گروه سیاسی: به‌رغم تشدید تنش میان ایران و آل سعود اما به نظر می‌رسد ادبیات دیپلماتیک وزیر امور خارجه ایران هنوز در دوران ما قبل واقعیات فعلی به سر می‌برد. به گزارش
«وطن امروز»، درست در روزهایی که فتنه‌انگیزی‌های مجدد آل سعود و اردوغان مذاکرات سوریه را به بن‌بست کشانده است و این 2 رژیم از آغاز جنگ رسمی علیه جریان مقاومت می‌گویند؛ جواد ظریف، رفتاری متفاوت از واقعیات صحنه میدانی نبرد از خود نشان داده است. در شرایطی که پیشروی‌های جریان مقاومت در سوریه، آل سعود را وادار به بررسی گزینه ورود مستقیم نظامی کرده است، جواد ظریف در اظهارنظری شگفت‌انگیز گفت هیچ مانعی بر سر راه او و برادران سعودی‌اش وجود ندارد. ظریف در اجلاس امنیتی مونیخ گفت: «هیچ مانعی وجود ندارد که ما و برادران سعودی‌مان را از کار برای رسیدن به آینده‌ای روشن‌تر در منطقه باز دارد». وزیر امور خارجه ایران افزود: «ما و برادران سعودی‌مان با تهدید و چالش‌های مشترک در منطقه مواجه هستیم. این تهدیدی است که برادران‌مان در ترکیه نیز با آن مواجه هستند.» او سپس با گلایه گفت عربستان به دنبال حذف ایران از معادلات منطقه است. البته ظریف در ادامه اظهار داشت: باید به دنبال بازتعریف روابط باشیم. نباید زندانی گذشته بود، چرا که هر کس روایت خود را از گذشته دارد. ما روایت خودمان را داریم و اطمینان داریم برادران سعودی ما هم روایت خود را دارند. ظریف البته در میان برادران سعودی‌اش، برای عادل الجبیر، حساب ویژه‌ای باز کرد. او در ادامه اظهاراتش پس از آنکه از رویکرد گذشته عربستان برای حذف ایران از مذاکرات سوریه انتقاد کرد؛ به این وزیر خارجه تازه به دوران رسیده اشاره کرد و گفت: «خبر خوب این بود که دوست من عادل الجبیر با حضور ایران، به مذاکرات وین بیاید.» وزیر امور خارجه دولت روحانی در ادامه به رفتار دولت ایران با عربستان اشاره کرد و گفت: 500 زائر ما در مراسم حج کشته شدند اما ما روابط خود را قطع نکردیم حتی روابط خود با عربستان را کاهش هم ندادیم.
این اظهارات حیرت‌آور جواد ظریف درباره مناسبات فعلی ایران با آل‌سعود است! قرار نیست وزیر امور خارجه ایران همانند وزیر خارجه سعودی بی‌ادبانه و بی‌پروا موضع بگیرد اما نکته اساسی اینجاست: اظهارات جواد ظریف اساسا سنخیت و تطابقی با مناسبات بین 2 کشور و نیز واقعیات موجود در صحنه نبرد میدانی دارد؟ در حالی که عربستان سعودی از زمان روی کار آمدن دولت حسن روحانی، اقدامات گستاخانه فراوانی را علنا علیه منافع ملی ایران انجام داده اما هنوز هم ادبیات وزیر امور خارجه ایران همانند 3 سال قبل است! بویژه حقیقتا آن بخش از اظهارنظر جواد ظریف درباره کشته شدن 500 ایرانی در فاجعه منا و افتخار او به انفعال در مقابل سعودی، به هیچ عنوان منطبق بر رفتار عزتمندانه و غیرتمندانه در حوزه ملی نیست! از سوی دیگر در صحنه نبرد در سوریه نیز شرایط به گونه‌ای نیست که جواد ظریف بخواهد اینگونه درباره آن سخن بگوید. دوست او، یعنی برادر جبیر، روز جمعه و همچنین دیروز رسما از قطعی شدن ورود مستقیم نظامیان سعودی به سوریه خبر داد! وزرای خارجه آل‌سعود و ترکیه اعلام کردند انتقال نظامیان به سوریه از پایگاه اینجرلیک صورت خواهد گرفت. این اظهارنظر چه واقعیت داشته باشد و چه در اندازه بلوف باشد؛ نشان‌دهنده انطباق ادبیات دیپلماتیک با مواضع رسمی این کشورها است البته گفت‌وگوی عادل الجبیر با سی‌ان‌ان نیز بخش دیگری از این تطابق مواضع دیپلماتیک با مواضع رسمی آل‌سعود را نشان داد. وزیر خارجه عربستان در مصاحبه‌ای با شبکه «سی‌ان‌ان»  ایران را متهم کرد با اعزام شبه‌نظامیان از افغانستان، عراق و پاکستان به سوریه برای حمایت از بشار اسد، به تنش‌های قومی و مذهبی در منطقه دامن می‌زند. عادل الجبیر در بخش دیگری  از این مصاحبه درباره جنگ داخلی سوریه گفت: ریاض در سوریه از هر راه‌حل سیاسی که بشار اسد بخشی از آن نباشد، حمایت خواهد کرد. بشار اسد از قدرت کنار خواهد رفت. او از طریق فرآیندی سیاسی یا با زور برکنار خواهد شد. این ادبیات عادل الجبیر است. او سوریه که نه، ایران را تهدید می‌کند حتی با زور هم که شده، معرکه سوریه را به سود خود تمام خواهد کرد! او ایران را متهم به تشدید فرقه‌گرایی در منطقه کرده است! او می‌گوید ایران شبه‌نظامیان را از پاکستان و افغانستان به سوریه می‌برد! البته قطعا در پاسخ به این ادبیات توهین‌آمیز و ستیزه‌جویانه، موضع عزتمندانه و غیرتمندانه باید اتخاذ شود. باید به جای ادبیات بی‌فایده و منفعل، حمایت‌های مالی آل‌سعود، قطر و امارات از داعش را شفاف‌سازی کرد! باید از تریبون‌های بین‌المللی برای افشای این حمایت‌ها استفاده کرد! باید از فرصت نفرت عمومی مردم دنیا از داعش استفاده کرد و اسناد انتقال بیکاران تونس، مراکش و مصر از طریق خاک ترکیه به سوریه که با حمایت مالی عربستان صورت می‌گیرد را منتشر کرد! این یک مدل رایج دیپلماتیک در دنیا برای مقابله با طرف مقابل است.  این دقیقا همان بلایی است که روس‌ها بر سر اردوغان آوردند و حیثیت او را در جریان خرید نفت مفت از داعش خدشه‌دار کردند! از سوی دیگر، جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشوری با مختصات ایران است! او وزیر امور خارجه قدرتمندترین کشور خاورمیانه است! این ادبیات منفعلانه و ضعیف او در قبال سعودی‌ها خلاف عزت ملی است! انفعال دولت در مقابل سعودی‌ها در جریان فاجعه منا یک فاجعه دیپلماتیک بود! اکنون این قبیل اظهارنظر‌های جواد ظریف که برای به دست آوردن دل سعودی‌ها صورت می‌گیرد، نمک بر زخم مردم ایران می‌پاشد!
