جواد تقی‌زاده: رهبر معظم انقلاب، مفهوم آتش به اختیار را رمضان امسال در جمع دانشجویان  با مخاطب قرار دادن جوان‌های دانشجو و افسران جنگ نرم در حوزه فرهنگ و مسائل اجتماعی  در راستای حل معضلات این حوزه بیان فرمودند. بیان این موضوع با کنش‌ها و واکنش‌های مختلفی روبه‌رو شد؛ عده‌ای با دید مثبت نسبت به آن، این موضوع را عاملی جهت برطرف شدن این معضلات دانستند و در جایی که مراکز تصمیم‌گیر، بنا به دلایل مختلف  یا اقدام نمی‌کنند(حالت سکون) یا اقدام ناقصی انجام می‌دهند یا حتی اقدام اشتباه صورت می‌گیرد؛ این بیان را استراتژی جدیدی در راستای بهبود وضعیت در حوزه فرهنگ و مسائل اجتماعی دانستند و عده‌ای با دید منفی نسبت به آن، این موضوع را عامل زیر پا گذاشتن قوانین و برخی اقدامات خودسرانه  عنوان کردند. در این مجال این موضوع از دید سایبرنتیکی مورد بحث قرار می‌گیرد که رویکردی است برای شناخت و درک مسائل پیچیده. جامعه ما، جامعه‌ای است که یک سیستم پیچیده
(Complex System) به حساب می‌آید و از سایبرنتیک می‌توان برای کمک به فهم، تحلیل و حتی مدیریت آن استفاده کرد. سایبرنتیک دارای 3 حوزه کاربرد است؛ حوزه کاربرد فنی، حوزه کاربرد زیستی، حوزه کاربرد اجتماعی. سایبرنتیک دارای مدل‌ها یا مرتبه‌های (نوع‌ها) مختلفی است که عبارتند از سایبرنتیک مرتبه اول، سایبرنتیک مرتبه دوم، سایبرنتیک مرتبه سوم و سایبرنتیک مرتبه چهارم. سایبرنتیک مرتبه اول بیشتر به حوزه فنی ارتباط دارد و سایبرنتیک  مرتبه دوم و مرتبه سوم بر حوزه زیستی و اجتماعی تمرکز دارد. در سایبرنتیک حوزه اجتماعی، مفاهیمی مطرح است که برخی مفاهیم مرتبط با موضوع این بحث در اینجا مطرح می‌شود:
1- هدفمندی: هدفمندی جزئی از ویژگی‌های هر سیستم است. تعیین اهداف نظام‌های (سیستم‌ها) اجتماعی کار دشواری است. در جامعه ما و در بعد فرهنگی اهداف براساس سیاست‌های ابلاغی رهبر معظم انقلاب تعیین می‌شود.
2- گرایش به کمال و رشد و توسعه: نظام (سیستم) رفتاری را توسعه می‌دهد که اجازه رشد، خلاقیت و تغییر را بدهد (Morphogenesis). گرایش به کمال یکی از ویژگی‌های جامعه و سیاست‌های ابلاغی است.
3- گرایش به ثبات: برای اینکه نظام‌ها، شخصیت و هویت خود را از دست ندهند و تعادل و نظم در آنها برقرار بماند، نیازمند تعادل نیروها و جریان‌های ورودی و خروجی هستند که به آن هموستاسیس
(Homeostasis) یا حالت پابرجایی می‌گویند.
4- گرایش به بی‌نظمی و گرایش به فنا(آنتروپی): بی‌نظمی حالتی است که در همه سیستم‌ها وجود دارد. اگر نظام(سیستم) به حال خود رها شود و هیچ داده یا انرژی‌ای از عوامل کنترلی و بیرونی دریافت نکند، رو به بی‌نظمی خواهد رفت که گسترش آن منجر به نابودی نظام می‌شود.
5- تطبیق (Adaptation): تطبیق نظام با مولفه‌های متغیر که مبتنی بر یادگیری نظام نسبت به آن مولفه‌ها و تلاش برای تطابق با اثرات بیرونی مولفه‌هاست.
