عاقبت ۳۰ اردیبهشت 1403 خلعت شهادت نصیب آیت‌اللهی شد که عمری در آرزوی شهادت به سر می‌برد. آیت‌الله سیدمحمدعلی آل‌هاشم، امام جمعه شهر تبریز و نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی، خود در تمنای شهادت گفته بود: «شهری که دو امام جمعه شهید دارد تبریز است. یکی شهید آیت‌الله قاضی طباطبایی و دیگری شهید آیت‌الله مدنی. هر دو هم سید هستند و ان‌شاءالله که سومی هم به آنها ملحق شود».

سومین امام جمعه شهید تبریز، آیت‌الله سیدمحمدعلی آل‌هاشم بود که در بالگرد حامل رئیس‌جمهور به همراه ایشان، وزیر امور خارجه، استاندار آذربایجان شرقی و دیگر همراهان، جام شیرین شهادت در مسیر خدمت به مردم را نوشید و با سقوط این بالگرد در منطقه کوهستانی ورزقان، آسمانی شد. آنطور که گزارش شده است، آیت‌الله آل‌هاشم آخرین فرد در قید حیات در آن جمع بود که ساعتی پس از سقوط بالگرد همچنان زنده بود و گویا تماس تلفنی نیز با رئیس دفتر رئیس‌جمهور برقرار کرده بود. چنانکه پس از یافته شدن لاشه بالگرد و سرنشینانش شهیدش، هلال‌احمر اعلام کرد جسم ایشان، وضعیت بهتری نسبت به دیگر همراهانش داشته است.

 

در تارنمای آیت‌الله آل‌هاشم درباره سوابق درخشان او آمده است: «با نگاهی به کارنامه فعالیت‌های آیت‌الله آل‌هاشم برخی مسؤولیت‌های برجسته ایشان را می‌توان چنین نام برد: مسؤول ستاد نماز جمعه تبریز، مسؤول عقیدتی - سیاسی مرکز آموزش پشتیبانی نیروی زمینی ارتش، رئیس عقیدتی - سیاسی لشکر ۲۱ حمزه آذربایجان، رئیس اداره عقیدتی - سیاسی منطقه‌ای آذربایجان، معاون تبلیغات و روابط عمومی سازمان عقیدتی - سیاسی منطقه‌ای آذربایجان، جانشین اداره عقیدتی - سیاسی نیروی دریایی ارتش، جانشین اداره عقیدتی - سیاسی نیروی زمینی ارتش، معاون هماهنگ‌کننده سازمان عقیدتی - سیاسی ارتش، جانشین سازمان عقیدتی - سیاسی ارتش با تصویب فرماندهی معظم کل قوا، رئیس اداره عقیدتی - سیاسی نیروی زمینی ارتش با تصویب فرماندهی معظم کل قوا. آیت‌الله سیدمحمدعلی آل‌هاشم همچنین عضو میز آذربایجان در مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده و از این ناحیه هم خدمات ارزشمند و ارزنده‌ای به این منطقه داشته است». عاقبت این روحانی خستگی‌ناپذیر و جهادگر که بسیار مورد اقبال مردم تبریز و استان آذربایجان شرقی قرار داشت، آنطور که خود آرزو کرده بود، جهان فانی را با شهادت ترک گفت. او سال‌ها در جبهه‌های دفاع ‌مقدس در پی شهادت بود و عاقبت خلعت شهادت را در مسیر خدمت به مردم پوشید و آسمانی شد.

 

آیت‌الله آل‌هاشم در پاسخ به تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی توسط پارلمان اروپا، در نماز جمعه 30 دی 1401 با لباس فرم سپاه در نماز جمعه حاضر شد و گفت: «اروپا از خود بپرسد کدام نهاد در مقابل تروریسم تکفیری ایستاد جز سپاه؟! جز جمهوری اسلامی ایران و نیروهای مسلح؟! باز هم تکرار می‌کنم این اقدام در میدان عمل هیچ تاثیری ندارد و اروپا بخوبی می‌داند یک اقدام موضعی است نه اقدام موثر».

آیت‌الله آل‌هاشم که متولد سال 1341 در شهر تبریز بود، بسیار در بین مردم این شهر و اقشار مردمی استان آذربایجان شرقی محبوبیت داشت. چنانکه پس از انتشار خبر شهادتش، تجمع خودجوش مردمی در مقابل منزل و دفتر او در در شهر تبریز صورت گرفت و مردم خطه آذربایجان شرقی از چهره‌ها و سلایق مختلف، درباره فقدان او ابراز تاسف کردند.

