گروه سیاسی: ناصر نوبری، دیپلمات باسابقه کشورمان و از منتقدان توافق هستهای، انتقادات قابلتوجهی به سیر طی شده درباره قطعنامه 598 دارد. به گزارش «وطنامروز»، تیم هستهای فعلی و تیم وقت وزارت امور خارجه در زمان قطعنامه 598 اشتراکات زیادی دارند. به نظر میرسد فصل مشترک انتقادات نوبری به 2 واقعه توافق ژنو و قطعنامه 598 در ضعف دیپلماسی و عدم دریافت امتیازهای لازم خلاصه شود. این دیپلمات باسابقه همچنین از هشدار خود نسبت به احتمال اجماع علیه ایران درباره قطعنامه 598 در شورای امنیت سخن گفت که متاسفانه در آن زمان مورد توجه واقع نشد. نوبری که تنها سفیر ایران در شوروی سابق است با اشاره به نقش شوروی در جنگ ایران و عراق و قطعنامه 598 به خبرگزاری دفاع مقدس گفت: دوره مأموریتم در مسکو مملو از خاطرات تلخ و شیرین است. آنچه تا به حال گفتم قسمتهای شیرین ماجرا بود اما بخشی از قسمتها هم بسیار تلخ بود، از جمله همان ماجرای سیمخاردار که خریداری کرده بودیم و آنها اجازه نمیدادند حتی آن را از خاکشان هم عبور دهیم. روسها در ابتدای جنگ از عراق حمایت کامل میکردند، از جمله تحویل موشکهای دوربرد. وی افزود: درباره قطعنامه 598 باید اشاره کنم که در آن موقع بخش بینالملل و وزارت امور خارجه ضعیف عمل کرد من در محافل دیپلماتیک که بودم متوجه این نکته شدم که با اینکه جنگ سرد وجود دارد، اما اتفاق عجیبی دارد در شورای امنیت پیش میآید و آن اجماع در آن شوراست. چون جنگ سرد برقرار بود، احتمال اجماع در شورای امنیت خیلی کم بود، اما من به طریقی متوجه شدم این اجماع دارد برقرار میشود. عربهای مرتجع تمام 5 عضو اصلی شورای امنیت، از جمله شوروی را داشتند متقاعد میکردند که برای یک فرمول آتشبس اجباری اجماع کنند که بند تضمینی هم داشته باشد، چون قطعنامهها مدل متفاوتی دارند و فقط یک مدل آن تضمینی است و آنها میخواستند درباره این مدل تضمینی اجماع ایجاد کنند و مصوبه شورای امنیت را بگیرند. نوبری اضافه کرد: این ماجرا برای ما خیلی سخت و خطرناک بود و من متوجه این موضوع شدم و یک سال قبل از قبول قطعنامه، این مطلب را که دارد اجماع برقرار میشود به تهران اطلاع دادم و گفتم احتمالاً روسها هم به طرف اجماع در تصویب یک قطعنامه میروند؛ تهران توجه نکرد. بعد از یک سال یک مقام دواندوان از تهران به مسکو آمد تا بر سر قطعنامه با وزیر خارجه شوروی، شواردنادزه مذاکره کند، یعنی وقتی معلوم شد اجماع بر سر قطعنامه دارد حاصل میشود، ایشان آمد. خاطرهای که دارم این است که این مقام ایرانی به شواردنادزه گفت: «قطعنامه دارد تصویب میشود و خوب است بند اولش این باشد، آن بند را اضافه و این یکی را کم کنید» و مفصل از این حرفها زد. شواردنادزه گفت: «آقای ایرانی! خیلی نکات جالبی میگویی و میشد روی این نکات کار کرد، ولی متأسفانه قطار رفت و شما دیر آمدی. نماینده ما در شورای امنیت قطعنامه 598 را پاراف کرده است، فردا صبح هم در دنیا اعلام میشود. تمام شد! دیر آمدی». سفیر سابق ایران در شوروی تصریح کرد: بنابراین یکی از نقاط ضعف ما در مسائل دیپلماتیک همین بود. ما ضعیف و دیر کار کردیم، درحالی که میتوانستیم 598 را قویتر از چیزی که بود، بکنیم، چون فاو دست ما بود و برتر بودیم و اینها قطعنامه 598 را داشتند به این دلیل مینوشتند که دستمان را از روی حلق صدام برداریم. ما گلوی صدام را گرفته بودیم و او داشت به سمت اضمحلال میرفت و این قطعنامه در واقع برای نجات صدام بود. ما میتوانستیم خیلی چیزها را در این قطعنامه دیکته کنیم، از جمله دریافت خسارت که نکردیم، چون هم کمکاری و هم دیر کار کردیم و قطعنامه 598 چیز خیلی خوبی از کار درنیامد. درست است که معلوم شد متجاوز عراق است، ولی از آن نان ما درنیامد و نتوانستیم خسارتمان را بگیریم و روی هوا ماند و قطعنامه ضعیف شد. نوبری در بخش دیگری از سخنان خود به خبر یکی از مقامات روس درباره احتمال بمباران شیمیایی تهران توسط صدام اشاره کرد و گفت: ورنسف معاون وقت وزارت خارجه شوروی به من گفت: «ما اطلاع داریم صدام دارد روی این موشکهای دوربرد کلاهک شیمیایی میگذارد و اگر در این کار موفق شود، تهران را هم موشکباران شیمیایی خواهد کرد». شنیدن این خبر خیلی برایم سنگین و ناگوار بود. من رفته بودم به روسها بگویم چرا شما بر خلاف قولتان موشک دوربرد به عراق دادهاید و حالا او یک چیز اضافهتری را هم به من میگفت. از این وقاحت خیلی عصبانی شدم و گفتم شما کشورهای ابرقدرت با پروتکل و در کنوانسیونها به اصطلاح مخالف سلاحهای شیمیایی هستید و حالا نه تنها جلوی او را نمیگیرید و با او مقابله نمیکنید که دارید از طرف او به ما میگویید ممکن است سلاح شیمیایی را هم به کار بگیرد.