6- بازتاب (Reflexion): اندیشیدن و تعمق توسط عناصر نظام نسبت به عملکرد خود در راستای بهبود  و توسعه
7- منش (Ethos):  ارزش‌ها و هنجارهای حاکم در یک نظام اجتماعی
8- ناظر(observer): یکی از عناصر کلیدی هر نظام، ناظران آن نظام هستند که 2 وظیفه ارائه بازخورد (ارزیابی) نسبت به عملکردهای انجام شده و ارائه پیشنهادات و پیشگویی آینده را بر عهده دارند. ناظران می‌توانند اعضای یک جامعه بوده و دارای سطح‌های مختلفی باشند. شاید بتوان افراد استراتژیست هر جامعه در هر حوزه را به عنوان ناظران سطح بالای آن نظام نام برد.
9 - بازخورد(Feedback): نظر ناظران نسبت به رفتارها و عملکردهای گذشته صورت گرفته در یک نظام اجتماعی
10- پیشنهادات برای آینده، پیشگویی
(feedForward): نظر ناظران در خصوص پیشنهاداتی جهت بهبود عملکرد در آینده یا حتی پیشگویی اتفاقات آتی
11- مرکز کنترل و راهبری: هر نظام می‌تواند سطحی (حداقلی یا حداکثری) از این مرکز را داشته باشد که وابسته به نوع نظام متفاوت است که در نظام‌های اجتماعی تاکید بر حداقلی بودن این مرکز و توزیع‌شدگی وظایف کنترلی و راهبری و به عبارتی خودسازماندهی و خودکنترلی اجزاست.
12- خودسازماندهی: رفتارهایی که از عناصر و سازه‌های یک نظام در حال تحول و رشد حاصل می‌شود.
13- خودمختاری (Autonomous): عناصر یک نظام اجتماعی دارای سطوح مختلفی از اختیار هستند.
با آشنا شدن با این مفاهیم به صورت خلاصه می‌توان گفت در یک نظام سایبرنتیکی اجزای نظام (زیرنظام‌ها، اعضا و ناظران و مرکز کنترل) در تعامل با یکدیگر به صورت حالت متوازنی از تطبیق و تکامل جهت رسیدن به هدف (که اهداف براساس منش‌ها تعیین می‌شود) هستند ولی در این میان گرایش به بی‌نظمی توسط برخی عوامل و عدم کنترل بی‌نظمی‌ها می‌تواند حتی منجر به نابودی و فنای نظام شود. در ادامه، مفهوم «آتش به اختیار» مبتنی بر مفاهیم و اصول سایبرنتیک، مورد بررسی قرار می‌گیرد. نظام اجتماعی ما یک نظام در حال تطور، رشد و تحول است. «آتش به اختیار» را با توجه به تعریف و اهداف تعیین شده برای آن، می‌توان رویکردی متعالی مبتنی بر مفاهیم سایبرنتیک در حوزه اجتماعی دانست. نتیجه مفهوم بازتاب (Reflexion)  مبتنی بر منش(Ethos) عاملان و ناظران موجود در نظام اجتماعی و فرهنگی جامعه ما را در مقام عمل و به عنوان جایگزین و برطرف‌کننده نواقص بخش‌هایی از مرکز(های) کنترل و راهبری در یک نظام سایبرنتیکی بیان می‌کند که یکی از این نواقص می‌تواند حالت سکون بیش از حد  در بخشی از این مراکز باشد. با این تعبیر می‌توان به این صورت تفسیر کرد که «آتش به اختیار» می‌تواند منجر به بهبود عملکرد نظام در راستای رفع نواقص و رسیدن به اهداف تعیین شده (توسط مرکز کنترل و راهبری) منطبق بر ارزش‌ها و هنجارهای نظام  اجتماعی کشور شود که این رویکرد به صورت کل  ویژگی مثبت و تکامل‌دهنده برای یک نظام به حساب خواهد آمد. چنین رویکردی که اعضای بیشتری در یک نظام به عنوان ناظر (ارزیابی‌کننده اقدامات و پیش‌بینی وضعیت آینده) یا به عنوان عملگرا به فعالیت‌هایی اقدام می‌کنند، رویکرد مثبتی در یک نظام سایبرنتیکی است و باعث می‌شود این نظام، تبدیل به نظامی سایبرنتیکی از نوع 4 شود که بازوهای اجرایی بیشتری در تعامل با محیط یک نظام وجود دارد. بررسی سایبرنتیکی «آتش به اختیار» دارای