌ها این اواخر به دست بندر بن سلطان و سپس مقرن، ولیعهد سابق افتاده بود، اتفاقی بی‌سابقه رخ داده و یوسف ادریسی که یک غیرسعودی است ریاست دستگاه اطلاعاتی البته کاملا از هم پاشیده عربستان را به دست گرفته است. تغییرات  اخیر در غول نفتی آرامکو نیز به معنای کوتاه کردن دست صدها شاهزاده سعودی از بزرگ‌ترین ثروت موروثی‌شان بوده است. غیرسعودی کردن عربستان از بالا به پایین در حقیقت خوره‌ای است که از درون این نظام طایفه‌محور را نابود می‌کند.
  جنگ داخلی
صدامک  می‌داند شرایط جسمانی و عقلانی سلمان روزبه‌روز تحلیل می‌رود و در صورت ازکارافتادگی یا مرگ شاه فعلی دست این پسر که فعلا جانشین ولیعهد است از قدرت کوتاه و به سرنوشت پسران ارشد فهد و عبدالله دچار شده و باید از سلسله‌مراتب قدرت خداحافظی کند. همین ترس او را واداشته تا به بهانه کنار رفتن امیر سابق قطر، حمد بن خلیفه آل ثانی به نفع پسرش تمیم، این الگو را به خاندان بزرگ سعودی تنها با حدود
25 هزار شاهزاده و دست‌کم 4 شاهزاده مدعی جدی تاج و تخت پیشنهاد کند.
سلمان اخیرا به برادرانش گفته است ثبات عربستان نیازمند تغییر است و او قصد دارد ضمن برکناری محمد بن‌نایف، ولیعهد کنونی، حکومت را مستقیما به پسرش منتقل کند.
اما دور زدن ولیعهدی که خود برگزیده بود به معنای حاد بودن مشکل آلزایمر او است همچنین این کار به معنای نقض همان اصولی است که در ابتدای روی کار آمدن برای حفظ آنها دعا کرده بود. همان سلسله‌مراتب خاندانی که مبنای آن وصیت عبدالعزیز بن سعود، بنیانگذار این حکومت طایفه‌ای  و پدر او و 4 برادر ناتنی در قید حیاتش از جمله مدعیانی مثل احمد، عبدالعزیز و طلال بوده و باعث به قدرت رسیدن سلمان شد. در نظامی قبیله‌ای که مشروعیت شاه و امیران و وزیرانش عرفی بوده و براساس بیعت شاهزادگان سعودی شکل می‌گیرد، وقتی شخصی که در راس هرم نشسته چنین خلف وعده و تابوشکنی می‌کند، تمام اعتبار و مشروعیت سلسله‌مراتب خاندانی را زیر سوال می‌برد. در نتیجه طرف‌های مقابل هم بیکار نمی‌نشینند و سعی  می‌کنند گرویی‌های لازم را از شاه و پسرش برای روز مبادا بگیرند.
محمد بن نایف که دریافته غرب عملگرایانه با کسی که قدرت اصلی را در اختیار دارد یعنی محمد بن سلمان  معامله می‌کند، با تکیه بر ارتباطات سنتی‌اش با مفتی‌های وهابی و تسلطش به دستگاه امنیت داخلی  و بازی با برگه تروریسم، در عین حال سعی دارد آخرین تلاشش را برای اجماع آل‌سعود علیه بچه جاه‌طلب انجام دهد و پنهانی با متعب، پسر شاه مرده، وزیر گارد ملی و شاخص‌ترین چهره نظامی خاندان ائتلاف می‌کند. آنها تلاش دارند پای برادران سلمان را هم به ائتلاف خود باز کنند تا جلوی مشروعیت کودتای پسر شاه یا برکناری قریب‌الوقوع خود را بگیرند.
در مقابل محمد بن سلمان تازه‌وارد که با وجود در اختیار داشتن ارتش به آن اعتماد ندارد و  نفوذ چندانی نیز در میان علمای وهابی و دستگاه‌های امنیتی ندارد، به فکر ایجاد یک نیروی مزدور خارجی با کمک شرکت آمریکایی آکادمی(بلک واتر) و تحت پوشش گارد حفاظت شرکت آرامکو افتاده است. در حقیقت او که ریاست شورای اقتصادی دولت و طبعا وزارت انرژی را همزمان با ریاست هیأت امنای شرکت آرامکو در کنترل خود دارد، از این کارتل بزرگ در ارتباط تنگاتنگ با بزرگ‌ترین کارتل گرداننده آمریکا به عنوان مقر فرماندهی تغییرات کودتاگونه آتی در حجاز استفاده می‌کند.
آرامکو،  کانون ناآرامی  حجاز
در نخستین روزهای سال جدید میلادی وقتی محمد بن‌سلمان به عنوان رئیس هیات امنای آرامکو در مصاحبه با هفته‌نامه اکونومیست
– متعلق به روتشیلدها – اعلام کرد دولت عربستان طی ماه‌های آینده بخشی از سهام شرکت نفتی آرامکو را در بورس‌های بین‌المللی عرضه می‌کند، حتی خود اکونومیست هم که مدعی پیش‌بینی تحولات جهان است با تیتری حاکی از شوک‌زدگی به استقبال این خبر رفت: «فروش قرن!» هدف اولیه محمد بن‌سلمان از فروش سهام آرامکو تامین کسری بودجه 100 میلیارد دلاری سال مالی 2016 است چرا که حاکمان ریاض از اعتراضات عمومی نسبت به سقوط سطح معیشتی وحشت دارند. اما همه چیز به وضعیت حال ختم نمی‌شود و این حراج چشم‌اندازی رو به آینده دارد. قطعا تشکیل نیروی نظامی از مزدوران بلک واتر که به پیشنهاد بن زاید، ولیعهد ابوظبی صورت می‌گیرد، یکی از گام‌های ابتدایی برای کسب قدرت داخلی در مواجهه با گارد ملی وفادار به ولیعهد است.
از بهار گذشته یکی از نخستین تغییرات بزرگ ایجاد‌شده توسط پسر پادشاه برای قبضه قدرت، تحت کنترل درآوردن شرکت آرامکو بود که مترادف با کل شاکله اقتصادی سعودی‌هاست. آرامکو یا شرکت نفتی عربی- آمریکایی سعودی، مدت 4 دهه است که بزرگ‌ترین شرکت تولید‌کننده نفت خام در جهان برشمرده می‌شود. از سال 2010 به این سو تولید آن- جز گاز مایع و مشتقات هیدروکربنی دیگر -  شامل 10 تا 12 میلیون بشکه نفت خام در روز می‌شود که این درآمدی 378 میلیارد دلاری را نصیبش می‌کند یعنی تقریبا 95 درصد درآمد ارزی خزانه ریاض. در عین حال شورای انرژی و منابع طبیعی عربستان که ظاهرا نهاد ناظر آرامکو اما در حقیقت زیر سلطه مدیریت آن است ادعا  می‌کند ذخایر فسیلی این شرکت در محدوده شبه‌جزیره عربی و بحرین و یمن بر 300 هزار میلیون بشکه بالغ می‌شود. با آنکه آرامکو همچنان با کمک پدرخوانده‌هایش در حال کشف منابع جدید است اما درز اطلاعاتی سال 2012 از رایانه‌های این شرکت که توسط حمله سایبری اسرائیلی‌ها صورت گرفت، فاش کرد که بخش عظیمی از مخازن نفتی شرق و شمال شبه‌جزیره نیمه‌خالی بوده و فقط به زور تزریق آب شور از آنها نفت استخراج می‌شود که این دلیل بی‌کیفیت بودن نفت عربستان است.
با این وجود ارزش این غول نفتی توسط  یک شرکت سوییسی وابسته به سعودی‌ها حدود 10 تریلیارد دلار برآورد شده است.
آرامکو در حقیقت هدف اصلی مطامع آمریکا و شرکای غربی‌اش از روز کشف نفت در حجاز(1938) تا امروز بوده است. این شرکت در سال 1941 به عنوان زیرمجموعه‌ای از شرکت نفتی بزرگ استانداردز اویل نیوجرسی متعلق به جان راکفلر تاسیس شد که امروز به هلدینگ اکسون موبیل تغییر نام داده است.
اهمیت آرامکو برای خاندان‌های صهیونیست نفت‌خوار بویژه راکفلرها در  راس هلدینگ‌های گازی - نفتی شورون و اکسون موبیل که  جزو 3 مجموعه ثروتمند نخست جهان هستند، به قدری بود که از همان ابتدا نام آن را به صورت نمادین از تورات انتخاب کردند چرا که لفظ آرام فقط مخفف  Arabian-American  نیست بلکه نامی است در کتب مقدس یهودیان برای عرب‌زبانان باستانی شام و فلسطین و حجاز.
در ابتدا کمتر از 10 درصد درآمد آن به خاندان حاکم عربستان تعلق می‌گرفت اما در جریان جنگ 6 روزه اعراب و اسرائیل(1964) ملک فیصل از اهرم تحریم نفتی غرب برای سهم 50-50  بهره برد و به‌تدریج تا اوایل دهه 1980 این سهام ظاهری به 100 درصد مالکیت کامل رسید حال آنکه منابع کارشناسی غربی همواره معترف بوده‌اند که عملا هیچ اطلاعات درونی از نحوه اداره و تقسیم حقیقی درآمدهای آرامکو  وجود ندارد. در مقابل محققان مستقل بسیاری مرکز مدیریت فنی آرامکو را نه در ظهران، مقر رسمی آن در شرق عربستان، که در شعبه ایروینگ ایالت تگزاس زیر پوشش مقر اصلی هلدینگ اکسون موبیل در همین شهر می‌دانند.
دین هندرسون، محقق برجسته گلوبال ریسرچ در اثرش درباره کارتل‌های صهیونیستی، 30 درصد درآمد آرامکو را در اختیار هلدینگ نفتی- گازی راکفلرها دانسته  که در عین حال سعودی‌ها موظف بوده‌اند به همین اندازه از درآمدهای نفتی‌شان را بنا به نظر خاندان‌های بانکدار یهودی سرمایه‌گذاری کنند. همچنین همواره باید تمام امور فنی، تحقیقاتی و تجاری آرامکو در اختیار اکسون موبیل و زیرمجموعه‌هایش باشد.
به نظر می‌رسد طی 8 دهه استعمار پنهان و آشکار آمریکایی- انگلیسی در شبه‌جزیره عربی، ساختار تاریک و مرموز آرامکو اهرم اصلی اعمال نفوذ آنها در کنترل آل‌سعود بوده است. اهرم  آرامکو در جنگ قدرت داخلی از آن رو برای سلمان و پسرش مهم است که آنها می‌توانند با ارائه سهام آن – حدود 20 درصد – به هلدینگ‌های متعلق به راکفلرها، حمایت سیاسی و نظامی حاکمیت سایه غرب را برای خود بخرند. ضمنا عربستان با این کار جنگ نفتی علیه اوپک و روسیه را به مرحله‌ای خطرناک می‌رساند چرا که کنترل شیر نفت خود را عملا به رقیب آنها یعنی آمریکا می‌سپارد.
اما قطعا اربابان صهیونیست به این مقدار سهام اسمی راضی نخواهند شد و طی پروسه جنگ قدرت سعودی‌ها، محمد بن‌سلمان را برای حراج هر چه بیشتر ثروت‌های فسیلی حجاز و امتیازات اقتصادی گسترده زیر فشار خواهند گذاشت.
استثمار عربستان به اینجا ختم نخواهد شد و این بچه 30 ساله  در سودای پادشاهی باید امتیازات بی‌شمار نظامی و امنیتی را نیز به طرف آمریکایی و شرکای غربی و اسرائیلی‌اش اعطا کند به طوری که اگر صدامک یا هر یک از رقبایش در نهایت تا  تابستان آینده به  پادشاهی رسیدند، در مقایسه با  شاهان نسبتا مقتدر پیش از‌ سلمان از خود هیچ اختیاری نداشته باشند. تحولات اخیر مثل کشتار و تضعیف شیعیان در آفریقا و آسیا، گردن زدن رهبر شیعیان عربستان و  ادامه حمایت از داعش و دیگر گروه‌های تروریستی  حاکی از آن است که محمد بن‌نایف و دیگر چهره‌های شاخص سعودی نیز هر یک در حوزه نفوذ خود در حال معامله‌ای پشت‌پرده  برای فروختن مستقیم خود به غرب خارج از چارچوب نظارت ریاض هستند، مساله‌ای که به تضعیف و چندپارگی حکومت مرکزی عربستان منجر خواهد شد.

