نیروهای اوکراینی روز شنبه مدعی ورود به شهر کوپیانسک در شرق اوکراین شدند؛ شهری کلیدی که ماه‌ها در اختیار نیروهای روسیه بوده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، ارتش کی‌یف در روزهای اخیر پیشروی عمیق‌تری به شرق اوکراین داشته و آنطور که ادعا می‌شود نیروهای روس را در یک ضدحمله تحت فشار قرار داده است. در این میان، نیروهای ویژه اوکراین تصاویری را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند که به گفته آنها، افسران‌شان در شهر کوپیانسک را نشان می‌دهد. نیروهای اوکراینی با صدور بیانیه‌ای مدعی شدند این شهر همیشه اوکراینی بوده است و خواهد بود. یک مقام منطقه‌ای نیز به طور جداگانه تصویری از نظامیان اوکراینی را در این شهر شرقی منتشر کرد. نیروهای روسیه کمتر از یک هفته پس از آنکه مسکو عملیات نظامی‌اش در اوکراین را آغاز کرد، این شهر را تصاحب کرده بودند. این ادعا مطرح است که اشغال کامل شهر کوپیانسک توسط نیروهای اوکراینی، مشکلی جدی برای مسکو ایجاد می‌کند، زیرا شهر در مسیرهای تدارکاتی به سمت سایر مواضع روسیه در خط مقدم شرقی قرار دارد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، نیروهای اوکراینی در روزهای اخیر به سرعت در شرق کشور پیشروی کرده‌اند و ناظران درگیری گفته‌اند ارتش کی‌یف احتمالا به سایر شهرهای تحت کنترل روس‌ها اعمال فشار می‌کند. این شهرها شامل شهر ایزیوم با جمعیت تقریبی ۴۵ هزار نفر تا قبل از جنگ است که به عنوان موضعی مهم برای عملیات نظامی روسیه در نظر گرفته شده است. 

 

* غلات اوکراین برای جبران بدهی‌ به اروپا می‌رود

اوکراین، غلات خود را در برابر دریافت کمک خارجی برای خرید تسلیحات با اروپا تهاتر می‌کند، در نتیجه احتمالا این کشور در زمستان غذای کافی برای مردم خود نخواهد داشت. به گزارش راشاتودی، ایگور کلوپنکو، اقتصاددان معتقد است به دلیل صادرات نامتناسب غلات بر اساس توافق با میانجیگری سازمان ملل که می‌تواند بدهی عظیم برای خرید تسلیحات و کمک‌ها به این کشور را جبران کند، اوکراین احتمالا زمستان امسال با کمبود مواد غذایی مواجه شود. بر اساس برآورد کلوپنکو، بدهی اوکراین به غرب در نیمه نخست امسال به 70 تا 100 میلیارد دلار رسیده است. وی مطمئن است که اوکراین هرگز نخواهد توانست این پول را پرداخت کند. در عوض، غلات خود را در برابر دریافت تضمین برای کمک بیشتر در آینده تهاتر می‌کند. وی افزود: «در نتیجه، اوکراین احتمالا در موضوع غذا با مشکل مواجه خواهد شد، زیرا مقامات این کشور حاضرند بدون فکر کردن درباره مردم، همه چیز را به غرب بدهند». بیش از 2.3 میلیون تن غله، گندم، جو و سایر محصولات کشاورزی از طریق کریدور دریای سیاه از اوکراین در بازه زمانی یکم آگوست تا 7 سپتامبر صادر شده است.

 روزنامه اسپانیایی «ال پاییس» روز پنجشنبه گزارش داد، حداقل 38 درصد از این غلات در حال حاضر به جای کشورهای در حال توسعه در آفریقا به اتحادیه اروپایی صادر شده است.

 وی افزود: «اروپا نمی‌تواند علنا بپذیرد که غلات اوکراینی در سفره اروپایی‌ها قرار می‌گیرد و نه در آفریقای گرسنه». انتظار می‌رود روسیه فصل برداشت بی‌سابقه‌ای در سال جاری داشته باشد و این اقتصاددان معتقد است غلات روسیه به کشورهای آفریقایی فرستاده خواهد شد. 

 

گروه اقتصادی: اتفاقات اخیر بین‌المللی بویژه حضور نظامی روسیه در مرزهای اوکراین، جهان را در آستانه ورود به دورانی از نظم جدید قرار داده است؛ اروپا درگیر بحران انرژی است، سازمان‌های حامی حقوق بشر هشدار قحطی می‌دهند، نماگرهای اقتصادی از رکودی فراگیر می‌گوید و در این بین بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول هم نسبت به تورم‌های بلندمدت به دولت‌ها اخطار می‌دهند. در پس تمام این رویدادها اتحاد کشورهای غربی با یکدیگر بیش از پیش در حال مستحکم‌تر شدن است؛ موضوعی که بر ایجاد گزاره دوقطبی شرق و غرب دامن می‌زند. حالا کشورهای شرق که نقطه اشتراک آنها داشتن زخمی از تحریم‌ است، بیش از گذشته به دنبال احیای رابطه با یکدیگر هستند. اظهارات اخیر رئیس‌جمهور روسیه نیز ناظر به همین موضوع است. ولادیمیر پوتین که در چند ماه اخیر به انحای مختلف سعی کرده نشان دهد ارتباط دیپلماتیک و سیاسی مناسبی با جمهوری اسلامی ایران دارد، گفته است: «روسیه در ورود به بازارهای ایران و خاورمیانه به دنبال فرصت‌های بیشتر است. اکنون اقتصاد در آسیا سریع‌تر از غرب رشد می‌کند و این روند ادامه‌دار خواهد بود». با توجه به مسیرهای تجاری شمال- جنوب و اشتراکات ۲ کشور، ارتباط تجاری بین روسیه و ایران می‌تواند فرصتی مناسب برای اقتصاد ۲ کشور باشد. اینطور که پیداست روسیه برای گام برداشتن در این مسیر مصمم است، پس شایسته است مسؤولان دولتی کشورمان هم از این فرصت به بهترین شکل استفاده کنند تا مانند فرصت هند از دست نرود. روسیه سالانه بیش از 200 میلیارد دلار واردات از کشورهای مختلف دارد که تنها نیم درصد آن مربوط به ایران است. این در حالی است که بخش قابل توجهی از واردات روسیه اقلام خوراکی و مشتقات آن (‌12 درصد واردات سال 2018) است که توان تولیدی مناسبی در کشور ما در این زمینه وجود دارد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، از گذشته تاکنون کشورهای منطقه و همسایگان به دلیل فاصله نزدیک به یکدیگر در اولویت تجارت قرار داشته‌اند. ایران نیز به دلیل برخورداری از موقعیت جغرافیایی ممتاز و همسایگی با 15 کشور و همچنین وجود 25 کشور منطقه‌ای از فرصت کم‌نظیری برای توسعه تجارت خارجی برخوردار است اما در سال‌های اخیر به دلیل کم‌توجهی دولت قبل به افزایش سطح تجارت با کشورهای منطقه، دستاورد قابل قبولی نداشته و حتی در بعضی زمینه‌ها با پسرفت مواجه بوده‌ایم. حال دولت سیزدهم یکی از اصلی‌ترین برنامه‌های خود را تجارت منطقه‌ای و ارتباط با کشورهای همسایه و منطقه می‌داند. 

در یک سال اخیر پس از آغاز کار دولت، رئیس‌جمهور و وزرای مختلف کابینه به طور مستمر سفرهایی جهت ارتقای همکاری‌های اقتصادی به کشورهای منطقه‌ داشته‌اند. یکی از مهم‌ترین کشور‌هایی که دولت سیزدهم در یک سال اخیر روابط اقتصادی و سیاسی خود را با آن گسترش داد، روسیه بود. روسیه که یکی از اقتصادهای نوظهور دهه گذشته بوده، با جمعیت 146 میلیون نفری و واردات 231 میلیارد دلاری در سال 2020 به یکی از جذاب‌ترین بازارهای رو به رشد مصرفی در دنیا مبدل شده است. این در حالی است حجم تجارت خارجی بین روسیه و جمهوری اسلامی ایران کمتر از 2.5 میلیارد دلار است. 

سال 2020 مبادلات تجاری ایران با روسیه کمتر از نیم درصد از کل حجم تجارت خارجی روسیه بوده است. هر چند طی سال‌های اخیر با پیوستن ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا، روابط تجاری- اقتصادی ۲ کشور بهبود یافته اما با پتانسیل صادراتی ایران به روسیه بسیار فاصله دارد. 

بر اساس آمار در سال 1400 ایران بیش از 540 میلیون دلار کالا به روسیه صادرات داشته که این امر نشان می‌دهد سهم ایران از بازار جذاب این کشور تنها ۲۵ صدم درصد است. 

اینطور که پیداست دولت سیزدهم به دنبال آن است سهم صادرات ایران به روسیه از رقم ۵ میلیارد دلار پیشی بگیرد و سهم از بازار روسیه 2.5 درصد شود. بدین منظور ایران موافقتنامه اوراسیا را منعقد کرده که تجار به آن بسیار نظر مثبتی دارند. در این موافقتنامه کشورهای ارمنستان، بلاروس، روسیه، قرقیزستان، قزاقستان و ایران حضور دارند. در موافقتنامه تجارت ترجیحی که در حال اجراست، صادرات ایران به اتحادیه اوراسیا در اقلام تحت پوشش توافقنامه ۸۲ درصد افزایش یافته است. 

