|
ارسال به دوستان
پرونده «وطن امروز» درباره فرصت محدودیتهای اجتماعی برای زنده نگهداشتن آیینها و سنتهای اصیل عزاداری
احیای چهارپایهخوانی
گروه فرهنگوهنر: عزاداری در رثای آزادمردان تاریخ از سالهای دور برگی از رسم و رسوم زیبای ایرانیان بوده است و اقامه ماتم بر شهدای دشت کربلا در فرهنگ و تاریخ ایرانیان از سابقه طولانی برخوردار است. نزدیک شدن به ایام محرم بهترین فرصت است تا به مهمترین نمادها و معانی در این آیین دیرینه نگاهی داشته باشیم و در ادامه بد نیست با نگاهی به برخی از این آیینها و نمادها و همچنین بازخوانی کوتاهی از تاریخچه و فرهنگ آیین عزاداری در ماه محرم، به آگاهی و معرفت بیشتری نسبت به این آیین دست پیدا کنیم؛ بویژه آیینهایی که با گذشت زمان در معرض کمرنگ شدن یا فراموشی قرار دارند و بدون شک یکی از این آیینها رسم «چهارپایهخوانی» است.
اگر درباره سنت اصیل «چهارپایهخوانی» بخواهیم به طور خلاصه بگویم باید به این نکته اشاره کرد که چهارپایهخوانی یکی از سنتهای ریشهدار ایرانیان است که هنوز نیز در ایام عزاداری در بازار تهران و همچنین شهرهای مختلف برگزار میشود. چهارپایهخوانی در بازار تهران به این صورت است که هیأتها در قالب دستجات عزاداری در بخشی از بازار توقف میکنند و روضهخوان بالای چهارپایه میرود و جمعیت به 2 بخش قبل و بعد از چهارپایه تقسیم میشوند و هر گروه یک بخشی از شعر را میخوانند. این سنت زیبا چند سالی بود که با گذر زمان در همان بازار تهران هم کمرنگ شده بود و مردم طی سالهای اخیر صرفا شاهد برپایی این آیین در برخی نقاط محدود بازار تهران و شهرهای مختلف بودند تا اینکه دهه اول محرم سال گذشته حاجمحمود کریمی در مجلس عزاداری خود، یک اتفاق مهم و زیبا را رقم زد و برای نخستینبار شب تاسوعا در هیأت رایهالعباس امامزاده علیاکبر(ع) چیذر به طور متفاوتی مجلس عزای خود را برپا کرد. در این مراسم که در محیط بیرونی امامزاده برگزار شد، حاجمحمود کریمی به اجرای سنت قدیمی مداحی یعنی چهارپایهخوانی پرداخت و شور و حال خاصی را در آن روز و در حضور پرشور عاشقان و دلدادگان حسینی به وجود آورد. با پخش تصاویر چهارپایهخوانی حاجمحمود کریمی در فضای مجازی، موج عجیبی درباره این حرکت ارزشمند این مداح اهلبیت(ع) به وجود آمد و بسیاری از مداحان، وعاظ و مستمعان، این اقدام حاجمحمود کریمی را که در راستای احیای آیینها و سنتهای اصیل عزاداری انجام داد، ستودنی دانستند و بر تکرار چنین فعالیتهایی توسط سایر مداحان تاکید کردند. این پایان ماجرا نبود و رهبر معظم انقلاب سال گذشته در حاشیه مراسم عزاداری شام غریبان حسینی، از مراسم چهارپایهخوانی حاجمحمود کریمی در حسینیه چیذر تقدیر به عمل آوردند. حضرت آیتالله خامنهای خطاب به این مداح اهلبیت فرمودند: «آقای کریمی! مجلس شما را امسال از تلویزیون میدیدم، برنامه شما بیرون از جلسه خیلی خوب بود».
بیانات کوتاه رهبر حکیم انقلاب بیشک از اهمیت احیای سنتهای اصیل عزاداری در کشور نشأت میگیرد که اهتمام همه عاشقان اهلبیت(ع) را برای زنده نگه داشتن این سنتها میطلبد.