گروه سیاسی: برخلاف تصور عمومی از دوران پسابرجام، رابطه ایران و دنیای پیرامونی همچنان بر پاشنه شرق می‌چرخد! به گزارش «وطن امروز»، اگرچه تصور می‌شد برجام فرصتی برای نزدیکی بیشتر دولت ایران و دولت‌های غربی باشد اما در عمل و در حوزه دیپلماتیک آنچه رخ داده، حضور بزرگان شرق در ایران بوده است. پس از حضور ولادیمیر پوتین در ایران به خاطر اجلاس اوپک گازی، شی‌جین پینگ، رئیس‌جمهوری خلق چین نیز وارد ایران شد تا مناسبات اقتصادی ایران و چین بیشتر از هر زمان دیگری شود. آنگونه که حسن روحانی گفته است، قرار است سطح مبادلات تجاری میان ایران و چین تا 10 سال آینده به رقم درشت 600 میلیارد دلار برسد! این خبر شاید برای آنان که طی سال‌های گذشته انتقادات فراوانی به تجارت با چین داشته‌اند، خبر خوبی نباشد! رئیس‌جمهور چین روز جمعه وارد ایران شد و در کاخ سعدآباد مورد استقبال رسمی حسن روحانی قرار گرفت.  حسن روحانی و شی‌جین پینگ صبح دیروز در نشست هیات‌های عالیرتبه 2 کشور، با اشاره به جزئیات بیانیه مشترک مشارکت جامع راهبردی،  اشتراک نظر تهران و پکن در زمینه ضرورت همکاری و هماهنگی نزدیک برای مبارزه با تروریسم و حل و فصل مسائل کشورها و اختلافات منطقه‌ای از طریق سیاسی و گفت‌وگو را مورد تاکید قرار دادند. رئیس‌جمهوری اسلامی ایران در این نشست، روابط 2 کشور را  تاریخی، دوستانه و راهبردی توصیف کرد و اظهار داشت: چین همواره در روزهای سخت در کنار ملت ایران بوده و این رفتار دوستانه سرمایه‌ای است که باید از آن برای توسعه بیش از پیش روابط دوجانبه استفاده کنیم. دکتر روحانی با تأکید بر آمادگی تهران برای انعقاد سند جامع همکاری‌های ‌بلندمدت و راهبردی بین تهران و پکن اظهار داشت: برای توسعه روابط 2 کشور، 2 طرف از اراده سیاسی کاملی برخوردار هستند و ضرورت دارد این اراده در سایر بخش‌ها بویژه در عرصه اقتصادی نیز تقویت شود. رئیس شورایعالی امنیت ملی با استقبال از تدوین سند جامع و اجرایی همکاری‌های ۲۵ ساله میان 2 کشور  تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد در تدوین این سند، همکاری‌های لازم را تسریع کند تا این سند هر چه زودتر نهایی و امضا شود. رئیس‌جمهوری در ادامه با اشاره به ظرفیت‌های مختلف توسعه همکاری‌‌های تهران و پکن در همه بخش‌ها از جمله صنعت، معدن، حمل و نقل، راه‌آهن، بنادر، فناوری‌های نو، فرهنگی و دانشگاهی، گردشگری، مسائل زیست‌محیطی و انرژی اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران همچنین آمادگی دارد در زمینه‌های مختلف از جمله بخش‌های پتروشیمی و پالایشگاهی در چین سرمایه‌گذاری مشترک داشته باشد ضمن اینکه ایران از لحاظ جغرافیایی این استعداد را دارد که به هاب فعالیت‌های اقتصادی چین در منطقه خاورمیانه و آسیای مرکزی و قفقاز تبدیل شود. دکتر روحانی همچنین از لزوم ایجاد تحول بزرگ در روابط اقتصادی 2 کشور در فضای پسابرجام و رفع تحریم‌ها خبر داد و گفت: پیش‌بینی می‌کنیم رقم مبادلات اقتصادی تهران و پکن در ۱۰  سال آینده به ۶۰۰ میلیارد دلار  ارتقا یابد.  شی‌جین پینگ، رئیس‌جمهوری خلق چین نیز در این دیدار با بیان اینکه امروز برای توسعه روابط راهبردی تهران و پکن فرصت جدیدی ایجاد شده است، اظهار داشت: چین در همکاری‌ و روابط خود با ایران به دنبال سود متقابل بوده و در مسیر برد- برد حرکت کرده است و آمادگی داریم با استفاده از فرصت به وجود آمده، چشم‌انداز درازمدتی را در زمینه روابط دوجانبه منطقه‌ای و بین‌المللی ترسیم کنیم. وی همچنین تاکید کرد جمهوری خلق چین از عضویت دائم ایران در سازمان همکاری‌ شانگهای حمایت می‌کند.
 

گروه اقتصادی: حدود 2 هفته پیش معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی دستورالعمل صدور کارت رفاه اجتماعی ایرانیان (کاراکارت) را صادر کرد. براساس اعلام احمد میدری از جزئیات اجرای طرح کارت رفاه اجتماعی ایرانیان، دریافت‌کنندگان این کارت بدون ارائه تضامین بانکی(سفته یا معرف) می‌توانند از این کارت و ابزار مالی بهره‌مند شوند. میزان اعتبار کارت یا میزان تخصیص وام، 4 برابر حقوق هر ماه فرد است. به‌عنوان نمونه اگر فردی یک میلیون تومان دریافتی داشته باشد، ارزش وام 4 میلیون تومان خواهد بود. همچنین مدت اعتبار کارت در صورتی که اجرای این طرح تداوم یابد، نامحدود است.  در فاصله میان آن اعلام تاکنون خبرهای ضد و نقیضی از توقف اجرای طرح به میان آمده اما میدری در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» از تداوم اجرای طرح خبر داد. معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پاسخ به این پرسش که هم‌اکنون کاراکارت در چه وضعیتی قرار دارد و آیا اجرا خواهد شد یا خیر، چراکه فروشندگان لوازم خانگی اعلام کرده‌اند حاضرند طرح فروش اقساطی را خارج از چارچوب طرح شما اجرا کنند، اظهار داشت: اطلاعات ثبت‌نامی‌ها را برای صدور کارت ارسال کرده‌ایم و امروز (دیروز) ساعت 4 هم جلسه داریم تا ببینیم چند نفر در این طرح ثبت‌نام کرده‌اند. میدری در پاسخ اینکه روش ثبت‌نام به چه صورت است، افزود: متقاضیان می‌توانند از طریق پایگاه اینترنتی
 http://www.samanehrefah.ir (سامانه رفاه) یا شماره پیامک 1001422 برای ثبت‌نام اقدام کنند. وی درباره ثبت‌نام‌شوندگان نیز تصریح کرد: همه مستمری‌بگیران تأمین اجتماعی می‌توانند در این طرح ثبت‌نام کنند اما بازنشستگان صندوق بازنشستگی با بیمه خدمات درمانی باید برای ثبت‌نام تا مرحله بعدی که اعلام می‌شود، صبر کنند.  معاون رفاه اجتماعی وزارت کار درباره اینکه آیا کارمندان دولتی برای ثبت‌نام منعی دارند یا خیر؟ خاطرنشان کرد: در صدور کارت برای حقوق‌بگیران دولت منعی نداریم اگرچه باید بگوییم این طرح در مرحله آزمایشی است و باید صبر کنیم ببینیم به چه صورت پیش می‌رود. میدری بار دیگر اظهار داشت که اطلاعات بازنشستگان وارد شده در سامانه رفاه را جمع‌آوری کرده و آنها را برای صدور کارت فرستاده‌ایم به‌طوری‌که کارت‌های این متقاضیان در این هفته صادر و بین شعب توزیع خواهد شد. وی تأکید کرد: اجرای این کار زمانبر است و متقاضیان باید صبر داشته باشند.
منتظر کارت‌های اعتباری نمانید
در همین حال محمدرضا دیانی، رئیس هیات‌مدیره انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی با تاکید بر تداوم همکاری با دولت در راستای اجرای طرح کارت اعتباری خرید کالای ایرانی، به منظور خروج از رکود، خواستار پایان یافتن انتظار بیهوده بخش غیرهدف در این طرح و اقدام برای خرید کالا شد. دیانی به بودجه 4200 میلیارد تومانی تخصیص یافته به این طرح توسط بانک مرکزی اشاره کرد و گفت: با احتساب 6 میلیون تومان تسهیلاتی که در این طرح به هر فرد از جامعه هدف تخصیص یافته است، حتی با در نظر گرفتن امکان بازپرداخت که خود چالش دیگری است، حداکثر 700 هزار نفر امکان بهره‌مندی از این تسهیلات را خواهند داشت. بنابراین تولیدکنندگان لوازم خانگی کشور با رصد و پایش فضا و امکان موجود، به‌طور رسمی اعلام می‌دارند که دیگر اقشار جامعه برای خرید خود بیش از این منتظر گشایش یا اتفاق خاصی در بازار نباشند، چراکه دیگر هیچ کارت و اعتباری برای خارج از جمعیت اعلام شده، وجود ندارد.
طرح فروش اقساطی لوازم خانگی
از سوی دیگر رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی گفت: با اجرای طرح جدیدی غیر از طرح دولت، لوازم خانگی را در اقساط ۱۰ ماهه به خریداران تحویل می‌دهیم. محمد طحان‌پور با اعلام اینکه در این طرح واحدهای صنفی را فعال کردیم و آنها خودشان به طور مستقیم کالا را به مردم می‌فروشند، افزود: سقف اعتباری در این طرح وجود ندارد و فروشنده و خریدار با توافق کالاهای خود را واگذار می‌کنند. وی با بیان اینکه این طرح را اصناف اجرا می‌کنند، ادامه داد: در طرح کارت‌های اعتباری دولت وام را به تولیدکننده‌ها می‌دهد اما تولیدکننده‌ها در همه سطح شهر ممکن است شعبه به اندازه کافی برای فروش نداشته باشند اما در طرح فروش اقساطی اتحادیه، فروشنده‌های سطح شهر می‌توانند مشارکت داشته باشند و پول مستقیم به حساب فروشنده پرداخت می‌شود.  همچنین سخنگوی انجمن تولیدکنندگان لوازم خانگی با بیان اینکه هنوز برنامه مشخصی برای اجرایی شدن طرح کارت اعتباری خرید کالا به تولیدکنندگان ارائه نشده است، گفت: به مردم سفارش می‌کنم خریدهای خود را انجام بدهند و منتظر کارت نباشند. حمیدرضا غزنوی با بیان اینکه بانک مرکزی اجرای این طرح را به اداره فناوری اطلاعات خود سپرده است، تصریح کرد: قرار بود با این کارت، تحریک تقاضا در بازار انجام شود اما متأسفانه با نزدیک‌شدن به ماه‌های پایانی سال فقط حرف آن بیان می‌شود و خبری از اجرایی شدن نیست. قرار است با اجرا شدن طرح خرید کالا با کارت اعتباری، 70 هزار کارت اعتباری صادر شود که هنوز از آن خبری نیست. این طرح از بیش از 3 ماه پیش به عنوان راه نجات موقتی لوازم خانگی از رکود پیشنهاد شد و می‌خواست که با سرعت اجرا شود تا بتواند در مدت 6 ماه، اندکی تقاضا در بازار ایجاد و انبارهای پر تولیدکنندگان را تا حدودی خالی کند اما اکنون به اجرا نرسیده است. تغییرات فراوان در مسیر این طرح از جمله کاهش تعداد اقساط، کاهش سقف کارت‌ها، اضافه شدن کالاهای خارجی به طرح و کاهش میزان وام پرداختی حداکثر تا سقف 6 میلیون تومان، تولیدکنندگان را از آن دلسرد کرد.علاوه بر این جزئیات این طرح مانند طرح فروش اقساطی خودرو بیان نشده و متقاضیان از تعداد ثبت‌نام‌ها و صدور احتمالی کارت‌ها بی‌خبر هستند.

