حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای رهبر حکیم انقلاب اسلامی بعدازظهر دیروز در دیدار خانواده سردار شهید سلیمانی، گسترش بیش از پیش نام و یاد و خصوصیات این شهید را ناشی از اخلاص شهید سلیمانی دانستند و تاکید کردند: مهم‌ترین نقش و خدمت این شهید بزرگوار، احیای جبهه مقاومت در منطقه بوده است.

به  گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار که در آستانه چهارمین سالگرد شهادت سپهبد سلیمانی برگزار شد، با تاکید بر اینکه مقاومت نزدیک به 3 ماهه غزه به علت وجود جبهه مقاومت است، گفتند: شهید سلیمانی برای احیای جبهه مقاومت تلاش بسیاری کرد و این کار را با همان اخلاص و با تدبیر و عقل و اخلاق  به پیش برد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تمجید و تقدیر از تلاش‌های سردار قاآنی فرمانده نیروی قدس سپاه افزودند: باید خط تقویت جبهه مقاومت همچنان ادامه یابد.

در این دیدار که فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فرمانده نیروی قدس سپاه نیز حضور داشتند، خانم زینب سلیمانی گزارش کوتاهی از اقدامات فرهنگی و هنری انجام گرفته، همچنین در دست اقدام برای انتقال روحیات، منش و خصلت‌های شهید سلیمانی به نسل جوان ارائه کرد.

گروه اقتصادی: واردات قطره‌چکانی و با سرعت پایین خودرو در روزهای اخیر باعث اعتراض مردم شده است. دیروز برای نخستین بار یک مقام مسؤول سازمان برنامه و بودجه به صراحت اعلام کرد در سال جاری واردات خودرو اولویت تخصیص ارز نیست و از سوی دیگر سال آینده نیز همین منوال ادامه خواهد داشت. این اظهار نظر آب پاکی را روی دست کسانی ریخت که در انتظار واردات 200 هزار دستگاه خودرو به کشور در راستای مدیریت بازار یا افزایش کیفیت خودروهای داخلی بودند. با این تفاسیر تنها مسیر مدیریت بازار خودرو در سال آینده افزایش تولید محصولات داخلی است. سال جاری میزان تولید خودروسازان از سال 1401 کمتر بوده است و مسلما اگر دولت و وزارت صمت بخواهند بازار خودرو را مانند نیمه اول سال جاری مدیریت کنند، هیچ راهی جز افزایش تولید خودرو وجود ندارد.  

به گزارش «وطن امروز»، در روز‌های اخیر یکی از سوالات اساسی مردم در رابطه با بازار خودرو، دلایل و پشت‌پرده محقق نشدن واردات خودرو است. مسؤولان وزارت صمت همواره از توضیح در این باره طفره رفته‌اند و توپ را به زمین گمرک یا سازمان استاندارد انداخته‌اند و اساسا اصل مشکل واردات قطره‌چکانی را نمی‌پذیرند. از سوی دیگر مسؤولان بانک مرکزی معتقدند تامین ارز واردات خودرو انجام شده است و هیچ محدودیتی در منابع ارزی کشور وجود ندارد. در این شرایط یکی از مسؤولان وزارت صمت که به صورت مستقیم با درآمدهای این حوزه در ارتباط است، دلایل این موضوع را تشریح کرده است.

حمید امانی‌همدانی، معاون سازمان برنامه و بودجه روز گذشته در پاسخ به سوالی درباره اینکه چرا درآمدهای حاصل از واردات خودرو در سال جاری محقق نشد؟ گفت: اولویت دولت و بانک مرکزی در تخصیص ارز، واردات کالاهای اساسی و مواد اولیه مورد نیاز برای تولید است و  واردات خودرو در اولویت‌های بعدی قرار دارد.  دولت به واردات خودرو با دید درآمدی نگاه نمی‌کند و اگر می‌خواست، پول زیادی از این محل نصیب دولت می‌شد اما سیاست دولت تثبیت اقتصاد است.

وی افزود: صف دریافت ارز طوری است که با توجه به اولویت‌های کشور ارز کمتری به خودرو رسیده و سال بعد هم سیاست مثل امسال است و پیش‌بینی شده ارز به واردات خودرو تخصیص داده شود اما تخصیص ارز به واردات خودرو بر اساس شرایط ارزی کشور خواهد بود.

معاون سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه برای تحقق رشد صنعتی باید یکی از اولویت‌ها واردات، مواد اولیه و ماشین‌آلات تولید باشد، ادامه داد: اگر بانک مرکزی ارز را به واردات خودرو اختصاص دهد، با توجه به عطش بازار، ارز زیادی برای واردات خودرو تقاضا می‌شود که باعث افزایش نرخ ارز و تورم خواهد شد. البته سیاست صمت هم واردات خودروی برقی است که بانک مرکزی هم اختصاص ارز به این خودروها را بر عهده دارد.

بنا بود از زمان آزادسازی واردات خودرو تا پایان سال جاری حدود 200 هزار خودروی خارجی که قرار بود غالبا اقتصادی باشد وارد کشور شود اما بر اساس آخرین داده‌های گمرک تاکنون تنها 4 هزار و 300 خودرو وارد کشور شده است که فاصله معنا‌داری با هدف‌گذاری واردات 200 هزار دستگاه خودرو در سال دارد. با توجه به آمار گمرک، می‌توان گفت تنها 2 درصد وعده واردات محقق شده است. 

در این بین اما رئیس سازمان توسعه تجارت رقم متفاوتی نسبت به گمرک در رابطه با واردات خودرو اعلام کرده که فاصله این 2 رقم حدود 100 درصد است. رئیس سازمان توسعه تجارت با اشاره به اینکه تاکنون ۸۰۰۰ دستگاه خودرو وارد کشور شده و خودروهای روی آب برندهای معتبر در سامانه فروش عرضه خواهد شد، گفت: نیمی از خودروهای ترخیصی، پلاک شده اما زمان قانونی تحویل به پایان نرسیده است.

* مسیر نسبتا طولانی شماره‌گذاری خودرو

رئیس سازمان توسعه تجارت در پاسخ به برخی ابهامات درباره طولانی شدن مرحله شماره‌گذاری تأکید کرد در این مرحله موضوعاتی مثل ارائه مجوز اسقاط، مجوز محیط ‌زیست در حوزه رده انرژی و در نهایت بازدید فیزیکی باید طی شود. برخی واردکنندگان معتقدند این مرحله حداقل به یک ماه زمان نیاز دارد، این در حالی است که برای برخی واردکنندگان، این مرحله در مدت 2 هفته به اتمام رسیده است.

* جای خالی واردات

بنا بر این گزارش، چه آمار مسؤولان وزارت صمت را بپذیریم و چه آمار گمرک را باز هم با رقم هدف‌گذاری واردات خودرو برای یک سال فاصله فاحشی وجود دارد. مجلس شورای اسلامی در مصوبه واردات خودرو با درک اینکه این روند می‌تواند باعث افزایش قیمت ارز شود، منشأ خارجی ارز را پذیرفت اما اینطور که پیداست این موضوع برای کسانی که خارج از مرزها هستند، تمایلی به واردات ایجاد نکرده است.

* کاهش تولید خودرو

در کنار واردات قطره‌چکانی که باعث رنجش متقاضیان در انتظار واردات خودرو شده است، شاهد کاهش تولید خودروهای داخلی توسط خودروسازان هستیم. شاید عامل تاثیرگذارتر از واردات همین موضوع تولید باشد که بخش قابلی توجهی از نیاز کشور از سوی تولیدکنندگان ملی تامین می‌شود.

جدیدترین گزارش ارائه‌ شده توسط مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی حاکی از آن است تولید خودرو و قطعات آن آبان امسال نسبت به مهر رشد 5.3 درصدی داشته اما نسبت به آبان سال ۱۴۰۱ کاهش قابل توجه 28.3 درصدی را رقم ‌زده است. از سوی دیگر، در مجموع 8 ماه امسال نیز تولید خودرو و قطعات کاهش یک درصدی نسبت به آمار مجموع 8 ماه سال ۱۴۰۱ داشته است. به ‌تبع کاهش تولید، کاهش فروش نیز امری عجیب نیست؛ طبق آمار، در شاخص فروش هم آبان امسال فروش خودرو و قطعات نسبت به ماه مشابه سال ۱۴۰۱ کاهش 22.4 درصدی داشته و در مجموع از فروردین تا پایان آبان امسال نیز فروش خودرو و قطعات، کاهش 11.2 درصدی را نسبت به 8 ماه ۱۴۰۱ ثبت کرده است. گفتنی است خودروسازان از ابتدای سال جاری تا تیر، در مدار صعودی تولید قرار داشتند و طی 4 ماه ١۴٠٢ نسبت به مدت مشابه سال ١۴٠١ رشد ٣٠ درصدی را رقم ‌زده بودند اما به گفته خودروسازان و قطعه‌سازان، عواملی همچون قیمت‌گذاری دستوری، الزام رعایت استانداردهای هشتادوپنجگانه از تیرماه که به حذف برخی خودروها و ارائه نسخه‌های ارتقایافته منجر شد، کمبود منابع نقدینگی و... سبب شده روند صعودی افزایش تولید، کمی مختل و ادامه آن دشوار شود. این روند متاسفانه تا آبان امسال نیز ادامه‌دار شد و کاهش تولید و فروش را در مقایسه‌های آماری ثبت کرد و به نوعی افزایش تولید ماه‌های نخست را هم بی‌اثر کرد. بر این اساس ادامه روند کاهش و عدم اخذ به موقع تصمیمی جدی برای توقف این روند کاهش، تحقق وعده‌ تیراژ تولید یک میلیون و ۶٠٠ هزار تا یک میلیون و ٨٠٠ هزار دستگاه در سال ١۴٠٢ را با مشکل روبه‌رو خواهد کرد. بر این اساس، با تداوم این روند، نه ‌تنها افزایش تولید نسبت به سال گذشته می‌تواند امری محال به نظر برسد که تولید همان 1.3 میلیون دستگاه تولیدی در مجموع سال ١۴٠١ هم شاید دست‌نیافتنی باشد. این در حالی است که همان ابتدای سال جاری، وزارت صنعت، معدن و تجارت افزایش تولید در مجموعه صنعت خودروسازی (خودرو و قطعات) را امری ضروری تعریف و خودروسازان را مکلف به افزایش ۲۰ تا ۲۵ درصدی تولید خودرو و قطعات آن در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال گذشته کرد اما متاسفانه آمارها نشان می‌دهد نه‌تنها صنعتگران احتمالا از عهده این عهد خود بر‌نخواهند آمد و «افزایش تولید» هم امری تحقق‌پذیر نباشد، که نزدیک شدن به آمار تولید سال ١۴٠١ هم شاید با همین دست فرمان (کاهش تولید ماهانه در مقایسه آماری) دور از انتظار باشد.

