مراد هاشم‌زهی*: کشور ما با توجه به وسعت جغرافیایی که دارد با همسایگان خود دارای مرزهای طولانی و گسترده است. وجود مرزهای طولانی و به وجود آمدن نیازهای داخلی در مقاطع زمانی گوناگون فرصت را برای ورود غیرمجاز انواع و اقسام کالاها برای سودجویان به وجود آورده اما زمانی که پای دارو به بازار قاچاق و بحث ورود غیرمجاز باز شود به طور حتم ایجاد نگرانی بیشتری می‌کند تا زمانی که بحث قاچاق درباره کالاهایی مانند لوازم خانگی و مانند آن مطرح باشد. در حال حاضر نیز به دلیل نیاز داخلی و موضوعاتی که در بازار دارو به وجود آمد، زمینه فعالیت سودجویان از این بازار فراهم شده و قاچاقچیان بدون درنظر گرفتن سلامت بیماران فقط به دلیل منفعت‌جویی به سمت بازار دارو حرکت کرده‌اند. به هر حال وجود قاچاق در کشور را نمی‌توان منکر شد و دارو هم مانند هر کالای دیگری از این قضیه مستثنا نبوده و همواره مورد طمع و سودجویی قرار دارد.  این روزها تب قاچاق در کشور داغ است، به طوری که بنابر اظهارات مدیران، در کشور با پدیده شوم قاچاق در تمام سطوح دست و پنجه نرم می‌کنیم. بنابر اظهارات مدیران کشوری، هم‌اینک قاچاق انسان در کشور آن هم در سطح بالا و چشمگیر اتفاق می‌افتد چه رسد به قاچاق دارو.
اما زمانی که وجود قاچاق در کشور تایید می‌شود وظیفه نظارتی وزارت بهداشت دوچندان می‌شود تا با سرکشی مداوم به داروخانه‌ها سعی در جمع‌آوری اقلام زیان‌آور و داروهای کم‌کیفیت و بی‌کیفت داشته باشد اما نکته دیگری که در این باره به ذهن می‌رسد توزیع دارو در بازار سیاه و مکان‌هایی در سطح شهرها هستند که بدون نظارت به تهیه و توزیع دارو مشغول هستند. مکان‌هایی مانند خیابان «ناصرخسرو» که هر نوع دارو از رده اول گرفته تا داخلی و خارجی را در آنجا می‌توان یافت. در چنین بازارهایی که به بازار سیاه معروف هستند امکان نظارت و کنترل وجود ندارد پس باید به فکر چاره باشیم تا راه‌های ورود غیر قانونی را تحت کنترل درآوریم. اینجاست که بحث کنترل مرزها مطرح می‌شود تا با همکاری نیروهای نظامی و انتظامی ورود قاچاق از مبدأ کنترل شود تا امکان ورود به حداقل کاهش یابد و دارویی برای فروش غیرمجاز وجود نداشته باشد که به دست دلالان بیفتد.
موضوع دیگری که به این بازار دامن می‌زند همکارانی هستند که با تبلیغ داروهای خارجی، داروهای داخلی را کم اثر جلوه داده و از این طریق بیمار را به سمت بازارهای فروش داروهای خارجی سوق می‌دهند. درباره این موضوع هم وظیفه وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو است که شک و شبهه‌های به وجود آمده درباره کیفیت داروهای داخلی را برطرف کند چراکه از عمده دلایل معالجه بیمار اعتماد روانی به پزشک و دارویی است که مصرف می‌کند. اگر این تردید به وجود آمده درباره کیفیت داروها برطرف نشود از نظر روحی- روانی به جامعه ضربه وارد می‌شود و باعث ایجاد شوک در بیماران خواهد شد که این موضوع به هیچ‌وجه به نفع بیماران و جامعه پزشکی کشور نخواهد بود بنابراین توصیه می‌شود وزارت بهداشت هم برای نظارت بیشتر در واردات دارو حداکثر توان خود را به کار گیرد.
*نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس