شبکه «الجزیره» در برنامه «ما خفی اعظم» فاش کرد یک جنبش ناشناس به نام «الحریه» ۲ افسر صهیونیست را حین انجام مأموریتی محرمانه در خارج از فلسطین اشغالی ربوده است. در ادامه این برنامه، مدارک شناسایی و عکس یکی از ربوده‌شدگان قبل از ربایش نشان داده می‌شود بدون اینکه به محل فعلی نگهداری آنها اشاره شود. همچنین در پیامی تصویری ۲ افسر مذکور اسامی خود را «دیوید بِری» و «دیوید بن روزی» معرفی می‌کنند و از رژیم صهیونیستی می‌خواهند آنها را نجات دهد. جنبش الحریه خواستار آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های رژیم صهیونیستی شده و تل‌آویو تاکنون هیچ واکنشی در این باره نداشته است. بر اساس این گزارش، دیوید بری یک مأمور مخفی و بن‌ روزی یک کارشناس پتروشیمی است که در ۲ عملیات جداگانه ربوده شده‌اند. بن‌ روزی در این ویدئو می‌گوید وضعیت آنها وحشتناک است و در ادامه خواستار کمک می‌شود.

نکته قابل توجه در رابطه با دستگیری این 2 جاسوس این است که دستگیری نیروهای امنیتی نشان از عملیات پیچیده و سطح بالای اطلاعاتی دارد که طبیعتا به ثمر رساندن آن از سوی یک جنبش نوپا و ناشناخته چندان منطقی به نظر نمی‌رسد. موضوع بعد اینکه با وجود انتشار ویدئوی اعتراف این 2 افسر اطلاعاتی، مقامات رژیم صهیونیستی تاکنون واکنشی به این شکست نداشته‌اند و همین مساله حاکی از شدت بهت و حیرت صهیونیست‌ها در برابر قدرت اطلاعاتی نیروهای مقابل است.  

 

* شکنجه شدید اسرای فلسطینی در زندان‌های رژیم صهیونیستی

الجزیره در بخش دیگر این برنامه به شکنجه شدید اسرای فلسطینی در داخل زندان‌های رژیم صهیونیستی بویژه پس از فرار 6 اسیر از زندان «جلبوع» در سپتامبر گذشته پرداخت. در این گزارش همچنین اظهارات صوتی از یکی از اسرا که در جریان حفر تونل در زندان جلبوع در سال ۲۰۱۴ شرکت داشته و نیز اظهارات «صهیب زقیلی»  اسیر سابق در زندان جلبوع درباره شکنجه اسرا پخش شد. یکی از اسرا که در جریان شکنجه اسرای فلسطینی در پی فرار 6 اسیر از جلبوع در سپتامبر گذشته هست، در این برنامه اعلام کرد شعار زندانبانان صهیونیست این بود: «بشکنید (استخوان‌‌های‌شان را)... قانونی وجود ندارد». اسیر دیگری به نام «نزار شحاده» که پیش‌تر در زندان «النقب» زندانی بوده، می‌گوید زندانبانان صهیونیست سگ‌ها را روی بدن اسرا می‌انداختند و این سگ‌ها از روی یک اسیر به روی اسیری دیگر می‌پریدند و اسرا از شدت شکنجه هر لحظه فکر می‌کردند که جان خود را از دست خواهند داد. در ادامه این برنامه، اسامی و تصاویر افسرانی که در شکنجه اسرا در زندان النقب در سال ۲۰۱۹ شرکت داشته‌اند، منتشر شده است. بر اساس آمارها، ۴۵۰۰ اسیر فلسطینی در ۱۹ زندان رژیم صهیونیستی زندانی هستند که ۵۴۴ نفر آنها محکوم به حبس ابد هستند. 

 

* «ما خفی اعظم» مشتی از خروار جنایت‌های اسرائیل است

طارق عزالدین، سخنگوی جهاد اسلامی فلسطین در کرانه باختری با اشاره به پخش تصاویر زندانیان فلسطینی و شکنجه آنها در زندان گفت: آنچه در برنامه «ما خفی اعظم» شبکه الجزیره پخش شد، تنها مشتی از خروار مشکلات و مصائبی بود که اسیران فلسطینی در بند رژیم صهیونیستی با آن روبه‌رو هستند. عزالدین در ادامه مقاومت و تلاش‌های مجدانه و مستمر آن برای آزادی اسیران را گرامی داشت و گفت این کار موجب آسودگی خاطر اسرا و خانواده‌های آنان خواهد شد و نشان می‌دهد نیروی مقاومتی وجود دارد که تلاش برای آزادی آنان را متوقف نخواهد کرد. پیش‌تر «زاهر جبارین» مسؤول دفتر اسرا و شهدا و مجروحان جنبش حماس هم درباره برنامه «ما خفی اعظم» که جنایت‌های رژیم صهیونیستی را برملا کرد، گفت پرونده‌های حقوقی را برای مجرم شناخته شدن صهیونیست‌ها در برابر سازمان‌های بین‌المللی حقوقی آماده می‌کنیم. 

 

* شهادت نوجوان 13 ساله فلسطینی به دست نظامیان صهیونیست

وزارت بهداشت دولت تشکیلات خودگردان فلسطین روز جمعه از شهادت یک نوجوان ۱۳ ساله فلسطینی به ضرب گلوله نظامیان اشغالگر در روستای دیر الحطب در شرق نابلس خبر داد. در بیانیه وزارت بهداشت فلسطین آمده است که این کودک با ایست قلبی و اصابت گلوله به ناحیه شکم وارد بیمارستان شد. «محمد دعدس» نوجوان ۱۳ ساله فلسطینی از اهالی اردوگاه عسکر الجدید نابلس بود که در حمله نظامیان اشغالگر به تظاهرات ضد شهرک‌سازی فلسطینی‌ها در شرق نابلس به شهادت رسید. شهرک‌های اطراف شهر نابلس در کرانه باختری طی ماه‌های گذشته تاکنون بویژه هر جمعه شاهد تظاهرات مسالمت‌آمیز در اعتراض به گسترش شهرک‌سازی‌های رژیم صهیونیستی در این منطقه بوده که تاکنون صدها زخمی و ده‌ها شهید بر جا گذاشته است. 

 

* ضعف مشهود سامانه‌های اسرائیلی در برابر موشک‌های مقاومت

روزنامه صهیونیستی «اسرائیل هیوم» در مقاله‌ای با اشاره به اینکه جنگ سال 2006 با لبنان یک «ندای بیداری» بود و «اسرائیل فهمید باید بیدار شود» تأکید کرد: امروز اسرائیل با بیش از 100هزار موشک از جانب لبنان و ده‌ها هزار موشک و راکت از طرف غزه تهدید می‌شود و باید این حقیقت را به اسرائیلی‌ها بگوییم که سامانه‌های پدافندی موجود توانایی رهگیری این موشک‌ها را ندارند و قادر نخواهند بود از اسرائیلی‌ها محافظت کنند. در مقاله این روزنامه اسرائیلی آمده است: از جنگ دوم با لبنان تا امروز چالش‌های زیادی در جبهه داخلی اسرائیل وجود داشته است و تا بهبود اوضاع هنوز راه زیادی در پیش است. جنگ سال 2006 زنگ خطر بود و اسرائیل فهمید باید بیدار شود، وضعیت اسرائیل در آن زمان نامفهوم بود، هیچ یک از مسؤولان، مسؤولیت خود را در برابر اسرائیلی‌ها انجام نمی‌دادند و حکومت مرکزی نیز به ‌دلیل وخامت اوضاع اقتصادی از اعلام وضعیت ویژه در جبهه داخلی خودداری می‌کرد و ارتش قادر به محافظت از جبهه داخلی نبود. نویسنده این مقاله افزود: همان‌طور که تلاش‌های اسرائیل از سال 2006 گسترش یافته، تهدیدها نیز افزایش پیدا کرده است. امروز اسرائیل توسط بیش از 100هزار موشک و راکت از جانب لبنان و ده‌ها هزار موشک و راکت از جانب غزه و شمار زیادی موشک در انواع مختلف از طرف کشورهای دیگر (ایران، عراق و یمن) تهدید می‌شود. این رسانه تأکید کرد: حقیقت این است که سامانه‌های دفاعی اکنون قادر به محافظت از اسرائیلی‌ها نیستند و در جنگ بزرگ آینده اسرائیلی‌ها باید نظم و انضباط بالاتری نسبت به جنگ قبلی داشته باشند، آب و غذا را طبق برنامه منظم تهیه کنند و برای مدت طولانی بتوانند در پناهگاه‌ها بمانند، هر کس این کار را انجام ندهد جان خود را به خطر می‌اندازد. همچنین در ادامه این مقاله تأکید شده است تکمیل طرح استحکام‌بخشی منازل مسکونی که در شهرک‌های شمالی با تأخیر چندین‌ساله آغاز شد زمان زیادی می‌برد و در صورت حمله موشکی حزب‌الله یا نفوذ آن به شهرک‌های اسرائیلی، این طرح استحکام‌بخشی منازل مسکونی تنها به‌ شکل جزئی در برابر تهدیدهای حزب‌الله کارساز خواهد بود. 