آیت‌الله آل‌هاشم در طول دوران خدمت چند دهه‌ای در نظام اسلامی، مسؤولیت‌های متعددی چون مسؤول عقیدتی - سیاسی مرکز آموزش پشتیبانی نیروهای زمینی ارتش، جانشین اداره عقیدتی - سیاسی نیروی دریایی ارتش، جانشین سازمان عقیدتی - سیاسی ارتش، رئیس اداره عقیدتی - سیاسی نیروی زمینی ارتش، رئیس اداره عقیدتی - سیاسی منطقه آذربایجان، رئیس عقیدتی - سیاسی لشکر 21 حمزه آذربایجان، مسؤول ستاد نماز جمعه تبریز و نهایتا امام جمعه این شهر و نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی را در پرونده کاری خود داشت.  در خصوص زندگینامه امام جمعه فقید تبریز در تارنمای خود ایشان آمده است: 

سیدمحمدعلی آل‌هاشم فرزند آیت‌الله سیدمحمدتقی آل‌هاشم از روحانیون برجسته و بنام تبریز است. وی پس از شهیدان محراب آیت‌الله قاضی و آیت‌الله مدنی، مرحوم آیت‌الله مشکینی، مرحوم آیت‌الله ملکوتی و مرحوم آیت‌الله مجتهدشبستری، ششمین نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی و امام جمعه تبریز از ۱۰ خرداد ۱۳۹۶ به بعد است.

آل‌هاشم تحصیلات مقدماتی را تا دبیرستان در تبریز گذراند، سپس برای تحصیل علوم دینی در حوزه علمیه تبریز مشغول شد و سپس به حوزه علمیه قم عزیمت کرد و تحصیلات حوزوی را تا مقطع سطح 4 حوزوی (دکتری) گذراند و به مدت ۱۴ سال در درس خارج مقام معظم رهبری حضور فعال داشت. همچنین ایشان دارای تالیفات تخصصی برای نیروهای مسلح، طلاب و روحانیون و تالیفات عمومی بود.

 

همه چیز از یک تماس تلفنی در وزارت امور خارجه آن هم در سال 76 شروع شد؛ تماسی که یک سوی آن سردار شهید سلیمانی بود و موضوع هم مسائل عراق. وقتی کارشناس میز عراق در وزارت امور خارجه تلفن را برداشت، فهمید فرمانده نیروی قدس سپاه پشت خط است و این شد ماجرای دوستی دیپلمات وزارت امور خارجه با فرمانده میدان. 

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در سانحه سقوط بالگرد رئیس‌جمهور به همراه آیت‌الله شهید رئیسی به شهادت رسید تا پایان این دیپلمات در کوه‌های آذربایجان رقم بخورد و خونش با خاک ایران درآمیخته شود. 

حسین امیرعبداللهیان سال ۱۳۴۳ در دامغان متولد شد. دوران کودکی را در محله ۱۷ شهریور در جنوب تهران گذراند. پدرش را در 7 سالگی از دست داد. ۳۰ ساله بود که ازدواج کرد. در دانشگاه تهران و دانشکده وزارت امور خارجه، رشته روابط بین‌الملل خواند و مدرک دکترا گرفت. در مصاحبه‌هایش تأکید می‌کرد «دیپلمات» است و اغلب، داستانی جالب و شنیدنی از سردار یا خاطره‌ای از ملاقات‌های شخصی با همتایان بین‌المللی‌اش را روایت می‌کرد؛ تکیه کلامش هم «ما دیپلمات‌ها» بود!

اوایل سال 1370 وارد وزارت امور خارجه شد و از همان ابتدا به معاونت عربی و آفریقایی وزارتخانه رفت و کارش را شروع کرد. به قول خودش این معاونت اگر هیچ خوبی برایش نداشت، این امتیاز را داشت که مستقیم یار غار سردار شهید سلیمانی شود. بعدها که سردار دل‌ها وارد تشکیلات سپاه قدس شد، او رابطه تنگاتنگی با وی داشت. امیرعبداللهیان اوایل سال ۱۳۷۰ رسماً وارد وزارت امور خارجه شد؛ در سابقه او در این وزارتخانه، سمت‌هایی همچون معاون عربی و آفریقایی وزارت خارجه (۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵)، مدیرکل خلیج‌فارس و خاورمیانه (۱۳۸۹)، سفیر ایران در بحرین (۱۳۸۶ تا ۱۳۸۹)، رئیس ستاد ویژه عراق (۱۳۸4 تا ۱۳۸6) و معاون نماینده ویژه وزیر خارجه در امور عراق (۱۳۸2تا ۱۳۸4) دیده می‌شود.