در حوزه نبرد میدانی نیز اظهارات عادل الجبیر همانند رجزهای دیپلماتیک است که برای تقویت روحیه تروریست‌های داعش و النصره مطرح می‌شود! در حالی که تروریست‌ها در نبرد تن به تن مغلوب شیرمردان جریان مقاومت هستند؛ عادل الجبیر با ادبیات رجزگونه خود و با جنگ‌روانی حضور نظامی در سوریه در حال تزریق روحیه به آنهاست!   آیا جواد ظریف همین نقش اندک برای مردان مقاومت را می‌تواند ایفا کند؟  
 

شهادت سردار رضا فرزانه در سوریه
سردار رضا فرزانه، فرمانده سابق لشکر عملیاتی ۲۷ محمدرسول‌الله(ص) تهران به کاروان شهدای مدافع حرم پیوست.  به گزارش تسنیم، شهید رضا فرزانه از فرماندهان لشکر عملیاتی 27 محمدرسول‌الله(ص) تهران به کاروان شهدای مدافع حرم پیوست. سردار رضا فرزانه متولد سال 1343 و از فرماندهان سابق  لشکر 27 محمدرسول‌الله(ص) بود که داوطلبانه راهی سوریه شد و در روز پنجشنبه 22 بهمن‌ماه 94 طی عملیات مستشاری توسط تروریست‌های تکفیری به شهادت رسید.  شهید فرزانه متولد تهران بود که بعد از گذشت 40 روز حضور داوطلبانه در سوریه به کاروان شهدای مدافع حرم پیوست. وی بعد از بازنشستگی در ستاد مرکزی راهیان نور به انجام فعالیت‌های مختلف و تاثیرگذار پرداخت. شهید فرزانه، معاون بازرسی ستاد مرکزی راهیان نور و فرمانده قرارگاه مشترک راهیان نور بود.
 

سعید ملکی: در نخستین روزهای سال نو میلادی (اواسط دی‌ماه) اعلان خبر فروش قریب‌الوقوع سهام «آرامکو»(1) از جانب «محمد بن‌سلمان» نایب ولیعهد رژیم سعودی یا به‌عبارتی «شاهچه در سایه عربستان» بازتاب وسیعی یافت. هرچند بن‌سلمان، خصوصی‌سازی آرامکو را در راستای منافع شرکت نفت عربستان، بازار سعودی و شفافیت بیشتر و مقابله با فساد عنوان کرده است اما این ادعاها با توجه به ویژگی «تمامیت‌خواهی»، «پرده‌پوشی»، «فسادپروری» و «بهره‌برداری خاندانی» از منابع ملی عربستان جز گزافه به نظر نمی‌رسد. از همین رو کارشناسان و صاحبنظران «اقتصاد سیاسی» و «اقتصاد انرژی» تحلیل‌های گوناگونی را در این زمینه ارائه داده‌اند.
یک- نخستین تحلیل معطوف به سودجویی حداکثری خانواده سلمان پادشاه سعودی در راستای تبدیل بزرگ‌ترین شرکت انرژی جهان به اموال شخصی وی و فرزندانش از طریق زد و بند با سرمایه‌داران بزرگ جهانی است. به عبارتی برخی تحلیلگران منافع شخصی را مهم‌ترین عامل تصمیم برای خصوصی‌سازی آرامکو برمی‌شمرند.
دیدگاه دیگری در این زمینه وجود دارد که زمینه‌های فروش سهام آرامکو را ناشی از وضعیت نابسامان ارزی عربستان و هزینه‌های فزاینده ریاض می‌داند. افت شدید قیمت نفت طی 2 سال گذشته [آن هم با توطئه خود آل‌سعود برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی ایران]، سبب شد عربستان با کسری بودجه مواجه شود که این رقم در سال 2015 به
6 درصد رسید. همراه شدن افت شدید بهای جهانی نفت با افزایش مخارج نظامی سعودی و مداخله‌گری پرهزینه عربستان در منطقه از یمن گرفته تا سوریه به مشکلات اقتصادی ریاض دامن زده و از این رو برخی تحلیلگران هدف از فروش سهام آرامکو را خروج از تنگناهای مالی و اقتصادی کنونی می‌دانند.
بر این اساس سعودی‌ها می‌توانند با ادامه مشی تقویت توان نظامی خود، مداخله‌گری نظامی در منطقه را با همان شدت و حدت پیشین ادامه دهند. در این‌ باره باید گفت سعودی‌ها به‌رغم تنگناهای مالی و کاهش ذخایر ارزی‌شان همچنان به عنوان دارنده یکی از بزرگ‌ترین بودجه‌های نظامی در جهان(2) در پی خریدهای چند میلیارد دلاری انواع تسلیحات هستند. اواخر دی‌ماه روزنامه روسی «کامرسانت» از تکاپوی رهبران ریاض برای خرید تسلیحاتی 10 میلیارد دلاری از روسیه خبر داد. ضمن اینکه اواسط مهرماه سعودی‌ها در جریان سفر رئیس جمهور فرانسه به خاورمیانه قرارداد سنگینی برای خرید سلاح‌های پیشرفته با این کشور منعقد ساختند.
دو- تحلیل دیگری که در سطحی کلان‌تر ارائه شده است، تصمیم اخیر سعودی را بخشی از پازل توطئه نفتی عربی - غربی قلمداد می‌کند. ناظران تحولات اقتصاد انرژی به اتفاق بر این باورند افت شدید قیمت نفت طی سال‌های اخیر نتیجه نوع کنشگری عربستان در عرصه تولید و عرضه نفت به بازارهای جهانی بوده است. سعودی‌ها با توجیه مقابله با تولید و عرضه نفت شیل آمریکا از هیچ تلاشی فروگذار نکرده‌اند تا قیمت نفت را در جهان به شکل دستوری و تصنعی پایین نگاه دارند. بنا به ادعای سعودی‌ها هزینه تولید نفت شیل آمریکا دست‌کم رقمی بین 40 تا 50 دلار است و نفت زیر 30 دلار صنعت نفت شیل را زمین می‌زند. از این رو ریاض با جلوگیری از کاهش عرضه از یک سو به دنبال حفظ سهم خود در بازار جهانی انرژی بوده و از سوی دیگر کوشیده نفت شیل را به عنوان مهم‌ترین رقیب نفت سنتی با چالش به صرفه نبودن و در نهایت قطع تولید روبه‌رو سازد.
این در حالی است که این سیاست افزون بر هزینه‌های بالای آن برای شرکت‌های آمریکایی به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت شیل و نیز کشورهای عربی از جمله خود عربستان، به زیان تولیدکنندگانی چون ایران و روسیه تمام شده است. از این منظر سعودی‌ها با کلید زدن یک بازی باخت- باخت به دنبال ضربه زدن به کشورهایی‌هایی بوده‌اند که در صحنه منطقه‌ای بیشترین چالش‌ها را برای ریاض به وجود آورده‌اند.
در چنین فضایی و با توجه به آنچه گفته شد، خصوصی‌سازی آرامکو به شکل فروش سهام آن به بانک‌ها و موسسات کلان سرمایه‌دار آمریکایی و چینی، اقدامی است که بخش عمده تولید نفت اوپک را بین‌المللی می‌کند و از انحصار سازمان صادرکنندگان نفت خارج می‌سازد. به بیان دیگر، عربستان از طریق این اقدام می‌کوشد ضمن تبرئه خود از مسؤولیت بحران جهانی نفت و کسب منافع حداکثری از فروش نفت، نقش اوپک را در تصمیم‌گیری‌های آتی بازار جهانی انرژی به حداقل برساند و پیشاپیش مانع شکل‌گیری ائتلافی ضدسعودی به رهبری کشورهایی چون ایران و ونزوئلا علیه یکه‌تازی‌های خود در اوپک شود. به این ترتیب بسترهای لازم برای ادامه فرآیند توطئه عربی- غربی و ضربه زدن به تولیدکنندگانی چون ایران و روسیه فراهم خواهد شد.