منابع عراقی بعدازظهر دیروز گزارش دادند مردم معترض به نتیجه انتخابات برای دومین روز متوالی در بغداد تظاهرات برپا کردند. پایگاه خبری «السومریه نیوز» در این باره گزارش داد تظاهرات‌کنندگان در نزدیکی وزارت برنامه‌ریزی در منطقه سبز بغداد برای تحصن چادر برپا کرده‌اند. طبق این گزارش، معترضان جاده منطقه سبز از طرف وزارت برنامه‌ریزی عراق را بسته‌اند. شبکه «روسیا الیوم» نیز به نقل از خبرنگار خود در بغداد گزارش داد تظاهرات‌کنندگان علیه برخی مقامات امنیتی شعار سر داده‌اند و تصویر «حامد الزهیری» مسؤول امنیت منطقه را در دست داشته‌اند. بر اساس گزارش روسیا الیوم، تظاهرات‌کنندگان برای یکی از معترضان که روز جمعه در جریان اعترضات جان خود را از دست داد، مجلس عزا برگزار کردند. جمعی از مردم عراق روز جمعه در اعتراض به نتیجه انتخابات تظاهرات برپا کردند که به درگیری با نیروهای امنیتی انجامید. به رغم آنکه تاکنون دولت عراق، آماری رسمی از تعداد مجروحان و کشته‌شدگان درگیری‌های روز جمعه منتشر نکرده است اما رسانه‌های عراقی از کشته شدن یک تا ۳ نفر از جمله یکی از فرماندهان حشدالشعبی در این تظاهرات خبر دادند. طبق گزارش رسانه‌های عراقی، در درگیری‌هایی که روز جمعه در نزدیکی منطقه سبز رخ داد، ده‌ها تن دیگر مجروح شدند. این تظاهرات در حالی برگزار شد که با اعلام نتیجه انتخابات پارلمانی عراق، شماری از احزاب و ائتلاف‌های سیاسی به نتیجه اعلامی اعتراض کردند و از دستکاری در نتایج این انتخابات سخن گفتند. تعدادی از شهرهای عراق نیز پس از اعلام نتایج اولیه شاهد تظاهرات‌های متعدد در اعتراض به نتیجه انتخابات بودند به‌ نحوی که معترضان خواستار شمارش دستی همه آرا شدند، چراکه معتقد بودند در شمارش الکترونیکی آرا دستکاری شده است. 

 

* ائتلاف فتح خواستار توقف خشونت‌ها شد

ائتلاف الفتح از دولت موقت به رهبری «مصطفی الکاظمی» خواست برای توقف کشتار و حمله به معترضان نتایج انتخابات اخیر پارلمانی، دستور فوری صادر کند. «عباس الکنانی» از اعضای برجسته ائتلاف الفتح دیروز در این باره به خبرگزاری «المعلومه» گفت دولت باید دستور فوری برای توقف ریختن خون تظاهرات‌کنندگان در بغداد و دیگر شهرهای عراق صادر کند. وی تاکید کرد قانون اساسی اعتراض به نتایج انتخابات را جزو حقوق مشروع و تضمین شده معترضان شمرده است، بنابراین دولت موقت باید برای جلوگیری از خونریزی و کشتار اعتراض‌کنندگان در بغداد و دیگر استان‌ها دستور فوری و صریح صادر کند. الکنانی گفت دولت موقت الکاظمی موظف است حمله‌کنندگان به معترضان را مورد بازخواست و محاکمه قرار دهد. عضو ائتلاف الفتح ادامه داد: تظاهرات‌کنندگان پس از سرقت آرای‌شان توسط کمیسیون انتخابات، حقوق مشروع خود را مطالبه می‌کنند که به دلیل تعلل کمیسیون در رسیدگی به خواسته‌های مشروع آنان، این حقوق سلب شده است. 

 

* چه کسی به فرماندهان عصائب اهل الحق عراق شلیک می‌کند؟

بعد از شهادت یکی از فرماندهان گروه مقاومت «عصائب اهل‌الحق» که در عین حال از فرماندهان حشدالشعبی است، این سوال مطرح شده که چرا فرماندهان این گروه مقاومت به طور ویژه در اعتراضات همواره هدف قرار می‌گیرند و آیا این هدف‌گیری‌ها عمدی است؟ «عبداللطیف ماجد الخویلدی» معاون فرمانده تیپ ۴۲ در سازمان حشد‌الشعبی و از فرماندهان گروه مقاومت عصائب اهل‌الحق در جریان اعتراضات روز جمعه به ضرب ۳ گلوله شهید شد. برخی صاحبنظران عراقی از جمله «محمدصادق الهاشمی» رئیس مرکز پژوهش‌های «العراق» گفته است تصور نمی‌کند هدف قرار دادن این فرمانده در میان صدها تظاهرات‌کننده به صورت تصادفی باشد. این گمانه بشدت در میان کارشناسان عراقی قوی است که یک طرف سوم مانند نیروهای آمریکایی مستقر در سفارت آمریکا یا گروهی که نمی‌خواهد این ترورها به نام آن تمام شود، به معترضان شلیک می‌کند و این شامل کشته‌شدگان معترض اکتبر ۲۰۱۹ نیز با هدف ایجاد فتنه بین گروه‌های عراقی می‌شود اما نکته قابل توجه، ترور فرماندهان عصائب اهل‌الحق در عراق است؛ گروهی که به دشمنی با آمریکا، رژیم صهیونیستی و دخالت‌های امارات عربی متحده در عراق معروف است و البته با دولت انتقالی عراق هم زاویه دارد. پیش از این نیز در جریان اعتراضات اکتبر ۲۰۱۹ تعدادی از نفوذی‌ها در میان معترضان، «وسام العلیباوی» فرمانده عصائب و یکی از فرماندهان سابق حشدالشعبی را در «العماره» مرکز استان میسان در جنوب شرقی عراق به شهادت رساندند.

مرد طلایی تیراندازی ایران در المپیک، این بار در یک تورنمنت بین‌المللی موفق به کسب مدال طلا شد. در جریان مسابقات تیراندازی جام ریاست فدراسیون جهانی که در کشور لهستان در حال برگزاری است، ترکیب جواد فروغی از ایران به همراه ورزشکاری از کشور هند، طلای این دوره از رقابت‌ها را در رشته میکس تپانچه 10 متر بادی از آن خود کردند. 

فینال این رقابت‌ها در رشته میکس تپانچه 10 متر بادی روز جمعه در حالی برگزار شد که جواد فروغی تنها نماینده ایران در این رقابت‌ها به همراه ورزشکار هندی با ترکیب تیم‌هایی از کشورهای فرانسه و روسیه به رقابت پرداختند که در نهایت موفق شدند مدال طلای این دوره از رقابت‌ها را از آن خود کنند. همچنین ترکیب تیم‌های آلمان - فرانسه و صربستان- یونان مدال برنز این دوره از رقابت‌ها را به طور مشترک از آن خود کردند. از نکات جالب این مسابقه این بود که جواد فروغی، صاحب مدال طلای المپیک به دلیل کسب نمرات عالی در این رقابت‌ها چندین بار مورد تشویق حاضران قرار گرفت. 

 

* تبریک رئیس فدراسیون جهانی به فروغی

رئیس فدراسیون جهانی تیراندازی و رئیس فدراسیون تیراندازی آمریکا کسب مدال طلای جواد فروغی در مسابقات لهستان را تبریک گفتند. پس از کسب این مدال، رئیس فدراسیون تیراندازی آمریکا قهرمانی تیرانداز کشورمان و ادامه روند موفقیت‌های ایران در کسب موفقیت در رشته تپانچه را به علی دادگر، عضو فدراسیون جهانی، جواد فروغی و نجفی، سرمربی تیم ‌ملی تپانچه تبریک گفت. همچنین رئیس و دبیرکل فدراسیون جهانی و روسای فدراسیون‌های حاضر در مسابقات نیز این موفقیت را به تیم ایرانی حاضر تبریک گفتند. علی دادگر، عضو ایرانی فدراسیون جهانی جهت حضور در اجلاس جهانی در لهستان حضور دارد. فروغی با هدایت نجفی در این مسابقات موفق شد رکورد خود در المپیک توکیو را 3 امتیاز ارتقا دهد. امتیاز فروغی در دور مقدماتی المپیک توکیو 581 و در دور مقدماتی مسابقات لهستان 584 بود. 