او در دولت شهید رئیسی به عنوان وزیر امور خارجه انتخاب شد و راهبرد «توازن منطقه‌ای» را در پیش گرفت. او اعتقاد داشت ایران باید با توازن رابطه بین کشورهای منطقه، با تمام آنها ارتباط خوب داشته باشد. همچنین او از کمک به گروه‌های مقاومت هیچ مضایقه‌ای نکرد و همراه و رفیق گروه‌هایی مانند حزب‌الله، حشدالشعبی، انصارالله یمن و گروه‌های حماس و جهاد اسلامی فلسطین بود. اصلاً او را به «منطقه» می‌شناختند. گواه این مدعا 8 سفر وزیر امور خارجه به لبنان و سوریه در دوران وزارتش بود. اکثر اندیشمندان منطقه و مقامات عربی و آفریقایی با او رابطه خوبی داشتند و برخی رقیبان ایران در منطقه هم همواره با دید احترام‌آمیز به وی نگاه می‌کردند. خلاصه معروف بود به «دیپلمات میدان»!

کتابی از روایت زندگی حرفه‌ای او منتشر شده است به اسم «صبح شام». به شهادت خود شهید امیرعبداللهیان این کتاب به خواسته سردار شهید سلیمانی نوشته شد. در بخشی از این کتاب روایت‌های جالبی از سردار سلیمانی دیده می‌شود. او در بخشی از کتاب نوشته است: «بخش‌های اطلاعاتی ما مستندات فراوانی دارند که تأیید می‌کند هدف اصلی ایجاد داعش و بحران بزرگی که برای منطقه ایجاد شد، محور مقاومت و ایران است. قرار بود بحران به کشور ما منتقل شود. این نقشه‌ای بود که در سطح کلان برای منطقه و ما کشیده شد. کشورهای منطقه هم هر کدام، بر اساس درکی که از موضوع داشتند، وارد ماجرا شدند. یکی دو بار سردار سلیمانی برای پیگیری بعضی موضوعات، بعد از جلسه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی بدون هماهنگی قبلی برای دیدن من به وزارت امور خارجه آمد و یگان حفاظت فیزیکی وزارتخانه اطلاع داد سردار سلیمانی آمده و می‌خواهد شما را ببیند. علی‌القاعده آقای سلیمانی اگر به وزارت امور خارجه می‌آمد باید وزیر خارجه را می‌دید. بعد از دیدار به ایشان می‌گفتم سردار! ممکن است وزیر امور خارجه دلخور بشود که شما به اتاق کار من آمده‌اید، خوب است ایشان را هم ببینید. از آنجا که انسان متواضعی بود، می‌گفت اشکال ندارد، حتماً می‌روم ایشان را هم می‌بینم. می‌رفت اتاق وزیر احوال‌پرسی می‌کرد و یک چای هم با ایشان می‌نوشید و ایشان را مطلع می‌کرد».

در عرصه دیپلماسی منطقه‌ای و بعد از عملیات توفان‌الاقصی و همچنین جنگ در غزه و جنایت اسرائیلی‌ها در این باریکه همواره او در پی راهی برای پایان جنایات در غزه و کمک به مردم فلسطین بود. بارها به کشورهای منطقه سفر کرد و در آخرین سفر خود به گامبیا در اجلاس سران کشورهای اسلامی سخنرانی مهمی انجام داد. 

او شیفته «فلسطین» بود. تمام فعالیت‌هایش منوط به آزادی فلسطین و مسجد الاقصی بود. آقای دیپلمات، در کنار همه پست‌های وزارتخانه‌ای‌اش، «مسؤول دبیرخانه ستاد حمایت از انتفاضه فلسطین» بود؛ دبیرخانه‌ای که کارویژه اصلی آن تبیین مسیر آزادی فلسطین و اهمیت این موضوع در سطح سیاسی و بین‌المللی بود. او اواخر دولت قبل از مسؤولیت عربی و آفریقایی وزارت امور خارجه کنار رفت اما کارکرد دیپلماتیکش قطع نشد و در مقام مسؤول بین‌الملل مجلس توانست در سطوح مختلف دیپلماتیک اثرگذار باشد. 