اما درباره آیین چهارپایهخوانی باید گفت زمانی که خبری از بلندگو در هیأتها نبود، برای اینکه صدای مداح به گوش همه برسد و همه عزاداران بتوانند چهره او را ببینند، مداح روی چهارپایهای میایستاد و مردم دور او جمع میشدند و مداح روضهخوانی را آغاز میکرد. از سویی بسیاری از مداحان معتقدند چهارپایهخوان آخرین درجهای است که هر مداح و روضهخوانی به آن میرسد. به همین دلیل هیأتهای بازار اهمیت زیادی برای آن قائل هستند. در میان چهارپایهخوانان نامدار تهران اسم افرادی مثل حاجاکبر خلج و شاهحسین بهاری و احمد دلجو به چشم میخورد. چهارپایهخوانی علاوه بر نیاز به داشتن صدایی خوش و داشتن مهارت مداحی، نیازمند این است که فرد بتواند روضه خود را در عرض 10 تا 15 دقیقه بخواند و در این مدت کم عزاداران را به شور برساند. از سویی چهارپایهخوانان معمولا از میان پیشکسوتان مداحی و روضهخوانی هر هیأت انتخاب میشوند. چهارپایهخوان باید کلام و بیانی گیرا داشته باشد، چون باید طی مدت کوتاهی که روی چهارپایه میایستد، از مقدمه به اوج روضه و شعر برسد.
شاید بهترین وصف از چهارپایهخوانی را حاجقاسم رضایی از مداحان اهلبیت(ع) در مراسم تکریم و تجلیل از مداحان و ذاکران اهل بیت آرمیده در شهر ری که سال گذشته برگزار شد، بیان کرده است. این مداح اهلبیت(ع) گفته است: چهارپایهخوانی فراتر از یک هنر است و بسیاری از آوازها و ترانهها و شعارهای انقلابی ما در اوایل انقلاب نشأت گرفته از نوحههای روز قبل چهارپایهخوانی بود. چهارپایهخوانی را باید یک سبک خاصی از مداحی به حساب آورد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: سبک چهارپایهخوانی به دلیل اینکه ریشه در اشک و سوز دارد و یک لحظه از خدا غفلت ندارد، طوری است که هنرهای دیگر از این هنر آبروی خود را میگیرند.
مداح اهلبیت(ع) درباره پیشینه و تاریخ چهارپایهخوانی هم عنوان کرد: چهارپایهخوانی از زمان آلبویه در ایران رایج شد و در عصر صفویه به اوج خود رسید و در عصر ما با وجود مداحانی مانند شاهحسین بهایی، علامه ذوالفقاری، زریباف، مصطفی میرخانی و ماشاءالله چاووشی ادامه پیدا کرده است.
وی همچنین گفت: مداحی میتواند عمومی باشد اما چهارپایهخوانی خصوصی است و مداح باید مخاطبشناس باشد و در سریعترین زمان ممکن افراد را به اوج و شور نهایی برساند و در کمترین زمان حرف اصلی را به هدف برساند، یک چهارپایهخوان باید جایگاه اجتماعی و گرمی گفتار داشته باشد.
بد نیست به این نکته اشاره کنیم از آنجا که ماههای محرم و صفر امسال تحت تاثیر روزهای کرونایی قرار دارد و از سویی مقام معظم رهبری در جدیدترین سخنرانیشان درباره عزاداری ماه محرم تأکید کردند «همه سوگواران حسینی، هیأتها و مداحان موظفند به هر چه ستاد ملی مبارزه با کرونا اعلام میکند، عمل کنند، زیرا موضوع بسیار مهم است. در عزاداریها معیار آن چیزی است که ستاد ملی کرونا اعلام میکند. بنده هر چه آنها لازم بدانند مراعات خواهم کرد. توصیه و تأکید من به همه عزاداران، هیئات، منبریها و مداحان نیز این است که ضوابط ستاد ملی کرونا باید رعایت شود، چرا که اگر همین مقدار مراقبت و کنترل هم سست شود، فاجعهای بزرگ پدید خواهد آمد»، مسؤولان تکیهها و هیاتها باید با وسواس بیشتری برنامههای خود را پیش ببرند و شاید یکی از مهمترین اقداماتی که میتوانند انجام دهند، برپایی برنامههای عزاداری در فضای باز و با رعایت پروتکلهای بهداشتی است. شاید در حال حاضر این موضوع یک توفیق اجباری برای جامعه مداحی