گروه اجتماعی: حضرت آیتالله خامنهای، رهبر معظم انقلاب اسلامی در اجرای بند یک اصل 110 قانون اساسی سیاستهای کلی «علم و فناوری» را که پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین شده است، ابلاغ کردند. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی دفتر مقام معظم رهبری، متن سیاستهای کلی علم و فناوری که به رؤسای قوای سهگانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ شده، به این شرح است:
سیاستهای کلی علم و فناوری (نظام آموزش عالی، تحقیقات و فناوری)
1- جهاد مستمر علمی با هدف کسب مرجعیت علمی و فناوری در جهان با تأکید بر:
1-1- تولید علم و توسعه نوآوری و نظریهپردازی.
2-1- ارتقای جایگاه جهانی کشور در علم و فناوری و تبدیل ایران به قطب علمی و فناوری جهان اسلام.
3-1- توسعه علوم پایه و تحقیقات بنیادی.
4-1- تحول و ارتقای علوم انسانی بویژه تعمیق شناخت معارف دینی و مبانی انقلاب اسلامی با تقویت جایگاه و منزلت این علوم، جذب افراد مستعد و با انگیزه، اصلاح و بازنگری در متون، برنامهها و روشهای آموزشی و ارتقای کمی و کیفی مراکز و فعالیتهای پژوهشی مربوط.
5-1- دستیابی به علوم و فناوریهای پیشرفته با سیاستگذاری و برنامهریزی ویژه.
2- بهینهسازی عملکرد و ساختار نظام آموزشی و تحقیقاتی کشور به منظور دستیابی به اهداف سند چشمانداز و شکوفایی علمی با تأکید بر:
1-2- مدیریت دانش و پژوهش و انسجامبخشی در سیاستگذاری، برنامهریزی و نظارت راهبردی در حوزه علم و فناوری و ارتقای مستمر شاخصها و روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور با توجه به تحولات علمی و فنی در منطقه و جهان.
2-2- اصلاح نظام پذیرش دانشجو و توجه ویژه به استعداد و علاقهمندی دانشجویان در انتخاب رشته تحصیلی و افزایش ورود دانشجویان به دورههای تحصیلات تکمیلی.
3-2- ساماندهی و تقویت نظامهای نظارت، ارزیابی، اعتبارسنجی و رتبهبندی در حوزههای علم و فناوری.
4-2- ساماندهی نظام ملی آمار و اطلاعات علمی، پژوهشی و فناوری جامع و کارآمد.
5-2- حمایت از تأسیس و توسعه شهرکها و پارکهای علم و فناوری.
6-2- توزیع عادلانه فرصتها و امکانات تحصیل و تحقیق در آموزش عالی در سراسر کشور.
7-2- شناسایی نخبگان، پرورش استعدادهای درخشان و حفظ و جذب سرمایههای انسانی.
8-2- افزایش بودجه تحقیق و پژوهش به حداقل 4درصد تولید ناخالص داخلی تا پایان سال 1404 با تأکید بر مصرف بهینه منابع و ارتقای بهرهوری.
3- حاکمیت مبانی، ارزشها، اخلاق و موازین اسلامی در نظام آموزش عالی، تحقیقات و فناوری و تحقق دانشگاه اسلامی با تأکید بر:
1-3- اهتمام به نظام تعلیم و تربیت اسلامی و اصل پرورش در کنار آموزش و پژوهش و ارتقای سلامت روحی و معنوی دانشپژوهان و آگاهیها و نشاط سیاسی آنان.
2-3- تربیت اساتید و دانشجویان مؤمن به اسلام، برخوردار از مکارم اخلاقی، عامل به احکام اسلامی، متعهد به انقلاب اسلامی و علاقهمند به اعتلای کشور.
3-3- حفظ موازین اسلامی و ارزشهای فرهنگی و اجتماعی در استفاده از علم و فناوری.
4- تقویت عزم ملی و افزایش درک اجتماعی نسبت به اهمیت توسعه علم و فناوری:
1-4- تقویت و گسترش گفتمان تولید علم و جنبش نرمافزاری در کشور.
2-4- ارتقای روحیه نشاط، امید، خودباوری، نوآوری نظاممند، شجاعت علمی و کار جمعی و وجدان کاری.
3-4- تشکیل کرسیهای نظریهپردازی و تقویت فرهنگ کسب و کار دانشبنیان و تبادل آرا و تضارب افکار، آزاداندیشی علمی.
4-4- ارتقای منزلت و بهبود معیشت استادان، محققان و دانشپژوهان و اشتغال دانشآموختگان.
5-4- احیای تاریخ علمی و فرهنگی مسلمانان و ایران و الگوسازی از مفاخر و چهرههای موفق عرصه علم و فناوری.
6-4- گسترش حمایتهای هدفمند مادی و معنوی از نخبگان و نوآوران و فعالیتهای عرصه علم و فناوری.