بررسی‌ها نشان می‌دهد از ابتدای سال جاری تاکنون تنها 763 هزار دستگاه خودرو توسط خودروسازان داخلی تولید شده است. امسال حدود 624 هزار دستگاه خودروی سواری به ‌صورت عبور مستقیم و کامل تولید شده که در مقایسه با 503 هزار دستگاه تولید کامل مدت مشابه پارسال، رشد 24 درصدی را نشان می‌دهد. در این مدت 91 هزار دستگاه خودروی وانت در کشور تولید شده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال از رشد 47 درصدی برخوردار است. از فروردین تا مهر امسال حدود 2300 دستگاه خودروی ون تولید شده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال 29 درصد رشد را نشان می‌دهد. تولید حدود 22 هزار دستگاه انواع خودروی سنگین (کامیون، کامیونت و کشنده) و رشد 35 درصد تولید در این حوزه، از دیگر آمار قابل ذکر است. از فروردین تا مهر امسال حدود 176 هزار دستگاه خودرو در بخش خصوصی تولید شده که در مقایسه با تولید 96 هزار دستگاه در مدت مشابه پارسال، حدود 84 درصد رشد تولید را نشان می‌دهد. در این مدت سهم بخش خصوصی از تولید خودرو در کشور 23 ‌درصد بوده است. بر اساس سیاست‌گذاری‌های انجام‌شده، تولید خودرو در سال جاری باید به 1.6 میلیون دستگاه برسد. با توجه به دست فرمان تولید 7 ماه اخیر، رسیدن به این هدف بعید به نظر می‌رسد. با وجود اینکه میزان تولید خودرو در کشورمان بهبود یافته است اما باز هم با نقطه مطلوب فاصله ۲۲ درصدی دارد و باید تلاش‌ها در این زمینه افزایش یابد. البته شاید وزارت صمت برای مدیریت بازار روی خودروهای وارداتی هم حساب کرده است. نباید فراموش کرد در بهترین وضعیت میزان واردات خودرو به 50 هزار دستگاه هم نخواهد رسید و در این رابطه صرفا باید بر تولید داخلی تکیه داشت.

گروه سیاسی: اصلاح‌طلبان که امیدی برای به دست گرفتن اکثریت بهارستان ندارند تلاش می‌کنند از کانال اقلیت در مجلس، خود را از انزوای چند ساله سیاسی خارج کنند.

به گزارش «وطن امروز»، هرچه تقویم به برگ‌های پایانی سال1402 نزدیک‌تر می‌شود موضوع انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی بیش از پیش جای خود را در فضای سیاسی و عمومی کشور پیدا می‌کند. دقیقا 2 ماه دیگر در روز 11 اسفند انتخابات مجالس شورای اسلامی و خبرگان رهبری برگزار می‌شود؛ انتخاباتی که از جهات مختلف می‌تواند یک نقطه عطف برای وضعیت عمومی کشور و احزاب و جریان‌های سیاسی باشد.

دوم دی‌ماه رهبر انقلاب در دیدار هزاران نفر از مردم کرمان و خوزستان، انتخابات را پایه و زمینه‌ساز تحول دانستند و گفتند: «برخی از تحول طرفداری می‌کنند اما انتخابات را به عنوان مقدمه تحول، مورد بی‌مهری قرار می‌دهند». موضعی که نشان از پافشاری ایشان بر واجد اهمیت ماندن صندوق رای در پروسه تغییرات داشت. مقام معظم رهبری ضمن دعوت همگان به مشارکت در انتخابات ۴ خصوصیت «مشارکت قوی‌ و پرشور، رقابت واقعی جناح‌ها و دیدگاه‌های مختلف، سلامت حقیقی و امنیت کامل» را به عنوان ویژگی‌های یک انتخابات مطلوب مورد تاکید قرار دادند. از بین این 4 خصیصه «رقابت واقعی جناح‌ها و دیدگاه‌های مختلف» نشان از پویایی فضای سیاست کشور خواهد داشت. خصیصه‌ای که البته نشانه‌های آن نیز کم‌کم در گفتار و رفتار سیاسی احزاب و گروه‌های سیاسی پدیدار می‌شود. به گونه‌ای که جریان‌هایی که پیش از این به ندرت حرف از مشارکت در انتخابات می‌زدند حالا یک به یک مشغول تبیین شعارها و چشم‌اندازهای انتخاباتی خود شده‌اند. 2 هفته پیش محمدباقر نوبخت، دبیرکل حزب اعتدال و توسعه و از چهره‌های نزدیک به حسن روحانی ضمن تایید نقش‌آفرینی رئیس دولت سابق برای انتخابات خبرگان رهبری، به طور ضمنی از برنامه‌ریزی روحانی برای ایجاد ائتلافی در انتخابات مجلس خبر داد.

پس از اعتدال و توسعه که همواره به عنوان شعبه دوم حزب کارگزاران شناخته می‌شود روز گذشته حسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی با برگزاری یک نشست خبری به تشریح چشم‌انداز این حزب از 11 اسفند پرداخت. 2 هفته پیش «وطن امروز» در گزارشی با عنوان «ائتلاف مسببان وضع موجود» با اشاره به برنامه‌ریزی اصلاح‌طلبان و چهره‌های نزدیک به دولت سابق برای بازگشت به میدان قدرت از طریق انتخابات مجلس نوشت: «حسن روحانی که خود را برای انتخابات خبرگان رهبری آماده و نام‌نویسی کرده است، از بهارستان چشم نپوشیده و در حال آنالیز شرایط است تا بخشی از چهره‌های همسو با دولتش را راهی مجلس شورای اسلامی کند. هرچند رویای به دست آوردن اکثریت پارلمان آنقدر دور از انتظار است که احتمالا روحانی نیز خیالش را در سر نپروراند اما می‌توان احتمال داد رئیس سابق دولت عزمش را برای داشتن یک اقلیت سنگین وزن در مجلس آینده جزم کرده است»؛ موضوعی که روز گذشته از سوی مرعشی نیز تکرار شد و وی در پاسخ به سوالی درباره اظهارات جهانگیری مبنی بر خیز برداشتن برای انتخابات ریاست‌جمهوری 1404 موفقیت در 1404 را نیازمند کسب یک توفیق سیاسی در انتخابات 1402 خواند و گفت: عبور موفقیت‌آمیز از معبر انتخابات مجلس به این معناست که بتوانیم در مجلس آینده یک اقلیت قدرتمند را تشکیل دهیم که با توجه به سخنان اخیر مقام معظم رهبری، اصلاح‌طلبان فرصت دارند یک اقلیت نیرومند تشکیل دهند.

با توجه به سقوط آزاد اصلاح‌طلبان در فضای عمومی کشور و تضعیف جدی پایگاه اجتماعی این جریان، استراتژی اصلاح‌طلبان برای انتخابات مجلس دوازدهم را باید تشکیل یک اقلیت سنگین وزن، پرسروصدا و فعال در مجلس دانست. به زبان دیگر حالا که اصلاح‌طلبان امیدی برای به دست گرفتن اکثریت بهارستان ندارند تلاش می‌کنند از کانال اقلیت در مجلس، خود را از انزوای چندساله سیاسی خارج کنند. آنها که اعتبارشان را با گره زدن هویت خود به حمایت از روحانی به نابودی کشاندند حالا امید دارند از طریق بازتعریف خود در قامت مخالفان دولت مستقر دوباره جایگاهی در فضای سیاسی کشور پیدا کنند.

دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی در ادامه در پاسخ به این سوال که اگر جبهه اصلاحات به این نتیجه برسد که در انتخابات حضور فعالانه نداشته باشد، آیا کارگزاران به شکل جداگانه لیست می‌دهد، گفت: ما حزب، تجربه و ظرفیت‌های انسانی حزب را به پای هیچ گروه و جمعی فدا نمی‌کنیم. تجربه ما متعلق به مردم است و ما اصطلاحاً روی سر کچل این مردم به نمایندگی رسیدیم و امروز آنچه من و دوستانم در حزب کارگزاران دارند متعلق به خودمان نیست و متعلق به کشور است. مرعشی همچنین درباره تعداد کاندیداهای حاضر از جبهه اصلاحات در صحنه انتخابات خاطرنشان کرد: ۱۸۰ نفر از اعضای احزاب جبهه اصلاحات در انتخابات ثبت‌نام کرده‌اند و باید ببینیم چه تعداد تایید می‌شوند. اگر ۲۰ نفر تایید شوند ما در خانه می‌نشینیم اما اگر بیشتر تایید شوند، برای تهیه لیست اقدام می‌کنیم.

* نتایج بررسی صلاحیت‌ها در هیأت‌های نظارت ۱۵ و ۱۶ دی اعلام می‌شود

سخنگوی شورای نگهبان هم که چند روز مانده تا  پایان بررسی صلاحیت‌های داوطلبان انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در هیات‌های نظارت استانی در برنامه تلویزیونی «مثبت تهران ۲۰» حضور یافته بود درباره بیانات انتخاباتی رهبر معظم انقلاب در دیدار اعضای شورای نگهبان نیز عنوان کرد: در این باره مطرح شد که همه دستگاه‌های دخیل در امر انتخابات باید به این نکته توجه داشته باشند که انتخابات امسال به گونه‌ای تمهید و برگزار شود که پرشور و در تراز نظام جمهوری اسلامی باشد. هادی طحان‌نظیف درباره برخی اظهارنظرها هم که این روزها در فضای مجازی از سوی برخی سیاسیون و رسانه‌ها درباره دیدار با مقام معظم رهبری مطرح می‌شود، اینگونه پاسخ داد: برخی چیزهایی که این روزها گفته می‌شود، به نحوی که نقل می‌شود در آن جلسه طرح نشده است. وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا رهبر انقلاب درباره احراز صلاحیت‌ها صحبتی مبنی بر اینکه این موضوع باید به مردم واگذار شود، مطرح کردند، گفت: «عدم احراز صلاحیت» یکی از وضعیت‌های قانونی است. در قانون انتخابات مجلس با ۳ وضعیت «تایید صلاحیت»، «رد (عدم تایید) صلاحیت» و «عدم احراز صلاحیت» روبه‌رو هستیم. همان‌طور که گفتم در آن جلسه به چنین نحوی موضوعات مطرح نشد.

طحان‌نظیف با اشاره به صحبت‌های یکی از سیاسیون که گفته بود در قانون عدم احراز صلاحیت نداریم، گفت: در قانون انتخابات مجلس، ۹ بار وضعیت عدم احراز صلاحیت ذکر شده است. این موضوع از قبل در قانون انتخابات مجلس وجود داشت و در اصلاح قانون هم وجود دارد.