چگونه برای دریافت کارا کارت ثبت نام کنیم؟
میزان اعتبارکارا کارت یا میزان تخصیص وام، 4 برابر حقوق هر ماه فرد است و تعاونی‌های سراسر کشور، فروشگاه‌های زنجیره‌ای رفاه، اتکا، شهروند، سپه، امکان، اسکات و فرهنگیان، فروشگاه‌های عرضه‌کننده کالا هستند. در این طرح در مرحله اول بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی، در مرحله دوم بازنشستگان کشوری(خدمات درمانی) و در صورت تمایل دیگر وزارتخانه‌ها و کارکنان دولت مشمول این طرح خواهند بود. همچنین برای کارگران و افراد بخش خصوصی که حق بیمه را به تامین اجتماعی می‌پردازند و اقشار تحت پوشش نهادهای حمایتی نیز قرار است کارت صادر ‌شود. بر این اساس بازنشستگان تامین اجتماعی که بالغ بر 2 میلیون و 700 هزار نفر هستند، می‌توانند با ارسال کد ملی خود به شماره پیامک 10001422 یا ثبت‌نام در سامانهhttp://www.samanehrefah.ir (سامانه رفاه)، درخواست خود را برای دریافت کارت اعلام کنند؛ هزینه صدور کار 2000 تومان است. پس از ثبت‌نام و اعلام کد ملی، متقاضی باید به شعبه‌ بانک رفاه که مستمری خود را دریافت می‌کند برای تحویل کاراکارت مراجعه کرده و درصورتی که در سامانه ثبت‌نام کند، می‌تواند شعبه بانکی خود را به دلخواه انتخاب کند. البته پس از چاپ کارت، به شماره تلفن همراه متقاضی پیامکی ارسال و زمان و شعبه دریافت‌کننده(بانک‌رفاه) اعلام می‌شود.

امیرعلی جهاندار: قرار شد برای مصاحبه با او هماهنگ کنم. وقتی زنگ زدم گفت «بیا برویم کوه؛ همانجا هم صحبت کنیم و هم قدمی بزنیم». برایم جالب بود یک مصاحبه در ارتفاعات تهران و هنگام کوهنوردی، تجربه‌ای بسیار خوب! به بهانه راه‌اندازی برنامه «توقف ممنوع» به سراغش رفته بودم اما از همه چیز صحبت کردیم؛ از چگونگی تشکیل حلقه خبرنگاران هم‌نسل او که اخبار را متحول کردند و جسارت در خبرنگاری تلویزیونی را با خود به صداوسیما آوردند تا شکل‌گیری اخبار 20:30؛ از ایده «صرفا جهت اطلاع!» تا ناپدید شدن یک‌باره او از آن، از تجربه 2 سال و نیمه‌اش در بلژیک و از تفاوت‌های عالم رسانه در ایران و اروپا؛ از برنامه جدید او «توقف ممنوع» و ورود به منطقه ممنوعه در حوزه اقتصاد و سوژه‌هایی که کسی نمی‌خواهد با پرداختن به آنها خودش را به دردسر بیندازد تا دلایل ناکارآمدی نظام رسانه‌ای ایران؛ صحبت‌هایی جذاب با «محمد دلاوری» خبرنگار معروف صداوسیما را می‌توانید در زیر بخوانید.
***
 ضمن تشکر از وقتی که به ما دادید و همچنین دعوتی که در این فضای بانشاط داشتید؛ سوال اول را از زندگی شخصی شما شروع می‌کنم؛ محمد دلاوری از کجا به عرصه خبر وارد شد؟ از دانشگاه یا علاقه شخصی؟
من بی‌نهایت به علوم انسانی، رسانه و سینما علاقه داشتم اما خانواده نظرشان این بود که من باید علوم تجربی بخوانم؛ رفتم دانشگاه شیمی خواندم اما با اوضاع و احوال بسیار بی‌انگیزه؛ نه در شیمی موفق بودم و نه می‌توانستم تصور کنم شیمیست شوم و همه عمرم را در کارخانه بگذرانم؛ همه ذهن و حواسم پی رسانه و علوم انسانی و سینما بود؛ از قضا آن روزها که صرفا جهت اطلاع در اوج بود، عده‌ای مدرک لیسانس شیمی مرا گذاشتند روی اینترنت که با معدل 12:25 قبول شده بودم  و گفتند این آدم که از همه انتقاد می‌کند خودش چنین  وضع اسفباری داشته. من شیمی خواندم اما از همان وقت برای رسانه‌ها هم کار می‌کردم؛ بیشتر در مقام نویسنده کار می‌کردم و خیلی به خبر علاقه و توجهی نداشتم. برای روزنامه‌ها یادداشت و مقاله و گزارش می‌نوشتم. بعدا در مقطع کارشناسی ارشد،  علوم سیاسی با گرایش اندیشه سیاسی خواندم که واقعا تجربه خوبی برایم بود؛ لذت درس خواندن را اینجا تازه فهمیدم؛ بر خلاف دروس مهندسی شیمی که واقعا برایم هیچ لذتی نداشت. دکترا را هم جامعه‌شناسی سیاسی در دانشگاه VUB بلژیک پذیرش گرفتم که مشغول کار هستم.
مهم‌ترین علتی که باعث شد این گروه بیش از گذشته دیده بشود این بود که راه‌های تازه را باز کرد که قبلا در خبر صداوسیما دیده نمی‌شد؛ یک فضایی را ایجاد کرد که بیننده خوشش آمد.
 می‌خواهم از ورود شما به عرصه تصویر و خبرنگاری تصویری صحبت کنیم؛ از اوایل دهه 80 و ورود خبرنگاران جوان و جسوری از جمله محمد دلاوری، ایمان مرآتی، کامران نجف‌زاده و سیدمهدی شریفی که همه اعتقاد دارند ورود آنها عرصه خبر را در صداوسیما متحول کرد. این تیم چگونه شکل گرفت؟ آشنایی قبلی وجود داشت یا در سازمان در کنار هم قرار گرفتید؟
یک بخشی از این موضوع برمی‌گردد به سیاست بسیار هوشمندانه‌ای که آن زمان آقای پیمان جبلی مدیرکل اخبار داخلی واحد مرکزی خبر که در حال حاضر معاون خبر صداوسیما است، اتخاذ کرد. او از بین کسانی که سال‌ها در روزنامه‌ها یا نشریات سابقه نوشتن داشتند دعوت کرد به واحد مرکزی خبر بیایند؛ برخی از ما جزو این گروه بودیم. این دعوت موجب شد تجربیاتی که ما در نشریات کسب کرده بودیم با توانایی‌ای که در خبرنگاری تصویری وجود دارد، جمع شود و معجون جدیدی را ایجاد کرد که همین گروهی بود که شما درباره‌اش صحبت کردید. این گروه تعدادش خیلی بیشتر از این بود اما  سختی کار تلویزیون و فشارهای بسیار فراوانش باعث شد خیلی‌ها رها کنند و بروند و الان هم هر کدام در روزنامه‌ها و نشریات حضور دارند اما آن گروهی که ماندند موجب شدند توانایی و خلاقیت روزنامه‌نگاری به خبر تلویزیون منتقل شود.
 یک تحلیل نسبتا دقیقی که درباره این گروه و موفقیت‌هایش وجود دارد این است که اینها توانستند یک سری از چارچوب‌ها، به عبارتی خط قرمز‌ها و ساختارها را پشت سر بگذارند و همین جسارت‌شان تبدیل به اعتماد عمومی مردم برای آنها شد؛ خودتان این را تایید می‌کنید؟
بدون شک! مهم‌ترین علتی که باعث شد این گروه بیش از گذشته دیده بشود این بود که راه‌های تازه را باز کرد که قبلا در خبر صداوسیما دیده نمی‌شد؛ فضایی را ایجاد کرد که بیننده خوشش آمد. آن شکل از گزارشگری  خیلی رسمی‌ای که قبل از آن در خبر رواج داشت، آن محدودیت در انتخاب موضوعات، شکسته شد و این باعث شد بیننده احساس کند دنیای جدیدی پیش ‌رویش باز شده است.
 خط قرمز‌های ردشده فقط تکنیک و تاکتیک بود یا استراتژیک و سیاسی هم بود؟
من اینجا باید یاد کنم از خبرنگارانی مانند حسن قربانی، بهروز تشکر، مهدی نجف‌پور و خبرنگاران خلاق دیگری که پیش از ما در خبر حوزه‌های خلاقانه‌ای را کشف و گزارش‌های ارزشمندی را خلق کردند اما واقعیت این است که نسل جدید موجب فراگیری این موج شد و به آن رسمیت بخشید.
واقعیت این است اولین گزارش‌های ما عبور از خط قرمزها نبود بلکه عبور از هنجارهای پیشین بود که همه به آن عادت کرده بودند. برای مثال اولین گزارش من، گزارش از زندگی یک آدمی بود که داشت زیر یک بیلبورد زندگی می‌کرد؛ پایه‌های بیلبورد خانه‌اش بود و افغان هم بود. این خیلی جالب بود برای مردم چون گزارش خبری از گزارش‌های رسمی و وقایع عمومی بود اما این نسل تلاش کرد پا به نقاط ناشناخته بگذارد و به زندگی عمومی مردم نزدیک‌تر شود.
آن موقع واقعا کار ما عبور از خط قرمز خاصی نبود بلکه عبور از عرف پیشین بود یا یک جور بازتعریف هنجار‌های گذشته، عادت ذهنی شده بود به این عرصه‌ها  در خبر صداوسیما نباید پرداخته شود؛ اما وقتی ما پرداختیم با اقبال هم مواجه شد.
 خط قرمز‌های سیاسی چطور؟
خط قرمز‌های سیاسی با تولد 20:30 شکسته شد. آنجا بویژه در دوره اولش که بسیار موفق بود ما بعد از تجربه ابتدایی‌مان با کمک آقای عبدالرضا بوالی که جزو استوانه‌های خبر بوده و هست و بسیار مدیر باهوش و جسوری است، شروع کردیم در سیاست راه‌هایی را باز کنیم و حرف‌هایی را بزنیم که قبلا زده نمی‌شد؛ نه‌تنها من بلکه بیشتر خبرنگاران وقتی یک محملی مثل 20:30 فراهم شده بود، به این سمت رفتند که حرف تازه بزنند در سیاست! تیغ نقادی ما در 20:30 برنده و تیز شده بود و ورودمان به مسائل سیاسی و نقدهای صریح ما هم در حوزه سیاسی و هم در حوزه مبارزه با فساد با اقبال عمومی مواجه شد و آمارها همان موقع نشان می‌داد هم درصد مخاطبان و هم اعتماد به خبر بشدت بالا رفت.
 شده بود حرفی بزنید که بعدا به‌خاطر آن حرف توبیخ شوید یا خط قرمزی را بشکنید که خودتان هم پیش خودتان بگویید دیگر اینجایش را تند رفتم؟
در بخش خبر کنترل شدید قبل از آنتن وجود دارد به همین علت حرف‌های ما پیش از رسیدن به مرحله آنتن کنترل جدی می‌شود، عملا در خبر تا امضای مدیر بالاتر از خودت را نداشته باشی، نمی‌توانی حرفی بزنی و هر حرفی که ممکن بود چنین  عقوبتی داشته باشد، قبلا خط زده شده بود.