سفرهای منطقه‌ای و همچنین بین‌المللی امیرعبداللهیان به کشورهای مختلف همواره با خبرهای خوبی همراه بود. یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های امیرعبداللهیان در زمان وزارتش احیای روابط با عربستان سعودی بود. همچنین او مقدمات خوبی با طرف مصری برای تجدید رابطه ایجاد کرد. در موضوع برجام و مسائل هسته‌ای نیز با تبعیت از قانون راهبردی هسته‌ای توانست در مذاکرات هسته‌ای مسیر درستی را پیش بگیرد.  

مذاکرات برای تبادل زندانیان و همچنین بازگشت 6‌میلیارد دلار از پول‌های بلوکه ایران در کره‌جنوبی از جمله فعالیت‌های دیگر امیرعبداللهیان بود. روابط مثبت او با کشورهای شرق و کاهش تنش با کشورهای منطقه و برخی کشورهای مستقل جهان از جمله برنامه‌های وزیر شهید بود که بسیاری از آنها انجام و به عنوان برگ مثبتی در کارنامه امیرعبداللهیان ثبت شد. 

رایزنی‌های شهید امیرعبداللهیان قبل و بعد از عملیات «وعده صادق» بسیار برجسته بود. او در کنار میدان که حمله موشکی بزرگی به اسرائیل انجام داد و بازدارندگی ایران را به رخ  طرف غربی و اسرائیلی کشید، با سفرها و گفت‌وگوهای متعدد، بازدارندگی سیاسی و دیپلماتیک برای ایران ایجاد کرد که نمونه بارز آن در نشست شورای امنیت سازمان ملل مقابل نماینده پرحاشیه رژیم صهیونیستی بود. حسین امیرعبداللهیان در 8 ماه گذشته یکی از پرکارترین وزیران خارجه منطقه و دنیا بود که برای توقف جنگ در غزه و اجرای آتش‌بس به رایزنی و گفت‌وگو با همتایان خود پرداخت. او دوران سختی را در این مدت داشت، بویژه در رابطه با حمله رژیم اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق و عملیات «وعده صادق».

در پی قرار گرفتن فعال‌سازی ظرفیت‌های سیاست خارجی و نقش‌آفرینی موثر در تحولات منطقه‌ای و جهانی در اولویت‌های استراتژیک دولت سیزدهم و تاکید بر دکترین همسایگی و همگرایی با هدف بازگرداندن تعادل به سیاست خارجی کشور، اقدام‌های دستگاه دیپلماسی بر 3 محور قرار داده شد: سیاست همسایه‌محور، سیاست خارجی متعادل و دیپلماسی فعال اقتصادی و امیرعبداللهیان به‌ عنوان بازیگر اصلی تامین‌کننده اهداف در نظر گرفته‌شده این 3 محور انتخاب شد. یکی دیگر از مهم‌ترین کارهای امیرعبداللهیان عضویت ایران در پیمان شانگهای بود که مبتنی بر نگاه به شرق جمهوری اسلامی کارکردهای زیادی داشت. امیرعبداللهیان در موضوع برجام نیز پیروی نکردن از رویکرد مذاکره برای مذاکره را در دستور کار قرار داد؛ از این رو دستگاه دیپلماسی ضمن تاکید بر آمادگی برای ادامه مذاکرات همواره اعلام کرد در این مسیر خطوط قرمز و منافع کشور مورد تاکید جدی تهران است. فارین پالیسی در گزارشی بعد از معرفی و انتخاب او به عنوان وزیر امور خارجه تعبیر جالبی از شهید امیرعبداللهیان داشت: «امیرعبداللهیان همان سلیمانی دیپلماسی است».

 

 

جنبش جهاد اسلامی فلسطین با تاکید بر اینکه شهادت آیت‌الله رئیسی و دکتر امیرعبداللهیان ضایعه بزرگی برای ملت فلسطین است و این 2 شهید بزرگوار نقش برجسته‌ای در حمایت از ملت و مقاومت فلسطین داشتند، عمیق‌ترین مراتب تسلیت و همبستگی خود را با ملت و رهبر عالی ایران ابراز کرد. رهبر انصارالله یمن نیز با ابراز تاسف از حادثه دردناکی که برای رئیس‌جمهور، وزیر امور خارجه و همراهان آنها در سقوط بالگرد رخ داد، شهادت این بزرگواران را به ملت، دولت و رهبری جمهوری اسلامی ایران تسلیت گفت. همچنین جنبش حماس در بیانیه‌ای اعلام کرد شهادت رئیس‌جمهور، حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه، آیت‌الله سیدمحمدعلی آل‌هاشم نماینده رهبر معظم، مالک رحمتی استاندار آذربایجان شرقی و دیگر همراهان در حادثه تاسف‌بار، فاجعه‌بار و دردناک سقوط بالگرد را به رهبر  معظم، دولت و ملت ایران تسلیت می‌گوییم. حزب‌الله نیز شهادت سیدابراهیم رئیسی و هیات همراه ایشان را تسلیت گفت. 

 حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای رهبر حکیم انقلاب اسلامی در پیامی درگذشت شهادت‌گونه حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، دکتر امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، حجت‌الاسلام‌والمسلمین آل‌هاشم نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان شرقی، دکتر رحمتی استاندار آذربایجان شرقی و همراهان گرامی ایشان در سانحه هوایی را تسلیت گفتند.

 

گروه سیاسی: متولد محله نوغان مشهد بود و افتخار خادمی حرم امام هشتم(ع) بالاترین درجه خدمتی او بود. سید ابراهیم رئیس‌الساداتی آذرماه 1339 به دنیا آمد و 63 سال بعد در منطقه کوهستانی ورزقان در حالی به شهادت رسید که همچنان مشغول خدمت بود. سید محرومان، خادمی ملت ایران را هم از خادم‌الرضا بودنش به یادگار داشت؛ تصویری از شهید جمهور، سیدابراهیم رئیسی در قاب ذهن بسیاری از ما ماندگار شده است که مربوط به حضور او در روستای کروچان کرمان می‌شود. مردادماه 1401 بود که توفان شن هم باعث نشد رئیس دولت سیزدهم سفرش به این نقطه دورافتاده جنوب شرق کشورمان را لغو کند. تصویر عمامه و عبای خاکی آیت‌الله رئیسی در میان جمعیت استقبال‌کننده در کروچان را باید «قاب خدمت» بنامیم که در حافظه تاریخی ملت ایران ماندگار شده است. «سید ابراهیم» خدمتگزار مردم بود و جانش را نیز در راه خدمت به همین مردم ایثار کرد. ساعت 6 صبح دیروز شاهد بودیم چطور خبر شهادت رئیس‌جمهور و همراهانش به تمام امیدهای عصر و شامگاه روز حادثه (30 اردیبهشت) پایان داد. با رسیدن نخستین گروه‌های امدادی به محل سقوط بالگرد رئیس‌جمهور، مشخص شد از جمع 8 نفره این پرواز، هیچ کدام زنده نمانده‌اند. سیدابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور، سید محمدعلی آل‌هاشم امام جمعه تبریز، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه، مالک رحمتی استاندار آذربایجان‌شرقی، سردار سیدمهدی موسوی رئیس یگان حفاظت ریاست‌جمهوری، سرهنگ خلبان سیدطاهر مصطفوی، سرهنگ خلبان محسن دریانوش و سرگرد فنی بهروز قدیمی جزو شهدای این سانحه بودند. پس از اعلام خبر شهادت رئیس‌جمهور هیات دولت تشکیل جلسه فوری داد. جلسه فوق‌العاده هیات دولت ساعت ۷ صبح دیروز به ریاست معاون اول رئیس‌جمهور برگزار شد و با توجه به مشی آیت‌الله رئیسی مبنی بر استمرار بدون خستگی و با پشتکار نسبت به اداره امور کشور و رفع مشکلات مردم، اعضای دولت گزارشی از آخرین وضعیت حوزه خود را در جلسه ارائه کردند.