بعد دیگری نیز هست که مبتنی بر مفهوم میل به بی‌نظمی و میل به فنا(آنتروپی) بیان می‌شود. یک سیستم یا نظام (تمام عوامل موجود در این سیستم یا نظام) همواره میل به بی‌نظمی دارند و بی‌نظمی عامل اساسی در نابودی یک نظام سایبرنتیکی است. در صورتی که عوامل اجرایی خودمختار(مخاطبان «آتش به اختیار» فرمایشات مقام معظم رهبری) در راستای منش و اهداف تعیین شده نظام حرکت نکنند و  ویژگی نظارت، کنترل و راهبری مناسب و کافی بر کنش‌ها و عملیات‌های صورت گرفته آنها صورت نگیرد، می‌تواند منجر به افزایش بی‌نظمی (انجام اقدامات خلاف هنجار و قانون) شود که این می‌تواند آسیبی جدی برای هدف تعیین شده باشد. نتیجتا می‌توان 2 نکته و الزام کلیدی «آتش به اختیار» مبتنی بر مفاهیم و اصول سایبرنتیک بیان کرد؛ «خود مختاری مبتنی بر منش» که معادل عبارت «آتش به اختیار با بصیرت انقلابی» می‌توان از آن نام برد و «الزام کنترل و راهبری توسط مراکز کنترل».
نتیجه‌گیری بحث
«آتش به اختیار» رویکردی متعالی است که می‌تواند منجر به تکامل شدید یک نظام اجتماعی شود در صورتی که به صورت کنترل شده و هدایت شده و در راستای حدود، اهداف تعیین شده و با کنترل و هدایت توسط مرکز کنترل و راهبری آن نظام اجتماعی انجام شود.
 

سینا راد: اساسی‌ترین چالش پیش روی جمهوری اسلامی از بدو پیروزی انقلاب تاکنون، نظام‌سازی مبتنی  بر فلسفه شکل‌گیری و پیدایش انقلاب اسلامی بوده است؛ چالشی که از ابتدا بسان فرصتی شگرف در اختیار انقلابیون جهت تحقق آرمان‌های دین و انقلاب، بوده و در طول زمان به هر آن نسبت عدم موفقیت، در حوزه نظر تا بسط در وادی عمل،  بسان تهدیدی هر روز سهمگین‌تر.  نه قصد و نه امکانم آن است تا با طرح استانداردهایی کمی، به اندازه‌گیری میزان موفقیت جمهوری اسلامی در این حوزه اساسی بپردازم.  بنا بر دلایل متعدد- که مجال طرح آن اینجا نیست- آنچه تا اطلاع ثانوی تهدید اصلی است نه تغییر نظام الزاما به معنای تغییر رژیم، بلکه خطر محتمل و اصلی تغییر رفتار جمهوری اسلامی است به گونه‌ای که جز پوسته‌ای ظاهری از آن باقی نماند. در نظامی که براساس وحدت کلمه و اجماع عملی روی مفاهیمی همچون «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» و «نه شرقی، نه غربی، جمهوری اسلامی» شکل می‌گیرد و در نهایت طی یک رفراندوم، اکثریت قریب به اتفاق مردم به «جمهوری اسلامی» آری می‌گویند؛ به طور طبیعی انقلابیون باید توانایی نظام‌سازی در حوزه‌هایی همچون اقتصاد، فرهنگ، اجتماع و سیاست را با نفی شرق و غرب؛ مبتنی بر مبانی اسلام داشته باشند. پس از انقلاب، قانون اساسی با سرعتی قابل قبول تدوین و تفکیک قوا و سلسله مراتب و حدود و ثغور اختیارات سران قوا و شخصیت‌های حقوقی به تدریج به شکل امروزین خود نزدیک می‌شود تا در حالت کلی نظامی مبتنی بر مردمسالاری دینی شکل گیرد اما قاعدتا این همه ماجرا نبوده و نیست. اداره کشور نیاز به الگو و طرح و برنامه مرتبط با امور اساسی مردم دارد؛ مثلا در اقتصاد تبیین اهداف و استراتژی‌ها و سیاست‌های کلی و برنامه‌های عملیاتی و تعیین و تبیین مناسبات در زمینه‌های مالکیت و ثروت و دارایی و منابع و پیشرفت و رشد و درآمد‌های ملی و بازار سرمایه و بورس و بانک و پول و... و نسبت آنها با تولید و صنعت و تجارت و بازرگانی و... و مردم و دولت و...   