امین خیام: چندی پیش تصویری در فضای مجازی منتشر شد که نشان می‌داد تعدادی از دختران دانشجو با لباس فارغ‌التحصیلی جلوی سردر دانشگاه تهران بدون رعایت حجاب عرفی عکس انداخته‌اند. این تصویر بازتاب‌های گوناگونی داشت اما به هر حال مثل هر موج فضای مجازی، ساعاتی دست به دست شد و مطالبی پیرامون آن گفته شد و در نهایت تب‌و‌تاب آن فرونشست. مدت زیادی از این مساله نگذشته بود که عکس دیگری منتشر شد که تعدادی از دختران محجبه به گونه‌ای که پاسخ به عکس قبلی باشد، جلوی همان نمای دانشگاه تهران عکس انداخته‌اند و باز روز از نو روزی از نو.  فارغ از بحث قضاوت درباره مساله حجاب، پرسش جدی‌تری که به نظر می‌رسد باید مطرح کرد این است: با چه دستگاه فکری و محاسباتی، پاسخ دادن به اینگونه حرکات تبدیل به یک «تکلیف» می‌شود و عده‌ای خود را موظف به ادای این تکلیف می‌دانند؟ در همین راستا بد نیست به حواشی پیش آمده پیرامون جمله اخیری که آیت‌الله‌العظمی صافی‌گلپایگانی اظهار داشته‌اند، اشاره‌ای کنم. دقیقا همان دستگاه فکری‌ای که به این نتیجه می‌رسد که یک عکس را نباید بی‌پاسخ بگذارد، همان نوع فکر هم به این نتیجه می‌رسد که یک جمله مرجع تقلید که خیلی کوتاه در حاشیه یک دیدار گفته شده است، نباید بی‌جواب بماند. سوال من این است: خروجی این احساس تکلیف‌ها و این بی‌پاسخ نگذاشتن‌ها چیست؟ 

جز انشقاق، دسته‌دسته شدن و در نهایت بیشتر بازتاب پیدا کردن امری که علیه آن واکنش داده شده، چه عایدی‌ای در این عکس‌العمل‌ها وجود دارد؟ به نظر می‌رسد اینگونه رفتارها نه به خاطر ضعف دانشی، بلکه به خاطر نقص بینشی است، یعنی همان چیزی که رهبر معظم انقلاب از آن به عنوان «بصیرت» یاد کرده‌اند. اینکه ما تشخیص بدهیم باید به کدام حرکت واکنش دهیم؟ کِی؟ چقدر؟ و با چه ادبیاتی؟ اینها همه محتاج بینش و بصیرت است که اگر در واکنشی این بینش نباشد، خرابی‌ای که به بار می‌آورد بیش از سازندگی‌ای است که انتظار آن می‌رود. در قرآن ده‌ها آیه داریم که پیامبر را در برابر حرف‌ها و تهمت‌ها و بحث‌ها و جدل‌های کافران و مشرکان، دعوت به سکوت و رها کردن می‌کند، شاید بتوان ادعا کرد آنقدر که خدا پیامبر را به رها کردن امر کرده به ایستادن و جواب دادن امر نکرده است. اگر کلیدواژه «ذرهم» و مشتقات آن را در قرآن جست‌وجو کنیم به تعداد کثیری از آیات برخورد می‌کنیم که به پیامبر دستور رها کردن و جواب ندادن و مجادله نکردن داده است. حال همه اینها در برابر مشرکان و کافران است، چه برسد به جامعه ایمانی که ۲ طرف جدل، هم‌خون‌ و هم‌کیش‌ خودمان هستند. حفظ وحدت جامعه ایمانی، آنقدر مهم است که وقتی موسی به هارون گفت چرا در برابر گوساله‌پرستی قوم سکوت کردی؟ یکی از دلایل هارون، عدم انشقاق در جامعه بود. قرآن داستان را اینگونه روایت می‌کند: موسی(ع) وقتی از میقات خدا برگشت و دید بخشی از جامعه گرفتار گوساله‌پرستی شده، بر هارون(ع) که او را جانشین خود قرار داده بود خشم گرفت و گفت: یَا هَارُونُ مَا مَنَعَکَ إِذْ رَأَیْتَهُمْ ضَلُّوا، أَلا تَتَّبِعَنِ أَفَعَصَیْتَ أَمْرِی (طه/ 93-92) «‌ای هارون! چه چیز تو را مانع شد که وقتی دیدی گمراه شدند از پی من نیامدی؟ آیا امر مرا نافرمانی کردی؟»، هارون(ع) در جواب موسی(ع) می‌گوید: «انِّی خَشِیتُ أَنْ تَقُولَ فَرَّقْتَ بَیْنَ بَنِی إِسْرَائِیلَ»: ترسیدم بگویی که بین بنی اسرائیل تفرقه انداختی!

وقتی جانشین پیامبر خدا از تفرقه انداختن بین یک جامعه بر سر گوساله‌پرستی یا خداپرستی پرهیز می‌کند، این احساس تکلیفی که باید هر حرکت ریز و درشتی را که برخلاف باورهای ما یا دستگاه فکری ما است بی‌پاسخ نگذاریم، از کجا می‌آید؟ سوالی که خوب است کنشگران عرصه‌های فکری و اجتماعی کمی به آن بیندیشند. 

در پایان شایسته است این نکته را اضافه کنم که متاسفانه بخشی از بدنه نیروهای انقلاب، مفهوم «آتش به اختیار» را آنطور که مراد رهبر حکیم انقلاب است، درنیافتند. «آتش به اختیار» بودن یعنی برای انجام کارهای متقن و علمی، در گیر‌ و دار ساختار بروکراتیک نیفتادن، اسیر کاغذبازی و امضای مدیر و رئیس نشدن. عنصر «متقن بودن» و «کارشناسی بودن»، رکن رکین یک کار فرهنگی است نه اینکه این ۲ عنصر سرنوشت‌ساز را در نظر نگیریم و اقدامی انجام بدهیم و بعد بگوییم این کار «آتش به اختیار» بود. اینها از موضوعات مهمی است که بی‌توجهی به آن، می‌تواند آثار زیانبار فرهنگی در پی داشته باشد.

گروه اقتصادی: در ماه‌های اخیر پس از سرعت گرفتن واکسیناسیون در دنیا، اقتصاد کشور‌های سرتاسر کره خاکی در حال بازگشایی است و شرایط در حال برگشت به حالت عادی است. در ایران نیز با واکسینه شدن بخش قابل توجهی از جمعیت، وقت آن رسیده تولید و سایر شاخص‌های اقتصادی به حالت سابق بازگردد و در این میان یکی از اصلی‌ترین عوامل برای سرعت گرفتن تولید، سرمایه در گردش کارگاه‌های تولیدی است.  یکی از مشکلات همیشگی بنگاه‌های تولیدی که در پایش‌های مختلف از صاحبان کسب‌و‌کار بدان اشاره شده، عدم دسترسی کافی این واحدها به تسهیلات سرمایه در گردش است. به عبارت دیگر همواره بنگاه‌ها با معضل سرمایه در گردش مواجه بوده‌اند. 

 

* سرمایه در گردش چیست؟

۲ تعریف از سرمایه در گردش بنگاه‌ها وجود دارد. در تعریف اقتصادی، سرمایه در گردش وجوهی است که به منظور جبران عدم تطابق درآمدها و هزینه‌های بنگاه صرف می‌شود. هر چرخه تولید یک فرآیند زمانبر است و بنگاه پس از خرید مواد اولیه، استخدام نیروی کار و در نهایت تولید محصول می‌تواند آن را به فروش برساند. این عدم تطابق طبیعی که ناشی از تقدم زمانی تولید بر فروش است، نیازمند تأمین مالی است که بدان سرمایه در گردش اطلاق می‌شود. از منظر حسابداری، به تفاضل دارایی‌های جاری و بدهی‌های جاری، خالص سرمایه در گردش گفته می‌شود که در بیان متخصصان به سرمایه در گردش شهرت یافته است. به بیان ساده‌تر، به دلیل عدم تطابق زمانی درآمدها و هزینه‌ها بنگاه‌ها نیازمند وجوهی هستند که به آن سرمایه در گردش گفته می‌شود و صرف تأمین مواد اولیه و سایر هزینه‌های جاری بنگاه می‌شود. ۲ راه برای از بین بردن این شکاف درآمد- هزینه هر چرخه تولید وجود دارد؛ روش اول تغییرات سیاست درونی بنگاه مانند کاهش سطح موجودی انبار و ارائه تخفیف فروش و روش دوم استفاده از تأمین مالی بیرونی است. کاهش موجودی مواد اولیه و انبار ممکن است بنگاه را از سطح تولید بهینه دور کند و این موضوع خود یک هزینه یا عدم‌النفع برای بنگاه تلقی می‌شود. نرخ سود تسهیلات سرمایه در گردش نیز هزینه روش دوم یا تأمین مالی بیرونی است. بسته به اینکه هزینه و تأثیر کدام روش بر ارزش شرکت کمتر باشد، شرکت اقدام به انتخاب خواهد کرد. 