عضو حقوقدان شورای نگهبان با بیان اینکه عدم احراز صلاحیت مبنای قانونی دارد، اظهار داشت: البته نسبت به جزئیات آن نکاتی وجود دارد. عدم احراز به صورتی اطلاق می‌شود که بعد از جست‌وجوهای کامل و بررسی‌های فراوان نتوانیم افراد را شناسایی کنیم. مثلا مواردی داشته‌ایم که اطلاعاتی نسبت به داوطلب وجود ندارد و هرچه با او تماس گرفته می‌شود نیز پاسخگو نیست، لذا عملا نمی‌توانستیم به اطلاعات لازم دست یابیم. طحان‌نظیف امکان دیگر برای پیش آمدن وضعیت عدم احراز را اینگونه توضیح داد: گاهی اوقات بر اساس تعارض ادله، عدم احراز به وجود می‌آید؛ یعنی پاسخ‌های دستگاه‌های استعلامی قابل جمع با یکدیگر نیست. تلاش می‌شود به یک نقطه روشن برسیم اما این اتفاق نمی‌افتد و از آنجا که جایگاه نمایندگی مجلس مهم و اثرگذار است، عنوان عدم احراز تعلق می‌گیرد. وی بار دیگر تاکید کرد: عدم احراز در مرحله اول تعلق نمی‌گیرد و پس از اینکه فحص لازم و بررسی‌های فراوان شکل می‌گیرد و به نتیجه نمی‌رسیم، این عنوان تعلق می‌گیرد، البته ما باید تمام تلاش‌مان را جهت احراز انجام دهیم تا به این نقطه نرسیم و هیچگاه نگاه ابزاری به این وضعیت برای فرار از بررسی صلاحیت هم نداریم ولی به هر حال در موارد به‌رغم تلاش ممکن است به موارد این چنینی بر بخوریم.

موضوع دیگری که در این برنامه تلویزیونی مورد بحث و بررسی قرار گرفت، بررسی صلاحیت‌های داوطلبان انتخابات مجلس شورای اسلامی در هیات‌های اجرایی، هیات‌های نظارت و شورای نگهبان بود که طحان‌نظیف درباره آن توضیح داد: قانون از گذشته ۳ مرحله برای بررسی صلاحیت‌ها پیش‌بینی کرده است. در مرحله نخست هیات‌های اجرایی به بررسی صلاحیت‌ها پرداختند. اعضای آن در هر حوزه انتخابیه و شهرستان ۱۱ نفر هستند که ۳ نفر شخصیت حقوقی شامل فرماندار، رئیس اداره ثبت احوال و رئیس یا نماینده دادگستری و 8 نفر دیگر از معتمدان مردمی بودند. همان‌گونه که مشخص است این ترکیب هیچ نسبت و ارتباطی با شورای نگهبان ندارد. وی افزود: هیات‌های اجرایی طی ۱۵ روز به بررسی صلاحیت‌ها پرداختند که نتایج آن اعلام شد و افرادی که به نتایج اعلام شده از سوی هیات‌های اجرایی شکایت داشتند به هیات‌های نظارت استانی اعتراض کردند. سخنگوی شورای نگهبان درباره هیات‌های نظارت استانی که مرحله دوم بررسی صلاحیت‌هاست، گفت: این هیات‌ها با تعاملی که با هیات مرکزی نظارت بر انتخابات دارند، به بررسی صلاحیت‌ها می‌پردازند. اکنون فرآیند انتخابات در این مرحله قرار دارد. هیات‌های اجرایی ۵۰ روز مهلت دارند به بررسی صلاحیت‌ها بپردازند که این مهلت روز ۱۴ دی به پایان خواهد رسید. وی با بیان اینکه برخلاف هیات‌های اجرایی، هیات‌های نظارت تا حدودی با شورای نگهبان نسبت دارند، چرا که شورای نگهبان اعضای هیات مرکزی نظارت بر انتخابات را تعیین می‌کند و هیات مرکزی، اعضای هیات در هر استان را مشخص می‌کند، اعلام کرد: نتایج بررسی صلاحیت‌ها در هیات‌های نظارت روزهای ۱۵ و ۱۶ دی اعلام می‌شود.

* رئیس‌جمهور میزبان فعالان سیاسی و سران احزاب

در آستانه برگزاری انتخابات مجالس شورای اسلامی و خبرگان رهبری، فعالان و سران احزاب سیاسی با حجت‌الاسلام‌والمسلمین سیدابراهیم رئیسی دیدار می‌کنند. در همین زمینه زهره الهیان، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با ایرنا  از نشست رئیس‌جمهور با جمعی از دبیران احزاب و فعالان سیاسی در عصر دوشنبه (امروز) خبر داد و تاکید کرد: در این نشست رئیس‌جمهور از سلایق و طیف‌های مختلف سیاسی دعوت کرده شنونده دیدگاه‌ها و نظرات آنها باشد. وی در رابطه با نگاه ویژه رئیس‌جمهور به طیف‌های مختلف سیاسی عنوان کرد: این وقت‌گذاری رئیس‌جمهور برای احزاب سیاسی و تقویت مشارکت حداکثری در انتخابات بسیار ارزشمند است. نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در پایان گفت: باید از ظرفیت احزاب در فضای باز سیاسی استفاده کرد، زیرا تحول در کشور از طریق صندوق انتخابات امکان‌پذیر است.

به نظر می‌رسد این دیدار برای اعلام آمادگی دولت به احزاب برای گسترش فعالیت سیاسی و همکاری با تمام جناح‌های فعال در کشور باشد.

گروه اجتماعی: اطلاعات مشتریان «اسنپ‌فود» اپلیکیشن سفارش آنلاین غذا توسط یک گروه هکری هک شد؛ این خبری بود که دیروز به یکی از خبرهای اصلی رسانه‌ها و فضای مجازی تبدیل شد. در این ارتباط معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتای فراجا اعلام کرده است کاربران این اپلیکیشن نگرانی‌ای بابت درز اطلاعات بانکی خود نداشته باشند. به گزارش «وطن امروز»، دیروز یک گروه هکری اعلام کرد اطلاعات کاربران «اسنپ‌فود» را هک کرده است و حتی برای فروش اطلاعات کاربران اطلاعیه داد. «اسنپ‌فود» نیز در اطلاعیه‌ای هک این اپلیکیشن را تایید و اعلام کرد: «پیرو هک و اقدام به فروش مستقیم بخشی از اطلاعات کاربران اسنپ‌فود، به اطلاع می‌رسانیم شرکت اسنپ‌فود در قدم اول در همکاری با پلیس فتا در حال شناسایی و رفع منبع آلودگی ناشی از اقدام این گروه هکری است». این شرکت اینترنتی با اعلام اینکه «این گروه هکری پیش از مذاکره با اسنپ‌فود اقدام به فروش اطلاعات کرده است و شرکت اسنپ‌فود حداکثر تلاش خود را برای جلوگیری از انتشار داده‌های کاربران، از طریق مذاکره با این گروه هکری، خواهد کرد»، یادآور شد: «کلیه اطلاعات پرداخت بانکی کاربران، اعم از اطلاعات مربوط به کد امنیتی کارت (CCV)، رمز عبور و تاریخ انقضا، در امنیت کامل قرار دارد و این اطلاعات مطابق مقررات بانک مرکزی در هیچ‌یک از پلتفرم‌ها ذخیره نمی‌شود». پس از انتشار این خبر، محمد خلجی، مدیرعامل گروه اسنپ‌فود در پاسخ به سوال «وطن امروز» درباره اقدامات انجام شده برای حل این مشکل و آخرین اطلاعات از جزئیات چنین اتفاقی گفت: «الان صحبتی ندارم و بزودی جزئیات این اتفاق را منتشر خواهیم کرد». البته اسنپ‌فود با صدور اطلاعیه‌ای در این ارتباط، اعلام کرده است: «تمرکز خود را بر رفع این مشکل گذاشته‌ایم و بعد از انجام بررسی‌های بیشتر می‌توانیم اطلاعات دقیق‌تری درباره هک انجام‌شده منتشر کنیم. هنوز به طور دقیق نمی‌توان درباره داخلی یا خارجی بودن هکرها اظهار نظر کرد و این موضوع در دست بررسی است». همچنین معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتای فراجا در گفت‌وگو با «وطن امروز» اعلام کرد: با آنکه اطلاعات مشتریان اسنپ‌فود هک شده است اما اطلاعات بانکی مشتریان این شرکت محفوظ است و نگرانی‌ای بابت درز اطلاعات در این زمینه نیست. سرهنگ رامین پاشایی، دسترسی غیرمجاز به اطلاعات اشتراک کاربران شرکت اسنپ‌فود و ادعای یک گروه هکری در فضای مجازی مبنی بر دستیابی به برخی اطلاعات اشتراک کاربران در شرکت اسنپ‌فود را تایید کرد. این مقام مسؤول ادامه داد: بر اساس بررسی‌های انجام شده، ضمن تایید این خبر، به اطلاع هموطنان عزیز بویژه کاربران این اپلیکیشن می‌رساند اکنون تیم فنی پلیس فتا در این شرکت مستقر شده و در حال انجام بررسی‌های فنی و تخصصی است. وی افزود: بر اساس تحقیقات انجام شده، اسنپ‌فود همچنان در حال ارائه خدمات به کاربران خود است. معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس فتا تصریح کرد: با توجه به اینکه شرکت مذکور توسط کارشناسان این پلیس در سال جاری چندین نوبت مورد ارزیابی و توجیه فنی لازم قرار گرفته است، در صورت مشاهده هرگونه اهمال و سهل‌انگاری، مراتب برای پیگیری به مراجع قانونی منعکس خواهد شد. وی بیان داشت: به محض کسب اطلاعات دقیق‌تر و مشخص شدن ابعاد جدید از این دسترسی غیرمجاز، متعاقبا اطلاع‌رسانی به هموطنان انجام خواهد شد.

از طرفی نیز اسنپ‌فود با تایید هک شدن اطلاعاتش اعلام کرد این شرکت در همکاری با پلیس فتا در حال شناسایی و رفع منبع آلودگی ناشی از اقدام این گروه هکری است و مسؤولیت این اتفاق را می‌پذیرد و حتما بررسی دقیقی درباره دلایل وقوع آن انجام خواهد داد. یک گروه هکری با ارائه شواهدی به عنوان نمونه، ادعا کرد کل داده‌های اسنپ‌فود، شامل اطلاعات بیش از ۲۰ میلیون کاربر و ۸۸۰ میلیون سفارش را به دست آورده است. پس از این موضوع اسنپ‌فود نسبت به اتفاق رخ داده واکنش نشان داد و در بیانیه‌ای اعلام کرد: «پیرو هک و اقدام به فروش مستقیم بخشی از اطلاعات کاربران اسنپ‌فود، به اطلاع می‌رسانیم شرکت اسنپ‌فود در قدم اول در همکاری با پلیس فتا در حال شناسایی و رفع منبع آلودگی ناشی از اقدام این گروه هکری است. شرکت اسنپ‌فود مسؤولیت این اتفاق را می‌پذیرد و حتما بررسی دقیقی درباره دلایل وقوع آن انجام خواهد داد. این گروه هکری پیش از مذاکره با اسنپ‌فود اقدام به فروش اطلاعات کرده است و شرکت اسنپ‌فود حداکثر تلاش خود را برای جلوگیری از انتشار داده‌های کاربران، از طریق مذاکره با این گروه هکری خواهد کرد. البته اسنپ‌فود با صدور اطلاعیه‌ای در این ارتباط، اعلام کرده است تمرکز خود را بر رفع این مشکل گذاشته‌ایم و بعد از انجام بررسی‌های بیشتر می‌توانیم اطلاعات دقیق‌تری درباره هک انجام شده منتشر کنیم. هنوز به طور دقیق نمی‌توان درباره داخلی یا خارجی بودن هکرها اظهار نظر کرد و این موضوع در دست بررسی است.