محمد مخبر در ابتدای جلسه فوق‌العاده هیات دولت ضمن تبریک میلاد باسعادت امام رضا (ع) و تسلیت عروج ناگهانی آیت‌الله رئیسی و هیات همراه در سانحه ناگوار بالگرد، ایشان را انسانی خدوم، مردمی، مخلص و ولایی خواند که جز برای رضای خدا و مردم عزیز ایران کار نکرد و شهادت حق او بود. وی تصریح کرد: 3 سال در کنار این مرد بزرگ کار کردیم و در ادامه نیز با قدرت، قوت، اعتماد به نفس و بدون ذره‌ای تزلزل برای خدمت به مردم تلاش می‌کنیم و قطعا رهنمود مقام معظم رهبری و وصیت آیت‌الله رئیسی نیز جز این نیست. معاون اول رئیس‌جمهور با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری اظهار کرد: چارچوب و پایه‌های نظام، مستحکم و سایه رهبری مستدام است و در اداره کشور کوچک‌ترین مشکلی پیش نخواهد آمد. وی از همه اعضای دولت خواست بدون هیچ‌گونه وقفه و تعلل و با همان روحیه و توان همیشگی به کار خود ادامه دهند تا آنجا که در امور کشور و رسیدگی به مشکلات مردم هیچ خللی وارد نشود.  مخبر فقدان وزیر امور خارجه را نیز برای کشور ضایعه‌ای جبران‌ناپذیر خواند و تصریح کرد: دکتر امیرعبداللهیان در قامت یک وزیر امور خارجه برای ایران اسلامی در تحولات بین‌المللی خصوصا بحران غزه خوش درخشید و اکنون در کنار شهدای محور مقاومت جاودانه شد.  مخبر آیت‌الله آل‌هاشم، نماینده ولی‌فقیه در آذربایجان شرقی را نیز جزو روحانیون کم‌نظیر کشور و دکتر رحمتی، استاندار این استان را مدیری جوان و فعال نامید که فقدان آنها نیز برای کشور غم‌انگیز و تاسف‌بار است. در این جلسه مقرر شد جهت برگزاری مراسم تشییع آیت‌الله رئیسی و هیات همراه، کمیته‌ای با مدیریت معاون اجرایی رئیس‌جمهور تشکیل شود. همچنین مقرر شد حکم سرپرستی وزارت امور خارجه و استانداری آذربایجان شرقی در اسرع وقت پس از طی روال قانونی صادر شود تا در امور مربوط به این دستگاه‌ها نیز وقفه‌ای ایجاد نشود. گفتنی است در این جلسه هیات دولت 2 مصوبه درباره اصلاحیه موافقتنامه تجارت آزاد ایران و سوریه و همچنین اجازه صدور اعلامیه بند ۶ ماده ۴۴ کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با فساد که زمینه را برای تسهیل قرارداد استرداد مجرمان فراهم می‌کند، تصویب شد.
 

جلسه فوق‌العاده سران قوا به میزبانی معاون اول رئیس‌جمهور برگزار شد 

روز گذشته همچنین جلسه فوق‌العاده سران قوا در پی اعلام عروج سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور محبوب و مردمی و هیات همراه‌ به میزبانی محمد مخبر معاون اول رئیس‌جمهور برگزار شد. 

محمد‌باقر قالیباف و غلامحسین محسنی‌اژه‌ای،‌ روسای 2 قوه مقننه و قضائیه ضمن تسلیت به رهبر معظم انقلاب، ‌مردم شریف ایران و معاون اول رئیس‌جمهور و اعضای دولت، بر همکاری کامل با محمد مخبر برای انجام وظایف قوه مجریه تاکید کردند. 

مخبر در این نشست با اعلام تاثر عمیق و حزن غیرقابل وصف خود و اعضای دولت، ‌تصریح کرد: راه ‌خادم‌الرضا ‌ و دوستدار ملت ایران، آیت‌الله رئیسی در انجام وظایف محوله را بدون هیچ خللی دنبال خواهیم کرد و امام خامنه‌ای و ملت شریف ایران مطمن باشند راه ما راه رئیس‌جمهور مردمی است و خدمت توقف نخواهد داشت.
 

علی باقری سرپرست وزارت امور خارجه شد

در پی شهادت حسین امیرعبداللهیان در سانحه بالگرد حامل رئیس‌جمهور و هیات همراهش، با تصویب هیأت دولت، علی باقری سرپرست وزارت امور خارجه شد. علی باقری در حال حاضر  معاون سیاسی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران است. ‌علی بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت دیروز اعلام کرد علی باقری با دستور معاون اول رئیس‌جمهور مسؤول کمیته بین‌الملل دولت شد.
 