 

* ادوار تجاری و تأثیر آن بر سرمایه در گردش

علاوه بر این، ادوار تجاری نیز بر تعادل سرمایه در گردش مؤثر خواهد بود. توجه به این نکته از آنجا اهمیت پیدا می‌کند که متغیرهای اقتصاد کلان حاکی از ورود اقتصاد به شرایط رکود تورمی از ابتدای سال ۱۳۹۷ و تداوم آن در سال‌های ۹۸ و ۹۹ است. حساب‌های ملی منتشر‌شده از سوی مرکز آمار نشان می‌دهد پس از وقوع شوک عرضه در نیمه دوم سال ۹۶ به واسطه تشدید نااطمینانی و همچنین جهش نرخ ارز (شوک هزینه تولید)، سال ۹۷ نیز تولید ناخالص داخلی غیرنفتی رشد 13/2- را تجربه کرده و به طور خاص بخش صنعت با نرخ رشد 5/6 - درصد در رکود قرار گرفت. گروه‌های ساختمان و خدمات نیز نرخ رشد منفی را تجربه کردند و تنها گروه کشاورزی رشد مثبتی داشت. در ۹ ماهه سال ۹۸ قبل از وقوع شیوع ویروس کرونا نرخ رشد اقتصادی بدون نفت منفی بود و بخش ساختمان نیز با نرخ رشد 6/9 درصدی نتوانست از نرخ رشد منفی اقتصاد بدون نفت جلوگیری کند. 

با اصابت این شوک عرضه طبعا تقاضای کل اقتصاد نیز دچار کاهش شد که شواهد آن را در کاهش مصرف خصوصی و سرمایه‌گذاری می‌توان مشاهده کرد. نرخ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص در ۹ ماهه سال ۹۸ به 6/2 درصد رسید و نرخ رشد مصرف خصوصی ۶- درصد بود. کاهش سرمایه‌گذاری و همچنین کاهش مصرف خصوصی حاکی از گرفتار شدن اقتصاد به یک رکود اقتصادی در کنار تورم است و سیاستگذاری برای حداقل کردن همزمان نوسانات اسمی و حقیقی اقتصاد را به اولویت اول سیاست‌گذاری اقتصادی تبدیل کرده است. 

 

* سهم سرمایه در گردش از تسهیلات بانکی چقدر است؟

در 4 ماه نخست امسال مجموعا بیش از ۷۰۱ هزار میلیارد تومان تسهیلات از سوی بانک‌ها و موسسات اعتباری به بخش‌های کشاورزی، ‌صنعت و معدن، مسکن و ساختمان، ‌بازرگانی، خدمات و بخش‌های متفرقه پرداخت شده که 38/68 درصد معادل ۴۷۹ هزار میلیارد از این مبلغ صرف تامین سرمایه در گردش در بخش‌های مختلف شده که بیشترین سهم از این تسهیلات را نیز به خود اختصاص داده است.

 طبق جدیدترین آمار منتشر‌شده از سوی وزارت صنعت، ‌معدن و تجارت (صمت) بخش صنعت‌ و معدن در این مدت ۲۱۵ هزار و ۵۲۰ میلیارد تومان تسهیلات از بانک‌ها و موسسات اعتباری دریافت کرده که 7/79 درصد معادل ۱۷۱ هزار و ۷۷۰ میلیارد تومان از آن به تامین سرمایه در گردش تخصیص داده شده است. بخش بازرگانی نیز در 4 ماه نخست امسال ۱۱۵ هزار و ۸۱۰ میلیارد تومان تسهیلات دریافت کرده که 63/52 درصد از آن صرف تامین سرمایه در گردش شده است. بخش‌های خدمات، کشاورزی و مسکن نیز در این مدت به ترتیب ۲۹۰ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان، ۴۶ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان و ۳۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان تسهیلات دریافت کرده‌اند که سهم تامین سرمایه در گردش از آن به ترتیب 32/69، 42/72 و 32/35 درصد، معادل حدود ۲۰۱، ۳۴ و ۱۱ هزار میلیارد تومان بوده است. در این میان سهم «ایجاد»، «توسعه» و «خرید کالای شخصی» از کل تسهیلات پرداخت شده به بخش‌های مختلف به ترتیب 12/11، 69/7 و 26/6 درصد بوده است. همچنین بخش «تعمیر» و «خرید مسکن» که به ترتیب 63/1 و 18/1 درصد از تسهیلات بانکی را دریافت کرده، کمترین سهم از این تسهیلات را به خود اختصاص داده است.

 

* کارشناسان چه می‌گویند؟

در این بین کارشناسان اقتصاد و تولیدکنندگان متفق‌القول پیکان نقد خود درباره مشکل سرمایه در گردش واحدهای تولیدی را به سوی بانک‌ها می‌گیرند. در ادامه علی سعدوندی و کامران ندری از کارشناسان خبره حوزه بانک کشورمان توضیح می‌دهند که حتی تورم موجود کشور هم ناشی از هدایت اشتباه نقدینگی توسط بانک‌ها بوده است. 

یعنی نه تنها بانک‌ها گامی در راستای تامین مالی تولید برنداشته‌اند، بلکه ضد تولید هم عمل کرده‌اند. 

البته باید به نکته توجه داشت که انتظار بی‌چون و چرا از بانک‌ها برای اینکه به تولید‌کنندگان تسهیلات تکلیفی با سودی معین و عموما پایین‌تر از سطح معمول ارائه دهند دور از ذهن است. 

باید توجه داشت بانک‌ها هم مانند دیگر بنگاه‌های اقتصادی به دنبال کسب سود هستند و اگر بازدهی مطلوبی نداشته باشند ورشکست می‌شوند اما رفتار بانک‌ها در تامین منابع برای سوداگری و ورود به بازارهای غیرمولد مسلما پذیرفته نیست. 

 

 

***

علی سعدوندی، اقتصاددان و کارشناس  اقتصاد در گفت‌وگو با «وطن امروز»:

تسهیلات بانک‌ها تبدیل به منشأ تورم شده است

بانک‌ها؛ عاملان خلق پول

میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در حالی به 40 درصد کاهش یافته که تعداد شهرهای قرمز و نارنجی کرونایی کشور همچنان رو به افزایش است و چنانچه مردم نسبت به خودمراقبتی و انجام دستورالعمل‌های بهداشتی بی‌توجه شوند، به تعبیر کارشناسان، بروز پیک ششم کرونا در کشور دور از انتظار نیست. به گزارش« وطن امروز»، اگرچه طی هفته‌های گذشته نقشه کرونایی کشور به رنگ آبی و زرد در آمده بود و البته لکه‌های بسیار کمی از رنگ قرمز و نارنجی مشاهده می‌شد اما چند روزی است بیماری کرونا دوباره به خیلی از استان‌های کشور رخنه کرده است تا جایی که هم‌اکنون 128 شهرستان کشور دوباره به رنگ قرمز و نارنجی کرونایی درآمده‌اند. افزایش شیوع این بیماری کشنده‌ این روزها با بازگشایی مدارس و رفع محدودیت‌های شغلی همزمان شده و این موضوع نگرانی‌هایی را برای مردم و مسؤولان به وجود آورده است که مبادا با حذف تدریجی محدودیت‌ها و بازگشایی مدارس و مشاغل و در صورت عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی، کشور  دوباره با پیک ششم کرونا مواجه شود. در همین حال، دیروز در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا رئیس‌جمهور بر پرهیز از هرگونه عادی‌انگاری درباره کرونا تاکید کرد. سیدابراهیم رئیسی  در این جلسه ضمن تأکید بر ضرورت جدیت در اقدامات پیشگیرانه از کرونا و پرهیز از هرگونه عادی‌انگاری گفت: همه دستگاه‌ها و نهادها در سراسر کشور باید همچنان آمادگی خود را برای مقابله با بیماری کرونا حفظ کنند. وی در ادامه به رفع برخی محدودیت‌های کرونایی در کشور اشاره کرد و گفت: اولویت اصلی، حفظ و صیانت از سلامت دانش‌آموزان، دانشجویان، ‌کارگران و آحاد مردم است و حتماً باید بازگشایی‌ها همراه با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی و جایگزینی روش‌های هوشمند باشد. 