کشور باشد که به خاطر شرایط سخت عزاداری در فضاهای بسته به خاطر ویروس کرونا، رو به سنتهایی چون «چهارپایهخوانی» که مختص فضای باز است بیاورند. بر همین اساس هم «حسین هوشیار» از مداحان مطرح در گفتوگویی با «تسنیم» بدرستی به این نکته اشاره کرده است. این مداح اهلبیت(ع) با تأکید بر ارائه روشهای سنتی و اصالتدار در عزاداری محرم تصریح کرد: امسال یک توفیق اجباری برای بازگشت به اصالت مداحی و عزاداری است. ما میتوانیم سینهزنیهای قدیمی را با حفظ فاصلهگذاری اجتماعی داشته باشیم. یقینا محدویتهایی را در محرم امسال خواهیم داشت اما همین محدودیتها هم میتواند جزو عزاداری امام حسین(ع) محسوب شود و سوز دل مستمعان را بیشتر کند. ما همانطور که نسبت به وجوب محدودیت در اقامه نماز در شرایط متفاوت اهتمام داریم، در مکتب عاشقان امام حسین(ع) نیز اقامه آن را حتی با محدودیتها برای خودمان واجب میدانیم و با تغییر در فرم، اصل عزاداری را ترک نخواهیم کرد. ذاکران و مداحان نیز میتوانند در محرم امسال، به شعرخوانی و سینهزنی سنتی با حفظ فاصله و بدون حرکت فکر کنند و به نظرم در این فرصت باقیمانده میتوان به نظرات کارشناسی در این حوزه رسید و الگوی مناسبی برای هیأتها و مداحان ترسیم کرد.
وی با بیان اینکه امسال فرمهای جدیدی از عزاداری را تجربه خواهیم کرد، افزود: یقینا در محرم امسال، نوآوریهایی در برپایی عزاداری به وجود خواهد آمد؛ هر چند در ابتدا شاید به مذاق برخی افراد از جمله برخی دوستان مداح که به حضور مستمع عادت کردهاند، خوش نیاید اما به نظرم میتوان این محرم را خالصانهترین محرم برای خودمان پیشبینی کرد، چرا که جلوههای زیبای بصری را که گاهی برایمان لذتآور است به ظاهر نخواهیم داشت. محرم امسال، فرصت مناسبی است که با نوآوری در عزاداریها نشان دهیم محدودیتها به اصل عزاداری، خدشهای وارد نمیکند.
هوشیار افزود: به نظر میرسد پافشاری برخی جوانان عزیز بر عزاداری مرسوم که در سالهای گذشته تجربه کردهاند، بر این پایه است که تصوری از فرم جدید عزاداری ندارند. آنها عادت کردهاند به روشهای گذشته عزاداری کنند و شاید این تصور به وجود بیاید که فرم جدید عزاداری به آنها حال معنوی نمیدهد، در حالی که باید بدانیم عزاداری برای ارضای حال روحی نیست و رسالتش برای انتقال پیام عاشورا و ترویج شعائر حسینی است. امسال آزمون بزرگی پیشروی مداحان و هیأتیها قرار دارد تا بین تعظیم شعائر حسینی- میراث ماندگاری که از قرنها پیش به ما رسیده- و آن چیزی که سالهای پیش حتی در برخی مواقع سبب آسیب شده، مرزبندی کنند.
همچنین در راستای فرمایشات رهبر معظم انقلاب، 2هزار مداح بسیجی در نامه به ایشان ضمن لبیک به فرمایشات ایشان گفتهاند: فرمایشات مطاع حضرتعالی پیرامون بزرگداشت اقامه عزای حضرت سیدالشهدا علیهالسلام و تکریم شعائر اهلبیت، فصلالخطاب جامعه است. بیشک، یکی از درسهای عاشورا، اجرای منویات رهبری، ولایت دینی جامعه و عقلانیت دینی است و بیانات گهربارتان، نصبالعین جامعه ستایشگران مذهبی دینی، اعم از همه نهادهای مذهبی، مادحین، شاعران و مدیران هیأتهای مذهبی است. مسؤولان هیأتهای مذهبی، ذاکرین و شاعران انقلابی، ضمن تجدید پیمان و استقامت بر آموزههای انقلاب، با تقویت اراده و باورهای مذهبی در سنگر امیدآفرینی و آرامشبخشی به آحاد جامعه حضور جدی و موثر خواهد داشت و انشاءالله با الطاف حقتعالی، دعای خیر حضرتعالی و زحمات کادر خدوم درمانی، شر این ویروس منحوس از جامعه اسلامی ریشهکن خواهد شد.