 یک تحلیلی وجود دارد در تفاوت نظام رسانه‌ای در ایران با نظام رسانه‌ای در آمریکا و کشورهای غربی؛ که آنها خیلی خط قرمزها را باز می‌گذارند تا همه حرف‌شان را بزنند و این تکثر رسانه‌ای باعث می‌شود یک احساس رضایتی- اگرچه کاذب- برای عامه به‌وجود بیاید؛ هر چند ساختار رسانه‌ای جوری طراحی شده که چند رسانه به عنوان بلندگوی اصلی، صحبت‌های اصلی را پمپاژ می‌کنند اما خرده‌رسانه‌ها هم حرف‌های خودشان را می‌زنند، هر چند شنیده نمی‌شود؛ صداوسیما چقدر می‌تواند و ظرفیت دارد به تکثر میدان بدهد؟
چون ما تجربه کار رسانه‌ای مثل آنها نداریم، ذهن و زبان‌مان خشک است و ورزیدگی کافی برای اداره اوضاع را نداریم؛ زمانی که قرار است یک پیشروی بکنیم یا یک معبری را باز کنیم؛ آن‌کسی که بخواهد این پیشروی را بکند کار بسیار دشواری را پیش‌ رو دارد؛ زحمات فراوانی را باید بکشد؛ چون همه مجموعه آمادگی این کار جدید را ندارند در حالی که اگر کمی  فکر کنیم می‌بینیم علت اینکه ما دور بسیاری از حوزه‌ها را خط قرمز کشیده‌ایم نه به این علت است که واقعا نباید درباره آنها حرف زد بلکه به علت این است که ما هوش کافی برای پرداخت آن را نداشته‌ایم. بسیاری از حوزه‌ها‌ هست که ما فقط به‌علت رودربایستی در موردش حرف نزده‌ایم یا اینکه چون دیگری در موردش حرف نزده ما هم نتیجه گرفته‌ایم که نباید حرف بزنیم؛ به این علت حرف نزدیم چون در دل خودمان فکر می‌کردیم اینها غیرقابل پخش است اما وقتی وارد میدان می‌شویم، می‌بینیم می‌شده است این حرف‌ها را هم بزنیم؛ ما این تجربه را در «صرفا جهت اطلاع» به فراوانی  داشتیم. احساس مردم از اینکه می‌بینند حرفشان از تلویزیون زده می‌شود، احساس بسیار خوب و مبارکی است که آنها را پیوند می‌دهد با بدنه حاکمیت؛ احساس می‌کنند نیازی نیست حرف‌های‌شان را در خفا بزنند، حس می‌کنند حرف‌های‌شان دغدغه‌های عمومی جامعه است و از بابت اینکه یک سری سوالات دارند و یک سری نگرانی‌ها دارند نباید ناراحت باشند و باید بدانند دغدغه‌های‌شان به رسمیت شناخته می‌شود.
 صرفا جهت اطلاع از کجا به‌وجود آمد؟
آقای بوالی رئیس وقت واحد مرکزی خبر  یک روز به من گفت بیا با اخبار شوخی کنیم؛ من بدون هیچ توضیحی و با خوشحالی گفتم حتما؛ رفتم یک متنی را شروع کردم به نوشتن و به دوستانم در تحریریه نشان دادم؛ بچه‌ها گفتند خیلی قشنگ است اما یک درصد هم احتمال نمی‌دهیم پخش شود. آن متن را پیش آقای بوالی آوردم و ایشان گفتند خوب است؛ برو شروع کن به تصویری کردنش! برای همه خیلی تعجب‌آور بود؛ اما صرفا تولید شد و موفق هم بود که یک بخش عمده موفقیتش برمی‌گشت به هوش و جسارت آقای بوالی که حمایت‌های بسیاری از این بسته خبری، چه در شروع به کارش و چه در ادامه‌اش کرد. شهریور 90 اولین صرفا جهت اطلاع روی آنتن رفت و با استقبال بسیار گسترده مردم مواجه شد، حرف‌هایی در صرفا جهت اطلاع زده شد که در تلویزیون، در خبر تلویزیون و حتی در رسانه‌های مکتوب هم به صراحت دیده نمی‌شد.
 صرفا جهت اطلاع روی آنتن بود و خیلی هم مخاطب پیدا کرده بود اما به یکباره محمد دلاوری از آن ناپدید شد؛ چه شد دقیقا؟!
ظاهرا تصور مدیران آن وقت این بود که دلاوری حقی بر برندی که خودش با خون دل خلق کرده ندارد. از طرفی من عازم بلژیک بودم اما حتی از من نخواستند یک خداحافظی با مردم بکنم، کار را گرفتند و دادند به دیگران و گفتند، برو به سلامت، من مزدم را از مردم گرفته بودم اما بعید می‌دانم با این روش برخورد با سرمایه‌های انسانی بشود انتظار اتفاقات بزرگ در رسانه را داشت.
 از بلژیک بگویید؛ چه کارهایی کردید آنجا و چه کارهایی نتوانستید بکنید؟
اخبار خارجی در تلویزیون ما در بخش‌های خبری 14 و 21 متمرکز شده است آنها هم وقایع را معمولا از لبنان و یمن و... شروع می‌کنند؛ بعد یک گریزی به نیویورک می‌زنند؛ می‌رسند به اروپا، یک سری می‌زنند به فرانسه و انگلیس و عملا وقتی به بلژیک می‌رسند؛ وقت تمام شده است! کسی که در بلژیک کار می‌کند باید انرژی‌اش را بگذارد روی حوزه‌های دیگر یا اینکه برود از فرصت موسعی که در شبکه خبر وجود دارد استفاده کند؛ با توجه به اینکه بیننده شبکه خبر محدود است بعد از مدتی خبرنگار انگار غیب شده است؛ در حقیقت آن خبرنگار هر چقدر هم از آنجا گزارش ارسال کند اینجا به صورت قطره‌چکانی منتشر می‌شود. این فرآیند یک ایرادی است که در خبر خارجی وجود دارد و من قبل از رفتن هم به برخی مدیران گفتم که اگر از خارج کشور یک جریان وسیعی خبر پمپاژ کنید اینجا چند قطره بیشتر دیده نمی‌شود. ما در بلژیک این مساله را فراوان داشتیم؛ بسیاری از اتفاقات و مسائل وجود داشت اما فرصت پخش یا اولویت پخش نداشت.
 به این جمع‌بندی نرسیدید که حالا از این فرصت به وجود آمده استفاده کنید و بسته‌های مستند و تصویری درست کنید که در جاهای دیگر صداوسیما استفاده شود؟ به غیر از حوزه خبر!
از قضا من این کار را کردم؛ در بلژیک توجهم را روی حوزه فرهنگ عمومی اروپایی‌ها متمرکز کردم و مستند‌هایی در آن حوزه‌ها ساختم و ارسال کردم، مثلا توجه آنها به بهینه مصرف کردن، به درست و کم ‌مصرف کردن، توجه‌شان به جلوگیری از هدررفت انرژی یا فرهنگ رانندگی آنها؛ ساده‌زیستی و نقد باورهایی که ما درباره اروپایی‌ها داریم و غالبا نادرست است؛ برای مثال ما فکر می‌کنیم اروپایی‌ها آدم‌های ولخرجی هستند یا آنجا همه در حال گشت و گذار و تفریح و عیش و نوشند در حالی که وقتی از نزدیک با آنها باشی و در آنجا زندگی کنی می‌بینی ساده‌زیستی، تلاش و در برخی مواقع تعهد آنها نسبت به جوامعی مثل ما که علاقه‌مندیم به این مسائل و برای‌شان استراتژی داریم، وضع بهتری دارد.
 پارسال پدیده پاشایی در ایران اتفاق افتاد؛ سر یک مساله‌ای مثل تشییع جنازه مرحوم پاشایی حجم عظیمی از جمعیت حضور پیدا کردند و جامعه‌شناسان گفتند این یکی از اثرات مدرنیزاسیون است و در زندگی مدرن که خلأ عاطفه وجود دارد در یک بزنگاهی این عاطفه خودش را در اشکالی مثل تشییع جنازه پاشایی نشان می‌دهد؛ شما در یک کشور غربی 2 سال و نیم زندگی کردید؛ که قاعدتا بیش از چند صد سال است در زندگی مدرن است؛ این واقعیت را آنجا چطور دیدید؟
باور جامعه غربی این است که ما 2 ساحت زندگی داریم، «ساحت فردی» و «ساحت اجتماعی»؛ ما در ساحت فردی که به خودمان مربوط است می‌توانیم هر تصمیمی بگیریم یا هر راهی که می‌خواهیم برویم و هر روشی که دلمان می‌خواهد را استفاده کنیم؛ اما ساحت زندگی اجتماعی ما به همدیگر مربوط است و به دولت.
آنها در زندگی اجتماعی مهم‌ترین پیشفرضی که دارند این است که دولت را به عنوان پلیس فرض می‌کنند و تلاش می‌کنند به نحوی برنامه‌ریزی کنند که کمترین مزاحمت را هم برای هم نداشته باشند، آنجا کسی به عقاید و باورها کاری ندارد و می‌گویند ما تنها کاری که می‌توانیم بکنیم این است که در کنار همدیگر با مسالمت و راحتی زندگی کنیم. نمود بیرونی آن این می‌شود که این آدم‌ها ورزش می‌کنند؛ کتاب می‌خوانند؛ کارهای علمی‌شان را انجام می‌دهند و یک جامعه یکدست و یکپارچه‌ای تقریبا در کل اروپای غربی که این مدل تفکر در آن نهادینه شده وجود دارد. حالا این مدل از فکر کردن که می‌گوید ما در ساحت اجتماعی کاری به باورهای آرمانی و مذهبی و دینی شما نداریم موجب این شده که خیلی‌ها دور هم جمع بشوند و برای خود معنویت ایجاد کنند. یک گروهی حامی محیط‌زیست شده، یک گروهی حامی آدم‌های فقیری شده‌اند که گوشه خیابان می‌خوابند. اینها کمبودهای معنوی‌شان و خلأ عاطفی‌ای که در زندگی سنتی فراوانی دارد را در زندگی مدرن‌شان از طریق این رفتارها پر می‌کنند. در نمود فردی‌اش اما آن شخص مسیحی همچنان کلیسا می‌رود و آن فرد بودایی هم آیین‌های خودش را انجام می‌دهد؛ یک نکته اساسی این است که این علاقه‌مندی‌های مذهبی در عرصه کلان اجتماعی و در مسائل سیاسی تاثیری ندارد؛
از دید آدم غربی چنان که گفتم زندگی فرصت کوتاهی است برای  لذت بردن از آن.
 یک چیزی که رسانه ما درباره غرب دارد بازنشر می‌دهد این است که بنیان خانواده در غرب از بین رفته یا در حال فروپاشی است؛ تجربه عینی شما از آن فضا هم به این جمع‌بندی منتهی می‌شود؟
بنیان خانواده بسته به تفسیری است که ما از این مفهوم داریم. از دید آدم غربی چنانکه گفتم زندگی فرصت کوتاهی است برای لذت بردن؛ براساس این مفروض تا آنجا که لذت می‌بریم با هم هستیم؛ از آنجایی هم که لذت نمی‌بریم سریع از هم جدا می‌شویم؛ همه چیز در آنجا براساس یک سری قواعد ساده که منتج به لذت است شکل گرفته؛ می‌گوید دلیلی وجود ندارد که من برای یک مدت طولانی با یک نفر دیگر زندگی بکنم در حالی که لذت نمی‌بریم از باهم بودن؛ یک دوست بلژیکی من داشتم، یک بار صبح دیدمش و احوال خانمش را جویا شدم؛ به من گفت طلاق گرفتیم؛ گفتم چرا؟ گفت دیروز آمد به من گفت ژان! من دیگه با تو شاد نیستم بعدش هم مرا ترک کرد؛ گفتم حالت بده؟ گفت آره اما یک ماه بگذرد درست می‌شوم! زندگی در آنجا براساس همین قواعد ساده پایه‌گذاری شده و بر همین اساس اگر نتوانی علایق خودت را به‌دست بیاوری دیگر هیچ چیز معنی ندارد؛ اصل بر این است که باید از زندگی لذت برد؛ پس با این دید، خانواده یک اصل محسوب نمی‌شود، می‌شود یک خانواده به راحتی از هم شکسته بشود تا آن لذتی که می‌خواهد حاصل شود.