شورای نگهبان انتخابات ریاست‌جمهوری ظرف ۵۰ روز آینده برگزار می‌شود

هادی طحان‌نظیف، عضو حقوقدان و سخنگوی شورای نگهبان در رابطه با اصل ۱۳۱ قانون اساسی گفت: اداره کشور با موافقت مقام معظم رهبری بر عهده معاون اول خواهد بود و اختیارات و مسؤولیت‌های ریاست‌جمهوری با ایشان است. دکتر طحان‌نظیف افزود: همچنین شورایی متشکل از رئیس مجلس، رئیس قوه‌قضائیه و معاون اول رئیس‌جمهور تشکیل خواهد شد و باید ترتیبی اتخاذ کنند تا ظرف مدت ۵۰ روز انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار شود.

سخنگوی شورای نگهبان عنوان کرد: همه چیز بر مدار قانون پیگیری خواهد شد و طبق قانون اساسی هیچ خللی به وجود نخواهد آمد. وی همچنین در پاسخ به این سوال که رئیس‌جمهور آینده برای چه مدت زمانی انتخاب خواهد شد، گفت: بر اساس قانون اساسی دوره ریاست‌جمهوری 4 ساله بوده و منتخب بعدی مردم برای دوره 4 ساله انتخاب خواهد شد.

 

علی عسگری: یکی از دلگرمی‌هایی که شامگاه دلهره‌آور و استرس‌زای سی‌ام اردیبهشت که هنوز مردم از سرنوشت رئیس‌جمهور مردمی خود خبر نداشتند از سوی رهبر انقلاب نسبت به مردم واصل شد، این جمله بود: «مردم عزیز مطمئن باشند مسؤولان با جدیت چندبرابری مشغول کارهای خود هستند و ما هم توصیه‌هایی را که لازم بوده، به آنها کرده‌ایم. ملت ایران نگران و دلواپس نباشند، هیچ اختلالی در کار کشور به وجود نمی‌آید. ان‌شاءالله همه کارها اعم از امنیت کشور و امنیت مرزها و امور مربوط به قوه مجریه مرتب و منظم انجام خواهد شد و پیش خواهد رفت». این جمله را با توجه به وضع موجود جمهوری اسلامی چگونه می‌توان توضیح داد؟ در پاسخ باید چنین طرح کرد که در وضعیت جنبشی، اشخاص و افراد دارای جایگاه محوری و ویژه‌ای هستند. با شهادت یا وفات یک فرد موثر، از دایره نفوذ و قدرت حرکت‌های خودجوش مردمی کم شده و آهسته آهسته از صحنه حیات رخت برمی‌بندند. در تاریخ معاصر ما نمونه‌های متعددی از این جنبش‌ها را می‌توان به عنوان مثال ذکر کرد. در نقطه مقابل اما اگر جنبش‌ها خود را به سطح ساختار رسانده و بسط داده باشند، هرچند هنوز هم وجود رهبران و بزرگان نافذ برای بسط آنها ضروری می‌نماید اما بقا و دوام آنان دیگر به وجود افراد نیست. واقعیت درباره جمهوری اسلامی ایران نیز چنین است که نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی در سال ۱۳۵۷ خود را از سطح جنبش به سطح ساختار و حاکمیت رسانده و از همین رو به‌ رغم ترور‌های متعدد ابتدای انقلاب، با وجود تثبیت نشدن ساختار اما باز بقا و دوام یافت. امروز البته وضعیت تا حدودی نیز متفاوت بوده و می‌توان لنگرگاه‌های ثباتی را برای نظام اسلامی برشمرد که ورای افراد، احزاب و جریان‌ها برای کلیت جامعه و نظام ثبات‌آفرین هستند. یکی از این لنگرگاه‌های ثبات در جمهوری اسلامی، نظام حقوقی قانون اساسی است. قانون اساسی و نظام حقوقی از منظر جامعه‌شناختی مبنای مشروعیت حاکمیت را فراتر از اشخاص برده و قوام و دوام کشور ورای افراد را تضمین می‌کند. از همین رو تمرکز بر تقویت و پاسداشت این نظام حقوقی واجب است. در وهله بعد یکی دیگر از جدی‌ترین لنگرگاه‌های ثبات در نظام جمهوری اسلامی، ولایت فقیه است. نهاد ولایت‌ فقیه در ایران بر خلاف نهاد مرجعیت، مشروعیت و جایگاه خود را از شخص ولی‌فقیه دریافت نمی‌کند، بلکه یکی از ممیزات جدی آن ارتقا به سطح نهادی و اعتلای از شخص است. به همین دلیل نیز بعد از رحلت امام خمینی(ره) این نهاد کارکرد خود را امتداد بخشیده و آیت‌الله خامنه‌ای در این جایگاه توانستند با درایت و حکمت، قوام و دوام این نظام را بسط دهند. سومین مورد از لنگرگاه‌های نظام که به نوعی قوام و دوام 2 مولفه دیگر را نیز به لحاظ اثباتی تأمین می‌کند، مردم هستند. واقعیت موجود در دولت‌های مدرن آن است که تکیه آنها برای اداره بر تکنولوژی‌ها و ابزار‌های مدرن است. دولت‌های مدرن به معنای واقعی کلمه دولت‌های بدون مردم هستند. 

