«ماجراینیمروز»، بهترین فیلم از نگاه تماشاگران شد و سیمرغ بهترین فیلم را دریافت کرد
آرای مردمی آبروی جشنواره را خرید
محمدرضا کردلو: سیمرغ بلورین بهترین فیلم جشنواره سیوپنجم فجر در شرایطی به سیدمحمود رضوی تعلق گرفت که «ماجرای نیمروز» جز در طراحی صحنه و لباس در هیچ بخش دیگری، سیمرغ نگرفت؛ اتفاقی که در نوع خود کمسابقه بود و در واقع اعلام نام برندگان سیمرغ در بخشهای مختلف تعجب اهالی رسانه را در پی داشت. سوال مهمی که رسانههای سینمایی مطرح میکنند این است؛ فیلمی که نه در کارگردانی، نه در فیلمنامه، نه در تدوین، نه در موسیقی، نه در بازیگری، نه در چهرهپردازی و نه در فیلمبرداری به چشم هیاتداوران نیامده و دیده نشده است، چگونه به عنوان بهترین فیلم سیمرغ گرفته است؟
«ماجرای نیمروز» که با نگاهی به حوادث خونین سال 60 ساخته شده و در روایتی سینمایی، صادقانه، صریح و بیتعارف به کشتارهای سازمان مجاهدین خلق در خیابانهای تهران میپردازد، یکی از چالشبرانگیزترین آثار سینمایی این دوره جشنواره فیلم فجر بود. «ماجرای نیمروز» به اذعان سینماگران، منتقدان و اهالی رسانه از جناحهای مختلف، با فاصله از بسیاری از فیلمهای جشنواره سیوپنجم فجر جلوتر و کمنقصتر ظاهر شد و در سینماهای مردمی نیز با سانسهای فوقالعاده و استقبال شدید مردم مواجه شد. با این همه هیات داوران جشنواره سیوپنجم فیلم فجر پس از اعلام نامزدها نشان داد روی خوشی به این فیلم نشان نخواهد داد. نامزد شدنهای بیمورد برخی فیلمهای ضعیف برای ایجاد رقابتی تصنعی موجب شد در برخی بخشها از جمله فیلمنامه، چهرهپردازی و فیمبرداری نامی از عوامل «ماجرای نیمروز» به چشم نخورد. در واقع فرآیندها به شیوهای برنامهریزی شده بود تا حذف ماجرای نیمروز «طبیعی» جلوه کند. با همه اینها اما یک اظهار نظر، اقدامات عجیب هیات داوران را به چالش کشید.
دلیل انتخابهای مهندسی شده
بهروز افخمی روی آنتن تلویزیون دلیل انتخابهای مهندسیشده هیات داوران را اینگونه بیان کرد: «میترسم از این داورانی که در خارج زندگی میکنند. 5 نفر از داوران تابعیت دوگانه دارند. خب! اینها چطور میتوانند به فیلمی علیه منافقین رای دهند؟ احتمالا چون خارج زندگی میکنند یا رفتوآمد دارند از ترس مزاحمتهای سازمان منافقین جرأت نمیکنند به این فیلم رای دهند. در این صورت خطر نادیده گرفتن فیلم «ماجرای نیمروز» جدا احساس میشود! از آنجا که مجاهدین خلق در خارج کشور فعال هستند و چند داور تابعیت دوگانه دارند، این مساله جدی است». وزیر ارشاد، حجتالله ایوبی رئیس سازمان سینمایی و محمد حیدری دبیر جشنواره سیوپنجم که تا پیش از این اظهارنظر وقعی به انتقادها نمینهادند، در پاسخ به مجموعه انتقادها از سوی سینماگران از تشکیل کمیتهای برای بررسی اعتراضات خبر دادند. آقای وزیر البته خود نظر نهایی را بلافاصله پس از اعلام تشکیل کمیته اعلام کرد. صالحیامیری گفت: برخی اعتراضات به داوری جشنواره فجر فاقد اعتبار بوده و برخی دیگر منشأ بداخلاقی دارد.