سه- و اما در زمینه ریشه‌یابی سیاسی این اقدام سعودی‌ها، متغیرهایی نظیر افزایش توان و قدرت منطقه‌ای و بین‌المللی ایران را در برابر ضعف فزاینده سعودی‌ها به واسطه شکست‌های مکرر در عرصه‌های منطقه‌ای نظیر تحولات سوریه، یمن و عراق باید یادآور شد؛ شکست‌هایی که سعودی را در وضعیت انفعال قرار داده و برای تامین منابع تازه مداخله‌گری و آشوب‌آفرینی در منطقه به صحنه رقابت‌های شدید اقتصادی و ضربه زدن به منافع جمهوری اسلامی ایران کشانده است.
این در حالی است که ترفندهایی نظیر فروش سهام آرامکو بیشتر به شکل «خودکشی از ترس مرگ» می‌ماند و به واسطه پیامدهای زیانبار خلع‌ید از بزرگ‌ترین شرکت انرژی جهان بی‌تدبیری، بی‌کفایتی و انفعال رهبران سعودی را بیش از پیش به تصویر می‌کشد.
----------------------------------
پی نوشت
1- آرامکو (Saudi Aramco) نام شرکت ملی نفت عربستان سعودی است که سال 1933 با مشارکت شرکت‌های آمریکایی تاسیس شد. ذخایر نفتی این شرکت معادل 265 میلیارد بشکه برابر با 15 درصد کل ذخایر اثبات ‌شده جهان برآورد شده است. این شرکت همچنین دارای ۲۷۹ هزار میلیارد متر مکعب ذخایر گاز طبیعی است.
2- بنا بر گزارش «موسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم»، عربستان با بودجه بیش از 80 میلیارد دلاری در سال 2014، پس از آمریکا، چین و روسیه بیشترین مخارج نظامی را داشته که میزان آن نسبت به سال 2013 رشدی 17 درصدی داشته است.
 

گروه سیاسی: در شرایطی که قبل از حصول برجام، آب خوردن مردم نیز به توافق هسته‌ای گره زده شده بود این روزها و با قطعی‌شدن نتایج مذاکرات در قالب برجام، اظهارات متناقضی از دولتی‌ها شنیده می‌شود. به گزارش «وطن امروز»، درحالی که حسن روحانی از ضرورت تدوین برجام 2 در ایران می‌گوید، سیدعباس عراقچی آب سردی بر انتظارهای ویژه از توافق هسته‌ای ریخت. معاون وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه فرصت‌های برجام یکباره خود را نشان نمی‌دهد، گفت نباید از برجام توقع شکوفایی اقتصاد داشته باشیم که با امضای آن همه درهای اقتصادی به روی ایران باز می‌شود. عراقچی همچنین تاکید کرد شرکت‌های بزرگ اقتصادی برای فعالیت در ایران عجله‌ای ندارند. به گزارش تسنیم، عباس عراقچی در مراسم تجلیل از او در اتاق بازرگانی اصفهان، برجام را یک اتفاق بی‌بدیل در عرصه بین‌الملل  برشمرد و اظهار داشت: لغو قطعنامه شورای امنیت با 6 بخش و همچنین برداشته‌شدن 12 قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اتفاق کم‌نظیری است که جمهوری اسلامی با توکل بر خدا و استفاده از توانمندی‌های داخلی توانست به آن دست پیدا کند.
دشمن به‌دلیل قدرت دفاعی ایران حاضر به مذاکره شد
وی برجام را حاصل تلفیق 4 قدرت دفاعی، مقاومت اقتصادی، علمی و دیپلماسی برشمرد و افزود: اگر دشمن توانایی حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران داشت، لحظه‌ای درنگ نمی‌کرد و با چند حمله نظامی، تاسیسات هسته‌ای را از کار می‌انداخت ولی به دلیل قدرت دفاعی ایران بویژه توان موشکی نیروهای مسلح، خواستار حل مناقشه از طریق مذاکره شد. معاون وزیر امور خارجه دومین قدرت ایران را مقاومت اقتصادی مردم در شرایط دشوار اقتصادی دانست و بیان کرد: تحریم‌های بی‌سابقه و به قول آنان فلج‌کننده‌ای علیه جمهوری اسلامی به‌کار گرفته شد تا شاهد تسلیم‌شدن ما باشند ولی مقاومت جانانه مردم بویژه تولیدکنندگان در تامین نیاز مردم اجازه نداد تسلیم تحریم‌ها شویم. وی تصریح کرد: مقاومت اقتصادی ایران برای غرب این پیام را داشت که ایران تسلیم نمی‌شود و با تحریم‌های اقتصادی به زانو در نمی‌آید. عراقچی قدرت علمی جمهوری اسلامی در صنعت هسته‌ای را یکی دیگر از عوامل موثر در مذاکرات  هسته‌ای دانست و گفت: در عرصه میدانی، دانشمندان هسته‌ای توانستند 20 سانتریفیوژ را به 20 هزار تبدیل کنند و غنی‌سازی اورانیوم را به 20 درصد برسانند.
رآکتور اراک نشان داد حرف برای گفتن داریم
وی خاطرنشان کرد: زمانی که میزان اورانیوم غنی‌سازی‌شده به 10 تن رسید و رآکتور آب سنگین اراک آماده بهره‌برداری شد، مذاکره‌کنندگان دریافتند ایران در زمینه علم هسته‌ای حرف برای گفتن دارد و تحریم‌های هسته‌ای خللی در پیشرفت صنعت هسته‌ای ایران ایجاد نکرده است.
معاون وزیر امور خارجه عامل چهارم موفقیت در برجام هسته‌ای را دیپلماسی فعال جمهوری اسلامی در نظام بین‌الملل برشمرد و اظهار داشت: دیپلماسی ایران توانست مجموعه قدرت‌های قبلی را به زبان بین‌الملل ترجمه و به مخاطبان ارائه کند. وی خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی با بهره‌گیری از گفتمان انقلاب اسلامی در عرصه بین‌الملل، حرف برای گفتن دارد و این قدرت مقاومت و مقابله در برابر آمریکا سبب شده که در صحنه بین‌الملل نقش مهمی را ایفا کند.
یک روز هم غنی‌سازی تعطیل نشد
وی با اشاره به اینکه در فصل هفتم قطعنامه شورای امنیت بر تعلیق غنی‌سازی تاکید شده بود، افزود: جمهوری اسلامی زیر بار این حرف زور نرفت و این قطعنامه بدون اینکه اجرا شود لغو شد. معاون وزیر امور خارجه بیان کرد: بدون اینکه یک روز غنی‌سازی تاسیسات هسته‌ای ایران تعطیل شود، قطعنامه‌ها برداشته شد و در ادامه آن تحریم‌های اقتصادی نیز لغو شد. وی تصریح کرد: برجام یک فضای جدید برای جمهوری اسلامی ایجاد کرده که ضعف‌های اقتصادی خود را جبران کند و ایران را از یک قدرت منطقه‌ای به یک قدرت بین‌المللی تبدیل کند. عراقچی با اشاره به مطالعات اخیر یک مرکز تحقیقاتی آمریکایی گفت: ایران در سال 2025 در صورت گام برداشتن صحیح در مسیر اقتصادی به‌عنوان یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان شناخته می‌شود.