 از بلژیک برگشتید ایران و بلافاصله آمدید تلویزیون و گفتید دیگر نمی‌خواهم در حوزه خبرنگاری کار بکنم و می‌خواهم «توقف ممنوع» را کلید بزنم؛ برنامه‌ای که باز هم مثل همان اوایل دهه هشتاد آمده که به حوزه‌هایی ورود کند که هر کسی جرأت ورود به آن را ندارد و دوباره ساختارشکنی در رسانه ملی را به راه‌ انداخته است؛ این برنامه از کجا در ذهن شما متولد شد؟
من وقتی آمدم ایران، یکسری ایده‌ها داشتم برای بخش خبر اما وقتی آمدم سازمان دیدم مدیران از بالا تا پایین همه عوض شده‌اند؛ آقای پیمان جبلی که آن زمانی که من وارد سازمان شدم مدیرکل اخبار داخلی بود حالا شده معاون خبر؛ اما مدیران میانی خبر تفاوت بسیاری با تفکر من داشتند و در برخی موارد به اختلاف نظرهای جدی برخوردیم؛ این شد که من تصمیم گرفتم از خبر بیایم بیرون؛ برای همه هم جای تعجب داشت اما خودم فکر می‌کنم انسان قرار نیست تا آخر عمر یک جا بماند. از خبر که بیرون آمدم از قضای روزگار با آقای مجید زین‌العابدین، رئیس شبکه 5 برخورد کردم و یکی از دوستان که طرحی درباره یک برنامه با موضوعات تبیینی داشت، بعد از برخورد من با دوستان و بررسی و طرح آن برنامه و نظراتی که من روی آن طرح دادم؛ نظر جمع بر این شد که بهتر است ما کمی از موضوعات تبیینی که بیشتر رویکرد  شبکه چهاری دارد فاصله بگیریم و وارد حوزه‌هایی شویم که دیگران نمی‌شوند؛ این شد که «توقف ممنوع» با ترکیب جدیدی شکل گرفت.
 «توقف ممنوع» قرار است خطوط قرمز را رد کند؟
خیر! من نه اینجا و نه حتی در «صرفا جهت اطلاع» هدفم شکستن خط قرمزها نبود؛ هدفم این بود حرف‌هایی که در دل  مردم مانده و قلمبه شده را بگوییم؛ ظرفیت رسانه در ایران بسیار بیشتر از آن چیزی است که در حال حاضر دارد استفاده می‌شود. خواستم عمیقا وارد موضوعاتی بشوم که دیگران خیلی نمی‌خواهند واردش بشوند؛ بسیاری از همکاران من به این نتیجه رسیده‌اند که  «سری که درد نمی‌کند را دستمال نمی‌بندند» خب! به ما چه فلان جا فلان مشکل اقتصادی است یا در نظام اداری ما فلان فرهنگ غلط اجتماعی یا فلان فساد بزرگ اقتصادی آنقدر دارد به اقتصاد مردم آسیب می‌رساند. من اما سرم درد می‌کند برای گفتن این حرف‌ها!
در این میان بودن تهیه‌کننده جوان، خوش‌فکر و دوست‌داشتنی و گروه بسیار خوب برنامه توقف ممنوع نعمت بزرگی است که من باید قدردان آن باشم و بی‌تردید بدون همراهی این رفقا هیچ اتفاق مقبولی رخ نخواهد داد.
 به عنوان کسی که سال‌ها در عرصه رسانه‌ای کشور حضور داشتید؛ چه رسانه مکتوب و چه رسانه تصویری؛ اگر بخواهید چند نقطه افتراق بین نظام رسانه‌ای ما و غرب بگویید که موجب عقب‌ماندگی ما در عرصه رسانه‌ای شده است، چیست؟
اولین نکته نظام حزبی ناکارآمدی است که ما داریم. تشکل‌های سیاسی موجود از رسانه برای مصارف روزانه‌شان استفاده می‌کنند؛ نه حتی برای ایده‌های بلندمدت‌شان؛ یعنی بهترین موقعیت‌های خودشان را در ساده‌ترین شکل ممکن و با کمترین میزان زیرکی از دست می‌دهند و به رسانه خودشان و فعالان رسانه‌ای برای رسیدن به کمترین فایده، آسیب می‌رسانند؛ آنها را دچار ضعف می‌کنند، بعد از مدتی گروهی از آدم‌ها در رسانه متولد می‌شوند که تنها تا نوک پای خودشان را می‌بینند؛ اخبار منتشره در این نظام رسانه‌ای اخبار دم دستی است که فقط برای زدن رقیب سیاسی کارآمدی دارد. در همه جای دنیا ارتباط عمیقی بین نظام سیاسی و نظام رسانه‌ای وجود دارد؛ اما اینجا این نظام سیاسی تشکل نایافته کم‌هوش؛ رسانه‌ای را که در خودش دارد پرورش می‌دهد؛ رسانه‌ای ضعیف و ترسو است که  جرأت کار جدید ندارد؛ بعد از مدتی هم چشمش به دهان رئیس است تا حرف او را با زبان غلیظ بیان کند؛ این رسانه نیست که به سیاستمدار کنار دستش ایده می‌دهد؛ بلکه از او ایده می‌گیرد؛ و هر چه او می‌گوید با تمام توان و با هجومی‌ترین وجه ممکن دنبال می‌کند و بدتر از آن اینکه خودش از خودش تغذیه می‌کند یعنی بعد از مدتی آنچه خودش تولید می‌کند منبع مهم تغذیه‌اش می‌شود و رابطه‌اش با همه منابع معرفتی قطع می‌شود، خودش و رئیسش می‌گویند و باور می‌کنند و راضی هستند از این چرخه!
 این در عرصه رسانه ملی هم هست؟
رسانه ملی مشکلاتی از جنس دیگر دارد. رسانه ملی درگیر بزرگی و لختی خودش است؛ یک جامعه بسیار بزرگ با ساز و کار‌های بسیار طویل و بروکراتیک با قواعد و قوانین انباشته‌شده بسیار سنگین که طی سال‌ها به‌وجود آمده و باعث شده کسی که می‌خواهد کار جدیدی بکند مجبور است در مرحله  نخست بر انبوهی از موانع درون سازمانی غلبه بکند. غلبه بر مسائل مختلف درون‌سازمانی به‌صورت خود به خودی در رسانه ملی 80 درصد انرژی فرد را می‌گیرد و وقتی این فرد روی آنتن است در اصل با 20 درصد انرژی‌اش کار می‌کند.

مهدی طاهرخانی: 1- حالا نام تیم فوتبال امید در فرهنگ شفاهی ما مترادف است با یک طلسم 40 و اندی ساله که هر 4 سال بر سنش افزوده می‌شود و گویی هیچ راهکاری برای شکستن آن وجود ندارد. آوردگاه‌های به مراتب مهم‌تری هست که ما قادر به حضور در آن هستیم مثل جام‌جهانی اما چرا باید حضور در المپیک که شاید بعد فوتبالی‌اش یک‌بیستم جام‌جهانی هم نباشد، اینگونه برای ما دست‌نیافتنی شده است؟ یک جای کار به صورت اساسی می‌لنگد که اگر غیر از این بود این عدد قطور که چند وقت دیگر به سلامتی نیم قرنش می‌شود، اینچنین برابر ما خودنمایی نمی‌کرد و سر کوفتمان نمی‌زد. چرا یک خط در میان می‌توانیم به جام‌جهانی برویم اما المپیک برای فوتبال ما طلسم شده؟ دلایل آنقدر زیاد و متعدد است که می‌شود به‌راحتی چندین کتاب درباره‌اش نوشت و ادله آورد. اما اگر مشکلات را زیر رادیکال بگذاریم و ریشه را بگیریم به یک آبشخور واحد می‌رسیم؛ مدیریت. در این رده و سن و سال عموما آنچه در رتبه نخست قرار می‌گیرد برنامه‌ریزی است، چراکه هنوز ستاره‌ها به بلوغ کامل نرسیده‌اند و نمی‌شود روی درخشش و عوض کردن بازی توسط آنها امید بست. به عنوان مثال همین تیم فوتبال ژاپن را در نظر بگیرید. آنها در ژانویه 2016 با 3 گل از سد امید ایران گذشتند اما اگر قرار باشد 6 سال بعد 2 تیم ملی ایران و ژاپن برای صعود به جام‌جهانی 2022  در همین قطر، در یک گروه با یکدیگر بجنگند آن وقت امکان دارد ما آنها را ببریم و جلوتر به جام‌جهانی برسیم. همان‌طور که 2 سال قبل تیم کی‌روش در خاک کره‌جنوبی موفق به انجام این کار شد و از سد کره‌ای گذشت که 9-8 سال قبلش تیم امید ایران را در تهران حذف کرده بود.
2- موفقیت فوتبال ایران همواره رابطه مستقیمی با درخشش ستاره‌هایش داشته است. ستاره‌ای که شاید اصلا به تیم امید دعوت نشده و لزوما رنگ پیراهن نوجوانان و جوانان را هم ندیده باشد. اما ناگهان یک روز چشم‌تان را باز می‌کنید و می‌بینید یک عدد علی دایی یا شاید هم مهدی طارمی پیدا شده که اصلا معلوم نیست قبلا کجا بوده و چه می‌کرده است. قرار ملاقات ما اگر 6 سال بعد با ژاپن باشد قطعا دست بازتری را نسبت به ژانویه 2016 خواهیم داشت. اما در رده‌های پایین باید خلأ نبود ستاره و عدم تکاملش را با هنر مدیریت پر کرد. با مربی بزرگی که با تجربه‌اش، خامی بچه‌ها را پوشش می‌دهد. کار با شعار پیش نمی‌رود. اینکه یکی مثل محمد مایلی‌کهن روزی
3 بار مصاحبه کند و بگوید فوتبال ایران پر از سرمایه و استعداد ناب است، کافی نیست. غیب‌گویی نیست با توجه به ساختار جمعیت و علاقه توده، فوتبال ایران همیشه پر از سرمایه بوده، هست و خواهد بود اما باید آنها را دید، انتخاب کرد و پرورش داد تا به نقطه متعالی برسند. هزینه گزاف برای استخدام کارلوس کی‌روش را به بودجه ورزش تحمیل می‌کنیم اما عوض استفاده از این دارایی گرانبها فضای دوقطبی ایرانی – خارجی را به راه می‌اندازیم و عوض اینکه کل تیم امید زیر نظر سرمربی تیم‌ملی بزرگسالان باشد (همانند آرژانتین و برزیل و...) و آنها با یکدیگر تعامل داشته باشند، بزرگ‌ترین دلهره فوتبال‌مان این می‌شود که مبادا پس از حضور کی‌روش در قطر بین او و مایلی‌کهن درگیری ایجاد شود.
3- هنر مدیریت نداریم و بدتر از آن پزش را می‌دهیم. چه کسانی وظیفه داشتند تا پل ارتباطی بین تیم امید و بزرگسالان باشند؟ علی کفاشیان یک موضوع را فهمید و درست هم عمل کرد. استخدام نلو وینگادای پرتغالی برای تیم امید که حضور او می‌توانست موجب نزدیکی کی‌روش به تیم امید شود. با این انتخاب به خودی خود و بدون هیچ هزینه اضافه یا منت، چرخدنده کی‌روش به تیم امید با یک نقاله به نام وینگادا مرتبط می‌شد. اما ناگهان به بهانه یک ناکامی در یک تورنمنت بی‌اهمیت نسبت به المپیک، وینگادا برکنار شد. دلیلش چه بود؟ خیلی ساده و شفاف. رئیس فدراسیون فوتبال برای اینکه از مصائب تیم امید خودش را راحت کند یک روز حبیب کاشانی را صدا زد و به صورت کنترات، کار را به او سپرد. اشتباه اول همین بود. نه اینکه مدیریت کاشانی ایراد داشته باشد اما او عادت دارد همیشه از دوستان خاص خودش استفاده کند. اشتباه دوم آنجا بود که حبیب کاشانی تحت القائات دوستان نزدیک، عذر نلو وینگادا را خواست. وینگادا بلیت استفاده رایگان از کی‌روش بود اما  مدیر همه‌کاره تیم امید اعتقادی به این پرتغالی امتحان پس داده نداشت. از این رو سراغ زلاتکو کرانچار رفت. شاید اگر این انتخاب صورت می‌گرفت اشتباه دوم جبران می‌شد اما اشتباه سوم آنجا رخ داد که وزارت ورزش و جوانان کاملا عامدانه و از روی مسائل صد در صد غیرفوتبالی برای مخالفت با کاشانی، با حضور کرانچار مخالفت کرد. مربی‌ای که بدون هیچ مشکلی در پرسپولیس و سپاهان کار کرده بود و اینک بدون هیچ مشکلی در الاهلی قطر مربیگری می‌کند از فوتبال ما رانده شد تا اشتباه مهلک چهارم رخ دهد. چرا باید محمد خاکپور به عنوان سرمربی تیم امید انتخاب می‌شد؟ روی کدام تجربه و کارنامه؟ مگر قرار نبود بی‌تجربگی این بچه‌ها را یک باتجربه پوشش دهد؟ محمد خاکپور همان‌گونه مربی تیم امید شد که پیش از این حمید استیلی توانسته بود به صندلی داغ پرسپولیس برسد. این متد مدیریت کاشانی است که اتوبوسش را با خودش همه جا می‌برد. تیمی که محتاج آرامش بود با آوردن محمد مایلی‌کهن به عنوان مدیر فنی، خودش را رسما تبدیل به اپوزیسیون کارلوس کی‌روش کرد. خشت اول را فدراسیون فوتبال روی نزدیکی سرمربی تیم بزرگسالان و امید گذاشته بود اما 4 اشتباه متوالی باعث شد زاویه این دو به عدد 180 برسد.