رها عبداللهی: دیدار اقشار مختلف بانوان با مقام معظم رهبری برای بار دوم برگزار شد و این دیدار اختصاصی، می‌رود که به قرار هر ساله بانوان با امام امت در ایام نزدیک به میلاد حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها تبدیل شود و دل‌های مشتاق‌شان را به قدم نهادن در حسینیه امید ایران و زیارت حضرت یار در روز و ساعتی که فقط به زنان و مسائل و دغدغه‌ها و ایده‌ها و آرزوهای‌شان اختصاص دارد گرم کند.

امسال هم مثل سال گذشته اقشار مختلف بانوان از نقاط مختلف کشور در حسینیه امام خمینی‌(ره) جمع شدند و پای بیانات رهبر خود نشستند. حضرت آقا بعد از شنیدن بیانات و دغدغه‌های 10 نفر از خانم‌‌ها به نمایندگی از دیگر زنان حاضر، بانوان را مورد تفقد قرار دادند و آنان را به الگوگیری از حضرت صدیقه طاهره سلام‌الله‌علیها در تمام امور زندگی توصیه فرمودند، چراکه ایشان بهترین الگو برای زنان در 3 عرصه و ساحت رشد فردی، اجتماعی و خانوادگی هستند.

ایشان باز هم بخش اعظمی از سخنان‌شان را به تشریح دیدگاه متعالی اسلام به انسان و جنس زن اختصاص دادند و تاکید کردند: اسلام به قدری در مساله زن پیشرفته و مستدل است که نیازی به پاسخگویی در این‌باره نیست، بلکه این تمدن غرب است که باید بابت فرار همیشگی از پاسخگویی و مباحثه منطقی در مسائل مربوط به زن مورد بازخواست قرار بگیرد. ایشان  فرمودند: «نظام تمدنی و فرهنگی غربی درباره بسیاری از سؤالات در این زمینه‌ها جلو نمی‌آید که بحث بکند؛ مساله را با جنجال و هوچی‌بازی و استفاده از هنر و سینما و زور و فضای مجازی و مانند اینها پیش می‌برد، ... حاضر نیست به سوال‌ها جواب بدهد، علت هم این است که غرب هیچ منطقی ندارد؛ این رفتار روزبه‌روز بدتر و سخیف‌تری که امروز در زمینه مسائل زن در غرب رایج است و به تبع غرب در بسیاری از کشورهای دیگر، هیچ منطقی پشت سرش نیست». ایشان سپس فهرستی از این سوالات بی‌جواب را مطرح کردند که غرب حاضر به پاسخگویی در برابر آنان نیست؛ از دلیل بی‌مبالاتی روزافزون در حفظ شخصیت و حرمت زن تا دلیل مجازات نداشتن تعرض جنسی و مجازات داشتن حجاب. ایشان در ادامه فرمودند: رویکرد تمدن غرب نسبت به زن در 2 امر پست و سخیف سودجویی و لذت‌جویی خلاصه می‌شود و هیچ منطق دیگری ندارد اما غرب با کمک سینما و رسانه و حتی شخصیت‌های قلم به دست، سیاستمدار و هنرمند و همچنین فشار سازمان‌های بین‌المللی، این رویکرد خود را پیش می‌برد و دنیا هم یا با آن همراه است یا سکوت کرده و منفعل شده.

در واقع حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با طرح چندباره این موضوع، در حال کد دادن به فعالان رسانه، هنر و قلم است که با فریاد زدن لختی پادشاه و روی دست گرفتن این سوالات بی‌جواب با سیطره فرهنگی غرب بر مسائل زنان جهان مقابله کنند و حداقل افکار عمومی جامعه خودمان را از انفعال در برابر پذیرش رویکرد غرب به زنان نجات دهند. ایشان بارها روی این نکته تاکید فرموده‌اند؛ مثلا سال‌ها پیش از دانشجویان خواستند درباره وضعیت زن در غرب مطالعه کنند. گفتمان‌سازی درباره ظلم و فسادی که این رویکرد غرب نسبت به زن در دنیا ایجاد کرده، وظیفه مهمی است که باید اشتراکا توسط سیاست و رسانه پیگیری شود.

در ادامه معظم‌له از منطق والای اسلام درباره زن سخن گفتند؛ از عرصه‌هایی که جنسیت در آن مطرح نیست یعنی کرامت انسانی و اصل مسؤولیت‌های اجتماعی و عرصه‌ای که در آن جنسیت زن، برتر دانسته شده یعنی زمینه‌های معنوی. و سپس عرصه‌ای که در آن، تفاوت جنسیت ملاک تقسیم نقشه‌ است یعنی عرصه خانواده.

در اینجا رهبر انقلاب روی موضوعی دست گذاشتند که می‌توان گفت دال مرکزی نزاع گفتمانی تمدن غرب با اسلام است، یعنی «عدالت جنسیتی». ایشان فرمودند: «عدالت یعنی هر چیزی را در جای خود قرار دادن. ساخت روحی زن، ساخت جسمی زن، ساخت عاطفی زن، اقتضای یک مسائلی را می‌کند. فرزندآوری، فرزندداری و دامان پرورش فرزند، کار زن است؛ از مرد این کار برنمی‌آید و خدای متعال او را برای این کار خلق نکرده؛ او برای یک کار دیگر است؛ کار بیرون خانه... اما در حقوق خانوادگی یکسانند».

منطق این نگاه اسلام به تمایز نقش‌ها واضح است. نظام احسن آفرینش برای هر کدام از زن و مرد در عرصه خانواده و برخی عرصه‌های اجتماعی مأموریت متفاوت ایجاد کرده و تمایزات جسمی و روحی هم به خاطر همان مأموریت‌های متفاوت و در واقع مکمل است که بناست تعادل را در دنیا برقرار سازد. اما غرب برای متهم ساختن اسلام دقیقا روی همین موضوع دست گذاشته و با هوچی‌گری ادعا می‌کند این تمایزات عامل ظلم به زن و سلب آزادی او است. غربی که خود به هیچ وجه در مقابل ظلم و بی‌عدالتی نسبت به زن پاسخگو نیست، به رویکرد منطقی و واضح اسلام خرده می‌گیرد. آنان با نادیده گرفتن ویژگی‌های زنانه یعنی ظرافت و لطافت و انکار تفاوت زن و مرد در عوارض و نقش‌ها، بیشترین فشار را به زنان وارد کرده‌اند. جالب است که ادعا می‌کنند این به خاطر برقراری عدالت است اما در واقع ماجرا همان رویکرد لذت‌جویی است که در زرورق حقوق زنان و آزادی و برابری، بزرگ‌ترین کلاه تاریخ را روی سر زنان گذاشته است. با مرور آنچه امروز دارد برای زنان در غرب اتفاق می‌افتد، بخوبی می‌توانیم ببینیم آزادی و نفی تفاوت‌ها دروغی بیش نیست و زن‌ها را در خدمت لذت‌جویی بیشتر و سودجویی افزون‌تر نظام سرمایه‌داری مردسالار گمارده است. 

چندی پیش یورونیوز گزارشی از یک نظرسنجی منتشر کرد که می‌گفت  ۸۳ درصد زنان ۱۶ تا ۳۹ سال در اروپا به منظور جلوگیری از خشونت و آزار و اذیت، اقدام به محدود کردن آزادی‌های فردی خود می‌کنند. صحت نتایج این نظرسنجی با برخی خبرهایی که روزانه از کشورهای غربی می‌رسد، تایید می‌شود.

 به گزارش دیلی‌میل، در سال‌های اخیر بسیاری از زنان آمریکایی تصمیم گرفته‌اند برای جلوگیری از آزار و اذیت توسط مردان دست به پوشیدن لباس‌های پوشیده‌تر بزنند؛ لباس‌هایی که توسط این زنان لقب «لایه محافظ» را گرفته است.

به گفته این زنان در شبکه‌های اجتماعی، آنها سعی می‌کنند هنگام حضور در عموم، با پوشیدن پیراهن آستین بلند یا ژاکت روی لباس‌های عادی، بدن خود را کمتر به نمایش بگذارند تا به این ‌وسیله کمتر مورد آزار، چشم‌چرانی یا متلک قرار بگیرند.

این زنان همچنین می‌گویند این کار را به طور خاص در وسایل حمل‌ونقل عمومی مانند مترو بیشتر انجام می‌دهند؛ جایی‌که به‌نظر آنها احتمال آزار بیشتر است. گفتنی‌ است زنان آمریکایی از داشتن جایگاه مخصوص در وسایل حمل‌و‌نقل عمومی محروم هستند. غرب با منطق برابری در واقع زنان را از حقوق اولیه خود یعنی امنیت محروم کرده است. اما جوامعی مثل ما را که در برخی محیط‌ها برای حفظ امنیت زنان و آرامش و سلامت زن و مرد به تفکیک جنسیتی دست زده، متهم به دیوارکشی و ایجاد محرومیت برای مردم می‌کند.

موضوع ناامنی زنان در غرب به وسایل حمل‌و‌نقل عمومی منحصر نیست. یکی از این فضاها که حریم و حرمت نداشتن زنان غربی در آن برای‌شان مشکل‌ساز شده ورزش است.

چندی پیش زنان تیم هندبال ساحلی نروژ به خاطر مقابله با جنسی‌زدگی لباس‌های ورزشی، اقدام به پوشیدن شلوارک به جای بیکینی کردند اما نهادهای ورزشی این کشور بازیکنان را به خاطر عدم رعایت مقررات(!) جریمه کردند. مشخص نیست چرا زنان ورزشکار کشورهای غربی مجبورند لباس‌های بدن‌نماتری نسبت به مردان بپوشند.

کاپیتان تیم والیبال کوپرتینو کالیفرنیا نیز می‌گوید پسرهای والیبالیست شلوارک‌های بلند و آزاد دارند و مجبور نیستند آنچه را نمی‌خواهند دیگران ببینند، نشان دهند چون تا ران پاهای‌شان پوشیده است اما زنان والیبالیست حین بازی باید شلوارک‌های تنگ بپوشند. شکایت و انتقاد زنان ورزشکار غربی نسبت به این موضوع به رسانه‌ها نیز کشیده شده است. 

ماه گذشته اظهارات زشت و جنسی گزارشگر ایتالیایی شنای بانوان در پخش تلویزیونی خبرساز شد. زن غربی، اسیر الفاظ و تعابیر برخاسته از اذهان جنسی‌زده‌ مردان در سطوح مختلف حتی گزارشگر ورزشی شده‌ است. اندام‌های آنان مورد قضاوت، تمجید و گاه تمسخر گزارشگران ورزشی که اغلب‌شان مرد هستند قرار می‌گیرد. این گزارش‌ها از آزاردیدگی زنان ورزشکار غربی حکایت دارد که از توجه نشدن به حریم شخصی‌شان و رعایت نشدن حرمت‌شان عذاب می‌کشند و ناچار به محدود کردن آزادی‌های‌شان روی می‌آورند.