ارسال به دوستان
حاج محسن عسکری، شاعر و مداح پیشکسوت در گفتوگو با «وطن امروز» از دغدغههایش برای حفظ آیینهای سنتی مجالس عزاداری گفت
آیینهای عزاداری اصیلند نه قدیمی
عباس اسماعیلگل: حاج محسن عسکری، شاعر، مداح و پیرغلام حسینی سال ۱۳۲۲ در یک خانواده مذهبی تبریزی متولد شد. او که تنها فرزند خانوادهای ثروتمند بود، مادرش را در کودکی از دست داد و زیر نظر پدربزرگش، حاج مهدی، یکی از تاجران و هیأتداران بزرگ تبریز بزرگ شد. حاج محسن با توجه به اینکه علاقه خاصی به ادبیات داشت و با این ذهنیت که نوکر دستگاه امام حسین(ع) باید تحصیلکرده باشد، درسش را ادامه داد اما چون شهرشان رشته ادبیات نداشت، ناچار شد در رشته کشاورزی درس بخواند و سال ۱۳۳۷ دیپلم کشاورزی گرفت ولی لحظهای از هدفش یعنی یادگیری ادبیات دور نشد و نزد استاد «ذهنیزاده» شعر و ادبیات را آموخت. بعد از آن سال ۱۳۴۵ به تهران آمد و با رسول ترک و حاج اکبر ناظم آشنا شد و در کنار آنها بسیار آموخت. اکنون سالها از آن روزها میگذرد و تقریبا همه هیأتهای مذهبی شهرهای کوچک و بزرگ حاج محسن را برای مداحی به مجلس اباعبداللهالحسین علیهالسلام دعوت میکنند.
از سویی بیشتر مداحان قدیمی و جوانان نسل امروز «رسول ترک» از شیفتگان توبهکننده اباعبدالله حسین(ع) را با روایتهای حاج «محسن عسکری» میشناسند. حتی تنها کتابی که درباره زندگینامه حاج رسول به چاپ رسیده، با راهنماییها و صحبتهای او گردآوری شده است. حاج محسن عسکری شیوه دکلمه کردن اشعارش به همراه مداحیهای حماسیاش، حس و حال خاصی به مراسم عزاداری امام حسین(ع) میبخشد. این مداح پیشکسوت که 5 سال پیش در کنگره سراسری پیرغلامان حسینی مورد تجلیل قرار گرفت، در روزهای برپایی این کنگره در کنار بارگاه ملکوتی حرم احمدبن موسی(ع) از هر تجمع پیرغلامان برای شعرخوانی و ذکر مصیبت و عرض ارادت به خاندان مطهر اهلبیت(ع) استفاده میکرد؛ نگارنده مطلب شاهد است که چطور همه پیرغلامان ایرانی و خارجی حاضر در کنگره برای مداحی وی لحظهشماری میکردند و این شاعر و مداح برخی مواقع در همان خیابانهای اطراف حرم یک چهارپایه زیر پایش میگذاشت تا با تسلط بیشتری به مداحی بپردازد. آنهایی که تاکنون پای منبر این مداح پیشکسوت نشستهاند، از نفوذ کلام بالای او سخن میگویند، زیرا معتقدند حاج محسن عسکری برای بندبند کلامهایی که در وصف اهلبیت(ع) میگوید ارزش فراوانی قائل است و برای اشک ریختن مستمع، از هر ادبیاتی استفاده نمیکند و سعی میکند با اشعارش و دکلمه خاص آن مستمع را تحت تاثیر قرار دهد. این مداح پیشکسوت در گفتوگوی کوتاه با «وطن امروز» درباره اهمیت حفظ آیینهای سنتی عزاداران حسینی اینچنین گفت: همانطور که توسط بزرگان گفته شده است این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است و همه باید برای پویایی آیینهای ارزشمند عزاداری در ماه محرم نهایت تلاش خود را انجام دهیم.