از برجام توقع نداشته باشیم
معاون وزیر امور خارجه اظهار داشت: نباید از برجام توقع شکوفایی اقتصاد داشته باشیم که با امضای آن همه درهای اقتصادی به روی ایران باز می‌شود. وی افزود: فرصت‌های برجام یکباره خود را نشان نمی‌دهد، بلکه به مرور زمان و با برقراری روابط اقتصادی زمینه حضور شرکت‌ها و بانک‌های بزرگ را فراهم می‌سازد. عراقچی بیان کرد: شرکت‌های بزرگ اقتصادی برای فعالیت با ایران عجله‌ای ندارند و در این شرایط باید زمینه برقراری ارتباط با شرکت‌های کوچک و متوسط را فراهم کرد. وی دوران پس از برجام را از خود برجام مهم‌تر و اثرگذارتر دانست و تصریح کرد: در دوران تحریم فضای تحریم از خود تحریم‌ها به اقتصاد ایران بیشتر لطمه وارد کرد و در دوران بعد از برجام نیز باید شرایط را به نفع اقتصاد ایران رقم زد. معاون وزیر امور خارجه ایجاد فضای مثبت بعد از برجام را عامل ایجاد اطمینان برای رونق اقتصادی دانست و گفت: در داخل کشور این فضا را نباید تخریب کرد و برخی برجام را از موضوع ملی به جناحی تبدیل کردند. وی خاطرنشان کرد: وزارت امور خارجه بازکننده راه‌هاست و مردم و شرکت‌های اقتصادی باید از این فرصت برای توسعه فعالیت‌های بین‌المللی خود بهره گیرند.
منتظر تفاهمنامه و توافقنامه‌ها نباشید
عراقچی اظهار داشت: امضای تفاهمنامه همکاری و یادداشت بین‌المللی گام نخست و تشریفاتی است ولی فعالان اقتصادی نباید منتظر این تشریفات باشند. وی همچنین با تاکید بر اینکه رایزنان اقتصادی در مراکز نمایندگی جمهوری اسلامی در سایر کشورها  توانمندی چندانی ندارند، افزود: بخش خصوصی معطل رایزنان اقتصادی نباشند و فعالیت خود را دنبال کنند. معاون وزیر امور خارجه بیان کرد: وزارت خارجه دیپلماسی اقتصادی را در دستور کار سفارتخانه و مراکز نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در کشورها قرار داده است. وی تصریح کرد: با اجرای برجام یک دوره جدیدی برای ایران در عرصه بین‌المللی آغاز شده که نباید به گذشته آن نگاه کنیم بلکه باید آینده را مورد توجه قرار دهیم. وی  خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذاری در صنعت موضوع بسیار مهمی است که دولت در حال تلاش برای بازیابی سهم نفت ایران در بازارهای جهانی است.

گروه اجتماعی: توزیع شیر در مدارس از جمله طرح‌های پرطمطراقی است که با هدف ارتقای سلامت دانش‌آموزان و افزایش سرانه مصرف این نوشیدنی پرخاصیت به مرحله اجرا درآمد اما آنطور که از شواهد مشخص است تداوم این موضوع با اما و اگرهای فراوان روبه‌رو شده است. با وجود تاکید کارشناسان بر لزوم مصرف شیر و فرآورده‌های لبنی برای جوانان و نوجوانان، کمبود اعتبارات استحکام استخوانبندی طرح توزیع شیر مدارس را تحت تاثیر قرار داده و آنطور که منصور مجاوری، مشاور اجرایی معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش‌وپرورش از آینده این طرح خبر داده است احتمال قطع توزیع شیر در مدارس وجود دارد. این در حالی است که مشکلات جسمی و حرکتی و بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان در جامعه ما از آمار قابل توجهی برخوردار و برخی  حواشی و موضوعاتی مانند قطع یارانه لبنیات نیز تا آنجا که توانسته‌ میزان مصرف شیر در خانواده‌ها را کاهش داده‌ است. بر این اساس پزشکان و کارشناسان تغذیه سن شروع پیشگیری از پوکی استخوان را دوران نوجوانی می‌دانند که مصرف شیر و لبنیات در این دوران طلایی می‌تواند هزینه‌های تحمیلی درمانی در آینده را تقلیل دهد. بنابراین تامین منابع برای توزیع شیر در مدارس و بالابردن سرانه مصرف آن، نه‌تنها هزینه محسوب نمی‌شود بلکه به عنوان یک سرمایه‌گذاری هم در بعد نیروی انسانی سالم و هم از نظر کاهش هزینه‌های درمان به شمار می‌آید. شیر مدارس که تا پیش از این حاشیه‌هایی مانند کیفیت پایین و اعتراض خانواده‌ها به توزیع یک خط در میان آن را از سر گذرانده است این بار با احتمال قطع روبه‌رو شده و نه تنها وعده‌ها درباره غنی‌سازی و توزیع مکمل‌های تغذیه‌ای دیگر در مدارس محقق نشد بلکه شنیده‌ها از آن حکایت دارد که چشمه شیر مدارس در حال خشک شدن است. با توجه به شرایط جسمی دانش‌آموزان و کمبود برخی مواد کانی در تغذیه این قشر از جامعه، قطع سهمیه شیر مدارس می‌تواند سلامت نوجوانان را تحت تاثیر قرار دهد و شاخص‌های سلامت جامعه را دستخوش تغییر کند. به نظر می‌رسد کمبود اعتبار برای تامین شیر دانش‌‌آموزان نمی‌تواند به عنوان یک دلیل محکمه‌پسند مورد قبول جامعه قرار گیرد، چرا که موضوع سلامت آن هم در بین دانش‌آموزان کشور به مراتب از هر سرمایه‌ای گرانبها‌تر است.    
توزیع شیر مدارس با اما و اگر همراه شد
مشاور اجرایی معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش‌وپرورش از احتمال قطع توزیع شیر در مدارس خبر داد. منصور مجاوری، مشاور اجرایی معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش‌وپرورش با اشاره به احتمال قطع توزیع شیر در مدارس به دلیل تخصیص نیافتن بودجه مورد نیاز اظهار داشت: درباره ادامه توزیع شیر در مدارس، کمیته ملی شیر دوشنبه تصمیم‌گیری خواهد کرد.
قهر هدفمندی یارنه‌ها با شیر مدارس
وی با اشاره به اینکه دولت در ابتدای سال، بودجه خوبی را برای شیر مدارس مصوب کرد، به ایلنا گفته است:«اما از محل هدفمندی یارانه‌ها که قرار بود
۴۰۰ میلیارد تومان اختصاص یابد، تاکنون اعتباری پرداخت نشده است». مجاوری عنوان کرد: البته از بودجه عمومی، ۷۵ درصد بودجه‌ای که قرار بود به توزیع شیر مدارس اختصاص یابد، تخصیص داده شده است. مشاور اجرایی معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی به بدهکاری آموزش‌وپرورش به کارخانجات شیر اشاره کرد و افزود: با ۱۵۰ کارخانه شیر قرارداد داریم و زمانی که اعتبار اختصاص نیابد، نمی‌توانیم پاسخگوی کارخانجات باشیم. وی همچنین توزیع ۵۰۰ میلیون پاکت شیر از ابتدای مهر ۹۴ در مدارس را اقدام بی‌سابقه‌ای عنوان کرد و یادآورشد: امسال بی‌سابقه‌ترین برنامه توزیع شیر را نسبت به سال‌های گذشته داشتیم.