حکایت ناامنی و بی‌حرمتی به این زنان کم و بیش همه فضاها را اشغال کرده است. گزارش بی‌بی‌سی از نامه سرگشاده پزشکان زن بریتانیا که از آزارجنسی در فضاهای بیمارستانی و محیط کار و حتی اتاق عمل به ستوه آمده بودند، مؤید این است که آزادی و انکار تفاوت‌ها هیچ فضای امنی برای زنان در غرب باقی نگذاشته است. آزادی جنسی، زنان را با نامرئی کردن حریم شخصی‌شان در بند کرده است. خانم جسیکا ولفندیل، استاد دانشگاه کیس‌وسترن آمریکا در مقاله‌ای تحت عنوان لباس تحریک‌آمیز و مسؤولیت جنسی، می‌نویسد: مطالعات متعدد نشان داده است زنی که لباس آشکار و باز به تن دارد بیشتر از زن پوشیده مورد حمله و آزار جنسی قرار می‌گیرد. 

ناامنی تنها یکی از عوارض انکار عدالت جنسیتی در غرب است. نادیده گرفتن نیازهای زن در خانواده و انکار استقلال مالی او با شعارهای فریبنده فمینیستی همچون «زن مستقل» و «زن قدرتمند»، منجر به بی‌علاقگی زنان زیادی به تشکیل خانواده شده است. آنان می‌دانند در خانواده مجبور به کار کردن توأمان در خانه و بیرون هستند و موظفند پول به خانه بیاورند و در صورت طلاق هیچ حقوقی ندارند. چندی پیش یک زن بلاگر انگلیسی که از ایمان و صبر مردم فلسطین در جنگ متأثر شده و با موج گرایش جوانان غربی به مطالعه درباره قرآن و اسلام پس از توفان الاقصی، با آیات قرآن درباره زن مواجه شده بود، با گریه و حسرت از نگاه حمایتگرانه قرآن به حقوق زن در خانه می‌گفت؛ چیزی که زنان مسلمان از آن برخوردار و زنان غرب محرومند اما رسانه با تحقیر و وارونه‌نمایی آن، نگذاشته دنیا به ارزشمندی توجه اسلام به زن پی ببرد.

شاید یکی از دلایل تذکر چندباره این موضوعات در بیانات رهبر انقلاب این باشد که زن مسلمان ایرانی با یادآوری میراث ارزشمندی که فرهنگ اسلام برایش گذاشته و مقایسه جایگاه خود در دین مبین اسلام با آنچه تمدن غرب بر سر زن آورده، عزت خود را که مدام توسط سیطره رسانه‌ای غرب پایمال می‌شود بازیابد و به دُر گرانبهایی که دارد ببالد و بدون چشم دوختن به نمایش پرزرق و برق ویترین غرب، در بستر فراهم شده فرهنگ اصیل خود شکوفا شود و به شکوفا کردن نسل خود بپردازد.

گروه سیاست خارجی: مواضع ضد‌ایرانی نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با واکنش وزیر امور خارجه کشورمان روبه‌رو شد. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی شنبه شب در اظهاراتی علیه ایران گفت: «ما همیشه و در هر مکان و زمان علیه ایران اقدام می‌کنیم و همه می‌دانند تهدیدات تهران در صورت دستیابی به بمب اتم بیشتر خواهد شد». نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی با بیان اینکه تل‌آویو «همیشه و در هر مکان علیه ایران اقدام می‌کند»، بار دیگر ایران را به تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای متهم کرد.

در همین راستا حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران روز گذشته در واکنش به ادعای نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی گفت: «نتانیاهو غلط زیادی کرده است». رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان این جمله را در پاسخ پرسش یکی از خبرنگاران بیان کرد.

مقامات رژیم صهیونیستی در حالی به تهدید ایران رو آورده‌اند که این رژیم در میدان جنگ غزه، تلفات سنگینی از محور مقاومت دریافت کرده است. سران اسرائیل از جمله نتانیاهو اذعان کرده‌اند ما متحمل هزینه‌های سنگینی در غزه هستیم و پیروزی زمان بیشتری می‌خواهد.

پیش از نتانیاهو، نفتالی بنت، نخست‌وزیر اسبق رژیم صهیونیستی هم چند روز قبل در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «۳۰ سال است اسرائیل در دام ایران افتاده است. استراتژی ایران هوشمندانه و ساده است: با تسلیحاتی که اطراف اسرائیل مستقر کرده ما را از همه طرف محاصره کرده است. سال‌هاست ما مبارزان خود را برای جنگ در شجاعیه علیه حماس، در جبالیا علیه جهاد اسلامی و در مارون‌الرأس علیه حزب‌الله می‌فرستیم. حتی حوثی‌های یمن به خود اجازه حمله به اسرائیل را می‌دهند. بیایید واضح بگوییم: ایران در حال جنگی همه‌جانبه علیه اسرائیل است و از همه جهت به ما ضربه می‌زند».

کارشناسان معتقدند مواضع کابینه جنگ اسرائیل و اقدام این رژیم در ترور فرمانده ارشد نظامی ایران در سوریه در قالب راهبرد تل‌آویو برای انتقال بحران به بیرون از مرزهای فلسطین اشغالی قابل تحلیل است. از همین رو بنت، رهبر حزب راست افراطی یمینا در یادداشت خود در وال‌استریت‌ژورنال نوشت: باید پای ایران به جنگ غزه باز شود اما اسرائیل به تنهایی قادر به انجام این کار نیست. نفتالی بنت از آمریکا خواست مسؤولیت این اقدام را بر عهده بگیرد. 

با این همه اوضاع برای صهیونیست‌ها خوب پیش نمی‌رود و تلفات ارتش این رژیم در غزه و جبهه شمالی با لبنان معنادارتر شده است.

گروه فرهنگ و هنر: شهریور سال جاری فراخوان چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر منتشر شد؛ فراخوانی که در ۲ بخش ملی و بین‌المللی برنامه‌ریزی و با انتشار آن عملا بزرگ‌ترین و مهم‌ترین ماراتن سینمایی کشور کلید ‌زده شد. از نکات کلیدی فراخوان فجر 42، تبصره‌ای بود که ذیل شرایط هفتگانه بخش ملی آورده شد و آن برپایی بخش نگاه نو در صورت دریافت آثار باکیفیت از فیلمسازان کار اولی است؛ موضوعی که در نشست هماهنگی مدیران استانی وزارت ارشاد با دبیر جشنواره رنگ اجرایی به خود گرفت و با اعلام دبیر بخش فیلم اولی‌ها یا همان نگاه نو، امسال در جشنواره فیلم فجر برپا می‌شود. البته دبیر جشنواره تنها با اشاره به ظرفیت 11 فیلم در این بخش، از ارائه اطلاعات بیشتر خودداری کرد اما به این نکته نیز اشاره کرد که طی ۲ هفته آینده جزئیات بیشتری پیرامون فیلم اولی‌ها را رسانه‌ای خواهد کرد. 

با توجه به تبصره 7 بخش ملی در فراخوان که شرط ایجاد بخش نگاه نو منوط به دریافت آثار باکیفیت از فیلم اولی‌ها بوده است، دست بر قضا محقق شده و امسال در کنار 22 فیلم بخش ملی شاهد 11 فیلم در این بخش نیز خواهیم بود. از طرفی با نگاهی به تاریخچه و ادوار گذشته، جشنواره فیلم فجر یکی از مهم‌ترین سکوها برای پرش و جهش یک فیلمساز اولی به شمار رفته است و بسیاری از فیلمسازان حرفه‌ای و سطح اول سینمای ایران با حضور در این رویداد مهم سینمایی، خود را به سینمای ایران معرفی کردند و صدالبته نیز هستند هنرمندانی که در همان کار اول خود ماندند و دیگر اثری در سطح و کیفیت فیلم اول‌شان تولید نکردند. اما هر چه بودند و هر چه شدند، جشنواره فیلم فجر از جایگاه بسیار ویژه‌ای برای فیلمسازان کار اولی برخوردار است و تدبیر برپایی این بخش در دوره 42 آن هم با حضور 11 فیلم، ناگفته پیداست که امسال را باید سال پدیده‌ها و فیلمسازان کار اولی دانست؛ هنرمندانی که یقیناً در 22 بهمن امسال و در مراسم اختتامیه به سینمای ایران معرفی خواهند شد. از همین رو و در کنار اهمیت سایر بخش‌ها، به جرأت می‌توان بیان کرد بخش فیلم اولی‌ها یکی از مهم‌ترین و آینده‌سازترین بخش‌های موجود در جشنواره بود که اساسا در ادوار مختلف چنانکه باید و شاید به آن توجهی نمی‌شد. البته نسل‌سازی و آینده‌نگری از جمله وظایف مهم‌ترین رویداد سینمایی نیست و این مهم بر عهده جشنواره‌هایی چون فیلم کوتاه یا حتی حقیقت است اما اساسا حضور در ماراتن فجر حتی برای فیلمسازان باتجربه نیز یک فرصت ویژه به شمار رفته، چه برسد به کار اولی‌ها. حضور فیلمسازان تازه‌کار در جشنواره فجر اما با قواعد و شرایط خاص است.

فیلم اولی به فیلمساز جوانی گفته می‌شود که نخستین فیلم بلند سینمایی خود را کارگردانی کرده است. در جشنواره فیلم فجر بخش مربوط به فیلم اولی‌ها با عنوان «نگاه نو» نامگذاری شد.

کارگردان فیلم اولی با تجربه‌های خود مبنی بر ساخت فیلم‌های کوتاه یا تجربه دستیاری در آثار سینمایی یا سال‌ها فعالیت در عرصه‌های مختلف و مشاغل سینمایی، می‌تواند نگاه سرمایه‌گذاران را به خود جلب و برای گرفتن پروانه فیلمسازی اقدام کند. 

دهه ۸۰، کانون کارگردانان خانه سینما مسؤولیت معرفی نیروهای تازه‌نفس را بر عهده گرفت که پس از آن خود خانه سینما با فراز و فرودهای زیادی روبه‌رو و این مسؤولیت به شورای پروانه فیلمسازی واگذار شد. همواره اسامی زیادی توسط شورای پروانه ساخت در مقام کارگردانی اعلام شده که نمی‌توان تحلیل مشخصی از اضافه شدن نیروی جوان به حوزه فیلمسازی در میان آن اسامی ارائه کرد. اوج ورود این نسل جشنواره سی‌ام فجر بود و در حالی که بیش از ۳۰ درصد فیلم‌های این جشنواره از آن فیلم اولی‌ها بود این فیلمسازان موفقیت‌ چندانی کسب نکردند. 

تایید صلاحیت کارگردان فیلم اولی در دوره‌هایی بر عهده کانون کارگردانان و در دوره‌هایی بر عهده شورای پروانه فیلمسازی بوده و البته در هر دوره امضای یک کارگردان باسابقه به عنوان شرط اصلی لازم بوده است. اکنون نیز تایید صلاحیت کارگردان برای ساخت فیلم اول منوط به کسب امتیاز از شورا و قبولی در مصاحبه است.