رئیس‌جمهور با انتقاد از سست شدن رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی در حمل‌و‌نقل زمینی و هوایی گفت: نباید با پایین‌ آمدن آمار و شاخص‌های ابتلا به کرونا، رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی دچار سستی شود. رئیسی گفت: باید وزارت بهداشت و درمان با همکاری سایر دستگاه‌ها برای به‌روزرسانی این شیوه‌نامه‌ها اقدام کند. وی با تأکید بر ضرورت حمایت از واکسن‌های ایرانی گفت: دانشمندان و متخصصان کشورمان تلاش ارزشمندی در تولید واکسن داخلی داشتند که باید از آنها حمایت حقوقی و مالی شود. رئیسی در ادامه با قدردانی از تلاش و فداکاری کادر بهداشت و درمان تأکید کرد: پرداخت مطالبات کادر درمان کشور با اولویت انجام شود. رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنان خود تشویق و اقناع‌سازی مردم برای تزریق واکسن را حائز اهمیت دانست و گفت: لازم است تاثیر دریافت واکسن برای جامعه بخوبی تبیین شود تا شاهد افزایش روند واکسیناسیون و رسیدن به آمار بالای ۸۰ درصد در این زمینه باشیم.

 

* تعداد شهر‌های قرمز به ٣٣ رسید

بر اساس رنگ‌بندی جدید کرونایی شهرستان‌های کشور،۳۳ شهرستان قرمز و تهران، کرج، تبریز و زنجان زرد شدند. به گزارش ایرنا، بر اساس این گزارش، شهرستان‌های جلفا، مرند (آذربایجان شرقی)، اشنویه، پلدشت، پیرانشهر، چایپاره، سردشت (آذربایجان غربی)، مبارکه (اصفهان)، ایوان، چرداول، دره‌شهر (ایلام)، بیرجند، قائنات، نهبندان (خراسان جنوبی)، خلیل‌آباد، سبزوار، کاشمر (خراسان رضوی)، جاجرم، گرمه (خراسان شمالی)، دامغان، شاهرود (سمنان)، زابل (سیستان و بلوچستان)، استهبان، سرچهان، ممسنی (فارس)، بانه (کردستان)، زرند، شهربابک (کرمان)، پاوه (کرمانشاه)، پلدختر (لرستان)،  تفرش (مرکزی)، خاتم و مهریز (یزد) از شنبه ۱۵ آبان قرمز هستند. از این رو واکنش سریع و تعطیلی کامل ادارات دولتی، بانک‌ها و مشاغل غیرضروری، آموزش حضوری، تالارهای پذیرایی، بیرون‌بر شدن رستوران‌ها و غذاخوری هتل‌ها و منع سفر در شهرستان‌های قرمز ضروری است. همچنین اگر روند افزایشی شهرستان‌های قرمز به سرعت مهار نشود، با خطر جدی موج ششم کرونا مواجه خواهیم بود. بازگشایی کلاس‌های حضوری مدارس و دانشگاه‌ها هنوز بسیار پرخطر است. براساس آمار اعلامی، ۳۳ شهرستان قرمز، ۹۵ شهرستان نارنجی، ۲۲۰ شهرستان زرد و ۱۰۰ شهرستان آبی  است.

 

* کاهش رعایت‌ پروتکل‌های بهداشتی

بر اساس برآوردهای علمی، واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌های بهداشتی ۲ راهکار مهم و کارآمد در مبارزه با ویروس منحوس کرونا است که در صورت عدم توجه به هر یک از این ۲ عامل مهم و تاثیرگذار نمی‌توان توقع داشت که روند بیماری در کشور کاهش یابد. در همین زمینه عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا با بیان اینکه بعد از آغاز واکسیناسیون شاهد سیر کاهشی در مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری هستیم، گفت: البته همواره باید اقدامات پیشگیرانه را هم در کنار واکسن قرار دهیم. تجربه نشان می‌دهد که با عدم رعایت نکات بهداشتی، بعد از واکسیناسیون، تاثیر واکسن بسیار کاهش می‌یابد. مجید مختاری گفت: تجربه نشان می‌دهد با عدم رعایت مسائل بهداشتی، بعد از واکسیناسیون، تاثیر واکسن بسیار کاهش می‌یابد. در سال گذشته رعایت مسائل بهداشتی به ۸۵ تا ۹۰ درصد رسید و بیماری حتی بدون واکسن هم خوب کنترل شد، البته در آن زمان نوع ویروس، دلتا نبود و قدرت سرایت بیماری کمتر بود، با این حال در آوریل ۲۰۲۰ جزو کشورهای موفق در کنترل کرونا بودیم اما متاسفانه تغییر رویه دادیم و اکنون میزان رعایت‌ دستورالعمل‌های بهداشتی در حدود ۴۰ درصد است که باید روی این مساله تجدیدنظر شود و مردم رعایت کنند تا وارد پیک ششم نشویم. در این صورت به احتمال قوی اگر هم وارد پیک ششم شویم، صدمه آن کمتر خواهد بود.

 

* نگرانی از افزایش کرونا در شهرهای زرد و آبی

این روزها خبرهای ناخوشایندی از وضعیت افزایش رنگ‌بندی کرونایی شهرها به رنگ‌های قرمز و نارنجی گزارش می‌شود با این وجود برای جلوگیری از شیوع گسترده کرونا باید چاره‌اندیشی شود. عضو کمیته علمی ستاد ملی مقابله با کرونا با انتقاد از اینکه مشخص نیست بررسی‌ها و تصمیمات صورت گرفته در کمیته علمی، تا چه اندازه مورد اعتنا و استفاده در ستاد ملی قرار می‌گیرد، گفت: جایگاه کمیته علمی و ستاد ملی هنوز به شکل شفاف مشخص نشده است و بعضا ابلاغ‌های موازی هم برای مسؤولانی در این دو نهاد صادر شده است و منتظر هستیم تا با حذف صریح موازی‌کاری‌ها، اثربخشی این نهادها افزایش یابد. دکتر مسعود یونسیان تاکید کرد: در رنگ‌بندی‌های جدید تعداد شهرهای نارنجی افزایشی بوده است که حکایت از افزایش بیماران بستری در آن شهرها دارد ولی از آنجایی که شهرهای بزرگی همچون تهران هنوز روند کاهشی دارند، در مجموع در کشور هنوز هم روند بیماری افزایشی نشده است. اگر بخواهیم درست رصد کنیم باید تمام آزمایشگاه‌های کشور که تست‌های کرونا را انجام می‌دهند به سامانه‌ای متصل شوند و با دسترسی به این سامانه و استخراج اطلاعات به‌روز شده می‌توان خیلی زودتر تصمیم‌گیری‌ کرد اما تا زمانی که تعداد موارد مثبت جدید با تاخیر به دست‌مان برسد، نمی‌توانیم بموقع تصمیمات مهم برای مدیریت شرایط اتخاذ کنیم. 

***

    ۱۲۰ نفر دیگر از هموطنان بر اثر ابتلا به کرونا جان باختند   

روابط عمومی وزارت بهداشت دیروز اعلام کرد در شبانه‌روز گذشته متاسفانه ۱۲۰ بیمار «کووید-۱۹» در کشور جان خود را از دست دادند. از ظهر روز جمعه تا ظهر دیروز بر اساس معیارهای قطعی تشخیصی ۶ هزار و ۸۰۳ بیمار جدید مبتلا به «کووید-۱۹» در کشور شناسایی و ۹۸۵ نفر از آنها بستری شدند. متاسفانه طی این مدت، ۱۲۰ بیمار  «کووید-۱۹» جان خود را از دست دادند و مجموع جان باختگان این بیماری به ۱۲۷ هزار و ۱۷۳ نفر رسید. خوشبختانه تاکنون ۵ میلیون و ۵۸۸ هزار و ۵۴۵ نفر از بیماران، بهبود یافته یا از بیمارستان‌ها ترخیص شده‌اند. همچنین 3 هزار و ۷۱۳ نفر از بیماران مبتلا به  «کووید - ۱۹» در بخش‌های مراقبت‌های ویژه بیمارستان‌ها تحت مراقبت قرار دارند. از سویی در حال حاضر ۳۳ شهرستان در وضعیت قرمز،  ۹۵ شهرستان در وضعیت نارنجی، ۲۲۰ شهرستان در وضعیت زرد و ۱۰۰ شهرستان در وضعیت آبی قرار دارند. همچنین بر اساس آمار روزانه وزارت بهداشت تا روز گذشته بیش از ۹۳ میلیون و ۵۶۲ هزار دوز واکسن کرونا در کشور تزریق شده بود. طبق اعلام وزارت بهداشت تاکنون ۵۴ میلیون و ۹۷۷ هزار و ۷۲۸ نفر دوز اول، ۳۸ میلیون و ۴۳۵ هزار و ۲۹۷ نفر دوز دوم و ۱۴۹ هزار و ۵۹۲ نفر دوز سوم واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند. بر اساس این گزارش مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به ۹۳ میلیون و ۵۶۲ هزار و ۶۱۷ دوز رسیده است.

