شاخص کل بازار سرمایه در پایان معاملات روز گذشته با 16 هزار و 693 واحد افزایش به رقم یک میلیون و 375 هزار و 541 واحد رسید. همچنین شاخص کل هم‌وزن هم در پایان معاملات روز گذشته با 4 هزار و 915 واحد افزایش به رقم 387 هزار و 607 واحد رسید. در معاملات روز گذشته بازار سرمایه، حدود 12 میلیارد سهم به ارزش تقریبی 12 هزار میلیارد تومان معامله شد.

گروه اقتصادی: پس از مرغ، حالا نوبت محصولات لبنی است که مردم را با قیمت‌های جدید شوکه کند. طی روزهای اخیر قیمت محصولات لبنی به شکل قابل توجهی افزایش یافته است. بررسی ریشه‌های گرانی‌های اخیر، نقش پررنگ سوءمدیریت دولت در شکل‌گیری این وضعیت را نشان می‌دهد. از جمله موارد این سوءمدیریت‌ها، ناتوانی دولت در مدیریت توزیع نهاده‌ها میان دامداران و مرغداران است؛ موضوعی که معاون وزیر جهاد کشاورزی هم اخیرا به آن اذعان و اعلام کرده نهاده‌ها به اندازه کافی در اختیار دامداران و مرغداران قرار نگرفته است. 

* * *

امواج تورم همچنان بر معیشت مردم فرود می‌آید و هر بار ضربه سهمگین‌تری را وارد می‌کند. تقریبا هفته‌ای نیست که خبر افزایش یکباره قیمت کالایی بویژه کالاهای اساسی، مردم را شوکه نکند. پس از افزایش 35 درصدی قیمت مرغ طی یک هفته، حالا نوبت لبنیات است که سوار بر امواج تورم، مردم را شگفت‌زده کند. در روزهای اخیر مردم با مراجعه به فروشگاه‌ها و با دیدن قیمت لبنیات، شوک تازه‌ای را تجربه کردند. طی ۲ روز ابتدایی هفته جاری، ۲ خبر در رابطه با قیمت محصولات لبنی منتشر شد. خبر اول، آزاد شدن قیمت کره و خارج شدن این محصول از قیمت‌گذاری تثبیتی بود. خبر دیگر اما قیمت جدید سایر محصولات لبنی بود که ستاد تنظیم بازار آنها را به تصویب رسانده است. 

 

* قیمت کره آزاد شد

ابتدای هفته جاری بود که کارگروه تنظیم بازار، کره را از شمول قیمت‌گذاری حذف کرد و به این ترتیب قیمت کره آزاد شد. بر اساس تصمیم روز شنبه هفته جاری کارگروه تنظیم بازار، با توجه به تغییر نرخ ارز رسمی (4200 تومانی) برای واردات کره از گروه یک اولویت ارزی به گروه ۲ (ارز نیمایی)، قیمت‌گذاری تثبیتی این محصول برداشته شد. در مصوبه ستاد تنظیم بازار آمده است: با توجه به نرخ ارز کره (انتقال از گروه یک به گروه ۲) و اتمام موجودی آن به نرخ ارز رسمی و از آنجا که اقلام گروه ۲ مشمول قیمت‌گذاری تثبیتی نیست، مقرر شد واحدهای تولید‌کننده کره نسبت به تعیین قیمت با رعایت ضوابط قیمت‌گذاری هیات تعیین و تثبیت قیمت‌ها اقدام کنند. در همین راستا سخنگوی انجمن صنایع لبنی با اشاره به آزاد شدن قیمت کره گفت: انتقال کره از گروه یک تخصیص ارز (ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی) به گروه ۲ تخصیص ارز (ارز نیمایی) تصمیم خوبی است و با توجه به رقابتی که در بازار میان تولیدکنندگان وجود دارد، حتماً از جهت قیمت به تعادل خواهد رسید اما لازم است کل زنجیره صنعت لبنیات از قیمت‌گذاری دستوری خارج شود تا این تصمیم درست ابتر نماند. سیدمحمدرضا بنی‌طبا اعلام کرد: شاید قیمت کره حیوانی اندکی افزایش یابد اما به دلیل رقابتی که بین شرکت‌های لبنی وجود دارد، مجددا به ثبات و حتی کاهش قیمت خواهد انجامید اما شرط تحقق آن این است که قیمت چربی و شیرخام نیز با دخالت دولت در قیمت‌گذاری مختل نشود و افزایش پیدا نکند. در واقع کل زنجیره صنعت لبنیات باید از قیمت‌گذاری دستوری خارج شود تا رقابت تولیدکنندگان و نظام عرضه و تقاضا به سود مصرف‌کننده عمل کند. 