البته راه‌های ورود فیلمسازان جوان به عرصه حرفه‌ای و جدی سینمای ایران می‌تواند از طریق دانشگاه، مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، انجمن سینمای جوان، مراکز آموزشی آزاد، تلویزیون و خود سینما باشد اما همه آنها از جمله راه‌های کسب امتیاز و به دست آوردن پروانه فیلمسازی است، در حالی که پس از ساخته شدن فیلم، دیده شدن در جشنواره فیلم فجر به عنوان سکوی پرتاب فیلمسازان جوان به حساب می‌آید. 

تا پیش از جشنواره چهلم، همواره یکی از سوالات اصلی این بود: در دوره جدید جشنواره قواعد حضور فیلم اولی‌ها تغییر کرده است یا خیر و آیا بخش نگاه نو دستخوش تغییر شده است یا به روال سال قبل برگزار خواهد شد؟ هرچند بسیاری از فیلمسازان و کارگردانان بنام امروزی در جشنواره فیلم فجر و بخش نگاه نو کشف شده و رشد کردند اما تصمیمات هر ساله مسؤولان جشنواره فیلم فجر درباره حذف یا حضور بخش نگاه نو در جشنواره، باعث شد سازمان سینمایی در جشنواره چهلم و برای همیشه بخش نگاه نو را حذف کند و فیلم اولی‌ها نیز مانند سایر فیلم‌ها در بخش سودای سیمرغ به رقابت بپردازند.

مخالفان بخش نگاه نو (حتی بخشی از کارگردانان فیلم اولی) همواره بر این باورند هنگامی که فیلمساز فیلم اول خود را ارائه می‌دهد، در واقع وارد سینمای حرفه‌ای شده و باید مانند سایر فیلمسازان مورد قضاوت و داوری قرار گیرد. در ادامه و در سال‌های اخیر فیلم‌های اولی که بخش زیادی از جوایز سودای سیمرغ را از آن خود کردند، دلیل روشنی بر مدعای این افراد گشته و تبدیل به یک تصمیم شد.

شاید بتوان حذف بخش نگاه نو از جشنواره را از یک طرف جسارت و صراحت فیلمسازان جوان در به تصویر کشیدن موضوعات و مضامین چالشی بیان کرد و از طرف دیگر با کسب جوایز اصلی بخش سودای سیمرغ و جلب نظر مخاطب و همچنین موفقیت در اکران پس از جشنواره فیلم ‌اولی‌ها این تجربه پدیدار شود که فیلمسازان جوان را می‌توان در کنار سینماگران بزرگ و مشهور سینمای ایران محک زد و نه در یک بخش مجزا. فیلمسازانی همچون سعید روستایی که فیلم اول او در بخش نگاه نو حضور داشت اما بیشترین تعداد جوایز بخش سودای سیمرغ را از آن خود کرد.

 اما آیا این اتفاق برای همه فیلمسازان یکسان است، چرا که برخی فیلمسازان قدم به قدم پیشرفت و تعالی می‌یابند و برخی در همان فیلم اول اوج درخشش خود را خواهند داشت. «اورسون ولز» پس از سال‌ها فیلمسازی؛ فیلمی برتر از فیلم اول خود یعنی «همشهری کین» نساخت و برخی مانند استیون اسپیلبرگ پس از ساخت اثر اول خود به نام «دوئل» با «آرواره‌ها» به شهرت جهانی رسید و یا کوئنتین تارانتینو پس از «سگدانی» فیلم «پالپ فیکشن» را ساخت که بسیاری از منتقدان آن را بهترین فیلم او می‌دانند.

هرچند با توجه به تجارب به دست آمده در جشنواره فیلم فجر، حذف بخش نگاه نو و تنها تخصیص سیمرغ بهترین فیلم اول تصمیمی درست به نظر می‌رسد اما اینکه حذف بخش نگاه نو از جشنواره فیلم فجر یک اقدام موثر در جهت رشد، تعالی فیلمسازان اول و ایجاد شرایط یکسان برای همه فیلمسازان در جشنواره و ایجاد شرایط مناسب برای پیشرفت سینماگران و فیلمسازان پس از جشنواره تا چه اندازه مفید خواهد بود، نیازمند گذر زمان و بررسی و ارزیابی نتایج سال‌های آینده سینماست.

ما به نگاه نوی فیلمسازان جوان فارغ از وجود بخش نگاه نو در جشنواره فیلم فجر نیاز داریم و باید در راستای ورود نگاه تازه و دیدگاه‌های جدید مبتنی بر شرایط فرهنگی و اقلیمی کشور تلاش کنیم.

آخرین روز سال 2023 برای اقتصاد آمریکا با یک خبر نگران‌کننده همراه بود. صندوق بین‌المللی پول (آی‌ام‌اف) در جدیدترین گزارش خود از سقوط جایگاه دلار آمریکا در ذخایر جهانی طی ۳ ماه سوم سال پیشین میلادی خبر داد. کاهش سهم دلار به کمتر از 60 درصد - دقیقا 59.2 درصد - از ذخایر بانک‌های مرکزی جهانی نشان می‌دهد روند دلارزدایی در سراسر جهان شتاب گرفته است. بر اساس آمار صندوق بین‌المللی پول، این سهم سال 2000 در ابتدای قرن بیست‌ویکم میلادی 70 درصد بود. دلار همچنان به عنوان ارز ذخیره پیشرو در جایگاه نخست جهان قرار دارد، در حالی که سهم یورو نیز که در رتبه دوم ذخایر ارزی جهانی  قرار دارد به 19.6 درصد کاهش یافته است. نسبت ین ژاپن در این رتبه‌بندی از 5.3 درصد در دوره ۳ ماه قبل به 5.5 درصد افزایش یافت اما سهم یوآن چین، پوند انگلیس، دلار کانادا و فرانک سوییس تغییر چندانی نداشته است. در عین حال خبر کاهش سهم دلار در مبادلات نفتی جهانی دیگر خبر نگران‌کننده برای اقتصاد آمریکا طی یک هفته آخر سال 2023 محسوب می‌شود. برای آنکه سال 2023 هر چه بیشتر برای اربابان صندوق ذخیره فدرال ایالات متحده تلخ شود، سهم یوآن چین نیز در ماه‌های آخر این سال در تراکنش‌های بین‌بانکی بین‌المللی افزایش یافته است. با آنکه دلار آمریکا با سهم 88 درصدی در تمام مبادلات در بازارهای ارزی همچنان به طور گسترده در تجارت و امور مالی جهان مسلط است، از سال گذشته میلادی (2022)، گرایش جهانی به سمت استفاده از ارزهای ملی در تجارت به جای دلار آمریکا شروع به افزایش کرد. این روند پس از تحریم‌های ضدروسی مرتبط با اوکراین آغاز شد که به قطع دسترسی روسیه از سامانه‌های مالی غرب و مسدود شدن ذخایر خارجی این کشور انجامید. بانک اروپایی بازسازی و توسعه (EBRD) هشدار داده نقش روزافزون یوآن چین در تجارت روسیه به عنوان پاسخی به تحریم‌های غرب می‌تواند به طور بالقوه قدرت دلار آمریکا را کاهش دهد. اقتصاددانان معتقدند جز روسیه، دیگر کشورهای مستقل نیز در واکنش به محدودیت‌های تجاری اعمال‌شده توسط غرب به سمت یوآن گرایش یافته‌اند که این باعث افت نرخ برابری دلار در مقابل رنمینبی چین شده است. روزنامه وال‌استریت ژورنال، ابتدای این هفته به نقل از ناتاشا کانوا، رئیس راهبردی کالاهای جهانی در بانک آمریکایی «جی‌پی مورگان چیس»، گزارش داد مصرف‌کنندگان و صادرکنندگان جهانی نفت خام اکنون بازار را بدون معاملات تجاری دلارمحور مدیریت می‌کنند. این گزارش یک روز پس از آن منتشر شد که ایران و روسیه، ۲ صادرکننده پیشرو نفت اعلام کردند توافقی را برای تجارت فی‌مابین با پول‌های ملی خود به جای دلار آمریکا نهایی کرده‌اند. در کل کشورهای تحت تحریم غرب، خریدارانی برای کالاهای خود در چین و هند پیدا کرده‌اند و آنها را با تخفیف سخاوتمندانه می‌فروشند. کانوا از «جی‌پی مورگان» بزرگ‌ترین بانک آمریکا و دنیا در گفت‌وگو با وال‌استریت ژورنال با تاکید بر اینکه سهم نفت جهان که با ارزهای دیگر معامله می‌شود به نزدیک 20 درصد از کل مبادلات نفتی سالانه افزایش یافته، می‌گوید: «دلار آمریکا در حال تنازع در بازارهای کالایی است». این روند درباره سایر عمده‌فروشان کالاها کمتر آشکار شده است. با این حال برخی از آنها از جمله برزیل، امارات و عربستان سعودی، اقداماتی را به منظور زمینه‌سازی برای تجارت به واسطه دور زدن دلار آمریکا انجام داده‌اند. بر اساس داده‌های ردیابی‌شده توسط بانک «جی‌پی مورگان چیس» در سال 2023 میلادی 12 قرارداد کلان کالا با ارزهای غیردلاری انجام شده است، در حالی که تنها 7 قرارداد از این دست سال 2022 و تنها ۲ مورد در فاصله  سال‌های 2015 تا 2021 به ثبت رسیده بود. البته این داده‌ها بیشتر به معاملات کالاهای فیزیکی مربوط می‌شود تا معاملات آتی بازارهای مالی. در سال میلادی تازه به پایان رسیده، تقریبا تمام قراردادهای غیر دلاری  نفتی توسط فروشندگان در روسیه تسویه شد. اوایل سال 2023، هند و امارات عربی متحده قراردادی را برای تجارت با ارزهای ملی‌شان امضا کردند و متعاقبا یک پالایشگاه در هند نخستین محموله نفت خام امارات را به روپیه خرید. برزیل و چین نیز به شکلی مشابه نخستین معامله کالایی با ارزهای ملی خود را برای محموله خمیر کاغذ برزیل انجام دادند. ماه گذشته میلادی (نوامبر)،  چین و عربستان سعودی یک قرارداد مبادله ریال - یوآن به ارزش 50 میلیارد یوآن (معادل 7 میلیارد دلار) برای تقویت روابط مالی و گسترش استفاده از ارزهای ملی‌شان امضا کردند. بدون تردید یوآن، ستاره تحولات ارزی سال سپری‌شده میلادی است. طبق داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط سرویس پیام‌رسان مالی جهانی سوئیفت، سهم یوآن از پرداخت‌های بین‌المللی در ماه نوامبر گذشته به بالاترین حد خود رسید و پول چین به چهارمین ارز پرکاربرد سراسر جهان تبدیل شد. وام‌دهی فرامرزی بانک‌های چینی به یوآن نیز افزایش یافته است. بانک خلق چین (بی‌اوسی) یکی از 4 بانک اصلی اقتصاد اژدها، بیش از 30 خط سوآپ ارزی دوجانبه با بانک‌های مرکزی خارجی حتی با عربستان و آرژانتین به عنوان ۲ اقتصاد با‌سابقه سنتی وابستگی به دلار آمریکا دارد. البته ممکن است سیاست‌های لیبرتارینی رئیس‌جمهور دست راستی جدید آرژانتین «خاویر میلی»، این کشور را موقتا از دایره سیاست پولی پکن دور سازد اما مطمئنا کشورهای جدیدی در صف تبادل یوآنی با چین قرار دارند. شرکت تعاونی سوئیفت - مخفف عنوان جامعه جهانی ارتباطات مالی بین‌بانکی - به مرکزیت بروکسل که در حال حاضر بیش از 9700 بانک و موسسه مالی در ۲۰۹ کشور جهان عضو آن هستند اخیرا اعلام کرده سهم رو به رشد یوآن در معاملات فرامرزی نشان‌دهنده روند دور شدن چین از دلار و تلاش‌های پکن برای ترویج استفاده از پول ملی‌اش است.