 

* ضرورت رفع موانع موجود

در عین آنکه ظرفیت‌های زیادی برای مبادلات تجاری بین ۲ کشور وجود دارد اما موانعی هم هست که بدون رفع آنها، روابط تجاری کاری دشوار خواهد بود. حفظ کیفیت تولید، رعایت استانداردهای کشور مقصد و حمایت بانک مرکزی برای اجرای پیمان‌های ارزی از جمله این موانع است که باید برطرف شود. 

توجه تولیدکنندگان و صادرکنندگان به استانداردهای کشور مقصد و حفظ مستمر کیفیت کالا از جمله عوامل رقابت‌پذیری کالای ایرانی در بازار است. اگر چه همه کالاهای صادراتی به کشور روسیه مشمول مقررات استاندارد ملی اجباری کشور نمی‌شود، لیکن در حوزه صادرات رعایت آنالیز و استاندارد کشور مقصد یا مشتری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، لذا ضرورت دارد فعالان اقتصادی بر رعایت استاندارد‌های مبدأ و مقصد و خواسته مشتری تمرکز و توجه ویژه داشته باشند. 

از سوی دیگر همسو با فعالیت‌های تجار و فعالان اقتصادی، معاونت دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه باید در راستای کمک به افزایش مبادلات اقتصادی ۲ کشور با استفاده از ظرفیت متخصصان سازمان‌های موثر در تجارت خارجی از قبیل گمرک جمهوری اسلامی ایران، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سازمان توسعه تجارت ایران و سایر سازمان‌ها به منظور ارتقای سطح تجاری و توسعه دیپلماسی اقتصادی کشور با هدف تسریع در رفع مشکلات اقتصادی کشور و مردم اقدامات لازم را انجام دهد. 

در واقع باید دانست ضعیف بودن بخش خصوصی در کشورمان، یکی از موانع مهم ضعف در مناسبات تجاری ایران با روسیه است. متاسفانه تجار ایران در بازار بزرگ روسیه به شکل فردی وارد مبادلات تجاری می‌شوند و بعضا چون با بازار روسیه آشنا نیستند، دچار مشکلات متعددی می‌شوند. بیشتر تجار ایران در روسیه در سطوح کوچک فعالیت دارند و این امر برای کار با بازار بزرگ روسیه تناسب ندارد. 

تولیدکنندگان ایرانی به روش‌های سنتی محصولات خود را به بازارها ارسال می‌کنند که مسلما برای بازارهایی مانند روسیه مناسب نیست. باید دانست موضوعات مختلفی مانند شبکه‌های حمل‌و‌نقل کانتینری، تکنولوژی‌های مدرن در حوزه بسته‌بندی و داشتن پایانه‌های صادراتی از مواردی است که تاکنون در کشور ما توسعه کافی نیافته است، در نتیجه برای صادرات محصولات باکیفیت و همچنین حفظ کیفیت اولیه تا رسیدن به بازار مصرف با مشکل مواجهیم. به عبارت دیگر اگر چه برخی محصولات کشاورزی ایرانی به بازار روسیه می‌رسد ولی متأسفانه نتوانسته‌ایم شبکه‌ای منسجم و منظم برای مسیر صادراتی ایجاد کنیم. 

 

* فرصت‌های اقتصادی 2 کشور برای صادرات و واردات

«میوه» یکی از مهم‌ترین اقلام صادراتی ایران به روسیه است. سالانه مقادیر قابل توجهی کیوی، سیب، گیلاس، پرتقال، انار، خرما و... به روسیه صادر می‌شود. 5 قلم عمده صادراتی به روسیه، پلی‌استرن، پسته، آلبالو، فلفل‌فرنگی و هلو است که این اقلام ۳۸ درصد کل صادرات به روسیه است. همچنین اقلام عمده وارداتی از روسیه شامل گندم، ذرت دامی، جو، چوب و روغن دانه آفتابگردان است که این اقلام ۷۲ درصد کل واردات از روسیه را به خود اختصاص داده است. 

روسیه یکی از بازارهای مصرف لاستیک بویژه لاستیک ماشین‌های سنگین است، چون بسیار وسیع است و تولید‌کننده غلات است و تمام غلات نیز با ماشین‌های سنگین جا‌به‌جا می‌شود. از طرفی در روسیه، اختلاف دمای تابستان و زمستان بسیار بالاست و لاستیک‌ زود فرسوده می‌شود. 

بنا بر آمار، ایران در بسیاری از کالاهای وارداتی روسیه دارای مزیت رقابتی است. ۲ کارخانه بزرگ خودروسازی در ایران وجود دارد و قطعه‌سازان بسیاری در کشور ما فعال هستند. 10 درصد واردات روسیه خودرو و لوازم آن است که فرصت بسیار مناسبی برای کارخانه‌های خودرو و قطعات ما که در حال حاضر درگیر مشکلات عدم تقاضای بازار در داخل هستند، ایجاد می‌کند. 4 درصد واردات روسیه را محصولات دارویی تشکیل می‌دهد. با توجه به اینکه 95 درصد محصولات دارویی ما تولید داخل است، می‌توانیم از فرصت‌های این حوزه نیز استفاده کنیم. در واقع شرکت‌های دارویی ما برای گسترش بازار‌های خود می‌توانند از فرصت بازار روسیه استفاده کنند. 

 

 

«بر اساس قانون، مجازات کشیدن سلاح به قصد جان و مال مردم محاربه‌ است و حکمش اعدام است». این جمله را دیروز قاضی ابوالقاسم صلواتی در دادگاه متهم زورگیر بزرگراه نیایش اعلام کرد. بنا بر این گزارش، جلسه دادگاه رسیدگی به پرونده خفت‌گیری و سرقت مقرون به آزار با استفاده از سلاح سرد دیروز در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب و به ریاست قاضی ابوالقاسم صلواتی برگزار شد. قاضی صلواتی با اشاره به اینکه این جلسه دادگاه با حضور مستشار، نماینده دادستان، شکات، متهم و وکیل وی برگزار می‌شود، از نماینده دادستان خواست با حضور در جایگاه، کیفرخواست متهم حبیب‌اللهی تبعه کشور افغانستان را قرائت کند. نماینده دادستان با تشریح اتهامات متهم اظهار کرد: محاربه از طریق کشیدن سلاح سرد برای بردن اموال مردم و ناامن کردن جامعه، مباشرت در چند فقره سرقت مقرون به آزار، مشارکت در چندین فقره سرقت تلفن همراه در بزرگراه‌های آیت‌الله هاشمی (نیایش)، رسالت، شهید چمران، شیخ فضل‌الله نوری، شهید همت، شهید باقری و محله‌های هلال‌احمر، یوسف‌آباد، پاسداران، میدان کاج، تهرانپارس، شوش، خیابان‌های خیام جنوبی، حافظ، جانبازان، فلکه اول و دوم تهرانپارس و همچنین جنب چند ایستگاه مترو و بی‌آر‌تی، از اتهامات متهم پرونده است. نماینده دادستان با بیان اینکه متهم به همراه همدست خود اقدام به سرقت تلفن همراه شهروندان می‌کرده است، گفت: اقدامات متهم به نحوی بوده که علاوه بر ایجاد رعب و وحشت با استفاده از سلاح قمه و چاقو علیه اموال مردم اقدام کرده و با ایجاد ناامنی تلفن‌های همراه شهروندان را سرقت کرده است. وی با بیان اینکه ۵۶ نفر از شکات، متهم پرونده را شناسایی کرده‌اند، گفت: متهم در اقاریر خود به ۱۰۰ فقره سرقت اعتراف کرده است. در ادامه جلسه دادگاه چند نفر از شکات با حضور در جایگاه اعلام کردند با تهدید شدن به وسیله سلاح سرد قمه، تلفن‌های همراه‌شان توسط متهم به سرقت رفته است و از ریاست جلسه دادگاه اعمال اشد مجازات علیه متهم را خواستار شدند. در ادامه جلسه قاضی صلواتی خطاب به متهم گفت: اتهام شما محاربه از طریق کشیدن سلاح سرد به قصد بردن اموال مردم و ایجاد ناامنی و همچنین سرقت مقرون به آزار است، از اتهامات خود چه دفاعی دارید؟ متهم ضمن معرفی خود مدعی شد شکات را نمی‌شناسد که قاضی خطاب به وی گفت: تمام شکات در مواجهه حضوری در دادسرا جنابعالی را شناسایی کرده‌اند، همچنین فیلم‌های ارتکاب سرقت‌های شما موجود است. 

در ادامه جلسه دادگاه، قاضی سوالاتی را از متهم درباره نحوه انجام سرقت‌ها پرسید که وی نحوه انجام سرقت‌های خود و فروش اموال مسروقه با مشارکت همدستش را تشریح کرد. پس از اخذ دفاعیات متهم، با اعلام قاضی صلواتی وکیل متهم با حضور در جایگاه از موکل خود دفاع و اظهارات خود را مطرح کرد. در پایان جلسه نیز متهم مجددا با دستور قاضی در جایگاه قرار گرفت و گفت: از اعمال مجرمانه‌ای که مرتکب شده‌ام، پشیمان هستم و تقاضای بخشش دارم. قاضی صلواتی در این جلسه دادگاه به کسانی که اقدام به جرائم خشن و سرقت‌های مقرون به آزار می‌کنند و امنیت روانی جامعه را برهم می‌زنند هشدار داد: بر اساس ماده ۲۷۹ قانون مجازات اسلامی، مجازات کشیدن سلاح به قصد جان، مال و ناموس مردم یا ارعاب آنها به نحوی که موجب ناامنی در محیط شود، محاربه‌ است و حکم محاربه نیز اعدام است. قاضی صلواتی بیان کرد حکم پرونده ظرف یک هفته آینده صادر و اعلام خواهد شد.