 

* افزایش 55 درصدی قیمت شیر خام

یک روز پس از اعلام خبر آزاد شدن قیمت کره، قیمت‌های مصوب جدید ستاد تنظیم بازار برای سایر محصولات لبنی اعلام شد. یکشنبه هفته جاری ستاد تنظیم بازار اعلام کرد با توجه به درخواست تشکل‌ها و انجمن‌های مربوط و وزارت جهاد کشاورزی برای اصلاح نرخ شیرخام و محاسبه سهم اثر نرخ جدید نهاده‌ها و سایر هزینه‌های تولید، کمیته مربوط با مسؤولیت سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان تشکیل و قیمت فروش شیر خام (با مشخصات 2/3 درصد چربی و بار میکروبی زیر ۱۰۰هزار) مبلغ ۴۵۰۰ تومان به ازای هر کیلوگرم در دامداری تصویب شد. همچنین در این ستاد مصوب شد به ازای هر 1/0 درصد افزایش یا کاهش درصد چربی مبلغ ۶۰ تومان متناسب با افزایش یا کاهش درصد چربی به قیمت مصوب شیر خام اضافه یا کسر شود.  با توجه به سهم اثر شیر خام در تولید محصولات لبنی، قیمت ۱۰ قلم محصولات لبنی پرمصرف مشمول قیمت‌گذاری تثبیتی (شیر، ماست و پنیر) نیز توسط کمیته مربوط با مسؤولیت سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان تعیین شد. بر این اساس قیمت شیر بطری یک لیتری کم‌چرب 5/1 درصد 71هزار ریال، شیر بطری یک لیتری نیم‌چرب 2 درصد 75 هزار ریال، شیر بطری یک لیتری پرچرب 3 درصد 85 هزار ریال و شیر بطری یک لیتری کامل 2/3 درصد 86 هزار ریال تعیین شد. همچنین قیمت شیر نایلونی 900 گرمی کم‌چرب 5/1 درصد 54 هزار ریال و پنیر یواف 400 گرمی 145 هزار ریال تعیین شد. قیمت ماست 900 گرمی کم‌چرب 5/1 درصد 80 هزار ریال و قیمت ماست 900 گرمی پرچرب 3 درصد نیز 97 هزار ریال مصوب شد. در این کمیته همچنین قیمت ماست دبه‌ای 2500 گرمی کم‌چرب 5/1درصد و پرچرب 3 درصد به ترتیب 210 هزار ریال و 240هزار ریال به تصویب رسید.

 

***

گروه اقتصادی: قیمت مرغ در حال خلق رکوردهایی جدید است و همین موضوع فشار بسیار زیادی بر معیشت مردم وارد کرده است. در این میان دولتی‌ها به جای حل ریشه‌ای این موضوع، مشکل را گردن یکدیگر می‌اندازند و دلخوش به توزیع‌های قطره‌‌چکانی مرغ با قیمت‌هایی پایین‌تر در سطح شهر هستند؛ موضوعی که باعث ازدحام جمعیت در مقابل فروشگاه‌ها آن هم در این شرایط وخیم کرونایی شده است. به گزارش «وطن امروز»، قیمت هر کیلو مرغ دیروز نسبت به روز گذشته کمی کاهش پیدا کرد و در خرده‌فروشی‌ها به 33 تا 34 هزار تومان رسید. اصلی‌ترین دلیل کاهش قیمت مرغ توزیع مرغ‌های ارزان‌قیمت‌‌ در برخی مراکز توزیع مرغ بود. برای مثال در میدان میوه و تره‌بار بهمن که اصلی‌ترین مرکز توزیع محصولات دام و طیور در پایتخت به حساب می‌آید، مرغ با قیمت کیلویی 18500 تومان فروخته شد. همین عرضه‌های محدود در برخی مراکز خرید باعث کاهش 2 تا 3 هزار تومانی مرغ در خرده‌فروشی‌ها شد. نکته سیاه این اتفاق اما تجمع خطرناک مردم در این فروشگاه‌ها بود به طوری که هیچ پروتکل بهداشتی‌ای رعایت نشده بود. نباید فراموش کرد هم‌اکنون کرونا روزانه جان بیش از 400 نفر را در کشورمان می‌گیرد. 

وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره افزایش قیمت گوشت مرغ و تخم‌مرغ، با اشاره به تقسیم کار با وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: در حوزه گوشت قرمز و مرغ و تخم‌مرغ مسؤولیت بر عهده وزارت جهاد کشاورزی است. 

علیرضا رزم‌حسینی با بیان اینکه ما به عنوان تامین‌کننده نهاده‌های دامی تاکنون ۱/۴ میلیون تن کالا را از گمرکات ترخیص کرده‌ایم، افزود: در مجموع ۴ میلیون و ۳۰۰ هزار تن کالا در بندرعباس و بندر امام خمینی(ره) وجود داشت که با توجه به دستور رئیس‌جمهور و بازدید بنده به سرعت در حال ترخیص است. وزیر صمت گفت: کالا‌های ترخیص شده تحویل وزارت جهاد کشاورزی می‌شود که این وزارتخانه باید از طریق سامانه بازارگاه توزیع کند. 

وی افزود: وزارت جهاد کشاورزی مطالبه افزایش قیمت برخی کالا‌ها را داشت که ستاد تنظیم بازار در برابر آن مقاومت کرد. معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری تهران هم در این رابطه گفت: بی‌تدبیری وزارت جهاد کشاورزی رشد بی‌رویه قیمت مرغ را رقم ‌زده است. 

حشمت‌الله عسگری اظهار داشت: به ‌رغم اینکه دولت به زحمت ارز مورد نیاز تهیه نهاده‌های دامی را تأمین می‌کند، لیکن شبکه ناقص «نهاده-کالا» باعث شده است عملا این ابزار منجر به تنظیم بازار و حمایت از بازار نشود. 

وی افزود: سیستم بازارگاه بدرستی عمل نمی‌کند و به آن نسبتی که نهاده یارانه‌ای تأمین می‌شود، مرغ یارانه‌ای از مرغدار تحویل گرفته نمی‌شود. اشتباه هم از آنجا ناشی می‌شود که ابتدا نهاده را به مرغدار تحویل می‌دهند، بعد دنبال آنها می‌دوند. 

این موضوعات در حالی بیان می‌شود که تولیدکنندگان مرغ می‌گویند اساسا نهاده‌ای برای آنها در بازارگاه وجود ندارد و نمی‌توانند از این سامانه نهاده دریافت کنند. 

دولتی‌ها در حالی موضوع قیمت مرغ را گردن یکدیگر می‌اندازند که قیمت مرغ مردادماه سال 92 در بالاترین حالت خود تنها 6 هزار تومان بوده است. ناگفته نماند طبق گزارش‌های سازمان آمار هم قیمت مرغ ماشینی در ابتدای سال جاری کیلویی 11 هزار تومان بوده است. این رشد عجیب قیمت مرغ ظرف چند ماه هیچ دلیل منطقی‌ای ندارد. سه‌گانه بدسلیقگی تخصیص ارز برای واردات نهاده‌های دامی،‌ نبود مدیریت در توزیع نهاده و نداشتن سیاست درست مدیریت زنجیره تامین مرغ را باید اصلی‌ترین دلایل پیدایش شرایط کنونی دانست. 