در حالی که تا یک هفته پیش آنکارا رسما افشاگری منابع نظامی روس درباره تدارکات مشکوک ارتش ترکیه پشت مرزهای سوریه را تکذیب می‌کرد اما حالا وزیر خارجه ترکیه از دروغ بودن موضع قبلی دولتش پرده برمی‌دارد.  به گزارش مشرق نیوز، چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در اظهارنظری مداخله‌جویانه گفته است ترکیه و عربستان ممکن است مشترکا دست به عملیات زمینی در خاک سوریه بزنند. این در حالی است که اردن به‌عنوان تنها کریدور نظامی ممکن برای حمله زمینی سعودی‌ها به سوریه، از ترس واکنش‌های دمشق و متحدانش به مشارکت در تجاوز، کاملا از طرح احمقانه ریاض و آنکارا پا پس کشیده است و تنها راه مداخله عربستان از طریق مرزهای ترکیه با سوریه است.  در همین حال منابع نظامی آنکارا از آغاز اعزام جنگنده‌های سعودی به پایگاه‌های نظامی ترکیه خبر داده‌اند که البته این رویداد نیز کمکی به حل مشکل لجستیکی انتقال نیروها و ادوات جنگی زمینی عربستان به خاک سوریه نخواهد کرد.
 

معاون پایش و نظارت محیط زیست استان تهران نیز کیفیت هوای پایتخت را طی روز شنبه در شرایط ناسالم اعلام کرد. محمد رستگاری، معاون پایش و نظارت محیط زیست استان تهران درباره وضعیت هوای پایتخت بیان داشت: به‌دلیل پایداری هوا  و نبود بارندگی شاهد افزایش غلظت آلاینده‌ها و ذرات معلق کمتر از 5/2 میکرون هستیم. وی به دستگا‌ه‌های سنجش آلودگی هوا در استان تهران اشاره کرد و گفت: جز منطقه 14(ایستگاه شکوفه) که دارای عدد 158 یعنی شرایط ناسالم برای همه افراد است، بقیه ایستگاه‌ها شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس، بیماران قلبی و ریوی، سالمندان و کودکان را نشان می‌دهد.
هوا آلوده‌تر می‌شود
این در حالی است که با توجه به پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی طی 3 روز آینده هوای کشور پایدار است و این موضوع باعث آلوده‌تر شدن هوای شهرهای صنعتی خواهد شد. احد وظیفه، مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور در این باره به مهر گفت: براساس تحلیل آخرین نقشه‌های پیش‌یابی طی 3 روز آینده برای غالب نقاط کشور جوی پایدار پیش‌بینی می‌شود. مدیرکل پیش‌بینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی پیامد این موضوع در شهرهای صنعتی را افزایش آلاینده‌های جوی اعلام کرد.
 

گروه اقتصادی: حسن روحانی در مجمع عمومی بانک مرکزی هم از برجام سخن گفت و این بار آن را نتیجه دعای سحرخیزان ماه رمضان دانست. رئیس‌جمهور با بیان اینکه برجام ۲ به معنای برنامه جامع اقدام مشترک ملی است که باید تدوین شود و همه در کنار هم باشیم، گفت: اکنون وقت گله نیست، همه باید پای صندوق رأی برویم و اگر نرویم شرایط بهتری برای ما رقم نمی‌خورد. حجت‌الاسلام حسن روحانی در پنجاه‌وپنجمین مجمع سالانه بانک مرکزی که صبح دیروز در بانک مرکزی برگزار شد، با تبریک سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی گفت: صنعت بانکداری آنقدر اهمیت دارد که در فشار تحریم ملت ایران شاید بدترین فشار به جامعه ما از همین طریق آغاز شد و در واقع بانک‌ها هم شریان حیات اقتصادی جامعه هستند و هم شریان ارتباطی بین کشور و سایر کشورها از لحاظ پولی، مالی و اقتصادی. رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: بدترین تحریم تاریخی اقتصادی را بر مردم عزیز کشورمان تحمیل کردند که از کشتیرانی گرفته تا بیمه، بانک، ‌تبادل فلزات گرانبها و اسکناس، صنعت پتروشیمی و خودرو  تقریبا همه شریان‌های حیات توسعه‌ای کشور را با مشکل مواجه کردند و ما داشتیم به حدود 50 سال پیش برمی‌گشتیم. وی با بیان اینکه صنعت بانکداری ما حداقل 55 سال سابقه دارد، خاطرنشان کرد: ما را به قبل از 55 سال پیش برگردانند و کار ما به صرافی، اعتماد، تو بمیری و من بمیرم و دعا و صلوات و پول در چمدان افتاد که شرایط سختی را بر کشور ما تحمیل کرد. روحانی تصریح کرد: بداندیشانی که در شرایط سخت این مردم به بهانه دور زدن تحریم‌ها پول این ملت را غارت کردند،‌ نفت گرفتند و اعلام کردند ما می‌توانیم آن‌ را بفروشیم اما رفتند و نفت را  فروختند اما پول را چه کار کردند که این نشان می‌دهد ملت ما چه شرایط سختی را پشت سر گذاشت. رئیس‌جمهور ادامه داد: موفقیتی که مردم ما به دست آوردند؛ من هیچ تردیدی ندارم، تعارف نمی‌کنم و سخنی به اغراق نمی‌گویم، موفقیت این ملت در سایه عنایت حق تعالی بود. رئیس‌جمهور در ادامه سخنان خود با اشاره به مذاکرات هسته‌ای ایران و کشورهای 1+5 تاکید کرد: حتی یک کشور هم نیست که بگوید ایران در این مذاکرات سرش کلاه رفته است. حتی کسانی هم که بدخواهان ما هستند و آن رژیم منفوری که علیه ما کار می‌کند همه می‌گویند ایران سر کشورهای 1+5 کلاه گذاشته است. حتی کسانی هم که در آمریکا مخالف این توافق بودند و هستند بر این تاکید دارند که سر ایران کلاه نرفته است. روحانی افزود: در کجای تاریخ می‌بینیم که دیپلمات‌های 6 قدرت جهانی و دیپلمات‌های ما پای یک میز بنشینند و دیپلمات‌های کشورمان از حقوق ملت دفاع کنند که این مساله برای ما افتخار و فخر است و در این میان اگر کسی از رفع تحریم خوشحال نباشد باید در ایرانی بودن او شک کنیم. مگر می‌شود یک نفر ایرانی و وطن‌دوست و عاشق ملت و کشورش باشد و از برداشتن تحریم خوشحال نباشد؟ ولو اینکه شاید چند نفری باشند که در زمان تحریم نفع مالی و مادی می‌بردند که آدم نباید به خاطر نفع مادی صد نفر، 80 میلیون جمعیت را فدا کند و اساسا برداشته شدن تحریم تنها به نفع ملت ایران نیست بلکه به نفع تمام کشورهای دنیا و منطقه و شرکای تجاری ما است. رئیس قوه مجریه ادامه داد: در این فشارها در زمان تحریم کاملا مشخص شد نقش بانک‌ها بسیار حائز اهمیت است و آنها با تحریم کردن بانک در پی تحریم تمام عرصه‌ها بودند، زیرا تهیه بسیاری از اقلام مورد نیاز کشور از جمله دارو نیازمند جابه‌جایی پول از طریق بانک‌ها بود که همین موضوع نشان‌دهنده اهمیت ویژه بانک‌هاست. روحانی تاکید کرد: امروز که تحریم‌ها برداشته شده است بانک‌ها باید گذشته را جبران کنند یعنی ما به‌عنوان دولت و منتخب مردم وظیفه داشتیم به عهد و پیمان و وظیفه خود عمل کنیم و بنده، خدا را شکر می‌کنم برای تحقق آن قولی که در انتخابات به مردم داده شد که در کنار چرخش سانتریفیوژها اقتصاد و زندگی مردم هم بچرخد، تیم مذاکره‌کننده تمام توان خود را به کار گرفت. روحانی افزود: اگر همه چیز برای مردم گشوده شود شما مشاهده خواهید کرد که در این 30 ماه بر ما چه گذشت، البته بنده آدم خوش‌بینی نیستم اما در این مذاکرات به دلایلی از ابتدا خوشبین بودم. از همان روزهای اول که برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک رفتم، آنجا برای نخستین‌بار کشورهای 1+5 و ایران در سطح وزرای خارجه با یکدیگر ملاقات کردند. رئیس‌جمهور ادامه داد: بحمدالله بهترین سربازان هم به این میدان رفتند تا موفق شویم و اکنون که از دوران تحریم عبور کرده‌ایم و وارد دوران پسابرجام شده‌ایم، روزی است که باید برجام 2 یعنی برنامه جامع اقدام مشترک ملی را تدوین کنیم و همه هم باید در کنار یکدیگر باشیم. روحانی تاکید کرد: در حدود2 سال و نیمی که از عمر دولت گذشته است شما مشاهده می‌کنید در بازار نوسانات شدیدی نداشتیم و بسیار مهم است که ما بتوانیم انتظارات تورمی جامعه را به گونه‌ای تغییر دهیم که آنها بدانند این تورم قدم به قدم کاهش پیدا می‌کند، انتظارات جامعه قبل از این دولت همیشه معکوس و روند تورم افزایشی و انتظارات بر مبنای افزایش قیمت‌ها بود اما امروز پس از گذشت دو و نیم سال از عمر دولت انتظارات تورمی تغییر یافته است و این موضوع را ما باید حفظ کنیم و آن بر عهده دولت و تیم اقتصادی است. وی تاکید کرد: مهم‌ترین عامل در کنترل و مهار تورم انضباط پولی و مالی است و اگر این انضباط به هم بخورد سیر صعودی تورم هم آغاز می‌شود، بنده از روز اول دولت به دنبال انضباط مالی بودم و هر وزیری هم که قصد داشت به سمت پایه پولی تعرضی کند بنده اولین کسی بودم که در دولت مقابل این حرکت می‌ایستادم و نگذاشتم از پایه پولی برای اهدافی که آنها مدنظر داشتند استفاده شود. روحانی با بیان اینکه توانسته‌ایم رشد تورم را مهار و کنترل کنیم، افزود: از ابتدای امسال برخی اقتصاددانان ما می‌گفتند امسال دیگر دنبال کاهش تورم نباشید و این کار شدنی نیست اما بنده زیر بار نرفتم و گفتم ما باید این دستاورد را حفظ کنیم خیلی‌ها هم به من نامه نوشتند و گفتند مساله تورم را رها کنید و به دنبال رکود بروید اما ما باید این دستاورد را حفظ کنیم. بنده معتقدم انتظارات تورمی ما براساس کاهش تورم شکل بگیرد، مطمئنم سال به سال این تورم کاهش خواهد یافت تا به تک‌رقمی برسیم. رئیس‌جمهور تاکید کرد: با ایجاد این شرایط سرمایه‌گذار ما فضای مناسبی را برای فعالیت‌های اقتصادی خود مشاهده می‌کند و بر یک مبنای درستی حرکت می‌کند، آینده اگر قابل پیش‌بینی نباشد سرمایه‌گذاری هم شکل نمی‌گیرد. در اقتصاد باید آینده را درست پیش‌بینی کنیم و این مساله برای ما حائز اهمیت است. روحانی با بیان اینکه یکی از پایه‌های پیش‌بینی اقتصاد رونق اقتصادی هم است، افزود: خوشبختانه در مساله تورم نقطه به نقطه به عدد تک‌رقمی رسیدیم و در ادامه راه هم این روند حفظ خواهد شد.

حس خوب روحانی از رشد ۲۶ هزار میلیارد تومانی پایه پولی
رئیس‌جمهور در حالی از رقم 148 هزار میلیارد تومانی پایه پولی در پایان دی‌ماه امسال ابراز رضایت و بر ادامه کنترل این متغیر تاکید کرد که براساس نماگرها، در یک سال منتهی به دی‌ماه پایه پولی بیش از 26 هزار میلیارد تومان (5/21 درصد) رشد داشته است. رئیس‌کل بانک مرکزی در جلسه دیروز مجمع عمومی بانک مرکزی حجم پایه پولی در پایان دی‌ماه را بیش از 148 هزار میلیارد تومان اعلام کرد. رئیس‌جمهور هم در صحبت‌های خود یکی از نقاط مثبت گزارش ولی‌الله سیف را ترکیب درست نقدینگی عنوان کرد و گفت: «یکی از نقاط مثبت گزارشی که امروز از سوی رئیس‌کل بانک مرکزی ارائه شد آنجایی بود که ترکیب رشد نقدینگی ما ترکیب درستی بود و آنجایی که این رشد براساس ضریب فزاینده است آدم احساس خوبی پیدا می‌کند که کار در مسیر درستی طی شده است». وی ادامه داد: «اما وقتی که رشد نقدینگی بر اساس رشد پایه پولی باشد جای نگرانی دارد. ضریب فزاینده مشکل‌دار نیست اما باید حواسمان به پایه پولی باشد. در هر موردی که ما ناچار شدیم بانک مرکزی به ما کمکی کند بنده ماه بعد به آن دستگاه فشار آوردم که باید آن پول را به بانک مرکزی برگردانید تا ما بتوانیم یک فضای آرامی را ایجاد کنیم. یکی از دستاوردهای مهم این دولت مهار تورم و کاهش مستمر آن بوده است». به گزارش فارس، این احساس خوب رئیس‌جمهور نسبت به گزارش رئیس‌کل بانک مرکزی در شرایطی به وجود آمد که حجم کل پایه پولی در پایان دی‌ماه سال گذشته براساس نماگرهای بانک مرکزی 121 هزار و 822 میلیارد تومان بوده است. بنابراین در یک سال منتهی به دی‌ماه امسال، پایه پولی حدود 26 هزار و 200 میلیارد تومان افزایش یافته که 5/21 درصد رشد نشان می‌دهد.

عضو هیات‌رئیسه مجلس با بیان اینکه برجام اکنون تبدیل به مجوز واردات و تقسیم رانت بین گروه‌های سیاسی شده، گفت: قراردادهای بسته‌شده با طرف‌های خارجی باید به طور شفاف برای مردم اعلام شود. مهرداد بذرپاش، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی که با فارس گفت‌وگو می‌کرد، با انتقاد از فضایی که دولت در محیط سیاسی و رسانه‌ای کشور ایجاد کرده، اظهار داشت: برجام اکنون تبدیل به مجوز واردات و تقسیم رانت بین گروه‌های سیاسی شده و برای این امر باید عزا گرفت نه جشن. وی با اعلام این درخواست که نهادهای نظارتی باید یکبار تکلیف این موضوع را که رانت ناشی از واردات و گرفتن نمایندگی‌ها و مذاکره با شرکت‌ها پس از برجام به جیب چه کسانی می‌رود، روشن کنند، تأکید کرد: ما زمانی تصور می‌کردیم عده‌ای توافق کرده‌اند برای اینکه منافع سیاسی‌شان تأمین شود، اما الان برای ما در حال روشن شدن است که منافع اقتصادی از منافع سیاسی مهم‌تر و گسترده‌تر است. بذرپاش همچنین از دولت خواست لیست قراردادهای بسته شده با طرف‌های خارجی و ذی‌نفعان آن را به طور شفاف برای مردم اعلام کند. نماینده تهران در پایان نسبت به خالی شدن سریع خزانه کشور، ورشکسته شدن تولید ملی و تبدیل شدن ایران به یکی از بدهکارترین کشورهای جهان بر اثر اصرار دولت به واردات هشدار داد.