گروه اقتصادی: در آستانه عبور از نیمه سال جاری هستیم و بررسی آمارهای حوزه مسکن حاکی از شرایط وخیم و تورم‌های قابل توجه این بخش در این مدت بوده است. وضعیت نابسامان این بخش از اقتصاد کشور موجب شد مقام معظم رهبری نیز در شهریورماه  - که به مناسبت یک‌سالگی دولت سیزدهم با رئیس‌جمهور و اعضای هیات دولت دیدار داشتند - تاکید ویژه‌ای بر بخش مسکن داشته باشند. بررسی آخرین آمارهای مرکز آمار ایران درباره بخش مسکن نشان از این دارد که تورم نقطه به نقطه مسکن در تهران به 45.2 درصد رسیده است. همچنین بانک مرکزی نیز به عنوان دیگر مرجع آماری از رشد 38 درصدی متوسط قیمت مسکن در تهران گزارش می‌دهد. بررسی شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و کل مناطق شهری در مرداد 1401 نشان‌دهنده رشد به ترتیب معادل 45.2 و 50.6 درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل است. تورم اجاره‌بهای خانوارهای شهری در مرداد سال جاری نیز بر اساس گزارش شاخص قیمت مصرف‌کننده مرکز آمار به عدد 32.5 درصد رسیده است. به گزارش «وطن‌امروز»، اواخر خردادماه دولت برای کنترل افسارگسیخته تورم مسکن دست به صدور فرمان‌هایی زد؛ در جلسه شورای ‌عالی هماهنگی اقتصادی سران ۳ قوه، موضوعات مدیریت نقدینگی و کاهش تورم مطرح شد و مورد بررسی اعضا قرار گرفت. بر این اساس، سران ۳ قوه تاکید کردند سیاست‌ها و اقدامات لازم برای مدیریت حوزه مسکن سریع‌تر اجرایی شود و همزمان طرح دوفوریتی مطرح شده در مجلس شورای اسلامی نیز در اولویت تصویب قرار گیرد. در همین زمینه مصوبه دولت در باره تعیین حداکثر افزایش اجاره‌بها در هر سال تا سقف 25 درصد در تهران و 20 درصد در شهرهای سراسر کشور مورد تایید شورای ‌عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا قرار گرفت و مقررات لازم برای ضمانت اجرایی این مصوبه به تصویب سران قوا و دیگر اعضا رسید. اما با گذشت بیش از 3 ماه از اعلام این دستورات به نظر می‌رسد به دلیل نبود نظارت کافی و عدم توانایی فنی برای تنظیم‌گری بازار اجاره‌بها، سقف افزایش 25 درصد برای اجاره‌بها محقق نشده است. بر اساس گزارش مرکز آمار، تورم اجاره در تیر و مرداد برای خانوارهای شهری 31.6 و 32.5 درصد بوده که این عدد به صورت میانگین و برای تمام شهرهای کشور است. 

 

* مسکن؛ اولویت‌ اقتصادی

اهمیت بخش مسکن و تأمین مسکن مورد نیاز برای مستأجران به حدی است که مقام معظم رهبری نیز چندی پیش در دیدار هیأت دولت در برشمردن اولویت‌های اقتصادی، مساله مسکن را مورد توجه قرار دادند و گفتند: «در قضیه مسکن عقب‌ماندگی زیادی وجود دارد که موجب افزایش سرسام‌آور قیمت و اجاره‌بها و رنج و زحمت مردم شده است. بخش مسکن یکی از اولویت‌هاست. اولا خود حرکت در بخش مسکن ایجاد اشتغال می‌کند، ثانیا در مساله‌ مسکن ما به خارج وابستگی نداریم. زمینش مال خودمان است، مصالحش مال خودمان است، طراحی اینها مال خودمان است. بنابراین به مساله‌ مسکن باید رسید. ما در قضیه مسکن خیلی عقبیم. نتایجش را هم می‌بینید. قیمت خانه و اجاره‌خانه سرسام‌آور است. مردم واقعا در زحمتند».

 

* شاخص اجاره‌بها در تهران تا 50 درصد رشد کرد

شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و توزیع تعداد واحدهای مسکونی معامله شده در مرداد ۱۴۰۱ در شهر تهران به تفکیک عمر بنا بررسی شد. بررسی شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و کل مناطق شهری در مرداد ۱۴۰۱ نشان‌دهنده رشد به ترتیب معادل ۴۵ و ۵۰ درصد نسبت به ماه مشابه سال قبل است. لازم به توضیح است رشد ماهانه شاخص مزبور در مردادماه در شهر تهران و کل مناطق شهری به ترتیب معادل 4.6 و 4.7 درصد است.

 

* میانگین قیمت هر مترمربع مسکن در پایتخت: 45‌ میلیون

بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، در تیرماه 1401 عدد شاخص قیمت آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به ١٥١,٩ رسید که نسبت به ماه قبل (140.3) 8.3 درصد افزایش داشته است. همچنین تورم مسکن برای خانوارهای شهری در تیرماه 1401 نیز بر اساس گزارش شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای شهری مرکز آمار 31.8 درصد بوده است. بنا بر این گزارش، مسکن خانوارهای شهری کشور در تیرماه 1401 نسبت به ماه مشابه سال قبل 31.8 درصد گران‌تر شده و نسبت به ماه گذشته (خرداد 1401) 4 درصد تورم را تجربه کرده است. منظور از تورم نقطه به نقطه، درصد تغییر عدد شاخص قیمت نسبت به ماه مشابه سال قبل است. در تیرماه 1401 تورم نقطه به نقطه قیمت آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به عدد ٤٥,٢ درصد رسیده است. تورم نقطه به نقطه این ماه در مقایسه با ماه قبل (35.5 درصد) 9.7 واحد درصد افزایش داشته است.

 

* تورم اجاره‌بها در کانال 30 درصد

همچنین در آخرین آماری که مرکز آمار در گزارش شاخص قیمت مصرف‌کننده منتشر کرده است، میزان تورم اجاره‌بها در تیرماه برای خانوارهای شهری عدد 32.5 درصد را به ثبت رساند، این در شرایطی است که برای چهارمین ماه پیاپی است که رقم تورم نقطه به نقطه اجاره در کانال 30 درصد باقی مانده است.

 

* سامانه ملی املاک و اصلاح نظام مالیاتی مسکن، راهکارهای اصلی حل مشکل اجاره‌بها

راه‌‌حل ریشه‌ای برای حل مشکل بازار مسکن، ابتدا تکمیل و امکان بهره‌برداری از سامانه ملی املاک و اسکان و سپس استفاده از تمام ابزارهای مالیاتی است. سامانه املاک به عنوان اساسی‌ترین ابزار داده‌کاوی و اتخاذ سیاست‌های مناسب برای هر منطقه سکونتگاهی است. از طرفی اجرای کامل ابزارهای متنوع مالیاتی مانند مالیات بر خانه‌های خالی، مالیات بر عایدی سرمایه، مالیات بر زمین‌های بایر و مالیات بر درآمد اجاره، وابسته به این سامانه است. 

 

* یک دیواره که پشتش هیچی نداره!

در سال‌های اخیر بازار مسکن کشور شاهد ایفای نقش یک بازیگر جدید و صدالبته تاثیرگذار است؛ تا پیش از این خریداران، مشتریان و مشاوران املاک و در مقطعی کوتاه آگهی روزنامه‌ها تنها طرفین یک خرید و فروش و اجاره یک واحد مسکونی بودند اما حالا سامانه‌های هوشمند به عنوان ابزاری در دسترس در حال نقش‌آفرینی در بازار مسکن هستند. با وجود اینکه این پلتفرم‌های هوشمند با فلسفه وجودی ارتباط مستقیم بین مشتری و فروشنده به وجود آمدند تا به نوعی نقش واسطه و دلالی را کاهش دهند اما حالا خود آتش‌بیار معرکه شده‌اند و سودجویان با بهره‌گیری از آنها اقدام به سوداگری، قیمت‌سازی و حتی در برخی موارد کلاهبرداری می‌کنند. یکی از ایرادات این پلتفرم‌‌ها -که اصلی‌ترین آنها «دیوار» است- آن است که هویت عرضه‌کنندگان احراز نمی‌شود و در این بین اغلب عرضه‌کنندگان بویژه در حوزه مسکن، دلالان هستند. از سوی دیگر هیچ بازه منطقی و کارشناسی برای قیمت‌گذاری واحدهای مسکونی وجود ندارد و عرضه‌کنندگان با آزادی تمام و کمال می‌توانند اقدام به قیمت‌گذاری موهوم کالای خود کنند؛ البته قیمت‌گذاری روی ملک یکی از حقوق مالک به حساب می‌آید اما این حق در شرایطی است که تمام ویژگی‌ها و بایسته‌های یک بازار موجود باشد. این یعنی عرضه و تقاضا ضمن شفافیت یک ارتباط معنادار با یکدیگر داشته باشند، نه مانند شرایط کنونی که به زعم کارشناسان برای رسیدن به تعادل در بازار حداقل به 10 میلیون واحد مسکونی جدید نیاز است. فارغ از بحث‌‎های اقتصادی در پلتفرم‌های بومی فروش مسکن، برخی عرضه‌کنندگان که اغلب آنها دلالان هستند با انتشار تصاویری غیرواقعی و مصنوعی به دنبال اغوای مشتریان هستند که پس از مراجعه حضوری، خریداران متوجه آن می‌شوند.