دولتی‌ها اما علاقه بسیاری دارند موضوع گرانی مرغ را مانند افزایش قیمت ارز به حضور دلالان و سودجویان و دست‌های پشت ‌پرده ارتباط دهند اما آنچه آشکار است اساسا نهاده‌ای به تولید‌کنندگان تحویل داده نشده و از سوی دیگر بررسی میزان ارز تخصیص یافته به نهاده‌های دامی نشان می‌دهد این میزان کاهش فاحشی نسبت به سال گذشته داشته است.

 

* سازمان بازرسی : موضوع مرغ را از ابتدای سال هشدار دادیم

رئیس سازمان بازرسی درباره افزایش قیمت مرغ اظهار داشت: قیمت مرغ ظرف یک هفته از 23هزار تومان به بیش از 35 هزار تومان افزایش یافته است. این موضوع را ما از ابتدای سال تاکنون در چندین گزارش هشداری به مسؤولان ذی‌ربط اطلاع دادیم و علل آن را هم گفتیم، نحوه اقدام و راهکار هم ارائه کردیم. حسن درویشیان افزود: یکی از عوامل کمبود شدید نهاده است که اخیرا وزارت صمت اقدامی را در رابطه با ترخیص نهاده‌های رسوب کرده در گمرک انجام داده است،  همچنین عدم افزایش قیمت جوجه یک روزه با وجود افزایش قیمت نهاده که پایه تولید مرغ همین جوجه‌های یک روزه است. به‌رغم اینکه قیمت مرغ افزایش پیدا کرده اما قیمت جوجه یک‌روزه افزایش پیدا نکرد که باعث ضرر و زیان تولیدکنندگان جوجه یک روزه شده است.

 

گزارش بانک مرکزی از متغیرهای اقتصادی بهار 99

رشد نفتی منفی 8/2 و غیرنفتی منفی 6/0 درصدی

بانک مرکزی روز گذشته گزارش نماگرهای اقتصادی ۳ ماه اول سال 99 را منتشر کرد. طبق گزارش بانک مرکزی، رشد تولید ناخالص داخلی با نفت در ۳ ماه نخست سال ۱۳۹۹، به رقم منفی 8/2 درصد و رشد تولید ناخالص داخلی بدون نفت نیز به رقم منفی 6/0 درصد رسیده است. همچنین در بخش تجارت خارجی، صادرات کالا (FOB) ۸۹۳۸ میلیون دلار اعلام شده است. در مقابل ۹۱۵۰ میلیون دلار واردات کالا (FOB) ثبت شده است که نشان می‌دهد تراز بازرگانی به رقم منفی ۲۱۲ میلیون دلار رسیده است. طبق این گزارش رقم نقدینگی در خردادماه ۹۹ نسبت به پایان سال قبل، 5/7 درصد رشد داشته و رشد پول و شبه‌پول نیز در این مدت به ترتیب 5/17 و 4/5  درصد برآورد شده است. همچنین جدیدترین گزارش بانک مرکزی از شاخص‌های عمده اقتصادی در ۳ ماه نخست سال 99 نشان می‌دهد در بخش جمعیت و نیروی انسانی، جمعیت فعال کشور در این بازه زمانی 5/25 میلیون نفر بوده است. همچنین نرخ بیکاری در بهار امسال به رقم 8/9 درصد رسیده است.