- از همان ابتدا منازعات نظری فراوانی برخاسته از تلقی‌های متفاوت پیرامون این مناسبات وجود داشته است که به باور من ریشه اصلی آن فهم و درک متفاوت آنها از دین و میزان نقش شریعت در زندگی فردی و به خصوص اجتماعی است. -از همان ابتدا عده‌ای حداکثر نقشی که برای خدا قائل بودند، آفریدگاری بوده و عده‌ای دیگر حدود شریعت را در مناسبات سیستمی، صرفا تا فهرست ارزش‌ها دانسته و تعیین و تنظیم همه این مناسبات را عرفی قلمداد می‌کردند.
- دسته‌ای دیگر به کاوش شرعی می‌پرداختند تا برای تئوری‌های مطلوب‌شان به هر زور و ضربی که شده توجیه شرعی بیابند.
-گروهی سعی می‌کردند مبانی و آموزه‌ها و احکام شرعی را به میل و رای خود گاهی نحیف و کمرنگ و گاهی فربه و پررنگ کنند، گاهی از وسعت آن بکاهند و گاهی به میزان وسع خود، بر دامنه‌اش بیفزایند تا بتوانند  مکانیزم فلان تسهیلات و فلان سپرده را با کلیدواژه‌های فقهی شرح و بسط دهند. اما فصل مشترک همه این تلقی‌ها در قرار دادن تئوری‌های اقتصادی غیربومی در دال مرکزی جهان‌بینی تخصصی‌شان و بازتعریف سایر واژگان بر این مدار بوده است. مثلا بر اساس یک تعریف رایج الزاما پیش نیاز تحقق عدالت را توسعه می‌پندارند در حالی که آنچه در عدالت موضوعیت دارد اندازه‌ها نیست، بلکه تناسبات است. به هر ترتیب ماحصل و خروجی این رویکردها بر بستر پتانسیل موجود، بعد از گذشت  قریب به 40 سال از انقلاب وضع موجود را رقم زده است که عاملان و بانیان در مقام دفاع از آن هزار و یک توجیه از سلسله عوامل درونی و بیرونی فهرست می‌کنند که عموما محلی از اعراب ندارد- حداقل این بار و اینجا- چرا که بخش عمده‌ای از مشکلاتی که هم اکنون گریبانگیر اقتصاد و مردم است، پیامد‌های طبیعی برنامه‌هایی است که در همین نظام اجرا شده است- دقت کنید اجرا، نه الزاما عدم اجرا- و اتفاقا محور این نوشتار نیز بر تقدم علّی و زمانی نسبت به همه رویکردها و برنامه‌ها قرار دارد.  برخی نیز از تحریم‌ها و فشار‌های بیرونی می‌گویند که اتفاقا باز مؤید تلقی نگارنده است، زیرا وقتی طرح‌ریزی اقتصادی برای نظامی که اصولا از ابتدا بر پایه نفی قدرت‌های غرب و شرق بنا شده، با همان متد‌هایی صورت می‌پذیرد که پایه‌های اساسی‌اش شاکله همان «معنا»یی است که او را «نه» گفتیم و بی‌توجه بودیم به مبانی فلسفه شکل‌گیری این نظام؛ قطعا انسدادی اینچنین، یک نتیجه بدیهی است. اگر خاستگاه طرح و برنامه، اقتضائات این نظام بود، منطقا، تحریم و فشار بیرونی باید جزو لاینفک پیش‌فرض‌ها بود، به گمانم برخی از ابتدا جمهوری اسلامی را مثلا نیوزیلند فرض کرده بودند.