ماجرای اصلی جشنواره سیوپنجم فیلم فجر
با توجه به همه این شرایط «ماجرای نیمروز» که به ماجرای اصلی جشنواره سیوپنجم فجر بدل شده بود و در آرای مردمی با فاصله بالاتر از فیلمهای دیگر قرار گرفته بود، جز یک بخش در هیچیک از بخشهای جنبی سیمرغ نگرفت و تدبیر گویا این بود که با اهدای سیمرغ بهترین فیلم، این چالشها فروکش کند. نکتهای که
باز هم بهروز افخمی بدرستی به آن اشاره کرد و در ویژهبرنامه اختتامیه در «هفت» با اشاره به واکنش رضوی به اهدای سیمرغ جشنواره، گفت: «رضوی لحظه دریافت جایزه «ماجرای نیمروز» خطاب به ایوبی گفت تدبیر کردید تا امید ما ناامید نشود! یعنی رسما گفت ما این جایزه را از داوران نگرفتیم بلکه از ایوبی گرفتیم!» پنجشنبهشب گذشته در حالی که مسؤولان برگزاری جشنواره تصمیم گرفته بودند از چهرههای سیاسی و حتی امنیتی هیات وزیران برای میزبانی از اهالی سینما استفاده کنند، نقدهای تخصصی به هیات داوران در پردهای از پوپولیست و نمایشی که رئیس سازمان سینمایی ترتیب داده بود، دیده نشد. چالشهایی که در یکی از بیاعتبارترین و ضعیفترین دورههای برگزاری فیلم فجر برای سینمای ایران به وجود آمده است. نقدهایی که هنوز پابرجاست و به نظر میرسد تا مدتها دامنگیر مسؤولان برگزاری جشنواره سیوپنجم فجر باشد.
تقسیم سیمرغها
اختتامیه سیوپنجمین جشنواره فیلم فجر با همه حواشی و اظهارنظرها پنجشنبهشب گذشته برگزار و سیمرغها تقسیم شد. در بخش فیلم کوتاه، سیمرغ نمادین جشنواره از میان 5 فیلم کوتاه به کاوه مظاهری برای «روتوش» اهدا شد. در بخش مستند؛ سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بهترین دستاورد هنری به سیدوحید حسینی برای «بزم رزم» اهدا شد. همچنین سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بهترین کارگردانی فیلم مستند به یاسر خیر برای «آهستگی» اهدا شد و سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بهترین فیلم مستند به حسام اسلامی برای «متهمین دایره بیستم» تعلق گرفت. در بخش دیگری از برنامه اختتامیه، هیات داوران بخش سودای سیمرغ برای اهدای جوایز این بخش روی صحنه آمدند و از برگزیدگان این بخش تقدیر کردند. در ادامه مراسم سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بهترین عکس به امیرحسین شجاعی برای «رگخواب» اهدا شد. در بخش بهترین چهرهپردازی، سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی به ایمان امیدواری برای «زیر سقف دودی» اهدا شد. در جلوههای بصری سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بهترین جلوههای بصری به محمد قاسمی برای «ویلاییها» تعلق گرفت و در جلوههای ویژه میدانی آرش آقابیگ برای 3 فیلم «خفهگی»، «یک روز بخصوص» و «رگ خواب» موفق به کسب سیمرغ، لوح تقدیر و جایزه نقدی شد. در بخش طراحی صحنه و لباس، سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی به جعفریطادی برای «ماجرای نیمروز» اهدا شد. در ادامه برنامه سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بهترین صدابرداری به پرویز آبنار برای «فراری» اهدا شد. سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بهترین صداگذاری به سیدعلیرضا علویان برای «بدون تاریخ، بدون امضا» رسید. در بخش معرفی بهترین نقش مکمل مرد، سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی به نوید محمدزاده برای «بدون تاریخ، بدون امضا» اهدا شد. ساعد سهیلی برای «گشت 2»، نوید محمدزاده برای «بدون تاریخ، بدون امضا»، هادی حجازیفر برای «ماجرای نیمروز»، نادر فلاح برای «سدمعبر» و «انزوا» و جواد عزتی برای «ماجرای نیمروز» نامزدهای بهترین بازیگر مکمل مرد بودند. همچنین سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بازیگر نقش مکمل زن به ثریا قاسمی برای بازی در «ویلاییها» اهدا شد. نامزدهای بهترین بازیگر مکمل زن گیتی قاسمی برای «سدمعبر» و «ویلاییها»، مینا ساداتی برای «تابستان داغ»، زکیه بهبهانی