5- ایجاد تحول در ارتباط میان نظام آموزش عالی، تحقیقات و فناوری با سایر بخشها با تأکید بر:
1-5- افزایش سهم علم و فناوری در اقتصاد و درآمد ملی، ازدیاد توان ملی و ارتقای کارآمدی.
2-5- حمایت مادی و معنوی از فرآیند تبدیل ایده به محصول و افزایش سهم تولید محصولات و خدمات مبتنی بر دانش پیشرفته و فناوری داخلی در تولید ناخالص داخلی با هدف دستیابی به سهم 50 درصد.
3-5- تحکیم و تعمیق پیوند حوزه و دانشگاه و تقویت همکاریهای مستمر راهبردی.
4-5- تنظیم رابطه متقابل تحصیل با اشتغال و متناسبسازی سطوح و رشتههای تحصیلی با نقشه جامع علمی کشور و نیازهای تولید و اشتغال.
5-5- تعیین اولویتها در آموزش و پژوهش با توجه به مزیتها، ظرفیتها و نیازهای کشور و الزامات نیل به جایگاه اول علمی و فناوری در منطقه.
6-5- حمایت از مالکیت فکری و معنوی و تکمیل زیرساختها و قوانین و مقررات مربوط.
7-5- افزایش نقش و مشارکت بخشهای غیردولتی در حوزه علم و فناوری و ارتقای سهم وقف و امور خیریه در این حوزه.
8- 5- توسعه و تقویت شبکههای ارتباطات ملی و فراملی میان دانشگاهها، مراکز علمی، دانشمندان و پژوهشگران و بنگاههای توسعه فناوری و نوآوری داخلی و خارجی و گسترش همکاریها در سطوح دولتی و نهادهای مردمی با اولویت کشورهای اسلامی.
6– گسترش همکاری و تعامل فعال، سازنده و الهامبخش در حوزه علم و فناوری با سایر کشورها و مراکز علمی و فنی معتبر منطقهای و جهانی بویژه جهان اسلام همراه با تحکیم استقلال کشور، با تأکید بر:
1-6- توسعه صنایع و خدمات مبتنی بر علوم و فناوریهای جدید و حمایت از تولید و صادرات محصولات دانشبنیان و متکی بر فناوریهای بومی بویژه در حوزههای دارای مزیت و ظرفیت، با اصلاح امر واردات و صادرات کشور.
2-6- اهتمام بر انتقال فناوری و کسب دانش طراحی و ساخت برای تولید محصولات در داخل کشور با استفاده از ظرفیت بازار ملی در مصرف کالاهای وارداتی.
3-6- استفاده از ظرفیتهای علمی و فنی ایرانیان مقیم خارج و جذب متخصصان و محققان برجسته سایر کشورها بویژه کشورهای اسلامی حسب نیاز.
4-6- تبدیل ایران به مرکز ثبت مقالات علمی و جذب نتایج پژوهشهای محققان، نخبگان علمی و نوآوران سایر کشورها بویژه جهان اسلام.
قدردانی معاون علمی رئیسجمهور، از مقام معظم رهبری
معاون علمی و فناوری رئیسجمهور، طی نامهای به مقام معظم رهبری از ایشان به دلیل ابلاغ سیاستهای کلی علم و فناوری، قدردانی کرد. سورنا ستاری در این نامه چنین نوشت؛ معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، به عنوان متولی نظام ملی نوآوری، از همین امروز در صف یکپارچه همه بخشهای دولت تدبیر و امید، جهاد امیدبخش خود را برای اجراییسازی این سیاستها آغاز خواهد نمود. متن نامه معاون علمی و فناوری رئیسجمهور به این شرح است:
محضر مبارک رهبر فرزانه انقلاب، حضرت آیتالله خامنهای (دامت برکاته)
با سلام و تحیات
در میان توفانهای جانفرسایی که امروز اغلب ملتهای خاورمیانه با آن دست به گریبان هستند، ایران اسلامی این فرصت را یافته است که تحت راهبری داهیانه حضرتعالی به شکوفایی تمدنی جدید بیندیشد و توسعه علم و فناوری را محور آن قرار دهد. هیچ کس، حتی دشمنان نظام اسلامی، نمیتوانند منکر نقش حضرتعالی در حرکت علمی 2 دهه اخیر کشور باشند، واقعیت این است که حتی حوزههای علمیه و دانشگاهها به قدر جنابعالی در تأکید به آن اهتمام نداشتهاند. ابلاغ سیاستهای کلی«علم و فناوری» نیز فصل جدیدی از این کتاب باشکوه مرقومه شماست.
اطمینان میدهم که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، به عنوان متولی نظام ملی نوآوری، از همین امروز در صف یکپارچه همه بخشهای دولت تدبیر و امید، جهاد امیدبخش خود را برای اجراییسازی این سیاستها آغاز خواهد نمود.
کماکان محتاج استمرار رهنمودها و حمایتهای حضرتعالی در حوزه علم، فناوری و نوآوری هستیم.