حجت‌الاسلام و المسلمین سید سعید لواسانی*: یکی از مشکلات اخلاق اجتماعی «خوی عصبیت» است. امام سجاد(ع) درباره عصبیت می‌فرمایند: «عصبیت آن است که کسى قوم خود را در انجام ستمى یارى کند».[جهاد النفس وسائل‌الشیعه: 265] یعنی به جای طرفداری از حق، از گروه و دسته خود حمایت کند. حضرت امام خمینی(ره) درباره عصبیت می‌فرمایند: «عصبیت‏ یکى از اخلاق باطنه نفسانیه است که آثار آن مدافعه‌کردن و حمایت‌نمودن از خویشاوندان و مطلق متعلقان است، چه تعلق دینى و مذهبى و مسلکى باشد، یا تعلق وطنى و آب و خاکى یا غیر آن، مثل تعلق شغلى و استاد و شاگردى و جز اینها. و این از اخلاق فاسده و ملکات رذیله‏اى است که منشأ بسیارى از مفاسد اخلاقى و اعمالى گردد. و خود آن فی‌نفسه مذموم است اگرچه براى حق باشد، یا در امر دینى باشد و منظور اظهار حق نباشد، بلکه منظور غلبه خود یا هم‌مسلک خود یا بستگان خود باشد. اما اظهار حق و ترویج حقیقت و اثبات مطالب حقه و حمایت براى آن یا عصبیت نیست، یا عصبیت مذمومه نیست. میزان در امتیاز اغراض و مقاصد و قدم نفس و شیطان و حق و رحمان است». [شرح چهل حدیث: 146 - 145]
خلاصه! هرگونه هواخواهی و طرفداری که بر محور حق نباشد، عصبیت است و عصبیت خطری بزرگ برای جامعه اسلامی محسوب می‌شود. شکی نیست که انسان موجودی اجتماعی است و در اجتماع گروه‌های مختلف اجتماعی شکل می‌گیرد، خانواده، دوستان، هم‌مسلکان و هم‌کیشان، همکاران و هم‌صنفان، هم‌گروه‌ها و هم‌حزبی‌ها و هم‌جناحی‌ها و امثال آن که افراد به تناسب در آن گروه‌ها عضو هستند. جای رشد عصبیت هم در چنین جریاناتی است که ما برای روابط درون‌گروهی خودمان حساب ویژه باز می‌کنیم و از آن دفاع می‌کنیم، حتی اگر حق نباشد. توضیح کوتاهی می‌دهم تا مطلب روشن شود. ایام انتخابات نزدیک است، افراد مختلفی نامزد شده‌اند و گروه‌ها و جریان‌هایی هم از آنان پشتیبانی می‌کنند. اگر تحقیق ‌کردیم و به این نتیجه ‌رسیدیم که فلان فرد یا جریان بهترین فرد برای مجلس است، برای حق و تثبیت نظام اسلامی به او رأی می‌دهیم و از او دفاع و برایش تبلیغ می‌کنیم.
این عصبیت نیست. از او حمایت می‌کنیم، زیرا نوعی بستگی به ما دارد، بستگی سیاسی یا اجتماعی اما اینکه جریانی که ما از آن خوش‌مان می‌آید، از او حمایت می‌کند، این عصبیت است، زیرا هواخواهی ناحق است. یا می‌گوییم که فلان آدم چون پدرش انسان بزرگی بوده است، باید به او رأی داد. این هم مصداق عصبیت است و همواره عصبیت هلاک‌کننده فرد و جامعه است. بلکه باید در همه امور فقط حق برای‌مان ملاک باشد؛ ملاک اندیشه، گفتار، کردار و طرفداری‌ها و حمایت‌های ما. اگر بخواهیم به سعادت برسیم، باید همیشه از باطل گریزان باشیم، حتی اگر این باطل در نزدیکان ما و هم‌جریانی‌های ما رخ بنماید. حتی جایی که پای منافع خودمان هم درمیان است، باید حق و عدالت را درنظر بگیریم، اگرچه به ضرر ما باشد. بنابراین هرگونه قضاوت ناحق، طرفداری و حمایت غیرمنصفانه، مذموم است و باید با جدیت از آن پرهیز کرد.
قرآن از حمیت جاهلی که فوران‌کردن عصبیت است، یاد می‌کند و آن را محکوم می‌نماید: «إذْ جَعَلَ الذینَ کَفَرُوا فی قُلُوبهمُ الْحَمیه..َ حَمیه..َ الْجاهلیه؛ آن‌گاه که کافران در دل‌هاى خود، تعصب؛ عصبیت جاهلیت ورزیدند». [فتح: 26] روایات هم به این حقیقت اشعار دارند. و چه بگویم که متاسفانه بسیاری از ما به نوعی، گرفتار این صفت دوران جاهلیت هستیم. خیلی ساده است، بارها شده‌ است از یکی از نزدیکان خود در حالی که نمی‌دانیم حق با او است یا طرف مقابل، طرفداری کرده‌ایم. یا اینکه می‌دانیم حق با اوست، اما نه برای دفاع از حق بلکه برای دفاع از برادر و دوست خود از او دفاع می‌کنیم. این عصبیت و حمیت جاهلی است. عرب جاهلی را در این شعر جاهلی خوب می‌شود شناخت: «من اهل غزیه هستم؛ اگر قبیله من برخطا باشد، من نیز خطا خواهم کرد، و اگر به راه درست رود، من نیز با آن به راه درست خواهم رفت». [مفاهیم اخلاقی - دینی در قرآن: 66] دین عرب جاهلی همین عصبیت قومی و وابستگی شدید قبیله‌ای بود که بر همه رفتار و کردار و گفتار آنان حاکم بود. نوعی احساس سرکش و تند که هیچ نسبتی با حق نداشت. اما ملاک در جامعه اسلامی همبستگی‌ها و وابستگی‌ها نیست، بلکه فقط حق است، هم در مقابل گفتار و هم کردار. یعنی در گفتار و کردار خود فقط رضایت خدا را بجوییم: «ذلکَ بأَن اللهَ هُوَ الْحَق وَ أَن ما یَدْعُونَ منْ دُونه هُوَ الْباطل» [حج: 62] بنابراین اگر ما در روابط اجتماعی خود، به حق روی آوریم، به خدا روی آورده‌ایم و هرگاه از حق فرار کنیم، از خدا فرار کرده‌ایم و به باطل روی آورده‌ایم. خوب توجه کنیم و خودمان را فریب ندهیم، خدا حق مطلق است و هر حقی جلوه‌ای از خداست و رها کردن حق در مجادلات و مسائل اجتماعی،
رها کردن خداست و حق‌محوری در امور اجتماعی، پناه‌بردن به خداست. اما متاسفانه بسیاری از ما به این امور توجه نداریم. بویژه در مسائل سیاسی که عصبیت غوغا می‌کند، هر دولتی که سرکار می‌آید، گذشتگان را با شدیدترین لحن نقد می‌کند و هرچه بدی است به آن نسبت می‌دهد، مثل این است که عزت و قدرت خود را در ذلت و ضعف رقیب می‌بیند و آن‌هم رقیبی که از صحنه خارج شده است.
کلام آخر اینکه 12روز به انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان باقی مانده است، ماییم و انتخاب اصلح. بیاییم درست انتخاب کنیم و حق را در انتخاب خود درنظر بگیریم!