 

* بازار مسکن نیازمند افزایش عرضه

علاوه بر اینکه لازم است سیاست‌های کنترل نرخ ارز در خارج از بازار مسکن طراحی و پیاده شود، نیاز است در داخل بازار مسکن علاوه بر افزایش عرضه، با استفاده از ابزارهای مالیاتی کنترل‌کننده تقاضای سرمایه‌ای و سوداگری، بازار مسکن مدیریت شود تا قدرت تهیه مسکن خانوارها کاهش نیابد.

 

***

گفت‌‌و‌گوی «وطن‌امروز» با کارشناس حوزه مسکن درباره عدم نظارت بر پلتفرم‌های مجازی

احراز هویت، مقدمه جلوگیری از قیمت‌سازی کاذب

حسین عبداللهی، کارشناس حوزه مسکن در گفت‌و‌گو با «وطن‌امروز»، درباره نقش پلتفرم‌های دیوار و شیپور در دامن زدن به افزایش قیمت مسکن گفت: یکی از نیازهایی که در حوزه قیمت‌گذاری مسکن احساس می‌شود، وجود پلتفرمی است که قیمت کارشناسی شده املاک را ارائه دهد. این نوع پلتفرم‌ها در دنیا وجود دارد و این ۲ برنامه می‌توانند بر اساس قیمت پیشنهادی مؤجر، مستأجر و کارشناسی شده این نقش را بر عهده بگیرند در حالی که در حال حاضر اینچنین نیست. در این پلتفرم‌ها باید پیگیری شود تا فردی که آگهی را ثبت می‌کند مؤجر و مالک واقعی باشد و بر اساس کد ملی و شماره تلفن ثبت شده این موضوع راستی‌آزمایی شود. علاوه بر این موضوع، ۲ برنامه دیوار و شیپور به دلیل اینکه اطلاعات دقیقی از بازار مسکن به صورت شفاف به دلیل عدم تکمیل سامانه جامع املاک و اسکان وجود ندارد، توانایی ارائه قیمت کارشناسی و پیشنهادی را ندارند و هر فردی، هر قیمتی که به ذهنش خطور کند می‌تواند به ثبت برساند. وی افزود: به نظر می‌رسد اگر سازوکاری در نظر گرفته شود تا جلوی ثبت آگهی توسط مالکان غیرواقعی و سوداگران که موجب افزایش قیمت‌ها می‌شوند گرفته شود، این پلتفرم‌ها کارایی بهینه خود را به دست خواهند آورد. کارشناس حوزه مسکن درباره آسیب‌های ثبت آگهی توسط مشاوران املاک در برنامه‌های دیوار و شیپور گفت: در حال حاضر عمده آگهی‌های ثبت شده توسط مشاوران املاک منتشر شده است و این مشاوران نبض قیمتی بازار را دست خود گرفته‌اند، در حالی که باید جلوی این اتفاق گرفته شود و بار حقوقی برای مشاوران املاکی که قیمت خارج از عرفی به ثبت می‌رسانند در نظر گرفته شود. به عنوان مثال برای مشاوران املاکی که این اقدام را در جهت افزایش قیمت مسکن انجام می‌دهند باید مجازات‌هایی همچون باطل کردن مجوز در نظر گرفت تا تخلف در این حوزه هزینه داشته باشد. عبداللهی درباره لزوم توجه ویژه به تکمیل سامانه جامع املاک و اسکان کشور توضیح داد: این سامانه عملیاتی شده است و اطلاعات خوداظهاری را دریافت می‌کند اما با مشکل عدم همکاری و هماهنگی دستگاه‌ها با وزارت راه‌وشهرسازی رو‌به‌رو است. به عنوان مثال سازمان ثبت احوال یا شهرداری که اطلاعات کلی ملک را در اختیار دارند به طور کامل این اطلاعات را در سامانه قرار ندادند.

نمایشگاه دام و طیور با اخبار امیدوارکننده برای دامداران و فعالان حوزه دام به پایان رسید. از خبرهای خوبی که در نمایشگاه دام و طیور امسال اعلام شد، می‌توان به توافق با روسیه و اوکراین برای صادرات نهاده‌های دامی از خاک ایران، صادرات جوجه ایرانی آرین به کشورهای همسایه و بهبود ضریب تبدیل در واحد‌های نمونه مرغداری اشاره کرد. در نمایشگاه دام و طیور امسال دستاوردهای مختلف بخش دام و طیور اعلام شد که از جمله می‌توان به توافق با روسیه و اوکراین برای صادرات نهاده‌های دامی از خاک ایران، صادرات جوجه ایرانی آرین به کشورهای همسایه، برنامه‌ریزی برای عرضه واکسن طیور تولید داخلی به بازار، بهبود ضریب تبدیل در واحد‌های نمونه مرغداری، رتبه‌بندی کارخانه‌های تولیدکننده خوراک دام و طیور به ‌منظور افزایش کیفی تولید آنها با ایجاد رقابت، زنجیره‌سازی در صنعت طیور کشور و جایگزینی نهاده‌های دامی داخلی در صنعت خوراک دام و طیور کشور اشاره کرد. هر چند برخی فعالان صنعت دام و طیور می‌گویند نمایشگاه مانند سال‌های قبل از تحریم رونق نداشت اما مشاهدات میدانی نشان می‌داد میان بازدیدکنندگان، خریداران و بازدیدکنندگان خارجی از کشورهایی مانند عراق، افغانستان، چین و روسیه حضور داشتند و نژادهای خالص از صنایع دام و طیور در این نمایشگاه عرضه شد. 

 

* کارخانه‌های خوراک دام رتبه‌بندی می‌شوند

جواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی در مراسم افتتاحیه نمایشگاه دام و طیور، در جمع خبرنگاران اظهار داشت: بعد از آزادسازی یارانه‌ها، بیشترین فشار به بخش تولید مربوط به دام و طیور است، به همین منظور برنامه‌هایی از جمله خرید تضمینی محصولات آنها، آزادسازی صادرات و پرداخت تسهیلات را در دستور کار گذاشتیم. 

وی افزود: صنعت دام و طیور کشور نیازمند آن است که با سرعت بالایی به‌ سمت افزایش بهره‌وری حرکت کند. بهبود شرایط خوراک دام می‌تواند نقش مهمی در آن داشته باشد. وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: از گذشته تولیدکنندگان دام و طیور بویژه گاوداری به کیفیت خوراک دام گلایه‌هایی داشتند، به همین منظور رتبه‌بندی کارخانجات خوراک دام در دستور کار قرار دارد. ساداتی‌نژاد ادامه داد: ظرفیت کارخانجات خوراک دام و طیور بیش از 25 میلیون تن است که برای ارتقای کیفیت تولیدات، رتبه‌بندی می‌شوند. 

وی تصریح کرد: رتبه‌بندی کارخانجات خوراک دام رقابت برای بالا بردن کیفیت را میان آنها افزایش می‌دهد و امری خجسته برای صنعت دام و طیور است. 

 

* تولید واکسن بومی برای نیازهای بومی

محمدحسین فلاح، معاون تحقیق و تولید مؤسسه واکسن و سرم‌سازی اظهار داشت: 35 درصد واکسن‌های طیور و 70 درصد واکسن‌های دام مصرفی کشور توسط مؤسسه سرم‌سازی رازی تولید می‌شود. وی اضافه کرد: آخرین دستاورد و محصول مؤسسه رازی واکسن بیماری اورنیتوباکتریوم رینوتراکئت است که یک بیماری باکتریایی در طیور پرورشی است. واکسن این بیماری بر اساس سویه‌های بومی تولید شده و مطالعات فارنی و آزمایشات مربوط انجام شده است. واکسن جدید در طیور مادر و تخم‌گذار مصرف دارد و به بازار عرضه می‌شود. وی گفت: این واکسن اکنون در مرحله نهایی اخذ مجوز از سازمان دامپزشکی قرار دارد و می‌تواند جایگزین واردات شود. فلاح گفت: 20 میلیون دوز از این واکسن در کشور مورد نیاز است که توان تولید آن در داخل کشور وجود دارد.

 

* زنجیره‌سازی در صنعت طیور

حسین دماوندی‌نژاد، معاون تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی در پاسخ به سوال تسنیم درباره امکان زنجیره‌ای‌سازی واحدهای تولیدکننده طیور کوچک در کشور گفت: برای اقتصادی کردن، این واحدها باید خود به زنجیره‌ها وصل شوند که ما نیز به زنجیره‌ها ابلاغ کرده‌ایم شرایط جذب این واحدها را فراهم کنند تا تولید آنها تحت یک برند به بازار عرضه شود. وی افزود: این اتفاق نیز در شرف انجام است تا واحدهای کوچکی که بعد از مردمی‌سازی یارانه‌ها امکان ادامه تولید ندارند با متصل شدن به زنجیره‌های تولید فعالیت اقتصادی داشته باشند. معاون وزیر جهاد کشاورزی همچنین یادآور شد: ترکیه در بازار مرغ دامپینگ کرده است که با عبور از این شرایط می‌توانیم تولیدات زنجیره‌های تولید را به بازارهای صادراتی عرضه کنیم. دماوندی‌نژاد تاکید کرد: تولیدات بخش‌های زنجیره‌ای طیور اقتصادی هستند و قابلیت صادرات با قیمت تمام شده کشورهای دیگر را دارند. دماوندی‌نژاد اضافه کرد: برای جبران کاهش مصرف مرغ به دنبال توزیع کالابرگ هستیم تا دوباره مصرف مرغ در کشور به اندازه قبل بازگردد. معاون تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی گفت: ضریب تبدیل در بعضی واحدهای نمونه در صنعت طیور به 1.6 رسیده است. این رقم نشان می‌دهد این واحدها 0.1 درصد ارتقا در عملکرد داشته‌اند.