 حکومت‌های استبدادی یا برآمده از کودتا نیز چنین حالتی داشته و حاکمیت‌های بدون مردم تلقی می‌شوند اما در نقطه مقابل این حاکمیت‌ها، جمهوری اسلامی از ابتدای حرکت خود، به رغم تبدیل وضعیت از حالت جنبشی به حالت رسمی و ساختاری اما هیچگاه حکمرانی بدون مردم را انتخاب نکرد، بلکه مردم همواره و در همه صحنه‌ها به عنوان رکن اصلی این نظام مورد تکیه قرار گرفتند. تجربه تاریخی جمهوری اسلامی نیز در طول بیش از 4 دهه گذشته همین معنا را نشان می‌دهد که دست آخر آنچه بقا و دوام این نظام را تضمین می‌کند، مردم و گروه‌های اجتماعی هستند که در حوادث گوناگون در صحنه حاضر شده و از خود ایثار و فداکاری نشان داده‌اند، بنابراین سومین و بلکه جدی‌ترین لنگرگاه ثبات در نظام اسلامی را نیز می‌توان مردم دانست. در انتها و در کنار این 3 مولفه می‌توان مولفه‌های دیگری همچون دستگاه‌های امنیتی، انتظامی و نظامی را نیز به عنوان یکی دیگر از لنگرگاه‌های ثبات‌آفرین در جمهوری اسلامی به شمار آورد.

دیگر سرمایه نمادینی که از این شهید برای آینده ایران باقی ماند حساب باز کردن روی تمام ظرفیت‌های درونی کشور بود. دوره 33 ماهه مدیریت شهید رئیسی مثالی تام از یک حرکت همه‌جانبه برای بهره بردن از تمام ظرفیت‌های بالقوه کشور بود. هرچند امروز در ظاهر امر پرونده دولت او بسته شده و نمی‌تواند ناظر به ثمر نشستن دستاوردهایش باشد اما حجم ظرفیت‌گشایی‌هایی که او در دوره مدیریت خود چه در داخل کشور و چه در خارج کشور داشت یک جنبه نمادین را برای دولت‌های بعد به ثبت رساند که چگونه می‌توان پس از یک رکود مدیریتی 10ساله با طرح اهداف نوین، ظرفیت‌های جدیدی را برای کشور ایجاد کرد. در نهایت عقربه‌های ساعت در مدیریت کشور دوباره به حرکت درآمده‌اند. ایران پس از تقدیم یک شهید دیگر به مسیر خود ادامه می‌دهد و آنچه از گذشته به میراث رسیده می‌تواند چراغ راهی برای یک آینده باشد. شهید رئیسی با شعار «ایران قوی، دولت مردمی» وارد پاستور شد و در 3 سال ریاست جمهوری خود جلوه‌های انکارناپذیری از تولید قدرت برای ایران و مردمی کردن مدیریت را به همگان نشان داد. از امروز نام، یاد و نشان او را می‌توان در هر تلاشی برای «ایران قوی» دید. پویایی و عملکرد هر مدیر را تا هر روزی که زمان جریان دارد با روحیه خستگی‌ناپذیر او قیاس می‌کنند و این میراث مستدام او برای کشورش خواهد بود.