***

دلار ۲۵ هزار و ۶۰۰ تومان شد

قیمت دلار در صرافی‌های بانکی با افزایش نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری قبل ۲۵ هزار و ۶۰۰ تومان تعیین شد. تشدید نوسانات ارزی موجب شد بازارساز تصمیم جدی برای مدیریت عرضه و تقاضا بگیرد و بر همین اساس علاوه بر افزایش عرضه در بازار با برداشتن سقف فروش در سامانه نیما، ازسرگیری فروش ارز سهمیه‌ای، آزاد شدن فروش ارز پتروشیمی‌ها در صرافی‌های غیربانکی و کاهش اختلاف دلار در بازار رسمی و آزاد، مقدمات کاهش نوسانات قیمتی را در بازار ارز فراهم کرد. با افزایش قیمت ارز در بازار آزاد، قیمت خرید و فروش ارز در صرافی‌های بانکی نیز افزایش یافت؛ قیمت دلار برای نخستین‌بار یکشنبه 20 مهر در صرافی‌های بانکی وارد کانال 31هزار تومان شد؛ فعالان بازار آن زمان بر این‌ باور بودند که رشد چشمگیر قیمت طلا و ارز، واکنش هیجانی بازار به اقدام جدید آمریکا بود که 18 بانک ایرانی را در لیست تحریم‌های ثانویه خود قرار داد. بر خلاف هفته‌های قبل، طی چند روز گذشته نرخ‌ها در بازار ارز نزولی شد؛ سیر نزولی قیمت‌ها در حالی در بازار ارز از عصر چهارشنبه 14 آبان‌ماه آغاز شد که قیمت دلار با کاهش حدود 7هزار تومانی همراه بود و از 30هزار تومان ظهر چهارشنبه به 23 هزار تومان در صبح روز یکشنبه 18 آبان رسید. مهم‌ترین عامل تأثیرگذار بر بازار ارز از دیدگاه فعالان حاضر در خیابان فردوسی، چشم‌انداز مثبت به آینده بازار است؛ از آنجا که از ماه قبل بازار به انتخابات آمریکا چشم دوخته بود و براساس نظرسنجی‌های قبل از انتخابات جهت‌گیری ارز مشخص می‌شد با نهایی شدن گزینه ریاست‌جمهوری آمریکا، سناریوهای بدبینانه برای آینده کنار رفت و بازار با امیدواری به آینده دچار ریزش قیمت‌ها شد. دیروز قیمت فروش دلار در صرافی‌ها با افزایش نسبت به قیمت‌های پایانی روز کاری قبل 25 هزار و 600 تومان و قیمت خرید دلار نیز با اختلاف 1000تومانی نسبت به قیمت فروش، 24 هزار و 600 تومان تعیین شد. 

***

قاچاق سالانه ۲۰ میلیارد نخ سیگار به کشور کار قاچاقچی‌های خرد نیست

عضو کمیته سیاست‌گذاری کنترل دخانیات گفت: اگر فرض کنیم ۲۰ میلیارد نخ سیگار قاچاق، رقم صحیحی باشد، ورود این حجم به بازار کشور را نمی‌توان به حساب قاچاقچی‌های خرد گذاشت. مدیرکل دفتر پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با اشاره به اینکه قاچاق دخانیات باید علت‌یابی شود، گفت: برآورد مصرف سالانه سیگار در ایران بین 60 تا 65 میلیارد نخ است. امیرمحمد پرهام‌فر با بیان اینکه در 6 ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه پارسال 5 درصد کاهش تولید داشته‌ایم، افزود: حدود 25 میلیارد نخ سیگار در داخل کشور تولید شده است که اگر این کاهش را به کل امسال تعمیم دهیم، پیش‌بینی تقریبی امسال تولید سیگار در داخل کشور حدود 50 میلیارد نخ است. وی اضافه کرد: برای مسیر‌های اصلی قاچاق سیگار، مراکز دپو و مراکز عرضه آن اقدام‌های متعددی انجام شده است و اکنون میزان موفقیت در بخش برخورد با قاچاق کالای دخانی و سیگار نسبت به دیگر گروه‌های کالایی، بیشتر و نیروی انتظامی بیشترین تمرکز را در این بخش داشته است. مدیر کل دفتر پیشگیری ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با بیان اینکه بیشترین روش ورود سیگار قاچاق به کشور از طریق ترانزیت برگشتی است، گفت: درباره این مسأله از سال 1394 بحث و در همان زمان مصوب شد که عبور محموله‌های ترانزیتی دخانی از کشور باید کنترل و با صدور مجوز خاص از وزارت صنعت، معدن و تجارت باشد تا بتوانیم میزان ترانزیت عبوری از کشور را هم با میزان واردات رسمی همان کالا به کشور و هم با میزان مصرف آن در کشور‌های مقصد ترانزیتی انطباق دهیم.