 

* جایگزینی نهاده‌های دامی داخلی در صنعت خوراک دام

مجید جعفری، مدیرعامل اتحادیه کارخانجات خوراک دام، طیور و آبزیان اظهار داشت: با توجه به اینکه تا اوایل سال جاری نهاده‌های دامی (ذرت، کنجاله سویا و جو) با ارز دولتی به کشور وارد می‌شد، تولید داخلی این محصولات در کشور صرفه نداشت. وی تصریح کرد: راه‌اندازی تولید نهاده‌های دامی و استفاده از ضایعات کشاورزی در تولید خوراک دام و طیور امکان‌پذیر اما زمانبر است و نیاز به ایجاد زیرساخت‌ها و بررسی‌های علمی، تحقیقاتی و تجربی دارد. جعفری گفت: جایگزینی نهاده‌های جدید در خوراک دام ممکن است ضریب تبدیل آن را تغییر دهد اما در نهایت به طور قطع باید به سمت استفاده از نهاده‌های داخلی در تولید خوراک برویم، زیرا واردات نهاده‌ها صرفه اقتصادی ندارد و قیمت تمام شده را بالا می‌برد. 

گروه سیاسی: 3 کشور اروپایی برجام که از بدعهدترین اعضای توافق هسته‌ای با ایران محسوب می‌شوند در بیانیه‌ای گستاخانه، به تکرار زیاده‌خواهی و مطالباتی که از زبان آمریکا بیان می‌شود پرداختند. تروئیکای اروپا که تلاش زیادی در واسطه‌گری مذاکرات احیای برجام صرفا برای نجات خود انجام داده‌ سعی کرده است به روال گذشته بدعهدی خود را فراموش کند و سخنی از عدم آمادگی واشنگتن برای توافق در مقطع فعلی و اخذ تصمیمات لازم از سوی دولت بایدن به میان نیاورد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، ۳ کشور انگلستان، فرانسه و آلمان در بیانیه‌ای مشترک‌ مدعی شدند: مواضع و خواسته‌های ایران در مذاکرات وین، چشم‌انداز احیای توافق هسته‌ای را به خطر می‌اندازد. به گزارش خبرگزاری رویترز، فرانسه، آلمان و انگلیس دیروز در بیانیه‌ای از خواسته ایران در مذاکرات احیای توافق هسته‌ای مبنی بر اینکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تحقیقاتش درباره ذرات اورانیوم یافت‌شده در 3 سایت هسته‌ای را به پایان برساند، ابراز نارضایتی کرده و مدعی شدند این خواسته مذاکرات را به خطر می‌اندازد. همچنین به نوشته وبگاه وزارت خارجه آلمان، در بیانیه مشترک این 3 کشور آمده است: «ما دولت‌های فرانسه، آلمان و انگلیس در کنار دیگر اعضای این توافق و ایالات متحده از ماه آوریل ۲۰۲۱ با حسن نیت با ایران درباره احیا و اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) مذاکره کردیم». در این بیانیه آمده است: «اوایل ماه آگوست بعد از یک سال و نیم مذاکره، هماهنگ‌کننده برجام متونی را ارائه کرد که بازگشت ایران به پایبندی به تعهدات برجامی و بازگشت آمریکا به توافق را میسر می‌کند». این بیانیه می‌افزاید: «در این بسته نهایی، هماهنگ‌کننده تغییراتی ایجاد کرد که ما را به منتهای انعطاف‌پذیری قابل انجام رساند. متأسفانه انتخاب ایران این بود که این فرصت حیاتی دیپلماتیک را مغتنم نشمرد. ایران در عوض به تداوم برنامه هسته‌ای خود فراتر از توجیه غیرنظامی ملموس ادامه داد». این 3 کشور اروپایی ادعا کردند: «هنگامی که در حال نزدیک‌تر شدن به یک توافق بودیم، ایران مسائل جداگانه‌ای را دوباره باز کرد که به تعهدات الزام‌آور قانونی تحت معاهده منع گسترش سلاح‌های اتمی (NPT) و توافق پادمانی انجام شده با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مربوط است». در این بیانیه نوشته شده است: «درخواست اخیر تردیدهایی جدی در قصد و تعهد ایران برای رسیدن به نتیجه موفقیت‌آمیز درباره برجام ایجاد کرده است. موضع ایران با تعهدات الزام‌آور قانونی در تناقض بوده و چشم‌انداز احیای برجام را تضعیف می‌کند». 

در ادامه بیانیه ادعایی تروئیکای اروپا آمده است: «ماه ژوئن، شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با رأی اکثریت قاطع قطعنامه‌ای را تصویب کرد و از ایران خواست اقدامات فوری برای پاسخ دادن به سوالات بی‌جواب آژانس انجام دهد. 3 ماه بعد، طبق تأیید مدیرکل آژانس در جدیدترین گزارش خود، ایران هیچ گامی در این زمینه برنداشته است». 3 کشور اروپایی عضو برجام افزودند: «موضع ما روشن و استوار است. ایران باید به‌ طور کامل و بدون تأخیر و با حسن نیت با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کند. بر عهده ایران است که پاسخ‌های فنی موثقی را به سوالات آژانس درباره محل همه مواد هسته‌ای در قلمرو خود فراهم کند. برجام به هیچ شکلی نمی‌تواند برای رها شدن ایران از تعهدات الزام‌آور قانونی استفاده شود که برای رژیم جهانی عدم گسترش تسلیحات اتمی ضروری هستند». 

در خاتمه این اتهام‌زنی‌های یکجانبه آمده است: «نظر به ناتوانی ایران در رسیدن به جمع‌بندی درباره توافق روی میز، با شرکای بین‌المللی خود درباره بهترین شیوه رسیدگی به تداوم تشدید برنامه هسته‌ای ایران و عدم همکاری با آژانس در زمینه توافق پادمانی مشورت خواهیم کرد». 

این بیانیه در حالی صادر می‌شود که طرف غربی در خلال مذاکرات با استفاده از اهرم مسائل پادمانی تلاش کرد مسیری برای تحت فشار گذاشتن تهران و کسب امتیاز بیشتر باز کند و این راه را با پرونده‌سازی رژیم صهیونیستی و کارسازی رافائل گروسی و مجموعه تحت امرش در آژانس با صدور قطعنامه در شورای حکام پیش برد. 

ایران با یک بار تجربه کردن برجام به صراحت روشن کرده که بدون مختومه شدن مسائل پادمانی توافق کردن برای ایران موضوعیت و معنایی نخواهد داشت و قرار نیست ایران با یک پرونده باز هسته‌ای با اتهامات و سوال‌های فراوان وارد توافق شود. باقی ماندن پرونده پادمانی مساله‌ای نیست که در تهران کسی آن را بپذیرد، چه اینکه حجت‌الاسلام رئیسی، رئیس‌جمهور در شروط ایران برای توافق عنوان کرد بدون حل مسائل پادمانی، توافق معنای ذاتی خود را از دست می‌دهد و از طرف دیگر محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی به صراحت تاکید کرد اگر این پرونده توسط آژانس بسته نشود، ایران در روز «بازاجرا» تعهدات هسته‌ای را انجام نخواهد داد چون روز باز اجرایی وجود ندارد.

مسائل پادمانی آنطور که مقامات آمریکایی و اسرائیلی اذعان کرده‌اند به «قلب مذاکرات» تبدیل شده است، چر اکه این امکان را به آنها می‌دهد تا در صورت توافق هم یک ابزار فشار موثر برای امتیازگیری و تحت فشار قرار دادن تهران در اختیار داشته باشند. از همین رو تل‌آویو در تلاش است این تضمین حاصل شود که موضوعات پادمانی که با پرونده‌سازی خودشان علیه ایران باز شده همچنان باقی بماند. 

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که گویا وظیفه سازمانی خود را به هماهنگی با تل‌آویو و از بن‌بست خارج کردن آمریکا تغییر و تنزل داده، در گزارش اخیر خود عنوان کرده است ایران همچنان پاسخ‌های معتبری در رابطه با منشأ ذرات اورانیوم کشف شده در 3 سایت‌ هسته‌ای اعلام نشده، ارائه نکرده است. در این گزارش آمده است: مدیرکل بشدت نگران است ایران در فاصله گزارش قبلی تا گزارش کنونی آژانس، به تعامل با آژانس بر سر مسائل پادمانی برجسته نپرداخته است، بنابراین هیچ پیشرفتی در حل‌وفصل آنها حاصل نشده است. 