* امام جمعه شمیرانات

کمیل احمدی   : 1- افرادی که تاریخ اندیشه سیاسی غرب را مطالعه کرده‌اند، حتماً دیده‌اند که در تاریخ بعد از رنسانس، «لوتریسم»، «ماکیاولیسم»، «دولت مطلقه مدرن هابزی»، «لیبرالیسم» و «مارکسیسم» به نوعی پشت ‌سر هم پیدا شده‌اند. این توالی اندیشه‌ها این پرسش و مفروض را به وجود می‌آورد که گویی هرکدام از این اندیشه‌ها علت پیدایش اندیشه‌های بعدی بوده‌اند و اندیشه‌های پسین معلول اندیشه‌های پیشین هستند. به عبارت دیگر زمانی که اندیشه پیشین پدید آمد، زمینه برای پیدایش اندیشه بعدی فراهم شد. البته این موضوع و فهم کیفیت آن، جای مطالعه بیشتر دارد
و در اینجا تنها به عنوان یک نکته و پرسش مطرح شد.
2- اما مساله مهم این یادداشت که با مطلب فوق بیگانه نیست، آن است که برخی دولتمردان توسعه‌گرای کشور که گاه می‌توانسته‌اند از زبان دین هم سخن بگویند و در سخنرانی‌ها و خطبه‌های خود سیاست‌های توسعه‌گرای خویش را توجیه کنند، در مسیر حرکت کلان سیاسی خود قدم به جاده‌ای نهادند که 2 منزلگاه اصلی داشت؛ «ماکیاولیسم» و «دولت مطلقه مدرن». آنان در کنار سیاست اعلامی «توسعه» به سیاست اعمالی ساخت «دولت مطلقه مدرن» روی آوردند. آنان در پیمودن این مسیر راه را طوری رفتند که گویی ایران در حرکت خود هنوز از این دو منزلگاه خارج نشده است. یعنی ایران هنوز به مرحله لیبرالیسم نرسیده است و فعلا در کشاکش‌ این مرحله بسر می‌برد.
3- اما ماکیاولیسم چیست؟ ماکیاولیسم نماد استفاده ابزاری از دین و اخلاق در سیاست است. این روش توسط سیاستمدارانی صورت می‌گیرد که خود به اعتقادات دینی مؤمنانه باور ندارند و چون به اهمیت دین و اخلاق در تنظیم امور جامعه و سیاست آگاه هستند، از آن بهره می‌برند. ماکیاولیست‌ها همچنین به اخلاق، کوچک‌ترین اعتقادی ندارند و به ادعای آنها سیاست جای اخلاق فردی نیست. جمع این ویژگی‌ها در ماکیاولیسم از یکسو منجر به سکولاریسم می‌شود، زیرا مانند موریانه دین را از درون می‌خورد و به تدریج جز پوسته‌ای از آن نمی‌گذارد و در حالت بدتر آن را به «افیون توده‌ها» تبدیل می‌سازد؛ به این معنا که سعی می‌کند کنترل منابع و تفسیر دینی را به دست بگیرد تا از این طریق کنترل مردم و جامعه مؤمنان را در اختیار داشته باشد. در سیاست ماکیاولیستی همواره تلاش می‌شود برای سیاست‌های اتخاذشده تا جای ممکن ادله شرعی برای توجیه و مشروعیت‌بخشی به آن سیاست جور شود. در واقع اگر یک سیاستمدار مؤمن ابتدا براساس تکلیف شرعی، سیاست خود را تنظیم می‌کند و سپس اگر کسی دلیل آن را پرسید به منابع دینی ارجاع می‌دهد، یک ماکیاولیست ابتدا براساس منافع و مصلحت‌سنجی‌های خود یک سیاست را اتخاذ می‌کند بعد در متون مختلف می‌گردد تا چیزی بیابد که سیاست او را توجیه کند. در اینجا دین کالا و تبدیل به ابزاری برای اداره جامعه می‌شود. در رویکرد مومنانه به سیاست ما با ادله شرعی مواجهیم اما در ماکیاولیسم با دلیل‌تراشی. در آنجا ادله شرعی بر تصمیم ما تقدم دارند و در اینجا اراده سیاستمداران است که از شرع پیشی می‌گیرد. در حقیقت علت اصلی‌ای که ماکیاولیست‌ها مانند لیبرالیست‌ها به حذف دین از جامعه نمی‌اندیشند و به لحاظ نظری از سکولاریسم دفاع نمی‌کنند، همین است، زیرا آنها به تجربه دریافته‌اند به جای مبارزه علنی با دین که اقتدار آنها را به چالش خواهد کشید باید از آن به سود خود بهره برد.
ریشه دین در جامعه محکم‌تر از آن است که شخص یا جریانی با آن به مبارزه برخیزد. بنابراین باید به سمت تفسیرپذیری دین رفت و آن را برای اهداف خود تغییر داد و به کار گرفت. البته روشن است از تبعات این رویکرد گسترش برخی آلودگی‌های فرهنگی مانند «دروغ»، «فریب»، «ریا» و «الیناسیون» است. در توضیح مورد آخر باید گفت در زیر سایه ماکیاولیسم افراد این را می‌آموزند که برای رشد سیاسی نباید «خود» باشند و همیشه باید میان «خود واقعی» و «خود جمعی» تفاوت قائل باشند.
4- اما ظاهرا پیروان ماکیاولیسم داخلی تنها در این مرحله باقی نمانده‌اند و به موازات آن تلاش کرده‌اند «دولت مطلقه مدرن» را هم در داخل کشور تأسیس کنند. به موجب این گرایش در ادوار گذشته تلاش شد همه منابع قدرت اعم از سنتی و مدرن را در ذیل دولت خویش مستحیل سازند و دولت را به تنها منبع قدرت کشور تبدیل کنند. در راستای همین پروژه آنها ابتدا در دهه 60 با نام «عدالت اجتماعی» به افزایش اقتدار دولت بزرگ یاری رساندند و دست دولت را در همه امور باز کردند؛ دولتی مداخله‌گر و رانتیر که در همه امور اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جز خود هیچ منبع قدرتی اعم از مدرن و سنتی را تحمل نمی‌کرد. این دولت مطلقه مدرن زمانی قرار بود با «مادام‌العمر کردن ریاست جمهوری» طرح خویش را کامل کند که البته نافرجام ماند. لذا از اینجا به بعد بود که آنها برای ایجاد دولت مطلقه مدرن، به سیاست‌های الیگارشیک روی آوردند و تلاش کردند به جای دولت مطلقه مدرن مبتنی بر ریاست‌جمهوری مادم‌العمر، دولت مطلقه مدرن مبتنی بر الیگارشی را ایجاد کنند.
5- امروز جامعه ایران در حال مبارزه با پیروان ایده «ماکیاولیسم - دولت مطلقه مدرن» است؛ آنهایی که با پیگیری این سیاست وعده «توسعه» می‌دهند و می‌خواهند با نام «توسعه» دولت مطلقه مدرن الیگارشیک را ایجاد کنند. 2 سال پیش ‌رو مرحله حساس دیگری از تاریخ انقلاب اسلامی است که طی آن طرفداران «دولت مطلقه مدرن الیگارشیک» و «جبهه انقلابی- مردمی» در مقابل یکدیگر صف‌آرایی جدی‌تری خواهند کرد. هرچند وجه ماکیاولیستی این افراد موجب می‌شود چهره الیگارشیک خود را پنهان سازند و به طور مثال در تبلیغ خود در تلویزیون، سخن از به خطر افتادن اسلام و جمهوریت جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر بر زبان بیاورند! نکته اینجاست: افرادی این سخن را می‌گویند که سال 88 با شورش علیه آرای جمهور، جمهوریت کشور را زیر پا گذاشتند و با نافرمانی از ولایت فقیه علیه اسلامیت نظام برخاستند. بنابراین صف‌بندی جدید به پیچیدگی‌های بیشتری نسبت به 6 سال قبل نیاز دارد.