این عدم کامیابی در عملیاتی کردن نظام‌های برگرفته و منطبق بر معرفت‌شناسی و انسان‌شناسی دینی و آموزه‌های شرعی در حوزه‌هایی همچون اقتصاد و فرهنگ و اجتماع، فارغ از فرصت‌سوزی، پیامد‌هایی در دولت‌ها و مردم بویژه بعد از پایان جنگ تحمیلی داشته که متاسفانه تاثیراتی که هر کدام در این راستا پدید آورده‌اند، موجباتی را در دیگری به طور مضاعف رقم زده است اما نه فقط در همان حوزه.  رویکرد اقتصادی دولت تبعات فرهنگی- اجتماعی فراوانی در جامعه دارد و برآیند احوال اجتماعی جامعه جنس تصمیم سیاسی مردم را تعیین می‌کند.در وضعیت موجود، نظام وارد سیکل معیوبی می‌شود که در آن دولت‌ها الگوهای اقتصاد لیبرالیستی را پی می‌گیرند و مردمان هر دیار به هر آن نسبت که توسعه‌یافته‌تر، آرای‌شان با لیبرالیسم هماهنگ‌تر، تا حدی که انتخاب دولت‌ها را در زمین انتخابات، از جنس داربی قرمز و آبی پایتخت فرض گیرند و از آن سو نیز با گذشت زمان و افزایش عمر این نظام و عدم تحقق نظام‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی برخاسته از گزاره‌های دینی، نزد افکار عمومی نه تنها از بار مسؤولیت جمهوری اسلامی درباره ناکارآمدی نظام‌ها و عدم تحقق بایسته‌های مفروض اولیه کاسته نخواهد شد،  بلکه روز به روز بر تعداد فرصت‌طلبان کارگزاری که با شناسایی این باگ، پیش‌دستانه به جای پاسخگویی به نتایج و عواقب عملکردشان در ادوار متمادی مسؤولیت، از این ناکارآمدی‌ها و شلختگی‌ها با ژست اپوزیسیون برای خود دکانی ساخته که در آن سرمایه اجتماعی را به چوب حراج بگذارند و طلبکارانه رأی بستانند، افزوده خواهد شد. فرصت‌طلبانی تشنه قدرت که برای کسب آرای مردمانی که طی فرآیند توسعه ارزش‌های‌شان جابه‌جا شده و روز به روز فراوانی‌شان، فربه‌تر، ابایی نداشته باشند که حتی از کیسه امنیت ملی کشور نیز هزینه کنند. نکته مهم آنکه پیگیری و اجرای الگوی توسعه اقتصادی غربی یا همان تعدیل اقتصادی برای نخستین‌بار توسط دولت پس از جنگ، صرفا نه به جهت گرایشات فکری دولتمردان بلکه در عدم بهره‌مندی از یک الگوی بومی عملیاتی قابل اتکا که بتوان با آن مملکت‌داری کرد نیز ریشه داشته است. در واقع وقتی چنین الگویی موجود نیست، نظام در چالش عملگرایی در مسیر توسعه دچار تبعاتی می‌شود که در بهترین حالت و با احتمال امکان تغییر مسیر، تا دهه‌ها باید هزینه‌هایش را بپردازد.این در شرایطی است که اساسا همان رویکرد‌ها و سیاست‌های غیربومی مذکور نیز هیچ‌گاه به درستی اجرا نشده و پیامد‌های آن را مثل افزایش فاصله طبقاتی، فساد اقتصادی، بحران‌های اجتماعی، اختلالات فرهنگی، کاهش سرمایه اجتماعی و... نیز اضافه کنید به سایر هزینه‌ها.ذکر این نکته ضروری است که اگر کلام، بیشتر صرف رویکرد‌های اقتصادی شد به این علت است که در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی که اساسا جمهوری اسلامی از منظر ایجابی در تعطیلات به سر می‌برده و رنج عملکرد در این حوزه را بیگانه به جان خریده؛ آنجایی هم که خواسته صاحب کنشی باشد عملا غم نام و نان کارگزار ناکاربلد، متاثر از فضای خلق نوکیسگان حاصل از فرآیند توسعه، عمدتا به خلق ضدارزش بیشتر انجامیده تا ارزش. از منظر سلبی نیز با سانسورهایی بعضا ناشیانه عملا نمایشی پاستوریزه از غرب را به تصویر کشیده است که در این راستا انصافا توانسته اساطیری از  تمدن غرب را به عنوان الگو به خانواده‌های ایرانی معرفی کند، چرا که آن قهرمان به برکت سانسورها، هیچ منافاتی با ارزش‌های ما نیز ندارد. در حالت کلی فضای عمومی فرهنگی- اجتماعی ما عمدتا متاثر از پیامد‌های استایل جدیدی از زندگی حاصل از فرآیند توسعه اقتصادی بوده؛ به همراه تاخت و تاز بیگانه.