آژانس تاکید کرده است: تا زمانی که ایران توضیحات صادقانه درباره وجود ذرات اورانیوم در تاسیسات اعلام‌نشده را ارائه ندهد، در صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای این کشور تردید داریم. 

روزنامه صهیونیستی هاآرتص هفته گذشته در گزارشی خبر داد: «مقام‌های اسرائیلی نمی‌دانند آیا خواست ایران از ناظر اتمی سازمان ملل (آژانس بین‌المللی انرژی اتمی) برای بستن پرونده خود احتمالا منجر به شکست مذاکرات برای توافق هسته‌ای جدید می‌شود یا خیر». رسانه صهیونیستی نوشت: «مقام‌های آمریکایی در دیدار همتایان اسرائیلی خود به طور صریح بیان کردند ایالات‌متحده بر سر موضوع اصلی که در حال حاضر در قلب مذاکرات قرار دارد، مصالحه نخواهد کرد و آن درخواست تهران برای بسته شدن تحقیقات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به منظور نهایی شدن توافق است». 

«وطن‌امروز» پیش از این نوشته بود: «صهیونیست‌ها اگرچه به طور علنی در مخالفت با احیای برجام موضع می‌گیرند ولی در خفا، تلاش‌های خود را برای تاثیرگذاری بر بندهای توافق احتمالی تشدید کرده‌اند. به نظر می‌رسد تل‌آویو این بار به جای مخالفت قطعی با هرگونه توافقی، در پی این است که بر توافق تاثیر‌گذار باشد. سران رژیم صهیونیستی می‌دانند برنامه هسته‌ای ایران تا حدی پیشروی کرده که نقطه توقف آن امروز، راهبرد Zero Enrichment (‌غنی‌سازی صفر) نیست و به عقب انداختن «نقطه گریز» ایران در توانایی ساخت بمب اتم رسیده است. در این زمینه هاآرتص نوشت: با توجه به عدم قطعیت موجود، اسرائیل در حال تلاش برای تضعیف توافق به طرق دیگر است. طی چند روز اخیر مقام‌های اسرائیلی به دولت ایالات ‌متحده به منظور سخت کردن دیگر مفاد موجود در پیش‌نویس توافق بویژه درباره به تاخیر انداختن برچیدن تحریم‌های اصلی اعمال ‌شده علیه ایران به بعد از امضای توافق درخواست‌هایی ارسال کرده‌اند، در حالی که طبق گزارش‌های منتشر شده، قرار است (برداشتن تحریم‌ها) در 4 مرحله انجام گیرد. تمایل آمریکا برای سخت کردن موضعش در زمینه لحاظ کردن درخواست‌های اسرائیل می‌تواند حصول توافق با ایران طی چند هفته آینده را سخت‌تر از قبل کند. اسرائیل همچنین در حال ارائه این درخواست است که ایالات متحده درباره بندهای مختلف توافق هم تأخیرهایی را اعمال و کل فرآیند را طولانی کند».

***

گروه سیاسی: ملکه مرد. این جمله دوحرفی داغ‌ترین خبر رسانه‌های جهان در روزهای اخیر بوده است. پایان 7 دهه سلطنت الیزابت دوم بر انگلستان زمانی رقم خورد که اخبار پرسر و صدای ماه‌های اخیر نشان از تغییر آرایش قدرت در سطح بین‌المللی دارد. الیزابت دوم در نخستین سال‌های پس از جنگ دوم جهانی تاج سلطنت را بر سر خود گذاشت، جهان دوقطبی و رقابت‌های شوروی با آمریکا را مشاهده کرد، همان‌طور که فرو ریختن دیوار برلین، فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ضعیف شدن اروپا در مناسبات جهانی، تاسیس اتحادیه اروپایی و خروج انگلیس از این اتحادیه در دوره سلطنت او رخ داد. او در لابه‌لای این مشاهداتش البته شاهد ده‌ها جنگ و کودتا هم بود که دولت تحت سلطنتش در اقصی نقاط جهان انجام داده بود. ملکه به پایان خط رسیده انگلیس شاهد تغییرات زیادی در جهان بود اما در 7 دهه سلطنتش یک چیز هیچ‌گاه تغییر نکرد و آن هم دلدادگی عجیب جریانات غربگرا به تمجید از سلطنت موروثی او بود؛ جریان‌هایی که در کشورهای مختلف پرچم دموکراسی را در دست دارند اما هنگام مواجهه با سلطنت انگلیسی، تمام تعابیر مرسوم را بی‌اعتبار کرده و مدح دربارپسندی از سلطنت او و خاندانش را به زبان می‌آورند. نیروهای غربگرا یا همان انگلوفیل‌های سابق البته به تمجید از سلطنت انگلستان هیچ‌گاه قانع نشده‌اند و هرگاه فرصت شده از استعمار انگلستان نیز تمجید و آن را توجیه کرده‌اند. 

در این فضا، مرگ نماد حکومت موروثی انگلستان بعد از 7 دهه سلطنت که خسارت‌ها و خباثت‌های زیادی علیه کشورمان داشت، با اعلان غیررسمی عزاداری در اردوگاه اصلاح‌طلبان و غربگرایان ایرانی همراه شد تا سخن به تمجید از سلطنت الیزابت دوم بپردازند. رسانه‌های اصلاح‌طلب و برخی چهره‌های شناخته‌شده این جریان مثل صادق زیباکلام از نخستین ساعات اعلام خبر مرگ ملکه انگلستان از هیچ سخنی در تمجید از وی و نتایج سلطنتش نگذشتند. ملکه‌ای که در شروع سلطنتش علیه دولت قانونی ایران کودتا و دولتش تا پایان دوره 70 ساله سلطنت از هر توطئه شومی علیه ایران حمایت و جانبداری می‌کرد تبدیل به نمادی از حکمرانی بشردوستانه شد. 

روزنامه «هم‌میهن» که تیتر مثبت «مشروطه ماندن» را برای مرگ الیزابت دوم انتخاب کرده بود، در یادداشتی با تمجید از الگوی سلطنتی ملکه سابق انگلستان، نوشت: «در این 70 سال به دلیل برخی ویژگی‌ها، ملکه الیزابت توانست نهادی بی‌طرف(!) در منازعات و در عین حال نهادی مفید برای کشورش باشد، شاید جانشین او بتواند این مسیر را ادامه دهد، شاید هم نتواند ولی آنچه برای ما به عنوان یک جامعه در حال گذار اهمیت دارد، یک نتیجه‌گیری به دو رویه کم و بیش یکسان برای نوگرایان و سنت‌گرایان است». 

این روزنامه اصلاح‌طلب در یادداشتی به قلم سردبیر خود نیز در موضعی تمجیدی درباره الیزابت دوم، نوشت: «پادشاهی مشروطه کاری دشوار است. اینکه فقط سلطنت کنی و نه حکومت، دشوارتر از آن است که در دربار و بازار و ارتش و هر نهاد سیاسی و اجتماعی دیگر که در قدرت موثرند و نفوذ دارند، باندی شکل‌ دهی و بر حیطه فعالیت دولت و نخست‌وزیر و احزاب و مطبوعات چنگ ‌اندازی». توصیف ملکه سابق انگلستان با چنین تعابیری پیش از هر چیز اقدامی برای سفیدشویی وی به عنوان نماد سلطنت دولتی است که در 7 دهه گذشته از هیچ خباثتی علیه قیام‌های آزادی‌‌خواهانه ملی دیگر ملل فروگذار نبوده است. همزبانی عجیب غربگرایان و درآمدن در جایگاه صاحب عزایی ملکه انگلستان بیش از هر چیز یادآور سیاست خارجی این جریان در سال‌های گذشته بود. ادراک مناسبات جهانی بر مبنای اولویت قائل شدن برای منافع غرب، باعث می‌شود از جنایت‌پیشه‌ترین دولت‌ها و رهبران‌شان سیمایی مثبت تصویر شود اما دولت‌های آزادی‌خواهی که مقابل نظم استعماری جهان ایستادگی می‌کنند با عناوین مختلف مورد اتهام قرار می‌گیرند.

فرزانه دانایی: زمانی که الیزابت دوم، سال 1952 میلادی تبدیل به ملکه انگلستان شد، بسیاری او را نمی‌شناختند و بر این باور بودند باید به مرور زمان متوجه شد نظر ملکه جدید کشورشان راجع به مسائل سیاسی و اقتصادی و روابط بین‌الملل چیست. الیزابت دوم پس از آن در طول 70 سال حکمرانی در بریتانیا توانست دیدگاه‌ها، نوع نگاه و جهان‌بینی خود را به مردم کشورش نشان دهد و با دوران سلطنتی بسیار طولانی، چهره‌ای با ثبات از نهاد سلطنت در این کشور را به نمایش بگذارد. مهم‌ترین نکته‌ای که درباره چارلز سوم، پسر ملکه الیزابت دوم وجود دارد، نوع نگاه مردم به این پادشاه و در عین حال عملکرد او و عقایدش است که در طول حداقل 50 سال گذشته به وضوح در مقابل نگاه مردم قرار داشته است. 