صفحه 3 را بخوانید

گروه بین‌الملل: مقاومت فلسطین یک بالگرد آپاچی اشغالگران را منهدم کرد. گردان‌های قسام و گردان‌های مجاهدین در عملیاتی مشترک یک بالگرد آپاچی ارتش رژیم صهیونیستی را در جنوب محله الزیتون در شهر غزه با موشک «سام ۷» هدف قرار دادند. به نقل از رسانه‌های فلسطینی، گردان‌های شهید عزالدین القسام شاخه نظامی جنبش حماس در عملیات دیگری شماری از نیروهای ویژه رژیم صهیونیستی را در محله التفاح با استفاده از بمب و راکت و همچنین تیربار و مسلسل هدف قرار دادند.

حزب‌الله لبنان هم روز گذشته اعلام کرد با یک فروند پهپاد موضع نظامی «رمثا» در کشتزارهای اشغالی «شبعا» را هدف قرار داده است. حزب‌الله افزود مبارزانش سایت حانیتا را با سلاح‌های مناسب هدف قرار دادند و این حملات به هدف اصابت کردند. طبق گزارش شبکه المیادین، حزب‌الله همچنین از حمله به تجمع نظامیان صهیونیست در موضع نظامی «حرج عداثر» خبر داد. مقاومت لبنان همچنین اعلام کرد پادگان «رامیم» ارتش رژیم صهیونیستی در شمال سرزمین‌های اشغالی را هدف قرار داده است. همزمان ارتش رژیم صهیونیستی نیز حملات هوایی را به مناطق مرزی لبنان انجام داد.

در تازه ترین تحولات میدان جنگ غزه، معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان به رژیم صهیونیستی هشدار داد: اسرائیل نمی‌تواند در دل جنگ، شهرک‌نشینان را به شمال بازگرداند و هیچ دستاوردی در این جنگ نمی‌تواند داشته باشد. باید جنگ غزه متوقف شود ولی با ادامه بمباران غیرنظامیان در لبنان، پاسخ [حزب‌الله] هم قوی‌تر خواهد بود. خبرگزاری رسمی لبنان به نقل از شیخ نعیم قاسم گزارش داد: ما به اسرائیل می‌گوییم «حزب‌الله اجازه نمی‌دهد به اهداف خود در غزه، لبنان و منطقه دست یابد». معاون سیدحسن نصرالله خاطرنشان کرد: ما تصمیم خود را گرفته‌ایم که همچنان در برابر اسرائیل، در وضعیت جنگی در جبهه جنوب بمانیم، لذا تهدیدهای اسرائیل هیچ ارزشی برای ما ندارد، زیرا آماده‌ایم. وی گفت: ما بیهوده وارد این جنگ نشده‌ایم، بلکه برای متوقف کردن قلدری‌های اسرائیل و حمله به غزه، مجبور شدیم وارد شویم؛ هر چند می‌دانیم شهید می‌دهیم ولی این شهدا، طرح خطرناک علیه فلسطین و منطقه را از بین می‌برد. با حملاتی که حزب‌الله و مقاومت فلسطین به شهرک‌های اسرائیلی انجام می‌دهند، بخش اعظمی از شهرک‌های واقع در شمال فلسطین اشغالی تخلیه شده است، البته مسؤولان اسرائیلی بارها مدعی شده‌اند شرایط برای بازگشت صهیونیست‌ها در حال فراهم شدن است. این مقام حزب‌الله ادامه داد: اسرائیل پیشنهادهایی درباره شمال فلسطین و جنوب لبنان مطرح می‌کند و سعی دارد این گونه نشان دهد که هنوز گزینه‌هایی در اختیار دارد که بتواند شهرک‌نشینان را به صورت امن به شمال فلسطین اشغالی بازگرداند و حزب‌الله و مقاومت را از جنوب لبنان دور کند ولی اسرائیل در موقعیتی قرار ندارد که بخواهد گزینه‌های خود را تحمیل کند. بنیامین نتانیاهو در نطق شنبه‌شب خود اظهار کرد: تا زمانی که امنیت در شمال برقرار نشود، شهروندان را به خانه‌های خود در شمال بازنمی‌گردانیم. 

* اقتصاد اسرائیل شبیه ویرانه‌های غزه شده است

واشنگتن‌پست نوشت: درحالی که ساختمان‌های غزه در نتیجه بمباران‌های [رژیم] اسرائیل ویران می‌شوند، اقتصاد تل‌آویو نیز به دلیل هزینه‌های جنگ متحمل آسیب‌های فراوان شده است. این روزنامه آمریکایی در مطلبی با عنوان «هزینه‌های جنگ اسرائیل علیه حماس چگونه رو به افزایش است»، نوشت: اقتصاد اسرائیل همچون ساختمان‌های غزه ویران شده است به گونه‌ای که برخی اقتصاددانان، شوک ناشی از این جنگ را بر اقتصاد اسرائیل، بیش از ضربه همه‌گیری کرونا در سال ۲۰۲۰ ارزیابی کرده‌اند. واشنگتن‌پست از افزایش هزینه‌های اسرائیل و استقراض این رژیم خبر داده و در عین حال خاطرنشان کرده است: رشد فزاینده هزینه‌های دولت تل‌آویو در حالی است که درآمد مالیاتی آن به شدت کاهش یافته است. بر اساس گزارش بانک مرکزی اسرائیل، تولید ناخالص داخلی رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۲۴ کاهش خواهد یافت و به یک درصد می‌رسد؛ در حالی ‌که این شاخص در سال ۲۰۲۳ میلادی 3 درصد بود. براساس ارزیابی‌های اولیه، اسرائیل به طور متوسط در 3 ماه گذشته بیش از ۲۲۰ هزار تن از نیروهای ذخیره خود را به جنگ اعزام کرده و به حقوق آنها افزوده است. بسیاری از این نیروهای ذخیره کارگران بخش فناوری پیشرفته در حوزه سایبری، کشاورزی، مالی، ناوبری، هوش مصنوعی، داروسازی و حوزه آب و هوا هستند. همه این هزینه‌ها و یارانه‌ها به اضافه نگرانی سرمایه‌گذاران خارجی از بی‌ثباتی در سرزمین‌های اشغالی که پیش از جنگ آغاز و سبب کاهش سرمایه‌گذاری خارجی شده، [رژیم] اسرائیل را در این حوزه با نگرانی‌های بسیاری روبه‌رو کرده است. علاوه بر این، [رژیم] اسرائیل باید در دوران جنگ هزینه نیروهای ذخیره، بمب و گلوله‌ها را بپردازد و از ۲۰۰ هزار پناهجویی که از روستاهای اسرائیلی در امتداد مرز غزه و مرز شمالی با لبنان آواره شده‌اند نیز حمایت کند. از دیگر مواردی که تحت‌الشعاع جنگ اسرائیل و حماس قرار گرفته، بخش ساخت و ساز است که معمولا به کارگران فلسطینی ساکن کرانه باختری محول می‌شد اما اکنون تقریبا متوقف شده است، زیرا از زمانی که اسرائیل جنگ با حماس را آغاز کرده، مجوز کار بیش از ۱۰۰ هزار فلسطینی را به حالت تعلیق درآورده است. اقتصاددانانی که واشنگتن‌پست با آنها مصاحبه کرده است تخمین می‌زنند جنگ ۱۸ میلیارد دلار یا ۲۲۰ میلیون دلار در روز برای اسرائیل هزینه داشته است. زوی اکستاین، معاون سابق رئیس بانک مرکزی اسرائیل و اقتصاددان دانشگاه رایشمن، در بررسی‌ای که به تازگی انجام داده است، تاثیر جنگ بر بودجه [رژیم] اسرائیل را در 3 ماهه چهارم سال ۲۰۲۳ میلادی، ۱۹ میلیارد دلار ارزیابی و آن را برای 3 ماهه اول سال ۲۰۲۴ میلادی، ۲۰ میلیارد دلار پیش‌بینی  کرده است. وی در عین حال تاکید کرده است این میزان در صورتی است که اسرائیل وارد جنگ با حزب‌الله لبنان نشود. روزنامه کالکالیست چاپ اسرائیل پیش از این در ارزیابی‌ای دیگر، تخمین ‌زده بود چنانچه جنگ 5 تا ۱۰ ماه به طول انجامد، می‌تواند ۵۰ میلیارد دلار برای اسرائیل هزینه داشته باشد. این روزنامه خاطرنشان کرده است این هزینه معادل ۱۰ درصد تولید ناخالص داخلی اسرائیل است.

***

مهدی بختیاری: طی روزهای گذشته تصویر جدیدی از ناو رزمی جماران که به‌تازگی به 8 فروند موشک کروز سطح به سطح مجهز شده در فضای مجازی و رسانه‌ای منتشر شد.

ناو جماران نخستین محصول پروژه شناوری موج است که سال ۸۸ با حضور رهبر معظم انقلاب عملیاتی شد و پس از آن، چند محصول دیگر نظیر سهند، دنا، دماوند و دیلمان نیز ساخته و عملیاتی شدند. این شناورها بخشی از برنامه تجهیز نیروی دریایی ارتش برای تبدیل شدن به یک نیروی راهبردی است که طی چند سال اخیر، ناوگروه‌های آن در مناطق مختلف جهان و در آب‌های دوردست در حال ماموریت هستند؛ هر چند نیاز نداجا به شناورهای با تناژ بالاتر، یکی از نیازهای مبرم این نیرو است که باید در دستور کار جدی قرار گیرد.

تحقق این هدف (تشکیل یک نیروی دریایی راهبردی) نیازمند یک برنامه‌ریزی طولانی‌مدت، شامل تجهیز یگان دریایی ارتش به شناورهای سطحی و زیرسطحی متناسب با این هدف (که پروژه «موج» نخستین گام آن بود) و البته تجهیز این شناورها به تسلیحات و تجهیزات به روز و در تعداد بالاست که به نظر می‌رسد این بخش از اهداف نیز در دستور کار قرار داشته و تجهیز شناورها به تسلیحات بیشتر و جدیدتر طی ماه‌های گذشته شروع شده است.