در نظام آموزشی فارغ از آسیب‌های مدرک‌گرایی و فارغ از صرف منابع اصلی این نظام در یک مسیر کانالیزه‌شده که خود با دست خود  سلکشن رویاهای‌مان را بدون تقویت بنیان‌های ایدئولوژیک رهسپار فرنگ می‌کنیم؛ «تاریخ» چه جایگاهی دارد؟ از مهندس تکنیک‌زده تاریخ نخوانده و پزشک کاسب و فیلسوف و روانشناس سکولار خروجی این نظام آموزشی که با آب و نانی از سر سفره تعدیل و توسعه ارتزاق کرده و در دایره واژگانش «بسیج»ی تنها به معنای پدیده‌ای  است غیراینجایی که با خلق ترافیک در یک خیابان تفنگ به دست رو به مردم ایستاده است؛ چه توقعی داریم؟جامعه نتایج شاهکار استراتژیک نظام بهداشت کشور را در بحران جمعیتی طی 20 سال آینده، با گوشت و پوست خود درک خواهد کرد...یکی دیگر از پیامد‌های عدم موفقیت در نظام‌سازی، جابه‌جایی ارزش‌ها نه تنها در کل جامعه بلکه حتی در خانواده‌های مذهبی است. خانواده مذهبی پیش از انقلاب، به عنوان نهاد اصلی سرمایه‌ساز اجتماعی، با گاردی بسته نسبت به مناسبات اقتصادی دولتی و مناسبات فرهنگی و اجتماعی حکومتی که تکلیفش نزد افکار عمومی معلوم بود، در پرورش نسلی موفق بود که در نهایت یک مرجع دینی را به عنوان مرجعیت سیاسی و اجتماعی خود برگزیند و حکومتی را با فریاد جابه‌جا کند. اما بعد از انقلاب به جهت اعتماد به نظام‌های اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی جمهوری اسلامی، منفعلانه، سفره خویش را از مسیر مناسبات بانکداری اسلامی آراست و فرزندانش را در جامعه توسعه‌زده رها کرد؛ جامعه‌ای که فجایعش را رویکردهای بی‌ربط با جابه‌جایی ارزش آن از «دوری از اسراف» با «پیش به سوی مصرف» می‌آفریدند. این در شرایطی بود که زیرساخت‌های اقتصادی کشور، تاب این حجم از تقاضای مصرفی را نداشته است.  البته وضع موجود حداقل به‌زعم نگارنده استعداد 3 گرایش کودکانه و کوته‌بینانه را در خانواده‌ها و افراد سنتی- مذهبی ایجاد کرده است. دسته‌ای از خشک‌مقدس‌های سطحی‌نگری که به خیال خود با انفعال و دوری از قول و عمل سیاسی، حساب خود را از نظام جدا کنند و ذهن و قلب‌شان را به کنج عزلتی برده و با پیگیری صرفا احکام فردی، بی‌تفاوت به پیگیری کسب‌وکار خود مشغول باشند و اینچنین ابلهانه و غیرمسؤولانه راه سعادت را بپیمایند.  دسته‌ای دیگر عدالت‌طلب خشک مغزی که بی‌توجه به مناسبات مدیریت کشور و مسیر حرکت انقلاب که بی‌شک راهی جز پیمایش از مسیر افکار عمومی جامعه نداشته؛ سرعت حرکت رهبری انقلاب را در عدالت‌گستری نپسندیده و به خیال خود پیشتازانه به سمت ظهور حضرت حجت(عج) بروند و آنچنان دعای فرج را با احوال خاصی زمزمه کنند که گویی خبر خاصی جز آنچه در اختیار همه عالم تشیع قرار داشته، به طور ویژه به آنها ابلاغ شده است. دسته‌ای نیز در انقلابیگری با عملگرایی صرف دچار اختلال شده و گویی