برای «بدون تاریخ، بدون امضا»، ثریا قاسمی برای «ویلاییها» و شبنم مقدمی برای «آباجان» بودند. سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بهترین موسیقی به کریستف رضاعی برای «نگار» اهدا شد. در بخش بهترین تدوین سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی به سهراب خسروی برای «تابستان داغ» اهدا شد. در بخش فیلمبرداری نیز سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بهترین فیلمبرداری به هومن بهمنش برای «تابستان داغ» اهدا شد. سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بهترین بازیگر نقش اول مرد به محسن تنابنده برای «فراری» اهدا شد. امیر آقایی برای «بدون تاریخ، بدون امضا»، محسن تنابنده برای «فراری»، مهرداد صدیقیان برای «ماجرای نیمروز»، علی مصفا «برای تابستان داغ» حمید فرخنژاد برای «خوب، بد، جلف» نامزدهای بهترین بازیگر نقش اول مرد بودند. در اقدامی کمسابقه در تاریخ و بر خلاف بند هشتم مقررات عمومی آییننامه جشنواره 2 سیمرغ بلورین به بخش بهترین بازیگر نقش اول زن اختصاص یافت. سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی به مریلا زارعی برای «زیر سقف دودی» و لیلا حاتمی برای «رگ خواب» اهدا شد. مریلا زارعی برای «زیر سقف دودی»، لیلا حاتمی برای «رگ خواب»، پریناز ایزدیار برای «تابستان داغ»، غزل شاکری برای «سارا و آیدا»، سارا بهرامی برای «ایتالیا ایتالیا» هدیه تهرانی برای «اسرافیل» نامزدهای بهترین بازیگر نقش اول زن بودند. در ابداعی نامانوس، سیمرغ بلورین استعداد درخشان (بهترین فیلم اول) به منیر قیدی برای «ویلاییها» اهدا شد که وی از دریافت این جایزه سر باز زد، همچنین سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه به کامبوزیا پرتوی برای «فراری» اهدا شد. منیر قیدی و ارسلان امیری برای «ویلاییها» (انصراف به خاطر ناداوریها)، کامبوزیا پرتوی برای «فراری»، پیام کرمی برای «تابستان داغ»، سعید روستایی برای «سدمعبر» و وحید جلیلوند و علی زرنگار برای «بدون تاریخ، بدون امضا» نامزدهای این بخش بودند. سیمرغ بلورین جایزه ویژه هیات داوران به علیرضا داوودنژاد برای فیلم «فراری» رسید و سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بهترین کارگردانی به وحید جلیلوند برای «بدون تاریخ، بدون امضا» اهدا شد. در این بخش وحید جلیلوند برای «بدون تاریخ، بدون امضا»، ابراهیم ایرجزاد برای «تابستان داغ»، پوران درخشنده برای زیر سقف دودی، حسین مهدویان برای «ماجرای نیمروز»، علیرضا داوودنژاد برای «فراری» و رامبد جوان برای «نگار» نامزد بودند.
سیدمحمود رضوی خطاب به ایوبی: تدبیر کردید امید بچهها ناامید نشود
سیمرغ بلورین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بهترین فیلم به محمود رضوی برای «ماجرای نیمروز» اهدا شد. پس از دریافت سیمرغ محمود رضوی گفت: «با تشکر از هیات داوران از همه دوستان همکار در ماجرای نیمروز میخواهم سیمرغ بلورین را دریافت کنند. آقای ایوبی تدبیر کردید امید بچهها ناامید نشود». سیمرغ زرین بهترین فیلم از نگاه ملی نیز توسط محمدجواد ظریف خوانده شد و احسان کرمی این وظیفه را به عهده وزیر امور خارجه گذاشت. سیمرغ زرین، لوح تقدیر و جایزه نقدی بهترین فیلم از نگاه ملی به سیدمحمود رضوی برای «ماجرای نیمروز» اهدا شد. در ادامه منوچهر شاهسواری مدیرعامل خانه سینما برای سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگر روی صحنه آمد. 2 فیلم «خوب بد جلف» (عبدالله اسکندری و محسن چگینی) و «آباجان» (هاتف علیمردانی) در بخش آرای تماشاگران مردمی تقدیر شدند و در نهایت سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران به سیدمحمود رضوی برای «ماجرای نیمروز» اهدا شد. مهدویان پس از دریافت سیمرغ گفت: تشکر میکنم از مردم که فیلم را دوست داشتند و این روزها با ازدحام جلوی گیشهها به ما انرژی دادند. بهنظرم مهمترین جایزه امشب را ما گرفتیم.