تا پیش از این، شناورهای دریایی ارتش به لحاظ موشکی، در نهایت به 4 تیر موشک کروز سطح به سطح و 2 تیر موشک سطح به هوا (پدافندی) مجهز بودند که به نظر می‌رسد در فاز جدید تحول نداجا، تعداد این موشک‌ها در هر شناور لااقل 2 برابر شود.

در کنار این، تجهیز شناورهای سطحی به سامانه‌های جدید پدافند هوایی نیز یکی از مهم‌ترین و فوری‌ترین اولویت‌هاست، چراکه شناور در پهنه دریا باید بتواند در وهله اول از خود دفاع کند.

با توجه به کوچکی شناورهای ساخته شده (کلاس موج)، تاکنون این ناوها به لحاظ پدافندی در حد مطلوب نبودند اما با رونمایی از شناور دیلمان و اظهارات فرماندهان که این شناور قرار است به سامانه‌های موشکی عمودپرتاب نیز مجهز شود، به نظر می‌رسد قفل به‌کارگیری این موشک‌ها در نیروی دریایی ارتش نیز شکسته شود. موشک‌های عمودپرتاب به لحاظ نوع چینش روی شناور، این امکان را می‌دهند تا تعداد بیشتری موشک در یگان مورد استفاده قرار بگیرد؛ اتفاقی که پیش از این، برای نخستین بار در شناور شهید سلیمانی نیروی دریایی سپاه رخ داد.

حوزه ماموریت نیروهای دریایی ارتش و سپاه اواخر دهه 80 از یکدیگر جدا شد و طی برنامه جدید، نیروی دریایی ارتش به دلیل در اختیار داشتن شناورهای سنگین، ماموریت حضور در آب‌های دوردست و نیروی دریای سپاه ماموریت حراست از تنگه هرمز و خلیج‌ فارس را بر عهده گرفتند. با این حال، به نظر می‌رسد نیروی دریایی سپاه در برنامه جدید، مامور به حضور در آب‌های خارج از خلیج ‌فارس و در اقیانوس هند نیز خواهد بود. در همین راستا، طراحی و ساخت شناورهای جدید و تسلیح آنها به موشک‌ها و سامانه‌های راداری و رزمی جدید نیز بیش از پیش در دستور کار فرماندهان این نیروها قرار گرفته است.

تعداد بیشتری از شناورهای جدید کلاس شهید سلیمانی آماده تحویل به ندسا است و این نیرو نیز شبیه نداجا به موشک‌های جدید و دوربردتر نظیر موشک ابومهدی مجهز شده است.

طی سال‌های گذشته، موشک‌های کروز در اختیار این ۲ نیرو (چه سطح به سطح و چه ساحل به دریا) در نهایت بردی بین 250 تا 700 کیلومتر داشتند اما موشک ابومهدی که به‌تازگی به آنها تحویل شده، بردی بیش از 1000 کیلومتر دارد که دست این ۲ نیرو را بلندتر از قبل خواهد کرد. از طرف دیگر، نیروی دریای سپاه بزودی به شناورهای جدید و ناوشکن‌های بزرگ و نیز شناورهای بزرگ پهپادبر تجهیز خواهد شد که با به‌کارگیری آنها، توان پهپادی کشورمان در عرصه‌های دریایی نیز گسترده‌تر خواهد شد.

طراحی رادارهای جدید آرایه فازی در وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح نیز از دیگر برنامه‌های تقویت نیروهای دریایی ارتش و سپاه بوده و بزودی این رادارها جایگزین نمونه‌های قدیمی‌تر خواهند شد.

با توجه به اهمیت دریا در نبردهای آینده، تقویت این ۲ نیرو و گسترش دایره ماموریتی آنها می‌تواند تهدیدات دریایی را تا شعاع بیشتری از کشورمان دور کند.

آخرین روز سال 2023 برای اقتصاد آمریکا با یک خبر نگران‌کننده همراه بود. صندوق بین‌المللی پول (آی‌ام‌اف) در جدیدترین گزارش خود از سقوط جایگاه دلار آمریکا در ذخایر جهانی طی ۳ ماه سوم سال پیشین میلادی خبر داد. کاهش سهم دلار به کمتر از 60 درصد - دقیقا 59.2 درصد - از ذخایر بانک‌های مرکزی جهانی نشان می‌دهد روند دلارزدایی در سراسر جهان شتاب گرفته است. بر اساس آمار صندوق بین‌المللی پول، این سهم سال 2000 در ابتدای قرن بیست‌ویکم میلادی 70 درصد بود. دلار همچنان به عنوان ارز ذخیره پیشرو در جایگاه نخست جهان قرار دارد، در حالی که سهم یورو نیز که در رتبه دوم ذخایر ارزی جهانی  قرار دارد به 19.6 درصد کاهش یافته است. نسبت ین ژاپن در این رتبه‌بندی از 5.3 درصد در دوره ۳ ماه قبل به 5.5 درصد افزایش یافت اما سهم یوآن چین، پوند انگلیس، دلار کانادا و فرانک سوییس تغییر چندانی نداشته است. در عین حال خبر کاهش سهم دلار در مبادلات نفتی جهانی دیگر خبر نگران‌کننده برای اقتصاد آمریکا طی یک هفته آخر سال 2023 محسوب می‌شود. برای آنکه سال 2023 هر چه بیشتر برای اربابان صندوق ذخیره فدرال ایالات متحده تلخ شود، سهم یوآن چین نیز در ماه‌های آخر این سال در تراکنش‌های بین‌بانکی بین‌المللی افزایش یافته است. با آنکه دلار آمریکا با سهم 88 درصدی در تمام مبادلات در بازارهای ارزی همچنان به طور گسترده در تجارت و امور مالی جهان مسلط است، از سال گذشته میلادی (2022)، گرایش جهانی به سمت استفاده از ارزهای ملی در تجارت به جای دلار آمریکا شروع به افزایش کرد. این روند پس از تحریم‌های ضدروسی مرتبط با اوکراین آغاز شد که به قطع دسترسی روسیه از سامانه‌های مالی غرب و مسدود شدن ذخایر خارجی این کشور انجامید. بانک اروپایی بازسازی و توسعه (EBRD) هشدار داده نقش روزافزون یوآن چین در تجارت روسیه به عنوان پاسخی به تحریم‌های غرب می‌تواند به طور بالقوه قدرت دلار آمریکا را کاهش دهد. اقتصاددانان معتقدند جز روسیه، دیگر کشورهای مستقل نیز در واکنش به محدودیت‌های تجاری اعمال‌شده توسط غرب به سمت یوآن گرایش یافته‌اند که این باعث افت نرخ برابری دلار در مقابل رنمینبی چین شده است. روزنامه وال‌استریت ژورنال، ابتدای این هفته به نقل از ناتاشا کانوا، رئیس راهبردی کالاهای جهانی در بانک آمریکایی «جی‌پی مورگان چیس»، گزارش داد مصرف‌کنندگان و صادرکنندگان جهانی نفت خام اکنون بازار را بدون معاملات تجاری دلارمحور مدیریت می‌کنند. این گزارش یک روز پس از آن منتشر شد که ایران و روسیه، ۲ صادرکننده پیشرو نفت اعلام کردند توافقی را برای تجارت فی‌مابین با پول‌های ملی خود به جای دلار آمریکا نهایی کرده‌اند. در کل کشورهای تحت تحریم غرب، خریدارانی برای کالاهای خود در چین و هند پیدا کرده‌اند و آنها را با تخفیف سخاوتمندانه می‌فروشند. کانوا از «جی‌پی مورگان» بزرگ‌ترین بانک آمریکا و دنیا در گفت‌وگو با وال‌استریت ژورنال با تاکید بر اینکه سهم نفت جهان که با ارزهای دیگر معامله می‌شود به نزدیک 20 درصد از کل مبادلات نفتی سالانه افزایش یافته، می‌گوید: «دلار آمریکا در حال تنازع در بازارهای کالایی است». این روند درباره سایر عمده‌فروشان کالاها کمتر آشکار شده است. با این حال برخی از آنها از جمله برزیل، امارات و عربستان سعودی، اقداماتی را به منظور زمینه‌سازی برای تجارت به واسطه دور زدن دلار آمریکا انجام داده‌اند. بر اساس داده‌های ردیابی‌شده توسط بانک «جی‌پی مورگان چیس» در سال 2023 میلادی 12 قرارداد کلان کالا با ارزهای غیردلاری انجام شده است، در حالی که تنها 7 قرارداد از این دست سال 2022 و تنها ۲ مورد در فاصله  سال‌های 2015 تا 2021 به ثبت رسیده بود. البته این داده‌ها بیشتر به معاملات کالاهای فیزیکی مربوط می‌شود تا معاملات آتی بازارهای مالی. در سال میلادی تازه به پایان رسیده، تقریبا تمام قراردادهای غیر دلاری  نفتی توسط فروشندگان در روسیه تسویه شد. اوایل سال 2023، هند و امارات عربی متحده قراردادی را برای تجارت با ارزهای ملی‌شان امضا کردند و متعاقبا یک پالایشگاه در هند نخستین محموله نفت خام امارات را به روپیه خرید. برزیل و چین نیز به شکلی مشابه نخستین معامله کالایی با ارزهای ملی خود را برای محموله خمیر کاغذ برزیل انجام دادند. ماه گذشته میلادی (نوامبر)،  چین و عربستان سعودی یک قرارداد مبادله ریال - یوآن به ارزش 50 میلیارد یوآن (معادل 7 میلیارد دلار) برای تقویت روابط مالی و گسترش استفاده از ارزهای ملی‌شان امضا کردند. بدون تردید یوآن، ستاره تحولات ارزی سال سپری‌شده میلادی است. طبق داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط سرویس پیام‌رسان مالی جهانی سوئیفت، سهم یوآن از پرداخت‌های بین‌المللی در ماه نوامبر گذشته به بالاترین حد خود رسید و پول چین به چهارمین ارز پرکاربرد سراسر جهان تبدیل شد. وام‌دهی فرامرزی بانک‌های چینی به یوآن نیز افزایش یافته است. بانک خلق چین (بی‌اوسی) یکی از 4 بانک اصلی اقتصاد اژدها، بیش از 30 خط سوآپ ارزی دوجانبه با بانک‌های مرکزی خارجی حتی با عربستان و آرژانتین به عنوان ۲ اقتصاد با‌سابقه سنتی وابستگی به دلار آمریکا دارد. البته ممکن است سیاست‌های لیبرتارینی رئیس‌جمهور دست راستی جدید آرژانتین «خاویر میلی»، این کشور را موقتا از دایره سیاست پولی پکن دور سازد اما مطمئنا کشورهای جدیدی در صف تبادل یوآنی با چین قرار دارند. شرکت تعاونی سوئیفت - مخفف عنوان جامعه جهانی ارتباطات مالی بین‌بانکی - به مرکزیت بروکسل که در حال حاضر بیش از 9700 بانک و موسسه مالی در ۲۰۹ کشور جهان عضو آن هستند اخیرا اعلام کرده سهم رو به رشد یوآن در معاملات فرامرزی نشان‌دهنده روند دور شدن چین از دلار و تلاش‌های پکن برای ترویج استفاده از پول ملی‌اش است.

صفحه 3 را بخوانید