4- حالا این کارنامه منتقدان کی‌روش است؛ انجام 4 بازی در قطر و 2 پیروزی مقابل سوریه و چین و تحمل 2 شکست برابر قطر و ژاپن. 6 گل زده و 7 گل خورده. رویای حضور در المپیک همینجا تمام شد با تفاضل گل منفی یک. پرداختن به مسائلی از این دست که چرا باید ستاره‌ای مثل احمد نوراللهی خط بخورد، روزبه چشمی دفاع آخر شود، مهدی ترابی در مهم‌ترین بازی ما مقابل قطر نیمکت‌نشین باشد و... وقت تلف کردن است. صورت مساله روشن و شفاف است؛ ما نباید به هیچ قیمتی در آن گروه دوم می‌شدیم چون طرف حسابمان تیمی بود که بر خلاف ما 20 سال است حضور دائمی در المپیک دارد.
فدراسیون فوتبال باید بی‌توجه به انتقادات صورت‌پذیرفته از جبهه مربیان داخلی، همان‌هایی که دوقطبی ایرانی - خارجی را به راه انداختند، روی نلو وینگادا پافشاری می‌کرد. تردید نداشته باشید اگر یک مربی امتحان پس داده روی نیمکت ایران بود طوری مهندسی قوا می‌کرد که بچه‌هایش در دقیقه 90 تخلیه نشوند. آنگونه که بازیکنان ایران مقابل ژاپن دویدند و انصافا در طول 90 دقیقه موقعیت‌های به مراتب بهتری را نسبت به رقیب داشتند حتی در صورت پیروزی با بدنی خسته و خالی باید به مصاف رقیب جدید می‌رفتند. 5- منصف باشیم؛ حبیب کاشانی هر کاری را که در حیطه وظایفش بود به‌خوبی انجام داد؛ از حل  مشکل خروجی تیمی که بازیکنانش اکثرا کارت پایان خدمت ندارند تا برگزاری چندین اردوی خوب برون‌مرزی. اما پس از عدم احراز صلاحیت کرانچار از سوی وزارت ورزش، خام حرف منتقدان کی‌روش شد. بازی را به زمین رفاقت کشاند و محمد خاکپور را انتخاب کرد. خاکپور هم که به همراه نادر فریادشیران تنها بدرقه‌کنندگان مایلی به زندان اوین بودند، رفاقتش را در حق استاد تمام و او را مدیر تیم امید کرد. غافل از اینکه خود مایلی یک دهه قبل در آزمون امیدها مردود شده بود. اما وقتی بازی را به زمین رفاقت بکشانید دیگر این چیز‌ها اهمیتی ندارد. اینجاست که کی‌روش می‌شود دشمن. المپیک حسرت. انتقاد ما تکرار. برکناری عادت شما. این سیکل بسته همچنان ادامه دارد. خوبی این همه شکست و ناکامی در این رده این است که پوست‌مان قطور شده و از فردا همه، همه چیز را فراموش می‌کنند. حبیب کاشانی بازمی‌گردد به شورای شهر. خاکپور بدون دغدغه و بی‌واهمه از ابطال ویزای آمریکا به خانه و کاشانه. مایلی‌کهن هم پشت تیربار انتقاد و تمسخر کی‌روش. احتمالا اولین جمله‌اش هم این است؛ خدا را شکر بین 4 تیم چهارم نشدیم. اینچنین روزشمارها از امروز برای محاسبه تعداد مرخصی‌های  کی‌روش به راه میفتد. باید حواس‌ها را پرت کرد و چه چیزی بهتر از این؟
 

شهاب‌الدین  سینایی: مساله احراز صلاحیت نامزدهای انتخابات دهم مجلس شورای اسلامی و پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری باز هم سبب شده نگاه‌ها به سمت شورای نگهبان دوخته شود. در این میان و بر حسب عادتی مألوف، جریان خاصِ خویش‌همه‌پندار، شورای نگهبان را از مدت‌ها پیش هدف حملات پرحجم خود قرار داده و عملکرد این نهاد را با تازیانه ادعاهایی چون قانون‌شکنی، سیاسی‌کاری، رویکرد سلیقه‌ای و... به باد انتقاد گرفته است.
با توجه به سودای بلندپروازانه و امیدواری زیاد گروه‌های ضدانقلاب، فتنه‌گر، چهره‌های جریان اصلاحات و نیز طرفداران دولت تحت عنوان اعتدال برای در دست گرفتن حداکثر کرسی‌های مجلس دهم و نیز رسوخ در مجلس خبرگان رهبری، حجم حملات به شورای نگهبان در این دوره از انتخابات نسبت به دوره‌های پیشین چشمگیرتر و پردامنه‌تر به نظر می‌رسد. نکته قابل تامل، قرار گرفتن رئیس‌جمهور در حلقه مهاجمان به شورای نگهبان طی روزهای گذشته است.
آقای دکتر حسن روحانی که در نخستین روز بهمن‌ماه در جمع استانداران، معاونان و مدیران کل سیاسی و انتخابات و فرمانداران سخنرانی کرد، پس از برشمردن چندباره مزایا و دستاوردهای برجام، نوک پیکان حملات خود را متوجه شورای نگهبان کرد و از تایید نشدن صلاحیت نامزدهای اصلاح‌طلب و طرفدار دولت بشدت انتقاد کرد و هشدار داد این امر سبب ناامیدی و کاهش چشمگیر مشارکت مردم در انتخابات خواهد شد. روحانی در سخنان خود با بیان اینکه به مرّ قانون باید عمل شود نه مرّ سلیقه، شورای نگهبان را به سیاسی‌کاری و برداشت سلیقه‌ای از قانون با هدف حذف یک جریان سیاسی و کمک به گروهی خاص برای در دست گرفتن کرسی‌های مجلس دهم متهم و تصریح کرد مجلس خانه ملت است نه خانه یک جناح خاص.
این حملات هدفمند به شورای نگهبان در شرایطی صورت می‌گیرد که قانونگرایی و لزوم حرکت بر مدار قانون یکی از مهم‌ترین ادعاها و شعارهای دولت یازدهم طی نزدیک به 2 سال گذشته بوده است و این در حالی است که دولتی‌ها طی ماه‌های اخیر از همه توان و امکانات خود برای جای دادن نامزدهای مورد نظر در ترکیب مجلس بهره جسته‌اند.
مهم‌ترین مصداق این تلاش را می‌توان در موج‌سواری دولتی‌ها روی برجام و اجرایی‌سازی آن در راستای فتح مجلس دهم شاهد بود تا جایی که این شائبه را به وجود آورده که کش دادن مذاکرات هسته‌ای و اعلام اجرایی کردن برجام در آستانه انتخابات مرتبط با بهره‌گیری بیشینه از موضوع رفع تحریم‌ها و موج‌سواری روی آن در انتخابات است.
موضوع دیگری که دفاع رئیس‌جمهور از احرازصلاحیت‌نشدگان را تعجب برانگیزتر می‌سازد، طبیعی بودن ردصلاحیت بسیاری از نامزدهای انتخابات است. البته از همان ابتدای ثبت‌نام نامزدهای انتخاباتی مشخص بود یکی از مهم‌ترین اهداف هجوم فله‌ای بسیاری از نامزدها به مراکز ثبت‌نام، اعمال فشار بر شورای نگهبان است.
اکنون که 60 درصد از این شمار بی‌سابقه نامزدهای ناشناس، مستقل و وابسته به جریان‌های مختلف اصولگرا و «اعتدال - اصلاح‌طلب» [نومحافظه‌کار]، ریزش کرده‌اند، دولت با پیراهن عثمان کردن این رقم یادآور می‌شود مجلس خانه ملت است. این در حالی است در برابر این یادآوری باید خاطرنشان ساخت ملی بودن مجلس به معنای دولتی بودن آن نیست. به عبارتی قرار نیست مجلس پاتوق طرفداران دولت باشد و نقش نهاد قانونگذار و ناظر مجلس را که در راس امور قرار دارد به مجمعی برای تایید لوایح و خرده‌فرمایشات دولتی‌ها فروکاهد.
مساله دیگر اینکه روحانی که اینک در جایگاه رئیس‌جمهوری و مجری قانون اساسی قرار گرفته، خود از صافی شورای نگهبان و فرآیند قانونی احراز صلاحیت برای ریاست جمهوری عبور کرده است. در اینجا این پرسش مطرح است: آیا روحانی و دیگر نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری خردادماه 92 خرسند می‌شدند که به همراه ده‌ها چهره غیرملزم به نظام و قانون اساسی یا شماری از نامزدهای بی‌بهره از حداقل‌های سیاسی برای پوشیدن ردای ریاست جمهوری در معرض رای مردم در کنار یکدیگر قرار گیرند؟
روحانی در نقد عملکرد شورای نگهبان بر مساله برداشت‌های سلیقه‌ای و دوری از مرّ قانون تاکید دارد. این در حالی است که بررسی حال کنونی افراد بر مبنای معیارهای قانونی چون اعتقاد و التزام عملی به اسلام و نظام مقدس جمهوری اسلامی و وفاداری به قانون اساسی و اصل مترقی ولایت مطلقه فقیه در حوزه اختیارات اعضای شورای نگهبان و کمیته‌های وابسته به آن قرار دارد بنابر این هر نوع تصمیم‌گیری در مورد احراز یا رد صلاحیت داوطلبان را می‌توان با برچسب سلیقه‌ای بودن مورد تاخت و تاز قرار داد.
لازم است مجری قانون اساسی، هم و غم و توان خود را به وظایف قانونی و مطالبات گسترده مردمی بویژه ساماندهی به وضعیت نابسامان معیشت مردم متمرکز کند و از مداخله در عملکرد دیگر نهادهای قانونی کشور بپرهیزد.
دیگر همگان می‌دانند این حرف‌ها و رفتارها برای گریز از آوار مطالبات مردمی است که نه 100 روز که حدود 1000 روز است منتظر عمل به وعده‌ها از سوی دولت هستند و دولتی که خود را ناتوان از اجرای قول‌های اقتصادی‌اش می‌بیند، چاره را در حاشیه و جنجال دیده است!