مردم انگلستان حالا دقیقا می‌دانند قرار است چه پادشاهی بر آنها حکمرانی کند. نام چارلز در طول سالیان گذشته با بسیاری از پرونده‌های پرسر و صدای انگلستان گره خورده است. از ناتوانی و محدودیت‌های دوران جوانی‌اش در اثرگذاری بر رأی و تصمیم ملکه و ضعف رفتاری‌اش در مقابل رسانه‌ها و مردم گرفته تا پرونده مرگ دایانا همسرش و ازدواج او با معشوقه قدیمی‌اش و نام او که در پرونده‌های بزرگ گرفتن رشوه از سران عرب و دیگر سیاسیون دیده می‌شود، همه باعث می‌شود مردم انگلستان و دنیا آگاهی تقریبا عمیقی از نوع نگاه او به دنیا، روابط خارجی و حکومتداری‌اش داشته باشند. 

آنطور که روزنامه گاردین1 گزارش کرده است، «افکار عمومی دنیا دید تقریبا کاملی از نوع نگاه او به مسائل، علاقه‌مندی‌هایش و آنچه فکر می‌کند برای کشورش اهمیت دارد، در اختیار دارند. او هم عقاید اصلاح‌طلبانه دارد و هم ارتجاعی. نامه‌های او موسوم به «عنکبوت سیاه» نشان می‌دهد این عضو خاندان سلطنتی که حالا تبدیل به پادشاه بریتانیا شده تا پیش از این برای نمایندگان مجلس بریتانیا لابی می‌کرده، وزرا را همراهی کرده یا مانع آنها می‌شده و حتی برای نخست‌وزیران انگلستان نیز برنامه‌های متنوعی برای لابی و دریافت پول داشته است!»

اقداماتی که او تا به حال به عنوان ولیعهد داشته، فراتر از قانون بوده و در عین حال در مقابل مردم کشورش نیز وظایف بسیار کمی برعهده داشته است اما حالا سوال اساسی اینجاست که شخصی که مسؤولیتی برعهده نداشته و تنها شغلش لابی برای دریافت پول از منابع داخلی و خارجی بریتانیا بوده است، چگونه قرار است به عنوان پادشاه بر مردم کشورش حکومت کند؟ تحلیلگران انگلیسی معتقدند پادشاه جدید باید به سمت به رسمیت شناختن بیشتر دموکراسی برود اما اقدامات و کارنامه گذشته او نشان می‌دهد انگیزه‌ای برای این کار ندارد و با محدود کردن دایره دموکراسی در انگلستان می‌تواند این کشور را به سمت شورش علیه نهاد سلطنت ببرد. 

این نگرانی‌ها از آنجا نشأت می‌گیرد که خانواده سلطنتی بیشتر از آن که در قانون اساسی به آنها اختیار داده شده، در نهادهای قانونی و حکمرانی انگلستان نفوذ دارند و می‌توانند در پشت درهای بسته روی تصمیم‌گیری بسیاری از مدیران اجرایی و حکومتی کشورشان تاثیر بگذارند. چارلز سوم حالا قرار است با همان رفتارهای مافیایی و همراه با مفسده کشورش را هدایت کند و این بزرگ‌ترین خطری است که انگلستان را در دوران افول این کشور (خروج از اتحادیه اروپایی و رویارویی سخت با روسیه) بیش از پیش تهدید می‌کند. چندی پیش خبرگزاری رویترز2 گزارش داد چارلز برای دریافت کمک‌های سران کشورهای عربی، به آنها نشان‌های افتخار سلطنتی اهدا می‌کرده است و از منابع مالی آنها برای مخارج خود و خیریه‌ای که به نام اوست، استفاده می‌کرده است! حالا شاهزاده «باج بگیر» تبدیل به پادشاه شده و مشخص نیست آیا قرار است همان رفتار مافیایی برای به دست آوردن ثروت را دنبال کند یا نه. 

البته این تنها چارلز نیست که موجب نگرانی درباره جایگاه نهاد سلطنت در انگلستان شده است. شاهزاده اندرو، برادر چارلز نیز که تا پیش از این نام او با پرونده قاچاق دختران و تجاوز به دختران زیر سن قانونی در پرونده «جفری اپستین» در آمریکا گره خورده بود، از منابع مالی (3 میلیون دلاری) و نفوذ مادرش به عنوان ملکه انگلیس استفاده کرد تا توانست از زیر بار محکومیت در دادگاه آمریکا فرار کند.3 در همان زمان اعلام شد ملکه انگلستان از منابع مالی‌ای برای گرفتن وکلای بسیار مجرب بین‌المللی برای پسرش استفاده کرده است که تاکنون در فهرست اموال سلطنتی ثبت نشده بود و همین مساله نشان می‌دهد خاندان سلطنتی تا چه حد با ایجاد مافیای خانوادگی توانسته‌اند منابع مالی مردم در انگلستان را به نام خود کرده و از آن برای هزینه‌های زندگی و خوشگذرانی‌های‌شان استفاده کنند.4

 

* سلطنت مشروطه؟

زمانی که از سیستم سیاسی انگلستان صحبت می‌شود، برخی تحلیلگران مطرح می‌کنند که سیستم سیاسی انگلستان سلطنت مشروطه است و نهاد پارلمان و دولت بیشترین میزان قدرت و نفوذ را در مقابل سلطنت دارند. حقیقت ماجرا اما این است که شاید به صورت تئوری قدرت پارلمان در مقابل سلطنت زیاد باشد اما در عمل، این سلطنت است که قدرت پارلمان را محدود کرده است. در طول دوران 70 ساله سلطنت ملکه الیزابت دوم، پارلمان تنها ۲ بار درباره سلطنت تصمیم‌گیری کرد و یکی از آنها مربوط به دادن حق مساوی به دختران و پسران در قرار گرفتن در فهرست سلطنت است! 

چارلز و دیگر اعضای خاندان سلطنتی با این حال نشان داده‌اند حتی خود را مسؤول حفاظت از ارزش‌های مرتبط با خاندان سلطنت نیز نمی‌دانند. در شرایطی که در سال‌های دور، هیچ فردی در خاندان سلطنتی حق نداشت بدون اجازه کلیسا از همسرش جدا شود و بعد از سال 1534، جدال قدرت بین نهاد سلطنت و کلیسا، سرانجام با شکست کلیسا و پیروزی سلطنت به پایان رسید، گمان می‌شد شاهزادگان و پادشاهان با وجود این پیروزی باز هم از ارزش‌های دین مسیحیت حمایت کنند تا وجهه خود را دینی و مذهبی نگاه دارند. چارلز اما در شرایطی با همسر کنونی خود کامیلا پارکر در ارتباط بود که همچنان از دایانا طلاق نگرفته بود. سرنوشت غم‌انگیز دایانا اما خود به درس عبرتی برای کسانی تبدیل شد که در مقابل ملکه مادر ایستادگی می‌کردند. مگان مارکل و همسرش شاهزاده هری، با نگاه به همین درس‌ها بود که تصمیم گرفتند برای همیشه خاندان سلطنتی و انگلستان را ترک کنند، البته بماند که غیر از درس حفاظت از جان‌شان، درس دیگری نیز آموختند و آن نژادپرست بودن خاندان سلطنتی بود که نتوانست یک تازه‌وارد سیاه‌پوست را در بین خود بپذیرد و صحبتی از نژاد و رنگ صورت را به میان نیاورد. 

 

* انگلستان مرد! زنده‌باد انگلستان؟

بسیاری مرگ ملکه را مرگ آخرین بازمانده از دوران استعماری انگلستان می‌دانند اما با وجود پایان یافتن دوران استعماری به شیوه کلاسیک آن، به نظر می‌رسد در دوران ملکه الیزابت و ولیعهدی فرزندش چارلز، استعمارگری همچنان با شیوه‌های نوینی ادامه یافته است. یکی از خبرنگاران شبکه آمریکایی NBC در این باره جمله جالبی را به کار برده است: «به عنوان یک انگلیسی- عراقی، هنوز هم اینکه در موزه‌های انگلستان قدم بزنم و آثار تاریخی دزدیده شده از عراق و کشورهای منطقه غرب آسیا را ببینم آزارم می‌دهد». او معتقد است چارلز سوم دقیقا از همین سیستم تغذیه و رشد کرده و تبدیل به پادشاه انگلستان شده و احتمالا در آینده نیز شیوه استعماری نوین انگلیس در دیگر کشورها ادامه می‌یابد.5

برای متوجه شدن نوع نگاه چارلز به مسائل جهانی و نوع نگاه استعماری انگلستان به دنیا، باید دید در داخل، انگلستان این روزها با چه مسائلی سر در گریبان است و چارلز چه دیدگاهی نسبت به تمام این مسائل دارد؟ انگلستان این روزها از وضعیت بسیار وخیم افزایش تورم به دلیل بحران جنگ در اوکراین رنج می‌برد؛ سیستم بهداشت و سلامت این کشور به دلیل اینکه هنوز دولتی است و بودجه خوبی از دولت این کشور دریافت نمی‌کند، در حال فروپاشی است و فقر و گرسنگی در این کشور در حال افزایش است. با این حال چارلز و خانواده سلطنتی‌اش با وجود تمام این مشکلات مالی و بودجه‌ای، هنوز هم از بودجه سالانه 86.3 میلیون پوندی خاندان سلطنتی که هر سال از دولت این کشور ‌طلب می‌شود، لذت می‌برند. آنها نام این بودجه را گذاشته‌اند: «کمک هزینه حاکمیتی»! این بودجه قرار است طی 2 سال ‌آینده به دلیل افزایش تورم و افزایش هزینه‌های سلطنتی 17 درصد (27.3 میلیون پوند) نسبت به بودجه سال 2021 افزایش یابد. این منابع مالی بیشتر صرف تعمیر و نگهداری از کاخ‌های سلطنتی، پروازهای خصوصی چارلز به اقصی نقاط دنیا (و حتی هزینه 32 هزار پوندی پرواز اختصاصی برای رفتن چارلز به مراسم افتتاحیه فیلم جدید جیمز باند!) می‌شود. 