 

گروه اقتصادی: اکنون که در آستانه تدوین بودجه 1401 قرار گرفته‌ایم و بیش از نیمی از عمر اجرای قانون بودجه 1400 می‌گذرد، یکی از چالش‌هایی که دولت سیزدهم تا پایان سال با آن روبه‌روست، تامین کسری بودجه از مسیری است که بار تورمی بر اقتصاد نگذارد. چند مورد از اقداماتی که به صورت موقت تا پایان سال دولت می‌تواند برای تامین کسری بودجه خود در دستور کار قرار دهد عبارت است از فروش اوراق، مولدسازی دارایی‌ها، اصلاح روند واگذاری دارایی و اموال دولت، واگذاری سهام، اصلاح نرخ ارز محاسباتی و نرخ مبنای ارز محاسباتی. 

به گزارش «وطن‌امروز»، بر اساس گزارش دیوان محاسبات پیش‌بینی می‌شود کسری بودجه سال جاری به بیش از 300 هزار میلیارد تومان می‌رسد. بر همین اساس دولت سیزدهم باید در ماه‌های ابتدایی شروع فعالیت خود با پدیده کسری بودجه بدخیم که توأمان با تورم فزاینده هم است، دست و پنجه نرم کند. دولت قبل ترجیح داد به جای حل بیماری کسری بودجه و مقابله درست با آن از مسکن «تنخواه بانک مرکزی» استفاده کند و شرایط را بدتر و بدتر کند به طوری که در 4 ماه و نیم ابتدایی سال بیش از 20 درصد منابع بودجه از این طریق تامین شده است. 

حالا در چند ماهی که از شروع دولت سیزدهم می‌گذرد بنا بر آمار، دولت از این مسکن- که ایضا مخدر هم است- استفاده نکرده‌ و از روش‌های جایگزین بهره گرفته‌ است. 

با آنکه روش مورد استفاده مردان اقتصاد دولت سیزدهم یعنی فروش اوراق به مراتب تبعات کمتری از چاپ پول دولت قبل داشته اما باید به این نکته توجه داشت که دولت‌ها نمی‌توانند به طور مستمر کسری بودجه خود را از این طریق تامین کنند. دلیل هم آن است که بعد از مدتی جذابیت اوراق از بین می‌رود و از سوی دیگر اساسا حواله دادن هزینه‌های کنونی دولت به آینده‌ای نزدیک، روش مطلوبی برای تامین منابع نیست. پیشنهاد کارشناسان آن است که در این شرایط دولت‌ها به سمت درآمدهای سالم و پایدار حرکت کنند. 

 

* لزوم اصلاح روند واگذاری دارایی‌ها و اموال دولت و نرخ ارز محاسباتی

رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید مجلس ضمن تاکید بر اینکه دولت برای جبران کسری بودجه باید مقداری عقب‌افتادگی مالی را جبران کند، گفت: راه‌های جبران عقب‌ماندگی مالی اصلاح روند واگذاری دارایی و اموال دولت، واگذاری سهام، نرخ ارز محاسباتی و نرخ مبنای ارز محاسباتی است. سیدشمس‌الدین حسینی، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در تشریح بخش هزینه‌‌ای بودجه طی 6 ماهه سال ۱۴۰۰ گفت: دولت دوازدهم حدود ۴۱۶ هزار میلیارد تومان تاکنون هزینه کرده است، یعنی رقمی بالاتر از منابع درآمدی مصوب و این موضوع دولت جدید را به لحاظ بودجه‌ای با شرایط دشواری مواجه کرده است.  وی با بیان اینکه به موجب بودجه سال 1400 هنوز سقف فروش اوراق به اتمام نرسیده است، بیان کرد: بخش عمده اوراق مشخص شده در بودجه فروش رفته و اکنون دولت برای جبران کسری بودجه خود در 6 ماه دوم سال باید ۲ اقدام انجام دهد که ابتدا اقداماتی است که مقداری عقب‌افتادگی مالی را جبران کند. 

حسینی افزود: یکی از راه‌های جبران عقب‌ماندگی مالی، اصلاح روند واگذاری دارایی و اموال دولت، واگذاری سهام، نرخ ارز محاسباتی و نرخ مبنای ارز محاسباتی است، البته در حوزه‌های دیگری مانند اجرای قانون مکانیزم تهاتر اموال نیز می‌توان اقدامات مناسبی را انجام داد. طبق قانون ۳۰ هزار میلیارد تومان واگذاری اموال پیش‌بینی شده تا دولت بتواند کارهای عمرانی را انجام دهد. هر چند دولت باید آن بخش از واگذاری‌های غیرنقدی را نیز در بودجه تقویت کند. 

 

* روند تحقق منابع طی ۶ ماه دوم سال بسیار بهتر از 6 ماه اول است

نماینده مردم رامسر و تنکابن در مجلس با تاکید بر اینکه به طور کلی روند تحقق منابع طی ۶ ماه دوم سال بسیار بهتر از 6 ماه اول است، بیان کرد: دولت باید به سمت روش‌هایی برای جلب مشارکت در اجرای طرح‌های عمرانی حرکت کند، البته یکسری محدودیت و خلأها در قانون بودجه به وجود آمده اما می‌توان از ظرفیت سایر قوانین بدرستی استفاده کرد. 

رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید مجلس شیوه مدیریتی دولت سیزدهم در رفع کسری بودجه، مدیریت منابع مالی و شیوه تامین مالی را بسیار حائز اهمیت دانست و گفت: دولت ناگزیر به ارائه لایحه اصلاحیه بودجه سال 1400 به مجلس خواهد بود؛ متمم سقف بودجه را تغییر می‌دهد اما در اصلاحیه، سقف بودجه ثابت می‌ماند و تنها ترکیب منابع و مصارف اصلاح می‌شود. بر این اساس امکان ارائه اصلاحیه بودجه در ۶ ماه دوم سال وجود دارد. 

عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس بیان کرد: دولت متاسفانه در سال‌های گذشته بویژه سال ۹۹ بر خلاف قانون به ‌جای ارائه لایحه اصلاحیه یا متمم بودجه به مجلس شورای اسلامی، از ظرفیت شورای عالی هماهنگی سران قوا یا ستاد کرونا استفاده و تغییرات دلخواه خود را انجام داد. اکنون مجلس در صورت ارائه لایحه اصلاحیه بودجه سال جاری با توجه به مجموعه شرایط با دولت همراهی خواهد کرد.

 

* اصلاح نرخ ارز مبنای حقوق ورودی

لازمه برقراری توازن و تعادل میان منابع و مصارف بودجه، وجود منابع قابل اتکا در بودجه است که ماحصل پیش‌بینی‌های واقع‌بینانه و صحیح از درآمدهای دولت است. یکی از منابع اصلی درآمدی دولت، مالیات بر واردات حقوق ورودی است که به عنوان یکی از اقلام مالیات‌های غیرمستقیم، ذیل درآمدهای عمومی کشور قرار می‌گیرد و جزو درآمدهای قابل اتکای دولت در بودجه‌های سالانه است.  

اینکه تخصیص ارز با نرخ ترجیحی برای واردات کالاهای اساسی، دارای چه پیامدهای مخربی برای اقتصاد ایران است، در پرونده‌های ویژه اقتصادی مختلف «وطن‌امروز» بحث و تحلیل شده است اما نکته قابل توجه آن است که با وجود آنکه در حال حاضر بخش اصلی واردات با نرخ نیمایی انجام می‌شود، مبنای محاسبه حقوق ورودی همچنان نرخ ارز ترجیحی 4 هزار و 200 تومانی است. در مجموع به نظر می‌رسد تغییر نرخ ارز مبنای حقوق ورودی از نرخ ارز ترجیحی (4 هزار و 200 تومانی) به نرخ ارز نیمایی با توجه به کاهش درآمدهای نفتی و وضعیت اقتصادی ناشی از کرونا و همچنین با هدف جلوگیری از پولی شدن کسری بودجه که تبعات تورمی برای اقتصاد کشور خواهد داشت، یک ضرورت است. 