وی گفت: متاسفانه با مرور زمان و طی سالهای اخیر یکسری سنتهای عزاداری که ریشه در خاک این سرزمین دارد، در حال نابودی است. بنده با ورود سبکهای جدید عزاداری و حتی نوحهخوانیهای جدید مخالف نیستم و ذائقه نسل جوان هم تجربه فضاهای جدید را میطلبد اما باید حواسمان باشد که این تجربههای جدید از سویی به نابودی سنتهای اصیل و با معنای عزاداری منجر نشود و از سوی دیگر خدای ناکرده به حرمت عزای امام حسین(ع) خدشه وارد نشود.
وی ادامه داد: مهمترین وظیفه مداحان، واعظان و تمام نوکران اباعبدالله(ع) حفظ آیینها و سنن عزاداری اهلبیت(ع) است، زیرا اگر بخوبی تحقیق کنید متوجه میشوید هر کدام از این مراسم سنتی و عزاداریهای ما یک فلسفه خاصی دارد که به موقع کاربردهایش نمایان میشود.
این مداح پیشکسوت در ادامه خاطرنشان کرد: متاسفانه چند سالی است که عدهای به مراسم اصیل عزاداری به اشتباه میگویند «سنتهای قدیمی»، در حالی که لفظ «قدیمی» معمولا برای مسائلی استفاده میشود که دیگر کاربرد قدیم را ندارد، بلکه همان سنتهای اصیل بگوییم بهتر است، زیرا همین سنتهای اصیل است که موجب ماندگاری فرهنگ ایرانی- اسلامی میشود و هر چه از فرهنگ اصیل خود دور شویم در واقع از اصل و ریشه خود فاصله میگیریم.
حاج محسن عسکری در ادامه به برخی سنتهای اصیل عزاداری اشاره کرد و گفت: یکی از سنتهای زیبای عزاداری که سالهاست کمرنگ شده، سنت «چهارپایهخوانی» است، سنتی که نزد مداحان از جایگاه ارزشمندی برخوردار است و برای مداحی در قالب این سبک و سیاق مداح باید از تواناییهای خاصی برخوردار باشد و هر چه مداح باتجربهتر باشد، مداحیاش بیشتر به دل مستمع مینشیند. خوشبختانه یکی دو سال است توسط برخی مداحان مطرح این سنت احیا شده است که امیدوارم سایر مداحان هم به احیای چنین سنتهایی بپردازند.
وی در ادامه به فضای امروزی هیأتهای مذهبی اشاره کرد و گفت: متأسفانه سالهاست فضای برخی هیأتها را نمیپسندم و آن هم دلایل مختلفی دارد که بهتر است در زمان دیگری به آن بپردازیم، به هر حال تحت هر شرایطی باید در دستگاه امام حسین(ع) خدمت کرد، زیرا این مسأله یک موضوع دلی است و دست خودمان نیست. در حال حاضر بیشتر عمر خود را در دستگاه امام حسین(ع) به نوکری مشغول هستم و همیشه هم به گفتن شعر در وصف اهلبیت(ع) علاقه وافری داشتم و به دنبال این بودم که به نقطه اشتراکی بین شعرخوانی و مداحی برای اهلبیت(ع) برسم که خدا را شکر به این هدف والای خود رسیدهام.
این مداح در ادامه درباره شیوه مداحی خود که بسیاری از مستمعان را شیفته خود کرده است، گفت: این شیوه در میان فارسزبانان و آذریزبانان ابداعی من است. الان خیلی افراد هستند که مثل من میخوانند ولی بعد از خواندن من اینجور خواندن باب شده و من هم خیلی کم در هیأتهای آذری حضور دارم و تقریبا 55 سال است که در هیأتهای فارسیزبان مثل فاطمیون و بنیفاطمه میخوانم. دکلمهخوانی در قدیم نبود و اکثرا شعرا برای محافل خودشان میخواندند؛ به صورت دکلمه و با صدای بلند.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: هر زمان که یک مداح دلی و با اخلاص مداحی کند و خیلی هم در قیدوبند کلاسهایی که برخی مداحان جوان امروزی میگذارند نباشد، میتواند به بهترین شکل ممکن به دستگاه امام حسین(ع) خدمت کند. البته این سخن بنده اهمیت آموزش و یادگیری در مداحی را زیر سوال نمیبرد بلکه معتقدم اصل کار باید دل سپردن به خاندان اهلبیت باشد.