ولیعهدی که در دوران بد اقتصادی کشورش چنین هزینه‌هایی را برای مالیات‌دهندگان می‌تراشد، چگونه می‌خواهد به عنوان پادشاه به مردمش خدمت کند؟ شاید به همین دلیل باشد که رسانه‌های انگلیسی بیان می‌کنند انگلستان قدیم در زمان سلطنت ملکه، مانند خود الیزابت دوم مُرده است. اما آیا انگلستان جدیدی متولد خواهد شد؟ چارلز به نظر می‌رسد قرار است به طرز و شیوه جدید «مافیایی» کشورش را برای به دست آوردن منابع مالی مورد نیاز شخص خود و خانواده‌اش هدایت کند. 

 

* از مفاسد اقتصادی چارلز چه می‌دانیم؟

در پرونده‌های اقتصادی موسوم به پاناما و پارادایز که مربوط به شرکت‌های چند ملیتی و پولشویی در این شرکت‌ها برای افراد سرشناس و ثروتمند دنیا بود، همواره نام چارلز می‌درخشید! بر اساس اسناد موسوم به پارادایز، چارلز مبلغ بسیار زیادی را در شرکتی در برمودا برای از بین بردن جنگل‌ها و جایگزین کردن آنها با زمین‌های زراعی، سرمایه‌گذاری کرده بود؛ آن هم در دورانی که شعارهای مرتبط با حفظ محیط‌زیست یا توجه به تغییرات آب و هوایی را در دنیا سر می‌داد.

در یک فقره دیگر او یک میلیون پوند پول نقد را که از طرف نخست‌وزیر سابق قطر به وی اهدا شده بود، در یک چمدان تحویل گرفت و بعد از آن ۲ میلیون پوند دیگر از او دریافت کرد و به جای آن نشان‌های فرهنگی به او و سایر مقامات عرب منطقه اهدا کرد. سازمان خیریه وابسته به چارلز درست در همان زمان‌هایی که دنیا درگیر تبعات حادثه 11 سپتامبر بود از خاندان اسامه بن‌لادن، کمک دریافت می‌کرد و بعد از آن نیز دریافت کمک‌ها از حاکمان سعودی شروع شد. 

 

* دوران تازه‌ای در راه است؟

سوال اصلی در رسانه‌های غربی اما با تمام این اوصاف این است: آیا سلطنت چارلز با مادرش متفاوت است یا او هم همان راهی را می‌رود که الیزابت دوم در دوران 70 سال سلطنتش طی کرد؟ با توجه به شرایط کنونی انگلستان، افول این کشور از یک کشور استعماری به یک کشور ضعیف قرار گرفته بین اروپا و آمریکا، بشدت قابل پیش‌بینی است. انگلستان حالا نه عضو اتحادیه اروپایی است و نه براستی می‌تواند از حیث منافع ملی خود دنباله‌رو و متحد آمریکا باشد. آمریکایی‌ها هر چه باشد بیشتر از هر کسی در دنیا نهاد سلطنت در انگلستان متنفرند و هیچ‌گاه نمی‌توانند حامی این نوع سیستم سیاسی در دنیا بویژه در انگلستان باشند. پناه دادن به مگان مارکل و شاهزاده هری در کالیفرنیا و تلاش برای فعال نگه داشتن آنها، برپایی دادگاه برای محاکمه شاهزاده اندرو و هر از گاهی افشاگری‌های مطبوعاتی علیه خاندان سلطنتی نشان می‌دهد انگلستان همانطور که نمی‌تواند به اتحادیه اروپایی تکیه کند، به ایالات متحده نیز اعتمادی نخواهد داشت. سلطنت یک عضو فاسد نه تنها می‌تواند جایگاه نهاد سلطنت در این کشور را تضعیف و آن را با فروپاشی مواجه کند، بلکه می‌تواند انگلستان را به کشوری منزوی در دنیا تبدیل کند؛ کشوری که در بخشی از آن برای مرگ ملکه عزاداری می‌کنند و در بخش‌های دیگر آن مانند ایرلند و اسکاتلند یا کشورهای وابسته‌اش مانند استرالیا و کانادا، جشن‌های مردمی برگزار می‌شود. پادشاه چارلز سوم احتمالا از این وقایع آگاه است و نگرانی‌ها درباره ادامه یافتن نهاد سلطنت نیز در همین راستا ارزیابی می‌شود. هر چه باشد بر اساس نظرسنجی‌های جدید، شاه کنونی بریتانیا تنها 42 درصد محبوبیت دارد و دیگر شاهزادگان و ولیعهدهای آن مانند ویلیام و هری 13 و 15 درصد! بنابراین می‌توان بخوبی به سوال پرسیده شده توسط رسانه‌ها پاسخ داد: بله! دوران تازه‌ای برای انگلستان در راه است. دورانی که جنگ قدرت بین نهادهای منتخب و نهادهای انتصابی سلطنتی برای بقای سلطنت ادامه می‌یابد و مشخص می‌شود «این پادشاه لُخت است!»

------------------------------------

پی‌نوشت

1- https://www.theguardian. com/commentisfree/2022/sep/09/the-guardian-view-on-king-charles-iii-a-central-character-in-historys-new-chapter 

2- https://www.reuters. com/world/uk/uk-police-probe-cash-for-honours-allegations-prince-charless-charity-2022-02-16/ 

3- https://nypost.com/2022/01/08/prince-andrews-legal-and-pr-costs-soar-to-nearly-3-million/ 

4- https://www.independent.co. uk/news/uk/home-news/queen-prince-andrew-epstein-millions-legal-case-b1931084.html 

5- https://www.nbcnews. com/think/opinion/queen-elizabeth-king-charles-iii-end-monarchy-rcna47104 

علی عمرانی: تناقض‌ها دوام ندارد. بالاخره روزی می‌رسد که مخاطب مواجهه صریح‌تری با تناقض‌ها خواهد داشت. شبیه آنچه پس از ماجرای مرگ ملکه بریتانیا اتفاق افتاد. پیش‌بینی شبکه سلطنتی بی‌بی‌سی از مواجهه مردم با خبر مرگ ملکه چنان بود که بخش نظرات در مطلب مربوط به فوت الیزابت دوم را بست تا واکنش‌های عمومی را سانسور کند؛ واکنش‌هایی که از جهات متعدد قابل تامل و البته خنده‌دار است. در حالی که ده‌ها سال است دانشکده‌های غرب نسخه دموکراسی و عبور از رژیم‌های پادشاهی را به جهانیان توصیه می‌کنند، در اروپا پادشاه شدن فرزندی به جای مادرش را تحسین می‌کنند و یک رژیم سلطنتی دیگر همه قوای رسانه‌ای‌اش را برای تقدیس ملکه به کار می‌گیرد. رژیم سعودی با سابقه‌ عدم برگزاری انتخابات برای تعیین رئیس یا مسؤول دولت و حکومت حتی در سطح محلی و قطع عضو و مثله کردن محافظه‌کارترین منتقدان و مخالفان سیاسی و روزنامه‌نگاران و اعدام‌های متعدد و جنگ‌افروزی چندساله و کشتار زنان و کودکان در یمن، تقویت و تجهیز خطرناک‌ترین گروه‌های تروریستی و سوابق مشابه دیگر، تلویزیون‌های خود را عزادار کرده است. این بده بستان میان خانواده سعودی و خاندان سلطنتی بریتانیا به سال‌های نه چندان دور و ایام تاسیس سعودی باز‌می‌گردد؛ زمانی که قرار شد این گاو‌شیرده حافظ منافع بریتانیا در غرب آسیا باشد. حالا هم مویه سران سعودی، آن هم کمی بیش از رعایت عرف دیپلماتیک، به نگرانی برای اصل سلطنت بازمی‌گردد، چرا که پیرمردی که امروز بر تخت پادشاهی نشسته، می‌تواند مقدمه اختتامیه سلطنت در بریتانیا باشد. خوشحالی مردم در جمهوری ایرلند و ایرلند شمالی و برخی کشورهای تابع بریتانیا از مرگ ملکه از این منظر قابل توجه است؛ شبیه بسیاری از مردم در کشورهای منطقه غرب آسیا و نیز رنج‌کشیدگان داخل عربستان سعودی که سال‌هاست تحت دیکتاتوری شدید رژیم سفاک سعودی مورد ظلم قرار گرفته‌اند و منتظر سقوط این رژیم پادشاهی هستند. واکنش‌های سلطنت‌طلبان با فانتزی‌بازی برخی عروسک‌های مدعی روشنفکری نیز همراه شده است. این همراهی البته بی‌سابقه نیست. بسیاری از روشنفکران در دوره‌های متعدد تاریخی در دقیقه 90، در انتخاب‌های‌شان میان مردم و سلطنت، طرف سلطنت را گرفته‌اند؛ آنچنان که امری مخفی و پنهان نیست و اسناد متعددی برای این همکاری وجود دارد. برای همین است که برخی شبه‌روشنفکران بی‌وطن و خانه به دوش نیز سپتامبر 2022 عزادار مرگ ملکه یک رژیم سلطنتی شدند. گاه همه چیز همین قدر خنده‌دار و مضحک است.