 

* مولدسازی دارایی‌های دولت

در راستای پوشش کسری بودجه، دولت‌ها باید علاوه بر منابع درآمدی مرسوم، بر دارایی‌های غیرنقد ترازنامه‌های خود تمرکز کنند. در حقیقت ترازنامه دولت شامل دارایی‌های باارزشی است که مولدسازی آنها می‌تواند یکی از منابع مهم تأمین بودجه دولت‌ها محسوب شود. 

یکی از بااهمیت‌ترین دارایی‌های دولت، زمین‌ است که مدیریت بهینه آن در جهت حداکثرسازی بازدهی اقتصادی و گسترش ارائه خدمات عمومی می‌تواند نقش بسزایی در پیشبرد وظایف دولت داشته باشد. کشورهای مختلف با درک اهمیت مدیریت صحیح زمین‌های دولتی، به این دارایی به عنوان منبع ایجاد درآمد پایدار برای دولت و بخش عمومی می‌نگرند به طوری که در برخی کشورها درآمدهای حاصل از مدیریت زمین سهم قابل توجهی را در بودجه دولت‌های ملی و محلی به خود اختصاص می‌دهد. اگرچه سطح بهره‌مندی از درآمد حاصل از زمین‌ها به ساختار حقوقی مرتبط با زمین در کشورهای مختلف گره خورده است اما به نظر می‌رسد حرکت به سمت مولدسازی زمین‌ها، در اغلب کشورها قابل تسری است. به نظر می‌رسد در ایران نیز با توجه به حجم انبوه زمین‌های در اختیار دستگاه‌های دولتی و عمومی (همچون سازمان ملی زمین و مسکن، وزارت جهاد کشاورزی، شهرداری‌ها و دیگر نهادهای بخش عمومی) باید سیاست‌های جدیدی حول محور مولدسازی دارایی‌ها، تدوین و اجرا شود. در این راستا روش استفاده از زمین بسته به اهداف سیاستی و ویژگی‌های زمین مورد نظر می‌تواند متفاوت باشد. با این وجود در هر مورد باید روش‌هایی به کارگیری شود که علاوه بر تأمین منافع عموم، پایداری عواید را نیز تضمین کند. با توجه به موارد فوق، استفاده از روش‌هایی نظیر واگذاری حق بهره‌برداری از زمین برای کاربری‌های مختلف در قالب اجاره‌های بلندمدت درباره زمین‌های دور از مرکز یا خارج از محدوده شهر و فروش یا معاوضه زمین‌های مرغوب واقع در مرکز می‌تواند گزینه مناسبی تلقی شود. با این سیاست نه ‌تنها نیرویی در جهت کاهش قیمت زمین و متعاقب آن املاک ایجاد می‌شود، بلکه درآمدی پایدار برای دولت محقق می‌شود که می‌تواند با اولویت پاسخگویی به نیاز روزافزون زیرساختی مورد استفاده قرار گیرد. در نهایت باید گفت مولدسازی دارایی‌ها رمز عبور از بحران کسری بودجه کنونی است که دولت تا پایان سال باید در دستور کار قرار دهد. 

گروه سیاسی: وضعیت رو به جلوی برنامه هسته‌ای ایران، شبکه درهم‌پیچیده‌ای از دشواری‌ها و مخاطرات را متوجه رژیم صهیونیستی کرده است و روزی نیست که مقامات ارشد سیاسی و نظامی این رژیم با هشدار نسبت به وضع موجود درباره کشورمان از ترس به دردسر افتادن خود موضع نگیرند و جیغ بنفش نکشند. 

به گزارش «وطن‌امروز»، بازدارندگی هسته‌ای ایران که به دنبال گسترده‌تر شدن حجم برنامه غنی‌سازی با سانتریفیوژهای پیشرفته صورت گرفته در کنار اوضاع منطقه و شکل گرفتن ترتیبات امنیتی جدیدی که پس از خروج تدریجی و کاهش نظامیان آمریکایی حاصل شده، این کلاف سردرگم را برای تل‌آویو پیچیده‌تر کرده است.  بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران اخیرا اعلام کرد میزان ذخایر غنی شده 20 درصد کشورمان از ۲۱۰ کیلو عبور کرده‌ و همچنین ۲۵ کیلو اورانیوم ۶۰ درصد تولید شده که به استثنای کشورهای دارای سلاح هسته‌ای هیچ کشوری قادر به تولید آن نیست. 

در حال حاضر تهران با برگ برنده‌ای که در تکمیل بازدارندگی هسته‌ای خود رو کرده نه‌تنها پاسخ درخوری به نقض عهد ایالات متحده و تروئیکای اروپا داده، بلکه عنصر «زمان» را هم به ضرر آنها کرده و بدل به کابوس تل‌آویو ساخته است. 

بر این اساس، صهیونیست‌ها طی ماه‌های گذشته متوسل به تاکتیک جنگ روانی و پروپاگاندای رسانه‌ای پیرامون حرکت نظامی علیه ایران شده‌اند. بر این اساس نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در تازه‌ترین موضع‌گیری خود گفت این رژیم برای محافظت از خود در برابر تهدید موجودیتی ایران هر کاری لازم است انجام خواهد داد. 

 «نفتالی بنت» در یک سخنرانی در کنفرانس مجازی برپا شده توسط گروه موسوم به «اتحاد علیه ایران هسته‌ای» گفت: ما خسته نخواهیم شد، ما بی‌امان خواهیم بود، وقتی درباره موجودیت دولت یهود صحبت می‌کنیم، آنچه را باید انجام دهیم انجام خواهیم داد. بنت ضمن این ادعا که ایران یک تهدید راهبردی برای جهان است، افزود: یک تهدید موجودیتی برای اسرائیل هم هست و نباید اجازه داد که قسر در بروند. به گزارش روزنامه صهیونیستی «جروزالم پست»، بنت در ادامه جوسازی‌های رژیم صهیونیستی علیه برنامه هسته‌ای ایران، مدعی شد: اگر ایران هسته‌ای شود، ترکیه، مصر، عربستان سعودی و کل خاورمیانه هسته‌ای می‌شوند. ما باید به فشار خود بر ایران ادامه دهیم و باید در تلاش‌های خود برای انجام این کار متحد بمانیم.  نخست‌وزیر چرخشی اسرائیل چند روز قبل از این هم با طرح ادعاهایی علیه ایران گفت: جنگ سردی میان اسرائیل و ایران در جریان است. نفتالی بنت در گفت‌وگو با نشریه تایمز چاپ لندن با تکرار ادعاهای ضدایرانی خود گفت: ما در جنگ سرد با ایران به سر می‌بریم و هر کاری لازم باشد برای خنثی کردن تهدیدات ایران انجام خواهیم داد. وی ادامه داد: اینکه ایران اکنون در پیشرفته‌ترین نقطه توانایی خود در غنی‌سازی اورانیوم قرار دارد، دیگر راز نیست. ما در حال حاضر در جنگ سرد با آنها هستیم. در ۳۰ سال اخیر ایران در اطراف ما مستقر شده تا ما را به خود مشغول کند و از عمل باز دارد. بنت در ادامه گفت: اگر توانایی نظامی قاطع و فشار دیپلماتیک و اقتصادی از سوی اسرائیل، آمریکا و دیگر قدرت‌ها کنار هم قرار گیرد، آن وقت ایران پیشرفت را آهسته‌تر می‌کند و بعد متوقف می‌شود. نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی همچنین مدعی شد: ما هر کاری که لازم باشد برای خنثی کردن این تهدید انجام می‌دهیم. برای مقابله با آنها از همه نیروها، پیشرفت‌ها، فناوری‌ها و امکانات مالی خود استفاده می‌کنیم تا به نقطه‌ای برسیم که چند گام از آنها جلوتر باشیم. افزون بر تهدیدات نفتالی بنت و بنی گانتس، وزیر جنگ رژیم صهیونیستی، هفته گذشته «تال کالمن» رئیس دایره راهبردی ارتش این رژیم هم در گفت‌وگو با روزنامه بحرینی «الایام» ایران را به «حمله نظامی» تهدید کرد. وی ادعای دستیابی ایران به «زرادخانه هسته‌ای» را تکرار کرد و ضمن هشدار در این باره گفت، این امر منجر به مسابقه هسته‌ای در منطقه می‌شود. کالمن اظهار کرد: «برای جلوگیری از تحقق این امر به شیوه‌های مختلف از جمله دیپلماتیک، اقتصادی و نیز نظامی تلاش می‌کنیم. ما خواهان نزاع و جنگ نیستیم. می‌خواهیم این مشکل را به شیوه دیپلماتیک حل کنیم اما اگر در برابر ما یک طرف متجاوز باشد که توانایی‌های نظامی خود را ایجاد می‌کند ما باید برای سناریوهای دیگر آماده باشیم».