حاجمحسن عسکری تاکید کرد: این نکته را بارها به دوستان و اطرافیان خود گفتهام و روزی چند بار در ذهن خود یادآوری میکنم که خدای ناکرده اگر روزی تصور کنیم صرفا با ریختن چند قطره اشک برای مظلومیت امام حسین(ع) دین خود را به خاندان اهلبیت(ع) ادا کردهایم، آن روز، روز مرگ غیرت شیعه است.
پیرغلام و شاعر اهلبیت(ع) گفت: چیزی که عامل اصلی توفیق من در نوکری امام حسین(ع) است، جوانمرگ شدن مادر عزیزتر از جانم بود. ۷ساله بودم که مادرم بر اثر بیماری سرطان به رحمت خدا رفت. بیمادری باعث شد که بیشتر به مجالسی بروم تا عقده دل را باز کنم و سبک شوم؛ به امام حسین(ع) و هیأت پناه بردم و الحق که جای درستی بود.
خیلی مواقع در خلوت خودم میگویم که یااباعبدالله بعد از 50 سال نمیتوانی به من بگویی برو. 50 سال من را نگه داشتی. اگر به دردت نمیخوردم همان روز اول رهایم میکردی. علاقه و توفیق را از ما گرفتن برای اینها سخت نبود و کاری نداشت. اما ما را قبول کرده منتها باید این قبولی را همه مداحان و هیأتیها مراعات کنند؛ اینجاست که میگویم مداحان باید حواسشان به رفتار و کردار خود باشد، زیرا مداحان زیر ذرهبین مستمعین خود هستند و شاید با یک اشتباه همه چیز خراب شود و نهتنها مداح ضربه ببیند که خدای ناکرده دستگاه امام حسین هم لطمه ببیند. در مجموع بحث آسیبشناسی هیأتهای مذهبی یک بحث مفصل را میطلبد و بهتر است برای زمان مناسبتری به آن بپردازیم.
حاجمحسن عسکری درباره بهترین خاطرهای که از حضور و تجلیل در اجلاس پیرغلامان حسینی در ذهنش باقی مانده است، گفت: ما مداحان بارها در نوحهسراییهای خود از عشق والای خارجیها و مسیحیها به امام حسین(ع) گفتهایم اما بنده در اجلاس پیرغلامان شیراز صحنهای را دیدم که تا به حال اینچنین تحت تاثیر قرار نگرفته بودم. بخوبی خاطرم است وقتی یکی از پیرغلامان حسینی در مراسم افتتاحیه این اجلاس مداحی خالصانهای میکرد، اسقف اعظم مسیحیان لبنان که میهمان خارجی و ویژه اجلاسیه بود، اشک میریخت و به جرأت میتوان گفت، وقتی بنده این صحنه را دیدم با وجود 50 سال غلامی در دستگاه امام حسین(ع) نزد خاندان اهلبیت(ع) احساس شرمندگی کردم که نکند خدای ناکرده ما در این دستگاه کوتاهی کرده باشیم.
وی در پایان گفت: یک چند جمله است که همیشه دوست دارم در پایان مصاحبههایم ذکر کنند، هر چند تکراری باشد اما برای خودم ذکر آن بسیار ارزشمند است؛ از بسیاری از نوکران و پیرغلامان اباعبداللهحسین(ع) شنیدهایم که لحظه آخر عمر زمزمه و حالی خاص داشتند، من هم عاشقانه آرزو دارم لحظه مرگم آقا امام حسین به استقبالم بیایند و بگویم آقا ممنونتم. 55 سال است که نوکری اهلبیت(ع) را میکنم و حالا مزد اینها را میخواهم. «در طریق نشر دین و بسط کیش/ با وقار زینبی رفتم به پیش» یا بلند میشوم میگویم که آقا من همان هستم که ۵۰ سال است که میخوانم: «جانبازی و مرگ سرخ و شمشیر/ بهتر ز حیات ننگ و تحقیر/ بیعت نرسد به روبه از شیر/ باران اگرم ببارد از تیر/ این ره بروم که راهم این است».
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|