 گروه سیاسی: حضرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای رهبر حکیم انقلاب اسلامی عصر دیروز (شنبه) در دیدار آقای شی‌جین پینگ، رئیس‌جمهوری خلق چین و هیأت همراه، با اشاره به سابقه کهن ارتباطات تجاری و فرهنگی 2 ملت ایران و چین، تأکید کردند: دولت و ملت ایران همواره به دنبال گسترش روابط با کشورهای مستقل و قابل اطمینان همچون چین بوده و هستند و بر همین اساس، توافق رؤسای جمهوری ایران و چین برای یک روابط استراتژیک ۲۵ ساله، کاملاً درست و حکمت‌آمیز است. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، رهبر انقلاب اسلامی، سخنان رئیس‌جمهور چین مبنی بر لزوم احیای «جاده ابریشم» و گسترش همکاری‌های کشورهای واقع در این مسیر را ایده‌ای کاملاً منطقی و قابل قبول خواندند و گفتند: جمهوری اسلامی ایران هیچگاه
همکاری‌های چین در دوران تحریم را فراموش نخواهد کرد. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای «انرژی» را یکی از مسائل مهم دنیا خواندند و خاطرنشان کردند: ایران تنها کشور مستقل در منطقه است که در زمینه انرژی می‌تواند مورد اطمینان قرار گیرد، زیرا برخلاف برخی کشورهای منطقه، سیاست انرژی ایران تحت تأثیر هیچ عامل غیرایرانی قرار نمی‌گیرد. ایشان با اشاره به سیاست‌های سلطه‌گرانه برخی کشورها بویژه آمریکا و همکاری غیرصادقانه آنها با کشورهای دیگر افزودند: این وضعیت موجب شده است کشورهای مستقل، به دنبال همکاری‌های بیشتر با یکدیگر باشند و توافق ایران و چین برای روابط استراتژیک 25 ساله در همین چارچوب است که باید با پیگیری جدی 2 طرف، توافق‌ها حتماً به مرحله عملیاتی برسد.رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به تمایل و نگاه به شرق در فرهنگ ایرانی گفتند: غربی‌ها هیچگاه نتوانسته‌اند اعتماد ملت ایران را جلب کنند.حضرت آیت‌الله خامنه‌ای سیاست آمریکا نسبت به ایران را در میان کشورهای غربی، بدتر و خصمانه‌تر دانستند و افزودند: همین سیاست‌های خصمانه موجب شده است ملت ایران و مسؤولان کشور، گسترش روابط با کشورهای مستقل را پیگیری کنند.ایشان با تأکید بر اینکه موضوع «چین واحد» از سیاست‌های اصولی و قطعی جمهوری اسلامی ایران است، به سخنان رئیس‌جمهور چین درباره گسترش
همکاری‌های امنیتی میان 2 کشور اشاره کردند و افزودند: متأسفانه منطقه ما به دلیل سیاست‌های غلط غربی‌ها و همچنین برداشتی انحرافی و غلط از اسلام دچار ناامنی شده است که خطر گسترش‌یابندگی دارد که باید با همکاری‌های خردمندانه جلوی آن را گرفت. رهبر انقلاب برخی کشورهای منطقه را منشأ اصلی این تفکر انحرافی دانستند و خاطرنشان کردند: غربی‌ها نیز به جای تقابل با منشأ اصلی این تفکر و گروه‌های تروریستی، مسلمانان را در اروپا و آمریکا مورد تهاجم و فشار قرار داده‌اند در حالی که این جریان‌های تروریستی با تفکر صحیح اسلامی کاملاً متفاوت هستند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به اصرار آمریکایی‌ها و غربی‌ها در استفاده از عنوان «دولت اسلامی» برای برخی گروه‌های تروریستی گفتند: این رویکرد، اهانت به مسلمانان است و به جای علاج مشکل، به‌طور غیرمستقیم زمینه تقویت این گروه‌ها را به‌وجود می‌آورد. ایشان، ادعای آمریکایی‌ها مبنی بر تشکیل «ائتلاف مبارزه با تروریسم» را یک فریبکاری خواندند و تأکید کردند: رویکرد آمریکایی‌ها در همه مسائل اینگونه است و آنها هیچگاه رفتار صادقانه ندارند. رهبر انقلاب اسلامی در پایان اظهار امیدواری کردند: نتایج گفت‌وگوها و توافق‌های تهران به معنی واقعی کلمه برای هر دو طرف سودمند باشد. در این دیدار که آقای روحانی رئیس‌جمهور نیز حضور داشت، آقای شی جین پینگ، رئیس‌جمهوری خلق چین با ابراز خرسندی از سفر به ایران و تشکر از احساسات صمیمانه و صادقانه دولت و ملت ایران، این صمیمیت را ناشی از همکاری‌ها و مبادلات دوستانه و درازمدت 2 کشور دانست و گفت: همکاری‌های دوجانبه ایران و چین بر پایه «منافع متقابل» باید به صورت روزافزون افزایش یابد. رئیس‌جمهوری چین با اشاره به سابقه اتصال ایران و چین از طریق راه قدیمی جاده ابریشم، این جاده را نماد «صلح، پیشرفت و تبادلات دوستانه» خواند و افزود: کشورهایی که در مسیر این جاده قرار دارند با توسعه همکاری‌های خود می‌توانند در مقابل الگوی آمریکایی‌ها برای برهم زدن توازن اقتصاد منطقه از منافع خود دفاع کنند و به اهدافشان دست یابند.آقای شی جین پینگ گفت: برخی ابرقدرت‌ها به‌دنبال حاکم کردن انحصار و سیاست جنگلی «یا با ما یا دشمنِ ما» هستند اما پیشرفت اقتصادهای نوظهور، انحصار قدرت را از دست آنها خارج و فضای مناسبی برای ایده‌ها و سیاست‌های دولت‌های مستقل فراهم کرده است. رئیس‌جمهوری چین حمایت کشورش از «موضوع هسته‌ای ایران» و همچنین حمایت ایران از «چین یکپارچه و واحد» را نمونه‌ای از اعتماد متقابل و سیاست‌های مستقل 2 کشور برشمرد و افزود: ما مسیر توسعه مستقل را دنبال می‌کنیم و آمادگی داریم همانگونه که در زمان تحریم‌ها در کنار ایران بودیم، پس از برداشته شدن تحریم‌ها نیز همکاری‌های خود را در همه زمینه‌ها گسترش دهیم. آقای شی جین پینگ با اشاره به
مزیت‌های فراوان «جغرافیایی، انسانی و انرژی ایران»، گفت: اقتصاد چین و ایران مکمل یکدیگر هستند و در این سفر درباره برنامه‌ریزی برای همکاری استراتژیک 25 ساله به توافق رسیده‌ایم و آماده گسترش و تعمیق همکاری‌ها در بخش‌های فرهنگی، آموزشی، فناوری، نظامی و امنیتی در سطح شرکای راهبردی هستیم. رئیس‌جمهوری چین، ایجاد
ساز و کاری برای افزایش همکاری‌های امنیتی 2 کشور در مواجهه با تروریسم و مسائل پیچیده منطقه را ضروری دانست. آقای شی جین پینگ سخنان رهبر انقلاب را نیز حکیمانه و دوراندیشانه خواند و افزود: دولت و ملت چین نسبت به جنابعالی نگاه دوستانه و صمیمانه‌ای دارند و امیدواریم همچون گذشته به پیشرفت روابط 2 کشور کمک کنید.

گروه سیاسی: اظهارات تند حسن روحانی علیه نهادهای نظارتی و شورای نگهبان در دفاع از رد صلاحیت شده‌های انتخابات، با واکنش فوری و قاطع نهادهای دینی کشور مواجه شد.  حسن روحانی روز پنجشنبه در جمع استاندارانش به شورای نگهبان حمله کرد و به گونه‌ای سخن گفت که نظام متهم به رفتار جناحی شد. او که در دفاع از رد صلاحیت شده‌های انتخاباتی سخن می‌گفت، تصریح کرد آرزویش تشکیل یک مجلس همسو است. او همچنین گفت معاون اولش را مامور کرده است برای رد صلاحیت شده‌ها با شورای نگهبان رایزنی کند.  اظهارات بی‌سابقه حسن روحانی در متهم کردن شورای نگهبان قانون اساسی به رفتار جناحی اما با واکنش نهادهای دینی بویژه در قم روبه‌رو شد. با توجه به اظهارات روحانی بویژه آن بخش از گفته‌های او که پایه‌های التزام عملی به اسلام را برای مدیریت سست می‌کرد، این انتظار می‌رفت که مراجع دینی نسبت به این اظهارات واکنش نشان دهند.  به گزارش «وطن امروز»، روز گذشته جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیانیه‌ای صادر و ضمن دفاع از عملکرد شورای نگهبان، از اظهارات نسنجیده در تضعیف شورای نگهبان انتقاد کرد.  در این بیانیه با تاکید بر اینکه شورای نگهبان همچون گذشته قاطعانه و منصفانه به وظایف قانونی خود عمل خواهد کرد، هرگونه ایجاد تردید در نتایج احراز صلاحیت‌ها، پرداختن به حاشیه‌سازی و تضعیف شورای نگهبان و هر حرکتی که منجر به دلسرد کردن مردم از این حضور ملی شود، خیانت به آرمان انقلاب و معمار کبیر آن امام خمینی‌(ره) توصیف شده است. متن بیانیه که به امضای آیت‌الله یزدی رسیده و در اختیار خبرگزاری رسا قرار داده شده به این شرح است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
انتخابات در نظام مقدس جمهوری اسلامی مظهر مردمسالاری دینی و مشارکت عظیم مردم در اداره کشور است. تجربه موفق برگزاری ده‌ها انتخابات در طول تاریخ درخشان انقلاب اسلامی گواه صدق، استواری و صلابت این نظام و حضور گسترده مردم در صحنه‌های حساس بوده است و ان‌شاء‌الله در این امتحان بزرگ نیز سربلند و سرافراز خواهد بود. در همین رابطه لازم است نکاتی را ذکر نماییم:
1- حضور حداکثری و آگاهانه مردم و انتخاب کاندیداهای مومن و متعهد به اسلام و انقلاب اسلامی علاوه بر اینکه در شکل‌گیری مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی نقش بسیار مهم و موثری دارد نشانگر عمق وفاداری آحاد امت اسلامی به نظام مقدس جمهوری اسلامی و خاری در چشم دشمنان آن خواهد بود. توجه به رهنمودهای اخیر مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای مدظله العالی مبنی بر لزوم حضور و مشارکت حداکثری مردم، وظایف خطیر کارگزاران اجرایی و نظارتی در امر انتخابات بویژه شورای محترم نگهبان و ممانعت از ورود افراد نالایق و کسانی که اصل نظام را قبول ندارند بسیار راهگشا و حائز اهمیت است.
 2- شورای محترم نگهبان در این دوره همچون دوره‌های گذشته در چارچوب قانون قاطعانه و منصفانه به وظیفه حساس خود عمل کرده و خواهد کرد. ایجاد تردید در نتایج احراز صلاحیت‌ها و پرداختن به حاشیه‌سازی و تضعیف این نهاد مهم و تاثیر‌گذار و هر حرکتی که منجر به دلسرد کردن مردم از این حضور ملی گردد خیانت به آرمان انقلاب و معمار کبیر آن امام خمینی‌ قدس سره بوده و حرکت در مسیر تعیین شده از سوی استکبار جهانی خواهد بود. ناصحانه و خیر‌خواهانه به کسانی که از تریبون‌های رسمی و غیررسمی استفاده می‌کنند بویژه مسؤولان تذکر می‌دهیم مراقب اظهارنظرهای خود باشند. مبادا با اظهارات غیر‌مسؤولانه و بعضاً التهاب‌آور و تردیدافکن و گله‌گذاری‌های ناسنجیده موجب تضعیف جبهه خودی و نهادهای مسؤول بویژه شورای نگهبان گردند که این امر در پیشگاه الهی و ملت خدوم ایران اسلامی گناهی نابخشودنی است، از خداوند منان توفیق عمل کردن به وظیفه را در این مقطع حساس مسئلت می‌نماییم.
والسلام علیکم و رحمه‌00‌الله و برکاته
محمد یزدی
رئیس شورایعالی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
همزمان با جامعه مدرسین، جمع کثیری از علما و فضلا و همچنین طلاب حوزه علمیه قم با امضای توماری، ضمن دفاع از شورای نگهبان، بر عدم صلاحیت فتنه‌گران و ساکتان فتنه 88 برای ورود به مراکز تصمیم‌گیری نظام تاکید کردند.
براساس این گزارش، حدود 7700 نفر از اساتید، طلاب و فضلای حوزه علمیه قم با امضای توماری از شورای نگهبان حمایت کردند و خواستار مقابله جدی این شورا با عناصر ضدانقلاب، فتنه‌گران و حامیان مادی و معنوی فتنه 88 شدند و تاکید کردند باید جلوی ورود این عناصر به عرصه انتخابات گرفته شود. این تومار به امضای 7694 نفر از طلاب و اساتید حوزه علمیه قم رسیده است.