درباره این تهدیدات و لفاظی‌های صهیونیست‌ها، تهران بدون اینکه آنها را جدی بگیرد، یک پله بالاتر رفت. ایران با توقیف و بازپس‌گیری محموله نفت توقیف شده توسط آمریکایی‌ها در دریای عمان آن هم مقابل دیدگان ناوهای نظامی این کشور، پیام واضح برای تل‌آویو ارسال کرد. ایران با این اقدام به نوعی با تحقیر صهیونیست‌ها یادآور شد طرف حساب ایران در منطقه غرب آسیا واشنگتن است که تل‌آویو بقای خود را وابسته به حمایت‌های آن است. اقدام اخیر ایران در دریای عمان در صیانت از منافع خود که با تحقیر نیروی دریایی ارتش ایالات متحده آمریکا همراه بود، به صهیونیست‌ها می‌فهماند ایرانی که می‌تواند حتی با وجود دخالت آمریکا ماموریت‌های دریایی خود را با موفقیت به انجام برساند، در تقابل با اسرائیل کار دشواری نخواهد داشت و به نوعی این رژیم را به ‌حساب نمی‌آورد. 

اسرائیل بخوبی می‌داند در حال حاضر برای مقابله با ایران هیچ گزینه‌ای در اختیار ندارد و تهدید به اقدام نظامی علیه کشورمان موضوعی است که خود صهیونیست‌ها هم به مضحک بودنش واقفند. این در حالی است که «آحارون زیوی» رئیس سابق دستگاه اطلاعات ارتش رژیم صهیونیستی اخیرا گفته توافق هسته‌ای جدید میان ایران و قدرت‌های جهانی احتمالا از برجام بدتر خواهد بود اما گفت حتی چنین توافقی که ضعیف‌تر از برجام است از نبود هیچ توافقی بهتر است. 

مقام سابق رژیم صهیونیستی در مصاحبه‌ای با روزنامه صهیونیستی جروزالم‌پست گفت حتی یک توافق بد به اسرائیل فرصت خواهد داد «تهدید هسته‌ای تهران» را تا سال ۲۰۳۱ به عقب بیندازد، در حالی که ایران در حال حاضر در آستانه هسته‌ای شدن است. زیوی گفته انتظار دارد توافق جدید بر سر برجام ظرف چند ماه آینده حاصل شود اما امیدوار است دولت آمریکا و ۳ کشور اروپایی ایران را برای رسیدن به توافقی طولانی‌تر و قوی‌تر تحت فشار قرار دهند.

سیده‌فاطمه حسینی: در حالی که جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در روزهای آغازین حضور خود در راس معادلات سیاسی و اجرایی واشنگتن، از قطع مراودات تسلیحاتی کشورش و رژیم سعودی خبر داده بود، اکنون با گذشت 10 ماه وزارت خارجه آمریکا درخواست سعودی‌ها برای خرید ۶۵۰ میلیون دلار موشک هوا به هوا و تجهیزات مرتبط را تأیید کرده است. آژانس همکاری امنیت دفاعی آمریکا کنگره را مطلع کرد که فروش این تجهیزات سیاست خارجی و امنیت ملی آمریکا را تقویت خواهد کرد و بر همین اساس، قابل توجیه است! در این سند از عربستان سعودی به عنوان «کشور دوست» نام برده شده که نقش مهمی در پیشرفت‌های امنیتی و اقتصادی در منطقه غرب آسیا دارد. 

ماجرا بسیار جالب است! رئیس‌جمهور آمریکا با ادعای پایان دادن به جنگ یمن بر سر کار آمد و حتی اسناد دخالت مستقیم بن‌سلمان، شاهزاده قاتل سعودی‌ها در مثله کردن جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد سعودی را از وضعیت محرمانه خارج ساخت! فراتر از آن، بایدن به رسانه‌های آمریکایی قول داد برخی اسناد دخالت رژیم سعودی در حادثه 11 سپتامبر 2001 و انهدام برج‌های دوقلوی نیویورک را منتشر کند تا همگان نسبت به ماهیت این رژیم آگاه شوند اما اکنون بازی به یکباره تغییر کرده و بن‌سلمان به موجودی رام و دست‌آموز برای رئیس‌جمهور آمریکا و دموکرات‌ها تبدیل شده است. گویا ولیعهد سعودی‌ حاضر شده برای جلوگیری از حذف خود از معادلات قدرت در ریاض، هرگونه امتیازی را به دولت کنونی آمریکا بدهد. بدیهی است در این معامله وقیح، جان میلیون‌ها کودک یمنی اساسا اصالت و موضوعیتی برای کاخ سفید و سعودی‌ها ندارد. اما اصل ماجرا چیست؟

واقعیت امر این است که نارضایتی دموکرات‌های آمریکا از بن‌سلمان، ریشه در ماهیت متجاوز رژیم سعودی یا اقدامات ضد حقوق بشری ریاض ندارد. فراموش نکنیم سال 2014 میلادی، بن‌سلمان طرح اشغال یمن در عرض کمتر از یک ماه را بر روی میز سران سنتکام، پنتاگون و سازمان سیا گذاشت. اتفاقا در آن زمان، اوباما رئیس‌جمهور اسبق آمریکا و جو بایدن معاون وی، از این طرح استقبال کرده و سعودی‌ها را درباره نسل‌کشی گسترده یمنی‌ها و تصرف عدن، صنعا و دیگر نقاط این کشور تشویق کردند. اکنون 7 سال از آغاز این جنگ سپری می‌شود و سعودی‌ها به هیچ یک از اهداف تعیین‌شده در این آوردگاه دست پیدا نکرده‌اند. با این حال اصلی‌ترین عامل خشم بایدن و دموکرات‌ها از بن‌سلمان، به بازی مستقیم وی در زمین دولت ترامپ برمی‌گردد. 

واقعیت امر این است که در انتخابات میاندوره‌ای کنگره در سال 2018 میلادی - که انتخاباتی سرنوشت‌ساز در میانه راه دولت ترامپ محسوب می‌شد- لابی‌های سعودی و صهیونیستی (خصوصا آیپک) در آمریکا به حامیان مالی سناتورها و نمایندگان حزب جمهوری‌خواه تبدیل شدند. کار به جایی رسید که براساس گزارش برخی منابع رسانه‌ای معتبر، 13 سناتور و ده‌ها نماینده جمهوری‌خواه از کمک‌های مالی و تبلیغاتی سعودی‌ها در این آوردگاه داخلی بهره بردند. در نتیجه، جمهوری‌خواهان تسلط خود را بر سنا حفظ کردند. حتی بن‌سلمان در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020 نیز نتوانست حمایت خود از ترامپ و جمهوری‌خواهان را کتمان کند. 

پس از آن، شخص بن‌سلمان به سیبل حزب دموکرات آمریکا و سران آن تبدیل شد. آنها نسبت به اینکه ولیعهد سعودی‌‌ به مهره بازی ترامپ (و نه هر ۲ حزب سنتی آمریکا) تبدیل شده بود، حس بسیار بدی داشتند، زیرا معتقد بودند بن‌سلمان پاسخ شایسته‌ای به حمایت‌های قبلی دموکرات‌ها از خود نداده است. پس از شکست ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020، بایدن و همراهانش بر آن شدند تاکتیک «تغییر مهره بازی آمریکا در ریاض» را طراحی و عملیاتی کنند؛ موضوعی که بن‌سلمان از آن با خبر بود. از آن پس، ولیعهد سعودی‌ در قالب «رایزنی‌های پنهان» با سران کاخ سفید به آنها وعده داد هرگونه اقدامی را در راستای جبران گذشته خود در دوران ترامپ به کار گیرد و این بار در کسوت مهره بازی دموکرات‌ها در منطقه وارد عمل شود! ابتدا بسیاری از دموکرات‌ها که هنوز از دست ولیعهد سعودی‌ها به دلیل دور زدن این حزب توسط او (در دوران ترامپ) ناراضی بودند، به بایدن توصیه کردند فریب پترودلارها و وعده‌های بن‌سلمان را نخورد. با این حال به نظر می‌رسد در فاصله یک سال باقیمانده تا انتخابات میاندوره‌ای مجلس نمایندگان و سنا، دموکرات‌ها به پول‌پاشی سعودی‌ها نیاز مبرمی پیدا کرده‌اند. در چنین شرایطی «بن‌سلمان قاتل» و «ولیعهد تروریست» به یکباره تبدیل به «دوست و رفیق آقای بایدن» شد! 

البته بن‌سلمان باید مراقب باشد دولت بایدن حتی لحظه‌ای از دوشیدن گاو نفتی خود پشیمان نشود زیرا در این صورت، احتمال دارد ولیعهد سعودی‌ هم پترودلارها را از دست بدهد و هم سلطنت و هم حیات شخصی خود را!