همه آیین از آرمان خالی است، همه راه را به واقعگرایی سیاست‌ورزانه تخصیص داده‌اند. اینان گاهی فراموش می‌کنند اساسا فلسفه بعثت، مکارم اخلاق بود و مسیر آرمان‌های انقلاب از بداخلاقی و بی‌عقلی و دروغ، نمی‌گذرد؛ حتی اگر به واقع در تشخیص هدف دچار خطا نباشیم. در مجموع به آن دینمداری که انقلابی نیست خوشبین نیستم و در انحطاط رای و نظر آن انقلابی که با همه لوازمش متدین نیست نیز شکی ندارم. واقعیت آنجاست که #آتش-به-اختیار را در فاز اول به مثابه بازنگری در شیوه زندگی خانواده‌ها و افراد انقلابی از طریق تنظیم و اجرای پروتکل‌هایی به اختیار، فهم می‌کنم. چنانچه قرار است جریان انقلابی هر اقدام فرهنگی تمیزی را به سرمنزل مقصود برساند، باید دامن خویش را از مناسبات اقتصادی کدر و مناسبات فرهنگی و اجتماعی واقعی و مجازی رایجی که امروز شاید هم آنچنان نزد این جامعه ضدارزش تلقی نشود، برهاند. کار تمیز، صورت و سیرتی تمیز می‌طلبد؛ تا اگر موضوع روشنگری پیرامون فساد بود، جامعه با خونسردی با انگشت اشاره پشت سرت را هم نشان نگیرد. انقلابی باید بکوشد در وهله اول دامنش از آفات سه‌گانه مذکور مبرا باشد و بعد از آن، همتش را در کاهش تلفات اینچنینی در جریانش صرف کند. با زمان‌شناسی مومنانه، در تشخیص جبهه اصلی از فرعی به خطا نرود و با تدبیر و  عقلانیت، صادقانه، در مطالبه‌گری، مرز خود را با بند و بست‌های سیاسی و اقتصادی روشن کند.
#آتش-به-اختیار یعنی انقلابی با استحکام مواضع خود در دامنه ارزش‌ها، با بیان مبانی انقلاب و عمل، اجازه جابه‌جایی و تقلیل این استحکامات را ندهد و در تبیین این مهم بکوشد که متدولوژی، مبانی و معنا و نتایج را با خود به ارمغان خواهد آورد، چه بخواهیم چه نخواهیم و چنانچه به بقای و استعلای جمهوری اسلامی می‌اندیشد، راهی نیست جز نظام‌سازی بومی مبتنی بر همه آرمان‌های دین و انقلاب و هیچ وحی منزل تئوریکی در این  راه نمی‌شناسد، چرا که دال مرکزی جهان‌بینی عمومی و تخصصی‌اش، گفتمان انقلاب اسلامی است.

علی‌اکبر عباسی: بارها گفته شده هرچند 2 حزب آمریکا در خصومت نسبت به مردم ایران تفاوتی با یکدیگر ندارند اما مشخصه بارز جمهوری‌خواهان این است که خصومت‌شان را با شفافیت بیشتری اعلام می‌کنند و تفاوت ترامپ و اوباما نیز همین است. در حالی که ایالات متحده آمریکا خود مولد داعش است، رئیس‌جمهور این کشور اما در پیامی که در واکنش به حادثه تروریستی تهران صادر کرد، به صراحت مردم ایران را مورد اهانت قرار داد و ایرانیان را حامی تروریسم دانست: «تاکید می‌کنیم کشورهایی که حامی تروریسم هستند، خود را در معرض این تهدید قرار می‌دهند که قربانی شری شوند که خود گسترش می‌دهند». این در حالی است که اهانت به ایرانیان منحصر به پیام ترامپ نشد، چرا که بعد از او نماینده کنگره آمریکا نیز در اظهاراتی موهن گفت: «اخیراً شاهد حمله به ایران بوده‌ایم. من می‌خواهم این نکته را مطرح کنم و ببینم شما چه فکر می‌کنید؛ آیا این خوب نیست در نهایت کاری کنیم که آمریکا از سنی‌هایی حمایت کند که به حزب‌الله و شیعه‌هایی که برای ما تهدید هستند، حمله می‌کند؟ آیا این اقدام خوبی نیست؟»