بیانیه جامعه مدرسین و تومار علما و فضلا البته مانع اظهارنظرهای مستقیم علمای قم در دفاع از شورای نگهبان و انتقاد از مواضع حسن روحانی نشد. در همین راستا اساتید برجسته حوزه و نیز نمایندگان ولی‌فقیه به صورت جداگانه وظیفه خود دانستند در این‌باره اظهارنظر کنند.  از جمله آیت‌الله ممدوحی، عضو برجسته جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درباره برنامه‌های دشمن برای براندازی یا تغییر رویکرد نظام اسلامی ایران گفت: برای تضعیف رهبری، تضعیف شورای نگهبان را در دستور قرار داده‌اند چون شورای نگهبان بازوی محکم و متقنی برای رهبری است.  وی با اشاره به نقشه برخی افراد برای ورود افراد زاویه‌دار با انقلاب و ولایت فقیه به خبرگان و مجلس آینده، تاکید کرد: شورای نگهبان باید در عمل به قانون راهش را محکم و مستقیم ادامه بدهد.  نماینده مردم کرمانشاه در مجلس خبرگان رهبری اظهار داشت: اگر شورای نگهبان تضعیف شود، دیگر خشتی روی خشت بند نمی‌شود، همه باید بدانند که خواسته اصلی دشمن تضعیف شورای نگهبان است بنابراین نباید در زمین دشمن بازی کرد.   نماینده مردم کرمانشاه در مجلس خبرگان رهبری گفت: برخی به آمریکا خوشبین هستند در حالی که اگر کشور دست آمریکا یا اسرائیل غاصب بیفتد آنها دیندار و بی‌دین و شیعه و سنی نمی‌شناسند و به هیچ‌کس رحم نمی‌کنند و مانند بعضی کشورها یک ژنرال آمریکایی را برای مدیریت کشور می‌گذارند.

مجتبی اصغری: کاهش دامنه‌دار قیمت جهانی نفت بیشترین تاثیر منفی را بر کشورهایی گذاشته که از حداکثر وابستگی به درآمد حاصل از فروش نفت برخوردارند. ساده‌ترین رفتار در چنین شرایطی تلاش برای «عرضه» بیشتر نفت در بازار برای جبران کسری بودجه است. رفتاری سنتی که با هرگونه محاسبه عوامل سیاسی تاثیرگذار بر بازار نفت بیگانه است و مفهومی به نام «ژئوپلیتیک سقوط قیمت نفت» را به رسمیت نمی‌شناسد تا با درک علت‌ها به بازمهندسی بازار بپردازد.
حاکم بودن همین محاسبات ساده و سنتی در وزارت نفت کشورمان را با پایش آنچه در طول ایام یک ساله آغاز سقوط آزاد قیمت نفت بیان شد، می‌توان درک کرد.
وزارت نفت انتظار داشت و پیش‌بینی می‌کرد از مهر 94 روند کاهشی قیمت نفت با فرارسیدن فصل سرما در نیمکره‌شمالی متوقف شود و کشورهای تولیدکننده نفت غیراوپک، میزان عرضه نفت را براساس ادعای عربستان پایان دهند و اعتبار اوپک مجددا در بازار تثبیت شود. آل‌سعود در برابر واکنش‌های شدید گروهی از اعضای اوپک مبنی بر کاهش عمدی قیمت نفت با عرضه مازاد نیاز بازار مدعی شده بود هدف از این تاکتیک حفظ برتری نفت اوپک در بازار و حذف رقبایی همچون نفت شیل آمریکا است که از منابع غیرمتعارف نفت با هزینه استخراج بالا تولید می‌کنند. پیش‌بینی‌ها درست از آب درنیامد و براساس برآوردهای انجام شده توسط موسسات معتبر بین‌المللی هم‌اکنون حدود 2 میلیون بشکه نفت خام مازاد در بازار جهانی وجود دارد و حتی ظرفیت تولید نفت اوپک برای چندین ماه متوالی با عبور از سقف ۳۰ میلیون بشکه‌ای تعیین‌شده، «رکودساز» بازار جهانی نفت شده است.
در میان تحلیل‌های ارائه‌شده درباره قیمت آینده نفت، یکی از بدترین پیش‌بینی‌ها مربوط به سقوط قیمت‌ها به مرز 10 دلار است. در گزارش منتشرشده در روزنامه انگلیسی تلگراف، با استناد به پیش‌بینی بانک انگلیسی «استاندارد چارتر» همانند بانک‌های «گلدمن ساکس»، «آربی‌اس» و «مورگان استنلی»، سقوط قیمت نفت تا بشکه‌ای 10 دلار در سال جدید میلادی، ارزیابی شده است.  اداره اطلاعات انرژی آمریکا نیز پیش‌بینی کرد با توجه به انتظار برای لغو تحریم‌های غرب علیه صادرات نفت ایران، افزایش تولید نفت ایران بر اشباع بازار در سال جاری می‌افزاید. این سازمان کاهش محدود در تولید نفت آمریکا در 2016 و رشد یکنواخت تقاضای جهانی را پیش‌بینی کرد که با توجه به این عوامل تنها در 3 ماهه سوم 2017 از فزونی عرضه و اشباع بازار کاسته خواهد شد که نخستین کاهش پس از نزدیک به 4 سال متوالی افزایشی خواهد بود.  کوین بوک، تحلیلگر انرژی در این‌باره گفت: «اگر اتفاقی نیفتد و اقتصادهای نوظهور از وضعیت نابسامان فعلی نجات نیابند، قیمت نفت احتمالا تا اواخر سال 2017 افزایش نخواهد یافت.» با این وجود  وزیر نفت کشورمان با اشاره به افزایش عرضه نفت توسط برخی کشورهای اوپک و انجام مکاتباتی با دبیرکل این سازمان به منظور آماده‌سازی بازار برای ورود بشکه‌های نفت ایران به بازار، تصریح کرد: اوپک معمولا در مقاطع حساس عاقلانه عمل می‌کند(!)
زنگنه با یادآوری «کاهش شدید قیمت نفت» در صورت ادامه یافتن عرضه نفت مازاد برخی از کشورهای اوپک همزمان با تلاش ایران برای بازیابی سهم خود از اوپک در دوره پساتحریم، گفت: با این وجود قطعا حتی در صورت سقوط دوباره قیمت نفت، ایران از کاهش قیمت‌ها به هیچ‌وجه ضربه نمی‌خورد(!)
زنگنه در استدلالی مشعشع در تشریح دلایل پیروزی ایران در بازار نفت ارزان‌قیمت بویژه در دوران پساتحریم، توضیح داد: با لغو تحریم‌ها صادرات نفت ایران 2 برابر می‌شود و حتی در صورت نصف شدن قیمت‌های نفت از سطوح فعلی باز هم درآمد نفتی ایران ثابت خواهد ماند!
نگاه غیرصیانتی و روزمره وزیر نفت باسابقه کشورمان به منابع تجدیدناپذیر و محدود نفت کشور و تهدید به عرضه حداکثری بدون توجه به «افزایش رکود» در بازار انرژی جهانی با تهدید کشورهایی که حماقت اقتصادی آنها نیز در وضعیت نابسامان فعلی بازار انرژی بی‌تاثیر نبوده، حقیقتا حکایتی دردآور است.
وزیر نفت از یک طرف با قراردادهای ضدملی IPC  تلاش دارد «بازار نفت» را کنترل کند و از جانب دیگر می‌کوشد با پیش‌بینی عجیب «نفت 40 دلاری» بودجه 95 را با عرضه حداکثری «نفت مفت» و بدون کمترین آینده‌نگری جبران کند!
«بی‌پولی» در صدر استدلالات غیرمنطقی توجیهی و رفتارهای عجیب و غریب این روزهای دولت می‌درخشد اما آیا دولتی که روزانه میلیون‌ها لیتر بنزین گران از فجیره و مخازن منطقه وارد می‌کند و خوراک ارزان رانتی به پتروشیمی‌های خصوصی می‌دهد و نفت ارزان می‌فروشد تا پول برای واردات خودرو و هزاران کالای غیرضرور دارای مشابه داخلی داشته باشد، معتقد به اقتصاد مقاومتی است و حقیقتا دل‌نگران «بی‌پولی» است؟
در ایام اخیر حتی کارشناسان روزنامه‌های غربگرای داخلی نیز عرضه روزانه 500 هزار الی یک میلیون بشکه نفت بیشتر به بازار را مطابق سیاست اعلامی زنگنه، خطرناک و غیرمفید ارزیابی کرده‌اند و با این وجود تیم اقتصادی دولت از ارائه برنامه‌ای برای تامین حداقل نیازهای بازگشت ایران به سهمیه اوپک با هدف مدیریت و کنترل بازار جهانی و جلوگیری از بی‌ارزش شدن همیشگی نفت و رکود دامنه‌دار خودداری می‌کند!
اصل ماجرا این است که آمریکا بر خلاف پیش‌بینی عربستان، علاقه‌ای به کاهش محسوس عرضه روزانه 9 میلیون بشکه نفت تولیدی خود به بازار ندارد چرا که هدف از رفتار سیاسی مذکور، صرفا تاثیرگذاری بر اوپک با تلاش برای جابه‌جایی مرزهای نفتی نیست. آمریکا تغییر «ژئوپلیتیک انرژی جهان» را بخشی از سیاست «خاورمیانه جدید» می‌داند که براساس آن، تضعیف اقتصاد کشورهای تولیدکننده نفت اعم از عربستان، ایران، عراق، روسیه و کشورهای حوزه آمریکای جنوبی را در بر می‌گیرد. اندیشکده بروکینگز با اشاره به همین هدف شعله‌ور‌تر شدن جنگ و درگیری در خاورمیانه را به دنبال سقوط بیشتر قیمت نفت پیش‌بینی می‌کند و می‌نویسد: «سقوط اخیر قیمت جهانی نفت بدون شک عرصه سیاست خاورمیانه را تحت تأثیر قرار داده است، زیرا بسیاری از دولت‌های منطقه برای تأمین منابع مالی مورد نیاز خود و به طور کلی سرپا نگاه ‌داشتن اقتصادشان به نفت وابسته هستند.»
با توجه به این موارد رفتار سنتی ایران در چنین بازار پرتنشی تنها به افزایش رکود اقتصادی و متضرر شدن کل کشورهای تولیدکننده نفت از جمله ایران می‌انجامد و اهداف آمریکا در ایجاد درگیری‌های درون‌منطقه‌ای با مدیریت بازار به واسطه کنترل «مولفه‌های ژئوپلیتیک» را محقق می‌کند. راهکار برون‌رفت از فضای فعلی فراتر از بازی تک مهره و بدون استراتژی با «افزایش یا کاهش عرضه نفت» است. ما نیازمند یک تحلیل فرامحلی در حوزه انرژی هستیم تا به واسطه آن بتوانیم دیگر کشورهای تولیدکننده نفت را نیز از جنگ‌های غیرواقعی نجات داده و متوجه تاثیر «آمریکا» بر بازار جهانی کنیم.
در شأن ایران نیست که یا درگیر سیاست حماقت‌آمیز «رقابت دروغین» نفت سعودی و نفت شیل شود و استقلال آل‌سعود از تصمیمات آمریکا را باور کند یا درگیر بازی تفرقه‌آمیز اتحادیه اروپایی و چین شود و با عرضه حداکثری نفت مفت به نام «سیاست همکاری انرژی» صرفا تضمین‌کننده سرعت رشد اقتصادی دیگرانی باشد که در بحبوحه دستکاری ژئوپلیتیک آمریکا در خاورمیانه، تنها به دنبال «نفت ارزان» و «عبور از بحران اقتصادی لیبرال - سرمایه‌داری» هستند. آیا ارائه تحلیل‌های فرااقتصادی از مدیران بی‌هنر کرسنتی با ابداعاتی در حد «برنامه ویژه ۷ روزه نفتی ایران» برخواهد آمد؟