تردیدی نیست که داعش را به تنهایی یارای این نیست که حتی همین عملیات کور اخیر را در ایران انجام دهد تا جایی که این واقعیت در پیام رهبر انقلاب نیز نمود دارد. آنجا که ایشان در پیام به مناسبت این حادثه تروریستی به صراحت از آمریکا و آل‌سعود نام بردند: «نتیجه‌ قطعی اینها چیزی جز افزایش نفرت از دولت‌های آمریکا و عوامل آنان در منطقه همچون سعودی نیست». ایشان البته قبل از این نیز بارها نقش حامیان داعش را مورد تاکید قرار داده بودند. به عنوان نمونه در سخنرانی 3 سال قبل در حرم مطهر امام خمینی(ره) نیز بر نقش حامیان داعش به عنوان عامل اصلی رخدادهای تروریستی تاکید کرده بودند: «امروز عده‌اى در بخش‌هاى مختلف دنیاى اسلام به ‌نام گروه‌هاى تکفیرى و وهابى و سَلَفى، علیه ایران، علیه شیعه، علیه تشیع، دارند تلاش می‌کنند، کارهاى بدى می‌کنند، کارهاى زشتى می‌کنند اما اینها دشمن‌هاى اصلى نیستند، این را همه بدانند. دشمنى می‌کنند، حماقت می‌کنند اما دشمن اصلى، آن کسى است که اینها را تحریک می‌کند، آن کسى است که پول در اختیارشان می‌گذارد، آن کسى است که وقتى انگیزه‌ آنها اندکى ضعیف شد، با وسایل گوناگون آنها را انگیزه‌دار می‌کند. دشمن اصلى، آن کسى است که تخم شکاف و اختلاف را بین آن گروه نادان و جاهل و ملت مظلوم ایران مى‌افشاند، اینها آن دست پنهان سرویس‌هاى امنیتى و اطلاعاتى است. البته از خودمان دفاع می‌کنیم، هر کسى به ما حمله کند، با مشت محکم ما مواجه خواهد شد، این طبیعى است اما معتقدیم اینها دشمنان اصلى نیستند، فریب‌خورده هستند. دشمن اصلى آن دشمن پشت پرده است، آن دست نه‌چندان پنهانى است که از آستین سرویس‌هاى امنیتى بیرون مى‌آید و گریبان مسلمانان را می‌گیرد و آنها را به جان هم مى‌اندازد».داعش نه می‌تواند به تنهایی عامل عملیات تروریستی تهران باشد و نه توانایی به هم ریختن منطقه و کشورهایی چون سوریه و عراق را در طول 6 سال اخیر داشته است بلکه همه مصیبت‌هایی که مردم منطقه در طول سال‌های اخیر از سوی تروریست‌های داعش متحمل شده‌اند، همگی با حمایت قاطع و تمام‌عیار آمریکا و برخی از دیگر هم‌پیمانانش صورت گرفته است. این واقعیتی است که البته به مذاق آمریکادوستان و بزک‌کنندگان چهره آمریکا در ایران خوش نیامده و رغبتی به پذیرش آن ندارند و در طول سال‌های اخیر نیز بارها سعی کرده‌اند نسبت به آن فرافکنی کنند اما مقامات ایالات متحده خود به وضوح به این مساله اذعان کرده‌اند.  به عنوان مثال هیلاری کلینتون، وزیر خارجه دولت اول اوباما در کتاب خود با عنوان «گزینه‌های دشوار» پیرامون ایجاد داعش در منطقه توسط آمریکا آورده است: «ما وارد جنگ عراق،‌ لیبی و سوریه شدیم و همه چیز بر وفق مراد و بسیار خوب بود اما ناگهان انقلاب مصر در 30 ژوئن رخ داد و همه چیز ظرف 72 ساعت تغییر کرد. من به 112 کشور جهان سفر کرده بودم و با برخی دوستان این توافق حاصل شد تا به محض اعلام تأسیس داعش این گروه به رسمیت شناخته شود اما ناگهان همه چیز فروپاشید. توافق شده بود دولت اسلامی [داعش] در روز 5/7/2013 اعلام شود و ما منتظر اعلام تاسیس آن بودیم تا ما و اروپا هرچه سریع‌تر آن را به رسمیت بشناسیم». این در حالی است که وی حتی در موارد دیگر نیز به طور علنی از اقدامات دولت آمریکا برای ایجاد داعش در منطقه و حمایت از این گروهک تروریستی سخن گفته است.